Lê Hữu
1/2024
Ca sĩ Lệ Thu, (16/7/1943–15/1/2021)
“Nếu chỉ được nghe một bài Lệ Thu hát, anh/chị sẽ chọn bài nào?”
Người được hỏi chắc sẽ lưỡng lự một chút để chọn ra bài mình thích nhất. Những câu trả lời có thể khác nhau.
Trang Nhà Blog
Sự Nghiệp Và Tâm Tình Hồ Điệp – Đệ Nhất Ngâm Sĩ Tại Miền Nam
Nam Trân
1974
– Hai lần tung ra hai điệu ngâm độc sáng chưa có ai theo nổi
– Lần đầu tiên Hồ Điệp Phương Thị Ngọc Vân nói chuyện tâm tình quá khứ
– Thơ Bà Huyện Thanh Quan, mối u hoài của người Việt xa quê hương
Tập thể ngâm thơ bây giờ vẫn xem Hồ Điệp là nghệ sĩ lừng danh về địa hạt này. Với 20 năm buông tiếng và vẫn còn nặng nợ nghiệp dĩ, Hồ Diệp quả xứng đáng danh hiệu “hạt trân châu” mà 1 nhà văn gán cho.
“Mùa xuân đầu tiên”, hai bài nhạc Xuân cùng tên
Lê Hữu
12.2.2024
“Mùa xuân đầu tiên” của Tuấn Khanh
Em ơi, xuân đến bên thềm rồi!…
Nghe câu hát, tưởng nghe được tiếng bước chân rón rén của mùa xuân, nghe được tiếng vạt áo dài lướt thướt của “nàng Xuân” chạm vào những bậc thềm nhà.
Mùa xuân đến thật gần. Xuân của đất trời, xuân trong lòng người.
Câu hát ấy ở trong bài “Mùa xuân đầu tiên” (1966) của nhạc sĩ Tuấn Khanh, tác giả những bài nhạc quen thuộc với người yêu nhạc ở miền Nam như “Dưới giàn hoa cũ”, “Hoa soan bên thềm cũ”, “Mộng đêm xuân”, “Chiếc lá cuối cùng”…
Giới thiệu tác phẩm “Âm nhạc & người muôn năm cũ” của nhà văn Vương Trùng Dương
Trần Trung Đạo
1/2024
Trái: Nhà văn Vương Trùng Dương 2023. Ảnh Trần Minh Triết
Phải: Tác phẩm mới của nhà văn Vương Trùng Dương: Âm Nhạc & Người Muôn Năm Cũ.
Hai anh em chúng tôi gắn bó với nhau bằng nhiều tình cảm, tình đồng hương Quảng Nam – Đà Nẵng, tình học trò ở Hội An và tình văn nghệ từ những ngày anh mới đặt chân tới đất Mỹ.
Lần nào tôi qua California cũng đều được anh dắt đi uống café và giới thiệu đến các anh, các chị trong giới cầm bút để tôi được làm quen. Mười chín năm trước tôi đến California giới thiệu thơ, anh là người chụp hình, viết tin, làm phóng sự. Năm 2013, tôi sang giới thiệu Chính Luận cũng thế, anh lại bận bịu vì đàn em. Anh quan tâm không chỉ vì tình văn nghệ hay tình đồng hương mà một phần lớn vì bản tánh anh hào phóng, chân thật và tận tình với anh chị em trong giới sáng tác. Anh đối xử với phần đông anh chị em văn nghệ đều như vậy chứ không phải chỉ dành cho riêng tôi.
Phạm Duy
Phạm Quang Dõng
2.10.2004
Không gì hơn là hãy đi thẳng ngay vào các ca khúc của ông khi nói về nhạc sĩ Phạm Duy. Đồ sộ về số lượng: khoảng chừng 700, 800 bài. Đa dạng về chủ đề: ngoài tình yêu đôi lứa của riêng ông, người ta còn thấy ông ca tụng tình yêu đất nước, tình yêu thiên nhiên, cha, mẹ, người già, người trẻ, người kỹ nữ, anh thương binh… Riêng tình yêu, như ông từng nói, có tình yêu dành cho người già (Tình Cầm), người trẻ (Con Đường Tình Ta Đi), tuổi mới lớn (Tuổi Mộng Mơ), người nông dân (Tình Nghèo),… Phong phú về giai điệu: khó bắt gặp nơi ông hai nhạc phẩm gần gần giống nhau về giai điệu, mỗi bài một nét riêng, hơi hướng riêng.
Lại bàn về cách tạo dựng một ca khúc
Hiệp Dương (Học trò)
28/12/2023
Trong một số tiểu luận trước đây, tôi góp nhặt những gì mình tự học hỏi, mong tìm ra một phương thức để sáng tác một bản nhạc. Khởi đi từ những bài phân tích nho nhỏ về từng bài hát, như Phôi Pha, Lặng Lẽ Nơi Này, Buồn Đến Bao Giờ, Chiều Phi Trường, Hoa Rụng Ven Sông, Nghìn Trùng Xa Cách, Trên Ngọn Tình Sầu, tôi bàn tiếp đến định nghĩa của motive/motif (nhạc đề) và các cách thức khai triển chúng. Tuy vậy, tôi nhận thấy tôi chưa hệ thống hóa được các phương pháp tạo dựng một phiên khúc hoàn chỉnh, từ một nét nhạc, phát triển ý, rồi đóng lại. Tôi chỉ siêng nói về motive, rồi mười bảy cách tạo biến thể từ motive (trong tiểu luận Tìm hiểu cách phát triển giai điệu trong nhạc Phạm Duy – 2009), và bỏ lửng lơ con cá vàng ở đó, mặc nó bơi đi đâu thì bơi.
Lê Thương – chúng ta đã biết gì về phẩm cách, tài năng của ông? [2]
Đặng Phú Phong
15/12/2023
Hòn Vọng Phu 2: Ai xuôi vạn lí (Hương Nam xuất bản vào tháng 10 năm 1946)
Hoàn cảnh sáng tác:
Trong thư gửi bác sĩ Phương Hương, nhạc sĩ Lê Thương cho biết:
“Bài Ai xuôi vạn lý ( Hòn Vọng Phu 2) là cuối năm 1945 sang 46, tôi theo kháng chiến tỉnh Mỹ Tho đi từ Cai Lậy, thuộc Nhiêu, Vĩnh Kim qua sông, đi với các em phần đông là học sinh Petrus Ký mà tôi là trưởng đoàn Ca Nhạc với những bài thanh niên lịch sử và riêng Hòn Vọng Phu 1 nghêu ngao qua các làng dừa từ Thành Triệu, An Khánh, Phú An Hòa, Quới Sơn, Giao Long, Giao Hòa, cho đến Dòng Sầm, gần Bình Đại…
Lê Thương – Chúng ta đã biết gì về phẩm cách, tài năng của ông? [1]
Đặng Phú Phong
8.12.2023
Lê Thương (1914-1996)
I. Tóm lược tiểu sử.
Từ khoảng 1933-1934 ở Việt Nam, sự ra đời những “Bài hát ta điệu tây” do các nghệ sĩ tiền phong như Tư Chơi (Huỳnh Hữu Trung) và Năm Châu (Nguyễn Thành Châu) đề xướng trên các gánh Trần Đắt và Phước Cương, gọi là “Âm nhạc cải cách” có thể được xem như là thời phôi thai của nền Tân nhạc Việt Nam.
Đến năm 1937, những bài hát này được phổ biến rộng rãi hơn. Tại đài phát thanh Radio Saigon như tại Hà Nội, Huế, đâu đâu cũng thấy ca hát theo giọng Tino Rossi, từ các rạp hát tiệm khiêu vũ, quán rượu, đến thư phòng, gác trọ. Nhiều hãng dĩa như Béka, đã bắt đầu tung ra thị trường những bài hát ấy do các cô Ái Liên và Kim Thoa ca.
Giải Mã Cơn Sốt Live Concert Trong Năm 2023
Gia Trình
9/12/2023
Năm 2023 đánh dấu sự bùng nổ của các chuyến lưu diễn âm nhạc vòng quanh thế giới của những nghệ sỹ lớn như Taylor Swift, Beyonce, Coldplay. Giá vé tăng chóng mặt, sân vận động chật ních khán giả, số lượng tour diễn tăng đều. Phải chăng cơn khát thưởng thức nhạc sống vẫn chưa thể dịu đi sau đại dịch Covid-19 ?
Phía sau mức độ “chịu chơi” của khán giả
Nắng nóng kỷ lục năm 2023 chưa chắc làm thuyên giảm sức nóng các sân vận động lấp đầy fan yêu nhạc khắp toàn cầu. Giá trị vé xem biểu diễn ca nhạc (live concert) bán ra trong năm 2023 đạt mức kỷ lục 25 tỷ đôla (theo hãng kiểm toán PWC), vượt qua 21 tỷ đôla (năm 2018 trước đại dịch). Trong suốt 3 năm ảnh hưởng đại dịch, khán giả đánh mất khái niệm nghe nhạc sống do giãn cách xã hội nghiêm ngặt. Các nghệ sỹ như nhóm Metallica đã nghĩ ra hình thức sáng tạo như tổ chức concert cách ly trong xe hơi. Hoặc các ngôi sao nhạc đồng quê như Blake Shelton, Garth Brooks phát lại băng ghi hình thay vì biểu diễn trực tiếp. Tuy nhiên, mức độ cảm thụ và bầu không khí sôi động không thể so bì như nguyên bản vì thiếu sự trải nghiệm và tương tác với nghệ sỹ.
Năm 2023, ảnh hưởng Covid suy giảm đáng kể và giãn cách xã hội được giỡ bỏ hoàn toàn. Các nghệ sỹ lớn như Taylor Swift, Madonna, Coldplay, Bruces Springsteen đã nắm bắt được thời cơ vàng, tung ra tour lưu diễn dày đặc trên toàn cầu. Ví dụ như tour Celebration của Madonna có tới 78 live concert trên 15 nước, gồm 47 hit gắn với sự nghiệp kéo dài 4 thập kỷ.
Cùng với nhu cầu tăng mạnh, giá vé xem live concert tăng ít nhất 40% trong 5 năm qua. Trên bình diện chung, tour diễn của các nghệ sỹ lớn có giá vé trung bình gần 500 đôla/người. Đơn cử như tour Eras của công chúa nhạc pop Taylor Swift có giá vé bình quân 480 đôla. Mức giá của tour Taylor Swift vẫn còn “mềm mại” hơn giá vé lãng tử pop Anh quốc, Ed Sheeran hay giọng ca R&B Beyonce có giá vé tương ứng 550 và 600 đôla/người. Vì đâu mà giá vé xem live concert đẩy lên cao chót vót ? Kỳ lạ hơn, khán giả vẫn tranh giành tấm vé xem thần tượng của mình biểu diễn. Các yếu tố tạo nên cơn sốt của live concert có thể được lý giải như sau.
Xét về góc độ kinh tế, lạm phát toàn cầu đẩy giá hàng hóa cũng như chi phí nhân công tăng chóng mặt. Khán giả có thể dễ dàng chấp nhận giá vé tăng do ảnh hưởng lạm phát. Hơn thế nữa, giá vé phải bù đắp cho chi phí công nghệ đắt đỏ (hệ thống âm thanh, đèn laser, hình ảnh ảo) nhằm tạo trải nghiệm mới lạ cho khán giả.
Ở góc độ khác, sự ra đời của thị trường vé thứ cấp như StubHub hay SeatGeak góp phần đẩy giá vé lên cao. Thị trường thứ cấp giúp khán giả dễ dàng chuyển nhượng lại vé cho người khác nếu thay đổi kế hoạch. Theo báo cáo mới nhất của DCMS (Digital Culture Media Sport), 30% vé bán lại trên thị trường thứ cấp giá tăng tới 250%. Giá vé cao bất thường nảy sinh lo ngại về giao dịch giả mạo và lừa gạt người tiêu dùng. Chính vì thế, các đại lý bán vé ở thị trường sơ cấp như Ticket Master phải thay đổi sang vé điện tử, mã vạch chuyển động thay vì vé giấy hay ảnh chụp màn hình điện thoại. Cuối cùng, tâm lý đám đông khiến cho thị trường âm nhạc trở nên khốc liệt hơn. Ai cũng sợ mình đánh mất cơ hội xem live concert sau khoảng lặng ba năm. Giải trí tại không gian âm nhạc sôi động tất nhiên hấp dẫn hơn nhiều lần so với giải trí “tại gia” thời Covid.
Taylor Swift, hiện tượng nổi bật của năm
Trong số những ngôi sao có lịch diễn dày đặc, Taylor Swift nổi lên như một hiện tượng của năm. Năm 2013 là năm bội thu của nữ ca sỹ tóc vàng nhờ doanh số tour Eras đạt hơn 300 triệu đôla. Cô chính thức góp mặt trong danh sách tỷ phú âm nhạc với tổng tài sản vượt 1 tỷ đôla. Khán giả chạy đua maraton gay cấn để giành giật tấm vé xem tour Eras trên khắp toàn cầu. Tài năng âm nhạc của Swift không thể phủ nhận. Cô có 4 album nhạc ở Top 10 bảng xếp hạng Billboard. Kỷ lục này còn vượt mặt cả nữ nghệ sỹ kỳ cựu Broadway, Barbara Streisand. Tổng doanh thu lưu diễn toàn cầu của Swift còn lấn át ngôi sao Elton John, với hơn 1.4 tỷ đôla.
Xét về góc độ âm nhạc, khả năng sáng tác “công nghiệp” của Swift sánh ngang Sir Paul McCartney của nhóm The Beatles. Giai điệu các bài hát của Swift có thể hơi na ná giống nhau đến mức có ý kiến cho rằng các phần mềm AI có thể nhại được. Tuy nhiên, phần ca từ Swift thực sự khác biệt, mang dấu ấn cá nhân đậm nét. Cô cởi mở về tình yêu, trái tim tan vỡ và cảm giác bất an trong những ca khúc mình sáng tác. Phần lớn nội dung các bài hát Swift bắt nguồn từ sự tổn thương của nghệ sỹ trong thế giới showbiz và đặc biệt tâm hồn nữ giới mong manh. Phải có vốn sống, kinh nghiệm dày dặn cũng như sự cảm thụ nhân văn mới có thể sáng tác như vậy. Đây có phải là lý do mà Đại học New York đã trao bằng Tiến sỹ danh dự Nghệ thuật cho nữ ca sỹ 34 tuổi vào năm 2022 ?
Không chỉ tài năng về nghệ thuật, Taylor Swift rất có óc kinh doanh. Cô nhạy bén trong việc thương mại hóa sản phẩm âm nhạc. Khi cơn sốt săn lùng vé của tour Eras lan rộng, cô nhanh chóng tung ra cuốn phim Taylor Swift: The Eras ghi hình tour lưu diễn và chuyện hậu trường. Bộ phim nhanh chóng được đón nhận với doanh thu 96 triệu đôla trong tuần đầu ra mắt, đánh bại những phim bom tấn Hollywood khác. Trong suốt 3 giờ 15 phút của phim, khán giả sẽ đắm mình trong 40 bản hit của nữ ca sỹ. Công chúa nhạc pop liên tục thay đổi 16 trang phục khác nhau trong cùng 1 đêm diễn. Khán giả trầm trồ, thích thú khi chứng kiến cô vừa nhảy, vừa hát trực tiếp, vừa chơi đàn guitar, piano. Ngôi sao toàn năng biết cách khai thác tâm lý của khán giả, mang đến trải nghiệm mới mẻ bất ngờ. Đó là hấp lực nam châm của tour Eras mà khán giả đổ xô tranh giành vé xem live concert.
Nhìn chung, cơn sốt live concert trên khắp toàn cầu chưa có điểm dừng. Khi nhu cầu giải trí của khán giả bình thường hóa trở lại, đây là cơ hội vàng cho các nghệ sỹ trình diễn live như Taylor Swift tung ra các món ăn tinh thần hấp dẫn.
Gia Trình
(Theo Music Times, Forbes, Billboard)
Nguồn: https://www.rfi.fr/vi/t%E1%BA%A1p-ch%C3%AD/t%E1%BA%A1p-ch%C3%AD-%C3%A2m-nh%E1%BA%A1c/20231209-gi%E1%BA%A3i-m%C3%A3-c%C6%A1n-s%E1%BB%91t-live-concert-trong-n%C4%83m-2023
Nguyễn Đình Toàn và Ca Khúc Da Vàng sau chiến tranh
Lê Hữu
5/12/2023
(Ảnh: Uyên Nguyên/Người Việt)
Gió trời xin ngủ bình yên
Coi như giấc mộng ưu phiền đấy thôi
(“Ru”, thơ Nguyễn Đình Toàn)
“Nhạc sĩ Nguyễn Đình Toàn”, lần đầu nghe gọi vậy tôi ngỡ người ta nói đến một ông Nguyễn Đình Toàn nào khác, chỉ vì ông khá nổi tiếng như một nhà văn, nhà thơ được nhiều người đọc yêu thích từ trước năm 1975.
Nhà văn, nhạc sĩ Nguyễn Đình Toàn: Trọn đời mang theo ‘quê hương thu nhỏ’
Kalynh Ngô
29/11/2023
FOUNTAIN VALLEY, California (NV) – Nhà văn, nhạc sĩ Nguyễn Đình Toàn, tác giả bài hát nổi tiếng “Sài Gòn Niềm Nhớ Không Tên” và từng một thời phụ trách chương trình Nhạc Chủ Đề trên đài phát thanh Sài Gòn trước năm 1975, vừa qua đời lúc 7 giờ 15 phút tối Thứ Ba, 28 Tháng Mười Một, tại bệnh viện Fountain Valley, California, hưởng thọ 87 tuổi.
Thành Được, ‘kép chánh 100 năm có một’, qua đời ở tuổi 90
VOA Tiếng Việt
18/11/2023
Nghệ sỹ Thành Được, một trong những tên tuổi thượng thặng còn lại của sân khấu cải lương Việt Nam, vừa qua đời ở nhà riêng tại San Jose, bang California, Mỹ, ở tuổi 90, do tuổi cao sức yếu. Sự ra đi của ông đã để lại nhiều thương tiếc cho khán giả và đồng nghiệp.
Nhạc Việt, bài boléro đầu tiên
Lê Hữu
13/10/2023
“Nắng chiều” là bài boléro đầu tiên của nhạc Việt? Nhiều người tin là như vậy, do không tìm thấy bài nào cũ hơn ghi thể điệu boléro. Bài hát được nhạc sĩ Lê Trọng Nguyễn sáng tác năm 1953 (có tài liệu ghi năm 1952). Người ta đã quên nhắc tới một nhạc phẩm boléro khác, bài “Chiều thu ấy…” của Lam Phương và Cẩm Huệ, do nhà xuất bản Đoàn Giao ấn hành tại Sài Gòn. Trên tờ nhạc, bên dưới tên tác giả, ghi rõ thời điểm bài nhạc ra đời, năm 1952. “Chiều thu ấy…” là sáng tác đầu tay của nhạc sĩ Lam Phương, năm ông 15 tuổi, với phần lời của nhạc sĩ Hoàng Lang (Cẩm Huệ).
Về một bài thơ phổ nhạc Trên Ngọn Tình Sầu
Châu Đình An
12/10/2023
Thi sĩ Du Tử Lê và Châu Đình An năm 2001
Trước đây, tôi có đề cập về thơ phổ nhạc là một đặc thù của tân nhạc Việt Nam. Nói đến thơ phổ nhạc là nói đến hai tác giả trong một ca khúc. Một người viết lời, và một người viết nhạc. Nhưng đó là nghĩ giản dị, vì thực ra lời khác với thơ. Khi thơ vào nhạc là chất thi ca đã hòa quyện với âm nhạc làm tan chảy trở thành một, và người nghe sẽ được thưởng thức trọn vẹn thông điệp của thơ và âm nhạc.
Thế Giới Âm Thanh của Nhạc Sư Ennio Morricone
Hiệp Dương
31/12/2022
Khoảng hè năm 2020, khi dịch COVID-19 còn đang hoành hành trong nước Mỹ cũng như trên toàn thế giới, các cửa tiệm đều đóng cửa, người lao động hoặc bị cho thôi việc hoặc may mắn hơn thì được mang việc về nhà, tôi tình cờ nghe được một giai điệu thật lạ và cũng thật quyến rũ. Youtube có cái hay là nó randomly chọn những thứ giông giống như cái mình đang nghe, có điều là bài nhạc này thật không giống như những bài trước đó chút nào. Giai điệu réo rắt với những cung bậc trầm bổng, lúc khoan thai, lúc dồn dập, các câu nhạc trong phiên khúc không có độ dài bằng nhau như ta thường thấy trong nhạc pop. Tựa nhạc của bài là “Love Theme from Cinema Paradiso”. (1)
Vài cảm nghĩ khi xem xong Blu-ray “100 Năm Phạm Duy”
Hiệp Dương
8/10/2023
Đúng vào ngày sinh nhật lần thứ 102 của nhạc sĩ Phạm Duy, tôi đặt trước và mua được Đĩa Blu-ray “100 Năm Phạm Duy” do gia đình Phạm Duy tự sản xuất và phát hành. Những thông tin chính thức về đĩa này đã được ghi nhận đầy đủ trên trang phamduy.com, vì thế tôi sẽ không nhắc lại. Một disclosure nho nhỏ, tôi và một người anh quen trên liên mạng và một số thân hữu đã ngồi xuống năm 2013 và tính đến chuyện làm phamduy.com bản mới. Tuy vậy, từ một năm sau, tôi không còn phụ giúp được gì nhiều cho anh trong việc upload và sửa chữa bài vở, chỉ đôi lần nhờ anh đăng một vài bài tiểu luận về nhạc thuật Phạm Duy mà thôi. Tôi cũng không liên lạc với ai trong gia đình Phạm Duy từ đó, ngoài chuyện lâu lâu gửi anh Duy Cường bài viết để xin anh ý kiến và xin phép đăng những ảnh cắt từ bài nhạc để minh họa tiểu luận. Vì thế, những cảm nghĩ sau đây là chủ quan của riêng tôi, cùng những ước muốn được thấy nhiều tài liệu cũ hồi sinh trong tương lai.
Blu-ray quả đúng là do gia đình thực hiện, từ hòa âm, ca sĩ, thâu âm, thu hình, post-production, và giám đốc sản xuất đều là do dâu rể và các con ruột của gia đình Phạm Duy. Thật đáng nể phục khi thấy trong danh sách là chị Thái Thảo phụ trách phần âm thanh, chị Thiên Phượng là đạo diễn, soạn bài chung với chị Thái Thảo, và cũng là người làm editing và post-production nữa. Ngoài ra, anh Tuấn Ngọc rất chuyên nghiệp với hai bài do anh tự arrangement làm tại studio của anh, đem lại một làn gió mát với lối hòa âm jazzy, nhẹ nhàng. Anh có nhiều tài quá! Trong đĩa có một liên khúc với tiếng hát mới của cô gái út Thái Hạnh, cô cũng đẹp và hát không thua gì các chị của cô, tôi thực sự mong cô sẽ góp mặt nhiều hơn trong các projects tới.
Những trailers từ 1 đến 7 cùng trailer cuối (xem link ở cuối bài) đã cho người muốn tìm mua một khái niệm về nội dung của đĩa, và quả thật khi xem xong, tôi đã không thất vọng chút nào. Những liên khúc các cô chọn rất thích hợp, lối trình bày chuyên nghiệp và quyến rũ. Có đơn ca nam, đơn ca nữ, song ca, tam ca, tứ ca, có MTV bonus “Một cành củi khô”, là Tâm ca 6, mà tuy tự hào là một Phạm Duy fan, tôi thú thật là chưa nghe bài này lần nào hết. Cũng dễ hiểu thôi, Phạm Duy có cả “Ngàn Lời Ca”, làm sao nghe và biết hết được?
Blu-ray quả thật là một survey về những ý nghĩ của các con nhạc sĩ Phạm Duy về người cha của mình. Đĩa được sắp đặt để những phỏng vấn về từng bài nhạc cũng quan trọng và tạo thích thú nơi người xem không kém bài nhạc. Track 1 là giới thiệu chung vai trò của từng người, lý do tại sao đĩa ra mắt năm 2023 thay vì 2021 (mà COVID là thủ phạm.) Rồi từ track 2 tới 16 là xen kẽ giữa những giới thiệu liên khúc hay nhạc phẩm và video nhạc. Có hai track là một track riêng với hỏi-đáp Duy Cường và bonus “Một cành củi khô” như đã nhắc ở trên.
Trở về blu-ray, riêng tôi còn là một catch-up với những hoạt động âm nhạc của các anh chị trong Gia Đình Phạm Duy mà tôi hơi lơ là theo dõi từ 10 năm nay. Tôi được nghe những sáng tác hòa âm mới nhất của anh Duy Cường, vẫn điêu luyện và “phù thủy” như xưa, khi tôi mới nghe lần đầu CD “Cõi Tình” của ca sĩ Khánh Hà năm 1990. Anh Tuấn Ngọc vẫn với lối hát điêu luyện, tự sự, đầy một trời băn khoăn, trải nghiệm riêng tư trong bài “Tạ ơn đời”, xen lẫn những ngạc nhiên, thích thú với lối hòa âm của anh. Mong anh có thêm những sáng tác mới trong tương lai. Vâng, tôi cũng có một “aha” nho nhỏ khi thấy anh Tuấn Ngọc vẫn còn trẻ lắm, tinh nghịch, và nhất là tài hoa lắm!
Chị Thiên Phượng nữa, là fan của chị từ ngày biết chị qua những CD do anh Cường hòa âm, nhất là CD “Trở về mái nhà xưa”, hay những bài nhạc tình Trịnh Công Sơn và Lê Uyên Phương trong đĩa “Đá Xanh”, tôi muốn được biết những hoạt động âm nhạc gần đây của chị. Thì đây, tôi đã có câu trả lời, chị là một người tổ chức giỏi, sẵn sàng làm những projects về nhạc Phạm Duy. Rất mong chị, chị Thái Thảo, anh Duy Đức và các anh chị khác sẽ làm nhiều những projects lý thú như vậy trong tương lai gần. Có lẽ cứ vài ba năm các anh chị lại cho ra một Blu-ray chăng?
Riêng câu hỏi cuối trong track “Hỏi Đáp với anh Duy Cường” và câu trả lời của anh đã làm tôi suy nghĩ rất nhiều về tương lai của dòng nhạc Phạm Duy mà gia đình có thể đóng góp tích cực vào việc giữ gìn di sản của Ông – cho không những người Việt quốc nội, tha hương và những thế hệ tiếp theo, mà còn cho cả nhân loại nữa. Đồng ý với một ý kiến của một ngòi bút trên Số Đặc Biệt Chuyên Đề Phạm Duy tháng 1 năm 2023 (xem link ở cuối bài), nếu soạn nhạc gia Bob Dylan được giải thưởng Nobel về văn chương chỉ với những ca từ của ông, thì nhạc sĩ Phạm Duy cũng xứng đáng được trao posthumously một giải thưởng như vậy, với những cống hiến về “Ngàn Lời Ca” và “Ngàn Lời Ca Khác” của ông, rồi Bốn tập Hồi Ký, và những biên khảo giá trị khác, mà tầm cỡ của chúng không còn là của riêng Việt Nam nữa, mà đã là tài sản chung của nhân loại.
Ngoài những cố gắng mà trang web phamduy.com đã chia xẻ với bạn đọc liên mạng từ hơn mười năm qua, tôi mạo muội thấy những văn bản sau đây cần được Gia Đình Phạm Duy cho tái bản dưới dạng “printing on demand” (in theo nhu cầu) của trang mua bán trên Amazon, để những ai có nhu cầu tìm hiểu về nhạc và văn chương của nhạc sĩ Phạm Duy có cơ hội được mua bản gốc:
• 9 tập nhạc đã xuất bản từ những năm 1990, cho vào thành 3 quyển, mỗi quyển 3 tập nhạc, tức là 90 bài nhạc mỗi tập. Tôi may mắn mua được cả bộ ở một nhà sách tại Cali, nay đã đóng cửa.
• Một hay hai quyển nữa, dành tiêng cho các tác phẩm không có trong 9 tập trên, như các Trường Ca Con Đường Cái Quan, Mẹ Việt Nam, Tổ Khúc Bầy Chim Bỏ Xứ, Minh Họa Kiều, Hương Ca, Nhạc Ngoại Lời Việt, các bài hát cuối cùng, như bài “Chiếc Bông Tai”.
• Ngàn Lời Ca – Phạm Duy Cường Productions
• Ngàn Lời Ca Khác (ca từ của các bài nhạc ngoại lời Việt) – Phạm Duy Cường Productions
• Đường Về Dân Ca (biên tập lại và lược bỏ những phần không liên quan), v.v.
• Hồi Ký 1, 2, và 3, xuất bản từ những năm cuối 1980, nay đã tuyệt bản. Nếu có thể, in luôn cuốn số 4, hiện nay chỉ có e-book trên net thôi,
• Liên lạc với Giáo Sư Eric Henry, đề nghị và phụ giúp ông in thành sách những bộ Hồi Ký này. Tôi đã được nhạc sĩ Phạm Duy cho xem khoảng năm 2005-2006 cả Hồi Ký 1 bằng Anh Ngữ, văn dịch quá sức hay. Con cháu chúng ta cần được xem những quyển sách này.
Ngoài ra, các quyển sách khảo luận về nhạc Phạm Duy khác đã hoặc chưa xuất bản từ các tác giả khác nhau cũng cần được xuất bản hay “printing on demand”, như của các ông Trần Văn Ân, Phạm Văn Kỳ Thanh, Tạp chí Văn số chuyên đề Phạm Duy, v.v.
Riêng tôi, một ưu tiên hàng đầu là viết một bài phân tích bài nhạc “Chiếc Bông Tai”. Bài này căn bản là thơ lục bát, xen kẽ một đoạn có những câu 5 chữ. Tôi thấy tất cả các kỹ thuật phổ thơ thành nhạc đã gói trọn trong bài này, từ chủ âm tây phương, tới cách dùng các điệu thức, tới cách ngắt, lặp lại, thêm chữ, v.v., làm tôi “hạ quyết tâm” phải viết xuống hết những gì tôi tìm hiểu.
Chúc bạn nhiều sức khỏe, và hẹn bạn kỳ tản mạn tới.
Hiệp Dương (aka Học Trò)
Ananheim, California 10/8/2023
Tài liệu tham khảo:
• Trang nhà Phạm Duy: https://phamduy.com/vi/
• Trailer cuối: https://www.youtube.com/watch?v=BF-KTll7qTE
• Tạp Chí Văn Học (Số 21 tháng 10 năm 1987) https://issuu.com/nvthuvien/docs/tapchivanhoc_021?mode=window&viewMode=doublePage
• Báo Sài Gòn Nhỏ – Chuyên Đề Phạm Duy (1/2023)
https://amnhac.fm/wp-content/uploads/2023/10/Chuyen-de-4-Pham-Duy-06e.pdf
• Học Trò: Những nhận định về nhạc Việt Nam và Âu Mỹ:
https://t-van.net/hoc-tro-nhung-nhan-dinh-ve-nhac-viet-nam-va-au-my/
Hình ảnh phụ:
Hình chụp CD gồm tất cả các bài nhạc tờ nhạc sĩ Phạm Duy tặng tôi, làm tài liệu để tìm hiểu nhạc Phạm Duy.
“Mai” trong ca khúc của nhạc sĩ Quốc Dũng thật sự là mỹ nhân nào?
Tuấn Khanh
12/4/2022
Quốc Dũng là nhạc sĩ có các tác phẩm thành công trải dài từ cuối đời Đệ nhị Cộng Hòa cho đến sau 1975. Với lối viết nhạc trẻ trung và sang trọng, cộng với dáng vẻ điển trai, cuộc đời nhạc sĩ của ông đã thu hút không biết bao nhiêu ánh mắt của phái nữ, góp phần làm nên nhiều ca khúc chứa đựng những tâm sự kỷ niệm và đẹp, đến mức trong một trò chuyện với báo chí, người bạn đường và là bạn diễn của nhạc sĩ Quốc Dũng, ca sĩ Bảo Yến, phải thốt lên “phải nhìn nhận rằng anh Dũng đã sống hết mình với yêu”.
Nhạc sĩ Quốc Dũng (1951-2023): “Danh tiếng chỉ là số mệnh”
Tuấn Khanh
24/9/2023
Buổi chiều 24 Tháng Chín, gia đình của ca sĩ nhạc sĩ Quốc Dũng cho hay, ông đã lặng lẽ ra đi vào buổi trưa, sau những ngày tháng bệnh tật, suy yếu lặng lẽ, ít ai hay.
Nhạc sĩ Y Vũ: “Tôi từng buôn ve chai kiếm sống”
10/4/2015
Tác giả ca khúc “Tôi đưa em sang sông” kể về thời gian khó khi phải làm đủ công việc để mưu sinh. Với Y Vũ, danh xưng nhạc sĩ không gây áp lực gì cho ông trong cuộc sống.
Nhạc sĩ Y Vũ sáng tác không nhiều, cũng ít xuất hiện trong làng nhạc. Ông làm gì để kiếm sống?
Nhạc sĩ Y Vũ qua đời tại Sài Gòn
SÀI GÒN, Việt Nam (NV) – Nhạc sĩ Y Vũ, đồng tác giả ca khúc “Tôi Đưa Em Sang Sông,” vừa qua đời tại Sài Gòn vào sáng 28 Tháng Chín, hưởng thọ 83 tuổi.
Báo Thanh Niên dẫn lời nhạc sĩ Ngọc Sơn cho biết trước lúc qua đời, bệnh tình của ông Y Vũ trở nặng.
Nhạc sĩ Y Vũ. (Hình: Dân Việt)
Giã biệt nhạc sĩ Quốc Dũng (1951-2023)
Trần Chí Phúc
24/9/2023
Sáng nay trên trang Facebook, ca sĩ Bảo Yến báo tin nhạc sĩ Quốc Dũng vừa ra đi ngày 24-9-2023. Khoảng mười mấy năm trước Quốc Dũng có sang Hoa Kỳ và ghé ở nhà người quen ở San Jose. Tôi chở Quốc Dũng ra quán cà phê Dạ Thảo, ngồi nghe anh kể chuyện văn nghệ. Anh nói rằng lần này sang Mỹ và sẽ xuống Quận Cam để gặp một nhạc sĩ nổi tiếng mà Quốc Dũng ngưỡng mộ. Bạn có biết người nhạc sĩ đó là ai không- tôi thoáng suy nghĩ- thì ra đó là nhạc sĩ Lam Phương!
Ở một nơi nào đó, anh Quốc Dũng đang gặp Paul Mauriat…
Võ Thiện Thanh
25/9/2023
Nhạc sĩ Quốc Dũng lúc 40 tuổi (Tư liệu gia đình)
Tôi vẫn nhớ anh Quốc Dũng có kể một câu chuyện thật xúc động của đời anh, rằng anh rất mê Paul Mauriat, đến nỗi đã viết một lá thư cho ông ấy. Anh viết là viết vậy thôi, chứ không hy vọng sẽ được hồi âm. Vậy mà bỗng một ngày, anh đã được hồi âm.
Tình Ca quốc Dũng – Những Vùng Mây Trắng Bay Đi
Nguyễn Đăng Khoa
25/9/2023
“Một vùng mây trắng
Bay đi tìm nhau…”
(Trích ca khúc Em đã thấy mùa xuân chưa – Nhạc và lời: Quốc Dũng)
Nhạc sĩ Quốc Dũng
Vùng mây trắng của nhạc sĩ Quốc Dũng, ngay từ ca khúc hoản chỉnh đầu tiên những năm mười bảy tuổi, đã xô dạt ông phiêu du trên nhiều vùng trời mơ mộng của thể loại tình ca.
Nhạc sĩ Quốc Dũng qua đời
Quốc Dũng – tác giả nhạc phẩm “Bài ca Tết cho em”, chồng ca sĩ Bảo Yến – qua đời ở tuổi 72 vì bệnh tuổi già, ngày 24/9/2023.
Ca sĩ Bảo Yến cho biết chồng chị qua đời vào 9h hôm nay, tại nhà riêng ở TP HCM. Ông Kim Tuấn – em trai Bảo Yến – thông báo lễ hỏa táng nhạc sĩ sẽ diễn ra vào ngày 25/9/2023. Gia đình xin không nhận vòng hoa hay phúng điếu.
Nhạc sĩ Bảo Châu – con trai nhạc sĩ Quốc Dũng – viết dòng tưởng nhớ cha trên trang cá nhân: “Con sẽ thực hiện những gì con hứa”.
Nhạc Sĩ Đan Thọ: Một Đời Cho Nghệ Thuật
Như nhà thơ, nhạc sĩ Nguyễn Đình Toàn nhận xét: “… nhạc của ông, vui hay buồn đều chừng mực, lãng mạn nhưng không có vẻ ủy mị, đắm đuối, và nhất là luôn toát ra vẻ lịch sự, sang trọng”, những nốt nhạc cung Fa trưởng mở đầu cho bản Chiều Tím của Đan Thọ rồi chuyển nhẹ sang Ré thứ với tiết điệu Valse Lente man mác hoài nhớ:
… Chiều tím chiều nhớ thương ai, còn thương nhớ hoài
Đàn ơi nhắn dùm người đi phương nao
Nếp chinh bào biếc ánh sao.
Phỏng Vấn Nhạc Sĩ Lê Mộng Nguyên
Bảo Trâm thực hiện
25/11/2001
Bảo Trâm (BT) : Thầy bắt đầu sáng tác vào năm mấy tuổi ? Trong trường hợp, cảnh huống nào ?
Lê Mộng Nguyên (LMN) :Xin Trâm cho tôi bắt đầu nói về thi văn vì đó là nguồn gốc của sáng tác âm nhạc trong trường hợp riêng tôi. Làm thơ từ 9 tuối và được người ta biết là có khiếu viết văn ngay từ dạo ấy ở Huế, tại trường cao đẳng tiểu học Chaigneau, tôi diễn tả ‘’Cái ghen của Hoạn Thư’’ trong một bài thi lên lớp được thầy quá khen và đã không ngần ngại cho điểm 20 trên 20… và sau này trong tuyển thải giữa các thí sinh trường trung học (concours général) ở cựu thủ đô đế quốc An-Nam, tôi chiếm Giải Nhất (Giải Thưởng Bảo Đại).
Tưởng nhớ Nhạc sĩ Lê Mộng Nguyên [1930-2023]
Vương Trùng Dương
2/7/2023
Trên FB của nhà báo Từ Nguyên ở Paris, ngày 30/6/2023 cho biết: “Lê Mộng Nguyên đã qua đời ngày 19 tháng 5 vừa qua, đã hỏa thiêu 9 ngày sau”.
Về tiểu sử của nhạc sĩ Lê Mộng Nguyên đã được phổ biến trước đây. Năm 1950, sau khi tốt nghiệp Tú Tài toàn phần tại Việt Nam, Lê Mộng Nguyên sang Pháp du học. Năm 1949, ông sáng tác nhạc phẩm Trăng Mờ Bên Suối được thành danh nên ban đầu ông muốn theo học hòa âm tại Trường Âm Nhạc Paris nhưng sau đó sang học Luật và Kinh Tế tại Đại Học Paris 1 Panthéon Sorbonne (Faculté de Droit et de Sciences Economiques).
Trung Tâm Thúy Nga Paris By Night: 40 Năm Hành Trình Với Những Ước Mơ
Châu Đình An
13/7/2023
Hành trình là đường đi qua trong một chuyến đi dài. Chúng ta thường nghe những câu chuyện về hành trình khác nhau, như hành trình đi tìm chân lý, hành trình tìm về cội nguồn v.v… Như thế, hành trình là khát vọng tìm kiếm những điều tốt đẹp dẫn đến hạnh phúc.
Môi răn đã quên cười
Lê Hữu
9/6/2023
“Môi răn đã quên cười”, câu hát ấy ở trong bài nhạc phổ thơ Minh Đức Hoài Trinh, Kiếp nào có yêu nhau, là một trong những bài nhạc phổ thơ được nhiều người yêu chuộng nhất của nhạc sĩ Phạm Duy.
Từng câu hát, câu nhạc là tiếng lòng thổn thức của trái tim đầy thương tích, là nỗi đau xót, buồn tủi của chuyện tình trái ngang, của duyên kiếp lỡ làng.
Ke Huy Quan, diễn viên gốc Việt đoạt giải Oscar: ‘Đích thực giấc mơ Mỹ’
VOA
13/3/2023
Ke Huy Quan tại lễ trao giải Oscar, 12 tháng Ba, Dolby Theatre, Los Angeles.
Sau khi hôn bức tượng bằng vàng, Quan mở lời bằng lời cám ơn thân mẫu mình, đang xem buổi trao giải thưởng từ nhà, qua truyền hình. “Mẹ ơi, con thắng giải Oscar rồi!” Quan nói trên sân khấu.
Tuấn Ngọc hát sai lời ‘Tình Bơ Vơ’ là nhầm lẫn cá nhân?
BBC
12/3/2023
Video danh ca Tuấn Ngọc hát “Trời vào thu chiều nay buồn lắm em ơi” thay cho “Việt Nam” trong một buổi biểu diễn live do Mây Sài Gòn tổ chức hồi tháng Hai vừa qua tại Sài Gòn.
Video ca sĩ gạo cội Tuấn Ngọc hát “Trời vào thu chiều nay buồn lắm em ơi” thay cho “Việt Nam” ở Sài Gòn đã thu hút sự quan tâm đông đảo của dư luận ở Việt Nam và nước ngoài những ngày gần đây.
Ca sĩ Mai Khôi được Mỹ trao giải thưởng Artivist Academy
RFA
10.3.2023
Ca sĩ Mai Khôi trong poster công bố giải thưởng Artivist Academy – Fb Do Nguyen Mai Khoi
Ca sĩ Đỗ Nguyễn Mai Khôi (nghệ danh Mai Khôi), mới được tổ chức có trụ sở ở Hoa Kỳ trao giải thưởng Artivist Academy vì những đóng góp của cô cho việc nâng cao nhận thức về các vấn đề công bằng xã hội thông qua nghệ thuật.
Mai Khôi cũng được 1Hood Media chọn là một trong 12 gương mặt trong năm 2023. Đây là một tổ chức ở thành phố Pittsburgh, tiểu bang Pensylvania có mục tiêu xây dựng các “cộng đồng tự do” thông qua nghệ thuật, giáo dục và công bằng xã hội.
Nghe lại ca khúc “Hẹn Hò” của Phạm Duy
Trần Doãn Nho
21/2/2023
Phạm Duy ra đi về cõi vĩnh hằng đã hơn 10 năm (27/1/2013 – 27/1/2023).
Tạp chí “Saigon Nhỏ” (Little Saigon, quận Cam, California) đã dành một ấn bản đặc biệt tưởng niệm 10 năm ngày mất của nhạc sĩ Phạm Duy có tựa đề “Bụi phù sa chờ ghé những bờ vai” với bài viết của nhiều tác giả: Khang Thụy, Duyên Anh, Phạm Xuân Đài, Phạm Văn Kỳ Thanh, Ngu Yên, Tuấn Khanh, Nguyễn Hoàng Linh…Trong dịp này, tôi được biết một số bạn hâm mộ nhạc Pham Duy ở Sài Gòn cũng tổ chức kỷ niệm 10 năm ngày mất của ông, qua đó, đặc biệt tôi được nghe lại giọng ca truyền cảm của ca sĩ Lệ Hồng qua bản “Hẹn Hò”, là một trong những bản nhạc của Phạm Duy mà tôi rất thích.
Kỷ niệm với nhạc sĩ Ngọc Chánh và ban nhạc Shotguns
Trần Chí Phúc
15/1/2023
Nhạc sĩ Ngọc Chánh đã giã từ giới ca nhạc vào chiều Thứ Bảy 7 Tháng Giêng, 2023 (nhằm ngày 16 Tháng Chạp năm Giáp Dần), hưởng thọ 86 tuổi. Chỉ còn hai tuần nữa là Xuân Quý Mão đến, không khí đón Tết với nhạc Xuân vang lừng, trong đó có những bản nhạc do ông tuyển chọn để thực hiện những cuốn băng Shotguns chủ đề Xuân thời Sài Gòn, được thính giả yêu thích cho đến nay.
Nhạc sĩ Ngọc Chánh. (Hình: Trần Chí Phúc cung cấp)
NS Ngọc Chánh, đồng tác giả ‘Vết Thù Trên Lưng Ngựa Hoang,’ qua đời
Thiện Lê
8/1/2023
WESTMINSTER, California (NV) – Nhạc sĩ Ngọc Chánh, đồng tác giả các ca khúc nổi tiếng như “Vết Thù Trên Lưng Ngựa Hoang,” “Bao giờ biết tương tư,” và “Tuổi Biết Buồn” với cố nhạc sĩ Phạm Duy, vừa qua đời ở Nam California lúc 6 giờ chiều Thứ Bảy, 7 Tháng Giêng, hưởng thọ 86 tuổi.
Cố nhạc sĩ Ngọc Chánh, đồng tác giả bài “Vết Thù Trên Lưng Ngựa Hoang.” (Hình: Facebook Ngoc Chanh Shotguns)
Cung Tiến – Nghệ thuật nhạc phổ thơ
Ngu Yên
3/1/2023
Di sản nghệ thuật của nhạc sĩ Cung Tiến không nằm ở số lượng, mà đầy ở phẩm chất. Ngoài những ca khúc, tấu khúc, thuần tuý giá trị về âm nhạc, ông còn để lại những bài viết, tiểu luận dưới nhiều đề tài văn học, kinh tế, và truyện dịch. Chúng ta đã đọc, đã nghe khá nhiều về tài hoa và khả năng sáng tác của Cung Tiến từ tuổi 15 cho đến những năm tháng sau cùng.
Đêm rất thánh, đêm không cùng
Lê Hữu
22/12/2022
Hát là cầu nguyện đến hai lần.
~ St. Augustine
Một anh bạn tôi, lấy cô vợ có đạo, nói với tôi là anh chỉ theo vợ đến nhà thờ hai lần trong một năm, vào ngày lễ Phục Sinh và lễ Giáng Sinh.
“Vậy là anh lấy hết hai ngày lễ lớn nhất của người công giáo rồi còn gì,” tôi nói đùa.
“Riêng lễ Giáng Sinh,” anh bạn nói, “không chỉ đi lễ nửa đêm, tôi còn hát theo được bài thánh ca nữa.”
Tôi hỏi “Bài gì?”, anh nói “Đêm thánh vô cùng.”
Nhạc sĩ Dzũng Chinh – tác giả “Những Đồi Hoa Sim” chết trên đồi hoa sim
Phạm Tín An Ninh
15/8/2015
Nhạc sĩ Dũng Chinh (do Bà Chị của Ông – hiện sống tại Hoa Kỳ – cung cấp)
(Đã có một vài bài viết nói về cái chết của Nhạc sĩ Dzũng Chinh, nhưng tiếc là không chính xác. Bài viết này nhằm mục đích làm rõ cái chết của ông, một nhạc sĩ trẻ được nhiều người biết đến qua nhạc phẩm “Những Đồi Hoa Sim”. Người viết bài này đã ở cùng một đơn vị với ông khi ông tử trận)
Chân dung Quốc Bảo qua 10 album
Sơn Phước
11/12/2021
Sinh năm 1967, Quốc Bảo (tên thật Bùi Quốc Bảo) được biết đến như là nhạc sĩ, nhà sản xuất, phê bình âm nhạc tài năng của làng nhạc Việt. Anh là tác giả của hàng loạt bài hit gắn với ký ức nhiều thế hệ như Em Về Tinh Khôi, Tóc Nâu Môi Trầm, Em Về Tóc Xanh,….
Hầu hết các sáng tác của nhạc sĩ Quốc Bảo đều có đời sống riêng, tách biệt ra khỏi người hát. Mỗi ca sĩ khi trình bày lại các ca khúc của Quốc Bảo lại thổi một hơi thở mới, khiến nhạc tình Quốc Bảo không hề lỗi thời trong suốt ba thập kỷ.
Năm 2021 là kỷ niệm 30 năm nhạc sĩ Quốc Bảo dấn thân vào hành trình sáng tác. Bài viết có nhiệm vụ như một chỉ dẫn, giúp các bạn trẻ chưa có cơ hội được tiếp cận gần hơn với nhạc tình Quốc Bảo. Đó là thứ âm nhạc đẹp cả ca từ lẫn giai điệu, có khi như một trong vắt như một dòng suối, có khi lại buồn u ám như sóng vỗ ngoài biển khơi.
Dưới dây là 10 album tiêu biểu trong sự nghiệp của nhạc sĩ Quốc Bảo.
Ca sĩ Chế Linh: “Đừng tước đi quyền lựa chọn thưởng thức của khán giả”
Tuấn Khanh
15/11/2022
Ngày 14 Tháng Mười Một, ca sĩ Chế Linh đã gửi đi tin nhắn cho các trang truyền thông quen biết để cậy nhờ xin lỗi việc ông không thể có mặt được trong chương trình diễn Tết Vạn Lộc “Hội tụ giọng ca vàng hải ngoại” ngày 12 tháng Mười Một Tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia Hà Nội. Được biết, ông phải sử dụng hình thức thông tin gián tiếp như vậy, không thể qua bất cứ tờ báo nào của báo chí nhà nước vì bởi không có một tờ báo nào của Việt Nam đưa tin về chuyện 3 ca sĩ tên tuổi của hải ngoại đột nhiên ngừng diễn vì “bệnh” trong cùng một đêm.
Ca sĩ Chế Linh: “Quan chức nào cấm cản, phải ra mặt xin lỗi khán giả”
Tuấn Khanh
14/11/2022
Chương trình ca nhạc có tên Tết Vạn Lộc, được tổ chức vào ngày 12 Tháng Mười Một 2022, trên poster có hình và tên của ba ca sĩ quen thuộc của người Việt hải ngoại là Chế Linh, Hương Lan và Tuấn Vũ. Thế nhưng vào giờ cuối, khán giả lại bị hụt hẩng khi chương trình chấm dứt mà không thấy bóng dáng các ca sĩ này. Đã có nhiều người tức giận phản ứng, cho rằng chương trình này đã lừa người mua vé vào xem.
Nhà văn Nguyễn Ngọc Ngạn: 30 năm với Thúy Nga Paris và ‘vì sao chưa về Việt Nam’
Nhà văn Nguyễn Ngọc Ngạn cho BBC biết người nghệ sĩ thì không thể tránh khỏi những hiểu lầm hay phán xét chủ quan.
Trả lời BBC News Tiếng Việt sau khi tới Bangkok, nhà văn Nguyễn Ngọc Ngạn nói về những dự định sau khi ông từ giã Thúy Nga Paris, bao gồm liệu ông sẽ về Việt Nam hay không.
Nhà văn Nguyễn Ngọc Ngạn: ‘Show chia tay xúc động và vất vả nhất của Thúy Nga’
Nhà văn Nguyễn Ngọc Ngạn: ‘Show chia tay xúc động và vất vả nhất của Thúy Nga’
BBC News Tiếng Việt đã có buổi gặp gỡ với nhà văn Nguyễn Ngọc Ngạn tại Bangkok trước chương trình Paris By Night 134 – Nguyễn Ngọc Ngạn – Lời Cảm Ơn, show diễn giã từ sân khấu của ông vào cuối tuần này.
Nhà thơ Cung Trầm Tưởng, tác giả ‘Mùa Thu Paris,’ qua đời ở tuổi 90
Khôi Nguyên
9/10/2022
Nhà thơ Cung Trầm Tưởng. (Hình: Hạnh Tuyền/Người Việt)
EAGAN, Minnesota (NV) – Nhà thơ Cung Trầm Tưởng, tác giả của nhiều bài thơ nổi tiếng được nhạc sĩ Phạm Duy phổ nhạc như “Mùa Thu Paris,” “Chưa Bao Giờ Buồn Thế,”… vừa qua đời lúc 4 giờ 27 phút, chiều 9 Tháng Mười, tại bệnh viện United Hospital, thành phố Saint Paul, tiểu bang Minnesota.
Tưởng niệm Nhà thơ Cung Trầm Tưởng
Lê Nguyễn
12/10/2022
Nhà thơ Cung Trầm Tưởng. (Hình: Hạnh Tuyền/Người Việt)
Trước khi nhạc sĩ Phạm Duy cho ra đời nhạc phẩm Tiễn Em, phổ từ hai bài thơ “Mùa Thu Paris” và “Chưa bao giờ buồn thế” của nhà thơ Cung Trầm Tưởng, thế hệ thanh niên miền Nam vào cuối thập niên 1950, ít ai biết đến cái tên Cung Trầm Tưởng . Song, từ Tiễn Em, tên của ông vang dội cả một vùng đất nước dưới vĩ tuyến 17.
Chuyện không có điện cho một tiếng hát
Tuấn Khanh
26/9/2022
Ca sĩ Quang Thành, người đại diện cho ca sĩ Khánh Ly im lặng một chút khi nghe yêu cầu về cuộc phỏng vấn nhanh vào tối 25 Tháng Chín, sau đó anh nói “mọi chuyện rất rối, và cô Khánh Ly chỉ có thể nói về chuyện này sau ngày 28 Tháng Chín”. Đó là ngày mà bà Khánh Ly đi về Mỹ và nghỉ ngơi, chuẩn bị cho tour diễn ở Châu Âu. Ngày 28 là ngày mà bà rời khỏi hẳn Việt Nam, không biết khi nào quay lại.
Paris By Night đến Bangkok, thuê chuyến bay đưa khán giả Việt Nam sang
VOA Tiếng Việt
4/10/2022
Bích chương quảng cáo một chương trình Paris By Night của trung tâm Thúy Nga. Hình ảnh được chụp lại trên thuynga.com và chỉ có tính chất minh họa
Paris By Night, nhạc hội quen thuộc với người Việt khắp thế giới, sẽ tổ chức hai đêm diễn ở Bangkok, thủ đô Thái Lan, và sẽ có chuyến bay thuê riêng để đưa khán giả từ Việt Nam sang, theo tìm hiểu của VOA.
Nhạc Bolero
Song Thao
23/9/2022
Tôi không nhớ năm nào nhưng trước 1975, khi bản nhạc Hàn Mặc Tử của Trần Thiện Thanh đang phổ biến hết cỡ, một nhà trong xóm tôi ở Thị Nghè ngày nào cũng mở oang oang như muốn có lòng tốt cho cả xóm được nghe ké. Tội cho Hàn Mặc Tử, sáng sớm, khoảng 7 giờ mỗi ngày, đều bị đánh thức dậy đi bán trăng. Có lẽ trăng khó bán nên rao bán cả ngày cũng chưa xong. Ngày hôm sau bán tiếp. “Ai mua trăng tôi bán trăng cho / Trăng nằm im trên cành liễu đợi chờ / Ai mua trăng tôi bán trăng cho / Chẳng bán tình duyên ước hẹn hò”.
Nhạc Sĩ Trúc Phương Và Thế Hệ Của Tôi
Lê Nguyễn
21.9.2022
Nhạc sĩ Trúc Phương
Ngày 18.9 vừa qua, một vài bài viết trên mạng xã hội nhắc đến ngày giỗ của nhạc sĩ Trúc Phương, một con người tài hoa đã cống hiến cho đời cái đẹp của nghệ thuật và đã trải những năm tháng cuối đời trong cảnh gieo neo, nghèo khó.
Những bài viết ấy gợi cho tôi về một món nợ ân tình đeo đẳng mãi trong lòng mà vẫn chưa trả được. Nói như thế, là vì thế hệ của tôi mang nợ Trúc Phương nhiều lắm, nhạc của anh thấm đẫm vào máu thịt lũ chúng tôi từ những năm mười tám, đôi mươi, góp phần vào những kỷ niệm không thể nào quên được…
Cải lương xứ mình, chuyện ngày ấy bây giờ…
Tuấn Khanh
14.9.2022
Cuộc trò chuyện rất đặc biệt với nghệ sĩ Bạch Lựu, người đã chọn lưu vong theo cùng vận nước nổi trôi, ra đi vì tự do trong tâm hồn nghệ sĩ của mình nhưng luôn đau đáu nhìn về quê hương với nỗi buồn khôn tả.
Cải lương Việt Nam đã trải qua nhiều thăng trầm. Trong hình, nghệ sĩ Bạch Lê và Thanh Bạch trong một trích đoạn Cải Lương Hồ Quảng. (Hình minh họa: Bạch Lê – nghệ sĩ Cải Lương)
Nhạc sĩ Nguyễn Thiện Tơ qua đời
Nhạc sĩ Nguyễn Thiện Tơ- một trong những tên tuổi khởi đầu cho tân nhạc Việt Nam- vừa tạ thế tối 18/8 tại nhà ở Hà Nội, hưởng đại thọ 103 tuổi.
Nhạc sĩ Nguyễn Thiện Tơ, 1951
Nguyễn Ngọc Ngạn qua 40 năm sáng tác, 30 năm làm MC
Bùi Văn Phú
2.8.2022
Nhà văn Nguyễn Ngọc Ngạn năm 1979
Nguyễn Ngọc Ngạn là một hiện tượng trong sinh hoạt văn học nghệ thuật của cộng đồng người Việt hải ngoại.
Ông là một nhà văn có nhiều độc giả, từ khi ông có những sáng tác đầu tiên đăng trên báo tiếng Việt ở hải ngoại vào đầu thập niên 1980, chỉ một hai năm sau khi ông vượt biển đến trại tị nạn ở Mã Lai và định cư ở Canada từ mùa hè 1979.
Đọc hồi ký Thanh Lan – ‘Bão Tố Cuộc Đời’
Trần Chí Phúc
20/8/2022
Được sự ưu ái của tác giả Phạm Thái Thanh Lan, tức nữ danh ca Thanh Lan, ký tặng cuốn hồi ký “Bão Tố Cuộc Đời” khi vừa mới in xong tại nhà in Xpress Print, Garden Grove, California, tuần trước do quen biết văn nghệ và mình cũng từng xuất bản hai cuốn sách dưới bút hiệu Trần Củng Sơn, nên viết mấy dòng giới thiệu tác phẩm văn xuôi đặc biệt này.
Nữ danh ca Thanh Lan và hồi ký “Bão Tố Cuộc Đời.” (Hình: Trần Chí Phúc cung cấp)
Giới nghệ sĩ Việt Nam cần “danh hiệu” để làm gì (?)
Nguyen Ngoc Gia
20/8/2022
Kim Tử Long trong chương trình “Úm ba la ra chữ gì”.
Hai loại danh hiệu NSƯT và NSND được nhà cầm quyền CSVN – đặt ra từ năm 1984 – ghi nhận “sự cống hiến” từ tất cả các nghệ sĩ Việt Nam của các loại bộ môn nghệ thuật [1]. Qua 9 đợt phong tặng, xứ thiên đàng hiện nay có 1.675 NSƯT và 282 NSND.
Từ Công Phụng Vào Tuổi 80: Nghe Lại Tình Khúc “Ơn Em”
Tuấn Khanh
28/7/2022
Ngày 27 Tháng Bảy là sinh nhật của nhạc sĩ Từ Công Phụng, ghi dấu ông vào tuổi 80. Người nhạc sĩ theo đuổi những lời mặc khải về tình yêu, ngợi ca những gì đã có và độ lượng với những điều đã mất, vẫn giữ trọn vẹn cho mình dòng giai điệu sang trọng và thảnh thơi giữa kiếp người vội vã.
Mối tương giữa Cung Tiến và giới âm nhạc Việt Nam tại Paris
Thụy Khuê
6/11/1994
Nhạc sĩ Cung Tiến trở lại Paris sau trên mười năm xa cách, anh không chỉ là một nhà soạn nhạc tài danh mà còn là một nghệ sĩ, dịch giả, thiết tha với văn chương và giới cầm bút. Nhân chuyến đi này, anh nói chuyện với chúng tôi về mối tương giữa Cung Tiến và giới âm nhạc Việt Nam tại Paris.
Nhạc sĩ Cung Tiến nói về con đường âm nhạc của ông
Thụy Khuê
14/3/1993
Nhạc sĩ Cung Tiến sinh năm 1938 tại Hà Nội, học xướng âm và ký âm pháp một mình từ nhỏ, chính thức học nhạc lý với nhạc sĩ Thẩm Oánh năm 1949. Trong thời gian du học tại Úc châu về kinh tế học, từ năm 1956 đến 1962, Cung Tiến học các lớp dương cầm, hoà âm, đối điểm và sáng tác tại Âm nhạc viện Sydney. Và từ 1970 đến 1973, du học về kinh tế tại Anh quốc, Cung Tiến học thêm phần nhạc lý, nhạc sử và nhạc học.
Ông Tô Văn Lai và di sản Thúy Nga Paris By Night
BB Ngô
19/7/2022
Ông Tô Văn Lai và con gái Tô Ngọc Thủy trong một bức hình chụp nhập dịp Tết vào tháng 2 năm 2022
Bà Marie Tô (Tô Ngọc Thủy) – con gái của Giáo Sư Tô Văn Lai, người sáng lập Trung Tâm Thúy Nga và chương trình ca nhạc nổi tiếng hải ngoại “Thúy Nga Paris By Night” cho biết ông Tô Văn Lai vừa qua đời lúc 11 giờ 5 phút sáng Thứ Ba, 19 Tháng Bảy.
“Ba ơi! Ba đi gặp Tonton Lam Phương nhé. Con THƯƠNG Ba… Con rất hãnh diện con là con gái của Giáo Sư Tô Văn Lai. Tạ Ơn Chúa đã rước Ba đi thật bình yên. Amen.” (Facebook Marie To)
Tô Văn Lai, người kiến tạo ‘Paris By Night’, qua đời ở tuổi 85
Hoàng Long
20/7/2022
Sự ra đi của ông Tô Văn Lai khép lại một kỉ nguyên mà trong suốt thời gian đó ông đã góp phần kiến tạo một trong những định chế văn hóa của người Việt có sức ảnh hưởng lớn nhất bên ngoài Việt Nam.
Tô Văn Lai, người sáng lập trung tâm ca nhạc Thúy Nga và phát triển nó thành một biểu tượng văn hóa lâu bền trong đời sống tinh thần của người Việt trong và ngoài nước, qua đời ngày thứ Ba 19 tháng 7 ở miền nam bang California của Mỹ. Ông hưởng thọ 85 tuổi.
Tình quê hương trong nhạc Phạm Duy và những chân dung
Ngô Thế Vinh
4/7/2022
Hình 1: Nhạc sĩ Phạm Duy 90 tuổi; ảnh chụp vào dịp chuẩn bị sinh nhật thứ 90 của ông, trên đại lộ Thống Nhất tại bức tường trường Đại học Dược khoa, lúc này đang có một gốc cây đa bám vào vách tường rất đẹp, tôi chọn địa điểm này với ý nghĩa Phạm Duy là cây đa cổ thụ trong nền tân nhạc Việt Nam. [Photo và ghi chú của Nguyễn Phong Quang]
Cung Tiến, Đời Lập Từ Những Đêm Hoang Sơ
Nguyễn Đức Tùng
17/6/2022
Chị em của thơ thì có nhiều: tùy bút, truyện ngắn, tiểu thuyết, báo chí, phim ảnh, kịch nghệ, nhưng đối với tôi, người thân nhất, người chị em ruột của thơ, chính là ca khúc.
Nhạc sĩ Cung Tiến, Người Viết Nhạc Cho Tương Lai
Bách Lam
6/2010
Cuối tuần tới, nhạc sĩ Cung Tiến từ Minnesota sẽ đến hội ngộ với những người yêu nhạc tại Little Saigon qua hai buổi sinh hoạt.
Tối thứ Sáu, ngày 9-7-2010, tại phòng sinh hoạt Việt Báo, nhạc sĩ Cung Tiến sẽ ra mắt hai tuyển tập Hoàng Hạc Lâu và Vang Vang Trời Vào Xuân, tổng hợp hầu hết các ca khúc ông sáng tác trải dài gần sáu thập niên, kể từ ca khúc Thu Vàng viết năm 1953. Hội Văn Học Nghệ Thuật Việt Mỹ (VAALA) cũng sẽ thực hiện một chương trình nhạc Cung Tiến với chủ đề Vết Chim Bay vào lúc 7 giờ tối thứ Bảy, 10-7-2010, tại La Mirada Theater, thành phố La Mirada. Chương trình quy tụ hơn 80 ca nhạc sĩ với giàn nhạc giao hưởng Hội Hiếu Nhạc Việt Mỹ.
Dấu Ấn “Cung Tiến”
Ký giả Lô Răng
7/2000
Nhạc sĩ Cung Tiến – bên bờ sông Loire (Pháp), 1999
Dạo này “được mùa” văn nghệ. Vừa đón tiếp ông bà Anh Ngọc hồi cuối tháng trước, tôi lại vừa nhận được thư và tape của ông bạn xa … nhạc sĩ Cung Tiến ở tận Minnesota, miền cực bắc Hoa Kỳ. Sau “đêm Anh Ngọc” được vài ngày và bên nhà có lụt lớn ở miền Trung. “Trời hành cơn lụt mỗi năm” cái tai trời ách nước năm nay quá nặng, quá lớn, nỗi bi thương không biết nói thế nào cho hết. Một người bạn nói rằng: giả thử ông bà Anh Ngọc ở lại Sydney thêm 1 tuần nữa, đêm Anh Ngọc trở thành đêm “cứu lụt miền Trung” thì được việc quá … Nhưng ông bà Anh Ngọc về Mỹ rồi thì tin lụt quê nhà mới tới …
Nhớ tác giả bài hát bất hủ Ai Về Sông Tương
Tuấn Khanh
16/5/2022
Bài Ai Về Sông Tương ký tên tác giả Thông Đạt là một trong hai bút danh khác của nhạc sĩ Văn Giảng. Bút danh còn lại là Nguyên Thông, dùng để viết các ca khúc Phật giáo, nổi tiếng với bài Từ Đàm Quê Hương Tôi, ngoài ra còn các tác phẩm khác nổi tiếng khác mà ít ai biết là của ông như Vô Thường, Mừng Đản Sanh, Hoa Cài Áo Lam, Ca Tỳ La Vệ…
Nghệ sĩ harmonica Tòng Sơn: “Xóm đêm như cuộc đời tôi”
Tuấn Khanh
12/6/2022
Nghệ sĩ Tòng Sơn tạ thế chiều 12 Tháng Sáu 2022. Theo người thân, sau nhiều năm tháng đau yếu, cuối cùng thì cơn xuất huyết dạ dày đã khiến ông nhập viện. Được hai tuần, bác sĩ lắc đầu và cho gia đình mang về nhà chuẩn bị hậu sự. Tang lễ của ông diễn ra tại giáo xứ Tân Hòa, quận Phú Nhuận. Ông được đưa đi an táng ở Hoa viên nghĩa trang Bình Dương, nơi có những người bạn cùng thời cũng có mộ phần ở đó.
Nhạc Sĩ Cung Tiến (1938-2022): Yên Nghỉ Ở Cõi Riêng
Doãn Hưng
4.6.2022
Lần gặp gỡ cuối của nhạc sĩ Cung Tiến với bạn hữu văn nghệ – Từ trái: Trần Dạ Từ, Sông Văn, Cung Tiến, Trần Huy Bích, Doãn Quốc Sỹ, Hưng Doãn, Nhã Ca, Josee Nguyễn Thụy Hữu, 30 tháng 12, 2021
Vào một buổi chiều mưa đông cuối năm 2021 ở Quận Cam, một số gương mặt tiêu biểu của nền văn học nghệ thuật Miền Nam trước 1975 đã có một buổi hội ngộ hiếm hoi: nhà văn Doãn Quốc Sỹ, nữ minh tinh điện ảnh Kiều Chinh, nhạc sĩ Cung Tiến, nhà văn Nhã Ca, nhà thơ Trần Dạ Từ, nhà thơ Đỗ Quý Toàn, giáo sư Trần Huy Bích… Có người đã chạm mốc bách tuế, đa số đã vượt qua tuổi tám mưới. Những mái đầu bạc ngồi ôn lại kỷ niệm thời trai trẻ, chuyện buồn vui trong tù, chuyện điện ảnh, đọc thơ, hát nhạc Cung Tiến… Có ai đó đã nói rằng sẽ khó có lại một buổi hội ngộ đông đủ như thế này, bởi vì “…Bạn già lớp trước nay còn mấy…”
Nhạc sĩ Cung Tiến – Cây đại thụ trút lá trong lặng lẽ
Tuấn Khanh
5.6.2022
Những người thân cận với gia đình của nhạc sĩ Cung Tiến đều biết ông đã qua đời ngày 10 Tháng Năm, nhưng đến ngày 4 Tháng Sáu 2022, sau khi hậu sự hoàn tất, gia đình mới đăng cáo phó. Những người thân biết ngày qua đời của nhạc sĩ cũng được dặn dò là “xin hãy giữ yên lặng cho đến khi hoàn tất tang lễ.”
Khi mất, nhạc sĩ Cung Tiến hưởng thọ 83 tuổi, và lễ hỏa táng thực hiện vào ngày 2 Tháng Sáu, ở Nam California. Ông để lại cho đời nhiều tác phẩm quý giá như bài học mở đường của tân nhạc Việt Nam, đồng thời đóng góp nhiều công sức của mình cho chế độ Việt Nam Cộng Hòa, nơi ông giữ chức tổng giám đốc Kế Hoạch và Dự Án, hoạt động như kinh tế gia, giúp cho Bộ Tài Nguyên và Thiên Nhiên Minesota nhiều năm, sau khi tỵ nạn từ 1975.
Cung Tiến – Giọt nước mắt hân hoan
Y Sa
24.5.2022
Trong một chương trình thâu hình hiếm hoi giới thiệu về Cung Tiến, chị Y Sa của Hội Văn Học Nghệ Thuật Việt Mỹ (VAALA) đã tóm tắt khá đầy đủ cuộc đời và sự nghiệp của người nhạc sĩ tài danh này:
‘Nhạc sĩ thần đồng’ Cung Tiến
Hà Vũ
17/11/2019
Với hai sáng tác đầu tay bất hủ ‘Thu vàng’ và ‘Hoài cảm’ viết từ khi mới lên 13-14 tuổi, nhạc sĩ Cung Tiến được nhiều người ca tụng là thần đồng âm nhạc dù ông xuất thân từ một gia đình không ai có năng khiếu âm nhạc.
“Cụ thân sinh tôi là một nhà thơ, một nhà cách mạng. Ông theo Việt Nam Quốc dân Đảng, không có ai dính vào âm nhạc nhất là âm nhạc mới, không có ai cả,” nhạc sĩ Cung Tiến nói với VOA.
Hiện tượng Cung Tiến trong tân nhạc Việt
Du Tử Lê
5.9.2014
Trong lịch sử tân nhạc Việt, dường như không có một nhạc sĩ nào nổi tiếng ngay với sáng tác đầu tay, ở tuổi niên thiếu, khi chỉ mới 14, 15 tuổi, như trường hợp Cung Tiến. Có dễ chính vì thế mà, có người không ngần ngại gọi hiện tượng Cung Tiến là thiên tài của bộ môn nghệ thuật này.
Nói vậy, không có nghĩa chúng ta không có nhiều nhạc sĩ (cũng như thi sĩ), bước vào sân chơi VHNT rất sớm. Thậm chí có người chỉ ở độ tuổi lên 9, lên 10… Nhưng để được đám đông biết đến hay, được những người cùng giới công nhận thì, chí ít cũng phải nhiều năm sau. Ở đây, chúng ta cũng không nên loại trừ trường hợp, nếu có những nhạc sĩ (hay thi sĩ) thành danh chỉ với một bài duy nhất thì, cũng có những người viết nhạc (làm thơ) trọn đời vẫn không được dư luận biết tới!
Cung Tiến nửa thế kỷ trước, và việc phổ nhạc thơ tự do
Viên Linh
8.6.2016
Trước mặt tôi là tuần báo Nghệ Thuật số 33, ra vào tuần lễ đầu tháng 6, 1966 tại Sài Gòn, vừa đúng nửa thế kỷ trước. Lật dở những trang báo cũ của số báo này, có những bài viết của bằng hữu một thời, kẻ mất người còn, mà kẻ mất nhiều hơn, người còn chỉ là lác đác.
Tấm Hình Từ Thế Kỷ Trước
Don Hồ
18.5.2022
Tấm hình chụp từ đâu đâu giữa thập niên 90. Khi ấy Don Hồ cùng nữ ca sĩ Như Quỳnh, 2 đứa còn trẻ măng. Mặt chỉ cần một cái búng nhẹ thôi là sữa có thể văng ra cầu cả lít.
Cũng không nhớ nổi đây là buổi diễn gì, chỉ biết là ở Nam Cali vì ông Mỹ đứng chính giữa là ông Jim Barbo, người điều hành một sòng bài lớn.
Lời Xúi Từ Một Người Đã Từng Trải Qua
Don Hồ
29.4.2022
Như Quỳnh & Don Hồ thập niên 90
Thứ bảy tuần rồi đi hát ở thành phố Hartford của tiểu bang Connecticut.
Lý ra thành phần ca sĩ trong show có : Như Quỳnh, Myra Trần, Don Hồ & Ngọc Anh Vi, nhưng gia đình nữ ca sĩ Như Quỳnh có tang chế nên cuối cùng đã xin cáo lỗi cùng khán giả là Như Quỳnh sẽ không thể đến được.
Cơn Lốc Nhỏ Bên Bờ Đại Tây Dương
Don Hồ
18/5/2022
18/5/2022
Hồi nhỏ học địa lý trong trường có biết qua xứ Ái Nhĩ Lan (Ireland), một quốc gia nho nhỏ giống như hòn đảo be bé nằm sát rạt nước Anh, đối mặt ra Đại Tây Dương, có cái tên giống như tên một vị hoàng đế nào đó trong một câu chuyện thần thoại.
Ngôi Khách Sạn Ma Ám
Don Hồ
20.4.2022
Cuối tuần đi hát cho Hội chợ Crawfish Festival của Giáo xứ Các Thánh Tử Đạo Việt Nam tại thành phố San Antonio của tiểu bang Texas. Nói chuyện với một người bạn, anh ta bảo:
– “Coi chừng ở nhằm khách sạn có ma nha. Thành phố ấy như … có nhiều ma lắm. Chuyến trước Hoàng đã bị…”
Cái Chết Trong Ca Khúc Phạm Duy
Phạm Xuân Đài
3/5/2022
Nhạc sĩ Phạm Duy
Trong buổi lễ tưởng niệm Đỗ Ngọc Yến vào tối ngày 23 tháng Tám 2006 tại phòng sinh hoạt Lê Đình Điểu của báo Người Việt, Bích Liên với giọng cao vút trong phong cách opéra, đã hát những lời này:
1.
Hồn xuân vừa tàn hơi
Hay nắng ấm lung linh qua đời
Hay gió tuyết mưa sa bay ngang trời
Người yêu dù xa xôi
Xin nhớ tới quê hương u hoài
Trong giá rét đêm đông đang trông vời
Một lần người đưa tiễn nhau
Như vẫn cầu lời hứa năm nào
Đằm thắm cho vui lòng nhau
Một lần người xa cách nhau
Trái tim sầu còn vẫn tươi mầu
Vì đó… không ai quên đâu…
Tính hiện thực trong lời ca của Phạm Duy
Trần Hữu Thục
29.4.2022
Nhạc sĩ Phạm Duy
So với nhiều nhạc sĩ Việt Nam, hai nhạc sĩ Phạm Duy (PD) và Trịnh Công Sơn (TCS) [1] có một chỗ đứng tương đối riêng biệt. Chỗ đứng này không hẳn xuất phát từ tài năng về âm nhạc, mà từ một chỗ khác: lời ca. Lời ca của hầu hết các nhạc sĩ đều đòi hỏi một sự cộng hưởng với nhạc. Có thể gọi chúng là những “lời nhạc”, lời chỉ để hát. Phần lớn các lời ca – kể cả lời ca mượt mà, đậm chất thơ của Ðoàn Chuẩn/Từ Linh – đều khó có thể đứng vững nếu thiếu sự nâng đỡ của tiết tấu bản nhạc. Ngược lại, lời ca của PD và TCS có thể tách riêng khỏi nhạc, tự tồn tại một mình. Ngoài giá trị về “lời nhạc” (lời để hát), chúng có thể được nghiên cứu như những văn bản về mặt văn học. Nghĩa là, người ta vẫn có thể nghiên cứu chúng một cách riêng biệt mà không cần lưu tâm đến nhạc. Do vậy mà hầu hết những số báo đặc biệt hoặc những bài viết về PD hay TCS, ngoài một số đánh giá thuần túy về phương diện âm nhạc, đều được viết dưới dạng phê bình hay nhận định văn học.
Symphony “Vietnam 1975” Của Nhạc Sĩ Lê Văn Khoa Đã Thành Tựu
Phạm Phú Minh
2005
(Đã được phát biểu tại hai buổi ra mắt đĩa nhạc tại Quận Cam ngày 22 và 23 tháng Tư 2005)
Thưa quý vị,
Tôi đọc trên tờ flyer giới thiệu đĩa nhạc Symphony Việt Nam 1975 dòng chữ này: “Niềm hãnh diện của người Việt sau 30 năm ly hương: Symphony Vietnam 1975 đã thành tựu.”
Nỗi nhớ trong thơ, nhạc
Lê Hữu
8/4/2022
Sen mùa hạ – Tranh: Đinh Cường
Nỗi nhớ trong thơ, nhạc
Nhớ nhau từng phút, yêu từng giây
Câu hát ấy ở trong bài hát “Đường về Việt Bắc” của Đoàn Chuẩn-Từ Linh.
Thật khó mà ngờ rằng câu ấy được viết ra cách đây hơn 70 năm, và mãi đến nay vẫn chưa thấy ai bộc lộ một tình yêu và nỗi nhớ thiết tha hơn thế. Nhớ đến như thế là… nhớ quá là nhớ. Yêu đến như thế là… yêu quá là yêu.
Được giải Grammy, Sangeeta Kaur ‘tự hào là người Việt Nam’
Lê Quỳnh
7/4/2022
Sangeeta Kaur, Hila Plitmann và Danae Xanthe Vlasse với giải Grammy cho Album giọng ca cổ điển xuất sắc nhất
Ca sĩ nhạc cổ điển người Mỹ gốc Việt Sangeeta Kaur – tên thật là Mai Xuân Loan – nói với BBC News Tiếng Việt rằng đến giờ cô vẫn bất ngờ, “cảm thấy không thể tin được” sau khi được giải “Album giọng ca cổ điển xuất sắc” tại Grammy 2022.
Ca sĩ Sangeeta Kaur tức Teresa Mai đoạt Grammy lần thứ 64
BBC
4/4/2022
Sangeeta Kaur lên sân khấu nhận giải Grammy ngày 3/4
Ca sĩ người Mỹ gốc Việt Sangeeta Kaur vừa đoạt giải Grammy lần thứ 64 cho album ‘Mythologies’ ở Hoa Kỳ.
Theo thông báo của Ban Tổ chức giải Grammy năm nay, giải nhất cho hạng mục album đơn ca cổ điển (The Best Classical Solo Vocal Album) được trao cho đĩa nhạc Mythologies của Sangeeta Kaur và Hila Plitmann.
Đi Vào Thế Giới Ca Từ Trịnh Công Sơn
Trần Hữu Thục
7/2001
Trịnh Công Sơn
Hôn phối
Văn Cao: “Tôi gọi TCS là người ca thơ (Chantre) bởi ở Sơn, nhạc và thơ quyện vào nhau đến độ khó phân định cái nào là chính, cái nào là phụ”[1]
Nguyễn Xuân Hoàng nhận xét: “TCS là một thi sĩ. Vâng, anh đích thị là một nhà thơ viết nhạc”[2]
Vũ Thư Hiên: “Xét cho cùng, TCS là một nhà thơ. Một nhà thơ lớn. Nhạc là cái xe tải anh lắp lấy để chở thơ anh đến với chúng ta”[3]
Nghệ Thuật Ngôn Ngữ Trong Ca Từ của Trịnh Công Sơn
Bùi Vĩnh Phúc
4/2009
Trịnh Công Sơn
Không ai nghe nhạc Trịnh Công Sơn mà lại không thấy những nét kỳ ảo trong ngôn ngữ của người nhạc sĩ . Những nét kỳ ảo trong thế giới của anh đã khiến cho cái thế giới ấy trở nên, có khi, đẹp đẽ, lung linh nhiều mầu sắc, có khi, nhòe nhạt thấp thoáng những nét nghệ thuật hơn. Nó là một thế giới tuy không xa nhưng cũng không thật gần với cuộc đời này, giống như chút tình mà Trịnh Công Sơn đã nhắc đến trong một câu hát của bài Như Một Lời Chia Tay, “Tình không xa nhưng không thật gần”. Trong một câu hát khác của bài Đời Cho Ta Thế, anh viết, “Không xa bờ và cũng không xa mịt mù (…) / Không xa trời và cũng không xa phận người”.
Nhật Ngân, ‘chỉ bên Mẹ là mùa Xuân thôi’
Đinh Yên Thảo
1/2/2022
Nhạc sĩ Nhật Ngân
“Mẹ ơi, hoa cúc hoa mai nở rồi
Giờ đây đời con đang còn lênh đênh
Đèo cao gió lộng ngày đêm bạt ngàn
Áo trận sờn vai bạc màu
Nhìn Xuân về lòng buồn mênh mang…”
Không ít nhạc sĩ sáng tác nhạc Xuân và những bản nhạc ngày Xuân rất hay. Nhưng nhạc Xuân tha thiết, nghe trong những dịp Xuân về hay lúc nào cũng bồi hồi, xúc động phải kể đến nhạc sĩ Nhật Ngân. Bởi nhạc Xuân của ông là lời tâm sự với Mẹ, là nỗi nhớ Mẹ. Mà có mấy ai không xúc động khi nghe nhắc về Mẹ?
Tác phẩm “Mùa xuân đầu tiên” của Văn Cao từng bị “giết” như thế nào?
Trần Mạnh Hảo
4/2/2022
Nhạc sĩ Văn Cao (file photo) – SGN
Không đợi khi Xuân đến, Tết về như dịp này, chúng tôi mới nghe lại bản nhạc bất hủ “Mùa xuân đầu tiên” Văn Cao khởi viết cuối Tháng Mười Hai 1975, hoàn thành trong dịp Tết Bính Thìn năm 1976. Đây là bài hát có số phận đặc biệt nhất trong cuộc đời sáng tác của Văn Cao. Đây cũng là bài hát mang nhiều tâm trạng đối lập, hòa trộn nước với lửa: vui ít, buồn nhiều, mừng ít, tủi nhiều, hoan ca ít, bi ca nhiều, tha thiết ít, nghẹn ngào nhiều, bâng khuâng ít, đau đáu nhiều, tự sự ít, ai oán nhiều, mê say ít, thở than nhiều, cứng cỏi ít, run run nhiều, da diết ít, nỉ non nhiều, cười ít, khóc nhiều, sum họp ít, cô đơn nhiều, yêu thương ít, đau thương nhiều, gặp gỡ ít, bơ vơ nhiều…
Tại sao những ca khúc trước 1975 được ưa chuộng?
Nguyễn Tuấn
3/12/2021
Hôm nọ, ông NPTrọng phàn nàn là Việt Nam không có những bài hát hay. Tôi thì nghĩ khác ổng, vì Việt Nam có những bài hát hay. Có thể ổng chưa nghe đó thôi. Chúng ta thử tìm về nhạc thời trước 1975 ở miền Nam xem, có nhiều bài hay lắm chứ, và vẫn còn lưu truyền cho đến ngày nay dù nó bị vùi dập nhiều lần …
Đen Vâu – Mang sự tử tế vào âm nhạc
Gia Trình
29/1/2022
Hiếm có nghệ sỹ trẻ tạo được ảnh hưởng sâu rộng với khán giả Việt Nam như Đen. Trong vòng 5 năm trở lại đây, những sáng tác của Đen luôn là thỏi nam châm khổng lồ với khán giả trẻ. Bản hit mới nhất Mang tiền về cho mẹ làm dậy sóng trong dịp Tết năm nay.
Nhạc sư Trần Quang Hải qua đời tại Paris, thọ 77 tuổi
Nhà nghiên cứu âm nhạc Trần Quang Hải, trưởng nam của cố Giáo sư-Tiến sỹ Trần Văn Khê, vừa qua đời hôm 29/12 ở Paris, Pháp, sau thời gian chống chọi với bệnh ung thư máu, hưởng thọ 77 tuổi, gia đình ông loan báo.
Mang Tiền Về Cho Mẹ
Thể hiện: Đen, Nguyên Thảo
Sáng tác: denvau
Đạo diễn: Hoàng Thành Đồng
Music production: 808Lab – A.N Productions
Arranging, Mixing & Mastering : Aazuki
Guitarist & Recording : Đông Phong
Đơn vị sản xuất: Flex Films
Sự kết hợp trở lại của Quốc Bảo và Nguyên Hà
Nguyên Hà vừa cho ra mắt album “Những bài hát dành tặng” với chất folk (dân gian) chủ đạo, được thực hiện tối giản chỉ bằng guitar và giọng hát mộc không qua chỉnh sửa.
Sau gần ba năm kể từ dự án hợp tác chính thức với đĩa Địa đàng 3, mới đây, nhạc sĩ Quốc Bảo và ca sĩ Nguyên Hà vừa cho ra mắt album Những bài hát dành tặng với chất folk (dân gian) chủ đạo, được thực hiện tối giản chỉ bằng guitar và giọng hát mộc không qua chỉnh sửa.
Trường Kỳ – Sống Để Ăn
Song Thao
10/12/2021
“Sống để ăn” là châm ngôn của ông Trường Kỳ. Thời ở Việt Nam trước năm 1975, ông là “vua hippy”, “vua nhạc trẻ”, nghênh ngang một cõi. Tôi không thích chế độ quân chủ nên không quen ông vua này. Qua tới Montreal, ông…thoái vị để làm một ông vua khác, “vua đớp hít” tôi mới quen ông. Ông hú là có tôi, tôi hú là có ông. Nói vậy nhưng chuyện ông hú thì lia chia mà tôi hú thì như lá mùa thu. Tôi theo sao kịp đức tính đớp hít của ông!
Từ trái: Lương Tùng Quang, vợ chồng Song Thao, Diễm Liên, Trường Kỳ tại quán Kiều Anh.
Edith Piaf – Không có gì hối tiếc
Xuân Sương
3/12/2021
Không, không gì cả / Tôi không hối tiếc gì cả / Ngay điều tốt hay xấu thiên hạ làm cho tôi, mặc kệ hết /… / Đã trả xong, đã phủi sạch, đã quên rồi / Tôi cóc cần quá khứ / Với các kỷ niệm / Tôi châm lửa / Mọi nỗi đau, niềm vui / Không cần chúng nữa / Phủi sạch tình nhân / Với giọng rù quyến của họ / Vĩnh viễn quét sạch / Tôi bắt đầu lại từ số không…
Nhạc sĩ Phú Quang qua đời
Nghệ sĩ Bùi Công Duy – ông xã của nghệ sĩ Trinh Hương chia sẻ với VietNamNet, nhạc sĩ Phú Quang đã qua đời vào lúc 8h45′ ngày 8/12/3021, hưởng thọ 72 tuổi.
Nhạc sĩ Phú Quang nhiều năm qua bị một số bệnh nên nằm điều trị tại phòng hồi sức tích cực từ đầu năm 2020. Ông sinh năm 1949, quê ở Thạch Thất, Hà Nội.
Sau khi tốt nghiệp hệ Trung cấp kèn cor, năm 1967-1978, nhạc sĩ Phú Quang công tác tại Nhà hát Giao hưởng – Hợp xướng – Nhạc Vũ Kịch. Năm 1987 ông học tại Nhạc viện Hà Nội ngành Chỉ huy dàn nhạc. Năm 1982, sau khi tốt nghiệp, nhạc sĩ công tác tại Dàn nhạc Giao hưởng Việt Nam. Năm 1986, ông công tác ở Phòng Ca Múa Nhạc Sở Văn hóa – Thông tin TP.HCM.
Phương Tâm – ca sĩ rock’n’roll đầu tiên của Việt Nam
Sheila Ngoc Pham
29/10/2021
Phương Tâm, hình bài tạp chí Đẹp, Sài Gòn 1965
Vào những năm đầu thập niên 1960 ở Sài Gòn, Nguyễn Thị Tâm xuất hiện trên sân khấu các phòng trà và hộp đêm sôi động của thành phố. Cô thể hiện tinh hoa của một thiếu nữ trẻ với mái tóc đen dài buông thẳng và tà áo dài trắng thanh lịch. Nhưng thay vì những bài hát truyền thống, cô lại trình diễn những bản nhạc gợi nhớ đến những chiếc xe độ của Mỹ, những cơn sốt nhảy lắc hông và thậm chí là sự bỏ rơi của tuổi teen: lấy nghệ danh là Phương Tâm, cô là một trong những ca sĩ rock’n’roll đầu tiên của Việt Nam. “Hồi đó, mọi người đều hát tiếng Việt, một số hát nhạc Pháp, nhưng không ai hát nhạc Mỹ,” cô Tâm, nay 76 tuổi, tâm sự .
Tình khúc Christophe qua lời kể của các nữ tác giả
Tuấn Thảo
13/11/2021
Sinh thời, nam danh ca Christophe đã phát hành 17 album và gần 60 đĩa đơn, trong hơn nửa thế kỷ sự nghiệp. Một trong những giai đoạn ghi âm quan trọng nhất của nam danh ca người Pháp là những năm hợp tác (1971-1988) với nhà sản xuất Francis Dreyfus. Hầu hết các tình khúc ăn khách nhất của Christophe đều nằm trong thời kỳ này.
Đầu thập niên 1970, sự nghiệp của Christophe trải qua một giai đoạn trống vắng, sau nhiều năm thành công rực rỡ với một loạt ca khúc ăn khách. Tiêu biểu nhất là những nhạc phẩm ”Aline” 1965 (Gọi tên người yêu), ”Les Marionnettes” 1966 (Những con múa rối), ”Les amoureux qui passent” 1966 (Một thời để yêu), ”J’ai entendu la mer” 1967 (Nghe tiếng sóng biển) hay ”La vie c’est une histoire d’amour” (Tình Yêu Thiết Tha) …..
Cái Chết Trong Ca Khúc Phạm Duy
Phạm Xuân Đài
2006
Trong buổi lễ tưởng niệm Ðỗ Ngọc Yến vào tối ngày 23 tháng Tám 2006 tại phòng sinh hoạt Lê Ðình Ðiểu của báo Người Việt, Bích Liên với giọng cao vút trong phong cách opéra, đã hát những lời này:
1.
Hồn xuân vừa tàn hơi
Hay nắng ấm lung linh qua đời
Hay gió tuyết mưa sa bay ngang trời
Người yêu dù xa xôi
Xin nhớ tới quê hương u hoài
Trong giá rét đêm đông đang trông vời
“Việt Nam, Việt Nam”, giấc mơ rạn vỡ
Lê Hữu
8/10/2021
Ảnh: Na Sơn
Tôi nhớ, trong một lần được nhạc sĩ Phạm Duy chia sẻ tin vui có thêm ít ca khúc của ông vừa được cấp phép phổ biến ở trong nước, tôi nói rằng có một bài tôi thực sự mong cho ông, hơn bất cứ bài nào khác, được phép lưu hành.
“Bài gì?” ông hỏi.
“Việt Nam, Việt Nam,” tôi nói.
Tưởng niệm 100 năm Phạm Duy
Thái Kim Lan
7/2021
Phạm Duy – thời viết “Tâm Ca”
Những kỷ niệm nhỏ
Lần đầu tiên tôi thấy được Phạm Duy bằng xương bằng thịt, đó là khoảng năm 1965. Phạm Duy đến Huế trong lúc phong trào sinh viên đô thị ở miền Nam đang ở cao điểm: những cuộc thảo luận về tự do, về phát triển đất nước, về văn học nghệ thuật, về chiến tranh và hòa bình, về phụng sự xã hội và vai trò của thanh niên học sinh trong công cuộc xây dựng đất nước (miền Nam) đang sôi nổi trên các diễn đàn đại học do Tổng hội sinh viên thời bấy giờ tổ chức. Các cuộc thảo luận và những buổi văn nghệ do các ban nhạc nhà trường và đại học tổ chức đều được giới trí thức, nhất là giới sinh viên học sinh trẻ hưởng ứng và tham gia đông đảo, đã trở nên một phong trào. Trên lãnh vực văn học nghệ thuật, những sáng tác mới đang được phổ nhạc, tiêu biểu là các bài thơ của Thầy Nhất Hạnh (dạo ấy ở Huế chúng tôi gọi quý Hòa Thượng Cao Tăng là “Thầy”), Phạm Thế Mỹ, Phạm Duy… và về sau Trịnh Công Sơn, Miên Đức Thắng…
Phạm Duy giữa chúng ta
Tuấn Khanh
5/10/2021
Phạm Duy vẫn ở đâu đó trong cuộc đời này, không chỉ 100 năm này, mà có lẽ còn nhiều trăm năm nữa trong những trái tim thuần khiết yêu nước Việt, đi cùng những giai điệu gần gũi và khoan nhặt của ông.
Nghe nhạc Phạm Duy, đôi lúc tôi nhận ra như nhu cầu của một người Việt. Nó thôi thúc và cồn cào. Thậm chí khi im lặng nghe mà cứ tưởng như mình đang cất tiếng, bởi lời ca đã âm vọng không biết bao điều. Và tôi cũng đã chứng kiến điều như vậy.
Có lần linh mục Đặng San ở Sài Gòn trở bệnh nặng. Ông nằm lặng lẽ trong phòng mình nhiều giờ rồi lặng lẽ nhắn cho một cô bạn của tôi “có thể đến hát cho Cha nghe một bài Phạm Duy không?”. Bác sĩ không cho ông hút thuốc nữa, cũng không cho xem điện thoại nữa. Sự tĩnh lặng và chăm sóc chu đáo thể xác, vẫn không đủ cho phần hồn. Ông nằm nhìn lên trần nhà. Im lặng. Thở mệt nhọc.
Tiếng hát Phi Nhung: Bậu ‘đã’ qua phà Rạch Miễu
Kalynh Ngô
29/9/2021
Nếu ai chơi nhiếp ảnh, sẽ hiểu cảm giác hối tiếc như thế nào nếu lỡ bắt không kịp một ánh nắng đẹp xuyên qua khe cửa. Đơn giản vì ánh nắng đó, màu vàng đó, góc độ đó, sẽ không xuất hiện lần thứ hai. Nhưng với người cầm máy, họ sẽ có nhiều cơ hội khác để tìm đến những vẻ đẹp thay thế. Khả năng sáng tạo của họ mau chóng “đền bù” cho họ cái đẹp khác.
Tuy nhiên, cuộc đời không phải là nhiếp ảnh. Có một thứ mà nó muôn đời không cho người ta cơ hội để tìm sự thay thế, đó là sự sống.
Ca sỹ hải ngoại Phi Nhung qua đời ở Việt Nam vì COVID
VOA
28/9/2021
Ca sỹ Mỹ gốc Việt Phi Nhung vừa qua đời sau hơn một tháng được điều trị tích cực các biến chứng từ lây nhiễm COVID-19 tại Bệnh viện Chợ Rẫy ở thành phố Hồ Chí Minh.
Ca sỹ Phi Nhung, người từng mồ côi cha mẹ trước khi trở thành một nghệ sỹ thành danh trên sân khấu hải ngoại ở Mỹ, đã ra đi vào lúc 12 giờ 15 phút ngày 28/9 sau một thời gian dài chống chọi với bệnh tật, theo thông báo của nghệ sỹ Việt Hương qua một đăng tải trên trang Facebook cá nhân. Nghệ sỹ này cho biết cô cùng gia đình đang chuẩn bị các thủ tục cần thiết để lo hậu sự cho Phi Nhung.
Con đường tiến-triển đầu tiên của âm nhạc Việt Nam
Nguyễn Phụng
1960
Sử học Việt-Nam không thấy nói Âm-nhạc của ta ngày xưa như thế nào, tuy sách Đại- Việt Sử-Ký có ghi chép rất sơ lược về âm-nhạc ở nước ta từ triều Lý (1010-1225) trở đi.
Vì thế cho nên vấn-đề khảo-cứu Nhạc-Sử Việt-Nam luôn luôn khiến cho ta vấp phải hai điều khó khăn trở ngại cốt-yếu:
Nói về nhạc phẩm Nguyệt Cầm của Cung Tiến – Nguyệt Cầm và trí thức lạc loài
Dương Như Nguyện
18/9/2021
To my parents, my one and only ever-lasting love, in their melodic native tongue; they taught me my love for the written words: she put me on a chair and told me to sing, and he led me to the piano…
Tôi viết bài này như tàn văn hay tùy bút, nhớ gì viết đó, khỏi cần…footnotes.
____________________
Nhạc sĩ Cung Tiến
Chuyện viết nhạc… [4]
Châu Đình An
8/9/2021
Sau ngày bị “làm nhục” trong lớp thầy T. thì tôi nhận được giấy mời lên văn phòng Thầy Hiệu Trưởng. Ông thầy Giám Thị gầy nhom có khuôn mặt hai cóp má hóp và tóc ông ta thật dày chải ngược ra sau, đã vậy mặt xương còn thêm râu lơ thơ nên ai cũng ngán thầy giám thị. Ông đưa tôi tờ giấy và bảo lên văn phòng hiệu trưởng ngay.
Chuyện viết nhạc… [3]
Châu Đình An
8/9/2021
“
Kệ nó đi anh, đừng để ý nó”. Nàng cầm cây khua mấy con gà đang chạy lao nhao và nói với tôi như vậy. Cũng làm mình cụt hứng, đang xông xáo và phấn khích thì tự dưng tôi cảm thấy yếu xìu và nghe tiếng đàn của mình dở ẹt. Thế nhưng vẫn phải dạo phím đàn, gọi là “intro” cho nó lấy trớn. Tiếng đàn tứng từng tưng pha lẫn tiếng gà cục tác nghe thật buồn cười và tôi nghĩ nếu là nhà tôi thì chắc là mấy con gà đó sẽ bị rượt đuổi trối chết hay cho ăn vài cục đá cho bõ ghét.
Chuyện viết nhạc… [2]
Châu Đình An
6/9/2021
6/9/2021
Đó là nói chuyện tự học nhạc hay rõ hơn là nói việc tìm hiểu nhạc lý nó ra làm sao. Mà thiệt tình là tôi rất dốt toán. Khi học các lớp hoá học hay đại số với “sin, cô sin, tăng cô tăng” là tôi chết tiệt luôn. Bù lại lớp Việt văn thì học rất chiến, có lẽ anh nào chị nào có máu văn chương cũng né toán vì thẩm thấu không đến chốn chăng? Mà các nốt nhạc thì đen hay trắng, móc hay không móc… cũng là các phân số không hề thích hợp với tôi.
Chuyện viết nhạc… [1]
Châu Đình An
6/9/2021
6/9/2021
Năm 13 tuổi, tôi làm quen với cây đàn guitar. Các đầu ngón tay tôi sau vài ngày sưng lên ê ẩm vì bấm vào dây đàn bằng thép nhiều quá. Vậy mà tôi “sướng” tê và hãnh diện vì tưởng tượng mình đã trở thành “nghệ sĩ”. Cho dù biết rằng, tiếng âm thanh phát ra từ tiếng đàn tửng từng tưng chẳng giống bài ca nào. Tôi ghiền cây đàn guitar đến nỗi khi cả nhà ngủ rồi, khoảng 10 hay là 11 giờ đêm tôi vẫn áp lỗ tai phải vào thùng đàn và gẫy nhẹ để tự mình nghe âm thanh từ đàn do mình gẫy ra.
Thuật Lại Một Cuộc Hợp Tác
Văn Trang
1959
1959
Cung Trầm Tưởng, Phạm Duy, Ngy Cao Uyên (photo Mạnh Đan)
Tập “Tình Ca” trong tay, tôi đến gặp thi sĩ Cung Trầm tưởng đúng lúc anh đang sáng tác thơ.
Anh ngửng đầu lên, vừa cười vừa nói hồn nhiên:
– À, lại nhà báo!
Tôi mạnh dạn đi thẳng vào vấn-đề:
– Trước khi viết một bài về “Tình Ca”, mong anh, Phạm Duy và Ngy Cao Uyên cho biết ý kiến về…
Tôi chưa kịp nói hết Cung Trầm Tưởng đã lanh lẹ cắt đứt:
– Có ngay!
Những Vì Sao Sáng
Văn Trang
1959
1959
Với óc tò mò say mê của một nhà chiêm tinh thám hiểm, tôi thường âm thầm theo dõi một hiện tượng sau xuất hiện trong vũ trụ thi ca: Có những vì sao, bỗng một đêm nào đó, hiển hiện lên sáng ngời, khiến ta phải chú ý đến, chú ý đến chưa xong xuôi thì đã vội tắt đi đột ngột đến nỗi ta tin đây là một sự vĩnh-biệt. Nhưng không, rồi một đêm không chờ không đợi, những vì-sao huyền bí kia lại hiện về sáng ngời hơn xưa. Lần này, ta không thờ ơ nữa, ta bắt đầu theo dõi cẩn thận, tâm nhớ dạ ghi phương hướng. Và ta thấy, trong thời gian xoay vần, những vì sao đó thỉnh thoảng lại hiện về, càng ngày càng sáng ngời hơn, để rồi hôm nay với ta trở thành một hiện tượng quen thuộc dù hiếm hiện.
Nhạc “sến” quê hương
Lý Hữu Phước
10/2016
Mấy năm gần đây bỗng dưng có phong trào nghe nhạc “sến” ở Việt Nam, các ca sĩ nổi tiếng hàng đầu chuyên về ca… nhạc “sến”! Các quan lãnh đạo đang tại chức hay đã về hưu (làm người tử tế) đều thích nhạc “sến” mà một thời chính họ cấm đoán, chà đạp…
Báo chí trong nước bảo là nhạc “sến” đến thời phục hưng. Không hiểu sau hơn 40 năm thống nhứt, cả nước lại đem ra các bài ca cũ rích ở miền Nam “đồi trụy” để thưởng lãm và suy tôn? Chắc để tiếc nối thời vàng son hay là văn học nghệ thuật ở Việt Nam hiện nay có vấn đề?
Trường-Kỳ-Nhạc-Trẻ, viết theo từng dặm đường
Trong lần mang sách qua tỉnh bạn ra mắt ngày 05-11-2006, trên xe ông vua Phiếm Việt Nam, ngoài tôi còn có thêm một ông bạn rất nặng ký. Trọng lượng danh tiếng lẫn cơ thể của ông, giúp chiếc Honda Accord óng ánh màu nước biển lướt thật êm trên xa lộ. Khởi hành dự trù sớm vẫn tiếp tục thực hiện muộn. Có một điều rất kỳ lạ, tôi thường ngã bệnh thật tình vào những ngày sắp đi xa, hoặc chuẩn bị tham dự một sinh hoạt nào đó. Lần này không ngoại lệ. Nhưng cuối cùng tôi cũng lên xe. Đường tốt, xe tốt, tài xế giỏi hóa ra là những viên thuốc thần kỳ, giúp tôi càng lúc càng khỏe ra theo từng chặng đường. Vừa giữ tay lái, ông chủ xe Tạ Trung Sơn vừa hướng dẫn câu chuyện giữa ba người đi vào nhiều nhánh khác nhau. Từ chuyện đời-xưa-chưa-cũ đến chuyện đời-nay-đã-qua. Đang sôi nổi cùng những kỷ niệm, hình ảnh được phả vào hơi thở như vậy, tôi bỗng nghe nằng nặng “một nỗi buồn riêng” vội nói:
Trường Kỳ – Rong chơi cuối trời quên lãng
Nam Lộc
22/03/2010
(Nhân ngày giỗ bạn tôi)
Khó tìm câu nào thích hợp hơn để diễn tả cuộc đời phiêu bồng của Trường Kỳ bằng tên một ca khúc mà nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ đã sáng tác, hôm nay tôi xin phép được mượn để dùng làm tựa đề cho bài viết này.
Quả đúng như vậy, chàng lãng tử của nhạc trẻ Việt Nam, Trường Kỳ, người thích phiêu du đây đó cho đến cuối cuộc đời, nhưng lại là một người chồng chung thủy, một người cha gương mẫu và một người bạn chí tình.
Phạm Đình Chương, những chặng đường âm nhạc
Nguyễn Mạnh Trinh
28.3.2010
Có nhiều người cho rằng thơ phổ nhạc không còn chất thơ nguyên thủy nữa bởi vì nhạc sẽ làm giảm đi cái nét thâm trầm sâu sắc mà thơ phải chuyên chở. Một người chủ trương như vậy là nhà văn Tạ Tỵ. Khi được hỏi về những bài thơ phổ nhạc mà có sự ví von là nhạc chắp cánh cho thơ trong đó có bài “Thương về 5 cửa ô xưa” của ông.
Sài Thành, Tứ Đại Danh Ca
Khánh Ly, Lệ Thu và Thái Thanh
Nghe tin nữ danh ca Lệ Thu qua đời, tôi bỗng nhớ hai câu thơ trong bài Long thành cầm giả ca của đại thi hào Nguyễn Du.
“Tây Sơn cơ nghiệp nhất đán tận tiêu vong
Ca vũ không lưu nhất nhân tại”!
(Tây Sơn cơ nghiệp tan rồi/ Chỉ còn sót lại một người cầm ca!).
Những Ca Khúc Tiền Chiến
Từ Linh, Đoàn Chuẩn, Dương Thiệu Tước, Đặng Thế Phong, Văn Cao (theo kim đồng hồ)
Những công trình sáng tác của một thời kỳ mà ngôn ngữ văn học nghệ thuật hiện đại, nhìn trở lại, gọi chung tên là những sáng tác của thời tiền chiến, cho tới nay, đã nhận chịu gần xong một thử thách. Thử thách này hai mặt. Khách quan là thời gian. Chủ quan là cái thái độ tiếp nhận bây giờ của lớp người thưởng ngoạn. Ý hướng và hiện tượng này của thưởng ngoạn, trước những tác phẩm chung một thoát thai chung một hình thành quá khứ, cũng chia thành nhiều trạng thái thưởng ngoạn khác nhau. Mười ngón tay tiếp nhận nghệ thuật tiền chiến của chúng ta, quả thực đã có những ngón dài ngón ngắn.
Về một bài hát của nhạc sĩ Nguyễn Ánh 9, mà Hà Nội không muốn nhắc tới
Tuấn Khanh
20/4/2021
Ngày 14/4/2021 vừa rồi, là kỷ niệm 5 năm ngày mất của nhạc sĩ Nguyễn Ánh 9, một trong những tác giả lừng danh của âm nhạc Việt Nam, nằm trong danh sách số ít những nhạc sĩ miền Nam Việt Nam ở lại sau 1975, vẫn tỏa sáng với tài năng của mình.
Bay Show
Don Hồ
20/4/2021
Cuối tuần đầu tiên bay show trở lại.
Trong nguyên một năm nước Mỹ bị dịch bênh nặng vừa rồi thỉnh thoảng cũng có đi đây đó. Nhưng lần này là lần đầu bay trở lại đều đặn hàng tháng ít nhất 2 shows cho tới cuối năm. Mới trở lại mà được như thế là đã quá vui, quá hạnh phúc rồi, chẳng đòi hỏi gì hơn!
Bi Ca Hành trong nhạc cổ điển
Trích dịch từ Wiki:
Das Lied von der Erde (“The Song of the Earth”) – tạm dịch là “Bài Ca Của Đất” – là một tác phẩm của nhà soạn nhạc vĩ đại người Áo Gustav Mahler, viết trong hai năm 1908-1909. Được coi như là một bản giao hưởng (symphony), tác phẩm này gồm một chuổi sáu bài hát cho hai giọng tenor và alto (hay baritone) thay phiên nhau mỗi bài. Mahler viết bản giao hưởng này trong giai đoạn đau khổ nhất của cuộc đời ông, và nhừng bài hát này thể hiện những chủ đề như sự tồn tại, chia ly và cứu rỗi . Ngày nay tác phẩm này được coi như là bản giao hưởng vĩ đại nhất trong số chín bản giao hưởng của ông .
Gustav Mahler
Lời của sáu bài hát trong Das Lied von der Erde Mahler lấy ý từ nhiều bài thơ Đường trong bản dịch tiếng Đức Die chinesische Flöte (1907) của Hans Bethge. Bài ca thứ nhất “Das Trinklied vom Jammer der Erde” (“The Drinking Song of Earth’s Sorrow”) lấy ý từ bài thơ Bi Ca Hành của Lý Thái Bạch .
Lý Thái Bạch
Nguyên tác: Bi Ca Hành
悲歌行
悲來乎。
悲來乎。
主人有酒且莫斟。
聽我一曲悲來吟。
悲來不吟還不笑。
天下無人知我心。
君有數斗酒。
我有三尺琴。
琴鳴酒樂兩相得。
一杯不啻千鈞金。
悲來乎。
悲來乎。
天雖長。
地雖久。
金玉滿堂應不守。
富貴百年能几何。
死生一度人皆有。
孤猿坐啼墳上月。
且須一盡杯中酒。
悲來乎。
悲來乎。
鳳凰不至河無圖。
微子去之箕子奴。
漢帝不憶李將軍。
楚王放卻屈大夫。
悲來乎。
悲來乎。
秦家李斯早追悔。
虛名撥向身之外。
范子何曾愛五湖。
功成名遂身自退。
劍是一夫用。
書能知姓名。
惠施不肯干萬乘。
卜式未必窮一經。
還須黑頭取方伯。
莫謾白首為儒生。
Hán Việt:
Bi lai hồ
Bi lai hồ
Chủ nhân hữu tửu thả mạc châm
Thính ngã nhất khúc bi lai ngâm
Bi lai bất ngâm hoàn bất tiếu
Thiên hạ vô nhân tri ngã tâm
Quân hữu sổ đấu tửu
Ngã hữu tam xích cầm
Cầm minh tửu lạc lưỡng tương đắc
Nhất bôi bất thí thiên quân kim
Bi lai hồ
Bi lai hồ
Thiên tuy trường
Địa tuy cửu
Kim ngọc mãn đường ưng bất thủ
Phú quý bách niên năng kỹ hà
Tử sinh nhất độ nhân giai hữu
Cô viên tọa đề phần thượng nguyệt
Thả tu nhất tận bôi trung tửu
Bi lai hồ
Bi lai hồ
Phượng hoàng bất chí hà vô đồ
Vi Tử khứ chi Kỳ Tử nô
Hán Đế bất ức Lý tướng quân
Sở Vương phóng khước Khuất đại phu
Bi lai hồ
Bi lai hồ
Tần gia Lý Tư tảo truy hối
Hư danh bát hướng thân chi ngoại
Phạm tử hà tằng ái ngũ hồ
Danh thành công toại thân tự thoái
Kiếm thị nhất phu dụng
Thư năng tri tánh danh
Huệ thi bất khẳng cán vạn thừa
Bốc Thức vị tất cùng nhất kính
Hoàn tu hắc đầu thủ phương bá
Mạc man bạch thủ vi nho sinh.
Dịch tiếng Việt:
Sầu đến rồi
Sầu đến rồi
Chủ nhân có rượu khoan rót đã
Nghe tôi một khúc Bi Lai ngâm
Sầu đến chẳng ngâm cười chẳng nổi
Thiên hạ không ai hiểu lòng tôi
Ông có vài đấu rượu
Tôi có ba thước đàn
Đàn vang rượu sướng mình tương đắc
Một ly chẳng đổi ngàn thỏi vàng
Sầu đến rồi
Sầu đến rồi
Trời có dài
Đất có cửu
Kim ngọc đầy nhà chắc không giữ được
Phú quý trăm năm có là bao
Chết sống một phen ai cũng biết
Con vượn ngồi cô độc trên mộ phần rên rú dưới trăng
Ta nên ực một hơi cạn hết ly rượu
Sầu đến rồi
Sầu đến rồi
Phượng hoàng không đến hà đồ không hiện (i)
Vi Tử bỏ mà đi, Kỳ Tử ráng ở lì (ii)
Vua Hán không buồn nhớ công lao Lý Quảng (iii)
Sở vương đày Khuất Nguyên tử tội (iv)
Sầu đến rồi
Sầu đến rồi
Lý Tư nhà Tần đã hối tiếc (v)
Hư danh thôi bỏ ra ngoài tai
Phạm Lãi có mến gì Ngũ Hồ (vi)
Công thành danh toại thoái thân về quy ẩn
Kiếm là của anh hùng
Văn chương đem tiếng tăm cho kẻ sĩ
Huệ Thi chẳng thèm làm vương làm đế (vii)
Bốc Thức chắc gì đã cùng đường
Phải nên làm bá một phương lúc đầu còn xanh mịn
Đừng để bạc đầu làm nho sinh ngồi mỉa mai đời
Chú thích:
(i) Trong Luận Ngữ, Tử viết: Phượng điểu bất chí, hà bất xuất đồ, ngô dĩ hỷ phu!
Dịch: Khổng tử nói: Phượng hoàng không bay đến, sông Hoàng Hà không xuất hiện đồ thư, đời ta thế là hết rồi!
(ii) Vi tử khứ chi, Cơ tử vi chi nô, Tỉ Can gián nhi tử. Khổng tử viết: “Ân hữu tam nhân yên”.
Dịch: Vi tử bỏ đi. Cơ tử làm nô lệ, Tỉ Can can vua mà chết. Khổng Tử nói: “Nhà Ân có ba người nhân”.
(iii) Lý Quảng (chữ Hán: 李廣, phiên âm Wade–Giles: Li Kuang, bính âm: Li Guang, ? – 119 TCN), còn có biệt danh là Phi tướng quân (飛將軍), là một võ tướng dưới thời nhà Hán trong lịch sử Trung Quốc, người Lũng Tây,[1] nổi tiếng là biệt tài cưỡi ngựa bắn cung. Theo ghi chép trong bộ Sử ký của Tư Mã Thiên thì Lý Quảng là con cháu của Lý Tín và là tổ tiên của các vị vua nhà Đường (theo Cựu và Tân Đường thư). Trong khoảng thời gian cầm quân của mình, Lý Quảng nhiều lần tham gia các chiến dịch chống lại bộ tộc Hung Nô ở miền bắc Trung Quốc. Năm 119 TCN, do sơ suất trong một lần ra trận giao tranh với Hung Nô nên ông hội quân trễ với các cánh quân khác và vô tình tạo điều kiện cho thiền vu Hung Nô trốn thoát, nên bị đưa ra xét xử. Do cho đó là một sự sỉ nhục, Lý Quảng đã tự sát.
(iv) Khuất Nguyên (chữ Hán: 屈原, 340 TCN – 278 TCN), tên thực Bình (平), biểu tự Nguyên[1], lại có biệt tự Linh Quân (霛均)[2], là một chính trị gia, một nhà thơ yêu nước nổi tiếng thời Chiến Quốc thuộc nước Sở trong lịch sử Trung Quốc.
Ông là người trong hoàng tộc nước Sở, làm chức Tả Đồ cho Sở Hoài vương. Ông học rộng, nhớ dai, giỏi về chính trị, lại có tài văn chương. Lúc đầu ông được vua yêu quý, sau có quan lại ganh tài ông, tìm cách hãm hại. Sở vương nghe lời gièm pha nên ghét ông. Ông âu sầu, ưu tư viết thiên Ly Tao để tả nỗi buồn bị vua bỏ. Ngoài tập Ly tao là tập thơ bất hủ của ông để lại, ông còn có nhiều sáng tác thơ khác như Sở từ, Thiên Vấn (Hỏi trời)…
Đến cuối đời ông bị Sở Tương Vương đày ra Giang Nam (phía nam sông Dương Tử). Ông thất chí, tự cho mình là người trong sống trong thời đục, suốt ngày ca hát như người điên, làm bài phú Hoài Sa rồi ôm một phiến đá, gieo mình xuống sông Mịch La tự tử.
Ông cũng chính là nhân vật trong sự tích tết Đoan Ngọ (Đoan Dương). Theo truyền thuyết này, để tưởng nhớ về con người và cái chết bi ai của ông, hàng năm người ta tổ chức vào ngày mồng năm tháng năm là ngày tết Đoan Dương ở Trung Quốc và một số nước khác ở Châu Á.
(v) Lý Tư (李斯, 284 TCN – 208 TCN) là nhà chính trị Trung Quốc cổ đại, làm đến chức thừa tướng dưới đời Tần Thủy Hoàng và Tần Nhị Thế. Ông là người có công lớn trong việc Tần Thủy Hoàng thống nhất chư hầu, đưa Trung Quốc trở thành một nước quân chủ tập quyền, thống nhất về văn tự, đo lường, tư tưởng.
(vi) Phạm Lãi (chữ Hán: 范蠡) (525 TCN – 455 TCN), biểu tự Thiếu Bá (少伯), còn gọi là Phạm Bá (范伯), Si Di Tử Bì (鸱夷子皮) hay Đào Chu Công (陶朱公), là một danh sĩ của nước Việt ở Trung Hoa thời Xuân Thu Chiến Quốc, nổi tiếng thông tuệ, học thức và vai trò quan trọng trong việc giúp Việt Vương Câu Tiễn tiêu diệt nước Ngô, quốc gia trước đó nhờ vào Ngũ Tử Tư đã đánh bại nước Sở hùng mạnh.
Ông nổi tiếng như một thần đồng, từ kinh sử,văn học,đến kinh tế lẫn chính trị đều hơn người, các tác phẩm của ông như Binh pháp (兵法) và Dưỡng ngư kinh (养鱼经) đã thất lạc, chỉ còn sót lại dẫn cú trong Văn tuyển (文选). Ngoài ra ông còn tập Đào Chu công sinh ý kinh (陶朱公生意经) nói về thương mại cũng rất nổi tiếng.
(vii) Huệ Thi (惠施) (370 TCN–310 TCN) là 1 nhà triết học cổ đại Trung Quốc thuộc phái Danh gia. Ông từng làm tướng quốc cho Ngụy Huệ Thành vương và là người nổi tiếng hiểu sâu biết rộng về mọi mặt và giỏi biện luận. Được người đời tôn xưng là Huệ Tử (惠子).
Lê Khắc Tưởng
Phụ chú:
Trong bản giao hưởng Das Lied von der Erde, nguyên tác tiếng Đức lời bài hát thứ nhất “Das Trinklied vom Jammer der Erde“ :
Schon winkt der Wein im gold’nen Pokale,
Doch trinkt noch nicht, erst sing’ ich euch ein Lied!
Das Lied vom Kummer
Soll auflachend in die Seele euch klingen.
Wenn der Kummer naht,
Liegen wüst die Gärten der Seele,
Welkt hin und stirbt die Freude, der Gesang.
Dunkel ist das Leben, ist der Tod.
Herr dieses Hauses!
Dein Keller birgt die Fülle des goldenen Weins!
Hier, diese Laute nenn’ ich mein!
Die Laute schlagen und die Gläser leeren,
Das sind die Dinge, die zusammen passen.
Ein voller Becher Weins zur rechten Zeit
Ist mehr wert, als alle Reiche dieser Erde!
Dunkel ist das Leben, ist der Tod!
Das Firmament blaut ewig und die Erde
Wird lange fest steh’n und aufblüh’n im Lenz.
Du aber, Mensch, wie lang lebst denn du?
Nicht hundert Jahre darfst du dich ergötzen
An all dem morschen Tande dieser Erde!
Seht dort hinab! Im Mondschein auf den Gräbern
Hockt eine wild-gespenstische Gestalt –
Ein Aff’ ist’s! Hört ihr, wie sein Heulen
Hinausgellt in den süßen Duft des Lebens!
Jetzt nehmt den Wein! Jetzt ist es Zeit, Genossen!
Leert eure gold’nen Becher zu Grund!
Dunkel ist das Leben, ist der Tod!
Bản dịch tiếng Anh: “The Drinking Song of Earth’s Sorrow”
The wine beckons in golden goblets
but drink not yet; first I’ll sing you a song.
The song of sorrow
shall ring laughingly in your soul.
When the sorrow comes,
blasted lie the gardens of the soul,
wither and perish joy and singing.
Dark is life, dark is death!
Master of this house,
your cellar is full of golden wine!
Here, this lute I call mine.
The lute to strike and the glasses to drain,
these things go well together.
A full goblet of wine at the right time
is worth more than all the kingdoms of this earth.
Dark is life, dark is death!
The heavens are ever blue and the Earth
shall stand sure, and blossom in the spring.
But you O man, what long life have you?
Not a hundred years may you delight
in all the rotten baubles of this earth.
See down there! In the moonlight, on the graves
squats a wild ghostly shape;
an ape it is! Hear you his howl go out
in the sweet fragrance of life.
Now! Drink the wine! Now it is time comrades.
Drain your golden goblets to the last.
Dark is life, dark is death!
“Das Trinklied vom Jammer der Erde” do Jonas Kaufmann trình bày, dàn nhạc giao hưởng Berlin Philhrmonie do Claudio Abbado điều khiển, 18.5.2011.
Xin Còn Gọi Tên Nhau
Trịnh Cung
17.1.2021
(Chút hương thắp niệm Lệ Thu)
Có lẽ, Lệ Thu là giọng hát tôi yêu thích nhất trong những giọng ca nữ Việt Nam được đánh giá hàng đầu Việt Nam.
Tôi đã nghe Lệ Thu hát từ khi giọng oanh vàng này tuổi chỉ mới 20 tại khiêu vũ trường Tự Do từ năm 1962.
Lúc đó, Lệ Thu hát gây ấn tượng nhất không phải là những ca khúc Việt Nam như của Đoàn Chuẩn, Phạm Duy hay Cung Tiến mà là một ca khúc kinh điển của Schubert, bản Serenade do Phạm Duy chuyển sang lời Việt:
… “Thoáng hương trong chiều rơi
Chiều nay hát cho xanh câu yêu đời
Cho người thôi khóc thương ai
Cho niềm yêu đến bên tôi”
(Dạ Khúc)
Làn sóng ồ ạt bán Catalogue Âm nhạc: Nhân tố nào quyết định?
Gia Trình
13/3/2021
Ca sĩ người Mỹ Bob Dylan đã bán lại toàn bộ catalogue âm nhạc cho hãng Universal Musics với khoản tiền 300 triệu đô la Mỹ vào tháng 12/2020. Ảnh minh họa chụp tại Los Angeles, ngày 15/02/1974. AP – Jeff Robbins
Giá trị thương mại của catalogue âm nhạc, cơ cấu doanh thu, giá trị theo thời gian đã được đề cập trong tạp chí Âm nhạc của RFI kỳ trước. Xu hướng streaming music đã đem đến sức hấp dẫn kỳ lạ cho catalogue âm nhạc trong mắt nhà đầu tư tài chính. Phải chăng vì thế các nghệ sỹ lớn ồ ạt chuyển nhượng catalogue âm nhạc từ đầu năm 2020 đến nay? Đâu là những yếu tố quan trọng phía sau các thương vụ âm nhạc này?
Catalogue Âm Nhạc : Bình cũ rượu mới
Gia Trình
6/3/2021
Shakira, nữ ca sỹ người Colombia, đã bán catalogue gồm 145 ca khúc của mình cho công ty đầu tư Hipgnosis trụ sở tại Luân Đôn. Ảnh minh họa, ngày 10/08/2018 trong buổi biểu diễn tại Madison Square Garden, New York, Mỹ. Greg Allen/Invision/AP – Greg Allen
Thương vụ chuyển nhượng catalogue âm nhạc của nữ ca sỹ Taylor Swift từng chấn động làng âm nhạc năm 2020. Vậy catalogue âm nhạc là gì và nó ảnh hưởng ra sao tới thu nhập bản quyền của nghệ sỹ như công chúa nhạc pop Swift?
Trong phần 1, RFI Tiếng Việt giới thiệu về ý nghĩa thương mại, cơ cấu nguồn thu và giá trị theo thời gian của catalogue âm nhạc.
Nguyễn Đình Toàn, Khi Em Về Trời Xanh Và Gió Mát
Nguyễn Đức Tùng
12/3/2021
bản edited, nhân tưởng niệm phu nhân nhà thơ Nguyễn Đình Toàn, nhũ danh Nguyễn Thị Thu Hồng, qua đời ngày 24. 2. 2021 tại Hoa kỳ.
Khi em về bước xưa chừng xa lạ
Và cỏ hoa tất cả đã vắng im
Giấc ngủ ấy một đời anh ao ước
Từ máu mình hoài rứt khỏi đường tim
Hương vị ngày Tết xưa và nay trong âm nhạc
Gia Trình
13/2/2021
Chợ hoa đào ngày Tết, Hà Nội, Việt Nam, ngày 04/02/2021. REUTERS – KHAM
Ngày Tết nghe nhạc gì? Một câu hỏi vừa khó, vừa dễ trả lời. Đã qua cái thời, chúng ta chỉ biết đến một ca khúc muôn thuở do ABBA trình bày “Happy New year” để chào đón không khí Tết rộn ràng. Giờ đây nhạc Việt có nhiều điểm sáng tự hào hơn để đón cái Tết ấm cúng và sum họp.
Cú lội ngược dòng của Trung Tâm Thúy Nga
Cẩm Hà
6/2/2021
Chương trình Paris By Night số 131
Nếu phải điểm danh những nỗ lực cứu vãn một năm làng văn nghệ Việt Nam khốn đốn vì dịch Covid-19, không thể không nhắc tới hai sự kiện, dù sức lan tỏa ở những dạng thức khác nhau nhưng đều xứng đáng được ghi nhận là những cú lội ngược dòng ngoạn mục.
Người 30 năm viết tình ca
Ngọc Đinh
7/2/2021
Nhạc sĩ Quốc Bảo và ca sĩ Tiêu Châu Như Quỳnh trong một buổi tập bài hát mới. Ảnh: LOUIS WU
Vượt qua những ngày bạo bệnh, khối u chèn ép khiến thị lực giảm sút, có lúc rơi vào cảm giác bất lực, nhưng người nhạc sĩ có vẻ ngoài xù xì và thâm trầm ấy đã mạnh mẽ, kiên cường trở lại nhờ âm nhạc. 30 năm, quãng thời gian đủ dài để nhạc sĩ Quốc Bảo nhìn lại hành trình sống và viết tình ca thật đẹp đẽ của mình.
Chợt nghe mùa Thu bay trên trời không
Đinh Yên Thảo
17/1/2021
Ca sĩ Lệ Thu
Âm nhạc Việt Nam có những sự kết hợp đôi đặc biệt khi một số ca sĩ gắn liền với một nhạc sĩ hay bản nhạc nào đó. Nhắc đến người nhạc sĩ hay bản nhạc nào đó là nhắc đến ca sĩ và ngược lại. Như Thái Thanh với Phạm Duy, Khánh Ly với Trịnh Công Sơn, Sơn Ca, Họa Mi cùng Hoàng Thi Thơ, Lê Uyên trong Lê Uyên Phương…
Gập Ghềnh Gian Nan “Xuân Hy Vọng”
Don Hồ
23/1/2021
Giữa tháng 12 năm 2020, sau 9 tháng đóng băng vì bệnh dịch tràn lan trên thế giới nói chung và tại Hoa Kỳ nói riêng, nhớ khán giả – nhớ nghề- nhớ ánh đèn, trong sự dè dặt Trung tâm Thuý Nga đã quyết định quay một chương trình Văn Nghệ Tết cầu mong mang chút niềm vui cùng không khí Xuân tới những gia đình người Việt ở khắp nơi sau gần một năm lao đao.
Danh ca Lệ Thu nổi tiếng với ‘Nước Mắt Mùa Thu’ không còn nữa
Đằng Giao
16/1/2021
FOUNTAIN VALLEY, California (NV) – Nữ danh ca Lệ Thu vừa qua đời vào lúc 7 giờ tối Thứ Sáu, 15 Tháng Giêng, sau một thời gian bị nhiễm COVID-19, ái nữ của bà xác nhận với nhật báo Người Việt. Vì lý do riêng tư, ái nữ của danh ca không muốn nêu tên.
Trước đó, hôm 29 Tháng Mười Hai, 2020, ái nữ của nữ danh ca Lệ Thu kể: “Mẹ tôi nhiễm COVID-19 và được đưa vào bệnh viện MemorialCare Orange Coast Medical Center, Fountain Valley, khoảng ba tuần nay. Hiện nay, tình trạng sức khỏe mẹ tôi khả quan hơn, đang ăn uống để hồi sức.”
Cô kể tiếp: “Có lẽ mẹ tôi ăn đồ ngọt hơi nhiều, rồi nằm một chỗ, y tá cho biết lượng đường lên đến 400, phải điều trị, hơi phức tạp. Vì mệt quá, nên y tá không tập được, khó thở, nên bắt buộc phải thở bằng máy.”
Nữ danh ca Lệ Thu là một trong những tiếng hát nổi tiếng nhất tại miền Nam Việt Nam trước năm 1975, với các ca khúc của Phạm Duy, Trịnh Công Sơn, Cung Tiến, Phạm Đình Chương, Đoàn Chuẩn-Từ Linh… như “Nước Mắt Mùa Thu,” “Hạ Trắng,” “Thu Hát Cho Người”… mà trong đó, “Mùa Thu Chết” của nhạc sĩ Phạm Duy là nhạc phẩm được nhiều người nhớ nhất.
Sự ra đi của bà để lại bao nhiêu lưu luyến trong giới nghệ sĩ.
Nhạc sĩ Cung Tiến cho biết ông vô cùng ngạc nhiên trước tin buồn này. Ông nói: “Thật là bất ngờ. Về giọng ca, tôi khá hài lòng với cách trình diễn của Lệ Thu qua hai sáng tác của tôi là ‘Hương Xưa’ và ‘Hoài Cảm.’ Lệ Thu có giọng ca rất hấp dẫn dễ đi vào lòng người nghe. Chúng tôi quen biết nhau từ hồi ở Việt Nam nên tôi coi cô như người thân quen.”
Ông cho biết lúc đó ông thường gặp Lệ Thu khi bà hát ở câu lạc bộ Không Quân, Quân Đoàn 33 ở phi trường Tân Sơn Nhất.
“Tôi có nghe Lệ Thu hát những nhạc phẩm của tác giả khác và hiểu vì sao cô được nhiều người mến mộ như vậy,” ông tiếp.
Lệ Thu cũng được nhiều người ái mộ qua bài “Mắt Lệ Cho Người” của nhạc sĩ Từ Công Phụng. Vị nhạc sĩ nhận xét: “Lệ Thu là người có một giọng ca không thay đổi với thời gian. Từ ngày còn trẻ đến bây giờ, giọng ca ấy gần như vẫn như vậy.”
Giới ca sĩ cũng nói về Lệ Thu với tình cảm đằm thắm. Cố kìm hãm sự nghẹn ngào, ca sĩ Thanh Thúy nói: “Tôi xin thành thật chia buồn cùng gia đình Lệ Thu. Sự mất mát này để lại nỗi nuối tiếc trong lòng tôi cũng như trong lòng mọi khán giả.”
“Mấy bữa trước, có lúc nghe ai đó đồn là Lệ Thu khỏe lại, được về nhà rồi, tôi mừng quá mà rơi lệ vì Lệ Thu đã thắng được COVID-19 rồi. Rồi khi hay tin ‘nàng’ đã qua đời, tôi buồn quá nên lại khóc thêm một chập, cả đêm ngủ không được. Đời Lệ Thu sao quá nhiều nỗi buồn,” bà thêm.
Thanh Thúy cảm thấy rất gần gũi với Lệ Thu vì hai người rất hợp tính: “Lệ Thu thích sống tự lập và tôi cũng thích sống tự lập nên chị em rất hợp nhau.”
Ký ức với Lệ Thu mà Thanh Thúy nhớ nhất là những đêm nằm nghe Lệ Thu tâm sự trong những lần cùng đi ca, gần đây nhất là ở San Jose, California. “Tôi luôn luôn thương ‘nàng’ vì sao gặp toàn chuyện rủi ro hoài,” Thanh Thúy chia sẻ. “Kỷ niệm buồn vui với Lệ Thu thì vô số nhưng bây giờ còn xúc động quá, tôi không nhớ hết được.”
Riêng về kỷ niệm đầu tiên có với Lệ Thu, Thanh Thúy kể: “Lúc cả hai đứa tụi tôi mới tập tễnh học ca nên còn rất ngây thơ, cùng mặc áo dài kiểu học sinh đến Trúc Lâm Trà Thất ở đường Ngô Tùng Châu xin hát. Ông chủ phòng trà lúc đó là Mạnh Phát từ chối khéo vì thấy tụi tôi ăn mặc quê quá.”
Bà tiếp: “Sau này, trong một cuộc phỏng vấn, Lệ Thu nói là được ông Mạnh Phát nhận cho hát ở Trúc Lâm năm 1962, nhưng đó là Lệ Thu nhớ lộn thôi vì phòng trà này bị đóng cửa năm 1959. Nhưng chuyện này không quan trọng.”
Một ca sĩ khác cũng bắt đầu đi hát cùng thời với Lệ Thu là Trúc Mai. Bà kể: “Hồi đó tụi tôi rất thân với nhau vì cả hai cùng xuất thân từ Cục Tâm Lý Chiến, tôi bên Pháo Binh còn Lệ Thu bên Quân Nhu. Chúng tôi gặp nhau thường xuyên khi đi hát trong thời gian từ 1958 đến 1968.”
Theo Trúc Mai, vì từ 1968 trở đi, Lệ Thu thường hát trên Đà Lạt nên hai người ít gặp nhau. “Qua Mỹ, lần đầu chúng tôi đi hát chung là năm 1983. Lần đó, chúng tôi được cộng đồng Việt Nam ở Oregon mời qua trình diễn chương trình Tết. Hai chị em ở đó đêm Giao Thừa,” Trúc Mai nói.
Danh ca Lệ Thu. (Hình: Kiệt Trần)
Lần cuối Trúc Mai gặp lại Lệ Thu là Tháng Sáu, 2019, khi cả hai cùng dự đám tang nhạc sĩ Hoàng Thi Thao. Bà kể: “Lần đó, ở nhà quàn Peek Funeral Home, vì giữa đám tang nên hai người chỉ nói đùa vài câu với nhau rồi không có dịp gặp lại nữa.”
Nhận xét về Lệ Thu, Trúc Mai nói: “Lệ Thu là người hiền lành, có ít bạn thân và không bon chen. Lệ Thu không bao giờ lên mặt kẻ cả với ca sĩ đàn em hết.”
Ca sĩ Lê Uyên cho biết bà nghe và ngưỡng mộ giọng ca Lệ Thu từ năm 1967 khi Lệ Thu còn ca tại phòng trà Tulipe Rouge ở Sài Gòn. “‘Show’ cuối cùng tôi trình diễn với chị Lệ Thu là ở Nhà Hát Lớn Hà Nội, năm 2017. Đây là chương trình kỷ niện cho anh Phương (Lê Uyên Phương). Lệ Thu và tôi song ca bài ‘Dạ Khúc Cho Tình Nhân.’”
“Dĩ nhiên sự ra đi của chị Lệ Thu là một nỗi buồn cho rất nhiều người, trong đó có tôi. Sự giết chóc của COVID-19 thật là ghê gớm,” bà chia sẻ.
Bà khuyên: “Nhưng chúng ta không nên quá sợ sệt. Cứ làm hết sức để giữ vệ sinh nhưng đừng để sự sợ sệt làm mình mất đi hứng thú sống.”
Ca sĩ mới đứng cùng sân khấu và ca cùng một nhạc phẩm với Lệ Thu gần đây nhất là Thanh Lan. “Tháng Giêng, 2019, Thanh Lan được song ca bài ‘Như Cánh Vạc Bay’ của Trịnh Công Sơn với chị Lệ Thu ở San Diego, California,” ca sĩ Thanh Lan nói.
Buổi diễn có chủ đề là “Đêm Lệ Thu” và chỉ có bốn ca sĩ là Lệ Thu, Thanh Lan, Tuấn Ngọc và Trần Thái Hòa.
Thanh Lan tiếp: “Đêm ấy là lần đầu và cũng là lần cuối cùng hai người cùng trình diễn với nhau. Dù không có thời gian tập dượt nhưng Thanh Lan và chị Lệ Thu rất ăn khớp. Hai chị em hát bè đoạn điệp khúc đúng với phần soạn nhạc của Trịnh Công Sơn, nghe hay lắm.”
Đó là một kỷ niệm với Lệ Thu đáng nhớ của Thanh Lan. “Hai chị em còn cùng mặc áo dài đen rất dễ thương,” Thanh Lan kể.
Theo Wikepedia, nữ danh ca Lệ Thu tên thật là Bùi Thị Oanh, sinh ngày 16 Tháng Bảy, 1943, tại Hải Phòng, trong gia đình có tám người con, nhưng trải qua thời thơ ấu ở Hà Đông.
Năm 1953, nữ danh ca cùng mẹ vào miền Nam sinh sống.
Trong khi theo học bậc trung học Pháp tại trường Les Lauriers, vào năm 1959, trong một lần đến phòng trà Bồng Lai nghe nhạc, do sự khuyến khích của bạn bè, Lệ Thu lên sân khấu trình bày nhạc phẩm “Dang Dở, ” tức “Tà Áo Xanh” của Đoàn Chuẩn & Từ Linh.
Ngay sau đó, Lệ Thu được mời ký hợp đồng trình diễn diễn. Cũng từ đó bà lấy nghệ danh Lệ Thu.
Trong một lần phỏng vấn, Lệ Thu nói: “Tôi lấy tên Lệ Thu vì tôi giấu gia đình. Thật ra tên đó không có trong tiềm thức tôi nhưng tự nhiên nó bật ra, tôi không hiểu từ đâu.”
Sau khi nhận lời cộng tác với phòng trà Bồng Lai, Lệ Thu vẫn tiếp tục học một thời gian nhưng quyết định nghỉ để theo đuổi con đường ca hát.
Sau Bồng Lai, Lệ Thu cộng tác với vũ trường Tự Do vào năm 1962. Thời kỳ đó Lệ Thu thường trình bày những nhạc phẩm lời Pháp và Anh, nổi bật nhất là các bản như “La Vie En Rose,” “A Certain Smile,” “La Mer,” “Love Is A Many Splendored Thing”…
Lệ Thu nổi tiếng và trở thành ca sĩ quan trọng của các vũ trường lớn ở Sài Gòn. Trong những năm 1968 đến 1971, tiếng hát Lệ Thu là một trong những yếu tố đưa khách đến với các vũ trường Queen Bee, Tự Do, và Ritz.
Năm 1968, Lệ Thu về cộng tác với chương trình Jo Marcel tại vũ trường Queen Bee.
Ngoài việc đi hát hàng đêm Lệ Thu còn ký giao kèo thu thanh băng nhạc cho Jo Marcel, khởi đầu cho một thời kỳ vàng son nhất trong cuộc đời đi hát.
Đến giữa năm 1969, Lệ Thu cùng với chương trình Jo Marcel dời về vũ trường Ritz trên đường Trần Hưng Đạo. Năm 1970 Lệ Thu trở lại với vũ trường Tự Do.
Lệ Thu cũng tham gia các chương trình ca nhạc trên các đài phát thanh Sài Gòn, đài Quân Đội, và Mẹ Việt Nam, và thu âm cho nhiều băng nhạc.
Cùng với Khánh Ly, Thái Thanh, Lệ Thu là một trong những ca sĩ nổi tiếng nhất của Sài Gòn cho tới năm 1975.
Sau 1975, Lệ Thu gia nhập đoàn kịch Kim Cương để trình diễn và hát.
Tháng Mười Một, 1979, Lệ Thu vượt biên đến Pulau Bidong, Malaysia, sau đó sang Mỹ vào giữa năm 1980.
Bà cộng tác với nhiều vũ trường, và thực hiện băng nhạc đầu tiên ở hải ngoại, mang tên “Hát Trên Đường Tử Sinh.”
Sau này, bà có về Việt Nam hát một thời gian.
Ca sĩ Lê Uyên khuyên: “Hãy sống như Lệ Thu, làm việc hết mình và vui hết mình với nghề mình thích.”
Đằng Giao
Nguồn: https://www.nguoi-viet.com/little-saigon/cong-dong/danh-ca-le-thu-noi-tieng-voi-nuoc-mat-mua-thu-khong-con-nua/
Giọt Nước Mắt Cho Mùa Thu
Don Hồ
17/1/2021
Ca sĩ Lệ Thu
Một buổi chiều của năm 1979, mưa bỗng rơi nặng hạt trên vùng Thị Nghè của nhà người bác.
Chỉ nhớ mẹ sai đạp xe tới đây để trao cho hai bác chai thuốc gì đó, chưa kịp về thì mưa lớn, sấm sét rầm trời, mưa đổ xuống như tát nước.
Danh ca Lệ Thu qua đời sau thời gian chống chọi với Covid-19
Ca sỹ Lệ Thu, một trong những danh ca hàng đầu của miền Nam Việt Nam trước 1975, vừa qua đời ở miền Nam California sau gần hai tháng chống chọi với Covid-19 ở tuổi 78, VOA vừa được xác nhận.
Hy vọng, và dấn tới
Tuấn Khanh
16/1/2021
Buổi sáng, bưu kiện nhỏ nhận được đến trước cửa, khiến tôi tần ngần sau khi mở ra.
Vậy rồi, một chút gì đó về hai nhạc sĩ nhạc trẻ tiền phong Lê Hựu Hà và Nguyễn Trung Cang cũng đã được tập hợp lại, ra mắt trong đầu năm 2021. Cầm sách trên tay mà thật cảm động.
Tiễn đưa nhạc sĩ Lam Phương về cõi vĩnh hằng
Đằng Giao
4/1/2021
ANAHEIM, California (NV) – Lễ di quan và hỏa táng cố nhạc sĩ Lam Phương diễn ra lúc 1 giờ 15 trưa Thứ Hai, 4 Tháng Giêng, tại nhà quàn Melrose Abbey Memorial Park & Mortuary, Anaheim, trong không khí gia đình, ngắn gọn nhưng trang trọng với đầy đủ nghi thức Phật Giáo.
Trưởng nữ Lâm Ánh Hằng cùng phu quân bên di ảnh cố nhạc sĩ Lam Phương.(Hình: Văn Lan/Người Việt)
Buổi lễ do Hòa Thượng Thích Minh Mẫn, viện chủ chùa Huệ Quang, chủ trì bắt đầu bằng một bài kinh cầu siêu và tiếp theo là lễ cúng cơm cho cố nhạc sĩ.
Về anh Lê Hựu Hà và nhóm Phượng Hoàng
Quốc Bảo
6/1/2021
Nhạc sĩ Lê Hựu Hà
Một vị quan chức nhạc sĩ nói thế này với tôi vào năm 1996, “Phượng Hoàng tụi nó là con đẻ của Mỹ ngụy, đặt tên theo một chiến dịch của bọn CIA”. Tôi chưa bao giờ kiểm tra lại thông tin ấy nhưng cũng hơi phiền, vì đúng thời điểm trên, tôi muốn viết về anh Lê Hựu Hà và nhóm Phượng Hoàng như những đại diện lớn của Nhạc trẻ Saigon, mà gặp một ý kiến gay gẳt như vậy không thể viết được. Thế là lặng im, mặc dù tôi vẫn hay gặp anh Hà, vẫn đến thăm bác Diệu mẹ của anh Nguyễn Trung Cang, vẫn nghe nhạc Phượng Hoàng thi thoảng. Chỉ chưa lần nào viết gì.
Lam Phương, Người Nhạc Sĩ Của Khăn Tay Và Nước Mắt
Trịnh Thanh Thủy
15/1/2016
Trịnh Thanh Thủy & NS Lam Phương
Nhắc tới Lam Phương, ký ức tôi lại bồi hồi nhớ đến một nụ cười đôn hậu trên khuôn mặt thật dễ mến của người nhạc sĩ lão thành. Tôi đã có duyên gặp ông vài lần. Lần đầu tại nhà riêng ông nhân dịp Câu Lạc Bộ Tình Nghệ sĩ tổ chức một buổi tiệc mừng cho ông. Hình ảnh Lam Phương, người nhạc sĩ lừng lẫy một thời, ngồi bên cạnh cây đàn đã theo mình bao năm qua, khiến tôi xúc động. Ông trìu mến nhìn cây guitar của mình và tâm sự “Bây giờ đôi tay chú không còn chơi đàn được nữa…”. Sau những năm dài chưa hoàn toàn bình phục vì cơn tai biến mạch máu não, chắc cũng có lúc ông nhìn đôi tay, đôi chân mình một cách bất lực, như người thuyền trưởng gắng sức điều khiển con tàu ra khỏi trung tâm cơn bão mà con tàu cứ tiếp tục lao mình vào lốc xoáy.
Ngày nhạc sĩ Lam Phương 80
Trịnh Thanh Thủy
22/3/2017
Đối với người Á Đông sống tới 80 tuổi, người ta gọi là thượng thọ. Ngày qua tuổi Bát Tuần, nhà văn Hoàng Hải Thủy hóm hỉnh bảo “tôi đã đến kỳ “tám bó” nhưng thấy mình trẻ lại như thời “ba bó””. Nhạc sĩ Lam Phương cũng đã leo đến bậc thang 80 nấc của đời mình, không biết ông nghĩ gì?.
Ca sỹ Lệ Thu nhiễm Covid, gia đình ‘cầu nguyện và hy vọng’
VOA Tiếng Việt
1/1/2021
Lệ Thu, một trong những nữ danh ca nổi tiếng nhất ở miền Nam Việt Nam trước 1975 và hiện đang định cư ở Mỹ, đã thở máy được một tuần lễ sau khi nhiễm Covid-19 và đến giờ ‘vẫn chưa khá hơn’, người thân của bà nói với VOA.
Chuyện nhỏ, tháng 12
Tuấn Khanh
22/12/2020
Tháng 12, làm nhớ thật nhiều điều, nhớ cả những người đã mất.
Tôi chứng kiến tháng 12 lần lượt đưa hai người mình yêu mến về với trời xanh: Nhạc sĩ Việt Dzũng – một người anh với nhiều kỷ niệm khó quên, và Duy Quang, giọng ca đã dẫn dắt tuổi hoa niên của tôi dạo chơi trong khu vườn thơ mộng, và đến với âm nhạc Phạm Duy từ thuở nhỏ.
Ca sĩ Duy Quang
Lam Phương, người tình của âm nhạc
Phan Ni Tấn
24/12/2010
24/12/2010
Thập niên 60 tôi bắt đầu sinh hoạt văn học nghê thuật qua hai bộ môn cầm bút và cầm đàn. Riêng về lãnh vực âm nhạc, hồi đó tôi chỉ chuyên tâm sáng tác những bài ca đấu tranh, thỉnh thoảng mới viết một vài bản tình ca. Có điều nhạc chiến đấu thời nào cũng vậy, cũng không có nhiều đất dụng võ, ngoài những lần anh chị em sinh viên học sinh tổ chức hát trong các giảng đường đại học, trong câu lạc bộ sinh viên hoặc xuống đường biểu tình chống các sắc luật của chính phủ có ảnh hưởng bất lợi đến con đường hoạn lộ của sinh viên học sinh. Chính vì thế hồi đó dù tôi có thờ ơ trước những bản tình ca muôn thuở thì nó vẫn cứ rỉ rả phát thanh ngày này qua tháng nọ, năm này qua năm kia trên các làn sóng của đài phát thanh dân sự hay quân đội; riết rồi nhập tâm. Dĩ nhiên đa số các ca khúc đó tôi chỉ thuộc một hai câu đầu; còn tác giả là ai, tựa bản nhạc là gì thì tôi chịu thua.
Nghe Mai Hương hát, khó tìm thấy một khuyết điểm, dù thật nhỏ
Phạm Anh Dũng
29/12/2010
Người nữ ca sĩ với dáng dấp nhỏ nhắn, cử chỉ hơi ngần ngại và nét mặt hiền dịu, cất tiếng hát. Giọng hát quyến rũ, chứa chan tình cảm, nhưng cũng rất điêu luyện. Đến khi chấm dứt bài hát, giữa tràng pháo tay nồng nhiệt, người hát có nụ cười thật nhẹ, cúi đầu chào khán giả và từ sân khấu đi xuống.
Cứ như vậy trong hàng mấy chục năm qua, đó là hình ảnh quen thuộc, thật là đơn giản nhưng cũng thật dễ mến của Mai Hương.
Chọn những bản nhạc có giá trị theo thời gian, Mai Hương hát thật kỹ lưỡng.
Những ca khúc Giáng Sinh kinh điển
Gia Trình
26/12/2020
Ông già Noel, trưng bày trong một trung tâm thương mại ở Brazilia, Brasil. Ảnh minh họa chụp ngày 16/12/2020. AP – Eraldo Peres
Giáng Sinh 2020 trở thành một kỳ nghỉ đáng nhớ khi nhiều nước châu Âu đón chào Noel trong giãn cách xã hội. Không vì thế mà khán thính giả có thể bỏ qua bữa tiệc âm nhạc với các ca khúc Giáng Sinh kinh điển.
Lam Phương, người viết sử bằng nhạc
Đinh Yên Thảo
24/12/2020
Lam Phương trong một chương trình âm nhạc tại Dallas. (Hình: Đinh Yên Thảo)
Hai tháng cuối năm liên tiếp, người thưởng ngoạn lại bùi ngùi chia tay với những nhạc sĩ của một thế hệ vàng còn sót lại của Việt Nam. Tháng 11 chia tay nhạc sĩ Lê Dinh và những ngày cuối năm 2020 này là nhạc sĩ Lam Phương.
Hồi Chuông Đưa Tiễn
Don Hồ
23.12.2020
Năm 1992, lần đầu tiên được đặt chân đến Paris để thâu cho chương trình Paris By Night 15. Một hôm được cô Tô Ngọc Thuỷ của chương trình Paris By Night mời đi ăn cơm tối tại nhà hàng của “Tonton” Lam Phương (“tonton” tiếng Tây có nghĩa là “chú” hay “cậu”).
Lam Phương – Âm nhạc, sức khỏe và trái tim
Hoàng Thanh
17/03/2011
Nhạc sĩ Lam Phương tại tư gia ngày 23-2-2011 – ảnh: Vincent Thái/Viễn Đông
Bước ngoặc buồn
– Chú có thể chia sẻ chút về lý do vì sao chú phải ngồi xe lăn, được không chú?
Nhạc sĩ Lam Phương qua đời ở tuổi 83
Theo nguồn tin của BBC, nhạc sĩ Lam Phương vừa qua đời tại California, Mỹ ở tuổi 83 sau khi quá trình điều trị vì chứng bệnh tim và tai biến mạch máu não trở nặng.
Tâm sự với BBC News Tiếng Việt vài giờ sau khi nhạc sĩ Lam Phương ra đi, bà Marie Tô từ Trung tâm Thúy Nga bày tỏ: “Đây là một mất mát quá lớn. Buồn hơn là chú mất trong bệnh viện thời Covid-19 nên người nhà không được vào thăm.
Lam Phương [5] : Cuộc hôn nhân với Túy Hồng
Nguyễn Thanh Nhã
2019
Lam Phương và người vợ đầu tiên – Túy Hồng – trong căn nhà mua được từ bán bản quyền bài hát “Thành phố buồn”. Hiện ngôi nhà này ở quận 10 (TP HCM), đang được gia đình Lam Phương sử dụng. Ảnh gia đình cung cấp.
Lam Phương [4] : ‘Thành phố buồn’
Nguyễn Thanh Nhã
2019
Nhạc sĩ Lam Phương. Ảnh gia đình cung cấp.
So với các nhạc sĩ cùng thời, Lam Phương có sáng tác về Đà Lạt hơi muộn. Trước đó, khán thính giả từng say đắm với chàng thanh niên 18 tuổi Từ Công Phụng ôm đàn guitar thùng và nghêu ngao Bây giờ tháng mấy. Đà Lạt đi vào nhạc họ Từ đẹp đến quên sự hiện diện của thời gian. Người ta cũng biết rằng, Phạm Duy đưa Đà Lạt vào Cỏ hồng đầy quyến rũ. Có thể kể thêm những tên tuổi lớn khác như Trịnh Công Sơn, Hoàng Nguyên, Lê Uyên Phương… mà gần như các sáng tác đó đều hoàn hảo, vẽ ra một thành phố lãng mạn, giàu hoài niệm.
Lam Phương [3] : Thoát nghèo nhờ ‘Kiếp nghèo’
Nguyễn Thanh Nhã
2019
Nhạc sĩ Lam Phương thời trẻ. Ảnh gia đình cung cấp.
Lam Phương mới có vài nhạc phẩm cũng có chút danh tiếng nhưng về thu nhập cũng chưa đáng là bao so với đời sống ở phố thị đắt đỏ. Trong sinh hoạt thường nhật, tuy là một nghệ sĩ, nhưng Lam Phương khá chừng mực trong chi tiêu. Một phần vì tuổi còn trẻ, phần khác vì xuất thân quê kiểng, Lam Phương không hút thuốc lá, không uống rượu hay tụ tập ở các tụ điểm, quán bar như các nghệ sĩ đương thời.
Lam Phương [2] : Hồi ức buồn của đời bán nhạc
Nguyễn Thanh Nhã
2019
Lam Phương thời mới viết nhạc. Ảnh tư liệu gia đình.
“Cay đắng lắm! Người ta nói thẳng: Tôi không biết cậu là ai. Rồi đến cái tiệm bán tờ nhạc ở lề đường cũng nói qua loa: Cậu cứ để đó, bán được bao nhiêu trả tiền bấy nhiêu. Tôi nghĩ về khoản nợ 200 đồng bạc đi mượn mà xót xa”.
Lam Phương [1] : Ký Ức Quê Nghèo
Nguyễn Thanh Nhã
2019
Đó là một buổi sáng mùa thu của năm 1947.
Phùng dậy sớm hơn thường lệ. Ngoài sông, tiếng chuông chùa thổn thức từng vạt sương đêm. Chú bé nhìn bóng má theo ngọn đèn leo lét in lên vách thưa, rồi nhìn lại gương mặt của từng đứa em thơ đang ngủ say.
Chỉ lát nữa thôi, chú bé 10 tuổi sẽ rời bỏ quê hương Rạch Giá để lên Sài Gòn.
Mai Hương, Người Nhặt Cánh Sao Rơi
Phạm Anh Dũng
10/10/1994
Thuở mới bắt đầu lang thang, lưu lạc ở ngoại quốc, rất khó tìm được băng nhạc giá trị. Ngày đó những ca sĩ thượng thặng như Thái Thanh, Duy Trác, Anh Ngọc… hãy còn bặt tiếng ở trong nước.
Mãi đến khoảng 1985, tìm được cuộn băng “Tiếng Hát Mai Hương / Giấc Mơ Hồi Hương”, tôi quý vô cùng. Ngoài Giấc Mơ Hồi Hương, của Vũ Thành, băng nhạc còn những tác phẩm tuyệt diệu khác như Cung Đàn Xưa (Văn Cao), Hương Xưa (Cung Tiến), Tà Áo Văn Quân (Phạm Duy Nhượng), Đưa Em Tìm Động Hoa Vàng (thơ Phạm Thiên Thư, nhạc Phạm Duy)… Mai Hương hay hát Phạm Đình Chương, Lê Văn Thiện, Văn Phụng và Huỳnh Anh hòa âm. Cuối băng nhạc, Mai Hương có chào tạm biệt và hẹn gặp lại trong băng nhạc Mai Hương sau.
Mai Hương – Ngọt ngào tình chị
Quỳnh Giao
12/2010
Ngẫm lại, có lẽ người bạn đồng hành với người viết vì gắn bó và ca hát với nhau lâu dài nhất chính là chị Mai Hương. Chị lớn hơn người viết năm tuổi, cùng sinh vào cuối năm và lại cùng ngày, nên năm nào cũng nhớ chúc sinh nhật nhau.
Ngày xưa Mai Hương hát ban nhi đồng do Minh Trang sáng lập. Thời ấy chị 12 tuổi, và Quỳnh Giao mới lên 7 – mà cũng chưa có tên là Quỳnh Giao. Lũ nhi đồng như Quốc Thắng, Kim Chi, Tuấn Ngọc, Tuấn Tùng và… Ðoan Trang, là tên người viết, nhìn chị và nghe chị hát với sự say mê. Vì chị hát vững vàng và điêu luyện như người lớn.
Giọng ca Édith Piaf lại ăn khách nhờ phim “Emily in Paris”
Tuấn Thảo
4/12/2020
Đôi khi có những ca khúc rất xưa, tưởng chừng đã thuộc về dĩ vãng, bỗng dưng sống lại nhờ phim ảnh, thoát khỏi giấc ngủ đông dai dẳng năm tháng. Đó là trường hợp gần đây của nhạc phẩm “Fever” (Cơn sốt) của danh ca người Mỹ Peggy Lee và nhất là tình khúc “Non, je ne regrette rien” (Chẳng hối tiếc gì) của thần tượng nhạc Pháp Édith Piaf, thành công trở lại nhờ bộ phim truyền hình nhiều tập “Emily in Paris”.
Édith Piaf
Mai Hương: Tiếng Ca Gợi Nét Thêu Trên Lụa
Hồ Trường An
Hình như đấng Hóa Công hà tiện, không ban cho Mai Hương sắc và thanh vừa phải để giúp cô bước vào nghệ thuật trình diễn bằng những bước chân khua động, bằng hào quang rực rỡ. Cô không xấu, nhưng không có bóng sắc . Tiếng cô lu mờ bạc nhược. Nhưng mà với ai khác chắc họ bỏ liều, không thèm nghĩ tới việc trau dồi thanh sắc để rồi phải đứng ủ rủ và khép nép bên lề cuộc đời . Mai Hương biết luyện giọng để trở thành một ca sĩ thượng thặng với kỹ thuật ca hát ra già dặn. Cô ăn diện đẹp, trang điểm có nghiên cứu nên vẫn có một nhân diện tươi sáng và một vóc dáng yêu kiều, cung cách quí phái .
Mai Hương: Vàng Son Một Thuở
Trường Kỳ
2008
Ca sĩ Mai Hương
Qua lần tiếp xúc gần đây nhất với tác giả vào tháng 8 năm 2008 vừa qua, người được coi là một trong vài tiếng hát hiếm quí của nền tân nhạc Việt Nam là Mai Hương đã cho biết từ vài năm trở lại đây chị đã hạn chế nhiều trong việc nhận lời trình diễn. Lý do không gì ngoài vấn đề tuổi tác và nhất là tình trạng sức khỏe không còn được như xưa.
Ca sĩ Mai Hương, ban Tiếng Tơ Đồng, qua đời ở tuổi 79
IRVINE, California (NV) – Ca sĩ Mai Hương, gương mặt quen thuộc của ca nhạc miền Nam Việt Nam trước 1975 và hải ngoại, vừa qua đời lúc 2 giờ 50 phút chiều 29 Tháng Mười Một, 2020, tại nhà riêng ở thành phố Irvine, miền Nam California.
Lời Chúc Ấm Lòng
Don Hồ
28/11/2020
28/11/2020
Hình bìa của album “Những Lời Mê Hoặc” của Trung Tâm Ngọc Lan Musique với Ngọc Lan & Don Hồ
Đầu năm 1987, khi còn đang là một người ca sĩ nghiệp dư ít người biết trong ban nhạc bạn bè tên “Boléro”, đã làm gan tự mình bỏ số tiền dành dụm từ bấy lâu nay ra mời những người ca sĩ đang ăn khách tại hải ngoại thâu băng chung để thực hiện cho mình một album đầu đời.
Khi ấy đã ở trong ban nhạc được hơn 2 năm, cũng được đi dự hát những show đám cưới, những show văn nghệ văn gừng của Hội Sinh Viên của những trường đại học đông học sinh Việt Nam tổ chức và lâu lâu cũng được lai rai mời vào hát “trám chỗ trống” tại một hai vũ trường nhỏ ở miền Nam Cali.
Nhạc Sĩ Lê Dinh – Nhận Xét Về Nền Âm Nhạc Việt-Nam Từ Trước Và Sau Năm 1975
Nhạc sĩ Lê Dinh
Điệp Mỹ Linh: Kính chào nhạc sĩ Lê Dinh.
Thưa anh, từ cuối thập niên 90, em được hân hạnh gặp anh và cô Đan Thi tại Canada. Vào dịp đó cô Đan Thi đã dành cho em một cuộc phỏng vấn. Từ đó, Điệp Mỹ Linh được hân hạnh cộng tác với nguyệt san Nghệ Thuật do anh làm chủ bút và chủ nhiệm. Đến đầu tháng Tư-2015 – sau gần 20 năm – em mới được gặp lại anh, trong dịp anh sang Houston ra mắt DVD. Để mở đầu bài phỏng vấn này, xin anh vui lòng cho độc giả biết về tiểu sử của anh.
Vài Kỷ Niệm với nhóm Lê Minh Bằng 1966-1975
Lê Dinh
7/2006
Có rất nhiều vị yêu thích tân nhạc cũng như có rất nhiều độc giả của Nguyệt san Nghệ Thuật yêu thích nhạc của Lê Minh Bằng mà phần đông không biết Lê Minh Bằng là ai, người Nam, người Bắc hay người Trung, già trẻ bé lớn thế nào, hiện nay ở đâu? Ngoài ra, còn có những biệt danh như Mạc Phong Linh, Mai Thiết Lĩnh, Mai Bích Dung, Vũ Chương, Dạ Cầm, Dạ Ly Vũ, Tây Phố, Trúc Ly, Tôn Nữ Thụy Khương… nghe rất quen thuộc mà cũng thật là xa lạ vì không một ai hình dung được Mạc Phong Linh là ai? Mai Bích Dung là ai? Đàn ông hay đàn bà?
Nhạc Sĩ Lê Dinh Và Bốn Mươi Năm Âm Nhạc Việt Nam
Huyền Châu
1996
Nhạc sĩ Lê Dinh đã từ trần vào lúc 4 giờ sáng ngày 9-11-2020 theo giờ địa phương, hưởng thọ 86 tuổi. Nhạc sĩ Lê Dinh là một thành viên trong nhóm Lê Mình Bằng. Ông cũng là tác giả nhiều nhạc phẩm nổi tiếng, từng là Chủ Nhiệm kiêm Chủ Bút Nguyệt San Nghệ Thuật, Giám Đốc Đài Phát Thanh Tiếng Nói Việt Nam Tại Montreal, Canada.
Nhạc sĩ Lê Dinh
Nói đến nhạc sĩ Lê Dinh, không mấy ai là không biết tới người nghệ sĩ sáng tác nổi danh từ thập niên 50 cho đến nay qua những ca khúc chứa chan tình cảm làm rung động lòng người. Bắt đầu sáng tác từ năm 1953 nhưng mãi tới năm 1956 nhạc sĩ Lê Dinh mới chính thức ra mắt nhạc phẩm “Làng Anh Làng Em”. Và 40 năm nối tiếp sau đó với một số lượng trên 200 nhạc phẩm, tên tuổi của ông đã gắn liền với dòng nhạc quê hương Việt Nam cận đại. Cuộc đời sáng tác của nhạc sĩ Lê Dinh có thể chia làm 3 giai đoạn:
Dĩ Vãng Buồn
Don Hồ
11/2020
11/2020
Don Hồ ở Gang Nam, Nam Hàn
Một buổi tối tình cờ chạy qua một bài hát ở trên mạng internet.
“Dĩ Vãng Buồn”, một cái tựa lạ hoắc lạ hươ do ca sĩ “Don Hồ” trình bày.
Nữ danh ca Ngọc Cẩm qua đời, thọ 91 tuổi
(NLĐO) – Ca sĩ Hồng Hạnh cho biết mẹ của cô – nữ danh ca Ngọc Cẩm – đã từ trần trưa 2-11 tại nhà riêng ở TP HCM vì tuổi cao sức yếu.
Nữ danh ca Ngọc Cẩm (tên thật Nguyễn Thị Ngọc Tuyết, SN 1930, quê Phú Vang – Huế) là vợ nhạc sĩ Nguyễn Hữu Thiết (1928-2002). Vợ chồng nghệ sĩ này đã tạo thành một cặp song ca tỏa sáng bằng tài năng nghệ thuật và được ngưỡng mộ bởi lòng chung thủy trong tình yêu.
Một thoáng “Hương Xưa”
Vương Trùng Dương
10/2020
“Tình có ghi lên đôi môi. Sầu có phai nhòa cuộc đời (Hương Xưa).
Cố nhân xa rồi, có ai về lối xưa (Hoài Cảm)” – Cung Tiến.
Mỗi khi nhắc đến nỗi nhớ thương người yêu lìa cõi thế gian, nhất là “hương vị người tình” người ta liên tưởng đến bài thơ Khóc Bằng Phi chỉ có 8 câu, trong đó câu thứ 5 và thứ 6:
“Đập cổ kính ra tìm lấy bóng
Xếp tàn y lại để dành hơi”
Leo Đồi Vượt Núi
Don Hồ
13/9/2020
Thập niên 80 qua 90, miền Nam California có nhiều vũ trường lớn nhỏ, nhưng hoạt động mạnh mẽ & lâu dài nhất chỉ có 2:
– Vũ trường Pha-lê Ritz của gia đình nhạc sĩ Ngọc Chánh (ban nhạc Shotguns của Sài gòn trước 75)
– Vũ Trường Diamond của gia đình ban nhạc Mây Bốn Phương của nhạc sĩ Nguyễn Lâm
Hạt bụi vo tròn trong bụng Mẹ cút côi (Vài ý về ca từ của Trầm Tử Thiêng)
Đoàn Nhã Văn
7/2020
Một đêm mùa hè năm 1985, trên căn gác ọp ẹp của căn nhà vách phên mái lá, gần phi đạo của trại tị nạn Palawan, lần đầu tôi nghe một nhạc phẩm “lạ”. Tiếng hát bật ra từ chiếc máy của căn nhà lá đầu dãy, quyện cùng tiếng mõ, cất lên:
Mẹ ngồi nguyện cầu hằng bao đêm
Lời kinh vọng xa thật êm đềm
Mẹ cầu cho con, vượt qua ngày tròn
Mẹ cầu cho em tuổi trời xanh còn nguyên đừng biến mất
Celine Dion – Phía sau ánh hào quang
Gia Trình
5/9/2020
Bốn thập kỷ ca hát, giọng soprano đặc biệt của Celine Dion vẫn giữ lửa sân khấu bằng nguồn năng lượng hiếm có. Sau sự mất mát của người chồng khiêm nhà sản xuất Rene Angelil năm 2016, diva của nhạc phim Titanic (My heart will go on) phải ôm trọn nhiều khối lượng công việc khổng lồ hơn.
Nữ danh ca Celine Dion trong vòng lưu diễn thế giới “Courage”, tại Trung tâm Videotron, thành phố Quebec, Canada, ngày 18/09/2019. AP – Jacques Boissinot
Không chỉ là ca sỹ, cô phải tham gia vai trò nhà sản xuất, quản lý, tổ chức tour lưu diễn thay thế cho người chồng yêu dấu hơn 22 năm gắn bó. Album Courage (Sự can đảm, 2019) là minh chứng rõ nét cho nỗ lực không ngừng nghỉ của Celine khi thiếu vắng Rene.
Whitney Houston – Cơn sốt của giọng ca bất tử
Gia Trình
22/8/2020
Nếu Whitney Houston vẫn còn sống, giọng ca R&B/pop sinh năm 1963, chắc chắn sẽ mỉm cười hạnh phúc khi chứng kiến con sốt mang tên mình. Số lượng bài hát gắn liền tên tuổi Whitney được cover lại, cũng như tần suất dày đặc xuất hiện hình ảnh và giọng hát Whitney song ca nhiều nghệ sỹ tên tuổi.
Tưởng niệm Whitney Houston tại Lễ trao giải Oscar lần thứ 84, ngày 26/02/2012, tại Hollywood, Los Angeles, Mỹ. AP – Mark J. Terrill
Bi kịch cuộc đời không nhấn chìm được sức sống và tầm vóc của giọng hát bất tử đó. Sự qua đời của Whitney Houston không phải là dấu chấm hết mà là sự mở đầu cho những nuối tiếc về một giọng ca đẹp.
Bài Phỏng Vấn Thi Sĩ Nguyễn Tất Nhiên
Bài phỏng vấn Thi sĩ Nguyễn Tất Nhiên của tuần báo Tuổi Ngọc trên số 141 phát hành ngày 5-8-1974 khi anh là sinh viên trường Luật.
Tuổi Ngọc (T.N): Bạn làm thơ nhiều ?
Nguyễn Tất Nhiên (N.T.N): Thưa, ít. Bởi tôi rất quí chữ nghĩa, nên lúc nào cũng tự khó khăn với chính mình. Thứ nữa, tôi rất sợ làm độc giả thất vọng hay nói cách khác, tôi rất sợ bị chê !
Thơ Phổ Nhạc
Châu Đình An
16/7/2020
Khi đọc một bài thơ hay, cảm xúc dâng tràn, và các nốt nhạc theo từng chữ thơ bắt đầu reo vang bàng bạc, từ đó… ca khúc đã bắt đầu thai nghén, hình thành.
Thơ phổ nhạc là nét đặc thù của nền tân nhạc Việt, vì có đến hàng trăm bài thơ của nhiều thi sĩ với nhiều thể dạng thơ trở thành ca khúc.
Nhạc phim Moulin Rouge: Ly cocktail nhạc pop thịnh soạn
Gia Trình
11/7/2020
Moulin Rouge (Cối xay gió đỏ) – Phim ca nhạc sắp kỷ niệm 20 năm ngày ra mắt với câu chuyện tình buồn lấy bối cảnh tại hộp đêm khét tiếng nhất Paris. Bộ phim từng được đề cử tới 8 giải Oscar nhưng chỉ thắng hai giải phụ Thiết kế trang phục và Chỉ đạo Nghệ Thuật xuất sắc.
Tuy nhiên, ít người để ý rằng thành công của phim có đóng góp không nhỏ của yếu tố nhạc phim đặc sắc. Đạo diễn Baz Luhrman là người tiên phong trong việc sử dụng nhạc pop hiện đại để mô phỏng cuộc sống phù hoa tại kinh đô ánh sáng hơn 100 năm trước.
Ý tưởng mới mẻ : pop hóa phim ca nhạc
Nói chuyện với Duy Trác, những ngày tháng ở lại
HOUTSON, đầu thu 1992. Cuối tháng Tám vừa qua, ca sĩ Duy Trác tức luật sư Khuất Duy Trác, hay nhà báo Khuất Duy cùng gia đình từ Việt Nam tới Houston, Texas để đoàn tụ với gia đình một người con gái. Trong nhiều dịp đến thăm anh Duy Trác hiện ở nhà cô con gái tại vùng Tây Nam Houston, tôi đã có dịp nghe anh nói nhiều về những ngày ở lại Việt Nam sau tháng Tư 1975. Anh đã nói về cuộc đời ca hát của mình, một cái nghiệp chứ không phải nghề suốt hơn hai thập niên trong quá khứ và sẽ còn tiếp tục trong tương lai. Anh đã nói say sưa về những kỷ niệm cay đắng trong lao tù cộng sản, về hình ảnh bạn bè, anh em mọi giới cùng cảnh ngộ mất tự do dưới bàn tay sắt máu của Việt Cộng. Anh đã phân tách hệ thống tư pháp vô pháp luật của Việt Cộng qua vụ án “biệt kich văn hóa” mà anh là một nạn nhân cùng với những nhà văn, nhà báo nổi danh khác của miền Nam. Anh đã kể về cuộc sống hiện tại của anh em trong giới văn học, nghệ thuật còn kẹt lại. Và, anh cũng nói về vài dự định cho tương lai gần.
Đổi Màu
Don Hồ
30/6/2020
Sau nhiều lần đi lưu diễn chung cùng nhóm NewWave Tour với tư cách là một thành viên … không thường trực – đã bắt đầu quen với những hoạt động, sinh hoạt của nhóm.
“NewWave Tour” là một nhóm nhạc tập hợp những ca sĩ thành danh (Lynda Trang Đài, Trizzie Phương Trinh, Tommy Ngô, Thái Tài, Henry Chúc, đôi khi còn có cả Lilian) chuyên hát nhạc NewWave của thời thập niên 80-90, cùng với các loại nhạc sôi động khác.
Nhóm có lối trình diễn sân khấu rất hấp dẫn. Mỗi lần xuất hiện là tất cả thành viên của nhóm dàn hàng hết trên sân khấu diễn, hát, bè, nhảy với nhau rất sinh động, lôi cuốn, rất máu lửa.
“Về ngang trường Luật”
Lê Hữu
6/2020
Đường Duy Tân, chợ Bến Thành
Chân ai thả bộ còn in khóe cười
(thơ Nguyễn Tất Nhiên)
Mỗi năm đến hè lòng man mác buồn…
Câu hát quen thuộc từng được nghe đi nghe lại trên các làn sóng phát thanh ở miền Nam một thời nào. “Nỗi buồn hoa phượng”, tên bài hát của Thanh Sơn, có thể xem là bài “tình ca học trò” tiêu biểu thuở ấy với sân trường phượng vỹ, với tiếng ve gọi hè, với những tà áo nữ sinh nhẹ bay trong gió và những lưu bút ngày xanh chuyền tay nhau của những cô cậu học trò dưới mái trường trung học mến yêu.
Carole King – Người Mỹ không trầm lặng
Gia Trình
27/6/2020
Nước Mỹ yêu quý Carole King và luôn coi bà như một người bạn tâm giao trong âm nhạc. Một nữ nghệ sỹ sáng tác và biểu diễn vĩ đại nhất với kỷ lục 118 ca khúc top hit lọt vào Bảng xếp hạng Billhoard, 75 triệu album tiêu thụ khắp toàn cầu.
Theo Gia Trình, ít người biết rằng Aretha Franklin, Rod Stewart hay nhóm The Beatles đều từng thể hiện các ca khúc do Carole King sáng tác. Không chỉ là đại diện xuất sắc cho nghệ sỹ nữ thập niên 60-70, bà còn tiên phong vai trò hình ảnh giao thoa giữa nghệ sỹ sáng tác và biểu diễn.
Nat King Cole, biểu tượng văn hóa của thế kỷ 20
Gia Trình
13/6/2020
Không cần chờ đến sự kiện George Floyd, phân biệt đối xử với nghệ sỹ da màu luôn là cơn sóng ngầm trong làng âm nhạc thế giới và đặc biệt tại Mỹ. Tuy nhiên, nghệ sỹ vĩ đại nhất thế kỷ 20, Nat King Cole là người tiên phong phá bỏ thành trì định kiến đó.
Bìa album tổng hợp Ultimate của Nat King Cole, phát hành ngày 17/03/2019 nhân kỉ niệm 100 năm ngày sinh của ca sĩ. © Capitol Records
Chất giọng quý giá của những ca khúc kinh điển như Unforgettable, Smile, Nature Boy lần đầu tiền chiếm sóng trên đài phát thanh và truyền hình Mỹ ở thập niên 50. Vẻ đẹp âm nhạc của ông Nat King Cole không có biên giới và càng không thể bó hẹp ở bởi màu da cho dù gần một thế kỷ trôi qua.
Chất giọng thiên phú và tư duy âm nhạc xuất sắc
Nhớ Trần Quang Lộc, Người Nhạc Sĩ Lãng Du
Cung Mi
9/6/2020
Sáng nay, vừa thức dậy, nghe tin từ nhạc sĩ Tuấn Khanh trong nước: “Nhạc sĩ Trần Quang Lộc từ trần. Được biết nhạc sĩ Trần Quang Lộc, tác giả nhiều bài hát quen thuộc với khán giả Việt Nam, đã ra đi vào lúc 5g40 chiều, ngày 7-6-2020, tại bệnh viện, bên cạnh người thân. Con trai của nhạc sĩ Trần Quang Lộc, là anh Trần Quang Phương Nam, trước đó cho biết rằng nhạc sĩ bị ung thư bàng quang và ung thư phổi, bệnh đã ở giai đoạn cuối, khối u đã di căn…”.
Thằng bạn văn nghệ còn ở trong nước của tôi viết như để tưởng niệm: “… Lại thêm người “tái ngộ” cùng tiền nhân. ‘Nghìn năm sau ta níu bóng quay về’…”. Đây là một câu hát trong ca khúc “Có Phải Em Mùa Thu Hà Nội.”
Một Chiều Lạ Với Trần Quang Lộc
Lê Thanh Trường
11/2007
Một chiều Sài Gòn khoảng 8, 9 năm trước, tôi đến thăm gã bạn thơ. Trong căn phòng yên ắng khan khan vài ly rượu đưa hứng, giữa câu chuyện văn nghệ lai rai, bạn tôi bật máy mở nhạc: “Mày nghe thử bài này, mới!”
Và tôi nghe… “Đã hết rồi… những giấc mơ đầu, chiều hoàng hôn hoa khế rụng đầy sân...” – giọng hát Thanh Lam day dứt… – “có những chiều nghe rất lạ, một mùi hương xa vắng ngày xưa, quyện vào hồn thơm những đêm mưa…”
Phạm Trọng, tác giả “Trường Làng Tôi” và “Mùa Thu không trở lại”
Phạm Trọng sáng tác khá nhiều. Nhưng thính giả vẫn nhớ đến ông nhiều nhất qua hai ca khúc Mùa Thu Không Trở Lại và Trường Làng Tôi.
Những người đã viết về ông không ai cho biết rõ ca khúc nào trong hai ca khúc đó, đã được Phạm Trọng viết trước. Nghe, không đoán ra được.
Nhạc sĩ Trần Quang Lộc, tác giả ‘Về Đây Nghe Em,’ qua đời vì bạo bệnh
Nhạc sĩ Trần Quang Lộc
BÀ RỊA–VŨNG TÀU, Việt Nam (NV) – Giới mộ điệu âm nhạc Việt Nam bày tỏ lòng thương tiếc trước tin nhạc sĩ Trần Quang Lộc qua đời tại tư gia ở Vũng Tàu vào chiều 7 Tháng Sáu, hưởng thọ 75 tuổi.
Ông là tác giả 600 bài hát, trong đó có các bản tình ca được nhiều thế hệ người yêu nhạc biết đến như “Về Đây Nghe Em” (phổ thơ A Khuê), “Có Phải Em Mùa Thu Hà Nội” (phổ thơ Tô Như Châu), “Chợt Nghe Em Hát”, “Cho Tôi Lại Từ Đầu”, “Em Còn Nhớ Huế Không?”, “Em Theo Đoàn Lưu Dân”…
The Beatles và album “Let it be” – Sức sống vượt thời gian
Gia Trình
30/5/2020
50 năm trước, vào tháng 5 năm 1970, album Let it be (Hãy mặc kệ nó), album cuối cùng của ban nhạc huyền thoại, The Beatles chính thức lên kệ đĩa. Được mệnh danh là nhóm nhạc của thế kỷ 20, The Beatles xác lập kỷ lục mà chưa có ban nhạc nào đánh bại được, tiêu thụ 183 triệu đĩa hát.
Ban nhạc The Beatles tại New York ngày 01/01/1968 . Từ trái sang phải, Paul McCartney, John Lennon, Ringo Starr và George Harrisson. UPI/AFP/Archivos
Chiều nay có một loài hoa vỡ…
Hà Túc Đạo
30/5/2020
Chỉ trong vòng chưa đến 40 năm, những bản tình ca Việt đã có những thay đổi vun vút. Nay nhìn lại để thấy những gì mình đã trải qua, đã cùng vui buồn đớn đau, và để tiếc nuối những gì không bao giờ còn trở lại. Trong biết bao câu hát mênh mang trí tuệ, triết lý của tình yêu, của cuộc đời, tôi chợt chỉ nhớ được một câu “Chiều nay có một loài hoa vỡ bên trời”.
Khi chiến cuộc trong thập niên 60 – 70 lan tràn, xã hội cũng biến đổi và biến động theo nhịp súng, dòng nhạc tình Việt Nam cũng thay đổi. Nhịp sống xã hội ngày càng nhanh lên, vội vã lên, tình yêu cũng cấp bách lên, không còn nhiều thời gian để mơ mộng, không còn “thuở làm thơ yêu em” nữa. “Mau với chứ, vội vàng lên với chứ”[1] của Xuân Diệu ngày trước nay chỉ đáng là … đi dạo! Tình ca bây giờ được viết theo thể “trực khởi”, vào đầu đã chốt ngay tình yêu của ANH và Em rồi. Nếu mới hôm qua còn phải ví von
Thái Thanh, tiếng ru muôn đời
Lê Hữu
3/2020
Mẹ hiền ru những câu xa vời
À à ơi!… Tiếng ru muôn đời
(“Tình ca”, Phạm Duy)
“Bài này thì chỉ có Thái Thanh” hoặc “Bài này không ai hát qua được Thái Thanh”, thỉnh thoảng ta vẫn nghe như vậy. “Bài này” có thể là tên một nhạc phẩm của Phạm Duy hay của Phạm Đình Chương, Dương Thiệu Tước, Văn Cao…
Tương lai nào cho Live Concert hậu Covid-19
Gia Trình
23/5/2020
Céline Dion, Andrea Bocelli, Lady Gaga và nghệ sĩ piano Lang Lang thể hiện bản “The Prayer”, trong buổi biểu diễn trực tuyến One World: Together At Home ngày 18/04/2020 để gây quỹ cho Tổ Chức Y Tế Thế Giới (WHO). © Youtube / Global Citizen / Capture d’écran
Đại dịch virus corona gây ra cuộc khủng hoảng toàn cầu không chỉ về kinh tế, xã hội mà còn cả về đời sống tinh thần, như âm nhạc. Thêm vào đó, quy định cấm tụ tập đông người tại nơi công cộng, đóng cửa các tụ điểm giải trí đã gây thiệt hại nặng nề cho ngành công nghiệp biểu diễn live concert. Danh sách các chương trình live concert buộc phải hủy bỏ, lùi ngày diễn chưa xác định, tiếp tục nối dài.
Tương lai cua các live concert hậu khủng hoảng Covid-19 sẽ ra sao ? Gia Trình giải thích.
Thuở ban đầu nhạc Việt, chỉ nhẹ nhàng thế thôi!
Hà Túc Đạo
23/5/2020
Cái thuở ban đầu sơ khai của lời ca, tình yêu vẫn phải dùng từ Hán Việt là “ái tình” và “cái sự yêu đương nhau” còn được gọi là “ái ân”. Những bản tình ca Việt Nam sao mà nhẹ nhàng, chỉ dám đi khe khẽ và gọi người ấy là “em tôi”; đố ai dám xưng “anh” với người em nhỏ bé này.
Sự thay đổi cũng như phát triển của lời ca trong các ca khúc Việt Nam, có lẽ cũng đi đôi với sự phát triển của văn chương tiếng Việt. Một trong những đặc điểm thú vị là sự thay đổi về ngôn từ trong lời nhạc, đặc biệt là nhạc tình, cũng đồng bộ nhịp nhàng với sự thay đổi của tiết tấu theo thời gian.
Diva, danh ca: Tranh cãi về danh xưng và đẳng cấp vươn tầm thế giới của các ca sĩ hải ngoại (2)
Long Phạm
14/5/2020
Bằng sự tận tụy phục vụ công chúng trong nghiệp cầm ca của mình, những danh ca hải ngoại đã vươn đến tầm vóc của lịch sử, khiến thế giới cũng phải ngoái nhìn.
Khánh Ly & Lệ Thu & Thái Thanh
Như đã nói, nhạc hải ngoại là một kho tàng đồ sộ chứa đựng không chỉ âm nhạc mà còn cả văn học, lịch sử và văn hóa, bản sắc con người Việt Nam. Đó là một phần không thể tách rời, giúp làm nên diện mạo giàu đẹp của nền âm nhạc Việt Nam đương đại.
Khúc “Ru Tình” Của Trịnh Công Sơn
Lời bài hát:
Ru em đầu cơn gió
Em hong tóc bên hồ
Khi sen hồng mới nở
Nụ đời ôi thơm quá!
Ru em tình khi nhớ
Ru em tình lúc xa
Ru cho bay lá nhỏ
Rụng đầy một mùa thu.
Ru khi mùa mưa tới
Ru em mãi yêu người
Ru em hoài bé dại
Một hồn thơm cây trái.
Một Chút Về Tuấn Khanh – Người Sở Hữu Linh Hồn Âm Nhạc Rực Lửa
Nguyễn Đăng Khoa
16/5/2020
Đây không phải là bài viết về nhạc sĩ Tuấn Khanh của thập niên 1960 vang danh với “Chiếc lá cuối cùng” hay “Hoa soan bên thềm cũ“.
Đây là những gì người viết – ở những năm tam thập của đời mình – trả nợ với tuổi thơ mình. Tôi đang nói về âm nhạc của một nhạc sĩ Tuấn Khanh khác – đã để lại những năm 2000 quá nhiều mầm xanh trên đất cằn, quá nhiều tin cậy ở cát bụi. Đó là Tuấn Khanh – người cũng đã hát về một chiếc lá nhưng hoàn toàn khác với vị tiền bối khi xưa. Anh ta mạnh mẽ cất lên ước vọng về một thế giới tươi đẹp:
Thiên Tình Sử Nhắc Tuồng
Don Hồ
16/5/2020
California Cách Ly ngày #55
Làm ca sĩ cũng đã mấy chục năm, có mơ cũng chẳng tưởng tượng được một ngày sẽ được cơ hội vào vai chàng Roméo trong “Trong Tình Sử Roméo & Juliet”của đại văn hào William Shakespeare.
Ấy thế mà nó đã xảy ra.
Tháng 6 năm 2018, Nhạc kịch Roméo & Juliet được soạn thảo lại- phiên bản Viêt -bởi nữ nhạc sĩ Diệu Hương, lần đầu tiên được công phu dựng & diễn trên sân khấu lớn tại Bankstown, Úc Châu với:
Một Chút. Cho Tôi Và Âm Nhạc Trịnh Công Sơn
Nguyễn Đăng Khoa
9/5/2020
“Con người bị sinh ra”
(Albert Camus)
Ngày ấy, tôi mười tám, chập chững vén mở tâm hồn để thu nhận những luồng gió mới, rất khác với sự hồn nhiên, thơ dại. Tôi mong muốn cảm nhận được những âm nhịp rung lắc của trái tim, tôi bắt đầu tìm đến âm nhạc. Lúc đó, đích nhắm của tôi là kho tác phẩm Trịnh Công Sơn, người nhạc sĩ mà sau này tôi phát hiện, tôi đã sinh cùng ngày, cùng tháng với ông. Đôi lúc, tôi đồ rằng, chúng tôi, và tất cả những người sinh vào ngày 28 tháng 2 dương lịch, đã chẳng may sinh ra dưới ánh sáng của một ngôi sao không vui vẻ. Đó là một ngôi sao trầm mặc, có đeo lơ lửng một túi rất lớn chứa đầy ưu tư. Theo astrology (chiêm tinh học) thì cũng có lý, nhưng ai mà tin chiêm tinh học. Tôi tin vào những đêm buồn bã.
Nhạc Việt Blues Jazz
Phạm Anh Dũng
Tiếng Hát Liêu Trai (Phạm Anh Dũng) Bảo Yến hát, Quang Đạt hòa âm, Hoàng Khai Nhan video:
https://www.youtube.com/watch?v=_mmXzBxuQmw
Bài Tình Ca Ngày Xưa (nhạc Phạm Anh Dũng, lời Phạm Anh Dũng & Minh Hà) Bảo Yến hát, Quang Đạt hòa âm, Kim Tuấn phối khí, Hoàng Khai Nhan video:
https://youtu.be/gHI_A117Jog
Nghiêng (thơ Thơ Thơ, nhạc Phạm Anh Dũng) Julia Nguyễn hát, Quốc Nguyễn hòa âm, Hoàng Khai Nhan video:
https://youtu.be/2ImIIiWmY5c
15 Năm (thơ Phạm Ngọc, nhạc Phạm Anh Dũng) Bảo Yến hát, Quốc Dũng hòa âm, Hà Hùng video:
https://youtu.be/kxeo172abh8
Nhạc sĩ Vũ Đức Sao Biển, tác giả ‘Thu, Hát Cho Người,’ qua đời
SÀI GÒN, Việt Nam (NV) – Nhạc sĩ Vũ Đức Sao Biển đã trút hơi thở cuối cùng vào lúc 11 giờ 25 phút khuya ngày 6 Tháng Năm tại tư gia ở Sài Gòn sau hai năm chống chọi với ung thư vòm họng, thọ 73 tuổi.
Báo Pháp Luật TP.HCM dẫn lời gia đình nhạc sĩ Vũ Đức Sao Biển cho biết, vào chiều 6 Tháng Năm, dù yếu nhưng khi có bạn bè đến thăm ông vẫn mấp máy môi nhận ra từng người.
Nhạc sĩ Vũ Đức Sao Biển tên thật là Võ Hợi, sinh ngày 12 Tháng Hai, 1947, tại Tam Kỳ, Quảng Nam.
Em Ở Lại Sóng Trôi Đời Tôi
Châu Đình An
29.4.2020
Giữa tháng 5 năm 1980. Xóm cầu bóng Nha Trang, nơi đã là bến bãi đưa tôi rời khỏi đất nước trong một đêm tối. Chuyến ra đi đó ngờ đâu đến hôm nay đã là 40 năm dài biền biệt, nhưng cũng là một thoáng qua trong một đời người.
Châu Đình An có dấu X đứng giữa thuyền (hình chụp bởi Tàu Tây Đức)
Ra đi, ngổn ngang với trái tim bỏ lại nơi quê hương cho đến hôm nay cuối tháng Tư nhớ lại như một đoạn phim dần rõ nét. Con thuyền nhỏ, mong manh như thân phận của người vượt thoát trong sợi chỉ treo ngàn cân. Sóng to, gió lớn xô đẩy thuyền tôi suốt cuộc hành trình.
Bài phỏng vấn Thu Huyền của Việt Hải
Trường Kỳ – Thu Huyền
1/ Việt Hải: Xin chào chị Thu Huyền và xin chị cho biết sơ qua về chị và cơ hội nào khiến chị gặp anh Trường Kỳ.
Thu Huyền: Chào anh Việt Hải, Nghe những câu anh hỏi, sao thấy… quen quen. Có lẽ mấy chục năm ở cạnh anh Kỳ, người chuyên môn đi phỏng vấn mọi người “bị” nghe riết thành thấy quen thôi, mà có quen đến đâu tôi cũng không thể ngờ có ngày chính mình bị người khác phỏng vấn lại những câu hỏi như vậy. Có lần tôi nói đùa với anh Kỳ (cũng mới đây thôi): Anh phỏng vấn viết bài cho nhiều người quá, mà em chẳng thấy ai viết cho anh hết, nếu lỡ có bề gì thì ai viết cho anh đây? Và tôi đùa tiếp: Mà ai viết em đọc cũng không thấy thích bằng anh, thôi anh viết trước cho anh một bài để dành đi cho chắc ăn, vì anh viết cho anh sẽ đúng ý mình hơn để người khác viết !!!?… Anh chỉ bật cười với cái ý tưởng ngộ nghĩnh của tôi rồi nói “phải lạy” (chữ “phải lạy” của anh dùng có ý nói “hết ý kiến”)Không ngờ, câu nóiđùa này ‘ứng”nhanh quá… nhanh đến nỗi “em chới với không đỡ nổi anh biết không ?”
Nam danh ca Pháp Christophe qua đời
Thanh Phương
17/4/2020
Nam danh ca Pháp Christophe, tác giả của những ca khúc bất hủ « Aline » hay « Les mots bleus » vừa qua đời đêm qua, 16/04/2020, thọ 74 tuổi, theo thông báo của gia đình với hãng tin AFP. Bà Véronique Bevilacqua, vợ của Christophe, cho biết ông qua đời vì bệnh khí thủng (emphysème) một căn bệnh về phổi.
Christophe đã qua đời đêm qua,16/04/2020 trong một bệnh viện ở Brest. ©TV5 monde
Ngay khi có tin Christophe phải nhập viện trong tình trạng nguy kịch, giới nghệ sĩ ở Pháp đã bày tỏ xúc động, chúc ông chóng bình phục, trong đó có Michel Ponareff, một trong những nam danh ca cùng thời yéyé với ông.
Những Khuôn Mặt Văn Nghệ Đã Đi Qua Đời Tôi
Tạ Tỵ
1990
Một bữa, nhận được tin Thanh Tâm Tuyền được tha, qua Doãn quốc Sỹ, chúng tôi rủ nhau tới thăm, có cả Thái Thanh. Sáng sớm, tôi và Sỹ đã có mặt tại nhà Thái Thanh ở gần chợ Thái Bình. Sau khi trèo chiếc cầu thang cao dốc ngược, tôi thấy Thái Thanh đang chải đầu. Xung quanh nhà toàn chậu hoa, tôi biết Thái Thanh mê cây cảnh. Sợ mất xe đạp, tôi và Sỹ xuống thang, chờ Thái Thanh ở dưới chân cầu thang. Chừng 15 phút sau, Thái Thanh khoan thai, tay xách cây dù nhỏ đi xuống. Tôi và Sỹ đều gếch chân lên bàn đạp sẵn sàng. Doãn quốc Sỹ mời Thái Thanh ngồi vào chiếc pọoc-ba-ga để anh đèo, nhưng Thái Thanh nói:
Thái Thanh, Tiếng Hát Dâng Hiến Tâm Tình
Tôi nhớ mang máng nữ danh ca Thái Thanh được định cư trên đất nước Hoa kỳ vào năm 1985, 1986 gì đó, theo diện ODP. Và mãi tới năm 1992 tôi mới được xem chị hát ở rạp Maubert Mutualité, quận 5 của kinh thành Paris. Trước đó, bà Võ Phiến có tặng tôi băng nhạc “ Thái Thanh Hải Ngoại 2, Quê Hương Và Kỷ Niệm” do Trung Tâm Diễm Xưa sản xuất.
Thái Thanh, hơn nửa thế kỷ ‘khóc cười theo mệnh nước nổi trôi’
Cát Linh
7.8.2016
Một đêm mùa đông cách đây gần 40 năm, những người từng hoạt động trong phong trào thanh niên sinh viên tại Sài Gòn trước năm 1975 gặp nhau tại tư gia của cố Giáo sư Nguyễn Ngọc Bích ở Virginia, Hoa Kỳ. Cố nhạc sĩ Phạm Duy, người hiện diện trong đêm hôm ấy chợt thốt lên:
“Bây giờ mà nghe tiếng hát Thái Thanh thì sướng bỏ một đời.”
“Đêm về trên bánh xe lăn.
Tôi trăng viễn xứ, hồn thanh niên vàng.
Tìm tôi đèn thắp hai hàng.
Lạc nhau cuối phố, sương quàng cổ cây.
Ngỡ hồn tu xứ mưa bay.
Tôi chiêng trống gọi, mỗi ngày mỗi xa…” (Đêm nhớ trăng Sài Gòn)
Tiếng Hát Thái Thanh Trong Dòng Nhạc Đạo Ca
Dương Kinh Thành
24/3/2010
Cho đến hôm nay, đã hơn một ngày tuần sơ thất của cố ca sĩ Thái Thanh ( 1934 – 2020 ). Bà tên thật là Phạm Thị Băng Thanh ( Để gần gũi hơn xin phép được gọi bằng Bà), sinh ngày 5/8/1934, từ trần ngày 17/3/2020 tại Quận Cam, California, Hoa kỳ, hưởng thọ 86 tuổi. Tiếc rằng trong cáo phó của gia đình không có thông tin ngày giờ tẩn liệm và nơi an táng hoặc hỏa táng. Dù biết rằng bà ra đi giữa cơn đại dịch Covid 19, gia đình cũng tùy thuận miễn phúng viếng, nhưng những chi tiết đó giúp cho những người ái mộ phương xa có đủ thông tin để tưởng niệm và nhất tâm cầu nguyện cùng gia đình. Bài viết này cũng cố trông đợi cho đến ngày sơ thất hôm nay ( nếu gia đình có tổ chức cúng theo nghi thức PG ) mới có thể nói lên một vài cảm nhận về tiếng hát của bà, đặc biệt có ít nhiều liên quan đến Phật giáo chúng ta.
Thái Thanh 1934-2020 – Thế Bây Giờ … Bà Đã Đi Xa
Mạnh Kim
18/3/2020
Nhạc sĩ Bảo Chấn kể với tôi một chuyện về Thái Thanh. Lần đó, Bảo Chấn – một nhạc sĩ trẻ vừa tốt nghiệp khoa dương cầm Nhạc viện Sài Gòn hạng xuất sắc – còn rất “hăng”. Khi đệm cho ca sĩ, ông thường nổi hứng “phăng” những đoạn gian tấu lả lướt bất tận. Lần đệm cho đàn chị Thái Thanh cũng vậy. Ông cũng vuốt miên man như mây trôi gió thoảng trên phím. Đợi nhạc sĩ Bảo Chấn dứt, rồi với phong cách nhẹ nhàng và kiêu kỳ đúng “kiểu… Thái Thanh”, bà quay sang hỏi, “Thế bây giờ… anh đàn hay tôi hát nhỉ”…
Đám tang hồng, tiễn đưa danh ca Thái Thanh ‘về miền quá khứ’
Ngọc Lan
25.3.2010
WESTMINSTER, California (NV) – “Mời người lên xe về miền quá khứ/Mời người đem theo toàn vẹn thương yêu…” (Phạm Duy).
Đúng 1 giờ 30 phút trưa Thứ Tư, 25 Tháng Ba, 2020, linh cữu nữ danh ca Thái Thanh được đưa vào “miền quá khứ” tại Westminster Memorial Park Mortuary, miền Nam California.
Đám tang nữ danh ca Thái Thanh chỉ trong vòng gia đình vì ảnh hưởng dịch COVID-19. (Hình: Ngọc Lan/Người Việt)
Trên trời, nắng xanh biếc đến trong veo.
Gió nhẹ lắt lay trong không gian tĩnh lặng bất ngờ của những ngày đầu Xuân.
Những vạt áo hồng chậm dừng bước bên ngoài cánh cửa trắng.
Nghĩ Về Nghệ Thuật của Thái Thanh
Georges Etienne Gauthier
Bản dịch của Thu Thủy
Trích từ tạp chí Bách Khoa số 372 xuất bản tại Sài Gòn ngày 1 tháng 7 năm 1972
“… Nàng là một người đàn bà hát như một người đàn bà. Nàng mang trong giọng hát những ngày vui tươi và những ngày sầu khổ của đời nàng, mang luôn cả những ngày hoan lạc nữa; khi thì là cái bộc trực của một tiếng thét, khi lại là những ngoắt ngoéo trong một trò đùa, có lúc là nỗi nhớ tiếc quãng đời đã qua, thường khi lại là niềm tin tưởng vào khoảng thời gian còn lại của cuộc sống; nhưng bao giờ nàng cũng mang trong giọng hát những đường nét của thân thể, những di động của mái tóc, những ngụ ý của ánh mắt, cho đến đỗi những ai biết nghe nàng hát cũng có thể như trông thấy được nàng. Không có gì là bí mật cả người đàn bà ấy là một nghệ sĩ xác quyết hơn bất cứ người nào khác, bởi vì ngay khi nàng thâm nhập vào một bài hát nào thì nàng trình bày lại cho chúng ta nghe với mối xúc động nhất, ý nhị nhất, khiến chúng ta hiểu bài hát ấy đến độ ngay lúc đó tất cả chúng ta đều trở thành nghệ sĩ cả …”
‘Tiếng Hát Vượt Thời Gian’ Thái Thanh qua đời ở tuổi 86
WESTMINSTER, California (NV) – Nữ danh ca Thái Thanh, người được mệnh danh “tiếng hát vượt thời gian,” vừa qua đời lúc 11 giờ 50 phút sáng Thứ Ba, 17 Tháng Ba, tại Little Saigon, theo MC Trần Quốc Bảo, một người quen biết rất nhiều văn nghệ sĩ người Việt ở hải ngoại, nói với nhật báo Người Việt.
Nhật báo có gọi điện thoại cho ca sĩ Ý Lan, ái nữ của danh ca, và để lại lời nhắn nhiều lần, nhưng chưa được hồi âm.
Vĩnh biệt Thái Thanh, huyền thoại của nền ca nhạc Việt nam
Danh ca Thái Thanh, “tiếng hát vượt thời gian”, qua đời ngày 17/3/2020 tại Quận Cam, bang California, Hoa Kỳ, nơi bà định cư từ năm 1985 sau khi sang Mỹ đoàn tụ với gia đình.
Thử tìm mẫu số chung qua bốn bản nhạc của nhạc sĩ Phạm Đình Chương
Học Trò
4/12/2019
Trong một bài viết được sưu tầm trên liên mạng, người viết bài này được đọc những nhận xét của nhạc sĩ Cung Tiến viết về về nhạc thuật của nhạc sĩ Phạm Đình Chương, có đoạn như sau:
“Trên Ngọn Tình Sầu” – Một Kết Hợp Kỳ Diệu Giữa Thi Ca và Âm Nhạc
Học Trò
16/10/2019
“Trên Ngọn Tình Sầu” là một trong những nhạc phẩm hay nhất của nhạc sĩ Từ Công Phụng, được phổ nhạc từ một bài thơ khổ 8 chữ của thi sĩ Du Tử Lê. Nhạc sĩ đã nắm bắt được cái “hồn” của bài thơ rồi phổ thành một nhạc phẩm mà trong đó không còn chút dấu vết nào là phổ từ thơ nữa.
Cấu trúc nhạc trong dòng nhạc Phạm Duy
Bạn đọc thân mến, chắc đôi khi bạn có đặt câu hỏi những yếu tố nào đã tạo nên từng cá tính riêng của từng dòng nhạc? Tại sao dòng nhạc Từ Công Phụng lại rất da diết nhưng lãng đãng, rồi dòng nhạc Lê Uyên Phương nồng nàn, say đắm, Trịnh Công Sơn với ca từ bóng bẩy nhưng đơn giản về phần nhạc, v.v.? Từ khi tôi bước chân vào con đường tìm hiểu nhạc thuật của các vị trên, tôi luôn luôn có băn khoăn đó. Đại khái tôi hiểu là mỗi nhạc sĩ đều có một lối sáng tác riêng trong cách đặt ca từ, cách khai triển nhạc đề, sử dụng tiết tấu, cách tạo dòng chảy hợp âm, tạo đỉnh điểm, do đó tạo nên dòng nhạc riêng biệt (style hay signature) của mỗi vị.
Nhạc sĩ Nguyễn Văn Tý qua đời
SÀI GÒN, Việt Nam (NV) – Nhạc sĩ Nguyễn Văn Tý, tác giả của ca khúc nổi tiếng “Dư Âm” cách đây gần 70 năm, vừa qua đời tại nhà riêng ở Sài Gòn vào chiều 26 Tháng Mười Hai, 2019.
Báo Tuổi Trẻ dẫn nguồn tin từ gia đình nhạc sĩ Nguyễn Văn Tý cho biết, ông qua đời tại nhà riêng ở đường Trần Khắc Chân, quận 1, sau thời gian chống chọi với rất nhiều căn bệnh của tuổi già.
Việt Nam: Âm nhạc ”thức tỉnh” của Phó An My có gây lo sợ ?
Nghệ sĩ Phó An My, nổi tiếng với biệt danh ”tiếng dương cầm bão tố”, một lần nữa gây chấn động. Lần này có lẽ ít do buổi độc tấu piano của bà tại Nhà Hát Lớn Hà Nội đêm 24/11/2019, mà nhiều hơn là do can thiệp thô bạo của an ninh (1). Nhiều người cho rằng đêm nhạc mang tên gọi ”Tỉnh” khiến chính quyền lo sợ. Tuy nhiên, câu chuyện có thể có những ý nghĩa sâu xa hơn nhiều.
Bước chân về phương Đông của Thúy Nga Paris
Người dẫn chương trình Nguyễn Ngọc Ngạn và Nguyễn Cao Kỳ Duyên quen thuộc với khán giả
Trong chuyến đi tới Singapore lần này, tôi mang theo một kỷ vật nho nhỏ: chiếc vòng cổ kim loại màu nâu vàng có đính đá. Nữ ca sĩ Ái Vân tặng mẹ tôi chiếc vòng này khi gặp bố tôi ở Đức vào đầu năm 1991.
Trần Long Ẩn, con sâu đo trên cành lá mục
Sài gòn trước 30-4-1975 có một phong trào “Hát cho đồng bào tôi nghe”. Những nhạc phẩm của phong trào này được viết bởi những nhạc sĩ trẻ có lòng yêu nước rất ngây ngô, khờ dại.
Trong giảng đường đại học, trong sân trụ sở Tổng hội Sinh viên ở số 4 Duy Tân Sài Gòn, dọc hành lang cư xá sinh viên Minh Mạng, tiếng hát của ước mơ “hòa bình thống nhất độc lập tự do” vang lên. Phần lớn không biết chiếc bánh “hòa bình thống nhất độc lập tự do” sẽ là màu gì hay tròn méo ra sao.
Bên cạnh các nhạc sĩ có căn bản nhạc lý vững vàng như La Hữu Vang với “Tổ quốc ơi ta đã nghe” cũng có những người đang tập kẻ những khung nhạc lần đầu như Trần Long Ẩn với “Người mẹ Bàn Cờ”.
Bị chôn mà không chết
Mấy năm trước, một nhóm nhạc sĩ Hà Nội dự định làm một cuộc cách mệnh lật đổ một thể loại âm nhạc đại chúng của Sài Gòn: BOLERO. Khởi đầu bằng những phát biểu có tính mỉa mai và không xem đó là âm nhạc, hầu hết những nhạc sĩ ấy đều là người tôi có quen biết, từng cụng ly uống rượu và thậm chí tôi từng tham gia xuyên việt với tư cách Mc. Tôi biết rõ “đại ca lãnh đạo“ là ai. Thế nên, trong bài viết này sẽ trên tinh thần đối thoại thẳng thắn nhưng không khiêu kích, bôi bác cá nhân ai, nó sẽ hiếu hòa nhưng không nhượng bộ điều gì không thể nhượng bộ.
Ca sĩ Lộc Vàng
‘Nhạc Vàng’, di sản trường tồn của Việt Nam Cộng Hòa
Ngọc Lễ
31/10/2019
Nhạc Vàng mà sự thịnh hành của nó gắn liền với miền Nam Việt Nam trước 1975 giúp cho khán thính giả ngày nay sống lại thời Việt Nam Cộng hòa và có thể được xem là di sản có sức sống nhất của chế độ đã qua, các nhà nghiên cứu nhận định tại một hội thảo mới đây ở tiểu bang Oregon, Hoa Kỳ.
Nhạc Vàng là tên thường gọi của thể loại nhạc được sáng tác và trình diễn dưới thời Việt Nam Cộng hòa. Ngoài tên gọi này, một phần của nó còn được gọi là ‘nhạc sến’ hay ‘nhạc boléro’, dựa trên thể điệu và lời ca.
Tiếng hát Châu Hà: Niềm đam mê âm nhạc vượt thời gian
Những ai mê các ca khúc trữ tình của nhạc sĩ lừng danh Văn Phụng đều biết đến giọng ca mượt mà của ca sĩ Châu Hà, người bạn đời gắn bó và cũng là nguồn cảm hứng sáng tác của ông trong rất nhiều tác phẩm.
Sinh ra trong một gia đình khá giả, bố người Bắc, mẹ là người miền Nam ở Mỹ Tho, ca sĩ Châu Hà thủa nhỏ đã theo học một trường của các nữ tu tại Sài Gòn và quen hát Thánh ca. Bà học đàn piano với một thầy nổi tiếng nghiêm khắc, nên bà hấp thụ được rất nhiều.
“Ngày về” với Hoàng Giác, nơi tôi có được
Nhạc sĩ Hoàng Giác và phu nhân, Bà Kim Châu
Nếu gặp gỡ mà tôi có được với bà quả phụ Huy Cận, là một gặp gỡ “Ngậm Ngùi”, vì sự ra đi vĩnh viễn của tác giả “Lửa Thiêng”, thì cuộc gặp gỡ tôi có được với tác giả những ca khúc đã trở thành bất tử, như “Mơ Hoa”, “Ngày Về”, “Quê Hương”, “Khúc Hát Thương Binh”…lại là một gặp gỡ đầm ấm, hạnh phúc trong căn nhà nằm sâu một con ngõ phố cổ, Hà Nội, Hàng Bạc.
Tôi nghĩ, cảm nhận của tôi tối thiểu cũng đã không sai, trước nụ cười, vẻ rạng rỡ, nét sang cả, phong cách khuê các không bị thời gian ác độc, lấy đi khỏi gương mặt, giọng nói của bà Kim Châu. Người phụ nữ hoa khôi nổi tiếng một thời của Hà Thành. Người bạn đời như một chiếc phao cưu mang nhạc sĩ Hoàng Giác trên dưới sáu mươi năm. Người đàn bà hương sắc một thời, đã mở rộng vòng tay đón tôi…
Đêm, Nhớ Trăng Sài Gòn
Thủ bút của nhạc sĩ Phạm Đình Chương
Sau ba năm lưu lạc nơi xứ người, bài thơ Đêm, Nhớ Trăng Sài Gòn của nhà thơ Du Tử Lê sáng tác năm 1978, mang nỗi buồn xót xa của kẻ mất quê hương, nhớ lại hình ảnh xa xưa với bao kỷ niệm đã in sâu trông tâm khảm. Sau giờ tan sở ca hai ở hãng Rockwell International tại Costa Mesa, lái chiếc xe cà rịch cà tang trên đường về nhà giữa đêm trăng thanh gió mát cùng nỗi buồn thê lương nơi đất lạ quê người, thay vì buông tiếng thở dài, nhâm nhi dòng suy tưởng trong ý thơ hiện về “theo bánh xe lăn”. Và, Đêm, Nhớ Trăng Sài Gòn.
Khúc Ca Riêng Của Chàng, Biến Tấu 3
Yêu Dấu,
Dường như mỗi ngày, nỗi biệt ly, lòng nhớ thương lại mang đến cho tôi một khuôn mặt khác. Biệt ly và lòng nhớ thương, như khí hậu, như thời tiết. Những tháng ngày xa nhau, không chỉ cho tôi khí hậu bốn mùa, vòng quay trái đất. Những giờ phút mất nhau, không chỉ cho tôi đìu hiu nắng gió, mà, Yêu Dấu, dường như biệt ly và, nhớ thương, còn cho tôi một thứ khí hậu, một loại thời tiết chưa từng ; và, sẽ không hề có, nơi hành tinh này.
Cải Lương: Vì sao em chết?
Nhà hát Trần Hữu Trang
100 năm trước, từ một loại hình sân khấu mới sơ khai ở Miền Tây, Cải Lương đã vượt sông Hậu. Sông Tiền lên Sài Gòn ngự trị tại Nhà Hát Tây sang trọng, chính thức khai sinh một loại hình nghệ thuật mới đặc thù của Nam Kỳ, của Việt Nam. Từ Sài Gòn, cải lương chinh phục Hà Nội, Nam Vang và cả đến kinh đô ánh sáng Paris.
Sài Gòn xưa, thánh địa của Cải Lương
Du Tử Lê, tác giả ‘Khúc Thụy Du’, qua đời ở tuổi 77
Thi sĩ Du Tử Lê, nhà thơ quan trọng của nền thi ca miền Nam Việt Nam, qua đời tại thành phố Garden Grove, California, thọ 77 tuổi. Tin này được cô Orchid Lâm Quỳnh, ái nữ nhà thơ, báo tin qua đoạn text có câu: “Bố đã đi”.
Du Tử Lê là một trong những nhà thơ có tác phẩm được phổ nhạc nhiều nhất và thịnh hành nhất với công chúng Việt Nam. Trong đó có những tác phẩm trở thành đại chúng, như Khúc Thụy Du, Chỉ Nhớ Người Thôi Đã Hết Đời, Đêm Nhớ Trăng Sài Gòn, Em Ngủ Trong Một Mùa Đông, Giữ Đời Cho Nhau, Khi Tôi Chết Hãy Đem Tôi Ra Biển…
Ngôi sao opéra Jessye Norman qua đời ở tuổi 74
Jessye Norman biểu diễn nhân Lễ kỷ niệm 200 năm Cách mạng Pháp.
Nổi tiếng trên toàn thế giới nhờ giọng hát soprano đầy kịch tính, diva người Mỹ Jessye Norman vừa từ trần hôm 30/09/12019 tại New York, ở tuổi 74. Theo nguồn tín từ phía gia đình, bà Jessye Norman đã qua đời vì bị nhiễm trùng máu, do các biến chứng sau một vụ chấn thương cột sống cách đây bốn năm.
Qua lời phân ưu đăng trên mạng chính thức và loan tải qua các mạng xã hội, Nhà hát Metropolitan Opera tại New York đã vô cùng thương tiếc Jessye Norman, một trong những ‘‘giọng ca soprano vĩ đại nhất’’ trong nửa thế kỷ qua. Theo lời ông giám đốc Peter Gelb, nhà hát Metropolitan Opera tại New York đã từng tiếp đón nhiều giọng ca trứ danh của làng kịch opéra trên thế giới, nhưng Jessye Norman là một trong những nghệ sĩ hiếm hoi đã biểu diễn tại Metropolitan Opera hơn 80 lần.
Tình khúc L’Avventura qua lời kể của tác giả
Ban song ca Stone & Charden biểu diễn cuối năm 1972 tại Olympia
Đâu là điểm chung giữa một bài hát dí dỏm vui nhộn của Joe Dassin, một tình khúc da diết trầm buồn của Michel Delpech và điệu valse tình tứ trong bài L’Avventura của ban song ca Stone & Charden ? Cả ba bài hát đều ra đời dưới ngòi bút của Jean Michel Rivat. Tác giả người Pháp năm nay ăn mừng sinh nhật 80 tuổi.
Sinh trưởng tại Vesoul, Jean Michel Rivat đến Paris lập nghiệp sau khi ông tốt nghiệp ra trường. Từ thuở niên thiếu, ông đã có năng khiếu sáng tác, lúc đầu ông đã thử ghi âm một số bài hát của chính mình nhưng không thành công. Cái duyên với nghề sân khấu chỉ đến với ông vào giữa những năm 1960 sau khi tác giả này gặp mặt nam ca sĩ Joe Dassin. Cùng với nhóm tác giả (trong đó có Frank Thomas) chuyên soạn nhạc và phóng tác sang tiếng Pháp các ca khúc ngoại quốc cho danh ca gốc Mỹ, Jean Michel Rivat đã viết những bài hát quan trọng trong giai đoạn đầu sự nghiệp của Joe Dassin như ‘‘Les Dalton’’, ‘‘La bande à Bonnot’’ hay là ‘‘Siffler sur la colline’’ ……
Trần Thái Hòa – Những Tình Khúc Song Ca Hay Nhất
1. LK Mắt Thu (Ngô Thụy Miên) & Tuổi Xa Người (Từ Công Phụng) hát với Hương Giang 0:00
2. Hoa Bướm Ngày Xưa (Nguyễn Hiền) hát với Như Quỳnh 5:57
3. Tóc Mai Sợi Vắn Sợi Dài (Phạm Duy) hát với Ngọc Hạ 10:07
4. Những Lời Mê Hoặc (Lời Việt: Phạm Duy) hát với Minh Tuyết 15:27
5. LK Trịnh Công Sơn (Nắng Thủy Tinh, Như Một Lời Chia Tay, Có Một Giòng Sông Đã Qua Đời) hát với Hương Giang 19:30
6. Trong Nỗi Nhớ Muộn Màng (Ngô Thụy Miên) hát với Ngọc Hạ 25:05
7. LK Chợt Nhớ & Tình Trái Ngang (Nhật Trung) hát với Lam Anh 29:52
8. Niệm Khúc Cuối (Ngô Thụy Miên) hát với Thanh Hà 35:52
9. Nếu Không Có Em Bên Đời (Lời Việt: Vũ Xuân Hùng) hát với Như Loan 41:25
10. LK Qua Cầu Gió Bay & Buôn Bấc Buôn Dầu / hát với Ngọc Hạ 45:14
11. Thiên Đường Không Xa (Lê Hựu Hà) hát với Lam Anh 50:49
12. Đom Đóm (Phượng Linh) hát với Hoàng Nhung 55:37
13. Trả Lại Em Yêu (Phạm Duy) hát với Loan Châu 1:00:40
14. Bến Xuân (Văn Cao) hát với Khánh Ly 1:05:26
15. Lời Gọi Chân Mây (Lê Uyên Phương) hát với Thủy Tiên 1:11:04
Vài cảm nghĩ về nhạc phẩm “Đường Em Đi” của nhạc sĩ Phạm Duy
Hiệp Dương
14/7/2019
Tình cờ tôi tìm thấy trên liên mạng một tập nhạc được scan lại, có tựa đề “Ngày Đó Chúng Mình Yêu Nhau“. Tập nhạc được phát hành năm 1968, là một tập hợp “14 bài dành cho đôi lứa” do chính nhạc sĩ Phạm Duy tuyển chọn. Có một số bài tôi đã thử phân tích từ những ngày đầu mon men tìm hiểu cách soạn nhạc, như bài “Hoa Rụng Ven Sông”, “Mưa Rơi”, và “Ngày Đó Chúng Mình”. Rồi có một số bài tưởng như đơn giản, nhưng nay nhìn kỹ lại thì thấy chúng rất đặc sắc, kinh điển, dẫu chỉ là những phát triển đơn giản từ một nhạc đề chỉ có ba hoặc bốn chữ. Tôi muốn nhắc đến các nhạc phẩm như “ Đừng Xa Nhau”, “Còn Gì Nữa Đâu”, và nhất là bài “Đường Em Đi”, soạn năm 1960, vài năm sau khi nhạc sĩ tự đi học nhạc ở Pháp. “Đường Em Đi” có những chuyển cung độc đáo, cách phát triển biến thể của nhạc đề thật thú vị. Nào, mời bạn cùng tìm hiểu một nhạc phẩm khác trong “Một trăm tình khúc của một đời người” – một tuyển tập các bài hát mà tôi tự lựa ra trên mười năm trước để dễ tập trung thưởng thức và nghiên cứu.
Đoạn Một
Đường em có đi, hằng đêm gót hoa
nở những đoá thơ, ôi dị kỳ
Nhạc phẩm bắt đầu với một nhạc đề duy nhất là “đường em có đi” (B3 B4 C5 B4) cùng các biến thể (motive-forms) với tiết tấu lẫn giai điệu giống hệt nhạc đề. Ý nhạc (musical idea) chủ đạo là một nốt trầm (B3), tiếp theo là một nhảy quãng (leap) tới ba nốt cao.
Các nốt cao này có đặc tính là hai nốt đầu và cuối như nhau, và nốt giữa thì nửa quãng hoặc quãng hai cao hơn hai nốt kia, thí dụ như Si-Do-Si (B4 C5 B4), La-Si-La (A4 B4 A4), Sol-La-Sol (G4 A4 G4), v.v. Nửa đầu đoạn 1 gồm ba tịnh tiến đi xuống của motive (quãng 8: Si -> Si-Do-Si, quãng 7: Si -> La-Si-La, quãng 6: Si -> Sol-La-Sol) rồi sau cùng là ba nốt nhạc đi xuống (Mi Do Si) để trở về nốt Si, thuộc hợp âm B7. Những nốt nhạc cuối này không có các thành tố của motive (tiết tấu hay giai điệu), nó chỉ đơn thuần làm nhiệm vụ dắt người nghe về một trong bốn nốt của hợp âm át âm B7 (Si, Re#, Fa#, La) mà thôi. Cách kết câu này gọi là tinh giản (liquidation). Nửa đoạn nhạc này do đó rất chân phương, căn bản, người nghe dễ thưởng thức.
Đoạn nhạc này chắc chắn là để mô tả “nàng thơ” (muse) Lê Lan, người đã tặng nhạc sĩ gần 300 bài thơ, với ít nhất một bài đã được phổ nhạc, đó là bài “Tôi Đang Mơ Giấc Mộng Dài”. “Gót hoa” người đẹp đi mà nở ra những đóa “thơ”thì đúng là thật “dị kỳ”.
Nhạc sĩ cũng nhân cách hóa người nam thành con đường, mỗi khi chờ em đi qua là nghiêng nghiêng hàng cây che bóng mát và mơ thề thốt chuyện yêu đương cùng nàng.
Đường êm có khi chờ em bước qua
là nghiêng giấc mơ ước thề
Nửa sau đoạn Một cho thấy một cách tiếp nối bài nhạc đơn giản mà rất hiệu quả. Nhạc sĩ dùng phrase 2 và 3 của nửa trước (hằng đêm gót hoa, nở những đoá thơ) thành phrase 1 và 2 (Đường êm có khi, chờ em bước qua). Vì nốt nhạc cũng như tiết tấu lấy từ nửa đầu nên nhạc rất gắn bó, không gượng ép. Nhạc sĩ cho tiếp một câu lặp đi xuống nữa (quãng 5: Si ->Fa# Sol Fa#), rồi kết bằng một tinh giản khác (Si -> Mi), lần này về nốt chủ âm Mi.
Về hòa âm của đoạn, nhạc sĩ dùng những hợp âm căn bản của âm giai Mi thứ là Em, Am, C, B7. Tóm lại, nhạc và hòa âm rất kinh điển, ý nhạc sáng sủa, theo sát những thành tố cơ bản nhất của một đoạn nhạc là tính logic, mạch lạc, và dễ hiểu. Có một đoạn nhạc một cách “nghiêm chỉnh”, “kinh điển” như vậy mới càng làm nhạc và lời của các đoạn sau thêm phần tương phản. Mời bạn xem hình sau để thấy rõ hơn những điều tôi vừa đề cập.
Đoạn Hai
Ngàn sao sáng xa nhìn em thướt tha
rụng rơi vướng mây tóc ngà
Bằng cách tịnh tiến chính xác toàn thể nhạc đề đoạn Một “Đường em có đi” (Si Si Do Si – B3 B4 C5 B4) lên thành “Ngàn sao sáng xa” (Mi Mi Fa Mi – E4 E5 F5 E5), nhạc sĩ cố tình làm người nghe không bị hụt hẫng chút nào hết. Bạn cũng để ý là chữ “sáng” là nốt Fa, là nốt cao nhất của cả bài nhạc, đã làm tăng độ “sáng” của “ngàn sao” rất nhiều. Không những vậy, nốt Fa thường không nằm trong âm giai của thang âm Mi thứ hay Sol trưởng, làm bài nhạc lại đặc sắc thêm một chút. Tới nửa đoạn này, nhạc sĩ đã đưa chúng ta về cung trưởng liên hệ của Mi thứ, là Sol trưởng… Lời nhạc cũng vậy, cũng rất sáng sủa với hình ảnh rất đỗi nên thơ, là hàng ngàn vì sao ngả nghiêng rồi rơi rụng và vướng trên mái tóc óng ánh, thướt tha của người đẹp.
Đường thơm bóng gầy, nhạc run lá bay
hàng cây thiết tha đắm say.
Tới đây, nhạc sĩ mô phỏng nửa câu nhạc đầu bằng cách giữ nguyên tiết tấu cả đoạn, nhưng khéo léo thêm vào nốt Sol thăng ở cuối nhạc đề mới (motive-form) vừa kiến tạo (Đường thơm bóng gầy), rồi lại dùng nốt Fa thăng (của thang âm) để viết tiếp câu kế “nhạc run lá bay”. Câu nhạc có thể dùng hợp âm B7 (V7) để trở về chủ âm Mi trưởng (có ba nốt thăng trong thang âm: Fa#, Do# và Sol#). Từ Mi thứ ở đoạn Một mà chuyển sang Mi trưởng cuối đoạn Hai như vậy, có thể gọi là nhạc cầu kỳ chăng? Lời nhạc đoạn này vẫn rất thơ mộng, tình cảm đã trở nên quyến luyến vì đường đã “thơm bóng gầy” rồi, những cung nhạc do chàng viết ra đã đủ mạnh để làm lá bay, hàng cây giờ đây không còn chỉ có “mơ” nữa mà đã rất “thiết tha” và “đắm say”. Mời bạn xem hình sau với những chỗ chỉ mũi tên để minh họa cho các nhận xét vừa đề cập.
Đoạn Ba
Đường dìu ngang bao ngõ đắng cay
dừng chân phút giây xong chia lìa
Sau khi đã dùng những kỹ thuật như lặp lại, mô phỏng và thay đổi thang âm, sang Đoạn Ba nhạc sĩ cho ta một thí dụ tiêu biểu về cách phát triển nhạc đề một cách có chừng mực, giai điệu nghe vẫn quen thuộc nhưng thật ra có ba thay đổi khá tinh vi làm đoạn này khác hẳn hai đoạn trước.
• Thứ nhất là nhạc sĩ thêm chữ vào nhạc đề, thay vì bốn chữ, thì nay đã thành bảy chữ (Đường dìu ngang bao ngõ đắng cay).
• Thứ hai là chữ “đường” đầu câu rơi vào nhịp thứ nhất, thay vì cuối trường canh như hai đoạn trước. Tuy nhiên nếu để ý ta thấy cái “sườn” vẫn còn đó, bốn chữ “Đường” và ”ngõ đắng cay” vẫn dùng các nốt Si … Si Do Si (B3 B4 C5 B4) chính thực là các nốt của nhạc đề đoạn một.
• Thay đổi thứ ba là về hòa âm. Thay vì tiếp tục khai triển theo thang âm Mi trưởng, nhạc sĩ dùng câu nhạc toàn những nốt thuộc về thang âm Sol trưởng, thành ra câu nhạc với hòa âm lại khác hẳn hai đoạn đầu. Câu kế “dừng chân phút giây” không gì khác hơn là một lặp lại để xác định chủ thể (tonality) mới này, nhưng làm ngắn đi (chỉ dùng lại có hai phần ba thôi). Ba nốt cuối “song chia lìa” (La Sol Re) là một lặp lại một cách đối xứng (retrograde) của các chữ “đường dìu ngang bao” (Re Re Sol La).
Những thay đổi về nhạc kể trên đã góp phần làm lời ca thể hiện được sự tương phản, khi những chữ “đắng cay”, “chia lìa” được đem vào ở các “điểm nóng” (hot spots) cuối mỗi câu, dự báo cho một chia ly của cuộc tình.
Thực vậy, con đường dài với hàng cây thiết tha dõi theo từng “đóa thơ” nay cũng vẫn là con đường dài đấy, nhưng chỉ để “dài thêm bao nỗi éo le”, để chỉ làm cuộc tình đôi “thêm ê chề”.
Đường dài thêm bao nỗi éo le
dài thêm nắng mưa thêm ê chề
Về phần nhạc thuật, ta lại được nghe tiếp một ngạc nhiên khác khi nhạc sĩ tịnh tiến chính xác nhạc đề lên một quãng ba: “Đường dài thêm bao nỗi éo le” (Fa# Fa# Si Do# Re# Mi Re#), qua đó giới thiệu chúng ta thêm hai nốt mới không có trong thang âm Mi Thứ / Sol Trưởng là Do# và Re#. Như vậy, ngoài 7 nốt chính của bài là Mi Fa# Sol La Si Do Re, tới đây chúng ta đã nghe thêm được bốn nốt: Fa thường, Sol#, Do# và Re#.
Ngoài việc làm ý nhạc giàu lên với vốn từ (vocabulary) nhiều hơn 7 nốt, nhạc sĩ còn muốn dùng hai nốt Sol# Do#, thuộc về hợp âm B7, với mục đích không gì hơn là quay giai điệu về lại âm giai Mi thứ! Thật vậy, với sự thêm vào hợp âm F#7, là một hợp âm át âm loại hai (secondary dominant) của B7, câu nhạc “dài thêm nắng mưa thêm ê chề” không còn cách nào khác hơn là phải trở về cung Mi thứ, tức là nhạc sĩ đã có thể lặp lại phần nhạc của đoạn Một.
Đoạn Bốn
Đoạn nhạc cuối này dùng nhạc hệt như đoạn Một, nhưng lời nhạc chuyển qua mô tả những thái độ (“đường em” em “cứ đi”, còn “tình ta” ta “cứ xây”) cùng cảm nghĩ, ước ao của người nam dẫu con đường tình ta đi nay không còn thẳng tắp nữa mà đầy những quanh co, “trói vo”:
Đường em cứ đi, tình ta cứ xây,
Chờ em thoát thai quay đường về.
Đường quanh khúc co, nhịp chân trói vo,
Đường duyên ấm vui, đường mơ.
Điểm cần ghi nhận là đoạn nhạc được nhắc lại gần như không sót một nốt, chỉ trừ nốt cuối là nốt Mi. Đây là nốt rất ít dùng trong bài, chỉ xảy ra vài lần ở đoạn Hai như “ngàn sao sáng xa”, “thướt tha”, “tóc ngà”.
Có lẽ nhạc sĩ muốn câu kết “đường duyên ấm vui … đường mơ” như là một ước muốn tuy “mơ” nhưng có hậu là được ở gần người đẹp “tóc ngà” chăng?
Hay “đường duyên ấm vui … đường mơ” lại chính là “đường dài hạnh phúc, cầu chúc cho người” như trong một nhạc phẩm sẽ được viết ra chín năm sau?
Sau khi nghe (đi rồi nghe lại) trọn bài nhạc, tôi cảm thấy những biến đổi về nhạc thuật này – tuy cầu kỳ nhưng nghe vẫn rất tự nhiên – là một đặc trưng của dòng nhạc Phạm Duy. Vì nội dung có cả vui lẫn buồn, rồi băn khoăn, mơ ước, phần nhạc cũng phải theo sát lời (prosody) để mô tả qua cuộc tình đôi (chữ của nhạc sĩ trong CD Rong Ca) không chỉ có “thiết tha” hay “đắm say” mà còn cả những “đắng cay” lẫn “ê chề”. Một thang âm không thể nào đủ để mô tả những tình cảm vui buồn như vậy, nên nhạc sĩ mới phải dụng công thêm nốt, rồi chuyển cung, tạo nhạc đề mới sao cho phù hợp với nội dung.
Bạn có thể đọc thêm một vài nhận xét của tôi trước đây về một số nhạc phẩm khác như “Cỏ Hồng”, “Nghìn Trùng Xa Cách”, “Áo Anh Sứt Chỉ Đường Tà” để thấy nhạc sĩ đã sử dụng phép chuyển cung ra sao. Một biến thể khác của lối chuyển cung tinh vi này mà tôi vừa “ngộ” ra là một câu chuyển tiếp trong bài “Ngày Xưa Hoàng Thị”. Sau câu “Xuân qua rồi thì, chia tay phượng nở sang Hè” ở thang âm Si giáng trưởng, nhạc sĩ làm dài câu kế tiếp ra (“Rồi … ngày … qua … đi … qua đi, qua đi …”) cùng lúc bỏ hai dấu giáng một cách thật tự nhiên để đưa giai điệu qua thang âm Do trưởng. Vì ngày tháng qua đi mau, từ “Xuân qua” rồi “phượng nở sang Hè”, “rồi ngày qua đi”, nên chuyển cung từ Bb lên C (cách một quãng hai) quả thật là rất logic, rất khớp lời với nhạc, tạo nên một sinh khí mới. Nhạc sĩ cũng tiếp tục dùng thang âm tới cuối bài chứ không chuyển ngược về cung Si giáng nữa.
Viết thêm về tập nhạc “Ngày Đó Chúng Mình Yêu Nhau”
Tôi thấy tập nhạc này thật dễ thương, chỉ có 14 bài, nhưng là một tập hợp của những lựa chọn từ chính nhạc sĩ, muốn cho người hát hay đệm đàn chỉ đóng khung trong các bài này thôi. Nhạc sĩ cũng nhận thấy ông viết hơi ít các bài xưng tụng tình yêu qua lời tâm sự trong lời “tựa rất nhỏ”:
“Khi nhà xuất bản An Tiêm có ý định ấn hành một tuyển tập những bài hát viết cho tình yêu, tôi bỗng nhận thấy rằng trong tổng số mấy trăm bài đã soạn, chỉ có 14 bài dành cho đôi lứa (5 bài đã phải mượn ý và lời của các thi sĩ)!
Thật là một sự bất hạnh cho tôi! Bởi vì tôi nghĩ rằng không còn gì vinh dự cho người nghệ sĩ hơn là được người đời sau công nhận là một ca nhân của ái tình (chantre de l’amour) …
…
Tôi tin rằng một số nhạc sĩ trẻ nào đó sẽ chẳng quá dại dột như tôi, và sẽ biết dành cả đời mình để ca tụng tình yêu vĩnh cửu …
Saigon, mùa mưa 1968
PHẠM DUY
“
(Ngưng trích.)
Phải chăng, vì nhận thức được là mình chỉ viết một số lượng ít các bài nhạc tình, mà nhạc sĩ từ năm 1968 trở đi đã viết nhiều hơn gấp đôi, gấp ba so với trước, với những bài thật nổi tiếng như “Ngày Xưa Hoàng Thị” (1969), “Con Đường Tình Ta Đi” (1970), “Còn Chút Gì Để Nhớ” (1972), “Trả Lại Em Yêu” (1971), “Giết Người Trong Mộng” (1970), “Nghìn Trùng Xa Cách” (1969), “Nha Trang Ngày Về” (1969), “Tóc Mai Sợi Vắn Sợi Dài” (1969), “Nước Mắt Mùa Thu” (1970), v.v.
Đặc biệt với nhạc phẩm “Con Đường Tình Ta Đi”, nhạc sĩ đã cho một tiếp nối rất có hậu nếu so sánh với “Đường Em Đi”. Đôi uyên ương của một “chuyện tình thư sinh” nay đi chung một con đường, với những lời nhạc thật lãng mạn và gần gũi của Saigon với những “con đường chiều Thủ Đô” dẫn đến các trường Văn Khoa, Gia Long, Trưng Vương, hay những hình ảnh như “con đường trời mưa êm, chiếc dù che mầu tím”, “môi tìm làn môi ngon, nhưng còn thẹn thùng”. Con đường xưa đã không còn “dài thêm bao nỗi éo le, dài thêm nắng mưa thêm ê chề” nữa, mà nay đã trở thành “con đường vào mộng mơ, con đường mặn mà”. Con đường xưa của cuộc tình “dừng chân phút giây xong chia lìa” nay đã lành vết thương lòng để có thể an nhiên “thảnh thơi nằm, nghe chuyện tình quanh năm”. Thang âm của bài nhạc cũng đơn giản, chỉ có một, là Re trưởng, chứ không cần phải chuyển nhiều chi cho “đường quanh khúc co” như trong “Đường Em Đi”.
Khi mới được làm quen với dòng nhạc Phạm Duy ở tuổi mới lớn những năm cuối 70 đầu 80 – qua những tờ giấy in ronéo lem nhem, hay những tape cassette xưa thâu lại – thì những bài nhạc sau 1968 như “Con Đường Tình Ta Đi”, “Trả Lại Em Yêu”, “Ngày Xưa Hoàng Thị” mới chính là những nhạc phẩm mà tôi yêu thích, phải lòng. Những bài này hầu hết là nhạc thất cung, cách kiến trúc bài nhạc rất tây phương, nên khi người ta nói nhạc sĩ viết nhạc với nền tảng nhạc ngũ cung thì tôi hơi ngỡ ngàng, về sau tìm hiểu kỹ thì mới thấy họ nói rất đúng.
Great Songwriting Techniques
Để kết thúc tiểu luận với một nốt cao, xin khoe với bạn là tôi vừa tìm mua được một quyển sách quá ư đặc sắc, đó là quyển “Great Songwriting Techniques” của ông Jack Perricone. Cách đây tròn mười năm (2009), tôi dựa vào một quyển sách khác ông viết năm 2000 là “Melody in Song Writing” để đối chiếu và tìm hiểu cách phát triển nhạc đề trong nhạc Phạm Duy, rồi viết thành một tiểu luận (xin xem thêm phần Đọc Thêm ở cuối bài để mang ebooks về đọc). Khi biết được là ông vừa cho phát hành “Great Song Writing Techniques” chỉ mới cuối năm ngoái (2018), tôi đặt mua liền trên amazon mà tim đập thình thịch vì hồi hộp. Khi sách về, tôi mở ra xem thì sách quá sức hay, có thể gọi đây là cuốn sách viết về cách thức sáng tác nhạc hay nhứt từ trước tới nay mà tôi sở hữu. Thế nào tôi cũng sẽ đọc từ đầu tới cuối quyển sách 379 trang này. Tôi cũng rất hy vọng các biên tập viên của các nhà xuất bản sách quốc nội nếu có dịp đọc bài viết này, rồi động lòng tìm cách mua bản quyền rồi cho dịch và in lại ở Việt Nam cho mọi người được đọc hay học theo thì còn gì bằng?
Bạn vừa đọc xong những cảm nghĩ của tôi về nhạc phẩm “Đường Em Đi”. Thành thật cám ơn bạn đã theo dõi tới cuối bài và mến chúc bạn một ngày mới thật an lành.
Hiệp Dương (aka Học Trò)
Tiểu Saigon, Mùa Hè 2019
Ghi chú:
Các ký hiệu nốt nhạc trong bài (B3, C4, c5, v.v.)
Đọc thêm:
1. Ebook: Tìm hiểu cách sáng tác nhạc qua dòng nhạc Phạm Duy.
https://amnhac.fm/download/download/10-nhieu-tac-gia/16-tim-hieu-cach-sang-tac-nhac-qua-dong-nhac-pham-duy
2. Ebook: ABBA, Pault Mauriat và những cảm nhận khác về âm nhạc.
https://amnhac.fm/download/download/10-nhieu-tac-gia/61-goc-hoc-tro-nhung-mau-chuyen-ve-am-nhac
Các sách dạy soạn nhạc phổ thông bằng Anh Ngữ:
• Writing Music for Hits Songs – Jai Josefs
• Melody in SongWriting – Jack Perricone
• Great Songwriting Techniques – Jack Perricone
• Song Writing: a Complete Guide to the Craft – Stephen Citron
Nhớ Văn Cao (1923 – 10.7.1995)
Lê Nguyễn
10/7/2019
Thời gian trôi nhanh quá, hôm nay đã là kỷ niệm 24 năm ngày mất của nhạc sĩ Văn Cao rồi! Tình yêu của mọi người dành cho ông thật mãnh liệt, nên ông mất đã lâu mà như vừa mới chia tay với chúng ta vào một ngày gần gủi nào. Nhớ ngày được tin ông mất, tôi bần thần suốt cả một tuần lễ, như mình vừa mất một trong những người thân quý trong đời. Trong số những tài năng chói lọi của nền âm nhạc Việt Nam, tôi vẫn dành cho ông sự kính trọng bậc nhất. Tài năng, phẩm cách, số phận hẩm hiu của người nghệ sĩ đa tài, điều gì mang lại cho ta nhiều cảm xúc nhất về ông?
Văn Cao, thơ của những giấc mơ…
Nguyễn Mạnh Trinh
7/2019
Văn Cao (1923-1995)
Văn Cao mất ngày 10 tháng 7 năm 1995, đến ngày hôm nay là 24 năm. Với riêng tôi, Văn Cao vừa quen và vừa lạ. Quen, bởi vì những bản nhạc nghe hàng ngày, những Ðàn Chim Việt, những Suối Mơ, những Buồn Tàn Thu… từ lúc vừa mới lớn ở quê nhà đến cả những lúc sống ở đây. Quen, bởi vì biết ông là một nghệ sĩ đa tài, nghệ thuật văn, nhạc, họa độc đáo, là một người trong nhóm Nhân Văn Giai Phẩm và bị chế độ đương thời đầy ải trù dập suốt cả cuộc đời mặc dù là tác giả của bản quốc ca Tiến Quân Ca. Và, cũng quen là những hành khúc hùng tráng mà tôi đã cùng với bạn bè đồng ngũ hát vang lên trên thao trường, trên binh lửa, những Không Quân Việt Nam, những Chiến sĩ Việt Nam… của những bài hát mà chúng tôi nghĩ đã nợ từ lòng ái quốc, từ sự hy sinh của thế hệ cha anh đi trước.
Mỗi người Việt là một nhạc sĩ
Mỗi người Việt là một thi sĩ, câu ấy ta vẫn nghe. Có đúng, nhưng mà chưa đủ. Người Việt bây giờ không chỉ thích làm thơ mà còn thích viết nhạc. Nói cách khác, người Việt không chỉ là thi sĩ mà còn là nhạc sĩ.
Sáng tác nhạc, khó hay dễ?
Nhạc sĩ ở đây được hiểu là nhạc sĩ sáng tác hơn là nhạc sĩ trình diễn, nghĩa là soạn nhạc hơn là chơi nhạc. Nhạc sĩ trình diễn cần sử dụng thuần thục ít nhất một hai nhạc cụ nào đó đủ để mê hoặc lòng người hoặc sinh sống bằng nghề đàn địch, cũng tựa ca sĩ với nghề hát xướng. Nhạc sĩ sáng tác thì không nhất thiết phải chơi đàn giỏi, chỉ cần am hiểu về nhạc lý căn bản, về kỹ thuật sáng tác bài nhạc và thêm cây đàn thùng guitar nữa là đủ mang đến cho đời những ca khúc chạm ít chạm nhiều trái tim người yêu nhạc.
Vai trò của Nhạc Đề trong nhạc phẩm Áo Anh Sứt Chỉ Đường Tà
Khi thưởng thức những nhạc phẩm dài hơi, với nhiều đoạn nhạc của nhạc sĩ Phạm Duy như Khi Tôi Về (thơ Kim Tuấn), Mùa Xuân Yêu Em (thơ Đỗ Quý Toàn), và nhất là Áo Anh Sứt Chỉ Đường Tà (thơ Hữu Loan), tôi hay thắc mắc và có ý tìm xem nhạc sĩ đã làm những gì để bản nhạc vừa đặc sắc, không nhàm chán, mà vẫn giữ được tính chặt chẽ, mạch lạc từ đầu tới cuối bài. Sau một thời gian tìm hiểu các khái niệm như form, phrase, motive, motive-form, development variations, period, sentence, v.v. qua quyển sách Fundamentals of Musical Composition (FMC) của nhạc sư Arnold Schoenberg, tôi thấy rõ ràng các bản nhạc Phạm Duy theo sát các quy tắc Schoenberg chỉ ra (mặc dù sách FMC xuất bản năm 1967, khi nhạc sĩ Phạm Duy đã là một tên tuổi lớn, tất nhiên không sử dụng quyển sách ấy để học nhạc.)
Dương Thiệu Tước – ‘Tiếng Xưa’ Của Chúng Ta
Thông thường, quá khứ của một dân tộc được ghi lại bằng những trang sử của dân tộc ấy. Nhưng có một điều chắc chắn là những trang sử không thể nào là đại diện đầy đủ quá khứ của một dân tộc, vì quá khứ ấy không phải chỉ gồm những triều đại, những trận đánh và những biến động lớn lao. Quá khứ của một dân tộc một phần rất lớn nằm trong ký ức tình cảm của tập thể hay của cá nhân, rất tinh tế, không cụ thể, nhưng luôn luôn có mặt và chi phối cuộc sống của chúng ta. Có những tình cảm lưu truyền từ đời này qua đời kia, mỗi chúng ta đều mang chúng trong lòng. Niềm vui đầy cảm khái của thời khắc giao thừa đón năm mới, hay nỗi buồn khi đối diện với cảnh “tiết tháng bảy mưa dầm sùi sụt” chẳng hạn, là những tình cảm gần như phổ quát cho mỗi con người Việt Nam từ thời xa xưa cho đến bây giờ.
Nguyên Hà ‘rong chơi’ giữa làng nhạc Việt
Mai Nhật
28/5/2019
10 năm ca hát, cô gái quê Đà Nẵng không chịu áp lực kiếm tiền mà giữ tình yêu âm nhạc, thử thách bản thân qua nhiều thể loại.
Tô Thùy Yên, tác giả bài thơ ‘Chiều Trên Phá Tam Giang,’ qua đời
Đỗ Dzũng
22/5/2019
HOUSTON, Texas (NV) – Nhà thơ Tô Thùy Yên, tác giả bài thơ “Chiều Trên Phá Tam Giang,” mà một phần của nó được cố nhạc sĩ Trần Thiện Thanh phổ nhạc, vừa qua đời lúc 9 giờ 15 phút tối Thứ Ba, 21 Tháng Năm, tại Houston, Texas, hưởng thọ 81 tuổi, bà Huỳnh Diệu Bích, hiền thê của ông, nói với nhật báo Người Việt qua điện thoại.
“Nhà tôi bị một cơn đột quỵ và được đưa vào một trung tâm trị liệu từ Thanksgiving năm ngoái. Tối hôm qua ông ra đi nhẹ nhàng, như trong giấc ngủ,” bà Diệu Bích kể.
Âm nhạc Trần Thiện Thanh trở lại Việt Nam với giọng hát Đức Tuấn
Tùng Phong
16/5/2019
Vừa qua tại Việt Nam, lần đầu tiên một album toàn các bài hát của nhạc sĩ Trần Thiện Thanh được ra mắt trong nước.
Ca sĩ Đức Tuấn giới thiệu album Một ngày ta được yêu, gồm 11 ca khúc của cố nhạc sĩ Trần Thiện Thanh qua đời năm 2005.
Đến năm 2018, bản quyền nhạc Trần Thiện Thanh tại Việt Nam mới được ủy quyền cho Trung tâm bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam (VCPMC).
Nhật Trường: Những Ngày Tháng Cuối Đời
Trường Kỳ
2006
Chương trình radio Nghệ Sĩ và Đời Sống do Trường Kỳ thực hiện trên đài VOA
Viết về Nhật Trường-Trần Thiện Thanh không bao giờ quá muộn mặc dù ông không còn hiện hữu trên cõi đời này. Trường hợp của ông đúng như người ta vẫn thường nói là “anh không chết đâu anh” theo tựa đề một nhạc phẩm bất hủ của ông khi đề nhắc đến sự ra đi vĩnh viễn của Nhật Trường – Trần Thiện Thanh.
Nhật Trường Trần Thiện Thanh, người viết sử thi cho nhạc lính
Vương Trùng Dương
10/2018
Trong bài viết của Trần Doãn Nho về “Nhạc Lính” đã ghi nhận: “Có khá nhiều tác giả viết về người lính: Y Vân, Trần Thiện Thanh, Nhật Ngân, Nguyễn Văn Đông, Lê Dinh, Anh Bằng, Minh Kỳ, Hoài Linh, Huỳnh Anh, Phạm Thế Mỹ, Đinh Miên Vũ, Phạm Đình Chương, Tuấn Khanh, Lam Phương, Trúc Phương, Trầm Tử Thiêng, Nguyên Đàm, Nguyên Diệu, Phan Trần… Trong số đó, Trần Thiện Thanh là nhạc sĩ viết nhiều nhất…”. Còn có thêm Văn Giảng (Nguyên Đàm), Song Ngọc, Anh Thy, Duy Khánh, Mạnh Phát, Nhật Lệ, Hùng Cường, Mạc Phong Linh… hay Anh Việt Thu (cùng làm việc chung với Nhật Trường ở Phòng Văn Nghệ, Cục Tâm lý Chiến và Đài Phát thanh Quân Đội) nhưng chỉ có một vài bài.
Nhớ về Trần Thiện Thanh
Nguyễn Ngọc Ngạn
13.5.2013
Nói đến những sáng tác của Trần Thiện Thanh, người ta thường nghĩ ngay tới hai dòng nhạc: nhạc tình và nhạc lính. Thật ra hai dòng nhạc ấy vẫn là một, bởi cũng giống như Lam Phương hay Anh Bằng, nhạc lính của Trần Thiện Thanh chỉ là nhạc tình trong thời chiến. Anh chia sẻ tâm sự người quân nhân xa nhà, anh cảm thông nỗi niềm người tình hay người vợ đợi chờ ở hậu phương. Thế hệ mai sau sẽ thấy nhạc Trần Thiện Thanh là những trang sử viết gọn, ghi dấu một thời khói lửa trên quê hương Việt Nam.
Lê Hựu Hà
Trần Đăng Chí
12/12/2007
Nói về Lê Hựu Hà tức là cũng nói về một phần của đời tôi. Quen biết Hà, được Hà dạy đánh đàn guitar, chơi nhạc với nhau trong thời kỳ phôi thai của nền nhạc trẻ Việt Nam vào những năm đầu của thập niên 60 khi Hà và tôi khai sinh ra ban nhạc Hải Âu.
Rồi khoảng năm năm sau đó mỗi người chúng tôi đi theo một hướng khác nhau tuy vẫn giữ liên lạc mật thiết, ngoại trừ thời kỳ Chiều Tím mà tôi sẽ kể sau, Hà tiếp tục con đường nhạc trẻ và sáng tác còn tôi thì chuyễn qua nhà nghề theo các đàn anh chơi nhạc ở các vũ trường cho đến khi tôi rời Việt Nam đi Mỹ vào tháng 4 năm 1975. Hà ở lại quê hương. Sau đó, thỉnh thoảng tôi có nhận được thư của Hà thăm hỏi.
Đời sống ở Mỹ đi làm phải lái xe cả tiếng đồng hồ nên khi nghe những bài hát qua đài phát thanh như: “Love Letters”, “Rock And Roll Music”, “Roll Over Beethoven”, “When A Man Loves A Woman”, “Yesterday”, và nhất là những bài hát của Herman’s Hermits “I’m Into Something Good”, “Listen People” … là nhớ đến Hà thật nhiều vì đó là những bài ruột của Hà khi chúng tôi cùng chơi nhạc trong các clubs Mỹ ở Sài Gòn, Long Bình, Bình Lợi, Phú Lợi…vào những năm 65, 66, 67. Ban Hải Âu là ban nhạc trẻ duy nhất thời đó có tên Việt Nam nên khi đi làm club Mỹ chúng tôi đổi ra là ‘The Seagulls’ tiếng Anh cũng có nghĩa là hải âu cho thuận tiện. Hà và tôi thuộc rất nhiều bài, nhất là Hà, thuở đó hai chúng tôi có thể hát từ tối đến sáng vẫn còn đủ bài, đó là nói về hát thuộc lòng không cần xem bài.
Cuối năm 1994, tức là 19 năm sau, tôi có dịp về thăm quê hương. Buổi gặp lại Hà sau bao nhiêu năm xa cách thật xúc động. Thế rồi một năm sau 1995, tôi có dịp về Sài Gòn làm việc lâu dài, hai anh em đã có thật nhiều buổi tâm tình mà đề tài chính vẫn là âm nhạc.
Gặp lại Lê Hựu Hà (bên phải) tại nhà hàng Givral đại lộ Lê Lợi trong chuyến về thăm quê hương lần thứ hai năm 1995.
Lê Hựu Hà sinh tại Sài Gòn ngày 5 tháng 6 năm 1946, cùng năm sinh với tôi, trong một gia đình sùng kính Phật giáo, pháp danh của anh là Đồng Thành. Hà là con trai thứ, có một người anh hiện ở Canada, một người em trai và một người em gái còn ở Việt Nam. Hà còn có một người em gái kế nhưng đã mất từ lúc còn sơ sinh. Cha anh là một người rất trầm lặng, bao nhiêu lần tôi đến nhà Hà nhưng rất hiếm khi được dịp tiếp xúc với cha của anh. Bù lại, tôi đã có rất nhiều dịp nói chuyện với mẹ của anh, một người phụ nữ hoạt bát có vựa thủy hải sản nên bạn bè chúng tôi hay có dịp thưởng thức món chem chép có râu ria banh ra y hệt như cái … mà giới bình dân họ gọi là con “l.. tiên”.
Từ khi tôi quen biết Hà vào đầu thập niên 60 cho đến khi Hà ra đi vĩnh viễn vào năm 2003, Hà vẫn cư ngụ tại ngôi nhà của cha mẹ anh để lại trên đường Huỳnh Quang Tiên gần góc đường Trần Hưng Đạo. Nghe Hà kể thì thuở còn thơ ấu, Hà lớn lên ở một vùng quê thuộc ngoại ô Biên Hòa, nơi đó có tên là Bến Cá chỉ cách vùng trồng bưởi nổi tiếng Tân Triều một con kinh. Hà được an táng nơi quê quán nên khi thăm mộ Hà, bạn bè thân thuộc có thể ghé qua thưởng thức bưởi tại một quán vườn yên tỉnh ở vùng Tân Triều cách đó không bao xa. Hà cũng cho biết, trong một thời gian tương đối ngắn, anh đã bị cha anh đày xuống vùng Ngả Ba Lộ Tẻ Cần Thơ/Rạch Giá gần Long Xuyên (nên nhớ còn có một Ngả Ba Lộ Tẻ Tri Tôn/Châu Đốc nằm ở phía bắc Long Xuyên) để tránh nơi chốn phồn hoa đô hội hầu học hành chăm chỉ hơn. Cũng nhở đã ở vùng đó nên Hà hay nhắc đến món cơm tấm Long Xuyên mỗi lần chúng tôi bàn luận về ăn uống. Khi được trở về Sài Gòn, Hà theo học trường Nguyễn Bá Tòng và tôi đã quen Hà trong thời kỳ này. Lên đại học, Hà ghi tên vào trường Văn Khoa, nghe nói ở đó có Hoàng Oanh, Thanh Lan, và Đức Huy theo học. Sau Tết Mậu Thân, Hà nhập ngũ và được huấn luyện ở trường Bộ Binh Thủ Đức. Ra tường, Hà được chuyển về phục vụ tại Cục Quân Nhu Gò Vấp, nới đó có tay bass guitar Khiêm (ex Taberd, Les Fanatiques) chơi nhạc trong ban văn nghệ của đơn vị. Có lẽ cũng vì lý do đó mà Hà đã mời Khiêm vào ban Phượng Hoàng năm 1971 cùng với Trung Vinh (ex Taberd, ban văn nghệ Nhảy Dù). Một thời gian sau, Hà được giải ngũ vì mắt kém hay gì đó, lúc đó Hà đang mang cấp bậc Thiếu Úy. Rồi Hà đi làm cho một ngân hàng. Từ đó tôi rất ít khi có dịp gặp Hà vì sinh hoạt của tôi rất bận rộn: buổi sáng vào đơn vị Quân Cụ, đi học ở trường Luật, buổi tối đánh đàn ở vũ trường Bách Hỷ. Thỉnh thoảng, vào những dịp lể lớn như Giáng Sinh, giao thừa…tôi chạy tìm gặp Hà sau khi tan vũ trường ra. Tôi còn nhớ một đêm cuối năm 1974, tôi có đến xem Hà chơi nhạc tại một quán nhỏ trên đường Cách Mạng, Hà vẫn đeo đuổi chơi nhạc trẻ trong khi tôi thì đã theo mấy đàn anh chơi toàn nhạc già! Có lẽ đó là lần cuối cùng tôi gặp Hà trước khi rời khỏi Việt Nam chỉ mấy tháng sau đó.
Theo ước lượng thì Lê Hựu Hà đã sáng tác khá nhiều trên dưới 50 bài trong đó có:
“Yêu Em”, đây là sáng tác đầu tiên của Hà do chính Hà trình bày trong dịp ban Hải Âu trình diễn tại Đại Hội Nhạc Trẻ Taberd tháng 11 năm 1965. Ngay từ những năm đầu sơ khai của nền nhạc trẻ Việt Nam, Hà đã có ý tưởng đi theo đường hướng đem lại một hình thái mới lạ cho nhạc Việt Nam, ở vào thời kỳ đó và cả về sau nữa, luôn rập theo khuôn mẫu các thể điệu paso doble, boston, valse, tango, rhumba, bolero, cha cha, slow, swing… Ngay cả cái tên ‘Hải Âu’ là cũng do Hà đặt ra và tôi đã hoàn toàn đồng ý với Hà. Nếu không có Hà thì chắc chắn tôi cũng đã yêu cầu lấy một cái tên tây phương như tất cả các ban nhạc trẻ khác thời bấy giờ.
“Mai Hương”, sáng tác thứ hai của Lê Hựu Hà được trình làng và cũng do chính Hà trình bày khi ban Hải Âu tái xuất hiện trong kỳ Đại Hội Nhạc Trẻ Taberd lần thứ nhì tháng 11 năm 1966. Trong lần ra quân năm trước ban Hải Âu, ban nhạc với cái tên Việt duy nhất và đã trình bày một bản nhạc Việt do Hà sáng tác, vẫn chưa gây được tiếng vang mạnh mẻ. Lần này thì ban Hải Âu đá được chú ý rất nhiều, thể hiện qua bài tường trình của Danny Thịnh trên tuần san ‘Màn Ảnh’ số 97 năm 1966:
“Ban nhạc độc nhất mang tên Việt trong số những ban nhạc góp mặt trong đại hội là ban ‘Hải Âu’. Toàn ban vẫn thực thi đúng chính sách “Ta về ta tắm ao ta” bằng cách liên tiếp trình bày hòa ca hai bản nhạc mang tên Việt: “Nhớ Thương Em Hoài” (phỏng dịch lời ca “All My Loving”) và “Mai Hương”, một ca khúc thuần nhất lời Việt do chính ban ‘Hải Âu’ tự soạn để trình bày. Tiếng vỗ tay cổ võ của lớp khán giả rầm rộ đã khích lệ ban ‘Hải Âu’ một cách thật đặc biệt về lối diễn tả lời ca và đặt nặng vấn đề dân tộc lên trên hết. Để “đáp lại tấm tấm thịnh tình” của khán giả, ban ‘Hải Âu’ liều “phá giới” bằng cách trình bày một bản nhạc thật mới mẻ có cái tên ngoại quốc “I’m Henry VIII, I am”, làm ngơ ngẩn các ban nhạc bạn, vì ít khi có ban nào tập sớm được một ca khúc đứng nhất liền mấy tuần lể ở Hoa Kỳ (do Herman’s Hermits ca) trong thời gian gần đây nhất.”
Và để đúc kết phần phê bình các ban nhạc đã tham dự đại hội, có ban nổi bật nhưng cũng có ban quá kém cỏi, Danny Thịnh viết thêm:
“Ban ‘Hải Âu’ rất đáng khen vì họ có tinh thần cầu tiến và có một đường lối riêng biệt tách rời khỏi nhiều ban nhạc trẻ đương thời.”
Ban Hải Âu, thành phần thay đổi, trong thời kỳ sau, lúc chơi nhạc ở các clubs Mỹ và Đại Hội Nhạc Trẻ Taberd 1966. Từ trái sang phải: Trần Đăng Chi (vocal, rhythm guitar), Lê Hựu Hà (vocal, lead guitar), Phạm Ngọc Thành (drums), Trần Thanh Tùng (bass guitar) (ảnh: Phạm Ngọc Hà).
“Chiều Về”, không hiểu sao lần này khi ban Hải Âu trình diễn tại rạp Đại Nam, Hà lại giao cho tôi trình bày toàn phần bài hát và Hà chỉ ca phụ những đoạn có ca bè. Tôi nhớ lại phần lớn có lẽ Hà muốn cho tiếng đàn guitar của Hà reo vang nổi bật theo lối chơi của ‘The Byrds’, ngay cả chính tôi, Hà cũng bảo không cần đệm đàn mà chỉ lắc tambourine.
Khi tôi về chơi nhạc cho phòng trà ‘Chiều Tím’ trên đường Võ Tánh vào năm 1970 thì có kéo Hà về làm chung. Trong thời gian chơi nhạc tại đây, Hà vừa hoàn tất bài “Tôi Muốn” và muốn dùng bài này làm bàn đạp để đưa những sáng tác khác của Hà lên theo. Tôi nhận thấy bài “Tôi Muốn” rất dễ nghe cộng thêm tình bằng hữu thấm thiết nên đã tận tình giúp Hà. Nhưng sức người có hạn, Hà và tôi đều không được trời cho sở trường về ca hát nên không đi đến đâu mặc dầu Hà đã tính toán lối phát triển khá hợp lý như dùng phòng trà Chiều Tím để cho khán giả quen dần với những nhạc phẩm mới mẻ trẻ trung chưa từng được nghe bao giờ do Hà sáng tác, kèm theo những nhạc phẩm nổi tiếng đương thời do Hà biên soạn lại phần hòa âm nghe rất trẻ như: “Mưa Hồng” (Trịnh Công Sơn), “Tiếng Sáo Thiên Thai” (Phạm Duy), “Tình Khúc Cho Em” (Lê Uyên Phương), “Thương Tình Ca ” (Phạm Duy). Được sự đồng thuận của tay trống trưởng ban nhạc Xuân Bé (ban văn nghệ Không Quân) nên mỗi đêm chúng tôi chơi nhạc của Lê Hựu Hà sáng tác cùng với những bài khác do Hà biên soạn phần hòa âm như tôi vừa nói. Nhận thấy khán giả vẫn chưa hưởng ứng nhiều với loại nhạc còn quá mới mẻ này và với những giọng ca còn chưa chuẩn của Hà và tôi, ca tiếng Anh thì không sao nhưng qua tiếng Việt thì chúng tôi đúng là hơi lạc lõng. Vì thế Hà và tôi bàn với nhau phải tìm cho được một giọng ca miền Bắc để hát cho chuẩn. Sau cùng, chúng tôi đã chọn và mời được Nguyễn Ngọc Hải (tay lead guitar của ban Les Faucons Noirs đã từng chơi nhạc với tôi một thời ở Lai Khê năm 1967) đến hát bài “Tôi Muốn” của Hà mỗi đêm ở phòng trà Chiều Tím. Khán giả lúc đó bắt đầu quen dần với nhạc của Hà và chính tôi cũng nhận thấy sự tiến bộ rất khả quan khi trình diễn.
Rồi phòng trà Chiều Tím bị đóng cửa.
Tôi sang làm cho một vũ trường. Còn Hà quay sang tìm hướng khác để đưa những đứa con âm nhạc của Hà đến với khán giả trẻ Việt Nam. Trong giai đoạn này, Hà đã gặp Nguyễn Trung Cang rồi họ thành lập ban ‘Phượng Hoàng’ (Hà: lead guitar/vocal, Cang: keyboard/vocal, Khiêm: bass, Vinh: drums) với Hoài Khanh là ca sĩ nam và Mai Hoa ca sĩ nữ trình diễn ở phòng trà ‘Đêm Màu Hồng’ nằm trên đường Nguyễn Huệ. Tôi có đến đó nghe một lần và nhận thấy Hà đã tìm được đúng hướng đi mong muốn. Một thời gian sau, tôi không thấy Hoài Khanh và Mai Hoa hát với Phượng Hoàng nữa. Rồi thấy Phượng Hoàng được ráp với Elvis Phương, một ca sĩ đã nổi tiếng. Từ đó tên tuổi Lê Hựu Hà, Nguyễn Trung Cang, Phượng Hoàng, Elvis Phương đi vào lịch sử của nhạc trẻ Việt Nam như mọi người đã biết.
Trong thời kỳ Phượng Hoàng, Hà đã cho phổ biến những nhạc phẩm để đời như:
“Hãy Ngước Mặt Nhìn Đời”
“Hãy Nhìn Xuống Chân”
“Hãy Vui Lên Bạn Ơi”
“Huyền Thoại Người Con Gái”
“Lời Người Điên”
“Phiên Khúc Mùa Đông”
“Yêu Người Và Yêu Đời”.
Trong thời kỳ hậu Phượng Hoàng:
“Chờ Một Tiếng Yêu”
“Hãy Yêu Như Chưa Yêu Lần Nào” – Được biết bài này Lê Hựu Hà đã viết trước năm 1975 với một cái tựa và lời khác. Về sau này, Hà đã viết lời và đề tựa lại. Hà có cho tôi biết đây là bài duy nhất Hà viết cho phái nữ. Theo lời Tùng Giang kể lại thì Giang đã gặp Hà ở Sài Gòn vào thời mới mở cửa rồi được Hà giao cho bài này đem về Mỹ để cho Khánh Hà hát. Vào thời điểm đó, bài này đã được thính giả trong nước cũng như hải ngoại đón nhận niềm nở, đi đâu tôi cũng thấy bà con nghe và hát bài này. Tuy nhiên, có một dư luận đã cho là Lê Hựu Hà không hoàn toàn viết bài này mà có thêm cả Nguyễn Trung Cang hay sao đó. Đã từng quen biết và sinh hoạt với Hà lúc còn hàn vi và biết rất rỏ con người của Hà, tôi không tin dư luận và đã có lần hỏi Hà về chuyện này. Hà có cho tôi biết sự việc đã xảy ra như thế nào và tôi tin Hà hoàn toàn. Bây giờ thì cả Lê Hựu Hà và Nguyễn Trung Cang đã ra đi. Tôi có đọc được một bài báo phỏng vấn Lê Hựu Hà và trong đó Hà trả lời:
“Trước năm 1975, Jo Marcel (tên thật là Vũ Ngọc Tòng, sinh tại Hà Nội, cựu học sinh Taberd) là một trong những người khai thác vũ trường thành công nhất như các vũ trường Đêm Màu Hồng, Ritz, Queen Bee… Jo cũng thành công ở lĩnh vực ca hát nhờ có giọng trầm ấm, cùng bạn bè thực hiện được 2 cuốm phim ca nhạc ‘Thế giới nhạc trẻ’ và ‘Vết chân hoang’ (dựa trên tiểu thuyết phóng sự ‘Tuổi choai choai’ của Trường Kỳ) có nhờ tôi viết ca khúc cho nhạc phim ‘Vết chân hoang’. Khi hoàn thành, hát cho Nguyễn Trung Cang nghe, anh đề nghị sửa một số chỗ ở điệp khúc. Sau đó, giao cho Jo, nhưng vì thù lao quá bèo nên tôi lấy lại (hơi bất ngờ là ca khúc nhạc phim của Jo lại giống với ca khúc tôi đã viết trước đó). Năm 1981, gặp Giám đốc Sở Văn Hóa Thông Tin Hải Phòng khuyên nên tiếp tục sáng tác, tôi viết ‘Vào Hạ’; ông lại hỏi còn hết, tôi bèn lấy ‘Vết chân hoang’ viết lời mới lại và trở thành ‘Hãy yêu như chưa yêu lần nào’. Nội dung bài trước là viết về chuyện cô gái bất mãn bà mẹ kế bỏ nhà ra đi, sau đoàn tụ với gia đình; còn nội dung sau như các bạn đã biết. Chuyện là thế! Cứ hiểu như thế đi. (Hà hà!)” – Tạp chí Thanh Niên số 19 (2219) Thứ bảy 19-1-2002.
“Lời Trái Tim Muốn Nói” – Được biết bài này Lê Hựu Hà sáng tác vào khoảng 1983-1984 và phải mất một năm trời tu chỉnh mới hoàn tất. Tựa nguyên thủy là “Hát Về Cuộc Sống Hôm Nay Và Ngày Mai”. Bài hát nói lên hy vọng, niềm tin vào một ngày mai sáng sủa hơn là hiện tại quá đau khổ “cuộc đời không riêng chỉ khổ đau”, “những tháng năm không có ngày vui”.
“Ngỡ Đâu Tình Đã Quên Mình”
“Vào Hạ” – Qua báo chí, Lê Hựu Hà cho biết đã viết bài này sau một chuyến lưu diễn ở Hải Phòng đúng vào mùa hoa phượng đang nở rộ. Khi về đến Sài Gòn, những ký ức về thành phố hoa phượng đã đem lại nguồn cảm hứng và Hà đã viết bài này với một nội dung lúc nào cũng khuyên mọi người hãy vui sống dù hoàn cảnh hiện tại có khó khăn đến thế nào.
“Vị Ngọt Đôi Môi”.
Hà đã đặt lời Việt cho khoảng 100 ca khúc ngoại quốc, nổi tiếng nhất là “Đồng Xanh” (“Greenfields”).
Ngoài ra, còn có nhiều bài hát khác mà Hà chưa cho phổ biến hiện vẫn còn nằm trong tủ theo lời ngưởi em gái của Hà cho biết.
Có một bài mà tôi có thể quả quyết là Hà không bao giờ cho phổ biến. Đó là bài “Mai Này”. Lời ca như sau:
“Mai này, anh xin em hãy nhớ,
Mai này, xin em hãy nhớ đến anh.
Mai đây, dù có ghét anh,
xin em cứ hãy giả vờ,
để anh ngờ rằng,
để anh tưởng rằng
trên đời còn có một bgười yêu anh.”
Thông thường thì mối tình đầu chẳng bao giờ đi đến đâu cả. Bài hát này, Hà viết riêng tặng cho tôi vào năm 1966 lúc tôi vẫn còn đang vui vẻ với T. Mai, mối tình đầu của tôi. Tôi không hề buồn phiền vì nội dung bài hát nói về xa cách, dang dỡ. Trái lại, tôi còn thấy ấm lòng vì có được một một người bạn chí thân đã nghĩ đến bạn bè một cách chân tình như thế. Tôi cũng đã có dịp ôm đàn hát cho T. Mai nghe bài này và đã như thế đó, tan vỡ vẫn cứ đến như thường. Nói theo người Mỹ, sự việc đã “set the tone” cho suốt cả những mối tình của tôi về sau này nên tình chia ly đối với tôi quá bình thường.
Lúc Hà còn sống, tôi đã từng có ý định làm một cái gì đó, CD, video…, để cho khắp thế giới biết thêm về Hà và nếu đưa nhạc của Hà vào được quỷ đạo của nền âm nhạc Mỹ thì đó là một giấc mơ tuyệt vời nhất. Việc này không có nghĩa là không thực hiện được nhưng cá nhân tôi lại có những projects riêng của mình nên vẫn chưa có dịp thực hiện ý định về Hà mặc dầu có nhiều lần tôi yêu cầu Hà ngồi yên để tôi chụp hình chân dung của Hà và Hà cũng đã đồng ý cho tôi hoàn toàn xữ dụng những sáng tác của Hà theo chiều hướng tôi đã nói.
Hà đột ngột ra đi vào ngày 9 tháng 5 năm 2003 lúc Hà mới vừa nhận được giấy báo của chính phủ Hoa Kỳ chấp thuận cho anh sang California đoàn tụ với các con và Mai Hương, người vợ đầu tiên của anh.
Phần tôi thì lúc nào cũng lanh quanh với quá nhiều projects cộng với lối sống phiêu bạt đây đó.
Nhưng bây giờ thì đã đến lúc phải nói về Lê Hựu Hà vì có một số bạn bè yêu cầu tôi làm một cái gì đó để cho đời biết thật nhiều về Lê Hựu Hà trong khi Internet quá thiếu sót thông tin về cuộc đời và sự nghiệp của một nhạc sĩ có tính tình hiền hậu gần như có một không hai. Một điểm thuận lợi khác là với kỹ thuật thông tin hiện đại qua Internet, mọi tài liệu và hình ảnh đều có thể chuyển tải đến hàng triệu người xem một cách thật dễ dàng, điều mà chỉ mới cách đây hơn mười năm không ai nghĩ là có thể thực hiện được.
Vậy thì với những phương tiện trong tầm tay có được, tôi xin đóng góp bằng trang blog này để tôn vinh những lời ca ý nhạc cao đẹp mà Lê Hựu Hà đã bỏ ra cả đời để đi tiên phong khai phá.
Lê Hựu Hà và Elvis Phương trên sân khấu phòng trà ‘Em & Tôi’ trong đêm nhạc Lê Hựu Hà / ‘Chờ Một Tiếng Yêu’, 9 tháng 8, năm 2002. Kể từ ngày này, Hà còn sống đúng 9 tháng.
Lê Hựu Hà, Elvis Phương và Lý Được trên sân khấu phòng trà ‘Em & Tôi’ trong đêm nhạc Lê Hựu Hà / ‘Chờ Một Tiếng Yêu’.
Buổi liên hoan do thân hữu Lê Hữu Hạnh khoản đải tại phòng trà Bodega góc đường Ngô Đức Kế, 8 tháng 11, 2002. Từ trái sang phải: Đắc Lân, Lê Hựu Hà, Trịnh Nam Sơn.
Nhà hàng ca nhạc Uyên Nguyên trên đường Trương Định, nơi chơi nhạc cuối cùng của Lê Hựu Hà. Bảng hiệu Uyên Nguyên là do Lê Hựu Hà chọn cho chủ nhân. Từ trái sang phải: Lê Hựu Hà (vocal, harmonica, rhythm guitar), Thanh Tùng (ex The Black Stones, vocal), Tài ngò (ex The Outsiders, vocal, lead guitar).
Ngôi mộ của Lê Hựu Hà tọa lạc ở vùng Bến Cá, ngoại ô Biên Hòa, nơi Hà đã sinh sống trong một một khoảng đời thơ ấu.
Văn nghệ bỏ túi sau buổi lễ cầu siêu 49 ngày cho Lê Lựu Hà được tổ chức tại chùa Phật Giáo trên đường Magnolia, Garden Grove, California ngày 21 tháng 6 năm 2003. Hôm đó có sự góp mặt của một số ca nhạc sĩ đã từng cộng tác với Lê Hựu Hà. Từ trái qua phải: Ngọc Thành (Hải Âu), Jimmy Tòng, Đăng Chí (Hải Âu), Mạnh Hà Vopco, Trung Nghĩa, Michael Hoàng Long, Elvis Phương (Phượng Hoàng), Tuấn Dũng (Mây Trắng), Thanh Tùng (Hải Âu). Mai Hương, người vợ đầu tiên của Lê Hựu Hà, cũng từ San Jose về tham dự buổi lễ.
Ở Việt Nam, đi đến đâu cũng có dịp nghe nhạc của Lê Hựu Hà, lúc thì từ đài phát thanh, lúc thì từ một máy hát CD nào đó. Ớ Hoa Kỳ, mỗi khi lái xe thì nghe đài FM hát rất nhiều bài nhạc mà khi xưa Hà đã dạy để tôi hát bè cùng với Hà. Những kỷ niệm đó tôi không bao giờ quên.
Trần Đăng Chí
Nguồn: http://trandangchi.blogspot.com/2007/12/l-hu-ha.html
Nhạc vàng: Bên thắng cuộc
Lê Hữu
28/4/2019
Quán nửa khuya đèn mờ theo hơi khói…
Câu hát đầu trong bài “Quán nửa khuya”của Tuấn Khanh & Hoài Linh, sáng tác năm 1961.
Đuốc lồ ô bập bùng bên ánh lửa…
Câu hát đầu trong bài “Tiếng chày trên sóc Bom-Bo” của Xuân Hồng, ra đời năm 1966.
Lật lại một tập ảnh
Mai Xuân Vỹ
4/2019
Một
Nhìn lại bức ảnh trên vào thời điểm bức hình được chụp, Saigon là một thành phố bình yên, như tất cả những thành phố bình yên trên thế giới. Đập vào mắt là những thiếu nữ, và phụ nữ đến chợ mua sắm hoặc đã mua sắm xong ngồi xích lô trở về. Đây là những sinh hoạt bình thường của những người dân bình thường trong một phố thị thanh bình. Cũng có lẽ là một ngày bình thường như những ngày bình thường trong tháng trong năm. Những chiếc taxi đang lăn những vòng thong thả và những chiếc khác đậu nhàn hạ, thảnh thơi chờ khách.
30 Tháng 4, Mẹ (Không Huyền Thoại), Và Nhạc Trịnh
Hoài Phi
30/4/2009
Bố kể, tối 30 tháng Tư 1975, bố mẹ đưa tôi “đi chơi Bờ Hồ” và mua bóng bay. Trong khi tôi đang bay bổng với niềm vui của một đứa trẻ sống thời bao cấp bỗng một lúc có những mấy quả bóng bay, và trong khi mọi người xung quanh cười nói rộn ràng, bố thấy hoang mang. “Hòa bình ập tới phũ phàng, choáng váng đất trời và xiêu đảo lòng người, gây bàng hoàng, gây đau đớn nhiều hơn là mừng vui.”[1] Khi đó, đại gia đình người Nam kẻ Bắc của bố chưa (và một số sẽ không) được “Nối vòng tay lớn”[2], cũng chưa biết “Gia tài của mẹ”[3] còn/mất những gì. Nhưng bố biết, từ đây mọi sự sẽ khác xưa. Khác như thế nào, bố không hình dung nổi.
Trịnh Công Sơn, Tiếng Hát Con Dã Tràng
Ban Mai
1/4/2006
Tịnh Công Sơn – tự họa
Những hẹn hò từ nay khép lại
Thân nhẹ nhàng như mây…
Đóa hoa vàng mỏng manh cuối trời
Như một lời chia tay
(“Như một lời chia tay” – Trịnh Công Sơn)
1. Dã tràng xe cát
Trịnh Công Sơn sinh ngày 28-2-1939 tại Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk trong một gia đình gốc Huế. Hai năm trước đó, bố mẹ ông lên đây lập nghiệp. Năm sau, sinh con trai đầu lòng, không nuôi được. Năm tiếp theo, Trịnh Công Sơn chào đời, xem như con trưởng. Ông là anh cả của 8 người em trai và gái, người thừa kế quan trọng trong một gia đình trung lưu. Cha ông là một doanh nhân yêu nước và tham gia chống Pháp. Mẹ ông là một người đàn bà nhân hậu, đảm đang và có cảm nhận nghệ thuật rất tinh tế.
Trịnh Công Sơn, Tiếng Hát Hòa Bình
Đặng Tiến
2001
Báo Văn Học, California, số 39, tháng 4-1989, có ghi lại một buổi tọa đàm về bộ truyện Mùa Biển Động của Nguyễn Mộng Giác, nhà văn Nhật Tiến đã phát biểu ngoài đề:
“Nói về tác phẩm văn nghệ mà ảnh hưởng rõ nét nhất, tôi nghĩ có lẽ mình chỉ có nhạc Trịnh Công Sơn, nó gây cái tâm lý phản chiến. Còn tác phẩm văn thơ của chúng ta nó chỉ bàng bạc thôi“. Anh còn khẳng định: “nó đi thẳng vào đời sống“. Nhà văn Hoàng Khởi Phong vùa vào: “Riêng với nhạc Trịnh Công Sơn, tôi nghĩ có đi thẳng vào lòng người” (tr. 55).
Đêm Xuân, Nghe Nhạc Quỳnh Phạm Anh Dũng
Lê Hữu
26/01/2012
“Quỳnh”, họa sĩ Nguyễn Chính
Nhẹ bàn chân, hương đêm ơi!
Nhẹ bàn tay, hương yêu ơi!
“Dạ lai hương”, Phạm Duy.
Nhẹ bàn tay, hương yêu ơi!
“Dạ lai hương”, Phạm Duy.
.
Đêm thơm như một dòng sữa…
Đêm thơm như một dòng sữa…
.
Tôi yêu hai chữ “đêm thơm” trong câu hát ấy, câu hát của Phạm Duy.
Hà Trần: Lần Nào Đến Cũng Mang theo Bí Mật
Tung Hoang Lam
24/3/2019
Hà Trần được giới chuyên môn, giới truyền thông và đông đảo công chúng yêu nhạc công nhận là 1 trong 4 diva đương đại của âm nhạc đại chúng Việt Nam. Và mình hoàn toàn đồng tình với sự ghi nhận này.
André Previn, Âm Nhạc Không Biên Giới, Qua Đời Thọ 89 Tuổi
James Barron
28/2/2019
André Previn, người đã làm nhòa ranh giới giữa nhạc jazz, nhạc pop và nhạc cổ điển – và giữa sáng tác, điều khiển dàn nhạc và biểu diễn – trong một sự nghiệp bao trùm nhiều lãnh vực âm nhạc, với rất nhiều giải thưởng, đã qua đời vào thứ năm (28.2.2019) tại nhà riêng ở Manhattan. Ông thọ 89 tuổi.
Những kỷ niệm cùng Khánh Ly
Mùa hè Đà Lạt thường mưa buổi chiều, mưa liên tiếp ba buổi rồi tạnh. Mưa núi buồn hơn mưa thành phố, có thể ngửa bàn tay hứng những hạt mưa đá li ti rồi tan ngay. Mây xám thấp, sà xuống sát núi chỉ chừa lại một loé sáng, một màu mây nếu vẽ lên tranh sẽ thấy thật dữ dội. Những cây thông già mờ đi trong từng đám mây băng qua. Và gió se lạnh, phải kéo cao cổ áo. Chúng tôi có một buổi chiều thật đẹp, Khánh Ly với chiếc jupe ngắn màu xanh nhạt, cầm khay đưa kéo cho ông Thị trưởng Thành phố cắt băng khai mạc phòng tranh tại Alliance francaise de Dalat (lúc ấy là trung tá Trần Văn Phấn, hiện ở tại Centreville,Virginia)
Trịnh Công Sơn’s 80th Birthday
Today’s Doodle celebrates the life and legacy of Trịnh Công Sơn, a prolific and powerful Vietnamese musician, songwriter, poet, and painter.
Born in Đắk Lắk in Vietnam’s central highlands on this day in 1939, Sơn was raised in a Buddhist family by parents who both wrote poetry. His father was imprisoned for several years during Sơn’s youth in the capital city of Buôn Ma Thuột for his vocal resistance to the Vietnamese War. In fact, around the age of 10, Sơn spent a year living with him in Thừa Phủ Prison. Educated at the Lycée Francais school in the ancient imperial capital city of Huế, Sơn also studied philosophy at Lycée Jean Jacques Rousseau in Saigon.
Thái Thanh Người Mà Ai Cũng Mắc Nợ
Sáng chủ nhật 1 tháng 12, 2002 vợ chồng Nguyễn Đắc Điều và vợ chồng tôi đã tới thăm chị Thái Thanh ở thành phố Garden Grove. Anh Điều là cựu chủ tịch Tổng Hội Cựu Sinh viên Quốc Gia Hành chánh, tức là đồng môn với tôi.
Buổi thăm nhau tuy diễn ra bình thường, nhưng cũng có ý đến cảm ơn chị, chả là hồi tháng 10, hai gia đinh chúng tôi tổ chức sinh nhật chung ở một nhà hàng, chị Thái Thanh đã tới dự và đã lên sân khấu trình bầy nhiều ca khúc để mừng chúng tôi.
Nhạc Sĩ Trúc Phương, người tài hoa nhưng số phận bi đát
Phải nhìn nhận một điều là, hầu như các bài hát của ông có một sức thu hút mãnh liệt trong suốt hơn bốn chục năm qua và mãi cho đến ngày hôm nay ở bất cứ nơi nào có người Việt Nam đang sinh sống.Tài năng của ông thì vô cùng nổi trội, có thể nói là đạt đến đỉnh cao của nền âm nhạc mang âm hưởng miền Nam. Nhưng đời sống của ông thì lại trải qua quá nhiều bất hạnh và đau thương, khốn khổ cho đến tận những giờ phút cuối cùng.
CSVN ‘bỏ cấp phép ca khúc trước 1975’
12/2/2019
HÀ NỘI, Việt Nam (NV) – Nhà cầm quyền CSVN nới lỏng kiểm soát khi vừa “bỏ cấp phép ca khúc trước 1975” của các nhạc phẩm sáng tác tại miền Nam Việt Nam sau nhiều thập niên cấm đoán rồi cho phép trình diễn giới hạn.
Tháng Ba, 2017, Cục Nghệ thuật Biểu diễn CSVN đột ngột ra lệnh “tạm dừng lưu hành” năm ca khúc trước 1975, trong đó có “Con đường xưa em đi”. Bị chống đối dữ dội nên lệnh bị rút lại. (Hình: VNExpress)
Theo nhiều báo tại Việt Nam, nhà cầm quyền “chấp thuận chủ trương sửa đổi hai nghị định 79 và 15 về nghệ thuật biểu diễn” chỉ cho phép trình diễn một số nhạc phẩm sáng tác tại miền Nam trước 1975 nếu không nhạy cảm về chính trị.
Tưởng niệm nhà soạn nhạc phim Michel Legrand
Tuấn Thảo
2.2.2019
Nhà soạn nhạc phim Michel Legrand
Cùng với Maurice Jarre (tác giả nhạc phim Bác sĩ Jivago), Michel Legrand là nhà soạn nhạc người Pháp nổi tiếng nhất trong làng điện ảnh Hollywood. Sinh thời, ông đã soạn nhạc cho hơn 200 bộ phim và từng đoạt ba giải Oscar. Ông vừa qua đời ở Paris hôm 26/01/2019, hưởng thọ 86 tuổi.
Trong thời gian gần đây, cho dù sức khỏe của ông ngày càng yếu đi, nhưng ông vẫn tham gia buổi ra mắt vở nhạc kịch ‘‘Peau d’Âne’’ cuối năm 2018 (đạo diễn Jacques Demy từng phóng tác truyện cổ tích Công chúa Da lừa của Charles Perrault thành phim, còn vở nhạc kịch được diễn tại nhà hát Marigny từ đây cho tới ngày 17/02/2019).
Vài cảm nghĩ về phương pháp soạn nhạc của nhạc sĩ Lê Uyên Phương
Học Trò
1/1/2019
Tình yêu không phải là sự thêu dệt của trí năng,
không sống trong tình yêu,
người ta không thể viết tình ca được.\
Lê Uyên Phương, trích từ truyện ngắn “Cha, con và biển”,
sách “Không có mây trên thành phố Los Angeles”
Tiếp tục mạch suy nghĩ trong một tiểu luận trước với tựa đề “Giải mã lề lối soạn nhạc qua dòng nhạc Trịnh Công Sơn”, tôi bèn dành thời gian nghe lại các bài nhạc của cố nhạc sĩ Lê Uyên Phương (xin được phép viết tắt là LUP) mà tôi sưu tầm bấy lâu. Tôi tìm ra vài chi tiết mới, rất đặc trưng của phong cách soạn nhạc LUP, bèn thử viết chúng xuống tiểu luận này để chia xẻ cùng bạn đọc.
Giải mã lề lối soạn nhạc qua dòng nhạc Trịnh Công Sơn
Học Trò
26/12/2018
Bất kể nhạc đề đơn giản hay phức tạp, hoặc có ít hay nhiều nét đặc trưng,
ấn tượng sau cùng của một khúc điệu không lệ thuộc vào hình dáng sơ khai,
mà vào cách xử lý và phát triển của nhạc đề ấy.
Arnold Schoenberg
Chẳng biết từ bao lâu rồi, tôi rất muốn sáng tác cho được một bản nhạc. Tôi đi tìm sách nhạc để học, nghe nhạc, thậm chí mon men phân tích nhạc, mục đích cũng là để nắm vững hoàn toàn cách viết một bài nhạc chỉnh chu.
Cuối năm, nghe lại nhạc Carpenters
Học Trò
20.12.2019
Như thông lệ, tôi nghỉ phép hai tuần cuối và đầu năm để nghỉ xả hơi, cùng gia đình và dân Mỹ Mừng Thiên Chúa Giáng Sinh và ăn Tết Tây. Đây cũng là dịp để kiểm điểm lại tài sản âm nhạc, và nếu đủ hứng khởi thì ghi xuống một hay hai tản mạn. Năm nay trời thương, không những tôi tìm ra ông thầy đích thực – nhạc sư Arnold Schoenberg – mà tôi đã đề cập trong một bài viết gần đây (12/2018), tôi còn được dịp nghe lại ban nhạc Carpenters với một CD mới toanh, âm thanh tuyệt hảo.
Phía bên kia triền dốc cuộc đời
Dương Kinh Thành
10/1/2019
Nhạc sĩ Hằng Vang
Có lẽ mùa trăng Thành Đạo 2562 – 2018 sẽ khó quên đối với nhạc sĩ Hằng Vang và gia đình, khi giữa bao cơn lốc thực dụng xâm chiếm nhiều ngõ ngách cuộc sống và lấn sang cả khu vực luôn được bảo trọng của tâm hồn trong từng con người: Trái tim ! Nếu nói về một sự tưởng thưởng hay tri ân thì nhạc sĩ Hằng Vang có thể còn đi bên trên những khuôn sáo, danh vọng đó. Hơn thế nữa sẽ không ai có thể nhân danh để ghi nhận sự tận tâm , cống hiến gần cả cuộc đời cho âm nhạc Phật giáo mà không hề đòi hỏi một đồng lương, một phần thưởng nào trong suốt 86 năm dài tận tụy của người nhạc sĩ lão thành hiện đang còn sống duy nhất bên chúng ta.
Các album mới nhân mùa Noel 2018
Tuấn Thảo
22/12/2018
Mùa Noel 2018 hứa hẹn được nhiều thành công với khoảng 20 tuyển tập Giáng Sinh vừa được trình làng. Trong số các album mới, có các giọng ca quốc tế hàng đầu như Jessie J, John Legend hay là Eric Clapton, về phía các gương mặt thành danh từ các cuộc thi hát truyền hình có Samantha Jade hay là Mark Vincent.
Tàu Đêm Năm Cũ
Trương Chi
8/12/2018
Năm 1962, bản nhạc Tàu Đêm Năm Cũ ra đời, được thu thanh cùng một thời điểm các nhạc phẩm Ai Lên Xứ Hoa Đào, Kiếp Tha Hương, Chuyện Chúng Mình, Đêm Giã Từ… Đây là lúc nữ ca sĩ Hoàng Oanh khởi đầu cộng tác với các hãng dĩa lớn nhất của Miền Nam thời bấy giờ là: Hãng dĩa Sóng Nhạc và Hãng dĩa Việt Nam…
Thái Thanh – Tiếng Hát Vượt Thời Gian
Mai Thảo
1971
Bao nhiêu năm nay, mỗi lần nghe tiếng hát Thái Thanh, từ một ca khúc tiền chiến như hơi thở tuyệt vời duy nhất còn lại của một thời đã mất, đến những bài hát mới, phản ảnh sinh động cái hơi thở trăm lần đầm ấm hơn của âm nhạc bây giờ, tôi không khám phá mà chỉ thấy trở lại trong tâm hồn và thẩm âm của mình một số rung động và liên tưởng cố định.
Chopin, Giọt Mưa và Tiếng Thu
Hoài Dịu
1/12/2018
Thiên nhiên cứ đeo đẵng hoài dòng thời gian vô định. Ấy là khi cỏ cây bắt đầu tự trang điểm lên mình những gam màu dịu dàng và bàng bạc. Vài hàng dương liễu trở nên ủ rũ hơn vì nhạt nắng. Và lúc này đây, ta đang nghe tiếng thu, rồi chợt nhớ từng giọt mưa thầm lặng vọng về từ bản prélude số 15, opus 28 của Frédéric Chopin.
Nhật Trường, hát về những giấc mơ
Lê Hữu
* Gửi Ng., người yêu
một bài hát, một giọng hát
Hầu như mỗi người trong chúng ta đều giữ riêng cho mình những câu hát, những bài hát mình yêu thích nhất. Một bài nhạc cũ, đôi lúc chẳng có gì hay ho lắm với người này, thế nhưng với người khác, mỗi khi nghe lại như khơi dậy cả “một trời kỷ niệm”.
Francis Lai, tác giả bài Love Story, qua đời ở tuổi 86
BBC
8/11/2018
Francis Lai
Nhà soạn nhạc người Pháp đoạt giải Oscar Francis Lai đã qua đời ở tuổi 86.
Ông nổi tiếng chính là nhờ giải thưởng Oscar sáng tác nhạc piano chủ đề cho bộ phim Love Story năm 1970.
Tuấn Khanh, chiếc vĩ cầm không có tuổi
Lê Hữu
“Không có tuổi nào cho người viết nhạc tình,
vì tình yêu làm gì có tuổi
và vì tuổi nào không là tuổi của tình yêu.”
Xuân vừa về trên bãi cỏ non…
Nghe câu hát ấy của Phạm Duy, ta nghe mùa xuân về đâu đó quanh đây, về trên những thảm cỏ xanh mướt, về trên những bông hoa dại đủ sắc mầu dọc theo con đường chúng ta đi.
Mùa xuân như đến gần thêm chút nữa khi ta nghe câu hát của Tuấn Khanh.
Hình tượng người lính qua dòng nhạc Việt
Lê Hữu
Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh
(“Tây tiến”, thơ Quang Dũng)
Xa nhìn thấp thoáng trong mây
muôn bóng quân Nam chập chùng (1)
Câu hát ấy, từ bao năm nay vẫn cứ theo tôi, theo tôi mãi.
Đồng Lan: Cô gái du mục còn sót lại
Lê Hoàng
18/9/2018
Ngày xưa, có một bộ phim nổi tiếng “Đoàn digan bay lên trời”, xem xong tất cả khán giả đều chắc mẩm “Thế là hết. Dân digan đã đi và sẽ không quay về, sau này chả ai gặp lại họ được nữa”. Cho tới khi nhìn thấy Đồng Lan.
Trang phục của Đồng Lan mang chất digan (dân du mục) không nhầm vào đâu được. Váy vừa rộng vừa màu sắc. Áo chỗ thì thắt, chỗ thì phình. Đầu phải có nhiều nơ. Giày phải đính nhiều hạt cườm. Khắp người Đồng Lan thì tua tủa những sợi dây ngũ sắc. Mỗi khi nàng xuất hiện chả khác gì cầu vồng. Tuy nhiên, cầu vồng chỉ có sau khi mưa, còn màu sắc của Đồng Lan có cả lúc nửa đêm.
Tưởng nhớ Kim Dung (1924-2018)
Vương Trùng Dương
2/11/2018
Kim Dung
Lời Người Viết: Giữa thập niên 90, tôi viết loạt bài về Kim Dung, từ nhân vật đến tác phẩm. Bài “Kim Dung, Cuộc Đời, Tác Phẩm, Nhân Vật Hư Cấu & Hiện Thực” đã đăng trong quyển Ngẫm Chuyện Nhân Sinh của tôi ấn hành năm 2004 từ trang 15 đến trang 53. Sở dĩ trong quyển nầy đăng bài viết về Kim Dung vì trong số bài phiếm dựa vào mẩu chuyện và nhân vật hư cấu để ngẫm lại xã hội và nhân vật hiện tại.
Tiểu thuyết gia võ hiệp Kim Dung qua đời
VOA Tiếng Việt
31/10/2018
Nhà văn Kim Dung rất gần gũi với văn hóa đại chúng
Kim Dung, tiểu thuyết gia kiếm hiệp rất quen thuộc với nhiều thế hệ độc giả và khán thính giả Việt Nam cũng như cộng đồng Hoa ngữ trên toàn thế giới, vừa qua đời ở Hong Kong, thọ 94 tuổi, sau một thời gian dài lâm bệnh, AP đưa tin.
Song Ngọc, Dòng Nhạc Của Một Thời Để Nhớ
Vương Trùng Dương
10/2018
Năm 1955 Bảo An Đoàn được thành lập, trực thuộc Phủ Tổng Thống, ông Tôn Thất Trạch làm Tổng Giám Đốc (Năm 1964, Bảo An Đoàn đổi tên thành Địa Phương Quân, Nha Tổng Giám Đốc Bảo An đổi tên thành Bộ Chỉ Huy Trung Ương, sau đó là Bộ Tư Lệnh Địa Phương Quân & Nghĩa Quân).
Chiều Thơm Du Hồn Người Bồng Bềnh …
Vũ Thành An
26/10/2018
Hình chị Đặng Tuyết Mai đón Vũ Thành An ngày 14 tháng 7 năm 1991 tại Quân Cam.
Em yêu dấu,
Cuối năm 1962, anh gặp Em ở trường Hưng Đạo. Hồi đó anh thường tự hào nói với các bạn của mình: “An tán gái không phải bằng lời mà bằng mắt thôi!”. Và anh đã nhìn Em đắm đuối đến nỗi cuối cùng Em không thể cưỡng lại được, chúng ta bắt đầu quen nhau. Em học lớp Đệ Nhị, anh học lớp Đệ Nhất. Mối tình học trò của chúng ta thật êm đềm, trong trắng.
Kỷ Niệm Với Nhạc Sĩ Song Ngọc
Hoàng Oanh
10/2018
Nhận được tin buồn: Nhạc sĩ Song Ngọc vừa qua đời vào ngày 14 tháng 10 năm 2018. Hoàng Oanh nhớ lại những năm tháng còn ở quê nhà trước 1975: Nhạc sĩ Song Ngọc cũng khá thân với gia đình Hoàng Oanh. Anh thường ghé nhà thăm gia đình Hoàng Oanh rồi ở lại trò chuyện rất lâu. Trong những câu chuyện thân mật kể với nhau, anh Song Ngọc thường thêm vào những mẫu chuyện vui làm cả nhà cười vang!
Nhạc sĩ Song Ngọc vĩnh biệt khán giả ái mộ!
Nam Lộc
15/10/2018
Nhạc sĩ Song Ngọc, một trong số những nhà soạn nhạc tiền bối của nền âm nhạc Việt Nam vừa qua đời vào lúc 9 giờ 30 tối Chủ Nhật, 14 tháng Mười, 2018 tai thành phố Houston, Texas vì bạo bệnh.
Thanh Thúy, tiếng hát khói sương
Du Tử Lê
9/2017
Ở một góc độ khác, góc độ thi sĩ và đồng thời là giáo sư triết, nhà thơ Nguyên Sa cũng đã có bài nhận định về trường hợp ngoại lệ của tiếng hát Thanh Thúy.
Mở dầu bài viết, nhà thơ Nguyên Sa nhắc tới bốn câu thơ tuyệt tác của Hoàng Trúc Ly, dành cho Thanh Thúy. Kế tiếp, ông thuật lại cuộc đối thoại giữa ông và tác giả bài “Thanh Thúy, tiếng hát lúc không giờ” của nhà văn Mai Thảo:
Đêm Sài Gòn xưa, và ban hợp ca Thăng Long
Du Tử Lê
10/2018
Từ trái, hàng đứng: Phạm Duy, Hoài Bắc-Phạm Đình Chương, Hoài Trung. Hàng ngồi: Thái Hằng, Khánh Ngọc, Thái Thanh.
Quá khứ, Sài Gòn từng có một chân dung, một nhan sắc. Đó là chân dung khác. Trái tim khác. Phiên bản khác với đêm. Sài Gòn. Xưa.
Cất tiếng ca từ lòng đất, Mai Khôi khiến khán giả Mỹ thấy “đau”
VOA
9/2018
Trong không gian đậm chất nghệ thuật của một đoạn đường tàu điện ngầm bỏ hoang có tên Dupoint Underground dưới lòng thủ đô Washington D.C, Hoa Kỳ, Mai Khôi, cô ca sĩ từng được mệnh danh “Lady Gaga của Việt Nam” đang khiến khán giả Mỹ trải nghiệm nỗi đau của cảnh sống thiếu tự do. Phần lớn những tác phẩm mà Mai Khôi và ban nhạc Chém gió biểu diễn đều bằng tiếng Việt, nhưng điều đó không ngăn cô truyền tải được thông điệp của mình, thông qua thứ ngôn ngữ âm nhạc giàu cảm xúc và sáng tạo, kết hợp nhuần nhuyễn giữa nhạc cụ truyền thống của Việt Nam với nhạc khí phương Tây. Phỏng vấn Tolu Mide, Ca sĩ, Nhạc sĩ: “Ôi chúa ơi, vô cùng cảm xúc. Tôi có thể cảm nhận được tất cả những bài hát của cô ấy. Tôi không hiểu hết lời, nhưng thứ cảm xúc mà cô ấy đưa vào mỗi bài hát đã đặt tôi vào vị trí của cô. Lắng nghe cô ấy hát một cách đầy xúc cảm, hát về nỗi đau, về tự do, vào đức tin, và những điều đang diễn ra tại Việt Nam khiến tôi cảm thấy thật may mắn khi có được những trải nghiệm âm nhạc này.”
Thơ Và Mưa Trong Mùa Vu Lan
Dương Kinh Thành
8/2018
Không rõ có phải mình là nghệ sĩ hay không, hay ít ra cũng là người có những hoạt động liên quan đến văn hóa văn nghệ, nên rất dễ cảm xúc trước một câu thơ, một câu văn hay bài nhạc hay và có ý nghĩa sâu xa ?
Tự thân vốn là người đã mất cha và mẹ từ lâu, trước đây khi còn sinh hoạt, đứng trước hàng chục. hàng trăm huynh trường đoàn sinh đề nói về ý nghĩa cài hoa hồng mỗi dịp Vu Lan, tôi vẫn luôn giữ vững và kềm chế cho đúng quy cách một huynh trưởng lãnh đạo, nói cho các em và khuyên nhũ về sự hiếu đạo với hai đấng sanh thành. Để rồi một lát nữa, khuất sau bức tường của hậu tổ, một vài huynh trưởng đến bên tôi và cho ghé bờ vai trong một thoáng ngậm ngùi mà ban nảy mình còn tỏ ra cứng cỏi ! Sau này hoạt động nghệ thuật, tiếp xúc với rất nhiều thơ văn nhạc họa, tôi đã giúp các vị lãnh đạo nhận định tác phẩm bằng chính cảm xúc thật của lòng mình, từng bước , kiên nhẩn xây nên nền móng văn hóa văn nghệ Phật giáo buồi ban đầu. Cứ thế, mỗi mùa Vu Lan, mùa của gió và bão, luôn có những cơn mưa âm ỉ, đã ngăn cách khá dài những dòng hoài niệm vẫn luôn đang muốn chực chờ tuôn chảy. Thế nhưng cảm xúc thì vẫn không hao mòn, suy siểng theo thời gian.
Cho Thêm Hương Sắc Mùa Vu Lan
Dương Kinh Thành
20/8/2018
Vu Lan năm nay có ba MV ca nhạc mới toanh. Trước hết là MV đầu tay“ Tình Mẫu Tử” của Duy Cường quán quân “Thần Tượng Bolero 2018”. Đó cũng là tựa bài hát do ca nhạc sĩ Ngọc Sơn sáng tác riêng tặng đứa học trò có hoàn cảnh trong quá khứ gian khổ, từng mót khoai vụn ăn trừ bửa do vằng mẹ.
Tưởng niệm Nữ hoàng nhạc soul Aretha Franklin
Tuấn Thảo
17/8/2018
Aretha Franklin Sings ‘My Country, ‘Tis of Thee’ at Obama’s Inauguration
Lúc sinh tiền, Aretha Franklin từng được mệnh danh là “Nữ hoàng nhạc Soul”. Bà cũng từng được tạp chí Rolling Stone xếp vào đầu bảng trong số 100 giọng ca hay nhất mọi thời đại. Giọng ca lẫy lừng ấy nay không còn nữa. Aretha Franklin đã qua đời tại thành phố Detroit bang Michigan ngày 16/08/2018, hưởng thọ 76 tuổi.
‘Chúng tôi sẽ nhớ mãi về ‘Thằng Hèn Vĩ Đại’
BBC
12/8/2018
Nhạc sĩ Tô Hải của nhạc phẩm ‘Nụ cười Sơn cước’ được biết đến nhiều sau tác phẩm phản tỉnh của ông ‘Hồi ký một thằng hèn’
Tin cho hay, nhạc sỹ lão thành Tô Hải, nhà bất đồng chính kiến được biết đến nhiều quá cuốn sách ‘Hồi ký của một thằng hèn’ qua đời tại Sài Gòn hôm 11/8/2018 sau một thời gian dài lâm bệnh, hưởng thọ 91 tuổi.
Nhạc sỹ Tô Hải tên đầy đủ là Tô Đình Hải, sinh năm 1927, trước đó từng được biết đến là một nhạc sỹ đa phong cách, có nhiều sáng tác thuộc nhiều thể loại nhạc từ lãng mạn, tới nhạc giao hưởng, nhạc phim, nhạc k v.v…, nhưng nổi bật một thời là thể loại ‘nhạc đỏ, nhạc cách mạng’.
Claude Debussy, hiện thân của nghệ thuật âm nhạc Pháp
Thanh Hà
10/8/2018
Từng được mệnh danh là “Claude de France”, nhạc sĩ Claude Debussy (1862-1918) là người mở đường cho trường phái âm nhạc hiện đại, mở ra một khung trời mới cho dòng jazz ở Châu Âu, là kho tàng vô tận cho rất nhiều thế hệ những tác giả soạn nhạc phim.
100 năm sau ngày tác giả của La Mer qua đời, công chúng vẫn chưa khám phá hết di sản đồ sộ mà Debussy để lại cho dù ông được mệnh danh là “hiện thân” của trường phái âm nhạc Pháp.
Đọc Truyện Tàu
Nguyễn Ngọc Ngạn
7/2018
Hôm rồi tôi đi show bên Mỹ, có gia đình gồm ba mẹ con gặp tôi và nói:
– Chú Ngạn ơi! Hồi tháng 5, ở chỗ cháu tổ chức buổi họp mặt nhân ngày Mother Day. Cháu bận coi nhà hàng nên không dự được. Nhưng cháu có ủng hộ tiền và thức ăn. Sau đó Ban Tổ Chức gửi thư cám ơn tất cả những người cho tiền, gọi là “các vị Mạnh Thường Quân”, trong đó có tên tiệm phở của gia đình cháu. Mạnh Thường Quân là gì, chú Ngạn?
Thơ Cổ Trong Nhạc Nguyễn Văn Đông
Khương Duy
28/7/2018
Sau khi thưởng thức xong chương trình nhạc Nguyễn Văn Đông, điều sâu sắc nhất tôi cảm nhận được ở người nhạc sĩ này là sự tài hoa. Nét nhạc của ông đã sáng tạo mà lời nhạc lại càng trau chuốt. Chúng ta đều biết rằng các nhạc sĩ miền trước 1975 thường đặt lời nhạc rất nên thơ, dù bình dị nhưng sang trọng. Thế nhưng, giữa khu vườn trăm hoa đó, ca từ trong các tác phẩm của nhạc sĩ Nguyễn Văn Đông vẫn mang một một vẻ đẹp thật nổi bật. Lời nhạc của ông mang một vẻ thâm trầm, phảng phất một nét u tịch, nghiêm trang. Đặc điểm đó có lẽ bắt nguồn từ việc ông thường sử dụng ý thơ cổ và điển tích, điển cố khi đặt lời cho các nhạc phẩm.
Véronique Sanson, ngẫu hứng thoáng bay
Tuấn Thảo
28/7/2018
‘‘Duos Volatils’’ là tựa đề tập nhạc mới của Véronique Sanson. Đúng với tên gọi của nó, album phòng thu thứ 16 này là một tuyển tập bao gồm các bản song ca với các đồng nghiệp, kể cả bạn cũ và bạn mới. Được phát hành vào mùa thu năm 2018, album này cũng đánh dấu 50 năm sự nghiệp của Véronique Sanson.
Chuông Khuya Trên Ngọn Cô Sơn
Mai Xuân Vỹ
18/07/2018
We’re all born mad. Some remain so.
Samuel Beckett
Phi Lộ – Hay là Disclaimer
I.
Từ thuở nhỏ, và có lẽ cho đến tận bây giờ, trong lòng tôi luôn có hai nước Trung Hoa khác hẳn nhau. Và thường thì luôn đối lập với nhau.
Đó là một nước Trung Hoa với Tam Quốc Chí, Đông Châu Liệt Quốc, Bạch Cư Dị Đỗ Phủ Lý Bạch với những điển tích điển cố mà năm lớp 6 bắt đầu trung học, trong khi lũ bạn tôi thường phải “struggling”, thiên nan vạn nan cố nhét vào đầu những từ Hán Việt tối nghĩa thì tôi thoải mái nhớ dễ dàng như đọc truyện Kim Dung. Đó là một nước Trung Hoa rất đẹp về văn hóa.
Tản mạn về những tình khúc Dương Đình Hưng
Học Trò
13/7/2018
“Dù cho chỉ sống một giây,
Máu còn luân chuyển, tim này còn yêu”
(Dương Đình Hưng)
Đó là hai câu thơ chú Hưng đọc lại cho tôi nghe trong lần ông sang Cali gần đây (tháng Sáu 2018) để tham gia đêm nhạc “Áo Trắng với Cung Đàn”. Đêm nhạc do Câu-Lạc-Bộ Văn-Nghệ Viện Việt-Học tổ chức, với mục đích “giới thiệu những dòng nhạc mới của 5 Bác Sĩ người Việt Hải Ngoại.” Vâng, xin phép được “bật mí” cùng bạn đọc của “Học Trò”, rằng ông Hưng là chú ruột tôi – mà chính tôi cũng chỉ mới khám phá ra hai năm gần đây, là ngoài công việc chính là bác sĩ (đã nghỉ hưu), ông còn là một người sáng tác nhạc nữa. Ông và tôi đã có một dịp trò chuyện khá lý thú khoảng ba giờ đồng hồ ở một tiệm café Starbuck. Với hai câu thơ ông đọc tôi nghe, tôi càng tin 100% tại sao tôi không thể sáng tác nhạc được. Tôi chỉ có thể là một “blog sĩ” mà thôi, vì tôi không có đủ “lửa”, không có một con tim nhạy cảm để có thể yêu cuồng nhiệt, say đắm tới độ bật ra những câu thơ, những câu nhạc như những thi sĩ, nhạc sĩ được. Tôi bèn tận dụng lần gặp gỡ hiếm hoi này (chú ở Virginia, còn tôi ở California) để “phỏng vấn” chú, hy vọng chú “bật mí” những yếu tố đã khiến chú viết nhạc, làm thơ được phổ nhạc, viết lời Việt cho nhạc ngoại, tổng cộng gần 100 bài.
Tre có nói được không mẹ ?
Nguyễn Thị Ninh
15/7/2018
Ca sĩ Mai Khôi
Cậu con trai tôi 6 tuổi của tôi băn khoăn hỏi khi tôi nói cho cậu bé nghe rằng tôi sẽ đi xem một chương trình có tên “Lời của tre”.
Mẹ đi xem về rồi mẹ kể cho con nghe nhé.
Tôi háo hức lắm và càng háo hức hơn vì còn mang thêm một trọng trách to lớn như thế.
Tặng ‘bông’ cho ca sĩ tài tử có từ lúc nào
Ngành Mai
11/7/2018
Một khán giả đi xem đờn ca tài tử tổ chức vào chiều Thứ Năm hàng tuần tại phòng sinh hoạt nhật báo Người Việt, thấy hình ảnh tặng bông có gắn tiền cho ca sĩ tài tử đã thắc mắc rằng, tặng bông có từ lúc nào mà trước đây ông chẳng hề thấy? Tặng bông có ý nghĩa gì, sao lại gắn tiền trong đó?
Ca sĩ Tâm Vấn, hiền thê Bác Sĩ Nguyễn Đan Quế, qua đời
3/7/2018
Ca sĩ Tâm Vấn
SÀI GÒN, Việt Nam (NV) – Ca sĩ Tâm Vấn, hiền thê của Bác Sĩ Nguyễn Đan Quế, vừa qua đời lúc 9 giờ tối (giờ địa phương) Thứ Ba, 3 Tháng Bảy, tại Sài Gòn, hưởng thọ 85 tuổi.
Tin này được nhạc sĩ Hoàng Trọng Thụy, con trai của bà, xác nhận với nhật báo Người Việt.
Màu Thời Gian Với Lê Uyên Và Phương
Ngu Yên
1998
Thương em khi yêu lần đầu
Thương em lo âu tình sâu
Dù gương xưa không được lau
Soi lấy bóng mối duyên đầu
Cho tôi yêu em nồng nàn
Cho tôi yêu em nồng nàn
Dù biết yêu tình yêu muộn màng
…….
(“Tình Khúc Cho Em”)
Tiếng hát dường như làm cho đêm Đà Lạt lạnh hơn. Chúng tôi co ro quây quần bên nhau quanh ánh đèn bạch lạp trong những căn phòng nhỏ hẹp của bằng hữu. Chia nhau vài ly cà phê, vài tách trà, vài chiếc bánh ngọt. Có đêm chúng tôi ngồi giữa mênh mông của bầu trời, của gió lạnh, trên đồi cỏ với một nhúm lửa vừa đủ ấm, vừa đủ tro tàn để lùi khoai lang. Bắt đầu từ những đêm văn nghệ bỏ túi như thế, chúng tôi biết đến Lê Uyên và Phương.
Tuổi Nhỏ, Những Cây Đàn Và Đà Lạt
Lê Uyên Phương
1985
Nhạc sĩ Lê Uyên Phương (Lê Văn Lộc) từ trần tại bệnh viện UC Irvine, California hôm 29-6-1999, hưởng dương 59 tuổi.
Nhạc sĩ Lê Uyên Phương (1941-1999)
Vài năm trước biến động mùa thu 1945, Đà Lạt vẫn còn là một vùng đồi núi hoang vu, người ta bắt đầu mở ra những con đường xuyên qua các vùng cảnh trí rất xinh đẹp và cho xây hàng loạt những biệt thự dọc theo những con đường xuyên qua các vùng cảnh trí rất xinh đẹp đó.
Gia đình chúng tôi lúc bấy giờ sinh sống nhờ vào một cửa hàng ăn nấu cơm tháng cho những công chức lục lộ, những thầy thông, thầy phán, những ông cai chánh làm công việc mở đường đó.
“Không có mây trên thành phố Los Angeles” của Lê Uyên Phương
Nguyễn Mạnh Trinh
29/6/2018
Có một nghệ sĩ đã viết trong một tác phẩm văn xuôi của mình:
“… Ca khúc là để ca ngợi tình yêu, ca ngợi tình người. Ca khúc là để than khóc, để trách móc. Ca khúc là để ước mơ, để đau đớn. Ca khúc là để chửi rủa, để van xin. Nếu đề cập đến một cái gì khác những điều đó, ca khúc không còn là ca khúc nữa, phải thế không? Vì thế khi chúng tôi hát lên:
Có những điều muốn nói mà không nói được
Vì gia đình tôi
… Có những điều không muốn nói mà tôi vẫn nói
Vì tôi hèn nhát
…Vì thế trong đời tôi đã nhiều lần dối trá
Vì thế trong đời tôi đã nhiều lần dối lòng
…Tôi cảm nhận rất rõ ràng cái thân phận con rối của tôi, tôi thấy rất rõ cái thụ động của mỗi con người trong cuộc đời này, những trói buộc của hoàn cảnh xã hội của hoàn cảnh gia đình, hoàn cảnh cá nhân… đã hướng dẫn hành động con người và tạo nên những tác động torng đời sống chúng ta.
Một Tách Cà Phê Cho Hai Người
Lê Hữu
1/10/2011
Café, cũng đủ lãng quên đời
“Hạnh phúc là một tách café và nhạc Trịnh Công Sơn”.
Đấy là một trong những định nghĩa về hạnh phúc, ghi lại được trong một tuyển tập những bài nhận định về âm nhạc Trịnh Công Sơn, ấn hành ở trong nước (Một cõi Trịnh Công Sơn, nxb Thuận Hóa, 12/2002). Tôi không rõ người nói hay viết câu ấy đã căn cứ vào đâu để đưa ra định nghĩa này. Thực trạng đời sống và sinh hoạt văn hóa văn nghệ ở trong nước chắc? Bao nhiêu là quán xá lớn, nhỏ ở ngoài đường, trên phố thường xuyên “chơi” nhạc Trịnh Công Sơn để thu hút khách, để những người khách bước vào đó tìm kiếm chút hạnh phúc.
Hà Nội, những mùa xuân phai
Lê Hữu
3/2/2011
Đêm tân xuân, Hồ Gươm sao long lanh…”
(“Gửi người em gái”, Đoàn Chuẩn)
Hà nội yêu, anh vẫn yêu muốn khóc… (1)
Tôi chưa hề nghe ai nói “yêu muốn khóc” bao giờ, chỉ độc nhất có một người làm thơ là Hoàng Anh Tuấn. Yêu đến như thế là… yêu quá là yêu. Yêu đến như thế là quá mê đắm, quá si tình. Chỉ có yêu quá, nhớ quá, và chỉ có là “thi sĩ” mới thốt lên được những lời ấy. Trong tình yêu ấy có nỗi buồn bã thất vọng vì không gần được người mình yêu. Trong tình yêu ấy còn lẫn nỗi tiếc nhớ đến rưng rưng nước mắt. Yêu mà chỉ sợ mất người mình yêu.
Kỳ Duyên Và Nguyễn Ngọc Ngạn Một Phần Tư Thế Kỷ
Nguyễn Ngọc Ngạn
9/6/2018
Nguyễn Ngọc Ngạn và Kỳ Duyên
Hồi tưởng lại chuyến bay đêm của hãng Air France đưa tôi từ Toronto sang Pháp giữa tháng 8 năm 1992, tôi chẳng bao giờ hình dung trước là mình sẽ có mặt trên Paris By Night đến nay đã 26 năm. Từ nhỏ tới giờ, chưa có công việc nào tôi làm lâu như thế! Nói đúng ra, trước đó, trong làng văn nghệ Việt Nam, MC chưa hề là một cái job được người ta chú ý kể cả quốc nội lẫn hải ngoại.
Nghe Nhạc Phật Đản
Dương Kinh Thành
5/2018
Thường như mọi năm, muốn biết mùa Phật đản rộn ràng ra sao nhiều người hay tìm vào các trang nghe nhạc ở các cổng thông tin đa dạng, dù ở đó chưa phải là nơi tổng hợp hay tiêu biểu cho các hoạt động âm nhạc Phật giáo (ANPG).
Bây giờ thử gõ vào từ khóa “nhạc Phật Đản” chúng ta dễ dàng tìm chọn ra rất nhiều bài hát cùng chủ đề. Đó là xu thế tất yếu của thời đại , và cũng từ xu thế ấy , dường như chính là bàn đạp khơi dậy thiện duyên tử phía ca nhạc sĩ đến với ANPG. Trước kia, khi chưa làm quen với âm nhạc Phật giáo, các ca nhạc sĩ còn rất nhiều e ngại khi muốn thể hiện tấm lòng đối với Phật đà, nên dùng những bài nói về cha, mẹ, về hiếu hạnh và về ca ngợi quê hương. Vì thế cả một thời gian dài trong ác buổi văn nghệ cùng dùng ở các chùa ngưởi ta chỉ nghe toàn nhạc hiếu nghĩa và ca ngợi quê hương. Lễ Phật đản cũng ca hát về mẹ, lễ vu lan ngoài ca hát về mẹ cha thì cũng có những bài ca ngợi quê hương. Vì thế đã có nhiểu đạo hữu suy nghĩ : nếu để nghe những bài hát như vầy thì ở nhà hằng ngày chúng tôi nghe đã chán chường lắm rồi, đã thế gian lắm rồi. Nếu ở nhà, chỉ cần một động tác bấm nút là cói thể chọn nghe các bài khác, đến chùa để nghe pháp và tu học hoặc nghe những bài nhạc chứa đựng âm giai Phật đà, như vậy các vị có xem thường Phật giáo chúng tôi lắm không? Vần để cũng đã được nhiều đạo hữu có chút kiến thức Phật pháp và nghệ thuật góp ý với các vị trụ trì nhưng thời gian đó chùa nào, người nào cũng có thấy thấy phấn khích khi có ngôi sao A, ngôi sao Z đến chùa mình phục vụ dù có ca hát bài hát với nội dung gì cũng không quan trọng. Xem ra nhờ thế người ta mới thấy căn bệnh sủng ái “ngôi sao” đâu chỉ dành cho người thế gian thường tình !
Hiện tại thì tình hình đã khác hẳn, các ca nhạc sĩ đã tự sáng tác và biểu diễn các khúc có nội dung Phật pháp rỏ ràng. Chỉ riêng lãnh vực sáng tác, thể chia ra nhiểu khuynh hướng sáng tác như cảm tính, chuyên sâu và bình thường. Trước hết khuynh hướng cảm tính là tuy chưa thông hiểu sâu Phật pháp, chỉ bằng nhãn quan thế tục và tình cảm chân thành đành cho Phật giáo, cho một nhân vật Phật hay Bồ Tát nào đó mà mình có thiện duyên ban đầu, ngừời nhạc sĩ thả tình cảm thiện duyên ấy vào những nốt nhạc mình ứng tác để trở thành tác phẩm. tất nhiên có những sai sót nhất định mà rồi đây, mai sau, khi ngày càng thâm nhập sâu vào Phật pháp họ cũng sẽ dần nhận ra khắc phục để hoàn thiện. Đây là căn nguyên bước đầu để dẫn dắt họ vào nẽo đạo nên cánh cửa mở rộng khá thoáng. Vì vậy đây là thành phần đa dạng, rất đông, vừa là tín hiệu vui cho ANPG nhưng cũng gây ra nhiều hệ lụy không ít từ nội dung diễn đạt. Những điều bất cập này từ trước đến nay chưa có một động thái kiềm soát hoặc chí ít góp ý từ phía các ban ngành chuyên môn của Phật giáo. Tiếp theo là khuynh hướng Chuyên sâu. Trong khuynh hướng này hiện đang này sinh ra hai góc cạnh đối lập nhau. Đó là người am hiểu Phật học nhưng yếu về chuyên môn âm nhạc và ngược lại người am hiểu chuyên môn âm nhạc thí lại yếu vầu khả năng phật học chuyên sâu. Nếu bổ sung cho nhau được thì quả là hạnh phúc tuyệt vời cho ANPG. Nhưng rất tiếc là trong lạnh vực nghệ thuật ai cũng có quyền “ sáng tạo” riêng khó chấp nhận đồng hành với nhau. Từ đây xảy ra vấn đề gần như là một lựa chọn dù rằng đến với phật pháp ai cũng muốn cống hiến bằng cả cái tâm tha thiết của mình; đó là chọn người am tường Phật học để vững tin hơn , và nếu sự lựa chọn ấy là có thật thì rõ ràng yếu tố nghệ thuật yếu đi – nếu không muốn nói là xem nhẹ. Ngược lại nếu chọn yếu tố chuyên môn thì ai cũng dễ dáng nhận ra kết cục như thế nào. Cho nên ANPG chuyên sâu thì rất kén chọn người nghe, chưa nói đến các nhạc sĩ phổ thơ nhiều ẩn dụ của chư Tổ, chư Thiền sư xưa một cách cứng nhắc. Cuối cùng là khuynh hướng bình thường . Đây là sự dung hòa bất đắc dĩ, muốn có tác phẩm để làm chương trình hay biểu diễn, chấp nhận tất cả các khuynh hướng sáng tác và nội dung lõng lẽo ra sao. Với điều kiện và danh phận của một tổ chức Phật giáo, mỗi một chương trình biểu diễn là một sự tập hợp, chấp vá, mang hình thức không khác một chương trình đại nhạc hội quy tụ nhiều danh ca, ngôi sao và tạp kỷ và quyền lợi sòng phẳng với nhau. Vì sao ? Vì Phật giáo chúng ta chưa bao giờ đặt ra vấn đề đào luyện hay gìn giữ những khà năng tiềm tàng, vốn có của mình, để có một thực lực nội tại vững chắc của chính mình, do mình đảo luyện và gìn giữ mà có. Yếu tố cúng dường và nhất là tấm lòng tha thiết dành cho Phật đạo dần bị bào mòn, tàn lụi bởi cách làm ANPG hiện nay.
Ba khuynh hướng sáng tác trên, hiện nay có ai làm một thống kê hay tổng kết thành quả gì cho Phật giáo, và Phật giáo đã được hưởng lợi lạc gì qua những cách làm ấy ? Thật ra nếu nói không thì thiếu tôn trọng một vài cá nhân đã có thành quả cống hiến thật sự, còn nếu nói có thì tội nghiệp cho ANPG đâu phải là một sân cỏ để mủi giày đinh của các cầu thủ thay nhau dẫm nát mà tính chuyện thắng thua. Có lẽ tốt nhất là chính chúng ta , mỗi người có một cảm nhận riêng , nên tự đi tìm ra đáp án sẽ khả thi hơn.
Trên mặt bằng chung, chúng ta dễ dàng nhận ra có không ít sự thành tựu đáng khích lệ, khả dĩ tác động đến mặt tích cực cho ANPG. Với những tác giả nội tại như Chúc Linh, Đức Quảng, Quý Luân.v…v..thời gian qua cũng có nhiều tác phẩm có chất lượng bên cạnh dòng nhạc sinh hoạt xưa nay trong lãnh vực biều diễn. Nói về nhạc mừng Phật Đàn trước hết phải kể đến tác phẩm “Trăng Tròn Tháng Tư” của Chúc Linh, dù không phải dòng nhạc sinh hoạt nhưng bài này mang tính chất chào đón, hân hoan thật sự, rất phù hợp với nhiều lứa tuổi mà gần đây chưa thấy có tác phẩm nào đạt được như vậy. Nhạc sĩ Quý Luân có điều đáng quý là có một tác phẩm dành riêng cho lứa thiếu nhi mà ít thấy các nhạc sĩ PG sau này có được, đó là bài “Em Mừng Phật Đản Sanh”. Mong rằng những tác phẩm như thế này sẽ được các nhạc sĩ Phật giáo tiếp tục phát huy để lứa tuổi các em không bị đầy dạt qua một bên sân khấu mỗi mùa Phật Đản. Với nhạc sĩ Giác An thì sau bài “Mừng Phật Đản Sanh” với giai điệu Tango rất được nhiều ca sĩ chọn ca , nhưng qua sự cố “ Hoàng hậu đản sanh đức Phật nhân tử” ( dù đã lắng nghe, tiếp thu và sửa chữa) thì dường như bị chìm hằn, có lẽ bận bịu chén cơm manh áo, đi phổ thơ kiếm sống !
Ở khuynh hướng khác, trước khi nhắc đến nhạc sĩ lỗi lạc Hàn Châu, chúng ta nên nhắc đến ca sĩ Thùy Trang và Nguyễn Đức. Chính hai ca sĩ này đã tận tâm , chăm chút các tác phẩm của nhạc sĩ Hàn Châu, từ thu âm, phối khí cho đến trực tiếp thể hiện, biến tác phẩm trở nên chuyên nghiệp đáng tự hào. Ban đầu nhạc sĩ Hàn Châu rất ý tứ phổ nhạc từ bài sám cầu an ( Con quỳ lạy Phật chứng minh..) để có được bài “ Lạy Phật Quan Âm” vì vậy sai sót từ ngữ Phật học không đáng kể. Gần đây nhất nhạc sĩ Hàn Châu gây thêm ngạc nhiên khi viết bài “Hát Mừng Đản Sanh” mà lời thì của Vinh Đại Sơn. Bài này ca sĩ Nguyễn Đức và Sương Mai thể hiện rất nhẹ nhàng và thanh thoát. Nhạc sĩ Hàn Châu phải khiến lớp đàn em học hỏi và cảm phục. Cũng có một vài vị nhận thấy rằng khi chưa hiểu nhiều về Phật học thì cũng nên dựa vào thơ hoặc bài viết của người đi trước sẽ tránh được nhiều sai sót hơn.
Xa thêm chút nữa, hai năm trở lại đây, cặp đôi nhạc sĩ Hoàng Y Vũ và ca sĩ Châu Khánh Hà gây được sự chú ý trong làng nhạc ANPG qua nhiều bài hát với nhiều phong cách mới lạ. Đây là cặp đôi sáng tác và biểu diễn theo khuynh hướng cảm tính. Vì vậy có một vài sai sót nhỏ không đáng kể nhưng nếu được khắc phục sớm thì tác phẩm sẽ thêm hay và đạt chất lượng tốt hơn. Thí dụ tác phẩm “ Happy Birthday Thích ca Mâu Ni Phật” chỉ nghe tựa đề thôi cũng thu hút các bạn trẻ rổi và nhất là giai điệu trẻ trung , sôi động. Nhưng đáng tiếc là các câu intro và giang tấu lại cài nhiều lần điệp ngữ “Om mani Padme hum” và còn lập đi lập lại rất nhiều lần trong một bài nội dung nói về đức Phật đản sinh. Có lẽ nhạc sĩ nghĩ đã là kinh thì cái gì cũng tốt ! Còn lại các bài khác cũng của chính nhạc sĩ này thì phần lớn đều diễn đạt nội dung đời là bể khổ, tu đi và chuyện tội phước theo cảm nhận của mình.
Hôm nay, đã là ngày mùng 10 tháng 4 âm lịch rồi, trên các trang mạnh vẫn chưa có gì dù là một MV ngắn của các ca sĩ thực hiện “mừng Phật Đản” như thường khi. Có chăng là các album “Nhạc Phật giáo “ với chủ đề ghi rõ ràng “ Nhạc Mừng Phật Đản” nhưng hầu hết đều là quan âm Bồ Tát, đời là Vô thường, Cát bụi…. Vì vậy càng khiến chúng ta cảm kích những tích cực hơn như sự kiện nhạc sĩ Phạm Nhật Huy đã tung ra một MV với 22 giọng ca của các ca sĩ , nghệ sĩ, người mẫu trong tác phẩm “Bảy Bước Từ Tâm”, vào đúng mùa Phật đản năm vừa rồi. Khi MV vừa được lên mạng, người viết là người đầu tiên gởi lời tán thán và cảm mến và cũng nhanh như khi tôi làm làm, chính nhạc sĩ Phạm Nhật Huy hồi âm thay mặt tập thể “Bảy Bước Từ Tâm” gởi lời cảm ơn. Còn lại vài ngày ngắn ngủi , biết đâu sẽ có ai đó tung ra một công trình tương tự dâng lên đức Từ Phụ ngày đản sanh !
Chúng tôi là những thế hệ từng sinh hoạt và trưởng thành trong màu áo thanh niên Phật giáo, nên đã từng tận hưởng và thấm nhuần nhiều dòng nhạc Phật giáo bao la, nên dù hôm nay có đứng trước những tác phẩn thượng vàng hạ cám thì vẫn nghe lại được từ trong ký ức của mình những nguồn ANPG đẹp, mà thương cho các bạn trẻ ngày nay. Thôi thì nghe đỡ những tác phẩn trên đây và ghi nhận tấm lòng của những người sáng tác và thể hiện.
Sài gòn mùa Phật Đản lần thứ 2642 – PL 2562
Dương Kinh Thành
Un Sospiro. Một Dấu Lặng & Một Tiếng Thở Dài
Mai Xuân Vỹ
23/05/2018
Phạm Duy & The Dreamers (Hội Việt Mỹ – Đường Mạc Đĩnh Chi , Saigon, 1974)
Tôi ngồi uống café với Duy Cường, nghe anh kể về những sinh hoạt Nhạc Trẻ của Saigon thập niên 70s. Và tôi như sống lại với anh cái thời Saigon với những L’Étranger, homme du midi, những Néant, những Nothingness. Những cái tên làm thành cái không khí francophile của người Saigon thời đó: Christophe, Polnareff, Juvet, Sardou, Hardy, Vartan. Và những cái tên báo hiệu một sự thay đổi ảnh hưởng văn hóa của Saigon –và của cả thế giới-: Paul Simon, Bob Dylan, Leonard Cohen.
Lẩn Thẩn Chuyện Saigon [3] – Tiếu Ngạo Café
Mai Xuân Vỹ
20/5/2018
I have measured out my life with coffee spoons
TS Eliot
Bạn tôi nhắn:
Ghé nhà uống café nhé. Café Ngũ Nhạc phái Giữa. Không phải Tung Sơn mà là Thái …không phải Sơn.
Bạn biết rồi đấy. Có một nhóm núi được liệt vào nhóm các Linh Sơn, là những núi thiêng của Trung Hoa mà Kim Dung đã đem vào truyện làm bối cảnh cho bộ Tiếu Ngạo Giang Hồ của ông. Tung Sơn còn được gọi là Trung Nhạc, tức là ngọn núi ở giữa trong năm ngọn núi ấy. Và trong quần thể Ngũ Nhạc, Thái Sơn là Đông Nhạc, là ngọn núi ở phía đông.
Trận Chiến Nhạc Vàng
Kiva
5/2018
Trên thị trường ca nhạc hiện nay, có nhiều tên gọi có ý nghĩa hơi tương tự nhau: Nhạc vàng, nhạc Boléro, nhạc trữ tình, nhạc quê hương, nhạc dân ca, nhạc mùi, nhạc sến, nhạc trước 75, nhạc đại chúng… Khán giả thường lẫn lộn vì không thấy khác biệt bao nhiêu giữa các dòng nhạc này. Chúng ta chưa có một Hội Đồng Âm Nhạc hay Hàn Lâm Viện Âm Nhạc để đưa ra những tiêu chuẩn, để phân biệt ranh giới, để thẩm định rõ ràng, chính xác những đặc tính khác nhau của các dòng nhạc. Mỗi người nói theo cách hiểu riêng của mình.
Lần đầu nghe tiếng hát Thái Hiền
Ngọc Lan
15/5/2018
Ca sĩ Thái Hiền. (Hình: Facebook Nina Hòa Bình)
WESTMINSTER, California (NV) – Nhiều người yêu nhạc có thể ngạc nhiên khi nghe tôi nói rằng chiều Chủ Nhật, 6 Tháng Năm vừa qua, trong chương trình “Cho Tôi Lại Ngày Nào” tại hội trường Việt Báo, Westminster, là lần đầu tiên tôi nghe Thái Hiền hát. Và cũng lần đầu tiên tôi nhìn thấy ca sĩ chính của chương trình có phong thái của một cô giáo hơn là một người đứng dưới ánh đèn màu.
Lời Cám Ơn
Nguyễn Ngọc Ngạn
6/5/2018
Tôi sang Cali thu hình Paris By Night 125, chủ đề tưởng niệm nhạc sĩ Nguyễn Văn Đông, tổ chức ngày chủ nhật 29 tháng 4. Trước khi lên đường, Thuý Nga cho biết vé đã bán hết cả 2 xuất nên tôi rất an lòng, chỉ cần lo sao cho chương trình thành công về mặt nội dung mà thôi.
Lẩn thẩn chuyện Saigon [2]
Mai Xuân Vỹ
5/2018
Hai – Chuyện café Saigon và QB
Café ở Saigon có hai loại: Robusta và Arabica.
Ngày xưa, người Pháp trồng nhiều cây robusta ở cao nguyên Di Linh Lâm Đồng Ban Mê Thuộc. Sau này người ta trồng thêm arabica. Bạn uống café nếu có phảng phất vị chua chua là arabica, bởi robusta người ta thu hoạch xong phơi khô là đem đi chế biến ngay, còn arabica thì phải để lên men theo một độ nhất định rồi mới chế biến. Vị chua phảng phất nói trên là từ quá trình lên men này.
Rose Laurens, nụ hồng chưa phai
Tuấn Thảo
5/5/2018
Đối với những ai yêu chuộng nhạc Pháp, Rose Laurens là một trong những giọng ca tiêu biểu nhất thập niên 1980, thời kỳ huy hoàng của dòng nhạc new wave. Trong tuần này, Rose Laurens từ giã cõi đời vào năm 65 tuổi, sau một thời gian dài chống chọi với bệnh ung thư.
Lẩn thẩn chuyện Saigon
Mai Xuân Vỹ
30/4/2018
Một – Chuyện một tô phở ngày 30 tháng tư
Ngày 30 tháng tư. Cả nước nghỉ mừng ngày thống nhất. Tôi thấy những tấm paneaux lớn người ta dựng trên nóc các building ở vòng xoay ngả sáu Phù Đổng đối diện Starbucks. Một tấm “nổi bật” đập hẳn vào mắt tôi cái cảnh chiếc xe tăng Trung Cộng húc đổ cánh trái cửa cổng dinh Độc Lập. Hẳn là đâu đó ở trên khắp dải đất này, người ta đang đọc diễn văn chúc tụng ngày và những người có công thống nhất đất nước. Và cũng chắc chắn là bên kia bờ Thái Bình Dương, số người Việt lưu vong đang khóc ngày Quốc Hận. Đất nước tôi vẫn là hai nửa đối kháng kể từ hiệp định Genève năm 1954. Chỉ khác là bây giờ biên giới không còn là vĩ tuyến 17.
Hôm nay ngày 30 tháng tư tôi đi ăn phở. Chính xác hơn là đi ăn phở Tàu Bay!
Tiếng nói bất đồng của Mai Khôi
MC – The Economist
Hoàng An dịch
4/2018
Ca sỹ và nhà hoạt động – đôi khi được coi là Pussy Riot của Việt Nam, đang thách thức một xã hội biết tự kiểm duyệt.
Album Dissent – Bất Đồng
https://open.spotify.com/album/0YVDhP6MwJBDJjHcYzrCq0
Trong những ngày cuối tháng Hai, các khán thính giả đã tập trung tại Phu sa lab – một không gian biểu diễn nghệ thuật tại quận Tây Hồ, Hà Nội. Một số đại diện của đại sứ quán Hoa kỳ và những người làm trong ngành ngoại giao của những nước khác đứng kề bên các nhà hoạt động, các nhạc sỹ, nghệ sỹ và một nhóm nhỏ các nhà báo. Những người nước ngoài và cả người Việt này đã làm chứng cho sự ra đời của “Bất đồng”, một CD mới của Mai Khôi được mang một tên gọi rất thẳng thắn và trung thực. Nhiều người thắc mắc, liệu sẽ có sự xuất hiện của Công an. Vì đây không phải là lần đầu tiên Công an có mặt tại sự kiện của nữ nhạc sỹ bất đồng này.
Đêm Dịu Dàng Thế Kia [1]
Mai Xuân Vỹ
4/2018
Đêm Dịu Dàng Thế Kia
Sáng tác: Mai Xuân Vỹ – Mai Khôi trình bày
Một – Đêm Dịu Dàng Như Sen
Tôi về thăm lại ao sen của bà vào môt ngày cuối hè. Con ngõ nhỏ quanh quất trổ đầy những tàn nắng nhạt nhạt lúc tàn ngày dẫn vào nhà bà thật bình yên lặng lẽ. Những bụi chè với lá xanh sẫm chia nhà bà làm hai nửa không đồng đều. Một nửa là căn nhà ba gian rộng mát với hàng hiên rộng và bộ sập gỗ mun đen tuyền tôi vẫn thường nằm ngủ với cậu những đêm hè xưa. Và sau nhà là vườn ổi vuờn mía và chuồng nuôi gà nuôi heo. Nửa còn lại là ao sen nơi tôi với dì và cậu thường nghịch phá giỡn nước vào những ngày xưa xa thẳm. Tôi rẽ trái ra ao sen và nghe lòng mình nằng nặng khi nhìn thấy ngôi mộ quét vôi trắng nép mình bên cây khế đơm dầy trái chín vàng óng. Mộ của cậu cả. Cậu mất sau mùa hè đỏ lửa và trước ngày hoà bình giả tạo với hiệp định Paris. Cả tiểu đoàn của cậu chỉ còn hơn nửa đại đội trở về sau trận đánh giải vây khủng khiếp ở Thường Đức dọc theo hai bên bờ con sông Yên và sông Vu Gia. Tiểu đoàn trưởng cùng toàn bộ các đại đội trưởng đồng loạt tử trận.
‘Đêm Nhớ Về Sài Gòn’- nỗi khao khát có người tri âm
Ngọc Lan
17/4/2018
WESTMINSTER, California (NV) – Người ta vẫn nói “Nghe nhạc là nghe theo tâm trạng.” Có bài khi nghe mình thấy lòng chùng chình bao cảm xúc. Lúc khác, cũng bài đó, nhưng mình nghe với lòng bình thản, an nhiên hơn. Tuy vậy, có những ca khúc mà bất cứ lúc nào vang đến bên tai, tôi cũng đều cảm thấy mình trở nên thẫn thờ, bồng bềnh trong những nỗi niềm khó tả. “Đêm Nhớ Về Sài Gòn” của Trầm Tử Thiêng là một trong những bài hát có ma lực ấy.
Françoise Hardy, tim nào còn đam mê
Tuấn Thảo
14/4/2018
Lần trước, Françoise Hardy cho ra mắt một tập nhạc là cách đây sáu năm (2012). Không lâu sau đó, bà đã lâm bệnh nặng, buộc phải xa lánh ánh đèn sân khấu. Trong khoảng thời gian ấy, Françoise Hardy phải dùng hóa trị để chống đỡ căn bệnh ung thư (bạnh cầu). Đối với một ca sĩ mà ai cũng tưởng chừng sẽ không trở lại, việc trình làng một album mới được xem như là một phép lạ.
Nghe Chú Cuội của Phạm Duy, qua tiếng hát Ái Vân
Tuấn Khanh
6/4/2018
Ca sĩ Ái Vân
Phạm Duy là họa sĩ bằng âm nhạc. Lăng nghe những ca khúc của ông, đặc biệt là những âm điệu dân ca, người ta cảm thấy như mình bị nhấn chìm vào bức tranh đẹp nhất của quê hương mình.
Quê hương Việt Nam đẹp khôn cùng trong những bài hát của Phạm Duy. Có những bài hát đã hơn nửa thế kỷ, khi cất lên vẫn như thảm lụa ký ức, trãi khắp trong suy nghĩ, để người ngồi mà tự vấn mình yêu đất nước này đến mức nào.
Những kết hợp bất thường trong ca từ nhạc Trịnh Công Sơn dưới góc độ ngữ pháp
PGS.TS. Trần Kim Phượng
2011
Năm nay là kỉ niệm 10 năm nhạc sĩ Trịnh Công Sơn trở về với “cát bụi”. Bao năm qua, ở mọi miền trên đất nước Việt Nam, người ta vẫn xao xuyến khi nhắc đến tên ông, say sưa hát những nhạc phẩm của ông và mê mải viết về ông từ nhiều góc nhìn của văn học, văn hóa, ngôn ngữ, triết học, âm nhạc, đời sống, tôn giáo… Hình như ở bất kì lĩnh vực nào, người ta cũng có thể dễ dàng lấy ông làm đề tài nghiên cứu. Theo dòng chảy mãnh liệt đó, chúng tôi thử liều lĩnh “đọc” những ca khúc của ông dưới góc độ ngữ pháp, trước hết, để thỏa mãn những khao khát của chính mình, sau nữa hi vọng góp một tiếng nói làm sáng rõ hơn những tuyệt phẩm mà ông – kẻ du ca về tình yêu, quê hương và thân phận – đã để lại cho nhân thế.
Paris By Night – Hành Trình 35 Năm
Don Hồ
4/4/2017
Thuý Nga- Paris By Night tự bao lâu đã là một biểu tượng của nền văn nghệ của người Việt Nam hải ngoại. Paris by Night đã đem âm nhạc Việt, tiếng Việt cùng văn hoá Việt đến từng gia đình người Việt lưu vong ở khắp nơi, cho dù là nơi tận cùng thế giới.
2018 đánh dấu hành trình 35 năm của chương trình Paris By Night đầy nghệ thuật này. 35 năm là một chặng đường dài cũng đầy gian lao, trắc trở nhưng Paris By Night vẫn giữ được vị trí hàng đầu của mình trong lòng người khách hâm mộ và trong lòng của cá nhân Don Hồ.
Ướt Mi, cơn mưa nhỏ trên tâm hồn mong manh
Hoài Dịu
31/3/2018
Dạo ấy, có người con gái đêm đêm thổn thức với từng lời ca, tiếng đàn tại một phòng trà ở Sài Gòn, có một chàng nhạc sĩ vô danh lặng thầm nghe cô hát. Tiếng hát liêu trai đong đầy nỗi buồn, hoen nhòa trên mi của cô ấy, cứ từ từ « dan díu » vào tâm hồn anh. Và từ đó nhạc phẩm « Ướt Mi » được phôi thai từ trái tim anh, nhạc sĩ Trịnh Công Sơn, như những giọt sầu, thương người em gái mưa ngâu.
Bài 46: Khi Bài Hát Trở Về
Tiểu luận về nhạc phẩm Việt Nam Quê Hương Ngạo Nghễ của Ns Nguyễn Đức Quang
Trần Trung Đạo
29/8/2017
Nhạc sĩ Nguyễn Đức Quang
Nếu phải xếp hạng những bài hát được sinh ra và lớn lên cùng với thăng trầm của đất nước, với thao thức của thanh niên, sinh viên, học sinh, với tâm trạng của những người lính trẻ trong cuộc chiến tranh tự vệ đầy gian khổ ở miền Nam trước đây, tôi tin, Việt Nam quê hương ngạo nghễ của nhạc sĩ du ca Nguyễn Đức Quang sẽ là một trong những bài ca được xếp hàng đầu.
Đặng Thế Phong – sống và chết trước khi thời cơ đến (phần 2)
Jason Gibbs
Viết cho BBC Tiếng Việt
1 tháng 3 2017
Đầu năm 1940 Đặng Thế Phong soạn một mục giảng dạy những điều cơ sở về nhạc lý như cái gam, các nốt, khoa, trường độ, v.v.
Như vậy Đặng Thế Phong có một trình độ âm nhạc Tây phương rất vững chắc. Các bài hát được chép ra rất đúng, và các nốt giai điệu hợp với luật hòa âm nhạc tây phương. Chắc người nhạc sĩ đã được đào tạo rất tốt ở trường dòng (và rất có thể Đặng Thế Phong từng theo đạo Thiên Chúa – em út của nhạc sĩ, Đặng Thanh Kim, là tín đồ Công giáo). Ngoài tài năng và nền học thức, Đặng Thế Phong cũng giữ một niềm đắm mê âm nhạc. Theo ký ức của Nguyễn Trường Thọ thì “Phong thích ôm cây lục huyền cầm nghêu ngao hát suốt ngày.” Đặng Thế say mê âm nhạc đến hơi thở cuối cùng. Lúc lâm chung, ông xin em út của mình ca và đàn bài “Serenade” của Schubert cho mình nghe.
Đặng Thế Phong – sống và chết trước khi thời cơ đến (phần 1)
Jason Gibbs
Viết cho BBC Tiếng Việt
28 tháng 2 2017
Đặng Thế Phong có hai mảnh đời khác nhau. Cuộc đời của ông khi bố ông còn sống, và cái thời kỳ sau khi bố ông mất độ năm 1935.
Khi bố ông còn sống gia đình của ông được hưởng cuộc sống ổn định, khá giả của một công chức của sở Trước Bạ Nam Định. Gia đình họ Đặng ở nhà số 9 Hàng Đồng là trung tâm thành phố Nam Định. Vì vậy, ông Đặng Hiển Thế, bố của Đặng Thế Phong, cho con mình được học tại các trường uy tín nhất xứ Nam Định là Trường Thành Chung (tức là École primaire superieure franco-indigène de Nam-Dinh) và trường dòng L’École St. Thomas D’Aquin. Khi bố ông mất cuộc đời của ông vào bước ngoặt mới.
Lịch sử đĩa hát ở Việt Nam – Đầu thời kỳ máy quay đĩa
Jason Gibbs
Viết cho BBC Tiếng Việt
25 tháng 1 2018
Máy quay đĩa gramophone của Emile Berliner năm 1887
Máy quay đĩa gramophone chiếm thị trường máy thu thanh nhờ hai sự cải tiến. Thứ nhất là bởi một cơ cấu lò xo với máy điều chỉnh để người thưởng thức không bắt phải quay đĩa thường xuyên. Thứ hai là kỹ thuật chế tạo đĩa phẳng được sản xuất nhiều bản sao hơn và chuẩn hơn.
Chín năm sau khi ông Edison sản xuất máy ghi âm trên ống xi lanh, năm 1887 Emile Berliner sáng chế một máy quay đĩa phẳng và ngang. Máy này được gọi là gramophone dần dần thay thế máy ống xi lanh. (Chữ gramophone gốc từ tiếng Hy Lạp – gramma có nghĩa “chữ” và phone có nghĩa “tiếng”). Máy quay đĩa gramophone chiếm thị trường máy thu thanh nhờ hai sự cải tiến. Thứ nhất là bởi một cơ cấu lò xo với máy điều chỉnh để người thưởng thức không bắt phải quay đĩa thường xuyên. Thứ hai là kỹ thuật chế tạo đĩa phẳng được sản xuất nhiều bản sao hơn và chuẩn hơn.
Lịch sử đĩa hát ở Việt Nam thời thuộc địa – Thời kỳ ống xi lanh
Jason Gibbs
Viết cho BBC Tiếng Việt
9 tháng 1 2018
Edison với máy ghi âm đầu của ông năm 1878
Gần đây ở Việt Nam tôi thỉnh thoảng vào một nhà riêng hay nhà hàng trang trí đẹp và nhìn thấy một máy quay đĩa cũ với một loa kèn to tướng. Hiện nay cũng có một phong trào tìm lại các đĩa hát cũ và hiếm.
Tôi mới bắt đầu tìm hiểu đến nền âm thanh thu thanh của xứ Việt trong quá khứ lúc tôi được mời tham gia một công trình sưu tầm và xuất bản một số bản âm nhạc được thu đĩa ngày xưa ở xứ Đông Nam Á. Kết quả của công trình này là bộ sách, đĩa với chủ đề Longing for the Past: The 78 Era In Southeast Asia (Dust-to-Digital, 2013).
Nguyễn Văn Đông: ‘Đường đời mưa bay gió cuốn’
Nhạc sĩ Nguyễn Văn Đông từng là sĩ quan Bộ binh của Quân lực Việt Nam Cộng hòa
Tôi được gặp và nói chuyện với nhạc sĩ Nguyễn Văn Đông hai lần, năm 2009 và năm 2015. Ông ngoài 75 tuổi nhưng đầy nhiệt huyết như một con hùm.
Ông Đông nói rằng ông có đọc sách của tôi. Hình như dù có vài thắc mắc không tiện nói về sách này, ông thấy tôi là một người đáng tin. Ông nhấn mạnh rằng gần như không cho ai phỏng vấn ông.
40 Năm Âm Nhạc Và Mây
Mai Thảo
Tựa tập nhạc Ly Rượu Mừng, 1989
Thái Thanh – Hoài Bắc Phạm Đình Chương – Hoài Trung
Thân thiết và sống gần, một thân gần hầu như không có một thời gian nào gián đoạn, và như thế đã ngót 40 năm, tôi nghĩ đã có được một cái thấy khá tỏ tường về con người ngoài đời và con người nghệ thuật của Hoài Bắc Phạm Đình Chương. Hai con người. Hai con người trong một. Đó là một hiện tượng nghệ thuật và là một hiện tượng có thật. Do nơi người nghệ sỹ lúc ở ngoài tiền trường và đứng trước đám đông là sống với một liên hệ đặc biệt, liên hệ này có những quy luật và khi người nghệ sỹ trở về với đòi sống riêng tư, ở xa ánh sáng tiền trường, quy luật không cần thiết nữa. Hoặc là có, cũng không đồng tính, đồng dáng mà khác biệt hẳn. Điểm khác biệt này, do sự khác biệt của môi trường tạo ra và đem tới, tôi đã nhìn thấy ở khá nhiều trường họp nghệ sỹ, qua những tỏ hiện rất trầm trọng. Như giữa hai con người trong một là biên thùy, là vực thẳm. Là chia lìa, là đối nghịch. Đưa tới bất ổn. Tạo thành xung đột cách sống và thảm kịch nội giới. Ở Hoài Bắc Phạm Đình Chưong cái hiện tượng nhị trùng bản ngã và phân tán bản thể ấy tuyệt nhiên không có. Đó là điều tôi rất yêu mến và cũng muốn nói trước hết về ông.
60 năm sự nghiệp của Nana Mouskouri
Tuấn Thảo
17/3/2018
Nana Mouskouri trở lại sau khi giã từ sân khấu nhân đợt trình diễn tại nhà hát Herodion ở Hy Lạp vào năm 2008REUTERS/Yiorgos Karahalis
Trong làng nhạc quốc tế, có khoảng 30 nghệ sĩ đã từng bán hơn 300 triệu album trên thế giới. Trong câu lạc bộ này, chỉ có một gương mặt duy nhất là người Hy Lạp : đó là nữ danh ca Nana Mouskouri. Sau một thời gian dài hoạt động không ngơi nghỉ, tưởng chừng giọng hát này giờ đây đã an phận. Nhưng không đầu năm 2018, Nana Mouskouri trở lại với một tập nhạc mới.
Giòng An Giang – Nhớ Về Nhạc Sĩ Anh Việt Thu
Nguyễn Toàn
2016
Nếu tôi không lầm, thì bản nhạc Giòng An Giang là sáng tác đầu tay của cố nhạc sĩ Anh Việt Thu, sáng tác theo thể điệu Luân Vũ lúc cố nhạc sĩ này mới có 17 tuổi.
Giòng An Giang sông sâu nước biếc
Giòng An Giang Cây xanh lá thắm
Lả lướt về qua thất sơn
Châu đốc giòng sông uốn quanh
Soi bóng tiền Giang Cửu long
Giòng Anh Giang xanh xanh khóm trúc
Giòng Anh Giang tung tăng múa hát
Nhạc sĩ Anh Việt Thu và sự ra đời ca khúc “Hai vì sao lạc”
Lương An Cảnh
2016
Nhạc sĩ Anh Việt Thu
Trường Quốc Gia Âm Nhạc
Lúc mới thành lập, Trường Quốc Gia Âm Nhạc ở đường Phạm Đăng Hưng Đakao. Năm 1958, khi tôi vào học, Trường đã dời về 112 đường Nguyễn Du. Nhạc sinh gia tăng hằng năm và cần một Hội Trường có sân khấu để nhạc sinh thực tập, thi cuối năm, thi ra trường hay các nhạc sĩ ngoại quốc đến trình diễn, nên cần một địa điểm rộng lớn hơn. Lúc bấy giờ, nhà trường có 2 ban nhạc:
Nhớ Nhạc Sĩ Anh Việt Thu
Lê Hưng VKD
Nhạc sĩ Anh Việt Thu, cựu giáo chức trường An Mỹ – Trịnh Hoài Đức (Bình Dương) hơn nửa thế kỷ trước, là tác giả ca khúc nổi tiếng từ năm 1956: “Giòng An Giang”!
Ngày ấy, thầy giáo Huỳnh Hữu Kim Sang (tức nhạc sĩ Anh Việt Thu), được cụ GS. Trương Văn Di – Hiệu Trưởng trung học Trịnh Hoài Đức, ngôi trường công lập lớn nhất và danh tiếng của tỉnh Bình Dương, toạ lạc ở xã An Thạnh, huyện Lái Thiêu) phân nhiệm dạy môn âm nhạc cho các lớp trung học đệ nhất cấp (đệ thất, đệ lục, đệ ngũ, đệ tứ; bây giờ là các lớp 6, 7, 8, 9).Trong đó có 2 lớp đệ thất & 1 lớp đệ lục ở xã An Mỹ, quận Châu Thành – nay thuộc phường Phú Mỹ, TP.Thủ Dầu Một); ba lớp này được cụ luật sư TS. Trần Văn Trai – nhà trí thức “Mạnh Thường quân” xây dựng cho xã An Mỹ một cụm trường học to đẹp thập niên 50 thế kỷ XX, bố trí học ở 3 phòng học rộng rãi nhất của trường Cộng đồng An Mỹ.
Tài hoa và nhân cách nhạc sĩ Anh Việt Thu
Du Tử Lê
1/8/2012
Trong số những nhạc sĩ sinh trưởng ở miền Nam, thuộc thế hệ (19)40, chẳng những thành danh sớm mà, từ giai điệu tới ca từ cũng mượt mà, giầu có, là cố nhạc sĩ Anh Việt Thu.
Nhạc sĩ Anh Việt Thu.
Ông là tác giả nhiều ca khúc nổi tiếng khi còn rất trẻ. Nhưng dường như định mệnh ngỗ ngược đã chỉ dành cho ông nửa miệng cười! Tôi muốn nói, cùng thời với ông, có những nhạc sĩ được dư luận, báo chí nhắc nhở tới như những tài hoa trẻ của nền tân nhạc Việt, dù số lượng sáng tác của họ được quần chúng biết đến ít hơn, hoặc giá trị thực hữu của những ca khúc đó là điều cần phải xét lại!
Người nằm xuống, vẫn “ thương bạn bè qua sông qua suối không có đò”
Dương Kinh Thành
12/3/2018
Nhân ngày giỗ lần thứ 43 của cố nhạc sĩ Anh Việt Thu
Mãi đến hôm nay, người viết mới có được những lời tưởng niệm với một nhạc sĩ tài hoa và cũng là người thầy đầu tiên về lãnh vực âm nhạc của mình. Nhạc sĩ Anh Việt Thu – Tên thật là Huỳnh Hữu Kim Sang – có người em tên Việt Thu, lấy nghệ danh như vậy ngụ ý người anh lo cho đứa em Việt Thu. Sự chậm trễ này do điều kiện khách quan, đến khi có đủ cơ duyên mới tìm hiểu và thu góp được nhiều sự kiện. Thời gian làm học trò với nhạc sĩ tuy chỉ có hai khóa học, 6 tháng nhưng có rất nhiều kỷ niệm và chuyển biến lớn trong hoạt động văn nghệ của mình mãi đến sau này. Đặc biệt trong lãnh vực vằn hóa, văn nghệ Phật giáo. Những kiến thức đặc biệt đó đã giúp rất nhiều cái nhìn sâu sắc và tường tận các vụ việc văn nghệ của mình. Hơn nữa ông bà ta từng nói “Nhất tự vi sư, bán tự vi sư”, dù thời gian cận những ngày của năm 1975 và sau đó nữa cuộc sống đã cuốn phăng mọi lo toan đến cách xa ngàn dặm.
Những gì còn lại
Tuấn Khanh
5/3/2018
Đám tang Đại Tá Nguyễn Văn Đông
Trong đám tang của Chris Kyle, tay bắn tỉa lừng danh nhất nước Mỹ, qua đời năm 2015 ở Texas, người ta nhìn thấy chiếc xe tang đi qua một đoạn đường dài hơn 300 cây số mà suốt hai bên đường, luôn có người dân đứng vẫy cờ hoặc nghiêm chào tiễn biệt.
Đó là một hình ảnh xúc động hiếm có về cái chết của một con người. Chris Kyle làngười lính SEAL được ca ngợi như một thiên thần hộ mạng vì đã cứu cả trăm đồng đội của mình trên chiến trường Trung Đông nhờ tài bắn tỉa. Anh giải ngũ, trở về nhà và sau đó chết như một người lính.
Người ra đi mùa xuân
Ông sống ở thành phố này mà tôi chẳng biết
lặng lẽ tháng ngày qua
lòng trần không còn tơ vương khanh tướng
chỉ còn những ổ bánh mì
giữa thành phố đầy bụi bặm
đến khi chợt vỡ òa
Về
Rồi Ông nằm xuống với cỏ cây
Con chim ngơ ngác đã nhập bầy
Về mái nhà xưa tình lửa ấm
Chiều mưa biên giới vẫn đâu đây …
03.03.2018
Huỳnh Minh Lệ
‘Lòng trần còn tơ vương khanh tướng’
Ngọc Lan
27/2/2018
Nhạc sĩ Nguyễn Văn Đông
WESTMINSTER, California (NV) – Tôi không là người thuộc thế hệ chiến tranh, tao loạn. Nhưng lại cũng không xa lạ với “Sắc Hoa Màu Nhớ,” với “Phiên Gác Đêm Xuân,” đặc biệt là “Chiều Mưa Biên Giới” của nhạc sĩ Nguyễn Văn Đông. Lứa chúng tôi, khi vào tuổi mới lớn, đã được nghe các bản nhạc này từ những băng đĩa đầu tiên của Thúy Nga-Paris By Night do ai đó “chuyển lậu” về nước cuối thập niên 80.
Nghe, nhớ, thuộc và day dứt với những nỗi niềm mơ hồ của một thế hệ…
Chiều nay thấy hoa cười …
Ngọc Dung
27/2/2018
“Chiều nay thấy hoa cười chợt nhớ một người”
Câu hát nhẹ nhàng trong bài hát năm xưa , chiều nay nhắc mình nhớ người nhạc sĩ tài hoa tác giả bài hát ấy – nhạc sĩ Nguyễn Văn Đông vừa qua đời đêm qua. Cũng nhắc mình nhớ lại những bài hát của ông mình đã nghe và mãi đến bây giờ vẫn còn thích.
Trò Chuyện Đầu Năm Với Nhạc Sĩ Nguyễn Văn Đông
Hoàng Lan Chi
2007
Hoàng Lan Chi: trong những ngày đầu tháng hai, năm 2007, khi tuyết phủ trắng cả bầu trời Virginia, chúng tôi cảm thấy nhớ nắng Sài Gòn và đã gọi về Việt Nam trò chuyện với Nhạc Sĩ Nguyễn Văn Đông.
Mùa xuân coi như vừa đến với người Việt dù trong nước hay hải ngoại. Xuân bây giờ là thanh bình nhưng khi trò chuyện với nhạc sĩ thì chúng tôi lại nhớ đến nhạc phẩm Phiên Gác Đêm Xuân với những lời ca thật thấm thía của người ngoài biên giới trong một phiên gác đêm. Nhạc sĩ Nguyễn Văn Đông đã kể:
Nhạc sĩ Nguyễn Văn Đông
Tình ca Nguyễn Văn Đông (phần 2)
Thy Nga
17/12/2006
Nguyễn Văn Đông nổi tiếng từ các năm 1950 khi ông là Truởng đoàn văn nghệ “Vì Dân” với thành phần ca nhạc sĩ tên tuổi như Mạnh Phát, Minh Kỳ, Thu Hồ, Quách Đàm, Minh Diệu, Hoài Linh, Khánh Ngọc; các kịch sĩ lừng lẫy như Kim Cương, Vân Hùng, Ba Vân, Bảy Xê; các nghệ sĩ Trần Văn Trạch, Trang Thiên Kim … Ông đã tổ chức và điều khiển nhiều chương trình Đại nhạc hội tại Sàigòn và khắp các tỉnh miền Nam.
Tình ca Nguyễn Văn Đông
Thy Nga
10/12/2006
Chương trình kỳ này, Thy Nga mời quý thính giả đến với người nhạc sĩ ấy và những ca khúc đậm tình nước, tình người do ông viết nên. Sau ba chục năm ẩn dật, Nguyễn Văn Đông mới lên tiếng, trả lời các câu hỏi của giới nghệ sĩ từ hải ngoại về thăm.
“Vô thường” …
Những người ái mộ nhạc Nguyễn Văn Đông chẳng quên người nhạc sĩ này đâu, nhưng tôn trọng ý ông muốn “gác kiếm” rời xa mọi sự.
Hình Ảnh Người Lính Khác, Trong Nhạc Nguyễn Văn Đông
Du Tử Lê
11/2009
Nhạc sĩ Nguyễn Văn Đông
Chúng ta có thể nói mà, không sợ sai lắm rằng, dân tộc nào cũng có cho riêng mình, một bài “Chiêu hồn tử sĩ.” Tử sĩ, những người lính trải qua nhiều thời kỳ, chết cho quê hương, tổ quốc họ. Do đó, ngay cả thời bình, hình ảnh người lính cũng xuất hiện rất thường, trong thi ca và, trong âm nhạc. Huống hồ chi, nếu đất nước đó, lại là một đất nước chìm, đắm triền miên trong chiến tranh.
Chân dung người lính, nói một cách đơn giản; hoặc còn được gọi một cách văn vẻ là “chinh phu,” “chinh nhân” hoặc, “chiến sĩ”… được mô tả như thế nào(?) ra sao(?) thì, chúng tuỳ thuộc cảm quan từng tác giả. Chúng không nhất thiết phải giống nhau, hay chỉ có một diện mạo. Thí dụ nhạc sĩ Lê Thương, người đã cống hiến cho nền tân nhạc Việt Nam, một trường ca bất tử: Trường ca “Hòn vọng phu.”
Binh nghiệp và nhạc nghiệp Nguyễn Văn Ðông
Du Tử Lê
12/2009
Nhạc sĩ Nguyễn Văn Đông
Có một vài tài liệu ghi nhận rằng, nhạc sĩ Nguyễn văn Đông sinh năm 1934; nhưng theo sự xác nhận của họ Nguyễn thì, ông sinh năm 1932 tại Quận Nhất, thành phố Saigòn. Nguyên quán của ông là tỉnh Tây Ninh, Huyện Bến Cầu. Thuở bé Nguyễn Văn Đông học trường Huỳnh Khương Ninh, Phường Đakao, Tân Định, Saigòn. Năm 1945- 1946 loạn lạc, trường Huỳnh Khương Ninh đóng cửa.
Gia đình gửi ông vào trường Thiếu Sinh Quân Việt Nam, ở thành phố Vũng Tàu, khi ấy ông mới 14 tuổi. Và, con đường binh nghiệp của ông, chính thức khởi đi từ đấy.
Nguồn gốc “Tân Cổ Giao Duyên” và nguyên nhân “lấn sân” của nhạc sĩ Nguyễn Văn Ðông
Du Tử Lê
12/2009
Sau khi in lại phóng ảnh bìa của hai bài “Tân cổ giao duyên” nhan đề “Khi đã yêu” và “Mùa sao sáng” của nhạc sĩ Nguyễn Văn Đông, do nhà xuất bản Hồng Hoa ấn hành(1), chúng tôi nhận được một phóng ảnh bản tin “Cổ Nhạc Việt Nam số 3,” của nhà Đồng Nai xuất bản (in kèm bài này;) do một thân hữu gửi tặng. Nguyên văn trang nhất của bản tin đó như sau:
Nguyễn Văn Ðông và, điểm đứng chông chênh giữa hai đầu tả, hữu
Du Tử Lê
11/2009
Mặc dù họ Nguyễn tình nguyện hiến cuộc đời mình cho quân đội khi ông còn rất trẻ; nhưng bên cạnh tư cách một người lính, ông còn là một nhạc sĩ. Trong vai trò này, ông lại là nhạc sĩ miền Nam, được thế giới biết đến tên tuổi rất sớm.
Điển hình là sự kiện ngay từ năm 1961, nghệ sĩ Trần Văn Trạch đã được đài Europe No. 1 và đài Truyền hình Pháp thu âm, rồi thu hình ca khúc “Chiều mưa biên giới” của ông, gây tiếng vang lớn ở Âu châu. “Biến động” này đã tạo sức dội ngược về Việt Nam, khiến chỉ trong vòng 3 tháng, nhà xuất bản Tinh Hoa Miền Nam của nhạc sĩ Lê Mộng Bảo, đã bán hết 60,000 bản nhạc lẻ, phá kỷ lục số ấn bản lớn nhất từ xưa, ở thời điểm đó. Âm vang của ca khúc “Chiều mưa biên giới” lại được khuếch tán thêm nữa, khi cũng trong năm 1961, nghệ sĩ Trần Văn Trạch, lần đầu tiên, trình bày ca khúc ấy tại “Đại nhạc hội Trăm Hoa Miền Nam” với dàn nhạc của Đài Truyền Hình Pháp, thu “play back.” (1)
Ám ảnh mùa Xuân và, những tiếng hát liên hệ đặc biệt với đời-nhạc Nguyễn Văn Ðông
Du Tử Lê
22/12/2009
Một trong những nét đặc thù của cõi nhạc Nguyễn Văn Ðông là hình ảnh cùng những cảm nhận của ông về mùa Xuân. Ca khúc của họ Nguyễn viết về mùa Xuân chiếm một một con số không nhỏ, trong sự nghiệp âm nhạc của ông. Ngoài những ca khúc mùa Xuân xuất hiện ngay tự nhan đề của ca khúc như “Phiên Gác Ðêm Xuân,” “Nhớ Một Chiều Xuân,” “Dáng Xuân Xưa”… người nghe còn gặp thêm nhiều hình ảnh mùa Xuân trong nhiều ca khúc khác nữa, của ông.
Nhạc sĩ Nguyễn Văn Đông, tác giả ‘Chiều Mưa Biên Giới’, qua đời
Ngọc Lan
26/2/2018
WESTMINSTER, California (NV) – Nhạc sĩ Nguyễn Văn Đông, tác giả tình khúc nổi tiếng “Chiều Mưa Biên Giới”, vừa qua đời lúc 4 giờ 30 sáng Thứ Hai, ngày 26 Tháng Hai (tức 7 giờ 30 tối 26 Tháng Hai theo giờ Việt Nam) tại Bệnh viện Chợ Rẫy, Sài Gòn, hưởng thọ 85 tuổi.
Chinh chiến một thời trong những tình khúc của Nguyễn Văn Đông
Bích Huyền
6/2000
Nhạc sĩ Nguyễn Văn Đông
“Thời gian là tất cả hương và phấn
Xóa nhòa đi bao ký ức xa xăm”
Tôi không nhớ hai câu thơ đó của ai – một người bạn đã chép vào trong tập lưu bút của tôi thời đi học. Thời gian sẽ qua đi, nhưng có thật thời gian sẽ xóa nhòa đi tất cả hay không? Có thể xóa mờ lắm, nhưng tất cả thì không thể đâu. Trong vòm trời kỷ niệm, có những hình ảnh nhòa nhạt, mờ mờ, ảo ảo, thấp thoáng ẩn hiện như trong một giấc mơ, nhưng cũng có những hình ảnh rõ rệt đến không ngờ. Một lúc nào đó hiện ra bất chợt, chẳng hạn như được đọc một bài thơ, được nghe một bản nhạc quen thuộc xa xưa.
Mùa xuân trong nhạc của Nguyễn Văn Đông
Cát Linh
17/1/2016
Có lẽ thời điểm này, nơi quê nhà, đi nơi nào, chúng ta cũng có thể nghe vang những giai điệu vui tươi, rộn rã chuẩn bị đón xuân về. Nói đến nhạc Xuân, thì rất nhiều nhạc sĩ Việt Nam đã ghi dấu tên mình vào những ca khúc chứa đầy những hình ảnh của mùa xuân. Thế nhưng, có một người nhạc sĩ, mà những nhạc phẩm mùa xuân của ông lại bàng bạc một nỗi buồn. Tuy nhiên, đó lại là những ca khúc xuân bất hủ được nhắc nhớ đến tận ngày hôm nay.
Ba bài hát để tưởng niệm các oan hồn nửa thế kỷ
Tuấn Khanh
15/2/2018
Tưởng niệm, một trong các phương thức, chắc không có gì gần gũi bằng âm nhạc.
Tôi chọn viết ra đây 3 bài hát với những chi tiết cần thiết, mồn một như lịch sử được ghi lại bằng âm nhạc, để ngàn đời sau còn được ngâm nga lên trong ký ức dân tộc này. Nếu những kẻ gây ra tội ác chấp nhận sự thật, các giai điệu này nhắc về quá khứ đau buồn và dân tộc cùng nhau gầy dựng lại, để nhắc nhau không đi vào vết xe đổ, để cùng nhau tìm về một tương lai. Còn nếu không, thì những lời hát này, sẽ thay cho hàng ngàn linh hồn oan khuất, mãi mãi vang theo từng bước chân của thế hệ Việt Nam, đòi một cuộc giải oan, đòi một tiếng công bằng từ thảm trạng. Xin dành đôi phút của cái tết Mậu Tuất, để nghe lại, và nhớ lại và nghĩ lại về đất nước này, như một người Việt Nam đúng nghĩa.
Nghe CD “Giọt Lệ Cho Ngàn Sau” với 10 tình khúc của nhạc sĩ Từ Công Phụng
Học Trò
10/2/2018
Bạn,
Sau một thời gian lan man nghe dòng nhạc Pháp và nhạc hòa tấu Raymond Lefèvre, tôi tìm về lại nhạc Việt, nói rõ hơn là nghe lại CD “Giọt Lệ Cho Ngàn Sau” với 10 tình khúc của nhạc sĩ Từ Công Phụng.
{showalbum 28}
Đêm nghe bài hát xưa
Ngọc Dung
7/1/2018
Đêm nay, tình cờ mà nghe lại bài hát yêu thích này. Thích những bài tình ca nhẹ nhàng sang đẹp của nhạc sĩ Từ Công Phụng. Những ca khúc của anh- giai điệu rất nhẹ, cùng với lời hát, như tiếng thủ thỉ của một người dành cho một người. Từ những năm xa xưa, cô học trò lớp 6 lớp 7 đã thích nghe mấy chị lớn hát Bây giờ tháng mấy, và Bài cho em. Mình không nhớ tên chị đã hát Bây giờ tháng mấy, chỉ nhớ chị Hồng Tâm hát bài Bài cho em trong một lần Trường tổ chức Văn nghệ. Về sau thì biết thêm Tuổi xa người, Mùa Xuân trên đỉnh bình yên, Giọt lệ cho ngàn sau… và đặc biệt Trên ngọn tình sầu– bài hát phổ từ thơ của Du Tử Lê. Có lẽ mình thích bài này từ lúc nghe Xuân Sơn hát – Tiếng hát trong ngần. Lại càng thích thêm khi nghe anh chàng học sinh hát hay (và rất đẹp trai 🙂 ) Nguyễn Chánh Tín hát trên truyền hình.
Café Thơm Và Nắng Xanh
Mai Xuân Vỹ
6/1/2018
Collins Street – Melbourne
Melbourne một ngày tháng giêng. Tháng giêng rộng và hè rộn rã.
Mùa hè đến từ những tàng lá xanh ngăn ngắt. Xanh như chưa từng xanh như thế. Hai hàng sồi trên đường Collins soải cánh rộng vươn cành xanh non che những quán café nép mình hai bên đường. Những người đi làm sớm tay cup café tay iPhone bước vội. Những chuyến métro thản nhiên nhả từng đám người hối hả xuống ga Southern Cross . . .
Bolero Songs (1): Historia de un Amore
26/3/2017
Chương trình Tình Khúc Bolero trên SBS Việt Ngữ sẽ đưa quý vị đi lại từ đầu dòng chảy Bolero và để thấy mình được tan ra trong điệu nhạc phương Tây đã được Việt hóa bởi người sáng tác, người hát, và người nghe quá đỗi tài tình như thế nào, và để yêu hơn tình tự quê hương qua các bài hát quen thuộc của mỗi người.
Nguồn: https://www.sbs.com.au/yourlanguage/vietnamese/en/audiotrack/bolero-songs-1-historia-de-un-amore
Johnny Hallyday, hơn nửa thế kỷ thắp lửa đam mê rock
Anh Vũ
6/12/2017
Đêm hôm qua rạng sáng hôm nay 06/12/2017, ca sĩ Johnny Hallyday, 74 tuổi, một tượng đài nhạc rock Pháp đã qua đời vì bệnh ung thư phổi. Johnny Hallyday đã để lại một hành trình sự nghiệp 6 thập kỷ đầy đam mê làm lay động hàng triệu người hâm mộ nhạc rock thuộc nhiều thế hệ của Pháp.
Hallyday – 2012
Johnny Hallyday, tên thật là Jean-Philippe Léo Smet, sinh ngày 15/06/1943 tại Paris, mẹ là người Pháp và cha người Bỉ.
Ngay từ tuổi thiếu niên, nhờ người anh họ nghệ sĩ Mỹ Lee Hallyday mà Jean Philippe Leo đã đến với sàn diễn ca hát và cũng từ đó có nghệ danh Johnny Hallyday. Johnny đến với nhạc rock ban đầu là những nhạc phẩm country của Mỹ nhất là của Elvis Presley.
Hãy Để “Em Sang Sông”
Trần Trung Đạo
1/12/2017
“Ai là tác giả của nhạc phẩm Tôi đưa em sang sông” là vấn đề được bàn thảo khá rộng rãi trong vài năm qua. Người viết có đọc trên Internet những tranh luận nhưng thú thiệt chưa bao giờ dám hỏi thẳng anh Nhật Ngân vì, một phần, hỏi là nghi ngờ mà nghi ngờ là xúc phạm và phần khác là vì anh đã nói rõ ra rồi. Nhạc sĩ Nhật Ngân khẳng định anh đã viết nhạc phẩm đầu tay đầy kỷ niệm vào năm 1960 khi chỉ vào 18 tuổi ở Đà Nẵng và giải thích lý do có thêm tên nhạc sĩ Y Vũ.
Tôi đưa em sang sông theo lời kể của Nhạc sĩ Nhật Ngân:
Khúc Lan, Người Nghệ Sĩ Chới Với Trên Giòng Nhạc
Duyên Anh
1996
Khúc Lan
Nước Bỉ, vùng nói, viết ngôn ngữ Pháp, có một người tên là Jacques Brel. Cái tên Jacques Brel trở thành bất hủ, khi sống; bất tử, khi chết. Như chàng vẫn tồn tại với cuộc đời. Như chàng đã lơ lửng trong hư vô. Như chàng muôn thủa ở lại. Như chàng vĩnh viễn ra đi. Ne me quittes pas. Chàng bay vào nhạc sử, cùng Edith Piaff… Lừng lững. Vẻ vang. Ne me quittes pas. Đừng bỏ anh. Chàng hát ? Không đúng. Chàng diễn tả lời ca ? Hơi hơi đúng. Chàng kể lể tâm sự của chàng và của chúng ta ? Hoàn toàn đúng. Jacques Brel, nhạc sĩ tài ba ? Chẳng phải. Jacques Brel, ca sĩ tuyệt vời ? Chẳng phải. Thế Jacques Brel, cái gì vậy ? Jacques Brel là Jacques Brel. Chàng soạn những ca khúc truyền đạt tận đáy tâm hồn nhân loại. Chàng bắt chúng ta ngậm ngùi cảm động. Chúng ta cảm động ngậm ngùi. Chàng bắt chúng ta sướt mướt khóc lóc. Chúng ta khóc lóc sướt mướt. Chàng bảo chúng ta yêu thương nồng nàn. Chúng ta nồng nàn yêu thương. Chàng bào chúng ta quên hết thù hận. Chúng ta quên hết hận thù. Để cởi mở tấm lòng chân thật, mà sống đời Chân Thiện Mỹ. Nhất rồi, Jacques Brel !
Sến Khó Lắm!
Quốc Bảo
10/7/2016
Viết nhạc sến, hát nhạc sến khó lắm. Tôi không làm nổi.
Trong và ngoài giới văn nghệ lâu nay luôn có sự kỳ thị lộ liễu hoặc kín đáo nhắm vào nhạc sến, xem đó là thứ nhạc cấp thấp, dành cho đối tượng ít hiểu biết, trình độ thưởng thức bình dân. Ngược với sến, là sang. Những người chê bai, bỉ bôi nhạc sến tự xếp mình vào tầng lớp sang.
Các Giọng Ca Tiên Phong Của Dòng Nhạc Boléro Việt Nam
Kiva (Một khán giả yêu Nhạc Vàng)
Phần 1: LỜI MỞ ĐẦU
Như đã trình bày trong bài trước, Boléro khởi thủy là một thể điệu nhạc như Rumba, Habanera, Valse, Tango… nhưng sau khi vào Việt Nam, nó đã trở thành dòng nhạc đại chúng: Dòng nhạc Boléro Việt Nam.
Cũng xin nhắc lại, bài viết nầy chỉ giới hạn trong thời kỳ phôi thai của dòng nhạc Boléro Việt Nam, tức là những năm đầu của thập niên 60. Còn trước đó, vào thập niên 50 thì Boléro chưa thịnh hành, và nhạc Dân ca thường được các nhạc sĩ viết theo điệu Rumba với những ca sĩ nổi tiếng như: Ngọc Cẩm – Nguyễn Hữu Thiết, Thùy Hương – Thanh Thoại, Minh Diệu – Mạnh Phát… Phải qua đầu thập niên 60 thì Boléro mới nổi lên thành dòng để bây giờ chúng ta nghe nó khắp nơi nơi.
Những Nhạc Sĩ Tiên Phong Của Dòng Nhạc Boléro Việt Nam
Kiva (Một khán giả yêu Nhạc Vàng)
25.5.2017
Ảnh các nhạc sĩ (theo thứ tự từ trái sang):
– Hàng đầu: Châu Kỳ – Mạnh Phát – Trúc Phương – Lam Phương – Minh Kỳ – Hoài Linh
– Hàng thứ 2: Lê Dinh – Anh Bằng – Hoàng Thi Thơ – Duy Khánh – Hoài An – Phạm Mạnh Cương
– Hàng thứ 3: Tuấn Khanh – Y Vân – Dzũng Chinh – Anh Việt Thu – Lê Trực – Phạm Thế Mỹ
Như chúng ta đã biết, sau 30 tháng 4 – 1975, chính quyền mới đã gộp tất cả các bản nhạc thời VNCH gọi chung là “Nhạc Vàng”.
Nhìn tổng quát, nhạc trước 75 có nhiều thể loại:
Hoa Mộng Bolero
Quốc Bảo
5/10/2017
Tôi ngồi xệp dưới đất trước một quán bia nhỏ nhếch nhác bên đường, kê dép làm ghế, guitar bập bùng và chúng tôi hát toàn những bài bolero. Chình chát, chình chát chình chát bùm bùm. Tôi ở miền xa trời quen đất lạ, nhiều đông lắm hạ. Đó là thuở tôi hai mươi tuổi, ba mươi năm trước. Chúng tôi vừa hát vừa khóc, vừa uống say vừa cười. Như một lũ thần kinh. Ai trông thấy cái cảnh lứa thanh niên chúng tôi hát bolero giọng lè nhè say rượu, khóc cười lẫn lộn, quần áo rách mướp, vài đồng lẻ lận lưng, hẳn sẽ nghĩ chúng tôi là một thứ sinh vật mà Chúa sáng tạo ra vào một ngày mệt mỏi nhất của Người. Gu của tôi không phải bolero, nhưng vào những lúc buồn chán vào tuổi hai mươi ấy, tôi thấy nhạc Trịnh Công Sơn hay nhạc Mỹ không hề có chút nào an ủi. Liều an ủi hiệu quả là bolero.
Nhạc sĩ Hoàng Giác qua đời
Việt Chiến
15/9/2017
Nhạc sĩ Hoàng Giác, tác giả của những ca khúc nổi tiếng thời kỳ 1945 – 1946 như: Mơ hoa, Ngày về, Lỡ cung đàn… đã qua đời vào lúc 23 giờ 38 phút ngày 14.9. 2017 tại nhà riêng ở Hà Nội.
Nhà thơ Hoàng Nhuận Cầm vừa thông báo tin buồn tới bạn bè, thân phụ nhà thơ là nhạc sĩ Hoàng Giác, tác giả của những ca khúc nổi tiếng thời kỳ 1945 – 1946 như: Mơ hoa, Ngày về, Lỡ cung đàn… đã qua đời vào lúc 23 giờ 38 phút ngày 14.9. 2017 tại nhà riêng ở Hà Nội, lễ viếng sẽ thông báo sau.
“Hương Trinh đã tan rồi!”
Lê Hữu
9/9/2017
Em không đi nữa
Em về ôm quê hương mình
Em về ôm quê hương mình
(thơ Minh Đức Hoài Trinh)
“Hương trinh đã tan rồi!” câu hát ấy ở trong bài hát “Kiếp nào có yêu nhau” (1958) của nhạc sĩ Phạm Duy, phổ từ bài thơ cùng tên của Minh Đức Hoài Trinh. Câu hát nghe thật buồn. Có điều là, trong bài thơ được phổ nhạc không hề có câu ấy, không hề có “hương trinh” nào cả.
Đời đá vàng (Kỳ cuối)
Vũ Thành An
2017
Vũ Thành An, Sài Gòn, tháng 8/2017
Và rồi anh đã gặp em
Em yêu dấu,
Năm 1986, anh được anh Phạm Huy Trung giới thiệu vào sinh hoạt văn nghệ. Trong khi đi sinh hoạt, anh có quen anh Nguyễn Tấn Xuân.
Anh Xuân có sáng tác vài ca khúc và cả làm thơ nữa. Anh Xuân lúc đó làm công việc chính là sơn lại các khung sườn xe đạp cũ. Trên sân nhà anh lúc nào cũng có cả chục khung xe được anh Xuân sơn lại mới.
Hãy cố vươn vai mà đứng (Kỳ 4)
Vũ Thành An
2017
Vũ Thành An và Phạm Duy, Orange County, California, USA 1991
Quên lo tương lai mịt mờ
Em yêu dấu,
Lần đầu tiên gặp Em, anh mừng lắm vì Em khác hẳn những người bạn gái trước kia của anh. Em có hoàn cảnh riêng, bố Em bị bệnh còn mẹ thì đã già không làm việc được nữa.
Do vậy, tuy đang học trung học nhưng Em đã quyết định đi làm để mong giúp đỡ gia đình. Anh rất trân trọng điều này.
Nói cho quên đi những tội tình (Kỳ 3)
Vũ Thành An
2017
1. Chỉ còn khối tình mang theo
Em yêu dấu,
Đầu năm 1967, một ngày thật trống rỗng và ảm đạm, định mệnh đã cho anh được gặp Em. Như một tia nắng ấm cuối đông, Em đã sưởi ấm tâm hồn anh ngay buổi đầu gặp mặt.
Anh nhớ rõ chiều ngày hôm ấy, anh và một vài người bạn đang chơi bài tại nhà anh Nguyễn Đình Toàn thì Em theo cô Th. của Em đến chơi với chị Toàn.
Tình vui trong phút giây thôi (Kỳ 2)
Vũ Thành An
2017
Nhạc sĩ Vũ Thành An và Ban tam ca The Cat’s Trio với Minh Xuân, Kim Anh và Uyên Ly
Em yêu dấu,
Năm 1963, vừa đậu tú tài toàn phần, anh tham gia tích cực các hoạt động của Tổng hội Sinh viên Sài Gòn. Anh phụ trách chương trình Sinh viên hàng tuần trên sóng Đài phát thanh Sài Gòn.
Anh bị Em cuốn hút ngay từ buổi đầu tiên Em đến làm xướng ngôn viên cho chương trình này. Dáng vẻ xinh xắn và giỏi giang của Em đã làm lu mờ hình ảnh tất cả các cô gái khác đang có trong anh hồi đó.
Những bài không tên tặng em (Kỳ 1)
Vũ Thành An
2017
Em yêu dấu,
Em từng hỏi anh: “Nguyên do nào khiến anh bước chân vào con đường nghệ thuật và tại sao anh viết ra những bản tình ca buồn đến thế?”.
Để trả lời câu hỏi của Em, anh xin nói thế này: “Anh nghĩ đó chính là tặng phẩm quý giá mà tạo hóa đã ban tặng cho anh!”. Anh không hề theo học ở trường âm nhạc chuyên nghiệp nào.
Nhạc sĩ Vũ Đức Nghiêm qua đời, hưởng thọ 87 tuổi
24/7/2017
SAN JOSE (NV) – Nhạc Sĩ Vũ Đức Nghiêm, tác giả “Gọi Người Yêu Dấu,” vừa qua đời tại San Jose, miền Bắc California, vào sáng Thứ Hai, 24 Tháng Bảy 2017, hưởng thọ 87 tuổi.
Ông Vũ Ngọc Bích, bào đệ của nhạc sĩ Vũ Đức Nghiêm cho báo Người Việt biết tin này.
Cho một kiếp mơ được yêu nhau
Tuấn Khanh
11/6/2017
Tác giả hai bài thơ đã cùng âm nhạc của Phạm Duy trở thành bất hủ trong lòng người Việt, nữ thi sĩ Minh Đức Hoài Trinh, đã ra đi vào ngày 9/6/2017 tại miền Nam California. Một cái tên lớn của văn hoá Việt Nam đã hoá mây về trời trong những ngày ở quê nhà đầy mưa và mây xám.
Kiếp nào có yêu nhau và Đừng bỏ em một mình, là đôi tác phẩm trong hàng loạt các sáng tác của bà như truyện ngắn, truyện dài, thi tập… mà danh mục có đến 17 ấn bản, từ năm 1960 đến 1990.
Nữ sĩ Minh Đức Hoài Trinh của ‘Kiếp Nào Có Yêu Nhau’ qua đời
Đỗ Dzũng
10.6.2017
HUNTINGTON BEACH, California (NV) – Nữ thi sĩ Minh Đức Hoài Trinh vừa qua đời lúc 2 giờ 19 phút chiều Thứ Sáu, 9 Tháng Sáu, tại bệnh viện Huntington Valley Healthcare Center, Huntington Beach, hưởng thọ 87 tuổi, nhà văn Nguyễn Quang, phu quân của bà, xác nhận với nhật báo Người Việt.
Nhà thơ Minh Đức Hoài Trinh tên thật là Võ Thị Hoài Trinh, thường lấy các bút hiệu là Hoàng Trúc, Nguyễn Vinh, Bằng Cử, là một trong những văn sĩ nổi tiếng nhất miền Nam Việt Nam, đặc biệt với hai bài thơ “Kiếp Nào Có Yêu Nhau” và “Đừng Bỏ Em Một Mình,” đều do nhạc sĩ Phạm Duy phổ nhạc.
Nhạc phim lời Việt : Romance, khúc đàn kinh điển
Tuấn Thảo
20/5/2017
Narciso Yepes với sở trường chơi đàn 10 dây
Bản nhạc Romance (Tình Ca) có lẽ là khúc đàn ghi ta nổi tiếng nhất trên thế giới. Chỉ cần nghe qua những nốt nhạc dạo đầu là ta có thể nhận ra ngay. Điều này lại càng đúng hơn đối với những bạn nào mê đàn ghi ta, bởi vì bất cứ ai từng học đàn đều đã luyện qua bài này ít nhất một lần trong đời. Nhân liên hoan phim Cannes và nhân 20 năm ngày giỗ của Narciso Yepes (1927-1997), Góc vườn âm nhạc RFI được dịp nói về khúc nhạc chủ đề của bộ phim Jeux Interdits.
Trò chuyện với Nguyễn Ngọc Ngạn về đại nhạc hội “Dòng Nhạc Trữ Tình Bolero
Tuấn Bảo
5/5/2017
Chúng tôi gặp lại nhà văn-MC Nguyễn Ngọc Ngạn sau chuyến đi lưu diễn thành công của ông tại Âu Châu vào đầu tháng 5 vừa qua. Đặc biệt nhất là Show “25 năm sân khấu Nguyễn Ngọc Ngạn” tại Paris đã sold out cả tuần trước khi trình diễn. Một hiện tượng lạ cho giới văn nghệ tại Pháp, nhất là với một hý viện 2,400 chỗ ngồi. Nhân dịp này Thời Báo có dịp trò chuyện với ông về các đề tài văn nghệ như phong trào nhạc Bolero và chủ đề Show nhạc do Quỹ Cộng Đồng Thời Báo thực hiện vào ngày 20/5 tại Toronto và 21/5 tại Montreal.
Vô cùng thương tiếc nghệ sĩ Thanh Sang
Nguyễn Phương
4/2017
Nghệ sĩ Thanh Sang đã trút hơi thở cuối cùng lúc 0 giờ 25 phút ngày 21/4/2017 tại nhà riêng, hưởng thọ 75 tuổi.
Ngày 4/4, anh bị khó thở, được gia đình đưa đi cấp cứu. Sau nhiều ngày điều trị tại Bệnh viện Nhân Dân Gia Định, vì anh có bệnh suy thận, suy tim, xuất huyết não nên bị hôn mê và mất đi trong niềm thương tiếc của gia đình, nghệ sĩ đồng nghiệp và khán giả ái mộ cải lương.
Trả súng đạn này
Vũ Thế Thành
27/4/2015
Tôi có thể ngồi đồng cả ngày trên mạng, nhảy tường lửa, đọc tài liệu, đọc báo nhăng nhít, nhưng chưa bao giờ xem/nghe trọn một chương trình ca nhạc, dù là ở nhà hay trên những chuyến xe đò đường dài. Xem không trọn chỉ vì ngủ… gật, đúng hơn, trình độ thưởng thức của tôi chỉ tới cỡ đó. Vậy mà chiều nay tôi đã xem trọn một chương trình ca nhạc.
“.…Trả súng đạn này, khi sạch nợ sông núi rồi
Anh trở về quê, trở về quê, tìm tuổi thơ mất nơi nao…”
(Một mai giã từ vũ khí – Trịnh Lâm Ngân)
Ở Việt Nam, các DVD ca nhạc hải ngoại Thuý Nga, Vân Sơn,… dễ kiếm, nhưng Asia thì khó. Asia “phản động” lắm, lỡ bị phát hiện, sẽ bị tịch thu cả xe, hết đường sống, những người bán DVD dạo nói thế.
Nhưng bây giờ, chỉ cần 1 media hub, người ta có thể tải từ internet đủ loại chương trình giải trí để xem qua TV. Ngủ gật cũng sướng như ăn vụng. Thỉnh thoảng tôi cũng click đại một liveshow nào đó để ru mình ngủ…gật. Và chiều nay, tôi muốn ngủ gật với Asia, để xem “phản động” tới đâu. Tôi chọn chủ đề “55 năm nhìn lại” vì đoán là nói miền Nam từ thời di cư 54.
Không chỉ là chương trình ca nhạc, mà đan xen vào đó là những thước phim tài liệu, những hình ảnh năm xưa, khỏi cần thuyết minh, tôi cũng nhớ ra gần hết. Chuyện hôm nay mau quên, chứ chuyện ngày xưa thì nhớ dai lắm. Con tàu há mồm “Passage to freedom”, Đệ I, đệ II Cộng hoà, kinh tế, giáo dục, văn hoá, mùa hè đỏ lửa, đại lộ kinh hoàng… Mọi thứ như mới đâu đây, tưởng như chạm tay vào được. Hai mươi năm trước, cha bỏ xứ ra đi. Hai mươi năm sau, con bỏ nước ra đi. Bỏ đi không đành, con ngu hơn cha, nên bây giờ mới ngồi lẩn thẩn.
Nhiều bản nhạc từ lâu lắm rồi, bây giờ mới nghe lại. Nghe lại mà có thể hát theo trong đầu được. Những ca khúc thanh bình thưở xưa đó, ngày trước nghe hờ hững, bây giờ lại thấy hay. Dĩ vãng sao êm đềm quá! Chưa bao giờ tôi nghe “Một mai giã từ vũ khí” với một cảm xúc ngậm ngùi như thế, như nuốt từng lời ca tiếng nhạc vào tim óc.
Chương trình này cũng khéo “dụ” được bà Dương Nguyệt Ánh làm MC. Cho dù là kịch bản đi nữa, thì MC Dương Nguyệt Ánh giống như nhà toán học có khiếu làm thơ: ngôn ngữ chắc nịch và giọng nói biểu cảm.
Tôi cũng lần đầu nhìn lại nhiều khuôn mặt ca sĩ quen thuộc. Cận cảnh mới thấy thời gian nghiệt ngã. Son phấn không thể cứu vãn, kỹ thuật âm thanh cũng phải bó tay. Khi giọng hát vút lên đuối hơi, những đường gân hiện trên cổ thấy rõ. Con tằm đang nhả những sợi tơ cuối cùng cho đời…
Tôi đọc đâu đó, có lần y sĩ ca sĩ Trung Chỉnh phải nhảy trực thăng xuống vùng chiến sự để cấp cứu. Ông nhảy thoát được, nhưng túi đồ nghề thuốc men bị bắn bể. Ông y sĩ đành lấy tiếng hát thay thuốc men để làm dịu cơn đau của thương binh. Chuyện thật bao nhiêu phần trăm không rõ, nhưng sao thấy thiệt đậm “chất người” giữa làn ranh sống chết.
Thời gian cứ thế trôi ngược theo hình ảnh và âm thanh…
*
Những ngày sau 75, nếu chết chưa chắc là hết, thì sau khi chết, tôi sẽ không quên được cảnh tượng các em thiếu niên đi tịch thu sách vở “đồi truỵ phản động”, quẳng rầm rầm lên xe ba gác, như chuyển hết căm thù vào đó, vừa quăng vừa dạy đời người lớn.
Hai mươi năm sau, tôi sống lại cảm giác này khi đọc “Sống và chết ở Thượng Hải” của Trịnh Niệm. Người đàn bà cứng cỏi này, dù bị áp lực, ngược đãi tới đâu, cũng nhất định không nhận tội “phản động”, nhưng đã phải cuống quýt van nài bọn Hồng vệ binh, xin hãy tịch thu hết bộ sưu tập đồ cổ tranh quý của bà, nhưng đừng đập phá, dày xéo chúng. Cái cảm giác lạnh buốt chạy dọc theo sống lưng…
Vài năm trước, một đạo diễn trẻ, bà Lê Phong Lan làm bộ phim tài liệu để chứng minh thảm sát Mậu Thân ở Huế chỉ là xuyên tạc. Và mới đây, phó giáo sư tiến sĩ sử học Vũ Quang Hiển, trả lời phỏng vấn đài BBC: làm gì có chuyện ngược đãi tù đày những người thua cuộc sau 75, chỉ là tập trung học tập cải tạo cho thông đường lối chính sách, thế thôi.
Nhiều người hải ngoại phản ứng gay gắt. Tôi thì quen rồi. Những điều “vẫn thế” như bao điều “vẫn thế” ở đất nước này. Trước họ còn những G. Porter (Mỹ) chứng minh (bằng cách “chặt chém” số liệu của người khác) rằng, thảm sát Mậu Thân chỉ là chuyện bôi nhọ. Lùi lại hơn chục năm, vị giáo sư này cũng cho rằng, xử chết “quá tay” trong cải cách ruộng đất ở miền Bắc cũng là chuyện bôi nhọ luôn. Nhà báo W.Burchett (Úc) đã từng “đi dạo” ở Củ Chi thập niên 60 để viết bình luận, cũng lại là người hết lời ca tụng “Bước đại nhảy vọt” và “Đại cách mạng văn hoá” của Mao Trạch Đông. Thế đấy!
Tôi phục họ. Bước ra khỏi ranh giới của nhân cách đâu phải ai cũng dám làm.
Lịch sử có thể được nhìn dưới nhiều góc cạnh khác nhau, nhưng sự thật lịch sử thì chỉ có một. Nhân chứng còn đó, và lịch sử vẫn còn đó.
Bây giờ, những ngày cuối tháng tư này, nơi đây đốt pháo hoa ăn mừng. Bên kia cúi đầu tưởng niệm. Triệu người vui, triệu người buồn. Vui nhiều kiểu, mà buồn chỉ một kiểu. Vui vì tự hào là người chiến thắng. Buồn thì chưa chắc đã vì chiến bại, mà hậu quả chiến bại thì đúng hơn. Bốn mươi năm rồi chứ đâu ngắn ngủi. Về kinh tế, chỉ cần nhìn qua các nước lân cận cũng đủ thở dài rồi. Giáo dục thúc đẩy bản năng nhiều hơn, cướp giựt chợ hoa, leo rào bơi miễn phí,… Mỗi năm khoảng 5.000 phụ nữ Việt bị đưa qua Malasia và Singapore bán dâm. Đó là con số chính thức, thực tế nhiều hơn. Và đó cũng chỉ mới nói đến 2 thị trường, còn Campuchia, Thái Lan, và nhất là Trung Quốc còn khủng nữa.
Nhưng cũng có những niềm vui vô tư vì “ngày giải phóng” là ngày nghỉ dài, đi chơi thoả thích. Rồi cũng có những nỗi buồn lẩm cẩm với quá khứ, nằm nhà nghe nhạc. Vui buồn, hiểu theo nghĩa tuyệt đối, thì mỗi năm sẽ thêm triệu triệu người vui. Còn buồn, thì vài ngàn, vài trăm, rồi vài chục, chỉ còn tí tẹo. Đất nước có chỉ số hạnh phúc cao là thế. Ngẫm lại mới thấy hội chứng Stockholm sao thiệt éo le !
*
Vậy mà 40 năm trôi qua rồi. Chiều nay tình cờ xem “55 năm nhìn lại”, đôi khi phải bám chặt tay vào thành ghế… Biết bao tâm tư chất chứa, cũng muốn một lần trải lòng, nhưng rồi lại thấy, bà Dương Nguyệt Ánh đã “giành” nói hết cả rồi, nói từ 5 -6 năm trước, nói ngắn, gọn và đủ, nói cả những điều nhỏ nhặt mà lịch sử đã quên, đang quên và có lẽ cũng sẽ quên luôn: “Người lính ra trận với vũ khí kém cõi. Lỡ thua thì bị chê bai, nhưng nếu thắng thì chỉ những người bạn lớn được nói đến”. Tủi quá! Xin cám ơn bà.
Đã“sạch nợ sông núi rồi”. Mệnh Trời bắt thế, chỉ là lực bất tòng tâm thôi. Đâu cần phải đấm ngực mea culpa…mea culpa. Cái đó nên dành cho những chính khách salon, những người ba rọi. Sự thật là sự thật. Người lính bên nào lại chẳng đau, mỗi bên đau mỗi kiểu. Cuộc chiến tàn rồi. Ván cờ thế bày ra, không có cửa cho những tay chơi cờ thí chốt.
Tháng tư nào trời chẳng mưa. Quá khứ đâu dễ gì quên được. Hai mươi năm đau thương của chiến cuộc, cũng may mắn có được những năm tháng bình yên. Rồi thêm bốn mươi năm nữa, học được biết bao chuyện trò đời,… Nhưng vẫn còn sót lại đâu đó chút tình người, phải thế không?
Xin kết thúc bài viết bằng lời nhạc: “… Xin cám ơn, xin cám ơn… người nằm xuống…”
Vũ Thế Thành
Đà Lạt 27-04-2015
Nguồn: https://vuthethanh.com/2017/04/29/tra-sung-dan-nay/
Bộ toàn tập kỷ niệm 10 năm ngày giỗ của Rostropovich
Tuấn Thảo
4/4/2017
Khi nhắc tới nhạc sĩ Mstislav Rostropovich, dân Âu Mỹ liên tưởng ngay đến hình ảnh của người nghệ sĩ tài ba đang chơi trung hồ cầm (cello /violoncelle) với nhiều ngẫu hứng ngay dưới chân tường Berlin (ngày 11/11/1989), đúng hai ngày sau khi có tin chính thức bức tường này sụp đổ.
Tưởng nhớ nhạc sĩ Trầm Tử Thiêng
Thúy Vi
3/4/2017
Trầm tử thiêng là một nhạc sĩ của dòng nhạc vàng và tình ca Miền Nam Việt Nam. Ông tên thật là Nguyễn văn Lợi, sinh ngày 1 tháng 10 năm 1937 tại Đại Lộc, Quảng Nam. Theo bài viết của nhà thơ Du Tử Lê nói về Trầm Tử Thiêng: “Ở thế hệ thứ hai của sinh hoạt 20 năm âm nhạc miền Nam, tính từ 1954 tới 1975, nếu có một người lặng lẽ nhất trong mọi sinh hoạt, khiêm tốn nhất trong mọi xuất hiện, thì có lẽ, đó là nhạc sĩ Trầm Tử Thiêng.”
Ai Về Sông Tương
Trần Kim Đoàn
4/2013
Nhạc sĩ Văn Giảng tại nhà riêng ở Footscray, Melbourne. (Hình: Huy Phương/Người Việt)
Thầy Ngô Văn Giảng vừa tạ thế tại Úc, hưởng thọ 89 tuổi. Tin buồn loan ra, tôi bâng khuâng nhớ về 54 năm trước, năm 1959, thầy là giáo sư âm nhạc của chúng tôi tại trường Hàm Nghi, Huế. Thuở ấy, thầy mới ngoài 30, dáng điệu phương cường, đi chiếc xe gắn máy hiệu Zunndapp của Đức nổ bịch bịch nổi bật cả sân trường.
Khi con người giữ lại
Tuấn Khanh
13/3/2017
Tháng 1/1995, khi ông Võ Văn Kiệt ký văn bản số 406-Ttg, ra lệnh không được đốt pháo trên cả nước. Không những pháo trong hiện thực bị săn lùng và hủy diệt, mà ngay cả pháo trong trí tưởng cũng bị ngăn chận. Ít lâu sau đó, trong một lần đưa ca khúc Bài Ca Tết Cho Em (sáng tác: nhạc sĩ Quốc Dũng) vào chương trình sản xuất CD mùa xuân, một biên tập viên đã than thở rằng Sở Văn hóa Thông tin ở Sài Gòn nói phải sửa lại lời, vì có chữ “pháo”, nghe nhạy cảm với một loại hình sản phẩm đã bị cấm.
Bầu trời đầy chuông vàng vọng cổ: Sân khấu thành phố vắng tiếng hát cải lương!
Nguyễn Phương
7/2/2017
Rạp Hưng Đạo trước 1975
Tết Đinh Dậu 2017, theo dõi sân khấu cải lương ở Việt Nam, tôi thấy không có quảng cáo hát Tết nhiều như trước năm 1975. Các rạp hát ở THHCM, Nhà hát Thành Phố, Nhà hát Hòa Bình, Trung Tâm Ca Nhạc Lan Anh, Nhà hát Bến Thành, Rạp hát Thủ Đô Chợ Lớn, đều không có chương trình biểu diễn nghệ thuật. Lịch biểu diễn của các nhà hát này gần như trống trơn.
Ly rượu mừng giữa cuộc bể dâu
Tuấn Khanh
29/1/2017
Mùng một Tết Đinh Dậu, trong một buổi chiều xuống, thành phố như tan vào một dấu lặng thanh thản, tôi chợt nghe bài Ly Rượu Mừng của nhạc sĩ Phạm Đình Chương vang lên. Giai điệu như ngọn gió xuân dịu dàng, đáp xuống mái hiên của các ngôi nhà cao tầng, len vào từng căn phòng nhỏ, chảy vào trong tim người giữa mùi hương trầm nhè nhẹ. Ly Rượu Mừng lại vang lên, bất hủ, rót thật đầy vào không khí đón Tết trong lòng người bao thế hệ. Bài hát như nói thay giấc mơ của nước Nam về một tương lai mới, mà con người khát khao biết mấy về một tương lai sẽ được tắm trong tự do và an bình.
“Nhấc cao ly này. Hãy chúc ngày mai sáng trời tự do”
Quái Kiệt Trần Văn Trạch (1924-1994)
Phạm Anh Dũng
9/2000
Tân nhạc Việt Nam có nhiều những tình ca buồn, số lượng đến hàng ngàn bản nhạc. Khi nghe những bản nhạc buồn, con người cũng lắng hồn vào tiếng nhạc và có cảm giác buồn.
Ngược lại khi nghe nhạc vui, tâm hồn người cũng mở rộng chào đón hân hoan. Những bản hùng ca lại làm khơi động những ý chí hào hùng, yêu nuớc. Nghe những bản du ca thấy muốn dấn thân làm việc xã hội. Những bản nhạc nhi đồng làm người nghe thấy tâm hồn trẻ lại.
Huyền Chi – tác giả bí ẩn của ca từ Thuyền Viễn Xứ
Phạm Công Luận
8/1/2017
TTO – Trong một tập sách in những ca khúc của nhạc sĩ Phạm Duy, ông có đưa vào một câu dưới bài Thuyền viễn xứ: “Huyền Chi, cô ở đâu?”. Đó cũng là câu hỏi của tôi khi nghe lại ca khúc đầy ắp cảm xúc này.
Huyền Chi năm 16 tuổi – Ảnh: tư liệu gia đình
Huyền Chi là ai? Ít thông tin trên mạng cho biết cô là một cô gái phụ mẹ bán vải ở chợ Bến Thành. Cơ duyên nào khiến bài thơ của cô được nhạc sĩ danh tiếng Phạm Duy phổ nhạc?
Mắt Xanh Trong Tình Ca
Phạm Anh Dũng
8/1/2017
Trong nhạc tình tân nhạc của Việt Nam thường hay có “mắt xanh.” Thực tế làm gì có người Việt Nam nào có mắt mầu xanh trừ khi đeo contact lenses mầu xanh hay là mắt của “con lai” hoặc là mắt của “con ma!” Như vậy “mắt xanh” nghĩa là gì?
Nghĩa thứ nhất “mắt xanh,” theo ý nhiều người cảm nhận, chỉ là ám chỉ người đàn bà còn trẻ và dĩ nhiên có mắt… đẹp.
Rót ‘Ly rượu mừng’ tưởng nhớ nhạc sĩ Phạm Đình Chương
Tiểu Vũ
3/1/2017
Sau 40 năm, lần đầu tiên bài hát “Ly rượu mừng”- một trong những ca khúc xuân kinh điển của cố nhạc sĩ Phạm Đình Chương được nhiều thế hệ người yêu nhạc yêu thích chính thức được phép phổ biến trong nước. Nhân dịp này, chúng ta cùng ngược thời gian để biết thêm về tác giả và câu chuyện đằng sau ca khúc bất hủ này.
Những ngày đầu tiên của của năm 2017 vừa bắt đầu trôi qua, và có lẽ dư âm của bản nhạc hát Happy New Year do nhóm nhạc huyền thoại Abba trình bày vẫn còn văng vẳng đâu đây trong lòng của nhiều người Việt.
“Ly rượu mừng”, một ca khúc về mùa xuân thuở “sáng trời tự do”
Huỳnh Duy Lộc
2/1/2017
Báo Thanh Niên Online ngày 1 tháng giêng năm 2017 có bài viết “Tiết lộ vì sao ca khúc ‘Ly rượu mừng’ bị cấm hát 40 năm” của Ngữ Yên giải thích vì sao ca khúc “Ly rượu mừng” của nhạc sĩ Phạm Đình Chương bị cấm hát trong nước từ năm 1975 tới đầu năm 2016, chỉ trước Tết Bính Thân vài tháng: “Nó đã từng bị cấm hát trong suốt 40 năm. Trong khi, trước lệnh cấm, theo nhà báo Nguyên Minh, đó là bài hát cực kỳ phổ biến ở miền Nam. Ca khúc phổ biến đến mức, cứ có xuân là phải có Ly rượu mừng…
Hòa nhạc chào năm mới – âm nhạc đỉnh cao thành Vienna
Hoài Dịu
31/12/2016
Khán phòng Vàng, tại trung tâm âm nhạc cổ điển Musikverein, Vienna, Áo
Đến hẹn lại lên, hàng năm vào những ngày 30, 31 tháng 12 và mùng 1 tháng Giêng, giới nghe nhạc sành điệu lại háo hức với những giai điệu lấp lánh niềm hân hoan và nồng nhiệt do dàn nhạc giao hưởng thành Vienna trình tấu bên dòng Danube xanh êm đềm.
George Michael qua đời
BBC
26/12/2016
Ca sỹ George Michael vừa qua đời ở tuổi 53, người phụ trách quan hệ công chúng của ông cho biết.
Cùng Mai Khôi: Trói vào tự do
Tường An, thông tín viên RFA
21/11/2016
Ca Sĩ Mai Khôi trình diễn tại Paris
Mai Khôi, một gương mặt nổi trong làng Showbiz Việt Nam không chỉ vì cô đa tài: vừa biết hát, vừa biết sáng tác mà cô còn là tâm điểm của dư luận bởi những phát biểu gây sốc hay cách sống khác người. Và gần đây cô cũng gây nhiều chú ý khi ra tranh cử Quốc hội khóa 14. Để tìm hiểu thêm về người ca nhạc sĩ, nhà hoạt động xã hội này, thông tín viên Tường An có dịp trao đổi với Ca Sĩ Mai Khôi khi cô có dịp đến Paris trình diễn.
Song Ca Nhạc Vàng
Duy An
2/12/2016
(Viết tặng chương trình Paris By Night 121)
Lùi về quá khứ, vào năm 1952, khi nhạc phẩm Tiếng Sáo Thiên Thai ra đời, đã đánh dấu một giai đoạn mới của nền Tân nhạc. Đó là có sự xuất hiện của những ca khúc được viết riêng dành cho hình thức song ca. Và bài hát Tiếng Sáo Thiên Thai được nhạc sĩ Phạm Duy soạn ra theo nhu cầu hát đôi của hai chị em Thái Thanh – Thái Hằng:
“Xuân tươi, êm êm ánh xuân nồng
Nâng niu sáo bên rừng, dăm ba chú Kim Đồng
Hò xang xê tiếng sáo…”
(Tiếng Sáo Thiên Thai – Phạm Duy & Thơ: Thế Lữ)
Bài vọng cổ ‘Dưới Bóng Thùy Dương’
Ngành Mai
18/11/2016
Hình bìa cuốn bài ca nhỏ “Dưới Bóng Thùy Dương.” (Hình: Ngành Mai sưu tập)
Ðầu thập niên 1960 hãng dĩa hát Việt Hải thu thanh tiếng ca Minh Cảnh, phát hành dĩa vọng cổ sáu câu “Dưới Bóng Thùy Dương” của soạn giả Viễn Châu. Ðồng thời cuốn bài ca nhỏ cũng được in ấn phát hành phổ biến cùng khắp. Nhờ đó mà dân đờn ca tài tử có thêm một bài vọng cổ sáu câu đưa vào sinh hoạt.
Gánh Nước Ðêm Trăng
Viễn Châu
Nói lối:
Sương thu lạnh bao trùm khắp nẻo, trăng đêm nay dìu dịu cả không gian. Tôi với em đi gánh nước cạnh đình làng, mùi cỏ dại mơ màng trong đêm vắng.
1) Nước giếng trong giữa đồi cát mịn, ánh nguyệt mờ soi đôi bóng giao… kề, dưới trăng khuya tôi với em quảy gánh ra về. Giữa không trung tiếng sáo diều khoan nhặt, như tiếng hẹn hò của đôi mảnh tình quê. Em trước tôi sau cùng sánh vai nhau đi giữa đường mòn, đôi ta vẫn lưu luyến nhau, khi đến ngã ba đường là chỗ chia tay để trở về xóm nhỏ.
2) Cuối năm ấy tôi phải đi làm ăn nơi miền rừng sâu núi thẳm, trước khi ra đi tôi còn căn dặn em rằng: “Em có thương anh thì em đừng vội lấy chồng”. Tôi sẽ ra đi miền viễn xứ, quê người vẫn giữ dạ chờ mong.
Út Bạch Lan: Nữ Vương bất tử trong lòng khán giả
12/11/2016
Nghệ sĩ cải lương Út Bạch Lan (1935-2016)
Theo nhà bình luận cải lương, tiến sĩ Lê Hồng Phước, Út Bạch Lan đi vào lòng người nhờ lối ca rỉ rả, nhờ tiếng hát nỉ non như tiếng đàn tranh, da diết đến thắt lòng như tiếng đàn bầu. Cách nhấn dấu sắc lửng, cách hành văn sắp chữ của bà. Cách ca luyến láy đúng nơi đúng chỗ và vừa đủ là dấu ấn của Nữ Vương Sầu Nữ trong làng Cải Lương Việt Nam.
Sầu nữ Út Bạch Lan
Mặc Lâm
10/11/2016
Nghệ sĩ cải lương Út Bạch Lan
Giới yêu chuộng cải lương miền Nam vừa mất đi một giọng hát nữ thân thương với nghệ danh Út Bạch Lan người nổi tiếng không những từ giọng ca thiên phú mà còn là một nhân cách đáng kính trọng trong cuộc sống đời thường.
‘Sầu nữ’ Út Bạch Lan qua đời
5/11/2016
Nghệ sĩ Út Bạch Lan, một trong những tên tuổi nổi bật nhất của cải lương miền Nam, qua đời tại nhà riêng ở TP. Hồ Chí Minh, sau một thời gian chống chọi với bệnh ung thư.
Người được mệnh danh là ‘sầu nữ’ và là một trong những “cây đại thụ của cải lương Việt Nam” hưởng thọ 81 tuổi.
Tên thật của bà là Đặng Thị Hai, sinh ra tại tỉnh Long An.
Giữa thập niên 1950, Út Bạch Lan được báo chí Sài Gòn và giới mộ điệu cải lương biết đến qua vở dã sử Đồ Bàn Di Hận trên sân khấu Thanh Minh.
Tình Chỉ Đẹp Khi Còn Dang dở
Phạm Anh Dũng
2000
Thi sĩ Hồ Dzếnh
Trong quá khứ muốn giúp bệnh nhân bỏ hút thuốc lá, bác sĩ có thể cho thuốc nhai (gum) hay thuốc dán (patch) có chất nicotine. Những sản phẩm này ngày nay đã mua bán tự do, không cần toa bác sĩ. Lại còn có thuốc xịt mũi có nicotine để bỏ thuốc lá, nhưng cần toa bác sĩ. Gần đây đã có thuốc uống Zyban (bupropion) để bác sĩ có thể kê toa cho bệnh nhân muốn bỏ hút thuốc. Những người hút thuốc khó bỏ là vì khi ngưng hút hay có những triệu chứng thiếu thuốc (nicotine craving) và Zyban làm giảm bớt những cảm giác khó chịu này. Nhiều bác sĩ còn cho bệnh nhân uống cả bupropion và dùng thuốc nhai hay thuốc dán nicotine cùng một lúc.
Lady Gaga, một chân dung đa diện
Hoài Dịu
17/9/2016
Lady Gaga, tên thật là Stefani Germanotta, không phải là quả bom sexy như Briney Spears hay Katy Perry, chất giọng của cô không quá đặc sắc đến mức người ta có thể nhận ra ngay lập tức như giọng ca của Beyoncé Knowles hay giọng ca đầy ma lực của Amy Winehouse. Cô cũng chẳng có những câu chuyện đời lâm li để công chúng gặm nhấm mà thương cảm.
Bây giờ là mùa thu, tôi đi tìm dĩ vãng
Văn Quang
4/2015
Thật ra 99.9% ca khúc “bất hủ” của Trịnh Công Sơn được sáng tác vào thời trước 75 ở Sài Gòn và Huế. Cho nên ngày nay khi người ta “vinh danh” Trịnh Công Sơn chính là vinh danh nền văn hóa của Miền Nam VN vào thời trước 75.
Bây giờ là mùa thu ở Sài Gòn và cũng là mùa lá rụng ở Rừng Phong trên đất Mỹ. Buổi chiều ngồi trong căn chung cư nhỏ hẹp nghèo nàn nhìn mưa dăng nhẹ ngoài khung trời ngoài kia, tôi bỗng muốn thoát khỏi mình trở lại sống với những ngày xưa. Những ngày xưa có bạn bè, có mộng ước xa vời, có yêu thương giận hờn, có quá nhiều thứ như ở một thế giới khác.
Bản Boléro của Ravel, một câu chuyện buồn
Thanh Hà
10/9/2016
Được sáng tác vội vàng năm 1928, lấy nguồn cảm hứng từ vũ điệu của Tây Ban Nha, bản Boléro đã thành công ngoài mong đợi Maurice Ravel. Đem về hàng triệu euro tiền bản quyền nhưng cũng là một tác phẩm bị lợi dụng nhiều nhất trong lịch sử âm nhạc thế giới.
Ravel – 1925
Ngày 01/05/2016 bản Boléro hết thời hạn bảo hộ tác quyền. Trong suốt 88 năm qua, bản Boléro là một « thành trì kiên cố » về bản quyền vì tác giả Maurice Ravel (1875-1937) qua đời 11 năm sau khi để lại một tuyệt tác làm say đắm lòng người. Cho đến năm 1994, bản nhạc nổi tiếng này luôn dẫn đầu bảng xếp hạng thế giới về thu nhập tiền bản quyền.
“Tiếng hát quay tơ” Mai Hương, nửa thế kỷ tình tự ca
Cát Linh
3/9/2016
Poster đêm diễn cuối cùng của Ca sĩ Mai Hương ở Montreal, Canada hồi năm 2008.
“Cành hoa tim tím bé xinh xinh báo xuân nồng
Đượm đà phong kín cánh mong manh tấm hoa lòng
Hà Nội chờ đón tết vắng bóng người đi liễu rũ mà chi
Đêm tân xuân Hồ Gươm sao long lanh
Hoa mai rơi rủ nhau nơi phương xa
Đường phố vắng bóng đèn chạnh lòng tôi nhớ tới người em…” (Gửi người em gái)
Gửi người em gái, Đoàn Chuẩn – Từ Linh, Mai Hương trình bày
Gửi người em gái của nhạc sĩ Đoàn Chuẩn – Từ Linh là bài hát được ca sĩ Mai Hương trình bày để từ biệt khán thính giả trên sân khấu Montreal, Canada năm 2008, sau hơn 50 năm, từ ngày bà bước lên sân khấu lần đầu tiên năm 12 tuổi.
Paris By Night 120 – Còn Chút Gì Để Nhớ
Nguyễn Ngọc Ngạn
9/2016
Khi Thúy Nga báo tin sẽ thu hình Paris By Night 120 tại casino Choctaw, thuộc thành phố nhỏ Durant của tiểu bang Oklahoma, phải nói là nghệ sĩ ai cũng hết sức ngạc nhiên. Cá nhân tôi lúc đầu cũng ngờ vực, cho đến khi thấy quảng cáo chính thức, mới dám tin đây là chuyện có thật. Sở dĩ như thế là vì những năm gần đây, do tình hình băng đĩa đi vào ngõ cụt, các chương trình Paris By Night thường chỉ quanh quẩn ở Nam Cali, cố ý giảm thiểu tối đa các chi phí về chuyên chở cảnh trí, vé máy bay và khách sạn cho nghệ sĩ cùng với chuyên viên các ngành, tổng cộng khoảng 150 người.
Lam Phương & Những cuộc tình vây quanh
Nguyễn Ngọc Ngạn
2/2016
Nhạc sĩ Lam Phương đóng phim Chân Trời Mới
Văn nghệ sĩ lớp trước thường có những chuyện tình bên lề để tô điểm cho cuộc sống và làm nguồn cảm hứng sáng tạo. Điều này cũng dễ hiểu: Họ có tên tuổi, có hoàn cảnh gặp gỡ dễ dàng, có điều kiện giao tiếp rộng rãi và nhất là tự bản chất, người nghệ sĩ vốn rất nhạy bén trong rung cảm cho nên đôi khi khó cưỡng lại được sức quyến rũ của một bóng hồng. Nói tổng quát thế thôi, chứ thật ra thì vẫn là do bản tính trời sinh, hay đúng hơn là định mệnh an bài ở mỗi cá nhân. Có người mang số đào hoa, cả một đời ngụp lặn trong bao nhiêu mối tình. Người khác thì lại sống khô khan lúc nào cũng thui thủi một mình. Chỉ có điều, đối với tôi, thì người mang số đào hoa chính là loại người trời bắt khổ chứ chẳng sung sướng gì, vui trong chốc lát rồi thường xuyên nặng trĩu ưu tư:
Ái Vân và tự truyện “Để gió cuốn đi”
Mặc Lâm
14/5/2016
Ca sĩ Ái Vân trong buổi ra mắt tự truyện Để gió cuốn đi vào ngày 5 tháng 5 tại Sài Gòn.
Tự truyện “Để gió cuốn đi” của nữ ca sĩ Ái Vân do First New Trí Việt và nhà xuất bản Hội Nhà văn thực hiện vừa được ra mắt vào ngày 5 tháng 5 tại thành phố Hồ Chí Minh vừa qua. Sách dày hơn 300 trang với 17 chương ghi lại hình ảnh gia đình từ thời thơ ấu cho tới những cuộc hôn nhân đẫm nước mắt và cuối cùng là câu chuyện nơi đất khách quê người.
Tượng Đài Nào Dành Cho Thái Thanh
Việt Lang
Gần như đất nước nào cũng có một hình tượng nữ danh ca để đại diện cho dân tộc mình. Không dám chạm đến từ “diva” vì nó đã bị lạm dụng và có thể khiến mỗi người nghĩ đến một khía cạnh khác nhau: thành công về mặt thương mại, về mặt số lượng khán giả, v.v…. Xin chỉ chú tâm về những nữ ca sĩ được đất nước họ xem như di sản văn hóa. Nước Pháp có Edith Piaf, Bồ Đào Nha có Amalia Rodrigues, đảo quốc Cape Verde có Cesaria Evora, Mỹ có Billie Holiday. Chắc chắn trước và sau họ đã có những giọng ca nữ khác kiếm ra nhiều tiền hơn, có nhiều khán giả hơn, nhưng lại chẳng có được cái địa vị của một giọng ca đã đi vào lịch sử dân tộc như họ. Họ có những điểm gì chung?
France Gall, búp bê của làng nhạc Pháp
Thanh Phương
6/8/2016
Cũng nằm trong số các danh ca Pháp nổi tiếng từ thập niên 1960, nhưng cuộc đời nghệ thuật của France Gall đã bị gián đoạn một thời gian dài và mãi đến gần đây bà mới trở lại sân khấu, không phải với tư cách ca sĩ, mà là với tư cách người dàn dựng một vở nhạc kịch đang rất ăn khách hiện nay, đó là vở « Résiste ».
France Gall, 1965
Amy Winehouse, tài và mệnh
Hoài Dịu
23/7/2016
Nếu như Amy Winehouse khiến thế giới biết đến như một hiện tượng âm nhạc xuất chúng qua album « Black To Black » vào năm 2006, thì năm năm sau, ngày 23/ 07/2011, thế giới ngậm ngùi đưa tiễn cô vào cõi vĩnh hằng, xót thương cho một tài năng âm nhạc xuất chúng mà bạc mệnh.
Winehouse performing at the Eurockéennes Music Festival in June 2007
Saigon songstress Mai Khoi’s journey from pop star to protest singer
Logan Connor
19/8/2016
Vietnamese pop singer Mai Khoi was recently barred from running for an independent seat in the communist state’s National Assembly. Now, “Vietnam’s Lady Gaga” is leveraging her star power in an effort to bring change to her country 
Pushing the boundaries: Vietnamese pop star Mai Khoi is not afraid to challenge societal norms – or her country’s strict, communist government
“Summertime”: Lời ru mùa hạ
Hoài Dịu
9/7/2016
Một cảnh trong vở Opera “Porgy and Bess” do Georges Gershwin viết vào năm 1935.Nguồn ảnh: Youtube
« Mùa hạ về, cuộc sống thật yên ả
Những chú cá nhảy vui, và cây bông vải mọc cao
Này đây ! cha con thì giàu có, và mẹ con rất duyên dáng
Yên nào, con yêu bé bỏng, đừng khóc nữa… »
Những lời hát ru bình dị ấy được George Gershwin thổi hồn trong ca khúc « Summertime », và rồi giai điệu ngập tràn yêu thương của nó đến giây phút này đây vẫn làm xao xuyến biết bao tâm hồn kẻ say nhạc.
Tình Nghệ Sỹ: Kỷ Niệm Với Ca sĩ Quỳnh Giao
Hoàng Oanh
7/2016
Tháng 7 năm nay, Hoàng Oanh nhớ đến Quỳnh Giao, một người bạn nghệ sỹ đã mất vào tháng 7 năm 2014.
Nhớ lại năm xưa, Hoàng Oanh và Quỳnh Giao có với nhau rất nhiều kỷ niệm. Kỷ niệm từ thời thơ ấu cho đến lúc Cô qua đời. Năm 1958, Quỳnh Giao đang hát cho Ban nhi đồng Tuổi Xanh. Lúc đó, bác Kiều Hạnh và bác Phạm Đình Sỹ (trưởng ban Tuổi Xanh) có ý muốn tăng cường thêm một số các nhi đồng khác để thay thế cho các đàn chị Mai Hương, Mai Hân, Bạch Tuyết sang hát cho các ban “người lớn”. Đó là lúc Hoàng Oanh gia nhập vào Ban Tuổi Xanh cùng lúc với Bích Vân, Ngọc Vân và Phước Vân (Tam Vân do anh Nguyễn Đức đào tạo). Vào đây thì Hoàng Oanh gặp ngay Quỳnh Giao và các bạn ca sĩ nhi đồng như: Tuấn Ngọc, Quốc Thắng, Kim Chi…
Ảnh Quỳnh Giao và thủ bút tặng Hoàng Oanh (thời gian Ban Tuổi Xanh)
Thanh Lan, tiếng hát của tài và sắc
Cát Linh
26/6/2016
Ca sĩ Thanh Lan trong đại nhạc hội tại trường Talbert năm 1972.
Có một người nghệ sĩ mà nếu gọi cô là ca sĩ, hay tài tử điện ảnh đều đúng, vì với vai trò nào cô cũng toả sáng. Với dòng nhạc nào, Việt, Pháp, Mỹ thì cô cũng để lại trong lòng người hâm mộ những ca khúc gắn với tên mình như Bang Bang, Triệu đoá hoa hồng, Apres Toi, Trưng Vương khung cửa mùa thu, Trăm nhớ ngàn thương…
Dòng nhạc lính theo thời gian
Cát Linh
19/6/2016
Trong giai đoạn của những năm 1954 đến 1975, có những ca khúc được sáng tác để nói lên hình ảnh và cuộc đời của những người lính. Rộng hơn nữa là hình ảnh chung cho các gia đình miền Nam thời đó. Bởi vì hầu như gia đình cũng có ít nhất một người thân vào quân ngũ.
Trong số những thanh niên lên đường tòng quân ấy, có rất nhiều người lính “tay súng, tay đàn”. Đó là Nguyễn Văn Đông, Trần Duy Đức, Song Ngọc, Lam Phương, Anh Bằng, Trần Thiện Thanh… qua dòng nhạc lính, họ kể lại lý tưởng của một thế hệ tuổi trẻ, niềm vui, nỗi buồn, tình yêu, tình bạn, và đôi khi là cả bi kịch của thân phận con người do chiến tranh. Và thế hệ ca sĩ thời ấy như Thanh Thuý, Hoàng Oanh, Mai Lệ Huyền, Trung Chỉnh, Duy Khánh… đã rất thành công khi thực hiện những ca khúc này.
Andrea Bocelli, người hát bằng trái tim
Hoài Dịu
2/7/2016
Các cô gái ngất lịm đi, cánh đàn ông thì bật khóc vì xúc động khi giọng ca của ông vang lên vài nốt nhạc đầu tiên. Trên kệ sách tràn ngập những giải thưởng âm nhạc danh dự, Andrea Bocelli, mệnh danh « thiên thần mù », đã bán được 80 triệu album trên toàn thế giới qua giọng hát thánh thiện của mình.
Ca sĩ người Ý, Andrea Bocelli
Tại ngôi làng nhỏ thuộc vùng Toscane, nước Ý, cậu bé Andrea được sinh ra và lớn lên giữa thiên nhiên xinh đẹp và đắm chìm với vô vàn giai điệu dân dã nơi đây. Không may bị mù từ năm 12 tuổi, điều đó không ngăn cản cậu bé Andrea tìm đến âm nhạc. Cùng năm đó, Andrea đã giành giải thưởng âm nhạc đầu tiên với bài hát « O sole Mio ».
Những giai thoại đằng sau ca khúc “Joe, le taxi”
Hoài Dịu
18/6/2016
Bao đời nay, Paris hoa lệ luôn là nguồn cảm hứng bất tận trong âm nhạc, thơ ca … Paris muôn màu và muôn mặt. Sẽ thiếu sót lớn khi không nhắc đến cuộc sống về đêm nơi đây, người Paris hẹn hò trong những quán bar hay bên bờ sông Seine. Đâu đó, tiếng nói cười quyện hòa vào điệu rock xưa cũ …
Ảnh bìa đĩa nhạc Joe le taxi và ca sĩ Vanessa Paradis – Wikimedia Commons
Ngoài kia, nhộn nhịp người qua lại, còi xe đông đúc. Thoảng nghe đâu đây lời hát « … Và sông Seine, và những nhịp cầu lấp lánh ,. .., là điệu nhảy rumba, nhạc rock xưa và điệu mambo… », ta chợt nhận ra rằng, nét giai điệu quen thuộc trong ca khúc « Joe le Taxi » ấy, cũng là một phần của cuộc sống Paris đầy quyến rũ.
Bài ca nào cho người ngã xuống
Bùi Thanh Hiếu
21/6/2016
Có rất nhiều rất khác biệt trong nền âm nhạc của hai miền Nam Việt Nam và Bắc Việt Nam trong cuộc nội chiến 20 năm, nhất là khi diễn tả về cảm xúc trong chiến tranh.
Trong sự kiện bi thảm đối với 10 người lính của quân đội Việt Nam CNXH vừa tử nạn vào những ngày trung tuần tháng 6 vừa qua, trên mạng xuất hiện vài bài thơ tiếc thương người lính đã tử nạn, tác giả của những bài thơ đều là những người không chuyên.
Lễ tang của đại tá Trần Quang Khải – ảnh VNExpress.com
Chợt nhận ra rằng, Bắc Việt thời nội chiến 1954 -1975 cho đến nay. Không hề có nhạc phẩm nào tiếc thương những người lính của họ đã chết trận.
Già đầu còn mê nhạc sến
Vũ Thế Thành
6/2016
“Người từ ngàn dặm về mang nỗi sầu…” (Thu sầu– Lam Phương)
Hồi nhỏ tôi mơ làm…kép cải lương. Ước mơ “khủng” này không xuất phát từ giọng ca đầy “tiềm năng” của tôi mà đơn giản vì… tiền. Một thằng nhóc 8- 9 tuổi mơ số tiền lớn cỡ cát xê danh ca Út Trà Ôn thì hơi không bình thường. Nhưng đó là nguyên nhân gần, chứ nguyên nhân sâu xa là tôi bị nhiễm máu giang hồ lục tỉnh.
Coi cải lương thì tôi có cơ hội đi “ăn theo” mấy bà chị, nhưng xem xi nê, dù xoay sở cách mấy tôi cũng đành phải coi… cọp.
Tôi thường lê la ở rạp Văn Cầm gần cầu Kiệu, thấy anh chị nào quởn quởn là lẩn theo như em út vào xem ké. Giao du với đám nhóc gần đó, tôi cũng biết thêm vài mánh xem cọp, chẳng hạn chỉ cần mua một vé, một thằng vào trước, rồi lẩn ra góc rạp đưa vé đã xé cho thằng khác, có sẵn cái cùi vé vất đi, dán sơ xịa vào, rồi tỉnh bơ chìa cho ông soát vé vào rạp, rồi lại tiếp tục tuồn vé cho thằng sau….
Nguyễn Trung Cang
Du Tử Lê
4/2016
Từ mưa trong nhạc Việt tới ‘Thương nhau ngày mưa’ Nguyễn Trung Cang
Thời tiết Nam Cali chào đón những bước chân đầu mùa Xuân, bằng nhiều trận mưa lớn, nhỏ.
Dù các nhà dự báo thời tiết cho biết, vũ lượng của những trận mưa đầu mùa này, không đủ sức giảm bớt mức độ hạn hán quá nặng nề của tiểu bang “Vàng” tính từ nhiều chục năm qua. Nhưng, chẳng vì thế mà những ngày, đêm mưa lênh láng, điểm xuyết mưa bụi đôi sớm mai, giúp tôi quên nhớ mưa Xuân Hà Nội, thuở nào.
Từ trái: Elvis Phương, Vinh, Nguyễn Trung Cang, Châu, Lê Hựu Hà.
‘Người tình’ Gia Long, Trưng Vương… trong các ca khúc
Cát Linh
22/5/2016
Nữ trung học Gia Long, Sài Gòn.
Gia Long, Trưng Vương, Đồng Khánh là những trường nữ trung học nổi tiếng ở Việt Nam trước năm 1975.
Rất nhiều những tản văn, thơ được viết lên trong đó nhắc đến tên những ngôi trường một thời là niềm tự hào cho những người được ngồi dưới mái trường ấy. Âm nhạc cũng thế. Gia Long, Trưng Vương, hay trường Văn khoa, trường Luật xuất hiện trong một số nhạc phẩm trước năm 1975.
Song Ngọc và một đời sáng tác
Cát Linh
8/5/2016
Nhạc sĩ Song Ngọc
Để tạo ra một nét riêng, mỗi một người nghệ sĩ hay thường dành cho mình một nghệ danh. Thế nhưng, cũng có nhiều nhạc sĩ, với những lý do riêng, họ có rất nhiều bút danh/nghệ danh. Chính vì vậy, mà không ít người nghe đã ngạc nhiên khi biết tác giả của một tác phẩm nổi tiếng này cũng chính là tác giả của một tác phẩm nổi tiếng khác, với hai bút danh khác nhau.
Tinh anh để lại
Quốc Bảo
9/5/2016
Trịnh Công Sơn & Phạm Duy
Các nhạc sĩ lớp trước đã ra đi gần hết. Nhưng bóng dáng của họ, “hơi hám” của họ theo cách nói của Hàn Mặc Tử, tinh anh của họ vẫn còn ở lại cùng chúng ta và dù nhiều hay ít, vẫn làm tròn nhiệm vụ định danh những giá trị mỹ học cho thời đại mới của chúng ta vậy.
Lặng nghe thời gian đã mất
Tuấn Khanh
6/5/2016
Buổi chiều tháng Tư, nhạc sĩ Bảo Chấn ngó mông lung ra con đường, chép miệng: “mới còn hẹn nhau ngồi cà phê, vậy mà chưa gặp, ảnh đã đi”.
Đó là khi ông hay tin nhạc sĩ Nguyễn Ánh 9 rời bỏ cuộc chơi trần gian. Tin loan đi, gõ cửa nhà từng người quen, như nhắc vòng quay của vũ trụ vừa điểm, vừa xướng tên một người. Sớm mai chớp mắt, bất ngờ thời gian sững lại, báo tin rằng giọng nói ấy, ngón đàn ấy nay đã là thiên thu.
Nhạc cổ điển trong điện ảnh : Cuộc hôn nhân trời định
Hoài Dịu
30/4/2016
Cường độ mạnh, nhịp điệu dồn dập, lớp tiếp lớp, đập vào mắt chúng ta là quang cảnh xuất quân rầm rộ của phi đội máy bay trực thăng trong “Apocalipse Now” (đạo diễn Francis Ford Coppora). Hay, văng vẳng nét giai điệu đượm buồn, nên thơ từ “Hồ Thiên Nga” của Tchaikovsky trong bức tranh sống động mang tên “Thiên nga đen” (Darren Aronofsky)
Siêu sao âm nhạc Prince qua đời
22/4/2016
Siêu sao âm nhạc Prince đột ngột qua đời ở tuổi 57.
Cảnh sát được gọi khẩn cấp tới nhà của ca sỹ ở Minnesota, Hoa Kỳ vào sáng thứ Năm (giờ địa phương).
Prince trở thành siêu sao toàn cầu từ thập niên 80, với album như 1999, Purple Rain và Sign O’ the Times.
Nhạc sĩ Nguyễn Ánh 9 qua đời
Minh Minh
14/4/2016
Sau gần ba tuần nằm trong phòng cách ly điều trị, nhạc sĩ “Buồn ơi chào mi” không qua khỏi căn bệnh tuổi già, ra đi vào chiều 14/4.
Theo một nguồn tin thân cận gia đình Nguyễn Ánh 9, sáng 14/4, nhạc sĩ hôn mê trở lại. Đến chiều, ông ra đi, hưởng thọ 76 tuổi.
Lê Hựu Hà: Tin yêu giữa thảm kịch
Du Tử Lê
25.3.2016
Tới bây giờ, người ta vẫn không thể giải thích, tại sao có nhiều tài năng xuất sắc ở nhiều lãnh vực, nhất là lãnh vực sáng tạo, lại chết khi còn rất trẻ? Ðôi khi, bao nhiêu năm sau, cái chết của họ còn được dư luận đề cập tới vì tính bi thảm của nó! Trong khi tư chất của họ, vốn là những người có một sức sống mãnh liệt, sung mãn! Cụ thể như trường hợp của cố nhạc sĩ Lê Hựu Hà. Ông có khá nhiều những ca khúc một thời, từng gây nên những trận bão yêu thích, không chỉ trong giới trẻ mà, luôn cả những người lớn tuổi, thuộc mọi thành phần.
Nhạc sĩ Lê Hựu Hà.
Lê Hựu Hà, bi kịch cuối cùng của một tài năng âm nhạc!
Du Tử Lê
1.4.2016
Nếu sự nghiệp âm nhạc của Lê Hựu Hà ngày một thăng hoa thì, đời sống hàng ngày của ông, theo mô tả của nhiều người, lại là con đường ngược chiều đầy khó khăn, nếu không muốn nói là u ám! Dù cho ngoài việc viết ca khúc, ông cũng làm nhiều công việc khác, như đặt lời Việt cho hàng trăm ca khúc ngoại quốc (trong số đó, có khá nhiều bài nổi tiếng) hoặc, làm nhạc quảng cáo cho những công ty ngoại quốc, đặt hàng ông. Nhưng thực tế phũ phàng là các bầu show đã lần lượt quay lưng lại với họ Lê!
Nhạc sĩ Lê Hựu Hà (đầu tiên bên trái) và ban nhạc Phượng Hoàng.
Giải mã cái chết đã phân hủy của Lê Hựu Hà
Du Tử Lê
8.4.2016
Mặc dù tài năng sáng chói, được dư luận, những người cùng giới ghi nhận là một trong “tam kiệt nhạc trẻ Việt” nhưng, những năm tháng cuối đời của nhạc sĩ Lê Hựu Hà, lại là một cuối đời chát, đắng phũ phàng tới mức không ai có thể tưởng tượng được! Tôi muốn nói tới sự quay lưng thẳng thừng, tàn nhẫn của bằng hữu họ Lê – – Gồm cả những người từng được ông nâng đỡ, hướng dẫn bước đầu, trên lộ trình âm nhạc – Mà, nhiều người sau đó, nổi tiếng và trở thành những bầu show quan trọng.
Lê Hựu Hà & Nhã Phương
Bolero, dòng nhạc cho tất cả mọi người
Cát Linh
27/3/2016
Người ta thường hay nói “vận mệnh của một đất nước như thế nào thì âm nhạc của đất nước ấy sẽ như thế”. Có lẽ câu nói này sẽ đúng nếu nói về những ca khúc nhạc Việt Bolero nổi tiếng. Trải qua nhiều thập kỷ, các bản nhạc điệu Bolero vẫn còn được nhắc đến rất nhiều trong hoạt động âm nhạc của Việt Nam, thể hiện qua các cuộc thi trong nước mang tên “Thần tượng Bolero”, “Solo cùng Bolero”.
Để hiểu nhiều thêm về lịch sử cũng như những đặc điểm của thể loại này, mời quí vị cùng trò chuyện với nhạc sĩ lão thành Tuấn Khanh, nữ danh ca Thanh Thuý và nghe lại những tác phẩm Bolero nổi tiếng.
“Trời đêm dần tàn
Tôi đến sân ga đưa tiễn người trai lính về ngàn
Cầm chắc đôi tay ghi vào đời tâm tư ngày nay
Gió khuya ôi lạnh sao
Ướt nhẹ đôi tà áo…” (Tàu đêm năm cũ)
Ca khúc Tàu đêm năm cũ mà quí vị vừa nghe là một trong hàng nghìn ca khúc nhạc Bolero quen thuộc của nền âm nhạc Việt Nam. Khó mà hình dung được vũ điệu trầm buồn, chầm chậm, gần như gắn liền với đời sống bình dị của người Việt Nam lại có nguồn gốc từ các nước Nam Mỹ. Ở Tây Ban Nha, Bolero được khai sinh vào cuối thế kỷ XVIII, và được xem như là một vũ điệu hàn lâm.
Bolero vào Việt Nam từ khi nào?
Không có nhiều tài liệu cho biết Bolero đã bắt đầu du nhập vào Việt Nam chính xác vào năm nào, nhưng lại nói rằng người đầu tiên mang Bolero vào miền Nam là nhạc sĩ Lam Phương, rồi Trúc Phương, hai nhạc sĩ nổi tiếng với những ca khúc Bolero trữ tình như Nửa đêm ngoài phố, Hai chuyến tàu đêm, Tàu đêm năm cũ…
Riêng cố nhạc sĩ Trúc Phương còn được gọi là ông hoàng của dòng nhạc Bolero.
Thế nhưng, nhạc sĩ lão thành Tuấn Khanh, người còn được biết đến là một ca sĩ với nghệ danh Trần Ngọc, tác giả của bản nhạc Mùa Xuân đầu tiên nổi tiếng được viết từ thập niên 60 ở Sài Gòn cho biết, những tài liệu ấy chưa chính xác lắm.
“Khi ở ngoài Bắc, trước năm 50, 51, 52, 53, 54 bắt đầu di cư vào miền Nam thì chưa có phong trào Bolero, hiếm lắm, tìm mãi mới có 1 bài. Vào đến miền Nam thì thấy bắt đầu từ những người ở Hải Phòng, những nhạc sĩ như Trịnh Hưng, Hoài An, Phó Quốc Thăng, Phó Quốc Lân, rồi Huyền Linh. Khi ở miền Bắc thì chưa nghe được tác phẩm Lam Phương. Ở Hà Nội thì chỉ nghe đài Sài Gòn, chưa thấy Bolero và chưa thấy tác giả Lam Phương. Khi vào đến trong Nam thì những bản nhạc của Trúc Phương nổi lên.”
Cũng chính vào thời điểm này, có hai ca khúc nổi tiếng khắp nơi, từ các phòng trà, vũ trường, các đại nhạc hội, cho đến những con hẻm nhỏ, và các vùng quê hẻo lánh, đó là Quán nửa khuya của nhạc sĩ Tuấn Khanh-Hoài Linh và Nửa đêm ngoài phố của nhạc sĩ Trúc Phương. Cả hai ca khúc đều thành công với một sứ giả mang tâm tình của hai người nhạc sĩ đến cho mọi người, đó là danh ca Thanh Thuý.
“Quán nửɑ ƙhuуɑ đèn mờ theo hơi ƙhói
Ƭrút tâm tư νào đêm νắng cɑnh dài
Quãng đời tôi tàu đêm νắng ƙhông người, νẫn lặng trôi …” (Quán nửa khuya)
“Khi tôi bắt đầu đi hát là năm 1959. Bolero có trước năm 1960. Những bài Bolero, rumber thời gian 1960 đã có rồi, nhưng không nhiều như bây giờ.”
Âm hưởng cải lương và thời cuộc
Vì sao Bolero lại buồn đến như vậy? Và có phải vì như thế mà Bolero lại dễ đi vào lòng người hay không?
Quay trở lại thập niên 50, 60, đó là những năm mà người dân miền Bắc Việt Nam phải trải qua cuộc di tản thứ nhất. Những người nhạc sĩ từ Hải Phòng, vượt qua con sông Bến Hải để tìm đến vùng đất mới. Như nhạc sĩ lão thành Tuấn Khanh nhớ lại, đó là những năm tháng khó khăn, cái nghèo nó ám ảnh cả trong giấc ngủ. Người nhạc sĩ miền Bắc, miền Nam chia nhau điếu thuốc. Rồi nỗi nhớ quê hương bên kia bờ Bến Hải làm cho các nhạc sĩ di cư càng mang nhiều tâm sự. Nhưng đó cũng là lúc mà sự sáng tạo của người nghệ sĩ ở đỉnh cao nhất. Rất nhiều ca khúc nổi tiếng ra đời thời gian ấy. Nhưng tất cả, hầu như là những bản nhạc với nhịp 4/4 chậm buồn, buồn đến nao lòng.
“Ai biết ai vì đời cùng ngược xuôi chung lối mòn
Ngày anh hai mươi tuổi, em đôi tám trăng tròn
Đêm lạnh còn chăn đơn gối lẻ
Chưa buồn khi canh vắng khép đôi mi…” (Bóng nhỏ đường chiều)
“Thời cuộc có nhưng nó ảnh hưởng từ cải lương ấy. Những bài hát cải lương người ta xuống những câu xề, đặc tính của loại nhạc cải lương nó mùi mẫn lắm. Hát như Chế Linh mà hát nhẫn cỏ cho em đấy, hát nghe mùi lắm, gần với giới bình dân. Những tuồng cải lương nào nó cũng có những tình tiết, mà mùi mẫn, mà cũng khóc được.”
Nếu nói đến cải lương thì ai cũng biết ngay nghệ thuật này có nguồn gốc từ miền Tây sông nước. Ông hoàng Bolero Trúc Phương, Lam Phương, Tô Thanh Tùng là những người được sinh ra ở Trà Vinh, Rạch Giá, Kiên Giang, Đồng Tháp.
Dễ nghe, dễ hiểu, dễ đi vào lòng người, Bolero là những câu chuyện kể nhẹ nhàng, chân tình, không có mỹ từ trau chuốt. Nói theo cách của nhạc sĩ Tuấn Khanh, Bolero là loại nhạc bình dân, gần gũi. Những ca khúc Bolero là những câu chuyện buồn vui quen thuộc xảy ra trong đời sống. Mỗi một người dễ dàng chọn cho mình một, hai hoặc nhiều hơn nữa các ca khúc gắn liền với kỷ niệm mình đã đi qua.
Những người yêu âm nhạc, dù không học nhạc bài bản, nhưng chỉ cần biết vài nhạc lý cơ bản cũng có thể có một buổi văn nghệ khi “chén chú, chén anh”.
Những chàng nghệ sĩ hát rong thường chọn loại nhạc này để mưu sinh trên đường phố. Có lẽ cho đến mấy mươi năm sau, cũng khó ai quên được hình ảnh những người hát rong với cây guitar cũ kỹ, kiếm sống nơi các bến phà, bến xe ở Sài Gòn những năm 80 bằng những ca khúc Bolero buồn bã. Chẳng biết có phải họ đang kể lại câu chuyện của chính đời mình hay không, chỉ cần biết là cả người nghe và người hát đều tìm thấy cái tình của họ, cuộc sống của họ trong đấy.
“Có những đêm dài, anh ngồi nhìn hỏa châu rơi
Nghe vùng tâm tư cháy đỏ xoay ngang lưng trời
Những đóm mắt hỏa châu bừng lên trong màn tối
Như mắt em sáng ngời, theo anh đi ngàn lối
Những đêm không ngủ anh ngồi tâm sự cùng hỏa châu rơi…” (Những đóm mắt hoả châu)
Ca sĩ Ánh Tuyết từng nhận xét rằng Bolero dễ hát nhưng không phải ai hát cũng hay. Nhạc sĩ Tuấn Khanh đã thốt lên rằng không ai có thể thay thế những dòng nức nở của danh ca Thanh Thuý hay tiếng hát sầu muộn của Giao Linh khi thể hiện các ca khúc Bolero.
“Đúng là thế. Hát Bolero ai cũng hát được, chỉ có hát hay và dở thôi. Nhưng hát được hay, ngọt ngào, đi vào lòng người thì không phải ai cũng hát được như thế, phải có những người hợp. Ca sĩ cũng thế thôi, phải hát hợp những loại nhạc nào chứ không phải có giọng hay thì hát bài nào cũng hay. Cũng như giọng hát của Thái Thanh, mà hát bản nào uốn quá thì nghe cũng không được thích. Nhưng bài nào cũng uốn, hát như khóc như bài Kỷ vật cho em, Bà mẹ Giao Linh thì không ai hát bằng Thái Thanh cả. Cái loại Bolero thì phải thật sến, thứ thiệt đó, phải tuỳ người, chứ không phải người nào cũng hát được.”
Riêng nữ danh ca Thanh Thuý thì bà cho rằng, đối với người ca sĩ, quan trọng là họ có đặt được tâm hồn của mình vào bài hát để diễn đạt cái vui cái buồn mà tác giả ca khúc mong muốn hay không.
“Nếu mà nói kén thì cũng không đúng. Nói khó thì cũng không khó, dễ thì cũng không dễ. Là vì sao? Mình hát mình làm sao mình đặt tâm trạng mình vào bài hát đó, đó là cái khó. Nếu là một ca sĩ chuyên nghiệp thì điệu nào cũng hát được hết. Mình đưa mình vô bài hát, hát đúng với ý của tác giả mong muốn, đó là chuyện không phải dễ.”
“Ai cho tôi tình yêu
Của ngày thơ ngày mộng
Tôi xin dâng vòng tay mở rộng
Và đón người đi vào tim tôi
Bằng môi trên bờ môi…” (Ai cho tôi tình yêu)
Như thế, có thể hình dung Bolero như một cô gái nhẹ nhàng, nũng nịu, dễ khóc, chan hoà, gần gũi với mọi người. Nhưng không phải vì thế mà ai cũng có thể dễ dàng thấu hiểu nỗi niềm của cô gái ấy.
“Hồn lỡ sa vào đôi mắt em
Chiều nao xõa tóc ngồi bên rèm
Thầm ước nhưng nào đâu dám nói
Khép tâm tư lại thôi
Đường hoa vẫn chưa mở lối…” (Về đâu mái tóc người thương)
Nếu hát Bolero dễ mà khó thì sáng tác nhạc Bolero cũng phải tùy do trường phái của người nhạc sĩ. Đối với Văn Cao, Phạm Duy, Đoàn Chuẩn-Từ Linh hay Trịnh Công Sơn thì không có tác phẩm nào được viết với thể loại Bolero.
Nhưng không phải ca khúc Bolero nào cũng bắt buộc phải sầu bi, dang dở. Nữ danh ca Thanh Thuý khẳng định rằng với bà, không có thể loại nhạc nào là nhạc sến, chỉ có vài ca khúc có lời sến, nhưng không nhiều. Không phải bản nhạc Bolero nào cũng mang mong ước nhà mình chung vách, anh khoét bức tường anh qua thăm em. Mùa xuân đầu tiên của nhạc sĩ Tuấn Khanh là một Bolero mà ông gọi là “có hậu” và “Bolero mà không phải Bolero”.
“Bao nhiêu thương nhớ gom nhặt đầy anh trở về thăm em
Bao lần ngồi thâu đêm nghe mùa Xuân vừa đến
Em ơi hoa thắm rơi ngập đường trời nắng xế vương vương
Lòng nhớ tới em luôn khi chiều tàn chim gọi đàn…” (Mùa xuân đầu tiên)
Chính vì vậy, nhạc sĩ Nguyễn Ánh 9 trong một lần trả lời phỏng vấn trong nước có nói rằng, với ông, Bolero là một thể loại nhạc trữ tình. Tuỳ vào người nghe mà dòng nhạc này được gọi là “nhạc vàng’ hay “nhạc sến”.
Và quan trọng hơn là, cho dù là thể loại nào cũng có một giá trị của riêng nó.
Cát Linh
Nguồn: http://www.rfa.org/vietnamese/programs/MusicForWeekend/viet-bolero-rhythm-for-different-walks-of-life-cl-03272016092647.html
Nửa triệu khán giả Cuba dự buổi trình diễn của Rolling Stones
Thụy My
26/3/2016
Cuộc trình diễn của ban nhạc Rolling Stones tại khu tổ hợp thể thao Ciudad Deportiva, La Habana, ngày 26/03/2016.REUTERS/Ueslei Marcelino
Nhóm nhạc huyền thoại Rolling Stones tối qua 25/03/2016 lần đầu tiên trình diễn tại La Habana, đã thu hút nửa triệu khán giả, đánh dấu sự quay lại tưng bừng của nhạc rock tại đất nước cộng sản Cuba, xưa nay vẫn bị coi là « một sự lệch lạc ý thức hệ ».
Tản mạn về những bài hát được cấp phép
Phạm Hoài Nhân
3/2/2016
Có lần tui tự hỏi: Làm sao biết một bài hát xưa (trước 1975) đã được cấp phép hay chưa?
Nghĩ là làm, tui lên mạng, vô nơi đáng tin cậy nhứt là website của Cục Nghệ thuật Biểu diễn (cucnghethuatbieudien.gov.vn), quả nhiên là có danh sách của các bài hát này. Về mặt database, phải nói là hơi khó tra cứu vì danh sách này bố trí theo từng trang, mỗi trang có 30 tựa bài và theo một thứ tự hơi lộn xộn. Có tới hơn 80 trang như vậy (hơn 2.000 bài hát) và mình không thể biết bài hát mình muốn tìm ở trang nào, chỉ có nước lật từng trang và… đọc cho hết! Tui phải cất công copy ra hết, đưa vô Excel để sort cho dễ đọc. Bỏ qua chuyện đó đi, trong quá trình làm, tui phát hiện ra nhiều chuyện hay lắm. Kể nghe chơi.
Sơn Kim Cương Mạ Vàng
Đặng Hữu Phúc
22/3/2016
Không nên gắn nhãn mác “Nghệ sĩ Nhân dân” trước cái tên Đặng Thái Sơn.
Đấy là sự phân loại nghệ sĩ của CHXHCN Việt Nam, với những hội đồng chức danh do những người làm chính trị dựng lên, họ chia nghệ sĩ làm hai loại, loại 1 là NSND, loại 2 là NSUT. Những danh hiệu này cũng là phần thưởng cho những nghệ sĩ đi theo đường lối văn nghệ của Đảng.
Nhạc sĩ Thanh Tùng, xin chào tạm biệt
Tuấn Khanh
15/3/2016
Chấm dứt chiến tranh Nam – Bắc Việt Nam, nhạc trẻ chậm chạp quay lại miền Nam, đặc biệt là trên sóng phát thanh truyền hình. Lúc đó, sự có mặt các tác phẩm của nhạc sĩ Thanh Tùng là sự góp sức quan trọng, giúp giải toả nhiều định kiến của “bên thắng cuộc” về âm nhạc miền Nam, và đem lại một không khí sôi động cho phong trào nhạc trẻ Làn Sóng Xanh ở Saigon, và của cả Việt Nam.
Ngọc Lan, 15 năm tiếng hát về trời
Cát Linh
6/3/2016
Ngày này, 15 năm trước (06/03/2001), làng âm nhạc Việt Nam chia tay một người con gái với tiếng hát được biết đến như một hiện tượng của văn nghệ Việt Nam đầu thập niên 90. Cô ra đi để lại nhiều giai thoại về những ngày cuối đời của mình.
Đó là Ngọc Lan, người ca sĩ với gương mặt khả ái và tiếng hát nhẹ như sương.
Những Đĩa Nhạc Việt Nam Của Năm 2015
Sơn Phước
16/02/2016
Năm 2015 là một năm mà người nghe “đói” album. Không có nhiều album được phát hành cũng như không có một album nào thực sự ấn tượng hay nổi bật lên hẳn.
Việc một số nghệ sĩ như Hà Anh Tuấn, Lê Cát Trọng Lý bất ngờ phát hành album là những điểm sáng, cho thấy việc “làm” vẫn tốt hơn “nói” hay “hứa lèo”.
Dòng nhạc & Dòng đời
Vũ Văn Chính
5/2015
1. Ngôi trường ươm mầm
Xin cám ơn âm nhạc đã giúp cho cuộc sống này thêm tươi đẹp cả lúc vui, khi buồn, những lúc hạnh phúc và đau khổ, những lúc lãng đãng như mây trời hay những lúc quỵ té trên đường đời của một kiếp người.
Trung học Lasan Taberd Sài Gòn
Tôi tiếp xúc với âm nhạc sớm là nhờ học ở trường Taberd, nơi văn – thể – mỹ luôn được coi trọng.
Koibito Yo: Tìm về một ca khúc Nhật Bản nổi tiếng thời Đổi mới
Lê Hải
13/2/2016
Ca sĩ Mayumi Itsuwa
Đa số quí vị độc giả chắc đã nhận ra bài nhạc Nhật đã làm nên tên tuổi cho nam ca sĩ Ngọc Tân. Bài hát này có tên Việt là “Người yêu dấu ơi”, mà từng có thời gian được gọi là Sayonara, tức là lời tạm biệt. Lê Hải sẽ cùng quý vị trở lại với ca khúc trữ tình của Nhật Bản từng làm say đắm những người yêu nhạc ở Việt Nam một thời.
Lời tiễn muộn cho một tiếng hát vô ngôn
Trác Thúy Miêu
13/11/2015
“Sài Gòn vô thường tới mức đôi khi có những huyền thoại điêu tàn ngay trước mắt mà chẳng ai hay, như một liên khúc hòa tấu vô ngôn chuyển bản điềm nhiên giữa 90 phút một tour dạ vũ…”.
Nghệ sĩ Võ Văn Thường (1940-2003)
Nhạc vàng qua lửa đỏ
Tuấn Khanh
1/3/2016
Năm 2016 là năm chứng kiến nhiều bài hát lừng danh của Việt Nam sống qua nửa thế kỷ, hoặc hơn vậy.
Hơn nửa thế kỷ vẫn hấp dẫn
Rất nhiều bài trong số đó, vẫn luôn được dân ghiền bolero ngâm nga hàng đêm – nghe mãi, nghe mãi mà vẫn không thấy lỗi thời – như Đa tạ hay Nhớ nhau hoài (1966) của Anh Việt Thu. Hai bài hát của Duy Khánh sáng tác, sống động suốt nửa thế kỷ có Xin anh giữ trọn tình quê và Tình ca quê hương. Cũng nên nhắc đến các bài hát như Thôi (Y Vân), Sức mấy mà buồn (Phạm Duy), Rồi 20 năm sau (Trầm Tử Thiêng)…
Ảnh bìa “Xuân và tuổi trẻ” ấn hành năm 1957. Ảnh TL
Một lần đón Phạm Duy cách nay 15 năm
Nguyễn Thị Ngọc Hải
Đó là ngày 26-2-2000, tức là 5 năm trước khi Phạm Duy về hẳn sinh sống tại Việt Nam. Đây là một trong số lần thời kỳ đầu tiên ông về nước, vì theo như trả lời phỏng vấn, ông đã về tới cả chục lần trước khi về chính thức.
Trịnh Công Sơn Với “Đêm Thấy Ta Là Thác Đổ”
Hữu Du
22/2/2016
“Đêm Thấy Ta Là Thác Đổ” là một giấc mơ- “Giấc mơ đời hư ảo”- như một câu nói của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn.
Trong giấc mơ ấy,Trịnh Công Sơn dẫn chúng ta về miền kí ức xa xôi, thơ trẻ, êm đềm, đầy mộng tưởng…đẹp và thoáng qua như giấc mộng ban chiều:
Một đêm bước chân về gác nhỏ
Chợt nhớ đóa hoa tường vi
Bàn tay ngắt hoa từ phố nọ
Giờ đây đã quên vườn xưa
‘Vua vọng cổ’ Viễn Châu qua đời
Hoàng Kim
1/2/2016
Chiều 1.2, soạn giả, NSND Viễn Châu đã qua đời tại nhà riêng do tuổi già sức yếu, thọ 93 tuổi.
NSND Viễn Châu tên thật Huỳnh Trí Bá, sinh năm 1923, quê Trà Vinh, mê cải lương vọng cổ, lên Sài Gòn lập nghiệp năm 18 tuổi, học đàn với các ban nhạc trứ danh, trở thành tay đàn nổi tiếng với nghệ danh Bảy Bá.
Con đường âm nhạc
Mai Khôi
3/2/2016
Hầu như ai gặp tôi cũng nói sao tôi không hát lại nhạc xưa, không thu âm một đĩa nhạc xưa, đảm bảo sẽ được nhiều người thích hơn, chỉ có nhạc xưa mới chạm vào được trái tim người ta…bla..bla… Tôi hoàn toàn đồng ý với họ. Tôi đồng ý rằng nhạc xưa có nhiều bài hay, rất hay, nó đã được thời gian thẩm định. Người Việt lại có truyền thống hoài cổ, những giai điệu đã gắn liền với người ta trong quá khứ thì trở thành những cảm xúc thiêng liêng khó lòng những cái khác có thể thay thế. Hát lên những bài hát cũ dễ làm người ta xúc động rồi từ đó thương mến mình.
Âm nhạc và trái tim
Bùi Bích Hà
27/1/2016
Vừa rời khỏi dòng người xếp hàng rồng rắn trước các cửa sổ phục vụ khách hàng, bận rộn vào giờ tan sở chiều Thứ Sáu trong ngân hàng Wells Fargo, đầu óc còn váng vất hình ảnh những bàn tay lăm lăm cầm tấm chi phiếu trả lương cho cả tuần làm việc (không bao giờ kịp ấm túi,) những khuôn mặt âm u, những đôi mắt bồn chồn nhìn vơ vẩn ra xung quanh chờ đến lượt, tôi ngồi vào ghế lái chiếc xe hơi nhỏ mới khởi động, ngạc nhiên một cách dễ chịu khi nghe tiếng hát Ý Lan chợt cất lên từ đài phát thanh: “… Người dẫu xa, tình thiết tha, hoa ơi có biết lòng ta nhớ người?” Bài hát nghe lần thứ hai, vẫn chưa biết tên tác giả, đánh thức trí nhớ tôi chập chờn ngủ quên hơn mười năm qua, bày ra rõ mồn một trước mắt tôi, giữa những dòng xe xuôi ngược trên con đường Harbor đông đúc chiều cuối tuần, khung cảnh khi tôi nghe đúng câu này lần đầu.Thời gian ấy, tôi mới dọn vào căn chung cư trên đường Garden Grove. Đêm hôm đó, tình cờ thấy mình đứng trước cửa sổ phòng ngủ không kéo rèm, ngước nhìn lên bầu trời trên cao trắng đục màu sữa loãng, chơi vơi một vầng trăng tròn lạnh băng màu nguyệt bạch, lòng bỗng dưng nghe ra chừng như thiếu vắng một người.
Đêm sâu vì không gian tuyệt đối thinh lặng. Những tán lá phong đứng yên không động cựa và ánh trăng mênh mang, lạnh lẽo, như một nỗi buồn hóa đá. Không có ai để thở than như trong thơ Huyền Kiêu: “Sớm biệt ly nhau không nhớ nhau, Nửa đêm chợt tỉnh, bỗng dưng sầu. Trăng mùa xuân đó, ai tâm sự? Em đã xa rồi, em biết đâu!”
Thành ra, âm nhạc là một thứ tiếng nói của thân phận. Khi phóng chiếu về tương lai, nó vẽ ra những giấc mơ thần tiên. Khi la đà quay về vùng trời quá khứ, nó là một thứ hồi quang làm sống lại một kỷ niệm, một quãng đời nào đó gắn bó với người nghe. Cho nên, âm nhạc là một hạnh phúc ngọt ngào, một khổ đau êm ái được hát lên và không thể thiếu trong đời sống nhân gian. Tuổi nào cũng yêu mê và đón đợi âm nhạc. Của một bắt đầu long lanh huyền thoại. Của một kết thúc dù buồn vui cũng đẹp như cổ tích. Âm nhạc sống giữa loài người và sống lâu hơn đời người. Nhiều thế hệ nhạc sĩ sáng tác làm nên tuổi xuân bất tận của âm nhạc. Nhiều thế hệ người hát nối tiếp nhau thắp ngọn lửa không bao giờ tàn của âm nhạc. Hí viện không bao giờ ngưng bán ra những lượt vé và “những con ma trong nhà hát” không bao giờ thôi ám ảnh người nghe.
Tuần lễ trước đến chơi với con cháu, cô con gái hào hứng hỏi mẹ: “Mẹ đã nghe Tùng Dương hát bao giờ chưa?” Lục lọi thật nhanh trong trí nhớ, không thấy tí tăm hơi nào về hai chữ Tùng Dương, con người hay chỉ nghệ danh. Lắc đầu. Cô càng hào hứng: “Mẹ chờ chút, con cho mẹ xem.” Lúc sau này, tôi hơi lấn cấn về hai chữ “nghe” và “xem” khi ai đó nói với tôi về âm nhạc. Loay hoay mãi mới nghiệm ra câu trả lời cho mình. Người ta thường nói “Đi xem đại nhạc hội” và “Đi nghe nhạc thính phòng.” Rất rõ ràng. Đi “xem” phải mở to hai mắt nhìn tả hữu, thưởng thức ngoại hình, trang phục, các động tác của người trình diễn kể cả người phụ diễn và cảnh trí sân khấu. Đi “nghe” hát thì nghe là chính, mỗi thính giả là một ốc đảo, có khi nhắm mắt lại để tâm hồn nương theo tiếng hát, tìm về một không gian, một cuộc tình, bốn mùa Xuân Hạ Thu Đông, một ngày nắng, một chiều mưa, một bến tàu, một sân ga, một gặp gỡ, một chia tay, ôi thôi, biết bao cảnh ngộ trong đời mà người nhạc sĩ sáng tác đã sống qua, đã sống giùm để thể hiện giùm, để người ca sĩ hát lên những riêng tư mà cũng rất chung ấy, những khoảnh khắc thời gian mong manh mà cũng thiên thu ấy, để cái sân khấu nhỏ của mỗi thính chúng buông màn đã lâu, sống lại nhiều lần trên cái sân khấu lớn ấm áp đèn màu và giai điệu… Nhạc sĩ và ca sĩ được nhân quần ưu ái vì sự hy sinh chấp nhận mình bị tan biến trong cảm xúc tuôn trào của người nghe. Họ không là ai cả nếu không là những nốt nhạc, là tiếng hát đem theo nó những ve vuốt, những thổn thức, những nhớ thương tràn trề như cơn giông mùa hạ tắm gội ký ức; như cơn mưa nhỏ giọt hàng hiên xoáy vào kỷ niệm; như cơn lũ cuốn trôi mọi ưu phiền sau một thời kinh Bát Nhã hay một buổi dọn mình xưng tội và được giải tội trước tòa.
Tùng Dương hát được nhiều thể loại, thành công với khả năng truyền đạt nồng nàn, tinh tế và xuất sắc những trao gởi vô âm của người nhạc sĩ sáng tác. Mỗi bản nhạc, với anh, có một chân dung riêng. Ít diễn xuất nhưng thay vào đó là sự tự chủ hiếm thấy ở một người hát. Anh phát âm, thả buông từng câu, từng chữ, từ cao xuống thấp, từ nhẹ đến mạnh và ngược lại, dễ dàng, liền lạc, như hơi thở, như sợi tơ trời đong đưa với gió nhưng không đứt, vuốt lên khoảng không, rơi xuống vực sâu rồi lại mượt mà, óng ả bay lên. Khi nốt nhạc cuối cùng chấm dứt, anh lập tức hiện nguyên hình là một nghệ sĩ trình diễn: tươi tắn, bình thản, giản dị cười chào thính chúng. Như thể anh và nội dung bản nhạc anh vừa trao tặng người nghe chẳng có chút liên hệ nào.
Tôi khâm phục nhưng cũng ngờ ngợ. Có thể nào anh “nhà nghề” tới mức là cây đàn keyboard được lập trình bởi một phù thủy âm thanh tuyệt kỹ qua những thể hiện quá hoàn hảo của nó? Cắm điện. Bấm nút. Là thanh âm tràn đi như nước vỡ bờ? Không. Không phải thế. Tôi tự nhủ sau suốt hai tiếng đồng hồ ngồi yên trước cái Ipad mở sẵn của cô con gái, nghe Tùng Dương hát. Tiếng hát gây xúc động tự nó đã là xúc động có sức lôi cuốn nhất. Không có cách giải thích nào khác là bản thể nhạy cảm của người nghệ sĩ cọng với đam mê đã cho phép họ hóa thân vào tác phẩm, sống hồn nhiên với tác phẩm và thể hiện nó như một bản năng thứ hai (second nature) của họ.
Tuy nhiên, xem ra biên giới giữa tự chế trong kỹ thuật và cảm hứng sân khấu có khoảng cách khá xa với khát vọng thăm dò tiềm năng nội tại cao nhất, độc đáo nhất và đa dạng nhất của người ca sĩ. Khát vọng này thường dễ đưa đến chỗ quá đà. May thay, Tùng Giang khá tỉnh táo khi nhìn lại mình. Trong một cuộc phỏng vấn truyền hình, anh từ tốn cho biết: “Tôi vẫn thủy chung với cá tính riêng trong âm nhạc – một tí kỳ quái, một tí bất thường, một tí thách đố – cho dẫu trong mắt nhiều người, tôi có vẻ lập dị.”
Thực sự, “lập dị” là một cách diễn tả khác của những biểu lộ không giống cái chung. Tiếng hát nổi bật, tự khẳng định vượt khỏi cái chung thì không lập dị mà có vị thế riêng. Tôi thích nghe Tùng Giang thu âm, không thu hình. Để chỉ có tiếng hát anh và cảm xúc chứa chan trong tiếng hát ấy như màu nắng lạ, cơn mưa lạ, làn gió lạ, trong một không gian trở nên mênh mông vì không còn một thứ gì hiện hữu ngoài tiếng hát làm cho người nghe cũng tan chảy, trơ ra mảnh linh hồn không còn nơi ẩn náu, không còn nơi để giấu quanh dấu quẩn nỗi buồn…
“… Đêm qua mơ dáng em đang ôm đàn dìu muôn tiếng tơ, không gian trầm lắng như âu yếm ru ai trong giấc mơ. Hẹn em từ muôn kiếp trước, nhớ em mấy thuở bạc đầu. Dư âm tiếng hát reo lên trong lòng anh bao nhớ nhung, đê mê lòng nhớ đêm qua giấc mơ môi em hé rung...” Ý xưa, lời cổ trong Dư Âm của Nguyễn Văn Tý sống dậy với nhan sắc mới, hình hài mới trong tiếng hát Tùng Giang, làm mới lại một tình yêu vốn không có tuổi, cả nỗi nhớ nhung thiết tha dường như chạm tay vào được nên khiến lòng người bỗng dưng nôn nao. Tinh hoa một tiếng hát có lẽ do chất giọng nên khi tiếng hát đã ngừng, chữ nghĩa đã quên hết, chất giọng mãi còn vang dội trong thần thức thính giả, bám vào mấy tầng vỏ não, thấm vào da thịt, thôi thúc buồn vui tận đáy lòng.
Giữa cuộc sống nhọc nhằn, cảm ơn Thượng đế đã ban cho loài người tiếng nói, cho vũ trụ tiếng chim hót, tiếng suối reo, tiếng gió vi vu, tiếng mưa thì thầm, tiếng biển vỡ trên ghềnh đá…để con người tổng hợp lại, viết thành giai điệu ngợi ca cuộc sống. Thời gian bào mòn mọi thứ ngoại trừ tiếng nói đẹp nhất của trái tim nhân loại ở tuổi hai mươi được hát lên, được đóng khung trên năm dòng kẻ You told me you love me, when we were young one day…
Riêng tôi, ở tuổi không còn nhớ gì nhiều, vẫn còn một thanh âm ở lại bền chặt trong ký ức, được nghe lại, rất xa xăm, mỗi đêm trước giờ đi ngủ: Tiếng con chim từ quy gọi bạn đến khàn hơi từ bên này rừng chiều Bạch Mã bay về bên kia rừng và chỉ gặp lại chính nó lúc hừng đông, cho một ngày chờ đợi khác.
Bùi Bích Hà
Nguồn: http://www.nguoi-viet.com/absolutenm2/templates/viewarticlesNVO.aspx?articleid=221629&zoneid=97
Những Xuân Ca Trong Đời Tôi
1948. Tôi lấy vợ. Khởi sự một niềm hạnh phúc dài 50 năm và còn hơn thế nữa, dù nhà tôi đã qua đời sau nửa thế kỷ chung sống với nhau.
Cũng là sự khởi đầu của những ca khúc mùa Xuân trong sự nghiệp có rất nhiều những chủ đề khác.
Có thể nói tôi soạn bài xuân ca đầu tiên là ĐÊM XUÂN để tặng cho người vợ yêu quý vừa kết hôn là Thái Hằng. Bài này đậm đà, thắm thiết, chứa chan hạnh phúc. Trong sáng tác, đây là lần thứ sáu tôi nói tới cây đàn. Bây giờ là tiếng đàn báo tin Xuân đã về và hạnh phúc đã tới.
1001 cuộc đời của David Bowie
Thanh Hà
16/1/2016
Blackstar, món quà cuối cùng David Bowie dành tặng cho hậu thế, khép lại gần 50 năm sự nghiệp của người nghệ sĩ có đôi mắt hai màu khác nhau, tựa như người ngoài hành tinh đổ bộ lên Trái đất. David Robert Jones rời xa thế gian sau khi đã thám hiểm muôn vàn thể loại của nghệ thuật, tạo dựng muôn vàn bộ mặt cho David Bowie.
Huyền thoại âm nhạc Anh David Bowie qua đời
11.1.2016
Huyền thoại nhạc rock Anh, David Bowie, từ trần hôm qua, thọ 69 tuổi.
Hôm thứ Sáu tuần trước, nhạc sỹ nổi tiếng mừng sinh nhật tuổi 69 và phát hành album thứ 25 của ông có tên gọi “Blackstar”.
Thông tin trên các tài khoản Facebook và Twitter của ông cho biết ông đã qua đời hôm qua “trong vòng tay của người thân sau 18 tháng kiên cường chống lại căn bệnh ung thư”.
Chuyện thật đằng sau huyền thoại Frank Sinatra
Tuấn Thảo
2/1/2016
Lúc sinh tiền, Frank Sinatra từng được mệnh danh là ”The Voice’’. Thế nhưng cái biệt danh ‘’Giọng Ca’’ độc nhất vô nhị ấy không phải do giới báo chí trao tặng mà là do ông bầu George Evans sáng chế ra để tiếp thị quảng cáo, để đánh bóng thương hiệu của gà nhà. Đó là nhận xét của nhà phê bình James Kaplan trong quyển sách đề tựa ‘‘Frank : The Making of a Legend’’ (Đằng sau huyền thoại Frank Sinatra).
Mùa đông buốt giá cùng nhạc sĩ Schubert
Thanh Hà
23.12.2015
Nhạc sĩ người Áo Franz Schubert (1797-1828)DR
Bị chế nhạo là « nấm lùn », Franz Schubert (1797-1828) cả đời phải đối mặt với đói rét-bệnh tật và cô đơn. Trong 19 năm sáng tác, người nhạc sĩ đoản mệnh này để lại cho đời gần một ngàn tác phẩm : những hạt kim cương sáng ngời được chắt lọc vội vàng từ cuộc đời tối đen như mực. Tác giả Oliver Bellamy vừa cho ra mắt độc giả Un Hiver avec Schubert-Trải qua mùa đông cùng nhạc sĩ Schubert, NXB Buchet Chastel.
Trầm Tử Thiêng – Một đời ‘Tưởng Niệm’
Cát Linh
2015-11-08
Có một người nhạc sĩ mà gia tài âm nhạc ông để lại rất đa dạng và phong phú. Những sáng tác của ông là một mảng ghép giữa cuộc đời, tình yêu, và thân phận. Chúng ta sẽ thấy một Kinh khổ hoàn toàn không có tương quan với Mười năm yêu em. Hay một Mộng sầu sẽ hoàn toàn khác hẳn với Một đời áo mẹ áo em. Đó là cố nhạc sĩ Trầm Tử Thiêng, tác giả của những ca khúc bất hủ về tình yêu và chiến tranh. Cuối đời mình, ông đã cùng với nhạc sĩ Trúc Hồ viết lên những bản hợp ca oai hùng nói về tình yêu quê hương, nhân loại.
Tan nát cây vĩ cầm đường phố
Mặc Lâm
2015-11-14
Những năm gần đây mỗi lần Hà Nội hay Sài gòn có biểu tình chống Trung Quốc thì người ta lại thấy xuất hiện một ông già tóc trắng phau thường đi trước đám đông, trên vai luôn tựa một cây vĩ cầm cũ kỹ, kéo những bản nhạc yêu nước bất kể tiếng hô của người biểu tình lấn áp tiếng đàn nhỏ bé hiền lành của ông. Người nhạc sĩ lạ lùng ấy là Tạ Trí Hải, được người biểu tình cũng như hầu hết dân oan biết mặt biết tên, đặt cho cái danh hiệu rất dễ thương “nghệ sĩ đường phố”.
Thơ, Nhạc và “Người Tình” của Nguyễn Đình Toàn
Cát Linh
2015-12-06
Nguyễn Đình Toàn, một tiếng nói mà cách đây 40 năm, từng được nhà thơ Du Tử Lê gọi là “người tình không chân dung” của thính giả Việt Nam. Đó là một nhạc sĩ, một nhà thơ, một nhà văn, và là một người đã mang đến cho người nghe thời ấy một cách nghe nhạc hoàn toàn mới lạ trên đài phát thanh Sài Gòn mỗi tối Thứ Năm với chương trình “Nhạc chủ đề”.
Bocelli hát nhạc phim, từ chuyện tình Lara tới Love Story
Tuấn Thảo
7.11.2015
Cinema là tựa đề album mới của Andrea Bocelli phát hành cuối tháng Mười vừa qua. Để ghi âm album phòng thu thứ 15, danh ca tenor người Ý đã hợp tác trở lại với nhóm sản xuất gồm ba tên tuổi lẫy lừng : David Foster, Humberto Gatica và Tony Renis. Ba gương mặt này từng thực hiện tập nhạc Amore của Andrea Bocelli ăn khách vào năm 2006 với gần 4 triệu bản trên toàn thế giới (gồm cả phiên bản dành cho cả hai thị trường quốc tế và Nam Mỹ).
Cuộc hội tụ lịch sử
Quốc Bảo
21/11/2015
Giai đoạn Làn Sóng Xanh cực thịnh (1997 – 2000) là lúc người nghe Việt đói những giọng ca đặc sắc, có bản lĩnh và sức hấp dẫn riêng, không bàng bạc một màu y nhau. Chính từ sự đói khát, thèm muốn rất hợp lòng người đó mà một thế hệ tạm gọi là divas của nhạc Việt đã sinh ra, cung ứng đúng nhu cầu—chẳng những vậy còn đạt chất lượng cao. Họ là: Đoàn Thanh Lam (1969), Lê Hồng Nhung (1970), Nguyễn Thu Phương (1972), Đỗ Mỹ Linh (1975) và Trần Thu Hà (1977). Khoảng cách giữa người lớn nhất và nhỏ tuổi nhất chỉ có 8 năm, và với chút thể tất, chúng ta thấy họ thuộc vào lứa 7x.
Lứa 7x vàng của nhạc Việt.
***
Chúng ta hãy dành chút thì giờ phân tích hoàn cảnh xã hội dẫn đến sự ra đời của các giọng hát ấy.
Thế hệ 7x trải qua tuổi thơ ấu vào lúc đất nước đã hòa bình, thống nhất; hoàn cảnh rất đáng mừng đó đã khiến thế hệ này hoàn toàn khác với những người lớn hơn, những danh ca thời chiến. Và hãy xem, những người như Thanh Lam, Hồng Nhung, Trần Thu Hà còn được kèm cặp rèn luyện bởi những bậc đàn anh có sức ảnh hưởng lớn, có mỹ học nghệ thuật đúng chuẩn: Thanh Lam chịu ảnh hưởng cha mình là nhạc sĩ Thuận Yến, được nhạc sĩ Thanh Tùng hướng dẫn; Hồng Nhung được đích thân nhạc sĩ Trịnh Công Sơn dạy cách hát, cách đào sâu vào cảm xúc bản nhạc, thậm chí cả cách giao tiếp; Trần Thu Hà do cha mình là NSND Trần Hiếu chỉ dạy. Một điều kiện quý như vậy, chẳng dễ gì có được. Khi đã lớn khôn đôi chút, ở tuổi thiếu niên, năm người nữ kể trên còn rơi đúng vào điểm thiếu hụt một mặt bằng âm nhạc đại chúng thương mại, bởi vì nhạc Việt khi ấy chỉ có ca khúc chính trị và những bài hát tiền chiến được phổ biến. Đang thiếu và rất thiếu một nền giải trí (ta hãy thống nhất rằng “giải trí” cần được hiểu một cách thiện chí) và cơn lốc nhạc Tây phương từ jazz đến pop tràn vào xứ ta chỉ làm được mỗi một chuyện là xới tung lên niềm khao khát được-như-vậy, được sống trong một nhịp sống văn nghệ ngang tầm thời đại, được trở thành những ngôi sao Pop theo mô hình phương Tây.
Như vậy, năm người nữ kể trên khác hoàn toàn những người đi trước họ; họ may mắn được khởi đầu cho một nguồn mạch mới, thỏa mãn cơn khát khao của chính họ và niềm trông đợi của công chúng. Có thể nói, họ là những ngôi sao đại chúng đầu tiên của nhạc Việt chúng ta.
Bản đồ hành trình âm nhạc của họ rõ nét, sáng đẹp và khá nhất quán. Thanh Lam trải qua ba thời kỳ Thanh Tùng, Quốc Trung và Lê Minh Sơn; Hồng Nhung thì Trịnh Công Sơn rồi Dương Thụ; Thu Phương với Duy Thái, Trần Quang Lộc rồi Việt Anh; Mỹ Linh đi từ Nguyễn Cường sang Anh Quân; Trần Thu Hà với Quốc Bảo rồi Ngọc Đại và Đỗ Bảo. Phong cách âm nhạc dẫu có khác đi đôi chút từ giai đoạn này sang giai đoạn kia nhưng xét về mỹ học âm nhạc, cái cách họ hát thu âm và trình diễn, cái cảm của họ về nghệ thuật, hệ thẩm mỹ riêng, thì hầu như không đổi. Đó là điều khiến cho họ khác với các ngôi sao đàn em. Không giống đàn chị (những ngôi sao của thời văn công và ca khúc chính trị), cũng khác biệt hẳn đàn em (thế hệ 8x), bỗng nhiên họ độc sáng trong sự may mắn riêng và nhạc Việt chúng ta gián tiếp may mắn vì có đến năm divas không ai trùng màu với ai.
***
Thanh Lam, một giọng mezzo dày, giàu cộng hưởng, hơi bí và ít vang tương tự những dây trầm của đàn viola, khởi đi từ rock và đạt đỉnh cao sự nghiệp với world music của Quốc Trung và acoustic world của Lê Minh Sơn. Hồng Nhung ngược lại, như những dây đàn mảnh cao, vang xa, hơi chói, đã hát tình ca Trịnh Công Sơn một cách hồn nhiên so với Khánh Ly và sau đó đi vào chill-out với Dương Thụ/Quốc Trung. Thu Phương giọng trải đều trong âm vực alto, làn hơi đầy đặn, khá kịch tính, không nhiều bay bổng nhưng bù lại là dễ nghe, dễ cảm và hát rất chân thành. Mỹ Linh ít biến báo và cô cũng chẳng cần đến sự biến báo: bản thân giọng tự nhiên của Linh đã mượt, ngọt, tròn và cách phát âm rất Việt Nam, dù có hát ca trù hay funk của Anh Quân thì vẫn là lối hát ấy, tự nhiên, tươi sáng, gợi tình. Trần Thu Hà xem như thái cực kia của Mỹ Linh, thật nhiều biến cách thông minh, hát bằng lý trí hơn là cảm xúc, hướng Tây phương rõ rệt hơn bốn ca sĩ trên tuổi. Sự dị biệt trong phong cách, lối sống; sự khác nhau trong màu sắc giọng và màu nhạc là điều hay: chúng ta có đến năm danh ca khác hẳn nhau, không ai là bản sao của ai.
Năm màu sắc riêng biệt ấy được bệ phóng uy tín nhất thời bấy giờ là Làn Sóng Xanh FM 99.9 lăng xê, công cuộc lăng xê này xem ra “sạch” hơn mọi chiến lược PR trong thời đại số sau đó. Có tài, có chất riêng, thì tỏa sáng. Sân chơi Làn Sóng Xanh vào thời cực thịnh là một sân chơi đúng đắn, nghiêm túc; ở đó, cả năm giọng ca đặc biệt nhất có một cầu nối thủy chung và công tâm để đến với thính giả của mình.
Cũng lạ một điều, là thế hệ đàn em của năm người ấy không có ai bắt chước họ. Chẳng phải vì sợ bị trùng màu, mà không bắt chước nổi. Họ độc sáng đến mức không có đệ tử.
***
Cuộc hội tụ của năm ngôi sao vào những ngày cuối năm 2015 trong sự kiện The Master of Symphony, như vậy được kể là lần gặp gỡ thứ hai tính từ show Như Một Lời Chia Tay tưởng niệm nhạc sĩ Trịnh Công Sơn (tháng 8/2001). Họ có mặt nên nhau, đã là điều hiếm. Họ còn cùng hòa ca, lại càng hiếm: Liên khúc “Bốn Bài Ru” của lần gặp gỡ trước (Như Một Lời Chia Tay) thực sự là một điểm son quý, dàn dựng công phu; và nay, thêm một điểm son nữa không chỉ dành khán thính giả yêu mến mà còn cho chính họ: một sự kiện không phai mờ trong sự nghiệp năm người.
Chúng ta chúc mừng năm người nữ tươi đẹp của nhạc Việt đương đại và chờ đợi họ tỏa sáng một lần cho mãi mãi.
Quốc Bảo
Nguồn: Trang FB của NS Quốc Bảo
Gặp gỡ Nhạc sĩ Anh Bằng
Lam Phương
Từ trái: NS Lê Văn Khoa, NS Anh Bằng, NS Lam Phương, NS Diệu Hương (3/2010 – Garden Grove, California)
Một buổi cuối tuần Bác sĩ Peter Morita gọi phone thăm tôi, anh cho biết anh có hẹn với hai nhạc sĩ và thân hữu sẽ ghé nhà thăm tôi. Hai người nhạc sĩ mà bác sĩ Morita đề cập là nhạc sĩ Thanh Sơn cùng phu nhân của anh từ Việt Nam sang Hoa Kỳ do Trung Tâm Thúy Nga mời thu hình trong một show Paris By Night 25th Anniversary.
ANH BẰNG dòng nhạc nổi trôi hậu bán thế kỷ 20 – đầu thế kỷ 21
Tạ Xuân Thạc
Đối với nền âm nhạc Việt Nam, thì đã có từ lâu đời phát xuất qua dân gian, những điệu hò câu hát, từ tiếng ca đồng quê đơn sơ mộc mạc mà mọi người ai cũng đã từng nghe, từ ngàn xưa thời thượng truyền khẩu, rồi sau biến thể cải cách.
Vào thập niên 1930 Thế kỷ 20, tân nhạc Việt nam bắt đầu khai sinh, các nhạc sĩ sáng tác bằng cách dò dẫm tìm tòi phỏng theo những âm hưởng của nhạc tây phương mà ta thấy trong bản “Cùng Nhau Đi Hồng Quân”. Từ đó đến mấy năm sau người ta lại thấy lần lượt xuất hiện mấy ca khúc nữa như “Bẽ Bàng”, “Tiếng Sáo Chăn Trâu”, rồi đến những ca khúc “Bên Hồ Liễu”, “Trên Sông Hương”, “Xuân Năm Xưa”.
Anh Bằng người nhạc sĩ đàn anh khả kính
Nam Lộc
MC Nam Lộc, ca sĩ Ðặng Thế Luân, nhạc sĩ Anh Bằng
Cuộc đời tôi có hai điều may mắn: Điều thứ nhất là được khoác áo nhà binh. Dù thời gian này chỉ kéo dài có ba năm ngắn ngủi, nhưng đã để lại cho tôi những kinh nghiệm sống cho suốt cả một đời. Bởi vì nhờ đó mà tôi biết được thế nào là lòng quả cảm, sự hy sinh, tình chiến hữu và nhất là tư cách con người mà tôi rút tỉa được từ những cấp chỉ huy.
Điều may mắn thứ hai của tôi, là được tham gia hoạt động trong lãnh vực văn nghệ. Bởi vì cũng chính từ đó tôi có dịp học hỏi nhiều ở những bậc đàn anh, không chỉ thu gọn trong phạm vi nghề nghiệp mà còn nhiều vấn đề liên quan đến các lãnh vực khác trong cuộc đời và xã hội.
Ba tôi
Trần An Thanh
Nhạc sĩ Anh Bằng (1926-2015)
Trong bài viết này, tôi không tán tụng hoặc ca ngợi cá nhân ba tôi về 60 năm đóng góp lớn lao của ông cho nền âm nhạc Việt Nam từ khi còn ở trong nước cho đến khi ra nước ngoài. Tôi chỉ đơn thuần viết về ông như một người cha đáng kính, với những khả năng làm việc của ông, với những kỷ niệm với ông và nếp sống gương mẫu của ông. Tôi cũng muốn nói lên một vài khía cạnh về cuộc sống của ông mà tôi đã được hân hạnh chứng kiến trong suốt khoảng thời gian từ bé cho đến lớn của tôi ở gần kề bên ông. (TAT)
Ba tôi trông còn trẻ lắm, vì ở tuổi trên 80 mà ông vẫn giữ được dáng dấp của một người khoảng 70. Trước năm 1975 ở Việt Nam, có những lần ba tôi và tôi đi chung với nhau ngoaøi đường, gặp người quen, họ chào và hỏi đùa:
Cảm nghĩ về Nhạc sĩ Anh Bằng
Doãn Quốc Sỹ
12/2008
Nhạc sĩ Anh Bằng (1926-2015)
Nước Việt Nam chẳng may đã rẽ vào khúc quanh của lịch sử không vui – đó là ngày 20 tháng 7 năm 1954 Việt Nam bị cắt làm đôi hai miền Bắc Nam thông qua hiệp định đình chiến Giơ-Neo, lấy con sông Bến Hải làm ranh giới – một khúc quanh lịch sử đau thương nhất trong lịch sử Việt Nam. Bến Hải là con sông định mệnh, đã chứng kiến hàng triệu người bỏ nhà bỏ cửa lánh nạn Cộng sản, dân chúng miền Bắc phải rời bỏ nơi sinh quán để vô miền Nam, họ đã phải bỏ lại mồ mả tổ tiên, ông bà, cha mẹ cùng ruộng vườn, tài sản ra đi với hai bàn tay trắng, họ là những chứng nhân sống của thời đại đã chứng kiến hay bị sống dưới sự ác nghiệt dối gian của người Cộng Sản. Gia đình chúng tôi cũng như hàng triệu đồng bào đau khổ khác đã phải lìa bỏ tất cả, gạt nước mắt ra đi vào miền Nam tỵ nạn Cộng Sản.
Nhạc sĩ Anh Bằng, sau 50 năm sáng tác
Phạm Kim
7/2008
* Khúc hát ‘top hit’ hiện nay: Anh Còn Yêu Em
Khi nghe CD “Anh Còn Yêu Em” trình làng trong năm 2008 của Anh Bằng (phổ thơ Phạm Thành Tài) cùng với Khúc Thụy Du (phổ thơ Du Tử Lê), chúng ta thấy mélody qua dòng nhạc của người nhạc sĩ từng trải mênh mang như sóng nhưng cũng trỗi dậy căng tràn nhựa mới.
Thi Sĩ, Kịch Sĩ Anh Bằng
Diệu Tần
Nhóm nhạc sĩ Lê Minh Bằng và nhạc sĩ Anh Bằng nổi tiếng, nhưng có lẽ ít người biết Anh Bằng còn là một thi sĩ và một kịch sĩ có tài. Chính Anh Bằng vốn ít nói, cũng ít nhắc đến những vở kịch thơ của anh sáng tác từ khi anh còn ở trong quân đội. Ngay từ cuối thập niên 50 anh đã sáng tác kịch thơ. Viết thoại kịch đã khó, vì kịch là một bộ môn nghệ thuật tổng hợp các bộ môn khác. Viết kịch thơ lại càng khó hơn. Thoại kịch diễn trên sân khấu hoặc diễn trong phòng thu tiếng thu hình, tuy phức tạp nhưng còn dễ hơn là viết và diễn kịch thơ. Những câu đối đáp bằng thơ, buộc tác giả phải ngắt câu thơ thành hai, ba đoạn cho các diễn viên. Nói chung là kịch thơ vừa phải giữ cho vở diễn có được chất thơ, vừa duy trì cho được tính chất kịch cũng phải tuân theo những quy luật, kỹ thuật của kịch. Chẳng hạn như đạo diễn phải chọn các diễn viên có tài diễn xuất lại vừa có giọng ngâm tốt, giọng ngâm truyền cảm.
Anh Bằng Và Tôi
Lê Dinh
4/2008
Nhạc sĩ Anh Bằng và Lê Dinh
Đầu năm 1966, một ngày vào khoảng giữa trưa, lúc tôi đang làm việc trong phòng Sản Xuất, đài Phát thanh Sài Gòn, có một anh quân nhân, mặc sắc phục, lên lầu tìm gặp tôi. Nhìn người khách lạ không quen biết, nhưng qua phù hiệu của Biệt đoàn Văn nghệ, tôi cũng đoán được đây là một người thuộc giới văn nghệ. Anh tự giới thiệu anh là nhạc sĩ Anh Bằng. Qua cái bắt tay thân thiện chào hỏi, anh mở tờ giấy cuộn tròn đang cầm trên tay – đó là một bản nhạc – đưa tôi xem để nhờ tôi “lancer” giùm. Chữ “lancer” trong giới nhạc sĩ sáng tác, được coi như là phổ biến.
Nhạc sỹ Anh Bằng qua đời
13/11/2015
Nhạc sĩ Anh Bằng đã qua đời tối ngày 12/11 tại nhà riêng ở Nam California, Hoa Kỳ.
Sinh năm 1926 ở Thanh Hóa, ông di cư vào Sài Gòn năm 1954.
Từ đó cho đến 1975, ông viết nhiều ca khúc quen thuộc với thính giả miền Nam như Nỗi Lòng Người Đi, Chuyện Tình Lan Và Điệp…
Theo đài SBTN ở Mỹ, ông đã từng gia nhập quân lực Việt Nam Cộng Hòa vào năm 1957 trong binh chủng Công Binh, sau đó chuyển sang Nha Tâm Lý Chiến.
Sau biến cố 1975, ông cùng gia đình di tản sang bang California, Hoa Kỳ.
Nhạc sĩ Anh Bằng, biểu tượng miền Nam tự do và giấc mơ chưa thành
Ðức Tuấn/Người Việt
12/11/2015
ORANGE, California (NV) – “Anh Tuấn Nguyễn thân mến, bác Anh Bằng đang bị bệnh khá nặng, tuy nhiên sẽ cố gắng với anh để góp đôi lời với độc giả ngày Xuân.”
Ðó là những dòng chữ cuối cùng mà tôi nhận được từ email của nhạc sĩ Anh Bằng gửi đến, ngày 28 Tháng Chín. Và từ ngày ấy đến hôm nay, tôi không còn nhận được bất cứ tin tức gì của ông nữa, cho đến gần đây, bạn bè và anh chị em nghệ sĩ báo tin cho nhau về chuyện sức khỏe của ông. Yếu lắm rồi!
Nhạc sĩ Anh Bằng. (Hình: Trung Tâm Asia cung cấp)
Quỳnh Lan, tiếng đàn, giọng hát ‘chạm vào trái tim’
Ðức Tuấn
5.11.2015
HUNTINGTON BEACH (NV) – Phải đến lần hẹn thứ ba, tôi mới có dịp gặp mặt nữ ca sĩ Quỳnh Lan, lý do đơn giản vì mỗi lần cô sang Nam California trình diễn chỉ ở lại vỏn vẹn vài giờ sau khi diễn xong, sáng sớm hôm sau là cô bay trở về nhà ở Houston, Texas.
Ca sĩ Quỳnh Lan. (Hình: Ca sĩ cung cấp)
Tôi đã từng được xem cô trình diễn tại Sài Gòn cách đây nhiều năm, lúc đó hình ảnh ghi lại đậm nhất đối với người ca sĩ ấy là chiếc áo dài trắng thướt tha, mái tóc dài, và hình ảnh đẹp vẫn là người con gái ôm đàn guitar, ngồi hát bên cạnh nghệ sĩ guitarist Hoàng Minh.
“Mưa Trên Biển Vắng” là một ca khúc tiếng Pháp ?
Tuấn Thảo
24.10.2015
Mưa Trên Biển Vắng là phiên bản tiếng Việt của một ca khúc ngoại quốc khá ăn khách. Nhạc phẩm này gắn liền với tên tuổi của cố ca sĩ Ngọc Lan. Theo các nguồn trên mạng, đây là một tình khúc tiếng Pháp (Je n’pourrai jamais t’oublier) do Nicoletta ghi âm vào năm 1970, tức cách đây đúng 45 năm. Thế nhưng, nguyên tác bản nhạc này có thật sự là một bài hát tiếng Pháp ? Trong chương trình Góc vườn Âm nhạc của RFI hôm nay, thực tế cho thấy câu chuyện không đơn giản như vậy.
Giai thoại của bài Mưa Trên Biển Vắng bắt đầu với một cú điện thoại. Ông Hristo Kurtev, người gốc Bulgary, là một gương mặt khá quen thuộc của làng giải trí (showbiz) tại Pháp. Ngoài đời, ông là người sáng lập trường quốc tế nghệ thuật sân khấu tại Paris (Académie Internationale Des Arts), nhờ giao lưu rộng rãi mà quen biết nhiều văn nghệ sĩ. Vào mùa thu năm 1968, ông Hristo Kurtev nhận được một tin nhắn đề nghị ông tới sứ quán Bulgary ở Paris để gặp Vassil Andreev, một người tự xưng là manager của ca sĩ kiêm tác giả trẻ tuổi người Bulgary Emil Dimitrov.
Không biết thực hư ra sao, nhưng do ông Hristo Kurtev thuộc vào diện tỵ nạn chính trị cho nên ông mới đề nghị là cả ba người nên gặp nhau tại quán cà phê Le Royal nằm trên đường Grenelle, ở Paris quận 7, không xa cho lắm toà đại sứ Bulgary (tọa lạc trên đại lộ Rapp). Hoá ra, trong thời gian ghé thăm Paris, ca sĩ kiêm tác giả Emil Dimitrov (sinh năm 1940, mất năm 2005) muốn hợp tác với giới nghệ sĩ Pháp và anh trông cậy vào sự dìu dắt hướng hẫn của ông Kurtev, vì dù sao họ vẫn là đồng hương tuy rằng chưa hề quen biết nhau.
Nhờ vào sự gửi gấm của ông Kurtev mà vào năm 28 tuổi Emil Dimitrov bắt đầu xuất hiện trong các show ca nhạc truyền hình tại Pháp. Ca sĩ người Bulgary cũng về làm việc cho nhóm sáng tác của ông Léo Missir, giám đốc nghệ thuật của hãng đĩa Barclay. Trong nhóm tác giả này có nữ ca sĩ người gốc Ý Patricia Carli.
Tuy từng đoạt giải nhất vào tháng Hai năm 1964 nhân liên hoan ca nhạc thành phố San Remo nhờ ca khúc Je Suis à Toi / Em thuộc về Anh (tựa tiếng Ý là Non Ho l’Eta), nhưng sự nghiệp ca hát của Patricia Carli vẫn chưa đạt tới tột đỉnh thành công. Do khó có cơ hội trở thành ca sĩ hạng A, cho nên cô mới chuyển qua sáng tác cho các ca sĩ cùng thời, kể cả David-Alexandre Winter (bố ruột của ca sĩ Ophélie Winter sau này), Dalida, Claude François hay Daniel Guichard ….
Quan hệ làm việc giữa Patricia Carli và Emil Dimitrov khá tâm đầu ý hợp, do cả hai đều là ca sĩ kiêm tác giả, cho nên họ thừa hiểu đâu là thế mạnh cũng như điểm yếu của từng giọng hát, và cũng như trong quá trình thục hiện một bộ phim, việc tuyển lựa diễn viên sao cho vừa vai là một khâu quan trọng, thì việc sáng tác một ca khúc cũng có nhiều khả năng ăn tiền khi chọn đúng người diễn đạt thích hợp. Bằng chứng là nhạc phẩm La Tendresse (1972) ban đầu được viết cho Mireille Mathieu, nhưng rốt cuộc lại được Patricia Carli tặng cho một ca sĩ khác và nhờ vậy mà làm nên tên tuổi của Daniel Guichard.
Vào cuối những năm 1960, tài năng đang tỏa sáng thời bấy giờ là nữ ca sĩ Nicoletta, sau khi cô phá kỷ lục số bán vào năm 1968 với nhạc phẩm Il est mort le soleil / The Sun Died (lời của Pierre Delanoë / nhạc của Hubert Giraud). Nicoletta cũng là một trong những giọng ca nữ đầu tiên ký hợp đồng độc quyền 10 năm với hãng đĩa Barclay. Patricia Carli được giao trách nhiệm soạn nguyên một album cho Nicoletta.
Để cho đủ số lượng bài hát, ngoài các ca khúc mới, cô còn dựa vào những giai điệu sẵn có của người bạn đồng nghiệp người Bulgary để đặt thêm lời tiếng Pháp, và đó là trường hợp của nhạc phẩm Je n’pourrai jamais t’oublier (Em sẽ chẳng bao giờ có thể quên anh), một phiên bản phóng tác tiếng Pháp từ một giai điệu nguyên tác của Emil Dimitrov (емил димитров /Не ще мога да те забравя). Chữ ‘’có thể’’ ở đây được viết theo thì tương lai (pourrai, không có thêm chữ s) thể hiện cho sự quả quyết tin chắc, chứ không phải là theo thì điều kiện (pourrais) như theo các nguồn ghi chép trên mạng.
Chỉ có điều là khi phát hành đĩa nhựa 45 vòng, giai điệu nguyên tác của Emil Dimitrov chỉ được ghi trên mặt B, trong khi bài hát Ma Vie C’est Un Manège lại được ghi trên mặt A. Điều ấy có thể giải thích vì sao vài năm sau đó, Emil Dimitrov khăn gói trở về Bulgary. Tuy anh đã từng ghi âm với chính giọng ca của mình nhiều ca khúc bằng tiếng Pháp (tập hợp lại trên album đề tựa Emil en français), và từng sáng tác nhiều bản nhạc ăn khách cho giới nghệ sĩ nổi tiếng, nhưng Emil Dimitrov vẫn có cảm tưởng là các sáng tác của anh bị dìm hàng, tài năng của anh không được phát huy trọn vẹn.
Điều ấy cũng có thể giải thích vì sao tuy giai điệu rất hay nhưng khi phát hành vào năm 1970, bài Em sẽ chẳng bao giờ quên anh, do là bài hát phụ, nên không thu hút được nhiều sự chú ý cho lắm. Mãi tới đầu những năm 1980, khi dàn nhạc hoà tấu của Paul Mauriat, và sau đó là dàn nhạc của Raymond Lefèvre đưa bài này vào trong tuyển tập nhạc không lời của họ, thì nhạc phẩm Je n’pourrai jamais t’oublier lại trở nên ăn khách ở châu Á, đặc biệt là tại xứ hoa anh đào, từng được đặt thêm lời tiếng Nhật cho các giọng ca của Yoshida hay là Akiko Okuda ….
Còn trong tiếng Việt, bài hát này có tới hai lời hoàn toàn khác nhau. Tác giả đầu tiên Việt hóa bài này là nhạc sĩ Phạm Duy. Dựa vào lời tiếng Pháp, ông chuyển ngữ bài này thành ca khúc ‘’Nhớ anh mà thôi’’. Tới năm 1991, tác giả Nhật Ngân đặt thêm một lời Việt thứ nhì với tên là Mưa trên biển vắng. So với phiên bản tiếng Pháp, thì lời Việt của Phạm Duy gần sát hơn, chuyển thể lối phủ định, có ý nghĩa nhấn mạnh nhưng hơi nặng câu văn, thành một ý tưởng đơn giản, gẫy gọn hơn, ‘’sẽ chẳng bao giờ có thể quên anh’’ đồng nghĩa với ‘’sẽ mãi nhớ anh’’. Cũng may là tác giả Patricia Carli không dùng thủ pháp tu từ theo lối phủ định kép.
Lời Việt phóng tác của tác giả Nhật Ngân thông thoáng hơn nhiều, dựa vào tiếng nhạc sẵn có trong ngữ điệu để bám sát tiết tấu của tác giả Emil Dimitrov. Lối đặt ca từ dùng những hình tượng gần gũi với thị hiếu nghe nhạc người Việt. có lẽ cũng vì thế mà bài Mưa trên biển vắng được công chúng đón nhận và hưởng ứng nhiệt tình. Ngọc Lan là ca sĩ đầu tiên từng ghi âm cả hai phiên bản tiếng Việt của bài hát. Bài hát Mưa trên biển vắng trở nên gắn liền với tên tuổi của cô và ngoài Ngọc Lan, còn có nhiều ca sĩ khác đều từng thể hiện bài này kể cả Như Quỳnh, Thu Phuơng, Lâm Thúy Vân, Cẩm Ly, Hà Vân …..
Mưa buồn mãi rơi trên biển xưa âm thầm
Ôi biển vắng đêm nao tình trao êm đềm
Cơn sóng nào, gợi lên nỗi đau trong em
Bao nhiêu chiều lang thang …. một mình
Trong phiên bản tiếng Pháp, bài hát không có mãi rơi hạt mưa mà cũng chẳng có âm thầm biển xưa. Nội dung của bài Je n’pourrai jamais t’oublier nói về cuộc gặp gỡ bất ngờ trên đường phố, hai tình nhân cũ gặp lại nhau sau bao năm tháng xa cách. Thế nhưng giây phút tái ngộ ấy lại diễn ra trong nỗi ngỡ ngàng, thực tế hơi phũ phàng cho thấy mối nhân duyên thật sự bẽ bàng. Tình sử tưởng chừng sống mãi với năm tháng, nào ngờ từ lâu đã sang trang ….
Bài Mưa Trên Biển Vắng còn cho thấy một điều khác lạ. Đó là lúc sinh tiền, tài nghệ của Emil Dimitrov chưa được công nhận đúng mức. Sinh trưởng trong một gia đình là nghệ sĩ gánh xiếc, từ nhỏ Emil Dimitrov đã nuôi mộng trở thành nghệ sĩ. Sau khi tốt nghiệp trường cao đẳng nghệ thuật sân khấu và điện ảnh cùng một khoá với nữ diễn viên d’Ilka Zafirova.
Trong thời gian lập nghiệp tại Paris, anh từng sáng tác một giai điệu mà sau này trở thành nhạc phẩm Moya Strana, Moya Bălgaria (Моя страна, моя България) nói lên tinh thần yêu nước của một người con Bulgary, còn nặng tình với quê hương. Bài hát này sau đó từng được dư luận Bulgary bình chọn làm một trong những ca khúc hay nhất thế kỷ XX. Nhưng vào thời điểm phát hành cuối những năm 1970, bài hát này lại bị cấm phổ biến, do bị cho là có tư tưởng ‘’phản động’’ thân các nước Tây phương.
Theo lời của ông Hristo Kurtev, có lẽ cũng vì bị xếp vào diện thành phần ‘’bất hảo’’ mà Emil Dimitrov sẽ chẳng bao giờ được kết nạp vào Hiệp hội các tác giả Bulgary, trong khi tại Pháp, ông lại nhận được tiền tác quyền Sacem nhờ có nhiều bài hát được chuyển thể phóng tác, không những trong tiếng Pháp mà còn trong tiếng Ý, tiếng Đức, Hà Lan hay Liban ….
Ăn trái nhớ kẻ trồng cây. Có lẽ đây cũng là dịp để viết bài nhắc nhở tài nghệ của Patricia Carli và Emil Dimitrov nói riêng, của những nghệ sĩ dày công sáng tác nói chung. Bởi vì đằng sau những nét chấm phá sắc sảo của giai điệu Mưa Trên Biển Vắng, tiềm ẩn cả một chân trời giai thoại bập bùng, nhạt nhoà mông lung ….
Tuấn Thảo
Nguồn: http://vi.rfi.fr/van-hoa/20151024-mua-tren-bien-vang-la-mot-ca-khuc-tieng-phap
Mai Lệ Huyền, một “đệ nhất sexy” và một người phụ nữ bình thường
Cát Linh, phóng viên RFA
2015-10-25
Nghệ danh là một tấm thẻ bài được các nghệ sĩ mang theo mình trong suốt mặt trận nghệ thuật. Hầu hết mỗi nghệ danh khi nghe đến đều có thể hình dung ngay phong cách trình diễn và nét riêng của người nghệ sĩ đó. Tuy nhiên, trong làng nhạc trẻ của thập niên 60, 70, có một ca sĩ với nghệ danh hoàn toàn đối lập với hình ảnh trên sân khấu của cô. Tên gọi ấy, và những ca khúc cô trình diễn đã từng đốt cháy sân khấu, tụ điểm, đại nhạc hội bấy giờ. Đó là Đệ nhất sexy búp bê lửa Mai Lệ Huyền.
Hấp lực của dòng nhạc cổ điển
Vĩnh Lạc
14/8/2010
Tầm quan trọng của âm nhạc trong giáo dục con người là một trong những điểm gặp nhau của các nền văn minh Đông và Tây. Ở phương Đông, người xưa quan niệm “hưng ư thi, lập ư lễ, thành ư nhạc” tức giáo dục con người trước tiên tạo hứng khởi bằng thơ, kế uốn nắn bằng lễ và cuối cùng hoàn thiện bằng nhạc – Luận Ngữ. sự kiện nóng
Những kẻ mộng mơ
Sơn Phước
22/10/2015
Đêm qua anh mơ thấy em yêu đến trong mộng buồn
Dĩ vãng thoáng tới đốt cháy trái tim thương em…
Được phát hành với số lượng hạn chế, Những kẻ mộng mơ cho thấy Lê Cát Trọng Lý vẫn luôn vững tin bước trên con đường âm nhạc độc lập của mình: chỉ làm những gì mình thích và muốn.
Bản “Sonate Ánh Trăng” – Chiếu Rọi Hồn Ai
Hữu Du
10.2015
Ludwig Van Beethoven (1770-1827)
Nhiều năm tháng trôi qua, tôi vẫn còn nhớ lần đầu bị cuốn hút, mê hoặc bởi những chùm âm thanh huyền hoặc, bay bổng như lạc vào một giấc mơ, lạc vào xứ sở diệu kỳ của một thế giới hư ảo mà bản nhạc mang lại. Rồi có những đêm trăng, thiếu hơi ấm bạn bè, thiếu chất men nồng do chưa uống được rượu, tôi nằm dài trên chiếc giường đơn, tắt ngọn đèn điện vàng vọt trên bàn viết mặc cho bóng tối bao phủ, chờ phút giây nghe thấy bước chân khẽ khàng của ánh trăng bàng bạc chảy lai láng vào hồn, khi những chùm âm thanh nhẹ nhàng, chậm rãi, buồn buồn của bản Sonate được cất lên trong đêm tối.
Lady Gaga – Phụ nữ Năm 2015 của Billboard
Hoài Hương-VOA
3/10/2015
Lady Gaga mới được Tạp chí âm nhạc Billboard bình chọn là Phụ nữ của Năm 2015, sau một năm đạt nhiều thành tích ngoạn mục, cả trong lĩnh vực nghệ thuật lẫn trong các hoạt động thiện nguyện cổ vũ cho sự an sinh cho giới trẻ.
Nguồn gốc và giai thoại tình ca Yellow Bird
Tuấn Thảo
10.10.2015
Một bài hát mà thoạt nghe cứ tưởng chừng như là một khúc nhạc đồng quê của Mỹ. Khi giai điệu được đánh với hạ uy cầm, người ta lại thấy giống như một khúc dân ca hải đảo Hawaii. Nhạc phẩm Yellow Bird thật ra là một bài hát của người Haiti, quần đảo Antilles nằm trong vùng Caribê, thuộc hệ ngôn ngữ La Tinh. Trong tiếng Việt, bài hát cũng từng được tác giả Nam Lộc dịch thành nhạc phẩm ‘’Chỉ là giấc mơ qua’’.
Filippa Giordano, niềm đam mê La tinh nuôi dưỡng tâm hồn Ý
Tuấn Thảo
5/9/2015
Mêhicô phải chăng là tâm điểm của dòng nhạc La tinh vào mùa thu năm nay. Tuy không hẹn, nhưng các tên tuổi lớn sẽ lần lượt ghé thăm Mêhicô để quảng bá cho album của họ. Thứ nhất là tuyển tập nhạc phim chọn lọc “Cinema” của danh ca tenor người Ý Andrea Bocelli, dự kiến phát hành vào cuối tháng 10 năm 2015.
Thứ nhì là album mới mang tựa đề “Mexico” của thần tượng Tây Ban Nha Julio Iglesias vào trung tuần tháng 9. Đầu tháng này cũng là dịp tái bản hai tuyển tập chọn lọc của nữ ca sĩ người Ý Filippa Giordano, khá nổi danh trong làng nhạc bán cổ điển.
Trầm Tử Thiêng và ca khúc “Chuyện một chiếc cầu đã gẫy”
Du Tử Lê
23/9/2015
Nhìn lại toàn cảnh 20 năm văn học, nghệ thuật miền Nam, người ta thấy rằng, nó không chỉ được đánh dấu bằng sự xuất hiện của những tạp chí văn học khởi nguồn vào khoảng giữa thập niên 1950. Nó còn được ghi dấu bằng nhiều chính sách đãi ngộ văn nghệ sĩ của chính quyền thời đệ nhất Cộng Hòa nữa.
Một trong những chính sách đãi ngộ văn nghệ sĩ đó, là quyết định của chính phủ cho phép một số văn nghệ sĩ gia nhập hàng ngũ quân đội, được đồng hóa một cấp bậc nào đó, tùy theo bằng cấp hoặc tên tuổi của họ.
bolero, như một đặc trưng đô thị
Quốc Bảo
8/9/2015
Bolero Việt có dây mơ rễ má với bolero Cuba nhưng hoàn toàn không liên quan gì đến các tác phẩm bolero kinh điển, ví dụ của Ravel hay Chopin. Bolero là cách gọi chung nhiều tiết điệu ca khúc khác nhau chút ít về công năng hòa thanh, tiết tấu và nhịp độ (tempo) như bolero, rumba, slow mambo, tango habanera, beguine, song cùng cấu trúc nhạc nhảy cân phương và cùng “không khí” lời ca (phần lớn diễn tả lối sống và tâm tư của người bình dân miền Nam trong tiến trình đô thị hóa 1954 – 1975.
Từ hiệp định Genève trở về trước, ngược lên tới đầu nguồn của “bài ta điệu tây”, ca khúc Việt đa số do các nhạc sĩ Hà Nội sáng tác, tạo nên một dòng nổi tiếng mệnh danh là nhạc tiền chiến. Cùng với cuộc di cư một triệu, các bài hát mới do người di cư soạn ra vẫn giữ nguyên hơi hướng Bắc, phần nhiều phản ảnh nỗi buồn xa quê và hoài vọng kỷ niệm ấu thời, và hầu hết vẫn cứ là “bài ta điệu tây” với khúc thức phóng túng, tùy hứng, lời đến đâu nhạc theo đến đấy, chưa chú trọng xây dựng giai điệu trên những âm hình sơ nguyên (chỉ cần một chủ đề ngắn, rồi phát triển ba câu còn lại từ chủ đề ấy ở những quãng khác theo tiến trình hòa âm), và lời ca thì rặt chất Bắc. Đó là cái thời “hồn ai nấy giữ”, người Bắc chưa hòa nhập với đời sống miền Nam, tâm lý tha hương còn nặng.
Cám Ơn Thầy
Trang Mỹ Dung
4/9/2013
Một mùa mưa nữa lại về.
Cứ mỗi lần nghe tiếng mưa rơi, lòng tôi lại bồi hồi, với bao kỷ niệm đẹp của cuộc đời.
Tôi bước chân vào con đường ca hát vào những ngày đầu mùa mưa năm 1967 và nhạc phẩm đưa tên tuổi Trang Mỹ Dung đến với khán thính giả cũng xuất phát từ chủ đề Mưa: “Hai Mùa Mưa” của nhạc sĩ Anh Bằng.
Khúc sonnet của Lý
Dr. Nikonian
5/9/2015
“Mọi tình yêu đều có cơ sở sinh học” (Arthur Hailey – The Final diagnosis)
Chênh vênh
“Thương em anh trèo non cao
Mua mưa thâu mây tan mệnh bạc
Thương anh em lội sông sâu
Trôi hương trôi hoa tan phận ngọc
Còn chần chờ chi hỡi anh
Hôn em, ôm em cho nát chênh vênh
Ừ tình là điên khát say
Hôn em, ôm em sao nát chênh vênh
Thương em thương tình đa mang
Yêu trăng 30, quên mình
Thương tôi thương phận long đong
Yêu tan mong manh, tan nhật nguyệt
Thương tâm”
Một bài quốc ca giá bao nhiêu?
Tuấn Khanh
29/8/2015
Câu chuyện đề nghị thu tiền tác quyền của bài Tiến quốc ca ở Việt Nam hiện nay, gợi lên không ít điều phải bàn, liên quan đến danh dự một quốc gia, cũng như của chính tác giả bài hát đó. Tuy chuyện ông Phó Đức Phương, giám đốc Trung bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam (VCPMC), nêu ra có vẻ rất lạ thường, như lại là cơ hội để công chúng được một dịp nhìn thấy mọi góc cạnh của ứng xử, của hiện trạng về bài quốc ca tại Việt Nam.
Ghi chép dăm phút vui trần thế
Tuấn Khanh
27/8/2015
Trong tất cả những tác phẩm mà nhạc sĩ Vũ Thành An đã cống hiến cho đời, có lẽ Tình khúc thứ nhất là một tuyệt phẩm lạ thường nhất. Mọi người vẫn nói vậy, khi ngồi với nhau và hát, nhân khi nghe tin nhạc sĩ Vũ Thành An rồi sẽ được chấp nhận xuất hiện ở quê nhà.
Nhà thơ Trần Tiến Dũng thường rất ít khi hát, nhưng trong dăm phút vui trên cõi đời cứ dần cạn, mỗi khi nói về cuộc đời và tình yêu, ông hay xin được hát bài này thay cho ngôn từ của mình. Ông không phải là một giọng hát hay, nhưng khi cất lên giai điệu của Tình khúc thứ nhất, thường thì ai có mặt cũng đều xúc động như lặng nhìn một bức tranh tuyệt đẹp của đời người, đầy những gam màu của bầu trời và vực thẳm.
“Nhiều năm nữa, người ta có thể viết nên những bài thơ hay hơn, nhưng khó mà thương đau cao vút như lời của Nguyễn Đình Toàn và nhạc của Vũ Thanh An“, nhà thơ Trần Tiến Dũng vẫn nói như vậy, trong sự xúc động mỗi khi nghe lại. Nhà thơ có ngôn ngữ hiện đại hiếm hoi của Việt Nam được nhà xuất bản Norton (Mỹ – 2007)* chọn dịch để giới thiệu 100 gương mặt thi ca đương đại Châu Á này, luôn nói ông cứ bị chấn động khi nghe phần ngôn xướng của Tình khúc thứ nhất, như được uống phần suối nguồn tinh hoa của một quá khứ văn nghệ vàng son miền Nam Việt Nam.
Tình khúc thứ nhất – Lệ Thu trình bày – băng Phạm Mạnh Cương 4 Nhạc và Thơ
Có cái gì đó thật lay động khi người ta lắng nghe ca từ của Tình khúc thứ nhất. Bài hát được viết vào năm 1963, nhân công việc ở Đài Phát Thanh Sài Gòn mà ông gặp được nhà văn Nguyễn Đình Toàn để có được cơ duyên cho ra đời bài hát này. Từ năm 1954, khi đặt chân vào miền Nam, nhạc sĩ Vũ Thành An trãi qua nhiều khó khăn để vào đời, cũng như không dễ dàng thành đạt trong đời sống âm nhạc ở Sài Gòn lúc ấy đang có quá nhiều tên tuổi văn nghệ áp đảo. Nhưng khi nổi lên với Tình khúc thứ nhất, Vũ Thành An lập tức trở thành một cái tên lớn và được ghi nhớ mãi về sau, bất chấp có những nghịch cảnh của thời thế khiến ông phải cắt đứt với âm nhạc bình thường trong một giai đoạn dài.
Trong những cuộc tán gẫu bất tận về sự diệu vợi của nền âm nhạc miền Nam giữa cuối thế kỷ 20, Vũ Thành An vẫn được nhắc đến với nét nhạc luôn buồn bã loay hoay. Ngay cả trong lời hy vọng của ông, nghe như cũng vang lên từ huyệt mộ sâu thẳm. Đôi lúc người nghe phải tự hỏi rằng thương đau nào mà ông đã trãi qua, tận cùng đến mức trong ý nhạc đó, luôn là sự cào cấu của hối tiếc, nghẹn ngào. Lạ lùng, những điều đó làm nên tên tuổi của ông. Không biết liệu hôm nay, đứng trên một sân khấu những người nghe đã rất khác, một cuộc sống rất khác, liệu ông có tìm thấy một chút nắng vàng đẹp đẽ ngày cũ của mình?
“Lời nào em không nói em ơi. Tình nào không gian dối. Xin yêu nhau như thời gian làm giông bão mê say…” câu hát được đẩy đến những thanh âm cao ngất, như một lời oán thán trong đêm. Vọng âm như một đoạn thánh thi về tình yêu mà tuyệt vọng là cảm giác chiếm hữu duy nhất. Có rất nhiều nhạc sĩ đã viết về nỗi buồn, mỗi người một vẻ, mà thế giới của Vũ Thành An là một điều rất lạ, dường như vẫn sẽ day dứt, giày vò sẽ còn đuổi theo ông suốt hết kiếp người.
Tình khúc thứ nhất – Tuấn Ngọc trình bày – CD Tâm Sự Gởi Về Đâu
Non nửa thế kỷ đã trôi qua, kể từ khi Việt Nam dừng tiếng súng. Nhiều bài hát tưởng chừng khó khăn lắm mới trở lại đời thường, rồi cũng đã dần dần xuất hiện trên sân khấu, truyền hình. Đã nhiều chục năm, nhưng nhiều bài hát nghe đâu như vẫn còn rất tươi mới những nỗi lòng người Việt. Câu chuyện tình yêu đơn sơ ở quê nhà bị lạc mất trên những nẻo đường đô thị đầy cám dỗ, vang vọng sự hối tiếc – như Tình khúc thứ nhất – cũng không phải xa lạ gì trong cuộc sống hôm nay. Những người con trai, con gái Việt Nam giờ đây trong đất nước có tên gọi thanh bình vẫn phải rời bỏ làng quê để đi tìm một cơ hội trong đời, rồi không còn quay lại. Dù ở thế hệ nào, vẫn có thể nao nao như tìm thấy phận mình trong tiếng ca muôn thuở.
Không phải ngẫu nhiên mà Tình khúc thứ nhất hay vô vàn những bài tình ca, những lời hát về cuộc đời… mà hàng ngàn bài hát của nền văn hoá miền Nam trước năm 1975 vẫn sống và lay động lòng người bất chấp rêu phong thời cuộc. Những bài hát đó vẫn góp tiếng vào thị trường thương mãi âm nhạc, nhưng được viết ra bằng sự chia sẻ, bằng cách kết nối sự cảm thông của thành thị và thôn quê, của con người biết đau từng nỗi đau của nhân thế. Khác với mua bán và giải khuây, những bài hát đó là lịch sử và văn hoá của một thời kỳ, nó giảng giải một cách đơn giản về chiến tranh và mất mát, chia sớt nỗi buồn của thân phận và nghịch cảnh quê hương mà không có chương trình lịch sử nào có thể sánh bằng. Vi vậy, dù đã nghe biết bao lần, trái tim ta vẫn diệu vợi khi thưởng thức, như chỉ mới vừa biết một tình khúc nào đó, lần thứ nhất trong đời.
Cuộc đời khép mở bất tận. Hôm qua, có những bài hát bị giày xéo và nguyền rủa, thì hôm nay chúng lại được trang hoàng lộng lẫy, gọi mời trở lại. Không ai có thể tự giày xéo mình đau thương bằng chính mình, cũng như chỉ có chế độ kiểm duyệt mới có thể cắt ứa máu linh hồn và trí tuệ của chính dân tộc mình.
Có người nói rằng dẫu muộn, thì việc chấp nhận phần văn hoá miền Nam Việt Nam đó vẫn còn hơn không. Nhưng ai biết được, rằng cuộc quay lại đó, là huy hoàng đón nhận hay chỉ là lời chào kết thúc.
Nhà thơ Vũ Ngọc Giao cũng viết trong một cuộc rượu, rằng:
Về đâu khi ngày đã tắt
Ngồi đây ta uống rượu chơi
Cuộc đời nằm trong con mắt
Một lần khép mở mà thôi
Ôi… trong một lần khép mở ấy, vô tận ấy biết bao đổi thay, chứa khôn cùng buồn vui trần thế.
Tuấn Khanh
* Chú thích: Contemporary Voices from the Eastern World: An Anthology of Poems (Norton 2007)
Nguồn: https://nhacsituankhanh.wordpress.com/2015/08/27/ghi-chep-dam-phut-vui-tran-the/
Tình khúc Cuando Penso En Ti : Em Là Tất Cả
TuấnThảo
15/8/2015
Chỉ cần các nốt nhạc đầu trỗi lên thì ta nhận thấy giai điệu nghe rất quen thuộc. Điều này cũng dễ hiểu mà thôi, vì bản nhạc You’re My Everything từng được dịch sang tiếng Việt thành tình khúc ‘’Em Là Tất Cả’’. Trong nguyên tác, bài hát được viết bằng tiếng Anh. Nhưng phiên bản nổi tiếng và ăn khách hơn cả vẫn là bằng tiếng Tây Ban Nha, nhờ cái tài đặt lời của ca sĩ khiếm thị José Feliciano.
35 năm giai thoại Woman in Love
Tuấn Thảo
22/8/2015
Barbra Streisand hợp tác với Bee Gees sau khi xem nhóm này biểu diễn vào năm 1979 tại Madison Square Garden (DR)
Sinh thời, ngoài là một ban nhạc nổi tiếng trên thế giới, ban tam ca Bee Gees còn viết khá nhiều ca khúc ăn khách cho các nghệ sĩ khác. Tình khúc Woman in Love (Người đàn bà đang yêu) nằm trong số này do ba anh em nhóm Bee Gees sáng tác cho Barbra Streisand vào năm 1980, tức cách đây đúng 35 năm.
30 năm tình khúc Nothing Gonna’s Change My Love
Tuấn Thảo
1/8/2015
Cách đây đúng 30 năm, một bài hát được phát hành trên thị trường đĩa nhạc quốc tế nhưng lại không ăn khách. Mãi đến hai năm sau, khi ca khúc này được ghi âm lại với một giọng ca khác thì bài hát lại phá kỷ lục số bán. Trường hợp của nhạc phẩm Nothing Gonna’s Change My Love for You, một trong những tình khúc nổi tiếng nhất những năm 1980 cũng như của bộ vựng tập La Tinh.
Il Volo cất cánh chinh phục giới yêu nhạc trữ tình
Tuấn Thảo
25/7/2015
Il Volo biểu diễn nhân kỳ Eurovision 2015 tại thủ đô Vienna – REUTERS
Trong số các giọng ca xuất thân từ các cuộc thi hát truyền hình, ít có ban nhạc nào thành công rực rỡ như nhóm Il Volo. Chỉ trong vòng 4 năm, ban nhạc người Ý đã áp đặt tên tuổi của mình trên thị trường quốc tế. Tập nhạc gần đây nhất (extended play) của nhóm Il Volo vừa được phát hành vào mùa xuân 2015.
Từ Hiền Trang
Nhạc sĩ Quốc Bảo và Từ Hiền Trang
Ở Từ Hiền Trang có tất cả các phẩm tính cần thiết cho một nghệ sĩ đi đường dài, trừ một điểm là sự liều lĩnh. Tôi không nói cần liều lĩnh làm điều ngu ngốc, nhưng nghệ sĩ vẫn luôn phải liều một chút, dấn thân một chút, bất chấp một chút, và không sợ sai. Đúng đắn quá, thăng bằng và an toàn quá, khó mà làm văn nghệ được.
ĐẠI HỘI TOÀN CẦU ÂM NHẠC TRUYỀN THỐNG VIỆT NAM LẦN 3
ĐẠI HỘI TOÀN CẦU ÂM NHẠC TRUYỀN THỐNG VIỆT NAM LẦN 3
14 – 16/08/2015 TẠI SYDNEY, AUSTRALIA
Ban tổ chức (BTC) Đại hội xin trân trọng thông báo đến toàn thể quý đồng hương, quý nhạc sư, nhạc sĩ, nghệ sĩ cùng tất cả quý vị yêu Âm nhạc Truyền thống Việt Nam tại hải ngoại:
Nữ Nhạc Sĩ Tình Ca Việt Nam Hải Ngoại
Phạm Anh Dũng
21/7/2015
Ngày xưa, tạm lấy thời điểm là trước 1975, người Việt Nam, hình như không thấy có ai trong nữ giới sáng tác nhạc.
Không hiểu sao khỏang thời gian sau 1975, nhất là ở Hải Ngoại, khá nhiều nữ nhạc sĩ Việt Nam viết Tình Ca.
Tạm gọi là nữ nhạc sĩ, vì không biết phải dùng chữ gì khác, nhưng biết rằng nhiều người chắc không muốn được gọi như vậy.
Có lẽ người nữ đầu tiên viết tình ca là ca sĩ Quỳnh Giao, với bài Bâng Khuâng, xin giới thiệu trước.
Duy Quang, những bài hát còn ở lại
Lê Hữu
“Nguyễn Tất Nhiên–Hoàng Ngọc Tuấn–Duy Quang,
là ‘bộ ba’ những chàng nghệ sĩ tiêu biểu
của một thời tuổi trẻ đáng yêu.”
Khi nhắc tên bài hát mình yêu thích, người ta cũng hay nhắc tên giọng hát gắn liền bài hát ấy. Nếu không phải là giọng hát ấy, không chắc bài hát đã được phổ biến và yêu chuộng đến như vậy. Mỗi bài hát, vì thế, cần đến một giọng hát.
“Nếu không có nhạc Phạm Duy, liệu có ai biết đến những người làm thơ như Nguyễn Tất Nhiên, Vũ Hữu Định, Phạm Văn Bình…?” Câu ấy trước đây tôi vẫn nghe và vẫn cho là đúng… một nửa. Nhạc Phạm Duy thôi thì chưa đủ, còn phải kể thêm giọng hát làm cho người ta “yêu” những bài nhạc phổ thơ ấy. Giọng hát Duy Quang.
Phương, em ở đâu trên bản đồ nhạc Việt?
Quốc Bảo
7/2015
(Baotinnhanh.vn) – Nhiều người hỏi tôi, Thu Phương nằm ở đâu giữa các divas, ở vị trí nào trên bản đồ nhạc đại chúng Việt. Tôi trả lời chung ở đây, rằng Phương không tự vẽ bản đồ cho mình…
Khi Thu Phương hai mươi lăm tuổi, tôi gặp cô ở Sài Gòn, vào một buổi sáng muộn trong khoảnh sân có những đốm nắng nhảy nhót thuộc ngôi biệt thự 81 Trần Quốc Thảo, hội sở hội liên hiệp Văn học nghệ thuật Thành phố. Đó là lúc tôi đã viết xong những bài giới thiệu chân dung Mỹ Lệ, Phương Thanh, Vân Khánh, Trần Thu Hà, Quang Linh, Lam Trường, và đang cần tìm thêm nhân tố mới để viết và chụp cho tạp chí chuyên âm nhạc của anh Từ Huy, tờ Thế Giới Âm Nhạc. Sau khi chụp thật nhanh một ít chân dung với máy phim, chúng tôi ghé sang một quán cà phê nhỏ ngay trên đường Tú Xương để “phỏng vấn”.
Nelson Ned, cơ thể thấp lùn, giọng ca vĩ đại
Tuấn Thảo
Nelson Ned, cơ thể thấp lùn, giọng ca vĩ đại – DR
Nếu còn sống thì năm nay ca sĩ người Brazil Nelson Ned có lẽ sẽ ăn mừng 50 năm sự nghiệp ca hát. Nổi danh trong làng nhạc quốc tế từ năm 1965, ông đột ngột qua đời cách đây hơn một năm tại Rio de Janeiro do chứng viêm phổi. Vĩnh viễn ra đi ở tuổi 66, ông đã để lại hơn 30 tập nhạc, trong đó có hơn một nửa được dành cho các tình khúc lãng mạn nhất của dòng nhạc La tinh.
Guadalupe Pineda, nữ hoàng bolero
Tuấn Thảo
Guadalupe Pineda trình làng tập nhạc Tiempo de Amar năm 2015 – DR
Nữ hoàng của dòng nhạc bolero. Đó là cái biệt danh mà giới chuyên ngành đã tặng cho Guadalupe Pineda. Kể từ khi ký hợp đồng ghi âm cho tới nay, danh ca người Mêhicô đã trình làng 27 album. Đĩa hát gần đây nhất của cô mang tựa đề Tiempo de Amar (Thời thương yêu) vừa được phát hành hồi tháng Ba năm 2015.
“Bến Xuân” Một Tình yêu – Một Đời Người
Chiều nay rung rẩy thu đôi cánh
Một bóng sơn ca đến lạc loài. (Văn Cao)
Nhà tôi/bên chiếc cầu/soi nước
Em đến tôi/một lần
Bao lũ chim rừng/họp đàn trên khắp bến xuân
Mở đầu bài hát là lời tự sự về miền ký ức, về một chuyện tình, một không gian thiên nhiên tươi đẹp, in đậm dấu ấn tình yêu: Bến Xuân.
Giáo sư Trần Văn Khê qua đời
24/6/2015
Giáo sư Trần Văn Khê đã mang âm nhạc cổ truyền của Việt Nam ra thế giới
Giáo sư Trần Văn Khê, nhạc sỹ và nhà nghiên cứu âm nhạc, vừa qua đời tại Sài Gòn ở tuổi 94.
Các nguồn tin cho hay ông qua đời lúc sáng sớm nay tại bệnh viện Nhân dân Gia Định vì tuổi già, sức yếu và bị một số bệnh trong đó có bệnh viêm phổi.
Ông nhập viện từ 27/5. Giáo sư Khê có để lại di nguyện, trong đó ngỏ ý muốn được an táng theo nghi thức Phật giáo.
Thành tựu âm nhạc Việt nam 40 năm qua đối với người Việt trong và ngoài nước
Cát Linh, phóng viên RFA
2015-05-03
Đĩa DVD của Trung tâm Thúy Nga ra tháng Tư năm 2015 
Screen shot
Người Việt phải bỏ nước ra đi từ năm 1975. Khi đến ngự cư trên đất người, ngoài nhu cầu mưu sinh hằng ngày, họ vẫn luôn hướng về cội nguồn với những sinh hoạt tinh thần, cụ thể nghe lại những âm điệu quê nhà.
Thomas Dutronc, tay đàn jazz du mục
Tuấn Thảo
30.5.2015
Thomas Dutronc đoạt giải Victoires dành cho ca khúc xuất sắc nhất “Comme un manouche sans guitare” – DR
Đối với một ca sĩ mới vào nghề, thật không dễ gì khi sinh ra trong một gia đình nghệ sĩ nổi tiếng. Càng khó hơn nữa khi người nghệ sĩ này phải gầy dựng sự nghiệp để tự mình làm nên tên tuổi, chứ không nhờ vả song thân. Trường hợp của Thomas Dutronc, con trai ruột của Françoise Hardy và Jacques Dutronc, cả hai nghệ sĩ này đều là thần tượng nhạc trẻ những năm 1960 tại Pháp.
30 năm giai thoại Le Géant de Papier
Tuấn Thảo
16/5/2015
Phiên bản mới của bài Le Géant de Papier được phát hành trên tập nhạc “Duos d’Amour et Confidences” – DR
Một bài hát bị bỏ quên trong ngăn tủ trong gần mười năm trời. Một sáng tác mà khi đề nghị ghi âm, không có ca sĩ nào chịu nhận lời. Sau chín năm bị từ chối, nhạc phẩm Le Géant de Papier suýt nữa đã không ra đời. Nhưng đối với Jean-Jacques Lafon, chính ca khúc này đã giúp cho anh làm nên tên tuổi.
Ngày trở lại của Nile Rodgers
Tuấn Thảo
23.5.2015
Nhóm Daft Punk cùng với Pharrell Williams và Nile Rodgers đoạt giải Grammy cho album và ca khúc hay nhất – DR
Nile Rodgers đã không sáng tạo ra phong trào disco, nhưng ông là người đã nâng dòng nhạc này lên hàng tột đỉnh. Giới phê bình thường hay đánh giá như vậy, mỗi lần họ nhắc tới thành viên đồng sáng lập ban nhạc Chic lừng danh thập niên 1970. Trong tháng Sáu năm 2015, Nile Rodgers trình làng một album mới (với ca khúc chủ đạo là bài I’ll Be There), để chuẩn bị cho vòng lưu diễn khắp thế giới.
Tháng 5 tưởng nhớ nhạc blues, nhạc trẻ và những “người muôn năm cũ”
Cát Linh, phóng viên RFA
2015-05-24
Không biết có phải là ngẫu nhiên hay không mà vào tháng 5 năm 2003, những người say mê dòng nhạc trẻ thuộc thập niên 70s, 80s đã ngậm ngùi luyến tiếc tạm biệt tiếng đàn thăng trầm của Lê Hựu Hà, người đi tiên phong cho phong trào sáng tác nhạc theo lối đa âm năng động, một trong những nhạc sĩ đầu tiên Việt hoá nhạc trẻ Âu mỹ. Rồi cũng tháng 5 của 13 năm sau, thế giới và những người yêu blues lại ngỡ ngàng tiếc nuối, ngã mũ chào một tiếng đàn mà có thể làm cho nhân loại cảm thấy rằng “Nỗi phấn khích không còn nữa” (The thrill is gone,) đó là B.B. King, ông vua nhạc Blues, bậc thầy đàn sáu dây của những ca sĩ nổi tiếng như Eric Clapton, nghệ sĩ guitar nhạc blues Kenny Wayne Shepherd.
Theo nhạc sỹ Kỳ Phát, một trong những thành viên của ban nhạc Trẻ thập niên 70s hiện đang sinh sống ở Nam California cho biết:
“Nhạc trẻ việt Nam từ đầu ảnh hưởng từ những học sinh trường Tây, họ có tiền họ lập những ban nhạc gia đình, mua những đĩa nhạc từ ngoại quốc. lúc đầu họ chơi những bản nhạc pháp.”
“Lúc đó ban nhạc Hải Âu của Lê Hựu Hà và Nguyễn Trung Cang là ban nhạc duy nhất có tên Việt. khuynh hướng của Hải Âu là sáng tác nhạc Việt theo khuynh hướng nhạc trẻ. Sau này đổi tên Phượng Hoàng thì có Elvis Phương vào, sau thập niên 70s. Thập niên 60s gọi là Hải Âu”
Nói về phong trào Việt hoá nhạc trẻ Châu Âu, và cả phong cách nhạc trẻ pop-rock mà trong đó, Lê Hựu Hà là người đi tiên phong với những bài như Đồng Xanh, Tôi Muốn, Hãy Ngước Mặt Nhìn Đời, Hãy Yêu như chưa yêu lần nào…nhạc sỹ Kỳ Phát thốt lên rằng.
“Đây là một khám phá mới, đó là một hiện tượng, phải nói là một hiện tượng trong nhạc trẻ và dòng nhạc trẻ Việt Nam.”
Với giọng hát được gọi là “quái” và “lạ” của ca sĩ Elvis Phương, cuốn băng nhạc đầu tiên, gọi là cuốn nhạc trẻ số 1 của ban nhạc Phượng Hoàng do nhạc sỹ Ngọc Chánh phát hành gồm những sáng tác của Lê Hựu Hà và Nguyễn Trung Cang thì nhạc sỹ Kỳ Phát cho rằng:
“Đây là cuốn băng theo thể loại pop music/pop country của ngoại quốc. Những bài như ‘Tôi muốn’ của Lê Hựu Hà hay ‘Mặt trời đen’ của Nguyễn Trung Cang rất mới lạ và theo khuynh hướng trẻ trung.”
Với trên dưới 50 ca khúc sáng tác và dịch lời Việt từ ca khúc nước ngoài, Lê Hựu Hà đã thật sự thổi một luồng gió mới vào đời sống tinh thần của hàng nghìn thanh niên trẻ thời bấy giờ. Giữa lúc vận nước bấp bênh, phận người trôi nổi, người nghệ sĩ, người sáng tác cũng khốn cùng theo thời cuộc, thì nhạc của Lê Hựu Hà như một ánh đuốc soi tỏ con đường hy vọng. Nhạc Việt theo phong cách trẻ của ông như thức tỉnh những tâm hồn đang mãi mê chạy theo nhạc ngoại quốc, ngụp lặn trong chủ nghĩa hiện sinh, những tư tưởng sống bất cần đến ngày mai. Thanh niên thế hệ đó đã chấp nhận dòng nhạc trẻ của Lê Hựu Hà như chấp nhận một tư tưởng sống mới.
Nhạc sĩ Kỳ Phát cho biết:
“Đây là một luồng sinh khí mới, thấm vào giới trẻ, nên gọi là nhạc trẻ, theo một định nghĩa là nhạc đi vào tâm hồn giới trẻ, vui tươi, rộn ràng, làm cho phấn khởi, tâm hồn mình vui tươi. Mọi người chấp nhận như một phong trào.”
Đã nói đến Lê Hựu Hà thì sẽ là một sai sót, nếu không muốn nói là một cái tội nếu không nhắc đến Nguyễn Trung Cang, một cái cánh thứ hai của Phượng Hoàng thời đó. Bao nhiêu trái tim thanh niên thiếu nữ thời điểm đó, và đến tận bây giờ vẫn thế , đã thổn thức với điệu slow rock nhẹ nhàng và tiếng hát trầm, nồng ấm như cây thông rừng mỗi khi Elvis Phương cất tiếng
Không rộn ràng, sống động như những cung bậc của Lê Hựu Hà, nhạc của Nguyễn Trung Cang nhẹ nhàng, trong sáng và thánh thiện như giọt mưa rơi nhẹ vào lòng người, nhất là những sinh viên trường nội trú
Hình ảnh của Phượng Hoàng với Lê Hựu Hà và Nguyễn Trung Cang xuất hiện với cây đàn đơn sơ, cất lên tiếng hát tự do, phóng khoáng của những gã du ca yêu đời yêu người sẽ rất dễ liên tưởng đến hình ảnh ông hoàng nhạc Blues B.B.King.
B.B.King từng nói: ‘We are all idols. Hãy chơi nhạc như bạn đang chăm sóc một người bạn thương yêu, nhưng hãy luôn là chính bạn.”
Đúng như vậy. Ai đã từng xem những ngón tay của B.B.King múa trên cây đàn gỗ của mình, sẽ cảm nhận được ông chơi với tất cả dòng huyết mạch trong cơ thể. Ông đàn mà như không đàn. Ông ôm cây đàn vào người như cây đàn là một vật thể hiện hữu vốn dĩ phải có trên cơ thể mình. Những âm thanh vang lên từ ngón tay của ông trong vắt, dũng mãnh như dòng máu người da màu kiêu hãnh đang toả ra từ trái tim ông. Không ai có thể ngăn cản tiếng đàn ấy.
Nhà phê bình nghệ thuật Hoàng Ngọc Tuấn, hiện đang sinh sống ở Sydney chia sẻ nhận định của ông về B.B.King:
“B.B.King là một thiên tài nhạc blues đã để lại những ảnh hưởng rất lớn, nhất là trong nghệ thuật chơi guitar. Hàng triệu guitarits thuộc các thế hệ sau đã bắt chước B.B.King trong cách chơi guitar ngẫu hứng, đặc biệt là cách ông sử dụng hệ thống âm giai ngũ trong major cho chủ âm, để dành những nốt minor cho hạ át âm, và có những câu chạy ngón rất đẹp ở át âm trước khi quay về chủ âm để kết thúc một chu trình 12 trường canh nhạc blues.”
Còn ca sĩ – nghệ sĩ guitar Lenny Kravitz bày tỏ lòng tôn kính của mình đối với King trên Twitter vào ngày B.B.King ra đi: “BB, người ta có thể đánh được cả ngàn nốt nhạc, nhưng không ai có thể thể hiện tâm tư bài hát được như ông.”
Trong suốt sự nghiệp của mình, B.B.King không ngừng lưu diễn. Có khoảng 100 đến 150 buổi trình diễn trong 1 năm và cho đến năm ông 70 tuổi thì Kỹ thuật chơi đàn huyền thoại của B.B.King đã vang lên ở 90 quốc gia trên thế giới. Nhà phê bình nghệ thuật Hoàng Ngọc Tuấn nói thêm rằng:
“B.B.King có những kỹ thuật nhấn nốt, rung nốt, vuốt dây và tạo ra những câu nhạc lót rất đẹp để phụ trợ cho tiếng hát. Ông có một sự nhạy cảm tuyệt vời trong việc thể hiện tốc độ, cường độ và âm sắc của tiếng đàn, tạo nên một bầu không khí đặc thù ‘blues’ mà giới thưởng ngoạn đều cảm thấy hoàn toàn bị chinh phục.”
Đối với những người yêu blues, B.B.King thật sự là niềm kiêu hãnh. Và hơn tất cả, là niềm tự hào cho một dân tộc.
Không cùng màu da, khác dân tộc, mỗi người sử dụng tiếng mẹ đẻ của riêng mình. Nhưng, Lê Hựu Hà, Nguyễn Trung Cang, B.B.King đều có một cái chung, đó là tình yêu âm nhạc. Đặc biệt, họ đều là những người đi tiên phong cho hai phong cách âm nhạc khác nhau, blues của châu mỹ và nhạc trẻ của Saigon thập niên 70s, 80s. Và tất cả họ đều đã trở về với nơi họ bắt đầu.
Nguồn: http://www.rfa.org/vietnamese/programs/MusicForWeekend/memo-with-blue-pos-music-05242015053630.html
Chút kỷ niệm (vui) với nhạc sĩ Nguyễn Đức
Phan Ni Tấn
Từ trái: Phan Ni Tấn, Nguyễn Đức và thân hữu
Tôi quen biết nhạc sĩ Nguyễn Đức tính đến nay cũng ngót 20 năm. Khởi đầu sự quen biết này cũng khá thú vị. Số là một hôm đang ăn cơm tôi nhận được một cú phone mà đến nay tôi vẫn nhớ hoài.
– Alô! (giọng khàn đục của một ông già miền Nam)
– Alô! Dạ, ai đó (tôi đáp)
Nghe Mai Khôi hát ở Melbourne
Mai Khôi – Melbourne 23/5/2015
Tôi nghe Mai Khôi hát lần đầu qua cái CD Căn Nhà Nhỏ của ông bạn Mai Xuân Vỹ. Và nghe Vỹ nhắc đến tên cô thường xuyên qua những lần trò chuyện cho nên nghe thấy cái tên cô rất quen. Nhưng tôi không biết nhiều gì về Mai Khôi, tìm trên wiki cũng không thấy tên cô. Vài ba năm về thăm nhà vài ngày thì cũng không gặp dịp để nghe cô hát live. Lâu lâu rảnh vô youtube để nghe cô hát cho biết, trên TV, trong phòng trà … Giờ nghe cô xuống Melbourne hát thấy vui trong bụng. Nhất là, bạn biết đó, ở Melbourne không được đâu như ở Sài Gòn, tối nào muốn đi nghe nghe nhạc thính phòng thì chỉ cần thay quần áo là đi!
Quốc Bảo “thay” giai nhân
20/5/2015
(Thethaovanhoa.vn) – Một loạt những bài tình nổi tiếng của nhạc sĩ Quốc Bảo sẽ xuất hiện trong một dự án CD mới mang tên Những bài tình cho giai nhân dự định phát hành với tháng 10 tới. Tuy nhiên, những giai nhân đã làm nên tên tuổi các bài hát ấy sẽ được thay thế bằng… những giai nhân khác.
Nhạc sĩ Quốc Bảo
Trần Lê Nguyễn, thơ kịch và phim
Viên Linh
13/5/2015
Từ trái sang: Duy Thanh, Trần Lê Nguyễn, Thanh Tâm Tuyền, Ngọc Dũng, hình chụp năm 1960
Trần Lê Nguyễn là một kịch tác gia nổi tiếng không thua gì Vũ Khắc Khoan, Vi Huyền Ðắc, ngay thập niên ’50 những vở kịch của ông như Bão Thời Ðại, Quán Nửa Khuya hay Ðêm Ba Mươi đã được nhắc nhở, được trao Giải Văn Chương Toàn Quốc bộ môn kịch, tuy rằng những vở này chỉ mới đăng trên các tạp chí, hay trình diễn trên làn sóng điện các đài phát thanh, mà chưa từng được dựng trên sân khấu.
Tháng Năm, nghe Phượng hoàng gãy cánh
Tuấn Khanh
20/5/2015
Có một tượng đài phượng hoàng gãy cánh tại Sài Gòn, đặc biệt trong lòng người yêu nhạc trẻ miền Nam. Tượng đài nằm im lặng trong trái tim mỗi người, nhưng luôn ngân vang với những câu hát trở thành lịch sử âm nhạc hiện đại của Việt Nam – vốn từng mở màn cho một giai đoạn cách tân âm nhạc độc nhất vô nhị.
Vì sao Stand By Me trở nên kinh điển
Tuấn Thảo
9/5/2015
Ben E. King ban đầu viết bài “Stand by Me” cho nhóm The Drifters (DR)
Chỉ cần nghe những nốt nhạc đầu trỗi lên, bất cứ ai cũng có thể nhận ra ngay nhạc phẩm Stand By Me của thần tượng nhạc soul quá cố Ben E. King. Nổi danh từ cuối những năm 1950, khi ông còn là thành viên của ban nhạc The Drifters, Ben E. King trong vòng nửa thế kỷ đã có hơn cả chục bài hát đứng nhất nhì bảng xếp hạng thị trường Bắc Mỹ, nhưng không có bài nào ngang tầm ‘’kinh điển’’ của bài Stand By Me.
Ben E.King, bất hủ với “Stand by me”, qua đời
Minh Anh
2/5/2015
Cố danh ca Ben E. King.Reuters
Cựu thành viên nhóm nhạc The Drifter, Ben E.King, đồng tác giả với Jerry Leiber và Mike Stoller của ca khúc « Stand by Me », đã qua đời ngày 30/04/2015, thọ 76 tuổi. Ca khúc được ông thể hiện lần đầu tiên vào năm 1961 hơn bao giờ hết đã đi vào lịch sử dòng nhạc soul nói riêng và âm nhạc nói chung.
Bây giờ tháng mấy
Vũ Đình Huy
Bây giờ tháng mấy rồi hỡi em…
Anh đi tìm mùa Xuân trên đời…
Mùa Đông chết đi…rồi mùa Xuân…
Mắt em đẹp trời sao…cho mình thương nhớ nhau…..
Tôi ngoái lại. Người đàn ông mái tóc hoa râm, ăn mặc lịch sự, tay ôm đàn guitar lững thững bước vào.Tiếng hát của anh lọt thỏm giữa bóng chiều, giữa những tiếng la hét, xô bồ của một quán nhậu ngoài trời. Có lẽ đã quen thuộc, một vài cánh tay đưa lên vẫy, người đàn ông khẽ gật đầu thong thả bước đến.
Nghệ sĩ hồi tưởng về 30 Tháng Tư sau 40 năm
Đức Tuấn
16/4/2015
WESTMINSTER, California (NV) – Mỗi năm, cứ vào Tháng Tư, là lòng mọi người bồi hồi, ngậm ngùi, vì những niềm đau thương, tang tóc của ngày mất nước, “tan hàng rã ngũ,” lại trở về mồn một…
Trong niềm đau chung đó, bắt đầu tuần này, trang Ca Nhạc nhật báo Người Việt sẽ cùng những anh chị em ca nghệ sĩ ôn lại những kỷ niệm đau buồn đó, như sự nhắc nhở lý do vì sao tất cả chúng ta có mặt nơi đây.
Mai Lệ Huyền
50 năm sự nghiệp ca hát của Jacques Dutronc
Tuấn Thảo
11/4/2015
Ca sĩ Jacques Dutronc trong những năm 1960.
Chúc mừng sinh nhật Jacques Dutronc là tựa đề tập nhạc phát hành gần đây, qua đó giới nghệ sĩ trẻ ghi âm lại các bài hát ăn khách của nam danh ca người Pháp Jacques Dutronc. Chữ sinh nhật ở đây có lẽ không liên quan tới ngày khai sinh thật của ông (ngày 28 tháng Tư), mà chủ yếu là ngày nghệ sĩ này ăn mừng 50 năm sự nghiệp ca hát.
Julien Clerc, thần tượng của nhiều thế hệ ca sĩ Pháp
Thanh Hà
4.4.2015
Bìa album «Partout la musique vient» của Julien Clerc.Label Parlophone
Đã là ca sĩ, ở Pháp, tài năng trẻ nào cũng mơ có được sự nghiệp lâu bền và vững chắc như Julien Clerc. Trong hơn 40 năm trên sân khấu, anh đã có hơn 1000 buổi trình diễn trên quê nhà và thế giới, trình làng 23 đĩa hát với hàng trăm ca khúc đứng đầu bảng xếp hạng hit parade. Giọng ca êm như nhung, độ rung vibrato mà chỉ Julien Clerc mới có được vượt thời gian.
Michel Berger – France Gall, cặp nghệ sĩ thành công nhất làng nhạc Pháp
Thanh Hà
21 tháng ba năm 2015
Michel Berger – France Gall cặp đôi hoàn hảo của làng nhạc PhápDR
Michel Berger-France Gall là một trong những cặp nghệ sĩ đẹp đôi nhất, tài hoa nhất, thành công nhất, lý tưởng nhất và chung thủy nhất của làng nhạc Pháp.
Hơn hai mươi năm sau ngày nhạc sĩ, Michel Berger qua đời, France Gall vẫn xem đoạn đường ngắn ngủi ngót hai mươi năm chung sống và cùng đứng trên sân khấu với nhau là quãng đời đẹp nhất của bà.
Huyền thoại Edith Piaf-Marcel Cerdan
Thanh Hà
13 tháng ba năm 2015
Edith Piaf và Marcel Cerdan tại nhà hát Club des Cinq- Paris. Ảnh ngày 17/03/1948.AFP
Một năm trước khi qua đời năm 1963, Edith Piaf cùng người chồng thứ nhì của bà là Théo Sarapo song ca bản nhạc « A quoi ça sert, l’amour – Có tình yêu để làm gì ? ». Dù thân xác đã bị bệnh tật, rượu và thuốc là tàn phá, trên sân khấu, bà thể hiện tác phẩm này với tất cả tấm lòng, với tất cả niềm say mê. Edith Piaf đã thốt lên những lời tâm sự tự đáy lòng sau cái chết đột ngột của người tình, võ sĩ quyền anh, Marcel Cerdan ?
Trịnh Công Sơn – Bài ca dài cho thân phận con người
Đặng Châu Long
Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn (1939-2001)
Giòng nhạc phản chiến của Trịnh Công Sơn có số phận thật trớ trêu. Nó như một vòng nguyệt quế vinh quang và đầy gai sắc nhọn. Cả hai miền, trừ người dân, đều không muốn nói tới những bài hát này. Từ quyển Ca khúc Da Vàng khai mào một giòng nhạc nóng bỏng thiêu cháy con tim những thanh niên trong lòng cuộc chiến, đến quyển Kinh Việt Nam đã là một bước chuyển dài. Từ một khát khao bình yên được khơi dậy tháng 5 năm 1968, con tim mọi người miền Nam đã theo dõi từng bước chuyển biến của hội nghị Paris với lòng chờ đợi một viễn cảnh hòa bình.
Diana Krall, ngày trở lại của thần tượng nhạc jazz
Tuấn Thảo
28/2/2015
Diana Krall trình làng Wallflower, album phòng thu thứ 12 – DR
Đầu năm 2015 đánh dấu ngày xuất hiện trở lại của thần tượng nhạc jazz Diana Krall. Vào trung tuần tháng Hai vừa qua, ca sĩ người Canada vừa trình làng tập nhạc mang tựa đề Wallflower. Đây là album phòng thu thứ 12 của Diana Krall, được dự kiến phát hành cách đây 6 tháng, nhưng mãi đến bây giờ mới được cho ra mắt, do chứng bệnh sưng phổi buộc cô phải hoãn lại mọi kế hoạch.
Lệ Thanh, còn “nhớ một chiều xuân”
Lê Hữu
20/2/2015
Chiều nay thấy hoa cười chợt… nhớ một người
Câu hát ấy từ lâu nay cứ theo tôi, theo tôi mãi.
Tại sao lại câu hát ấy mà không phải là câu hát nào khác? “Hoa cười”, có lẽ vì hai tiếng ấy gợi nhớ câu thơ cũ, “Hoa đào năm ngoái còn cười gió đông“. Chàng trai trẻ trong câu chuyện tình xa xưa ấy cũng “thấy hoa cười” mà thẫn thờ “nhớ một người”.
Sài Gòn đêm rất lạ
Tuấn Khanh
13/2/2015
Sài Gòn có những đêm thật lạ. Gió về khuya mỗi lúc càng lạnh. Đường phố vắng dần. Sài Gòn có những người rất trẻ ngồi gần lại với nhau trong quán cà phê nhỏ, thì thầm hát và nhớ về một danh ca của thành đô dĩ vãng như muốn làm ấm lòng mình.
Bức Thơ Xuân 1960 của nghệ sĩ Thanh Nga
Ngành Mai
28/1/2015
Nữ nghệ sĩ Thanh Nga. (Hình: Bộ sưu tập của Ngành Mai)
Xuân Canh Tý 1960, tờ báo Xuân Hạnh Phúc đăng “Bức Thơ Xuân” của Thanh Nga, được các cô gái thời đó truyền khẩu và đua nhau tìm đọc. Đồng thời, Bức Thư Xuân cũng lôi kéo thêm các thiếu phụ, luôn cả nam giới trẻ, đọc xem nàng đã nói những gì. Và cũng do truyền khẩu lan rộng, chỉ vài ngày sau, các sạp báo không còn tờ Xuân Hạnh Phúc nào cả.
Đôi nét về giai điệu bolero
Vũ Hoàng, phóng viên RFA
2015-02-08
Bolero được du nhập vào Việt Nam từ những năm 50, 60 
Files photos
Dòng nhạc bolero ngọt ngào trữ tình đã đi vào lòng người yêu nhạc từ nhiều thập kỷ qua, dù cho có những lúc tưởng chừng như bị thất sủng, nhưng bolero vẫn trường tồn, trải qua bao thăng trầm, nhạc bolero đang dần lấy lại vị trí của mình trên một thị trường âm nhạc khá bão hòa tại Việt Nam.
Bản Nhạc “Happy New Year” – Sự Phối Hợp Kỳ Lạ Giữa Ca Từ Và Giai Điệu
Cứ mỗi độ Tết đến, cùng lúc tận hưởng niềm hạnh phúc, niềm vui sum họp với người thân, bạn bè trong không khí rộn ràng, ấm áp của mùa xuân, giai điệu bài hát Happy New Year do ban nhạc ABBA trình bày lại vang lên rộn rã trên mọi phương tiện truyền thanh, truyền hình. Thế nhưng không ít người biết rõ hoặc quan tâm đến nội dung, ca từ của bản nhạc bất hủ ấy, nếu không tình cờ, như tôi, cầm trong tay bản chính lời nhạc tiếng Anh và bản dịch Việt ngữ, ra đời năm 1980, với đồng tác giả Benny Anderson và Bjorn Ulvaeus.
Nghe Xuân Ca, nhớ nhạc sĩ Phạm Duy
Chỉ đến khi một người bạn buồn buồn, nâng ly champagne và nhắc, tôi mới giật mình nhớ rằng đã 2 năm ngày mất nhạc sĩ Phạm Duy. 2 năm thoáng qua thật nhanh. 2 năm tre đã tận, măng thì vụng dại, người Việt đã không có gì hay ho hơn trong âm nhạc, và vẫn phải lặng người khi ngồi nghe lại những bài hát của một người tự nhận mình là người hát rong bằng tiếng Việt, từ thế kỷ trước. Tưởng niệm một thiên tài, tự mình mở lại bài Xuân Ca, tôi lại thấy trong đó muôn ngàn ngậm ngùi, không chỉ cho người đã khuất mà cho một nước Việt mong manh mờ ảo.
40 năm tình khúc I’m not in Love
Tuấn Thảo
Thứ bảy, ngày 24 tháng một năm 2015
“I’m not in Love” là bài hát tiêu biểu nhất của ban nhạc 10cc. Được phát hành vào mùa hè năm 1975, tức cách đây đúng 40 năm, bản nhạc này gần đây ăn khách trở lại nhờ được chọn làm tình khúc chủ đề của bộ phim khoa học viễn tưởng Mỹ Guardians of the Galaxy (Vệ Binh dải Ngân hà).
Đêm đêm khua ánh trăng vàng mà than
Trích bài viết của Nguyễn Đắc Xuân nhân ngày giỗ đầu của Ca sĩ Hà Thanh
Đầu năm 1966, nhạc sĩ Phạm Duy ra Huế với tập Mười bài Tâm ca do Lá Bối xuất bản. Phạm Duy được tiến sĩ Lê mời về ở lại gian hộ của ông tại 2 Lê Lợi, Huế. Tôi kể lại chuyện được ca sĩ Hà Thanh hát cho nghe lần đầu bài Tâm ca số 5 Để lại cho em. Nhạc sĩ Phạm Duy đề nghị tiến sĩ Lê mời Hà Thanh qua 2 Lê Lợi hát chơi. Thế là buổi hát Tâm ca đầu tiên diễn ra ở Huế. Mỗi bài Tâm ca Hà Thanh chỉ đọc qua là có thể hát được ngay. Trong không khí bức xúc không được thể hiện khát vọng hòa bình, không được phản đối chiến tranh của Mỹ, bài Tâm ca số 1 Tôi ước mơ phổ thơ của Thiền sư Thích Nhất Hạnh, qua giọng Hà Thanh lần đầu tiên oà vỡ mất sự sợ hãi trong tâm trí chúng tôi.
“Nỗi lòng người đi” hay “Tôi xa Hà Nội”?
Mặc Lâm, biên tập viên RFA
2014-11-01
“Tôi xa Hà Nội năm lên mười tám khi vừa biết yêu
Bao nhiêu mộng đẹp yêu đương thành khói tan theo mây chiều
Hà Nội ơi! Nào biết ra sao bây giờ
Ai đứng trông ai ven hồ khua nước trong như ngày xưa.”
Phạm Duy, nhạc xây tình người
Quỳnh Giao
Trong dòng suối nguồn tân nhạc của Việt Nam, Phạm Duy có chỗ đứng đặc biệt, vì ở bất cứ một nhánh quanh co hay bát ngát nào của dòng nhạc Việt, ta cũng gặp ông. Ông nhập cuộc rất sớm và theo đuổi cầm ca như niềm hạnh phúc và một cái nghề hơn là cái nghiệp, cho tới gần đây khi đã trên 75. Cho nên ta không dễ gì nói về nhạc của Phạm Duy trong vỏn vẹn một chương trình.
Những Đĩa Nhạc Việt Nam Của Năm 2014
Sơn Phước
6/1/2015
Năm nay không có những đĩa nhạc gây được tiếng vang ngay từ khi ra mắt như Tâm (Mỹ Tâm), Cánh Cung 3 (Đỗ Bảo & Hà Trần), Độc Đạo (Tùng Dương). Trái lại, năm 2014 là sự tấn công ồ ạt của những gương mặt trẻ, mà đối với tôi, có những người hoàn toàn mới lạ. Những cây viết mới như Huyền Sambi, Mew Amazing, Trần Trung Đức. Nhà sản xuất mới có Khắc Hưng (Khởi Hành), Nguyễn Hoàng Anh, Nguyễn Hoàng Gia và Nguyễn Bá Hùng Lân (Dung Nham), Đỗ Hiếu (Gặp Tôi Mùa Rất Đông). Một tín hiệu đáng mừng giúp cho âm nhạc Việt Nam ngày càng đa dạng, nhiều màu sắc.
Những cảm nhận tiếp nối về nhạc Paul Mauriat
Bạn,
Lại thêm một năm trôi qua, tôi chẳng nghe hay khám phá gì được nhạc mới Việt cũng như Anh Pháp. Cũng có những ngôi sao chợt “xẹt” qua, như cô Adele, hay vài bài nhạc Pháp trữ tình thỉnh thoảng bắt gặp trong các chương trình tối thứ Bảy như “Hier Encore” hay “Les Annés Bonheurs” của TV5Monde (mà tôi đặt mua cable để tập nghe tiếng Pháp hằng ngày.) “Có lẽ tới một tuổi nào đó thì người ta không còn nghe nhạc hát nữa chăng”, là lý do để tôi biện minh cho việc nghe nhạc Paul Mauriat dầm dề suốt ba bốn năm nay, và vẫn chưa chán?
Trịnh Công Sơn, như cánh vạc bay
Quỳnh Giao
Quỳnh Giao xin thân ái kính chào quý vị thính giả,
Trịnh Công Sơn viết nhạc từ tuổi đôi mươi cho đến những năm gần đây, nên đã cho chúng ta một số lượng tác phẩm rất lớn. Như ở một triết gia đích thực, ở nơi ông nỗi ám ảnh lớn về đời người đã đưa đến ba loại đề tài lớn, là tình yêu, quê hương và thân phận con người, trong đó chiến tranh và đói khổ là sự ngột ngạt bao trùm lên tất cả.
30 năm giai thoại Last Christmas
Tuấn Thảo
25/12/2014
Wham : Andrew Ridgeley và George Michael (DR)
Cách đây đúng 30 năm, ban nhạc Wham trình làng (ngày 10/12/1984) nhạc phẩm Last Christmas. Bài hát này ban đầu chỉ dành riêng cho thị trường Anh Quốc, nhưng lại nhanh chóng chinh phục thị trường quốc tế với hơn 10 triệu bản bán chạy trên toàn thế giới, chỉ trong vòng một năm. Nhân dịp 30 năm, đài RFI hoà âm một phiên bản mới bài Last Christmas cho mùa Noel 2014.
Khám phá âm nhạc Nhật Bản: Những bản nhạc mùa đông và giáng sinh
Mùa đông và Giáng sinh với thời tiết lạnh và những khao khát về sự ấm áp của tình yêu, của gia đình là một nguồncảm hứngbất tận với nhiều nghệ sĩ. Với nền âm nhạc Nhật Bản, mùa đông và Giáng sinh là chủ đề của rất nhiều ca khúc tuyệt vời.
I. AI – Hapinesu(Happiness)
Bài hát được dùng trong quảng cáo của Coca-Cola mùa giáng sinh năm 2011. Với giọng ca khỏe mạnh độc đáo của mình, nữ rapper AI đã mang đến những thông điệp về niềm vui và hạnh phúc trong mùa Giáng sinh đến với mọi người qua những giai điệu rộn ràng và vui vẻ. “Chỉ cần bạn cười là niềm hạnh phúc sẽ lan ra khắp thế giới này”. Đó là thông điệp của bài hát. Vậy nên hãy luôn sẵn sàng chia sẻ nụ cười và niềm hạnh phúc của mình với mọi người nhé!
Phạm Ðình Chương, Quê Hương Là Người Ðó
Quỳnh Giao
Ðối với người Việt ở trong nước, Phạm Ðình Chương có thể là tên tuổi lạ vì đa số hiện nay sinh sau 1975 nên còn quá trẻ để biết, để nghe và để yêu nhạc Phạm Ðình Chương.
Ngày buồn hiu với bài hát cuối
Tuấn Khanh
17/12/2014
Còn 4 ngày nữa đến Lễ Giáng Sinh thì Việt Dzũng mất. Anh không kịp mừng lễ Chúa sinh ra lần thứ 55 trong đời mình, không kịp trình diễn 2 bài hát cuối cùng mà anh thu âm tại California. Hai bài hát về đức tin của anh, nỗi sợ hãi và phấn khích, trong đó có những câu hát như lời trối trăng sau cùng.
Lịch sử những ca khúc Giáng Sinh nổi tiếng thế giới
Vũ Hoàng, phóng viên RFA
2014-12-14
Mùa Giáng Sinh ở Washington DC năm 2010 (ảnh minh họa) 
RFA
Chỉ còn ít ngày nữa là mùa Giáng Sinh, một trong những ngày lễ hội mang tính tôn giáo lớn nhất hành tinh sắp sửa về. Và trong chương trình âm nhạc kỳ này, chúng tôi xin được cùng quí vị một lần nữa điểm lại sự ra đời của những ca khúc Giáng Sinh bất hủ tiêu biểu.
Sơ Cristina, khi nữ tu đi thi hát
Tuấn Thảo
15/11/2014
Madonna và Sơ Cristina ghi âm hai phiên bản rất khác nhau của bài “Like a Virgin” – DR
“Sisters for life!” Chúng ta suốt đời là chị em. Đó là dòng tin nhắn của Madonna đăng trên mạng Twitter. Nhưng dòng tin nhắn hóm hỉnh này không được gửi cho Rihanna hay Lady Gaga, mà chỉ dành riêng cho Sơ Cristina, vị nữ tu trẻ tuổi từng đoạt giải nhất cuộc thi tiếng hát truyền hình The Voice, phiên bản tiếng Ý.
Dương Thiệu Tước, mạch tương lai láng chờ phím ngân trùng
Quỳnh Giao
Trong một dịp bình nghị về nhạc, Phạm Duy đã phát biểu, rằng vào đầu thập niên 40 khi Văn Cao và Phạm Duy còn viết nhạc với âm thanh chuỗi như trong Cung Đàn Xưa hay Khối Tình Trương Chi, thì người đó đã tài tình hòa cả thất cung lẫn ngũ cung trong một khúc tình ca diễm tuyệt. Người mà Phạm Duy nhắc tới đó, chính là Dương Thiệu Tước.
Khúc hát làm Phạm Duy cảm phục mãi tới giờ chính là Trời Xanh Thẳm, mà Dương Thiệu Tước đã viết từ năm 1939. Và Phạm Duy nhớ bài ca vô cùng, vì do nghe Thái Hằng ngây ngất với Trời Xanh Thẳm mà ông đã bị cú sét ái tình… và Thái Hằng trở thành bà Phạm Duy từ đó…
Văn Cao, một phiến tài tình giữa cô đơn
Quỳnh Giao
Chúng ta đã dành 15 chương trình để nghe dòng thơ nhạc réo rắt của suối nguồn tân nhạc đã liên tục chảy trong tâm hồn người Việt từ 60 năm qua. Hôm nay, Quỳnh Giao xin được giới thiệu năm nhạc sĩ đã để lại cho chúng ta nhiều tuyệt tác và những tình khúc hay nhất của quê hương.
Trong số rất đông đảo các nghệ sĩ đã cống hiến cuộc đời và tác phẩm cho tân nhạc, việc chọn lựa này dĩ nhiên là không dễ dàng và khó tránh khỏi chủ quan. Quỳnh Giao tuyển chọn căn cứ trên cảm quan của một người yêu nhạc và đã trình bày các ca khúc tân nhạc từ mấy thập niên.
Cả năm nghệ sĩ được lần lượt giới thiệu sau đây đều có số lượng sáng tác lớn lao, thuộc nhiều thể loại, nhưng đều giống nhau ở hai điểm. Thứ nhất là họ có những tình khúc trác tuyệt; và thứ hai, các tác phẩm này đã chinh phục giới thưởng ngoạn và ảnh hưởng tới cách thẩm âm của chúng ta, trong ý nghĩa là sau họ, chúng ta không viết và nghe như trước nữa.
Quỳnh Giao xin giới thiệu Văn Cao, Dương Thiệu Tước, Phạm Ðình Chương, Trịnh Công Sơn và Phạm Duy.
***
Nếu sinh vào thời khác, hoặc ở một xứ khác, có lẽ Văn Cao đã là một nghệ sĩ lớn của nhân loại. Nhưng, ông đã không là Văn Cao của Việt Nam.
Suối Nguồn Tân Nhạc: Sơ kết về tương lai tân nhạc Việt Nam
Quỳnh Giao
Sau 14 chương trình liên tục giới thiệu về năm thời kỳ lịch sử và chín khuynh hướng sáng tác chính yếu của tân nhạc Việt Nam, từ lúc phôi thai vào giữa thập niên 30 cho tới các năm gần đây, hôm nay, Quỳnh Giao xin được có vài tổng kết rất sơ khởi về 60 năm tân nhạc của nước ta.
Ðiều đầu tiên có thể ghi nhận là ranh giới mơ hồ của thể loại ta gọi là tân nhạc cải cách. Ðây là một bộ môn âm nhạc khó định nghĩa vì cả hai mặt tiếp cận mới/cũ và trong/ngoài. Tân nhạc của ta có truyền thừa nghệ thuật cổ điển, như dân ca hay dân nhạc cổ truyền, như các làn điệu câu hò từ cả ba miền thôn quê, như cả bộ môn cải lương trên sân khấu miền Nam hay quan họ ngoài đình làng xứ Bắc. Nhưng, dù tiếp cận như vậy, tân nhạc vẫn khác các thể loại cũ vì khai triển sự đóng góp của âm nhạc Âu Tây.
Suối Nguồn Tân Nhạc: Xu hướng nhạc bình dân
Quỳnh Giao
Nếu theo dõi kỹ từ thời phôi thai, chúng ta có thể nói rằng tân nhạc Việt Nam đã khởi đi từ thành phố là nơi các nhạc sĩ đã đầu tiên tiếp xúc với văn hóa và nghệ thuật Tây phương. Nhưng, từ đó, tân nhạc đã bay bổng trên khắp mọi miền và đưa nhiều giai điệu mới lạ về tới thôn quê, để nhận lại những âm hưởng bình dị của thôn quê.
Chúng ta đã có dân ca cải biên hay những bài hát về quê hương đồng nội, mà cũng có những bài mang hẳn màu sắc thôn quê về cả lời lẫn nét nhạc, theo người dân quê vào tới thành phố. Đây là loại nhạc bình dân trong ý nghĩa là được đại đa số người dân miền quê yêu thích.
Suối Nguồn Tân Nhạc: Xu hướng Việt hóa nhạc phổ thông ngoại quốc
Quỳnh Giao
Nếu vào thời phôi thai tân nhạc Việt Nam đã khởi đi từ các ca khúc Tây hay Tàu hát với lời Việt thì giờ đây ta thấy thể loại đó phát triển trở lại, và khá mạnh ở cả bên ngoài và trong nước.
Ta có thể gọi đây là xu hướng Việt hóa nhạc phổ thông ngoại quốc, khởi lên trong dòng nhạc Việt từ thập niên 60, nhưng lại khác với xu hướng gọi là bán cổ điển mà chúng ta đã nghe trong một lần trước. Sau thời phôi thai của thập niên 30-40, với một số bài Tây mang lời Việt dù sao chỉ là mấy thử nghiệm hiếm hoi, tới thập niên 60 ở trong Nam ta đã thấy xu hướng du nhập không chỉ giai điệu mà cả tiết điệu nhạc phổ thông, là nhạc pop, của Âu Mỹ. Về đề tài khai thác, đa số thường viết về tình yêu, hoặc ngợi ca thiên nhiên để tả tình, hoặc cảm tác theo lời ngoại quốc…
Suối Nguồn Tân Nhạc: Xu hướng oán ghét chiến tranh – Từ phản chiến tới du ca
Quỳnh Giao
Chiến tranh là điều bất đắc dĩ, mà chẳng ai có thể nói ra điều đó rõ hơn là người trong cuộc, tức là các chiến binh và nạn nhân chiến cuộc, nếu họ được trải thật lòng mình ra.
Trong thời chiến tranh, nhất là khi chiến cuộc đã tới lúc khốc liệt ở trong Nam từ 1965 đến 1975, giao động tâm lý đã nổ ra, vì thực chất đây vẫn là cuộc tương tàn giữa hai bờ Bến Hải của một xứ sở. Cho nên, vào thời này, ta đã thấy xuất hiện xu hướng chống chiến tranh trong tân nhạc, với tiếng hát bi ai về chết chóc hủy diệt, lời kết án đạn bom và cả lời kêu gọi tình người mau dập tắt hận thù.
Suối Nguồn Tân Nhạc: Khuynh hướng cổ động, và nhạc chiến dịch
Quỳnh Giao
Trong lịch sử có hơn 60 năm của tân nhạc Việt Nam, đất nước đã trải mấy chục năm binh đao.
Vẫn biến rằng chiến chinh là bất đắc dĩ, nhưng nhu cầu chiến tranh cũng đòi hỏi việc cổ vũ tâm lý, cho nên tân nhạc đã được huy động cho chiến trường, như điều vẫn có ở trong mọi xã hội con người… Tuy nhiên, xét cho kỹ, ta có thể thấy rằng nếu trong thời kỳ 45-54, đa số những bài hát ngợi ca tổ quốc và kêu gọi lên đường cứu nước đều tự phát vì được viết ra từ niềm hứng khởi dạt dào của mọi người – có lẽ lúc đó chưa phân giới tuyến chính trị mà chỉ nhìn vào kẻ thù chung là thực dân xâm lược – thì qua giai đoạn sau đó, khi hai bên Nam Bắc đều có chính quyền, ta có thể thấy rõ hơn cái nỗ lực chủ động tuyên truyền của hai chế độ đối nghịch.
nhớ con phượng hoàng nhạc trẻ saigon
Quốc Bảo
24.6.2014
– Hay là nhớ Nguyễn Trung Cang, thành viên ban nhạc Phượng Hoàng, một trong những người tiên phong ở phong trào nhạc trẻ.
Tôi gặp anh Cang vào giai đoạn cuối đời anh, khi đó tôi viết cho tờ Văn Hóa Nguyệt San và muốn có một bài phỏng vấn tử tế. Nhưng rồi tôi không viết được, vì một lý do nào không nhớ. Sau khi anh mất, đến năm 1998 tôi mới ghé lại nhà anh, thăm bác, nghe bác kể những câu chuyện dài chuyện ngắn về các ca khúc Phượng Hoàng, về tình bạn giữa anh Cang và các anh Lê Hựu Hà Elvis Phương Trường Kỳ. Mẹ anh Cang là một giáo chức về hưu, sống giản dị, đúng kiểu Saigon cũ.
Suy Nghĩ Về Bài “CHÚ ĐẠI BI” Được Phối Thành Nhạc
Dương Kinh Thành
14/11/2014
Thời gian qua, trên các phương tiện giải trí, chúng ta đã được nghe rất nhiều các bài chú ( trong bài viết này người viết xin phép không gọi là Thần Chú để tránh hiểu lầm) được giới nhạc sĩ phổ thành nhạc rất hay, nhất là bài “Chú Đại Bi” . Ai cũng biết “chú” là mật ngữ riêng của chư Phật, Bồ Tát, không thể dịch và không được dịch ra bất kỳ ngôn ngữ nào. Điều này lý giải tại sao các bài chú thường được đọc rất nhanh, nghe âm điệu rất gần với ngữ tạng Pali hoặc Sansrit. Chúng ta nghe chư tăng đọc Tụng Chú Lăng Nghiêm – Thập Chú mỗi sớm thử xem, nó có một sự cuốn hút mạnh mẽ trước hết bằng chính âm điệu độc nhất vô nhị của thể loại kinh chú này. Với hàng cư sĩ chỉ với một bài tụng Chú Đại Bi thôi nhưng vẫn phải bằng nhịp điệu bắt buộc bất thành văn ấy, tức là nhanh, hoặc nhanh vừa phải thì cũng sẽ thấy ngay được hiệu quả của một bài kinh chú.
Hiện tượng Stromae, một năm sau
25/10/2014
Cách đây đúng một năm, Stromae trở thành hiện tượng trong làng nhạc châu Âu với ngày phát hành album thứ hai của anh mang tựa đề “Racine Carrée” (nghĩa toán học là “Bình Phương”). Album này là điểm khởi đầu cho nhiều thành công rực rỡ, mùa gặt hái các giải âm nhạc, số tiền doanh thu béo bỡ lên đến hàng triệu.
Nhạc sĩ Tuấn Khanh chia sẻ về âm nhạc kiểm duyệt ở Việt Nam
Vũ Hoàng, phóng viên RFA
2/11/2014
Nhạc sĩ Tuấn Khanh Courtesy NABB Cafe
Vũ Hoàng: Trước hết cám ơn nhạc sĩ Tuấn Khanh đã giúp chúng tôi thực hiện chương trình âm nhạc hôm nay.
N.S Tuấn Khanh nổi tiếng với dòng nhạc không kiểm duyệt của Chính phủ VN. Hôm nay, nhân buổi trò chuyện này, Vũ Hoàng được nhạc sĩ giới thiệu đến một số tác phẩm, đặc biệt ở đây là underground rap của nhạc trẻ Việt, nhạc sĩ Tuấn Khanh có thể nói đôi chút về sự không kiểm duyệt qua dòng nhạc này được không ạ?
Giới yêu nghệ thuật phẫn nộ việc dành bản quyền Nỗi Lòng Người Đi
23/10/2014
Trong vài ngày hôm nay, giới thưởng thức âm nhạc cũng như hiểu biết về văn hoá của của miền nam Việt Nam trước năm 1975, đang xôn xao bàn tán về chuyện các cán bộ văn hoá Cộng sản trong nước dựng nên một câu chuyện, nhằm chiếm đoạt bản quyền ca khúc Nỗi Lòng Người Đi của nhạc sĩ Anh Bằng.
Bài hát Nỗi Lòng Người Đi của nhạc sĩ Anh Bằng hiện đã bị sửa lại tựa đề là Tôi Xa Hà Nội, với một vài ca từ, và công bố quyền tác giả là của một nhạc sĩ lâu nay chưa bao giờ nghe tên là Khúc Ngọc Chân, 74 tuổi. Bên cạnh việc cưỡng đoạt hết sức trắng trợn trên truyền hình, Cộng sản cũng tổ chức cho một cán bộ văn hoá là Nguyễn Thuỵ Kha viết báo, khẳng định nhạc sĩ Anh Bằng đã ăn cắp bài hát này của ông Khúc Ngọc Chân.
Lý giải cho chuyện vì sao nhiều năm nay không yêu cầu cải chính, mà phải đợi đến thời điểm kỷ niệm 60 năm miền Bắc di cư tránh Cộng sản, thì ông Khúc Ngọc Chân nói rằng đến giờ này ông mới muốn nói sự thật, còn trước kia thì chưa muốn.
Ông Khúc Ngọc Chân nói rằng ông có một người yêu 16 tuổi di cư vào Nam và chết lúc 30 tuổi. Cô này cầm theo bài hát và hát ở mọi nơi. Còn nhà báo Cộng sản Nguyễn Thuỵ Kha thì giả định rằng có thể nhạc sĩ Anh Bằng vô tình nghe được, chép lại và thành công, nhưng không nói thật tác giả là ai. Thậm chí đã ghi vào văn bản là thơ của Nguyễn Bính.
Một làn sóng phản ứng dữ dội trong giới thưởng thức âm nhạc diễn ra. Sự cướp đoạt và dối trá này, không chỉ là sự xúc phạm đối với nhạc sĩ Anh Bằng, mà còn là sự xúc phạm với những người trân trọng và gìn giữ văn hoá tự do miền Nam Việt Nam.
Ngay khi có tin tức, nhạc sĩ Anh Bằng, ngày 16 tháng 10, từ Hoa Kỳ, ông Anh Bằng đã gửi phản hồi đến mọi nơi quan tâm rằng “Không hề có một ca từ nào của thi sĩ Nguyễn Bính ở đây,. Tôi khẳng định việc đó là một sự bịa đặt vô liêm sỉ”.
Từ Canada, nhạc sĩ Lê Dinh, người bạn đồng sáng tác nhiều ca khúc của nhạc sĩ Anh Bằng cũng gửi đi lời phản đối với cán bộ văn hoá Khúc Ngọc Chân, khẳng định rằng ông biết rõ tác giả là ai, cũng như thách thức ông Khúc Ngọc Chân có thể trình ra được văn bản gốc, là văn bản viết tay vì năm 1967, kỹ thuật in ấn chưa có dấu ấn của máy điện toán hiện đại. (Nguyễn Khanh)
Nguồn: http://www.sbtn.tv/vi/giai-tri-doi-song/gioi-yeu-nghe-thuat-phan-no-viec-danh-ban-quyen-noi-long-nguoi-di.html
Suối Nguồn Tân Nhạc: Khuynh hướng hoài hương
Quỳnh Giao
Trong thời gian 60 năm vừa qua, có hai lần mà cả mấy triệu người đã lìa xa quê hương yêu dấu của họ. Lần đầu vào năm 54, lần sau vào năm 75 và những năm kế tiếp…
Khi gợi lại suối nguồn tân nhạc và các trào lưu sáng tác, ta không thể không nhắc tới nhiều tác phẩm được viết ra từ hai lần đau thương ấy. Nói chung, thể tài chính được âm nhạc ghi lại nhiều nhất vẫn là nỗi hoài niệm và ước mơ trở về quê cũ. Quỳnh Giao xin được gọi chung là những ca khúc hoài hương…
Năm 1954, khi đất nước bị chia đôi từ Hiệp Định Genève, có đông đảo các nhạc sĩ đã di cư vào Nam. Đa số trong lớp này cũng là nhạc công, và ở trong Nam, họ đóng góp nhiều cho tân nhạc cải cách qua môi trường hoạt động chính yếu là các đài phát thanh và các buổi nhạc hội hay chiếu bóng có phụ diễn văn nghệ. Ngoài những người như Hoàng Trọng hay Ngọc Bích đã nổi danh tại miền Bắc trước 54, thì những tên tuổi như Đan Thọ, Nguyễn Hiền hay Nhật Bằng, Lê Trọng Nguyễn cũng nổi lên. Trong khi nhạc Lê Trọng Nguyễn kén người nghe và đa số lại gần với xu hướng bán cổ điển mà chúng ta đã nhắc tới kỳ trước, thì Nhật Bằng, Đan Thọ và Nguyễn Hiền là tiêu biểu của lớp người viết nhạc trong Nam để nhớ quê hương miền Bắc…
Suối Nguồn Tân Nhạc: Khuynh hướng yêu nước – Từ thanh niên ca tới kháng chiến ca
Quỳnh Giao
Quỳnh Giao xin thân ái kính chào quý vị,
Trong gần hai thập niên, sự hình thành và phát triển của tân nhạc đã hòa lẫn với hai phong trào lớn của xã hội, đó là phong trào thanh niên khởi lên từ giữa thập niên 30 và tiếp nối là cuộc kháng chiến bùng lên từ giữa thập niên 40. Trong giai đoạn đó, chúng ta đã chứng kiến sự giao thoa tuyệt vời giữa tân nhạc và mệnh nước, với bài ca tuổi trẻ mở đường khai lối cho kháng chiến ca.
Quỳnh Giao xin được gọi chung hai loại đề tài thanh niên và kháng chiến đó là các ca khúc yêu nước…
Có thể là vì động lực chính trị của chính quyền thuộc địa, mà cũng có thể vì đáp ứng lòng khát khao của nhiều thế hệ sau những chấn động chính trị của năm 30, từ giữa thập niên 30 trở đi, ta đã thấy xuất hiện phong trào ngợi ca tuổi trẻ. Sau đó, khi kháng chiến bùng nổ, dòng nhạc thanh niên đã hòa chung với dòng nhạc yêu nước, và các bản thanh niên ca của Hoàng Quý, Lưu Hữu Phước hay Hùng Lân đã khơi ngòi cho các bản chiến trường ca bất hủ thời 45-54, với Văn Cao, Ðỗ Nhuận hay Phạm Duy, Phan Huỳnh Ðiểu…
Suối Nguồn Tân Nhạc: Khuynh Hướng Lãng Mạn Thời Phát Huy
Quỳnh Giao
Quỳnh Giao xin thân ái kính chào quý vị,
Nếu trong thời kỳ đầu của nền tân nhạc, các nghệ sĩ đã viết về những mối tình e ấp kín đáo, như sự nín lặng với Cô Hàng Hoa, mối tình câm với Cô Láng Giềng, như nỗi bâng khuâng của Cây Ðàn Bỏ Quên vì không biết rằng người đẹp “yêu tôi hay yêu đàn,” hoặc lời nhắn gọi vu vơ, với “ai lướt đi ngoài sương gió, không dừng chân khiến em bẽ bàng”… của Buồn Tàn Thu, thì từ đầu thập niên 50 trở đi, các nhạc sĩ tiên phong của chúng ta đã mạnh dạn hơn trong xu hướng nhạc tình.
Suối Nguồn Tân Nhạc: Khuynh hướng tình cảm thời phôi thai
Quỳnh Giao
Ngay từ đây, ta đã có thể nói rằng thể tài lớn nhất, gây cảm hứng sáng tác cho đông đảo các nghệ sĩ chính là tình yêu. Trong một phần sau, ta sẽ đặc biệt tìm hiểu về năm tác giả tiêu biểu nhất cho xu hướng này…
Ngoài những tác phẩm ngợi ca tình yêu, nếu tân nhạc là nguồn hứng mới của nghệ sĩ trong bộ môn âm nhạc, thì trong nguồn cảm hứng chung đó, ta có thể phân biệt được chín thể tài được nhiều nhạc sĩ cùng khai thác một cách tự phát, mà Quỳnh Giao xin giới thiệu qua các ca khúc tiêu biểu nhất của họ, như một lời ghi ơn đối với nghệ sĩ sáng tác.
Suối Nguồn Tân Nhạc: Thời hòa bình trong đau thương (1975-1995)
Quỳnh Giao
Cuộc chiến Việt Nam đã chấm dứt năm 1975 nhưng hòa bình vẫn chưa trở về trong hồn người.
Ngay từ năm 75 và nhiều năm kế tiếp, trong khi nền tân nhạc chính thức mở ra một giai đoạn hồ hởi ngợi ca chiến thắng và thanh bình, thì hàng triệu người ở trong Nam đã phải bỏ nước ra đi. Kể từ đó, tân nhạc lại tiếp tục nổi trôi trên hai dòng cách biệt, mãi cho tới những năm sau này.
Ðó là nói về thể tài sáng tác và phân biệt theo tiêu chuẩn địa dư trong và ngoài nước. Về thời gian thì trong 20 năm, từ 75 đến 95, ta cũng có thể phân biệt được hai thời kỳ: từ 75 đến khoảng 85 là thời hòa bình đau thương, và sau đó là thời hồi sinh, từ những năm 86-87 cho tới gần đây…
Suối Nguồn Tân Nhạc: Thời chiến tranh (1965-1975)
Quỳnh Giao
Nếu có một khoảng cách thời gian đủ dài để nhìn lại, thì thời kỳ chiến tranh từ 65 đến 75 có thể là giai đoạn u buồn và nhiễu nhương nhất của tân nhạc Việt Nam. Trong thời kỳ đó, nếu quả rằng đã có lúc tiếng hát át tiếng bom, thì bom đạn vẫn là sự hủy diệt gieo rắc trên cả hai miền, là những vành khăn tang xé vội phủ ngập các vòng hoa chiến thắng, và ảnh hưởng ngược vào ca nhạc.
Trong thời kỳ này, nhìn từ thế giới tân nhạc ra, người ta có thể chứng kiến sự ra đời của nhiều thể tài liên quan đến chiến tranh và đến đời sống con người ở bên ngoài chiến cuộc.
Suối Nguồn Tân Nhạc: Thời phân ly (1954-1965)
Quỳnh Giao
Sau thời kỳ phát huy rực rỡ của tân nhạc Việt Nam từ 45 đến 54, thì kể từ 1954 trở đi, thời cuộc đã ảnh hưởng trực tiếp đến sinh hoạt âm nhạc. Hiệp Ðịnh Genève chia đôi đất nước vào năm 54 đã để lại một vết cắt đau thương trong các nguồn hứng sáng tác. Rồi chiến cuộc bùng nổ mạnh mẽ từ 65 đến 75 đã đưa tân nhạc lên chiến hào trong tiếng bom đạn của cả hai bên…
Hiệp Ðịnh Genève chia đôi xứ sở từ năm 54 đã đưa đến cuộc di cư của mấy triệu người từ Bắc vào Nam. Quý vị vừa nghe tác phẩm “Người Hà Nội” của Nguyễn Ðình Thi, sáng tác điển hình cho tinh thần lạc quan tự hào của tân nhạc ở miền Bắc sau năm 54.
Suối Nguồn Tân Nhạc: Thời kỳ phát huy (1945-1954)
Quỳnh Giao
Trong kỳ trước, khi nói về những bước phôi thai của tân nhạc cải cách, chúng ta đã được nghe Trời Xanh Thẳm của Dương Thiệu Tước và Văn Chung. Ca khúc này có thể là tiêu biểu cho các sáng tác đầu nguồn của dòng tân nhạc, với lối mở đầu bằng âm giai ngũ cung của Á Ðông rồi khai triển sang âm giai thất cung của Tây phương.
Vào thời phôi thai đó, các nhạc sĩ tiền phong đều ít nhiều sử dụng nhạc khí cổ truyền Ðông phương rồi làm quen với nhạc lý Tây phương, cho nên những sáng tác đầu tay của họ đều hoặc thiên về thang âm ngũ cung cổ điển – như trường hợp Thẩm Oánh – hoặc mở ra thang âm thất cung mới mẻ hơn – như trường hợp Nguyễn Văn Tuyên – hoặc hài hòa dung hợp cả hai như Dương Thiệu Tước.
Suối Nguồn Tân Nhạc: Thời kỳ phôi thai (1938-1945)
Quỳnh Giao
Dân tộc Việt Nam ưa chuộng nghệ thuật và thích ca hát. Khi buồn vui, nhàn rỗi hay cả lúc làm việc, khi chăn trâu hay trong lúc chèo đò, ở buổi hẹn hò hay vào lúc nhớ thương cách trở, dân ta đều có thể ca hát. Nếu có dịp, chúng ta còn nghe thấy âm nhạc ngay trong tiếng rao bán ngoài đường, nhiều khi lảnh lót xa xôi như lời ca buồn, vang vọng trong phố vắng…
Di ảnh cố nghệ sĩ Quỳnh Giao. (Hình: Gia đình cung cấp)
Suối Nguồn Tân Nhạc
Quỳnh Giao
LTS – Nghệ sĩ Quỳnh Giao đã lặng lẽ giã từ chúng ta sau nhiều tháng bị bạo bệnh.
Trong khi dưỡng bệnh từ đầu Tháng Ba thì mục Tạp Ghi Quỳnh Giao vào trung tuần Tháng Ba đã có bài “Dỗ Bệnh với Ðá Vàng” để nói về bệnh tình và nỗi thiết tha với văn học và bạn đọc khi Quỳnh Giao phải ngừng viết và ngưng xuất hiện trên Người Việt TV. Ðầu Tháng Bảy, được báo Người Việt yêu cầu một bài về tân nhạc Việt Nam trong và sau thời Di Cư 1954 cho một số đặc biệt về Hiệp Ðịnh Genève 1954, Quỳnh Giao đã gắng gượng hoàn tất một bài, được gửi đi vào ngày 16 Tháng Bảy. Một tuần sau khi Quỳnh Giao ra đi….
Khi kiểm lại những gì người nghệ sĩ khả ái này đã thực hiện cho đời, chúng ta nhớ đến “Suối Nguồn Tân Nhạc Việt Nam.”
Beethoven và những bóng hồng
Thanh Hà
26/9/2014
Nhạc sĩ Beethoven.DR
Đối với Ludwig van Beethoven, tình yêu luôn là nguồn sáng tác bất tận. Hơn một chục lần ngỏ lời cầu hôn, chẳng một lần được đáp lại. Diện mạo xấu xí, tật nguyền, dù rất tài hoa, suốt cuộc đời Beethoven bị giam hãm trong bất hạnh và cô đơn.
Bản « Für Elise » được Beethoven sáng tác năm 1810. Cho tới nay, vẫn còn nhiều ẩn số quanh bản nhạc ngắn ngủi này. Ai cũng biết Beethoven từng yêu rất nhiều. Sinh năm 1770 tại Bonn, Đức nhưng Beethoven đã chọn Vienne, thủ đô nước Áo, là nhà. Đây là nơi ông sáng tác phần lớn những tác phẩm để đời. Cũng tại Vienne, Beethoven đã trút hơi thở cuối cùng, ngày 26/03/1827, thọ 57 tuổi.
Última Noche nhịp đêm cuối cùng, điệu tim muôn thuở
Tuấn Thảo
20/9/2014
Một góc phố La Habana, chốn khai sinh dòng nhạc cha cha – Reuters
Trong số các bản nhạc cha cha rất nổi tiếng, nhạc phẩm La Última Noche thường được người La Tinh xếp vào hàng kinh điển. Nguyên tựa đề bài hát có nghĩa là ‘’Đêm cuối cùng bên em’’, do nhạc sĩ Roberto Collazo sáng tác đầu những năm 1950. Do đây là ca khúc để đời của ông, cho nên tác giả đã chọn tựa đề này để đặt cho quyển hồi ký, viết vào những năm cuối cùng trước khi từ giã cõi đời.
Quyển hồi ký La Última Noche (Que Pasé Contigo) – Đêm cuối cùng bên em của tác giả Roberto Collazo Cursó, chủ yếu kể lại giai đoạn cực thịnh của làng nhạc Cuba, trước khi hòn đảo này sống khép kín, hoàn toàn bị cô lập do lệnh cấm vận của Hoa Kỳ. Cái thời kỳ huy hoàng ấy kéo dài ít nhất trên ba thập niên từ đầu những năm 1930 cho tới năm 1959.
Barbra Streisand và tuyển tập song ca Partners
Tuấn Thảo
19/9/2014
Barbra Streisand trong phòng ghi âm album song ca Partners (DR)
Trong vòng 50 năm sự nghiệp ca hát, nữ danh ca Barbra Streisand đã cho phát hành khoảng 50 album đủ loại, kể cả tuyển tập chọn lọc, nhạc live, nhạc phim … Tập nhạc mang tựa đề Partners có nghĩa là “đối tác”, ở đây hiểu theo nghĩa ‘’đồng nghiệp” hay “bạn diễn’’ là album phòng thu thứ 34 của diva người Mỹ.
Nhờ vào chất giọng thiên phú mezzo soprano, trải dài trên ba quãng tám, Barbra Streisand có một cách hát rất dễ nhận ra trong lối nhấn câu nhã chữ. Kỹ thuật luyện thanh nhuần nhuyễn giúp cho cô có một độ chính xác khá cao trên độ dài của từng nốt. Một giọng ca trong suốt như thủy tinh, có thể uốn nắn mềm mại trong câu đầu để rồi rắn chắc lại như pha lê trong câu sau.
Khi nhạc sĩ đóng vai… kịch sĩ
Hoàng Ngọc-Tuấn
17/9/2014
Xét theo nghĩa thuần túy thì âm nhạc là nghệ thuật của âm thanh, nghĩa là người ta thưởng thức âm nhạc bằng lỗ tai, chứ không phải bằng con mắt như khi thưởng thức hội họa.
Ðúng “phong cách Lang Lang,” ngã người ra phía sau, diễn cảm rất nhiều và rất mạnh. Tác phẩm Waltz No. 1 của Chopin, New York, 28 tháng 10, 2013. (Hình: Stan Honda/AFP/Getty Images)
Ðể thưởng thức âm nhạc một cách trọn vẹn, nhiều người thậm chí phải mang loại “noise-cancelling headphones,” tắt đèn, nhắm mắt, và ngồi hay nằm bất động trong bóng tối để lắng nghe từng âm thanh phát ra từ một đĩa nhạc. Tuy nhiên, đối với đa số người yêu nhạc, vừa lắng nghe, vừa xem nhạc sĩ trình tấu thì thú vị hơn nhiều, trừ khi những gì nhìn thấy qua con mắt làm hỏng những gì nghe được qua lỗ tai.
Ca sĩ Tuấn Ngọc: ‘Không thích người nghệ sĩ sống phóng túng’
Ngọc Lan/Người Việt
12/9/2014
WESTMINSTER, California (NV) – Tuấn Ngọc, tên thật là Lữ Anh Tuấn, một trong những giọng ca nam xuất sắc của tân nhạc Việt Nam. Xuất thân trong một gia đình nghệ sĩ, cha là nghệ sĩ Lữ Liên, anh chị em là Bích Chiêu, Anh Tú, Khánh Hà, Thúy Anh, Lan Anh, Lưu Bích, Tuấn Ngọc có cơ hội đến với âm nhạc từ rất sớm. Mười bảy tuổi, Tuấn Ngọc đã là một giọng ca quen thuộc trong các vũ trường Sài Gòn với nhiều ca khúc nổi tiếng bằng tiếng Anh. Sang Mỹ định cư, Tuấn Ngọc bắt đầu trở nên nổi tiếng từ giữa thập niên 80.
Ca sĩ Giang Tử qua đời, thọ 70 tuổi
Ðức Tuấn/Người Việt
16/9/2014
HOUSTON, Texas (NV) – Ca sĩ Giang Tử vừa qua đời lúc 3 giờ 35 phút, giờ địa phương, tại bệnh viện LBJ Houston, Texas, hôm Thứ Ba, hưởng thọ 70 tuổi, cô Trang Nguyễn, con gái người quá cố xác nhận với nhật báo Người Việt.
Giang Tử trong ca khúc Kẻ Ở Miền Xa. (Hình: Chụp từ video của Trung Tâm Thúy Nga)
Ca sĩ Giang Tử, tên thật Nguyễn Văn Giang, sanh ngày 1 Tháng Hai, 1944 tại Hải Phòng.
Sở dĩ ông có nghệ danh là Giang Tử, vì con người ông không muốn ngồi yên một chỗ.
Unbreak My Heart, đừng cho dang dở, thở than tim vỡ
Tuấn Thảo
13/9/2014
“Unbreak My Heart” giúp Toni Braxton lập kỷ lục số bán (DR)
“Unbreak My Heart” tạm dịch là Đừng Làm Tim Vỡ là một tình khúc của diva người Mỹ Toni Braxton, trích từ tập nhạc thứ hai của cô, mang tựa đề Secrets (Những điều bí mật), được phát hành vào mùa hè 1996. Bài hát ban đầu không được viết cho Toni Braxton và suýt nữa, cô đã không ghi âm bài này do không thích cả giai điệu lẫn nhịp điệu của ca khúc.
Nhạc phẩm “Unbreak My Heart” do Diane Warren sáng tác và do David Foster sản xuất theo đơn đặt hàng, không phải cho Toni Braxton mà là cho diva nhạc nhẹ Celine Dion. Vào thời bấy giờ, Celine đang ghi âm album tiếng Anh thứ tư là Falling Into You (phát hành vào tháng Ba năm 1996). Nhóm sáng tác của Diane Warren và David Foster mới gửi cho Celine Dion nhiều tình khúc.
Giorgos Daláras hoà quyện bolero với dân ca Hy Lạp
Tuấn Thảo
12/9/2014
Danh ca Hy Lạp Giorgos Delarás ăn mừng 45 năm sự nghiệp – DR
Năm 2014 đánh dấu 45 năm thành công sự nghiệp của danh ca người Hy Lạp Giorgos Daláras. Nổi tiếng trong làng tân nhạc từ đĩa hát đầu tay ghi âm vào năm 1969, Giorgos Daláras từng tham gia vào phong trào cách tân các làn điệu truyền thống của Hy Lạp, bắt nhịp cầu nối với dân ca vùng Balkans cũng như với dòng nhạc La Tinh, do tiếng Tây Ban Nha là ngôn ngữ sở trường của anh.
Sinh trưởng tại thành phố cảng Pirée, thuộc vùng Attica ở phía nam thủ đô Athens, Giorgos Daláras (còn được phiên âm là Georges Dalaras hay Yórgos Daláras) lớn lên trong một gia đình nhạc sĩ. Bố anh là (Loukás Darálas) một nghệ sĩ nổi tiếng chuyên sáng tác và biểu diễn làn điệu rebetiko dân ca truyền thống Hy Lạp.
Những Góc Phố Lạ Những Con Đường Quen
Mai Xuân Vỹ
7/9/2014
Tôi ngồi ở quán café Saigon Phố trên đường Trương Minh Giảng với Huy, Cường, Mạnh, đám bạn cũ từ thời trung học. Saigon thật quen mà cũng thật lạ với tôi. Lạ là buổi sáng lúc Mạnh nhắn tôi quán café ở đường Trần Quốc Thảo tôi đã phải hỏi lại. Quen là khi biết nó chính là con đường Trương Minh Giảng quen thuộc của tôi ngày xưa.
Bachata Rosa thể điệu tình tứ thiết tha hải đảo Dominica
Tuấn Thảo
6/9/2014
Punta Cana, trạm nghỉ mát nổi tiếng của hải đảo Dominica – DR
Bachata cũng như merengue vừa là điệu nhạc, vừa là điệu nhảy bắt nguồn từ cộng hoà Dominica. Nằm kẹt giữa một bên là Puerto Rico và bên kia là Cuba, nơi xuất phát của nhiều nhịp điệu La Tinh nổi tiếng, cộng hoà Dominica từ những năm 1950 đã tìm thế đối trọng, chính thức nâng hai ngành du lịch và âm nhạc lên hàng biểu tượng văn hóa quốc gia.
Phiên bản Besame Mucho của tenor Mark Vincent
Tuấn Thảo
5/9/2014
Mark Vincent tính đến nay đã phát hành 6 album (DR)
Trong tuần này, danh ca người Úc Mark Vincent ăn mừng sinh nhật 21 tuổi, vào lúc tuyển tập chọn lọc của anh với tựa đề Best So Far được trình làng tại châu Âu sau khi gặt hái thành công hồi tháng Tư tại Úc. Xuất thân từ các cuộc thi hát truyền hình, Mark Vincent là giọng ca tenor ăn khách trong năm năm qua chủ yếu nhờ dòng ca nhạc kịch và bán cổ điển.
Ôi, sao mà lắm ‘diva’ đến thế! Nhưng…’diva’ là gì?
Hoàng Ngọc-Tuấn
3/9/2014
Những năm gần đây, báo chí ở Việt Nam rất sính dùng chữ “diva” để ca tụng những nữ ca sĩ “nổi tiếng” trong lĩnh vực ca nhạc quần chúng. Chữ “diva” có sức hấp dẫn đến mức gây ra những cuộc tranh cãi “ai xứng đáng là diva,” và thậm chí người ta còn phát động một cuộc bình chọn “Diva thế hệ mới” và kết quả là… hàng loạt cuộc tranh cãi khác.
Thế nhưng, “diva” có nghĩa là gì vậy?
Maria Callas, giọng opera tuyệt đỉnh, trong một buổi trình diễn năm 1958 tại Royal Opera House.
Những Mảnh Vụn Vàng
Quốc Bảo
2/9/2014
Ái Phương, Quốc Bảo, Hà Trần, Nguyên Hà ở We, đêm 1/9/2014
Thời vàng của chúng tôi là trong khoảng 1997 – 2003. Chúng tôi là những Bảo Chấn, Bảo Phúc, Ngọc Lễ, Việt Anh, Quốc Trung, Ngọc Châu, Vũ Quang Trung, tôi—những người được cống hiến trọn vẹn trái tim và khả năng sáng tạo cho nền nhạc nhẹ Việt trong Nam ngoài Bắc. Chúng tôi còn có thể kể Đức Trí, Bằng Kiều, Thanh Lam, Mỹ Linh, Trần Thu Hà, Lam Trường, Hồng Nhung, Tam ca Thế Hệ Mới, Tam ca Áo Trắng, Tam ca 3A, TikTikTak. Chúng tôi còn có thể thêm vào những tên tuổi khác, thầm lặng hơn: Hữu Minh phòng thu Kim Lợi, Vi Nhật Tảo Vafaco, Thúy Phương Nam, Thanh Thủy và Kim Phương hãng phim Trẻ. Còn muốn nhắc thêm Trinh Hoan, Quách Hoan, Nguyễn Tranh, Trần Cảnh Đôn, Phạm Việt Thanh, Phạm Hoàng Nam—những đạo diễn video đắt hàng nhất, những tay máy quay video clip sáng tạo mới mẻ nhất. Những dưới đây, tôi tập trung nói về một người thôi, người mà tôi gắn bó bằng tình yêu nghệ thuật tinh tuyền, trong sáng; người mà có thể nói, đã có sức ảnh hưởng và là Nàng Thơ của tôi trong giai đoạn vàng nói trên.
Notte di Luce, đêm lụa trắng ngà mượt mà thăng hoa
Tuấn Thảo
30/8/2014
Mario Frangoulis, danh ca tenor nổi tiếng nhất Hy Lạp hiện thời (DR)
Tại các quốc gia ven miền Địa Trung Hải, có khá nhiều giọng ca chuyên hát nhạc La Tinh, chủ yếu cũng vì văn hóa Ý, Tây Ban Nha hay Bồ Đào Nha đều có cùng một hệ ngôn ngữ. Trong số các tiếng hát nổi danh từ khoảng một thập niên gần đây, có danh ca tenor người Hy Lạp Mario Frangoulis, xuất thân từ làng nhạc kịch trước khi chuyển sang bán cổ điển và La Tinh.
La Isla Bonita, nhạc pop La Tinh sáp nhập dòng chính
Tuấn Thảo
29/8/2014
La Isla Bonita (Hòn đảo đẹp xinh) là bài hát đầu tiên của Madonna viết theo phong cách pop La Tinh. Đây là ca khúc thứ năm trích từ tập nhạc True Blue (album được phát hành vào mùa hè năm 1986) giành lấy ngôi vị quán quân tại 15 nước. Tuy không thật sự có công khai phá, nhưng thần tượng nhạc pop Madonna đã biết nắm bắt thời cơ, tận dụng khai thác sự trỗi dậy của dòng nhạc La Tinh.
Dòng nhạc Xuân theo năm tháng
Chàm Phương
8/2014
Tình cờ tìm thấy tấm hình của bốn cựu thành viên của ban nhạc Tiếng Tơ Đồng ngày xưa khiến tôi nghĩ đến những mùa Xuân đằm thắm của quá khứ: tươi tắn và thanh nhã. Do đó tôi xin lấy bốn giọng ca Thái Thanh, Hà Thanh, Mai Hương và Quỳnh Giao làm nguồn cảm hứng cho vài dòng sau đây về dòng nhạc Xuân mà lẽ ra người ta chỉ viết khi Tết sắp đến.
Phong trào sáng tác nhạc trẻ từ Brazil
Tuấn Thảo
23/8/2014
REUTERS /Ricardo Moraes
Brazil nổi tiếng là xứ sở của bóng đá và samba, còn là nơi mà giới nghệ sĩ thử nghiệm nhiều tìm tòi khám phá. Giai đoạn quan trọng là vào đầu những năm 1960, thời mà các nhà sáng tác khai phóng nhiều dòng nhạc mới. Nhưng bên cạnh “làn sóng” bossa nova, còn có hẳn một phong trào nhạc trẻ gọi là “jovem guarda”.
Bolero Gatica, tập nhạc cuối đời đam mê kiếp người
Tuấn Thảo
22/8/2014
Người Mêhicô tôn vinh ông hoàng Javier Solis, dân Argentina sùng bái thần tượng Carlos Gardel. Người Chilê thì đặc biệt hâm mộ giọng ca của Lucho Gatica. Sự nghiệp của ông kéo dài trong bốn thập niên, với gần 800 ca khúc ghi âm trong phòng thâu hay trên sân khấu, trong đó có rất nhiều bản nhạc bolero thần sầu.
Cha Cha và Salsa, bộ gõ cách tân làn điệu La Tinh
Tuấn Thảo
16/8/2014
Dòng nhạc pop La Tinh thật sự cất cánh từ những năm 1980. Nhiều nghệ sĩ xuất thân từ Cuba, Puerto Rico hay Cộng hoà Dominica chủ yếu sống ở Mỹ nỗ lực chinh phục thành phần người nghe ở ngoài cộng đồng nói tiếng Tây Ban Nha. Nhờ vậy, Gloria Estefan, Ricky Martin, Shakira, hay Marc Anthony được nâng lên ngang tầm với các thần tượng nhạc pop quốc tế.
Nhân 80 năm, tạ ơn tiếng hát khai tâm
Tuấn Khanh
24/8/2014
“Thái Thanh, tiếng hát đã khai tâm cho thế hệ tôi tình dân tộc”
Trong những món quà mà tạo hoá đã ban tặng riêng cho người Việt, thật không thể không nghĩ đến tiếng hát Thái Thanh. Gần một thế kỷ của đời nghệ sĩ, Thái Thanh có lẽ là người duy nhất xứng danh diva trong âm nhạc Việt Nam. Tiếng hát của bà không những là những bài học về thưởng thức tinh tế cho nhiều thế hệ, mà còn là lời khai tâm cho tình dân tộc, đủ sức âm vang đến tận mai sau.
Nghệ sĩ Thái Thanh – tuổi 80
Vũ Hoàng
24/8/2014
Nói hay viết về tiếng hát của Thái Thanh hẳn là thừa bởi đã có rất nhiều tài liệu lên đến cả hàng trăm trang ngợi ca “tiếng hát lên trời” của giọng ca được ví von như “thơ ngân giữa nhạc” của bà. Hôm nay, qua chương trình âm nhạc, đài RFA một lần nữa muốn thực hiện chương trình về nghệ sĩ Thái Thanh để như một lời cầu chúc sức khỏe và an lành đến bà và hi vọng rằng “tiếng hát vượt thời gian” của bà mãi mãi vang vọng đến tương lai.
Natalie và Nat King Cole, hai đời hát nhạc La tinh
Tuấn Thảo
15/8/2014
Mùa hè năm nay, ca sĩ nhạc jazz Natalie Cole cho tái bản tập nhạc ghi âm các bài hát tiếng Tây Ban Nha. Album này mang tựa đề Natalie Cole En Español, chủ yếu bao gồm các tình khúc La Tinh kinh điển, phát hành lần đầu tiên vào tháng Sáu năm 2013, đậm đặc chất bolero và cha cha.
Bolero Tri-O, thế hệ trẻ đa tình hoài niệm nhạc La Tinh
Tuấn Thảo
9/8/2014
Thập niên gần đây đánh dấu sự trỗi dậy của khá nhiều gương mặt trẻ chuyên hát nhạc La Tinh. Từ Ý sang Áo, Colombia hay Mêhicô, các nghệ sĩ đơn ca hay hợp diễn giống nhau ở một điểm : tuy còn non tuổi đời, nhưng lại có kinh nghiệm sàn diễn, họ làm sống lại một dòng nhạc đậm chất hoài niệm, cứ tưởng chừng như chỉ dành riêng cho lứa tuổi cao niên.
Tưởng nhớ nhạc trưởng lừng danh Lorin Maazel
28/7/2014
Nhạc trưởng Lorin Maazel chỉ huy dàn nhạc Vienna Philharmonic Orchestra trong buổi diễn tập cho buổi hòa nhạc hàng năm vào ngày đầu năm mới, 30/12/1998
Reuters – Những lời chia buồn đổ về từ giới âm nhạc cổ điển hôm thứ Hai 14 tháng 7 khi nghe tin nhạc trưởng Lorin Maazel, một trong những nhạc trưởng lừng danh, qua đời hôm Chủ nhật tại Rappahannock, bang Virginia. Hoa Kỳ thọ 84 tuổi vì biến chứng viêm phổi.
Tản mạn cùng Tuấn Khanh và Bảo Chấn về âm nhạc VN hiện đại
Vũ Hoàng, phóng viên RFA
2014-07-27
Nhạc sĩ Bảo Chấn Photo kênh 14.vn
Âm nhạc Việt Nam giai đoạn gần đây dường như đang đi vào bế tắc, không chỉ từ phía người sáng tác mà ngay cả thị hiếu của người nghe. Và hôm nay, chúng tôi mời quí vị cùng nghe ý kiến của một vài nhạc sĩ, những người đã và đang chứng kiến sự đổi thay trong âm nhạc Việt Nam. Trước hết là ý kiến nhạc sĩ Bảo Chấn.
Sex và Tango, càng mờ ánh đèn càng trúng tim đen
Tuấn Thảo
8/8/2014
Hai vũ sư Jesica Arfenoni và Maximiliano Cristiani © Adrien Develay
Trong số các bản tango nổi tiếng, bài A Media Luz được liệt vào danh sách 10 nhạc phẩm bất tử của Argentina. Đứng đầu danh sách này là La Cumparsita (tiếng Việt là Vũ nữ thân gầy). Kế theo sau là El Choclo (Quả Ngô, hiểu theo nghĩa Trái Cấm, tựa tiếng Việt là Tình như mũi tên). Bản tango thứ ba là A Media Luz, mà đặc điểm là bài hát không bị kiểm duyệt dù đề cập đến đề tài sex trong tango.
María Grever, phụ nữ đầu tiên thành danh nhờ bolero
Tuấn Thảo
2/8/2014
Bà María Cristina García Cepeda và ông Gabriel Abaroa, thành viên ban giám khảo giải thi sáng tác Beca María Grever – DR
Làng nhạc Mêhicô không thiếu gì các giọng ca nữ chuyên hát nhạc bolero. Nhưng trên lãnh vực sáng tác, số phụ nữ chuyên viết theo thể điệu này có thể được đếm trên đầu ngón tay. Trên thế giới, hầu như ai cũng biết đến bài Besame Mucho. Nhưng người phụ nữ đầu tiên nổi tiếng nhờ sáng tác bolero không phải là bà Consuelo Velásquez, mà chính là tác giả María Grever.
Salsa, vũ điệu La Tinh thịnh hành nhất Âu Mỹ
Tuấn Thảo
1/8/2014
© Kutimusic
Theo các số liệu chính thức, chỉ riêng tại Pháp, hiện có khoảng 1300 câu lạc bộ dạy nhảy salsa, tức là cao gần gấp đôi các lớp tango. Từ năm 1986, salsa chính thức trở thành một bộ môn thể thao. Điều đó có nghĩa là người Pháp có thể học salsa để khiêu vũ giải trí, nhưng với trình độ chuyên môn, thì ta cũng có thể tham gia vào các cuộc thi đẳng cấp quốc gia hay quốc tế.
Spanish Eyes, trong xanh mắt biếc long lanh từ biệt
Tuấn Thảo
26/7/2014
Một bản nhạc tình phối theo phong cách La Tinh. Lời hát đầu tiên được viết cho nguyên tác là bằng tiếng Anh. Tựa đề Spanish Eyes có nghĩa là Đôi mắt Tây Ban Nha. Nửa thế kỷ sau ngày ra đời, bài hát của tác giả Bert Kaempfert đã đi vòng quanh thế giới với hàng trăm phiên bản ghi âm, nhưng ít ai để ý rằng người viết ca khúc này lại là một nhạc sĩ người Đức.
Bài La Paloma do đâu lại được phổ biến nhất thế giới ?
Tuấn Thảo
25/7/2014
Nổi tiếng là bài hát tiêu biểu nhất cho thể điệu habanera (trong tiếng Pháp havanaise), La Paloma cũng là bản nhạc phổ biến nhất thế giới. Tùy theo nguồn ghi chép, bài có đến bốn, năm ngàn phiên bản khác nhau. Quý phái nhưng không cầu kỳ, sang trọng mà vẫn đơn giản, là yếu tố cơ bản giúp cho giai điệu đi vòng quanh trái đất.
Bolero del Alma, điệu hát tâm hồn rượi mát hoàng hôn
Tuấn Thảo
19/7/2014
RFI / Tuấn Thảo
Trong số các tác giả La Tinh chuyên viết nhạc bolero, Rafael Hernández Marín là một trong những nhân vật hàng đầu. Sinh trưởng tại Puerto Rico (1891 – 1965), Rafael Hernández Marín chẳng những nổi tiếng lúc sinh tiền ở quê nhà, mà còn đưa các bản nhạc của mình sang phổ biến tại Mêhicô, Cuba và quần đảo Caribê.
Âm Nhạc Mùa Vu Lan Héo Hắt, Lăn Trượt Lối Mòn
Giác Đạo Dương Kinh Thành
8/2014
Âm nhạc Phật giáo ở đây đang được nói đến là âm nhạc của cộng đồng và trình diễn, không phải là âm nhạc của nghi lễ. Trước tiên cũng xin được mạn phép minh định như vậy bởi vì chuyện tuy nhỏ nhưng lâu nay có rất nhiểu ngộ nhận và đánh đồng hai thể loại này với nhau khiến hình thức âm nhạc trình diễn và cộng đồng của Phật giáo chúng ta trở nên nặng nề dưới mắt quần chúng, nhất là với những ai lần đầu tiên tiếp xúc nghe thấy (hay “phát hiện“) Phật giáo cũng có một thể loại âm nhạc như vậy.
Đưa tiễn Quỳnh Giao
Phạm Xuân Ðài
2/8/2014
(Đã được tác giả Phạm Xuân Đài đọc trong buổi tưởng niệm ca sĩ Quỳnh Giao vào trưa ngày 30 tháng 7, 2014 tại nhà quàn Peek Family, Westminster – Nam California, trước giờ hỏa thiêu).
Nhà văn Phạm Xuân Ðài
Kính thưa quý vị,
Hôm nay chúng ta tiễn đưa một người bạn nghệ sĩ của chúng ta về cõi vĩnh hằng với rất nhiều nuối tiếc. Đối với riêng tôi, nỗi tiếc nuối rất sâu đậm, vì từ lâu tôi đã nhận ra và cảm phục Quỳnh Giao là con người rất mực tài hoa.
Lễ Tiễn Biệt Nữ Danh Ca Quỳnh Giao
31/7/2014
Westminster (Bình Sa)- – Nữ danh ca Quỳnh Giao đã được giới trí thức và nghệ sĩ tiễn biệt trong một tang lễ trang nghiêm sáng Thứ Tư ngày 30 tháng 7 năm 2014 tại Peek Family Funeral Home, Phòng Số Năm.
Hiện diện trong lễ tiễn biệt cảm động này đã được tổ chức với sự tham dự của nhiều văn thi sĩ, nghệ sĩ, qúy vị nhân sĩ, thân hữu cùng đồng hương.
Từ trái: Cung Tiến, Kim Tước, Mai Hương, Trần Dạ Từ, Phạm Xuân Đài, Kiều Chinh.
Điều hợp chương trình nhà báo Đinh Quang Anh Thái.
Mở đầu buổi lễ tưởng niệm Nhà báo Đinh Quang Anh Thái đọc qua tiểu sử của nữ Danh ca Quỳnh Giao trong đó có đoạn: “Quỳnh Giao sinh tại Vỹ Dạ của cố đô Huế vào ngày tám Tháng 11 năm 1946 với khuê danh là Nguyễn Phước Công Tằng Tôn Nữ Đoan Trang.
Quỳnh Giao ra đi, tiếng hát cùng nỗi ngỡ ngàng ở lại
30/7/2014
Ngọc Lan/Người Việt
WESTMINSTER (NV) – “Người ta cứ hay dùng câu có tính công thức, nhàm chán là ‘trong lúc tang gia bối rối nếu có điều gì sơ sót…’ Nhưng thật tình là tang gia đây không bối rối. Tang gia đây bàng hoàng, ngỡ ngàng.”
Tang lễ ca sĩ Quỳnh Giao tại nhà quàn Peek Family Funeral Home. (Hình: Dân Huỳnh/Người Việt)
Bình luận gia Nguyễn Xuân Nghĩa, người bạn đời của ca sĩ Quỳnh Giao, gắng gượng nói cùng những người có mặt trước giờ chuẩn bị tiễn đưa thi hài nữ ca sĩ tài danh đến nơi hỏa táng vào trưa Thứ Tư, 30 Tháng Bảy.
Quỳnh Giao hát, như đi tìm chân dung mình qua thi, ca
Du Tử Lê
Tôi, nhiều lần được thấy chị bước ra sân khấu, dịu dàng với nụ cười trẻ thơ, đứng giữa một Mai Hương, đằm thắm, một Kim Tước trầm, tịnh – Hợp ca, những ca khúc được coi là bất tử của nền tân nhạc Việt Nam, trên, dưới năm mươi năm.
Nữ Ca Sĩ Quỳnh Giao 5 tuổi (Hình Quỳnh Giao)
Nhớ Về Chị Quỳnh Giao
Doãn Hưng
30/7/2014
Đối với Chị Quỳnh Giao, tôi thuộc hàng tiểu bối. Những năm trước 1975, khi chị đã là một ca sĩ thành danh, tôi vẫn còn là một cậu bé học sinh trung học. Nhớ lại lúc đó, đối với tôi chị Quỳnh Giao là biểu tượng của cái đẹp. những ngày xưa xem chị hát trên những chương trình đài truyền hình, tôi cảm thấy rất mê cái đẹp quí phái của chị, có khi còn hơn cả tiếng hát!
Mãi đến những năm sau này sang Mỹ, tôi mới có dịp được gặp gỡ, trò chuyện, trở nên thân thiết với chị Quỳnh Giao hơn. Đến lúc đó, tôi lại nhận ra thêm chị là biểu tượng của sự tao nhã. Sự thanh lịch biểu hiện qua phong cách sống của chị. Có dịp đến nhà chị chơi mạt chược, tôi thấy những câu nói đùa trên bàn mạt chược cũng nhã nhặn, phong cách chơi bài cũng nhã nhặn. Khi chị dọn cơm để đãi bạn mạt chược, thức ăn dù giản dị nhưng cũng không thể nào giấu được sự thanh nhã qua cách chọn, sắp xếp, trình bày món ăn.
Rồi có dịp trò chuyện với chị Quỳnh Giao về âm nhạc, tôi lại thấy chị là biểu tượng của tri thức. Phải nói là hiếm có một ca sĩ Việt Nam nào (cả nam lẫn nữ) có một kiến thức uyên bác, một trải nghiệm phong phú với đời sống âm nhạc Miền Nam Việt Nam trước 1975 như chị. Loạt tùy bút chị viết cho trang Văn Nghệ trên báo Người Việt, ghi lại trong cuốn sách Tạp Ghi sẽ là một kho tài liệu quí báu, sống động về một thời kỳ rực sáng của nền âm nhạc Việt Nam Cộng Hòa. Chị viết như là người trong cuộc, vì chị cũng đi hát như bao ca sĩ khác. Chị có điều kiện tiếp xúc, thân thiết với rất nhiều nhạc sĩ, ca sĩ, biết được những câu chuyện đằng sau hậu trường mà chỉ giới nghệ sĩ với nhau mới chia xẻ. Nhưng chị cũng viết như một người ngoài cuộc, đóng vai một nhà phê bình nghệ thuật. Nhận xét của chị về tác giả, tác phẩm thật sâu sắc, bởi vì chị có kiến thức, vốn liếng âm nhạc của một dương cầm thủ tốt nghiệp thủ khoa trường Quốc Gia m Nhạc Sài Gòn. Khi chị nhận xét về các ca sĩ đồng nghiệp, chị có cái nhìn khách quan, sắc xảo, chứ không theo cái kiểu “… hai cô ca sĩ có khen nhau bao giờ…”. Cái độc đáo của chị trong việc bình luận âm nhạc là ở chỗ đó.
Tôi còn có dịp được nghe chị Quỳnh Giao hát trong những buổi văn nghệ bỏ túi, tổ chức tại nhà chị, tại nhà của Hòa Bình Việt Báo, của Y Sa VAALA… Đó là những dịp tuyệt vời để nghe chị hát, chị kể chuyện về những tác phẩm, tác giả mà chị thật sự yêu thích. Không cần trình diễn như trên sân khấu, chỉ với một nhóm nhỏ những thân hữu có cùng một niềm đam mê âm nhạc, hình như lúc đó chị còn hát say mê hơn khi lên sân khấu trình diễn. Trong những dịp hát hò như vậy, trước khi hát bài Kỷ Niệm, chỉ kể chuyện bác Phạm Duy dặn chị hát bài này như thế nào. Chị cho biết bài Nghìn Trùng Xa Cách bác Phạm Duy viết cho người tình nào. Tại sao bài Bến Xuân Xanh của nhạc sĩ Dương Thiệu Tước lại viết ở điệu Valse. Chị chỉ ra câu vọng cổ trong bài Chiều Về Trên Sông… Những buổi văn nghệ bỏ túi này thật khó quên đối với cả người hát, người đàn và người nghe. Lần cuối cùng gặp chị cũng trong một dịp như vậy, mới cách đây 4 tháng. Tôi còn nhớ mọi người chuẩn bị về lúc nửa khuya, chị còn đòi hát thêm một bài nữa, bài Dạ Lai Hương, để mọi người con vương vấn mãi hương bằng hữu, hương nghệ thuật trong một đêm hội ngộ. Chị đề nghị là “…mình nên làm nhiều buổi văn nghệ bỏ túi như vậy nhé…”.
Biết tin chị mất cách đây 1 tuần. Nghe nói rất ít người được chị báo tin, được ghé thăm chị trên giường bệnh. Chúng tôi đoán rằng bởi vì chị muốn giữ mãi một hình ảnh Quỳnh Giao tươi đẹp trong mắt của mọi người.
Tôi nghĩ tại chị cẩn thận quá đó thôi. Đối với tôi, và có lẽ rất nhiều thân hữu của chị, Quỳnh Giao vẫn mãi mãi là biểu tượng của cái đẹp, của chân thiện Mỹ.
Và bây giờ, khi đã trả cái thân tứ đại về với cát bụi, cái đẹp, cái chân thiện mỹ trong chị mới thực sự là bất tử, vĩnh hằng. Nó sẽ được lưu giữ mãi trong những người yêu mến Quỳnh Giao.
Tạm biệt chị Quỳnh Giao… Chị em mình thế nào cũng còn gặp lại…
Doãn Hưng
Nguồn: http://vietbao.com/a224883/nho-ve-chi-quynh-giao
Quỳnh Giao, Tiếng Ca Mở Nẻo Lam Kiều
Hồ Trường An
Tôi biết tiếng hát Quỳnh Giao từ khi tôi vào trường Cao Tiểu Vĩnh Long (Collège de Vinh-Long) vào năm 1950. Lúc đó cô chỉ là một cô ngọc nữ xinh tươi với cái tên là Công Tằng Tôn Nữ Đoan Trang, lấy cái tên Đoan Trang của mình làm nghệ danh. Cô hát chung với ông anh Bửu Minh của mình (lấy nghệ danh là Anh Minh). Cả hai là con chung của nữ danh ca mt và hoàng thân Nguyễn Phúc Ưng Quả. Ông Ưng Quả là thầy dạy của Thái tử Bảo Long, một bậc trí thức nổi bật trong hoàng tộc thuở đó, đã từng viết nhiều tờ báo tiếng Pháp do người Pháp chủ trương.
Quỳnh Giao – Lòng Ta Ở Với Người
Nguyễn Xuân Nghĩa
29/7/2014
Nhà Văn Học Nghệ Thuật, Nghệ sĩ Giáo sư Quỳnh Giao
Quỳnh Giao sinh tại Vỹ Dạ của cố đô Huế vào ngày tám Tháng 11 năm 1946 với khuê danh là Nguyễn Phước Công Tằng Tôn Nữ Đoan Trang.
Nói theo lối cổ điển về thân thế, Quỳnh Giao thuộc “Hoàng phái” từ song thân là cụ Ưng Quả và danh ca Minh Trang.
Tôi đọc TẠP GHI QUỲNH GIAO
Đỗ Xuân Tê
26/7/2014
Nhân tưởng niệm Quỳnh Giao, người ca sĩ viết văn
Cách đây ba năm, tình cờ vào dutule.com, xem mục giới thiệu Tác phẩm mới, tôi bắt gặp tập sách Tạp Ghi Quỳnh Giao dày 400 trang do Người Việt xuất bản đang phát hành tại vùng quận Cam.
Như một bất ngờ thích thú tôi chạy vội ra tiệm sách hỏi mua, vừa nói tôi có ‘quen’ ca sĩ Quỳnh Giao, bà cụ bán sách bớt cho tôi một đồng so với giá bìa. Hỏi ra cụ mê tiếng dương cầm và giọng hát của Quỳng Giao từ ở Việt nam, khi biết tôi mua sách bà biết chú em là người lân la từ tiếng ca qua trang sách của QG như nhiều bạn đọc thế hệ tôi.
Quỳnh Giao Với “Tình Khúc Phạm Duy” & “Trở Về Thôn Cũ”
Nguyễn Ðình Toàn
Trong số các ca sĩ của chúng ta, nổi tiếng ở trong nước từ trước 1975, ra khỏi nước sau 1975, vẫn còn tiếp tục hát, có lẽ Quỳnh Giao là người ít tuổi nhất.
Nhưng, trong buổi trình diễn chung mới đây, nhân dịp kỷ niệm 50 năm hát của Mai Hương, trước số khán giả đông nghẹt hội trường của nhật báo Người Việt, Kim Tước đã nói một câu hài hước rằng, ban hợp ca “Tiếng Tơ Ðồng” của họ, [gồm Kim Tước, Mai Hương, Quỳnh Giao], nay có thể gọi là ban “Tiếng Tơ Bạc” được rồi. Ðiều ấy, cũng có nghĩa là cái người ít tuổi nhất kia giờ cũng không còn trẻ nữa.
Song phải thấy Quỳnh Giao đứng trên sân khấu, nói chuyện, ứng phó với khán giả, với thái độ chững chạc – mới thấy “tuổi tác” có cái đẹp riêng. Chẳng hạn khi xuất hiện trong một tiết mục [sau] – bận một bộ đồ mới, màu vàng điểm hoa hơi sặc sỡ với một chiếc khăn cùng màu “rất điệu” vắt ngang trên tóc, khán giả cười ồ. Quỳnh Giao đã quay xuống hỏi: “Có phải quý vị cười vì Quỳnh Giao thay áo không”. Thay áo? Thật khéo. Câu nói đã lấy được hết cảm tình của khán giả. Tự nhiên người ta quên cả cách ăn mặc chỉ trước đó vài phút có thể người ta cho là hơi “xí xọn” giờ lại thấy nó có vẻ gì đó duyên dáng!
Có những tiếng hát, nghe rồi, khi gặp người hát, người ta có cảm tưởng, giữa người hát và tiếng hát, có một cái gì đó sai lạc.
Tiếng hát Quỳnh Giao hợp nhất với khuôn mặt và cả vóc dáng người hát.
Nghe và xem Quỳnh Giao hát, người ta có thể thấy ngay rằng, người như thế ắt tiếng hát phải như thế.
Mong manh. Trong sáng. Dịu dàng.
Có người cho rằng giọng hát Quỳnh Giao hơi mỏng.
Ðó là điều người ta có thể thích hay không thích.
Nhưng cái vẻ sang trọng và kỹ thuật điêu luyện của tiếng hát thì không ai có thể phủ nhận được.
Hai CD sau cùng vừa hoàn tất của Quỳnh Giao “Trở Về Thôn Cũ” và “Tình Khúc Phạm Duy” ghi dấu sự đổi thay thật sự của giọng hát Quỳnh Giao.
{showalbum 824}
{showalbum 825}
Như trái đã đủ chín, rượu đã đủ nồng.
Không phải chỉ vì ảnh hưởng của thời gian mà còn do những đổi thay, vui buồn của cuộc sống làm nên nữa.
Tiếng hát khoan thai hơn, dịu dàng hơn.
Người ta càng thấy rõ cái vẻ mỏng manh của giọng hát Quỳnh Giao vừa là khuyết điểm vừa là ưu điểm.
Nó không chuyên chở được những đam mê bốc cháy, nhưng lại làm cho người ta hiểu được cái đẹp, cái mong manh của đời sống.
Tham dự buổi trình diễn kỷ niệm 50 năm hát của Mai Hương, có sự tham dự của Quỳnh Giao và Kim Tước người ta ghi nhận hiện tượng này: Thính giả của họ là những thính giả đặc biệt, dù đông đảo như thế, nhưng hình như không có một người nào dưới 40 tuổi. Nhiều nhất vẫn là những người ở quanh tuổi với người hát.
Thật cảm động khi thấy quanh những hàng ghế khán giả, giữa những mái đầu hoa râm, và cả bạc trắng nữa, luôn có những tiếng lẩm nhẩm hát theo ca sĩ.
Họ thuộc gần hết các bài ca sĩ hát.
Ca sĩ hát sai cho dù chỉ một từ trong phần lời ca chắc chắn đủ gây cho họ sự khó chịu.
Họ đến đấy không phải chỉ để nghe hát mà còn muốn chia xẻ với người hát và cả tác giả nữa cái hay, cái đẹp của tác phẩm, những tang thương biến đổi của lịch sử, vì những tác phẩm ấy đã nằm sâu trong lòng họ, nhắc lại với nhau một quá khứ chung đã mất và những ngày còn lại.
Họ đến đấy để gặp lại nhau và cả để biệt nhau nữa. Như người xưa tới thăm hoa và biệt hoa vì hiểu rằng “thất thập tam nhân nan tái đáo”, một người 73 tuổi khó còn có lần trở lại…
Người hát, người nghe và một số tác giả, đã cùng tạo ra một thế giới riêng, có thể như thế.
Cái thế giới đó đã khô cạn, người đã chết, cảnh đã thay đổi, đã biến mất, tình cảm xa lạ, không có gì hấp dẫn và dính dấp với họ, họ nhập vào đấy để làm gì?
Ðó là một thực tế.
Chấp nhận thực tế ấy là chấp nhận một sự đứt rời với quá khứ.
Nhưng nếu các tác phẩm ấy rồi vẫn sẽ còn tồn tại, như nó từng tồn tại, và “người sau” có lúc chợt thắc mắc tự hỏi không biết “người xưa lưu luyến ra sao nhỉ”, họ có thể tìm và nghe lại Quỳnh Giao, để hiểu điều đó và để biết người đồng thời yêu và trình diễn những tác phẩm ấy thế nào.
Vì, Quỳnh Giao là một trong những người đáng tin cậy đấy.
Nguyễn Ðình Toàn
Nguồn: http://cothommagazine.com/index.php?option=com_content&task=view&id=1197&Itemid=47
Tạp Ghi Của Quỳnh Giao
Phạm Xuân Đài
30/10/2011
Khi chúng ta đọc một tác giả viết bài trên báo, mỗi tuần một bài chẳng hạn, thì cảm nhận của chúng ta về từng bài báo đó khác hẳn khi tất cả các bài được gom lại và in thành một cuốn sách. Nếu mỗi bài trên báo coi như một chiếc đũa, đến khi được chọn lựa để tất cả nằm trong một cuốn sách thì đó là một bó đũa, và lúc bấy giờ chúng sẽ gây một sức mạnh áp đảo người đọc, và thái độ khi đọc của chúng ta phải đổi khác.
Tạp Ghi Quỳnh Giao
Luân Tế
25/7/2014
Khúc hát càng cao càng ít người thưởng ngoạn
Khi Quỳnh Giao mời tôi đến trám chỗ vài phút giữa hai bản nhạc trong chương trình ra mắt cuốn Tạp Ghi thì tôi hỏi QG là tôi nên ứng khẩu hay là viết lách đàng hoàng. QG muốn tôi ứng khẩu. Nhưng khi nhận được cuốn Tạp Ghi, bìa mầu tím rất nhã, cầm trong tay, đọc lại một lần nữa những bài đã đọc, thì tôi cảm thấy có thể những lời nói ngẫu hứng của mình không xứng đáng với những gì QG viết nên tôi ngồi xuống viết một bài ngắn dùng làm sườn cho cuộc nói chuyện hôm nay.
Nghệ sĩ Việt Nam thường chỉ làm “đơn nghiệp”, tức là chỉ có một nghề, hay chỉ có một tài. Nghệ sĩ Cải Lương thỉnh thoảng sang hát vài bài tân nhạc. Ca sĩ có tiếng và đẹp trai hay đẹp gái được mời đóng phim. Nhưng chuyện đổi nghề này vẫn thuộc vào cái gọi là nghệ thuật trình diễn. Không thấy nhà thơ nào đi đóng kịch hay nhà văn nào đi hát, kể cả hát Karaoke.
Vì không sinh hoạt trong cộng đồng, có thể tôi không biết rõ, nhưng có lẽ chỉ có vài người trong giới nghệ sĩ trình diễn có khả năng viết lách. Một trong những người đó là ca sĩ QG.
Người Việt ta có một câu rất đểu là, “văn mình, vợ người”. Văn mình thì guarantee phải hay hơn văn người khác và vợ người khác thì of course, naturellement là đẹp hơn vợ mình.
Tôi cũng có viết được dăm ba cuốn sách, nhưng lúc ngồi ở vườn sau, đọc đến hết trang 415 trong cuốn Tạp Ghi của Quỳnh Giao thì tôi ngửng lên nhìn trời, ngẫm nghĩ, ngậm ngùi cho thân phận viết lách của mình một lúc rồi nhìn vào trong nhà, thấy một bóng dáng thân thuộc, cảm thấy câu trên là sai, phải sửa lại thành : “Văn người – Vợ mình“. Cuốn sách của QG chứng minh cho vế thứ nhất. Kim Thanh, vợ tôi có mặt hôm nay, là minh chứng cho vế thứ hai.
Tôi biết, hay nói đúng là nghe, QG hát từ hồi còn trẻ. Sau này đi vào giới truyền thanh, văn nghệ nên có dịp gặp QG trên đài phát thanh, đài truyền hình. Sang Mỹ thì cũng chỉ gặp lại nhau vài lần vì tôi không giao thiệp rộng, và vì ở xa nên không có cơ hội tham dự những sinh hoạt cộng đồng, văn hóa, văn nghệ. Khi bạn bè chuyển cho tôi đọc những bài tạp ghi của QG viết trên NGƯỜI VIỆT Online, tôi thấy hay quá, có viết thư khen QG và gửi cho QG những bài tôi viết. Thành ra chúng tôi đã quen nhau hơn 40 năm, không biết nhà nhau, không biết cả số điện thoại, nhưng lại biết về nhau nhiều hơn qua Internet và email.
Trong cuốn Tạp Ghi gồm 67 bài này, mỗi chữ, mỗi dòng được chọn lựa, đặt xuống, kéo qua, dằng lại một cách cẩn trọng. Những câu, những đoạn mang đầy ý nghĩa, mới, lạ, hơi cao một chút nhưng lôi cuốn người đọc vào những chỗ có lẽ họ không muốn tới nhưng không cưỡng lại được. Quý vị cứ tin tôi đi. Ở vào cái tuổi của tôi, tôi không dễ bị lôi cuốn đâu.
QG viết phần lớn là về nhạc nhưng đây không phải là những bài phê bình âm nhạc mà là những cảm nghĩ chân thành của một người yêu nhạc, có một kiến thức rất rộng và đa dạng về âm nhạc, và sống với âm nhạc suốt cuộc đời.
QG viết về những bài hát, những giọng ca cả Việt Nam lẫn ngoại quốc, về những con người đã để lại, không những trong QG mà thôi mà còn ở hầu hết trong chúng ta, một gia sản văn hóa vô giá. Tôi có cái may mắn là đã được quen, được gặp, được nói chuyện với, được biết, được nghe, được xem hầu hết những nhân vật QG nói tới trong cuốn Tạp Ghi. Và mỗi dòng QG viết về từng người, với tôi, là một kỷ niệm.
Từ mái tóc rất nghệ sĩ của Vũ Thành, đến Lê Thương đứng trong lớp vẽ 5 giòng kẻ thẳng tắp trên bảng đen, đến sự nghiêm nghị của Hoàng Trọng, đến tiếng hát một thời ngắn ngủi của Thanh Vũ, đến cái bất cần đời của Phạm Duy, đến tiếng đàn réo rắt của Đan Thọ, đến Phạm đình Chương một tay rượu, một tay thuốc lá lừng khừng trên sân khấu, đến Thái Thanh trong phòng thâu tại đài Tự Do, đến Mai Hương với chiếc răng khểnh, đến Văn Phụng với nét mặt bon papa thiếu một chiếc răng cửa, đến Kim Tước trong thư viện nhạc, đến Anh Ngọc người đóng phim Yêu chung với tôi, đến Nghiêm Phú Phi với nụ cười thật khiêm nhượng so với cái tài thật lớn của ông, đến Hoàng Vĩnh Lộc với giọng nói ngập ngừng…
QG còn viết về các nghệ sĩ ngoại quốc từ Tony Bennett đến Yo Yo Ma đến Charles Aznavour đến Maria Callas đến Nữ Hoàng nhạc Soul Aretha Franklin đến Luciano Pavoratti đến Edith Piaf đến Mozart đến “dòng sông xanh” của Strauss…đến sự tích của “trở về mái nhà xưa” – “come back to Sorrento”, Phạm Duy làm lời Việt.
Và khi QG viết về những đề tài này thì “mười phân vẹn mười”, cả đối tượng của bài lẫn văn phong.
Có một nhà văn người Mỹ mà tôi không nhớ tên nói: Những người viết tiểu thuyết thường là chân thật hơn những người viết tiểu sử tự thuật.
Lý do là tiểu thuyết gia biết là mình bịa chuyện và nhận là mình bịa chuyện. Còn những người viết tiểu sử tự thuật lúc nào cũng nghĩ là mình viết ra sự thật. Và cứ đọc mãi những lời mình viết về mình thì đâm ra tin vào những gì mình viết về mình.
Những bài tạp ghi có cùng một mẫu số chung với những tác phẩm tự thuật. Đó là họ thường dùng ngôi thứ nhất – tôi – trong câu văn. QG vì là đàn bà nên được quyền xưng tên một cách rất dễ thương (bạn thử tưởng tượng ra cái cau mày khó chịu của mình khi nghe anh Nguyễn Đình Toàn xưng tên trong bài viết của anh – chẳng hạn như… thay vì “Quỳnh Giao cho là“… thì thành “Nguyễn Đình Toàn cho là“….). Nghe nó làm sao ấy.
Chỉ có cái khác là trong các bài tiểu sử tự thuật, cái tôi là chính, là trọng điểm của bài văn. Còn trong những tạp ghi của QG thì cái tôi được dùng một cách rất khiêm nhượng trong việc đưa tới cho người đọc những cảm nghĩ vụn vặt nhưng lắng đọng và đầy ý nghĩa của tác giả về một bài hát, một giọng ca, một nhạc sĩ, một cây đàn, một sự kiện trong lịch sử âm nhạc có thể ai cũng biết, ai cũng nghe, nhưng ít khi ngừng lại để suy nghĩ, phân tích và viết xuống.
Khác với những người viết tiểu sử tự thuật, người viết tạp ghi chủ quan nhưng không đề cao cái tôi của mình (Muốn tìm biết QG đã làm những gì thì quý vị phải đọc ở trang bìa sau, với một tấm ảnh nhỏ mặc áo dài tím, đeo kiềng vàng rất xinh). Cho nên viết Tạp Ghi thật là dễ và cũng thật là khó. Và tạp ghi của QG rất chủ quan vì nó đưa ra những nhận định riêng của người viết.
Chẳng hạn như:
-Về bài “Việt Nam Minh Châu Trời Đông” của nhạc sĩ Hùng Lân, QG viết :
“UY NGHI, LẪM LIỆT VÀ NHÂN BẢN NHẤT VÌ PHƠI PHỚI HỒN NƯỚC MÀ KHÔNG SẮT MÁU ĐÒI PHANH THÂY UỐNG MÁU QUÂN THÙ“.
Đã từ lâu tôi vẫn mong một ngày nào đó VNMCTD được chọn làm quốc ca vì thấy bài này hay quá, hùng tráng quá. Tôi chỉ biết là mình muốn mà không biết tại sao. QG đã giải thích cái tại sao đó cho tôi bằng câu trên.
Viết về nhạc sĩ Lê Thương, tác giả của Hòn Vọng Phu và của Tuổi Thơ và Thằng Cuội – Cuội ơi ta nói Cuội nghe, ở trên trăng mãi làm chi… QG viết :
“Ở MỘT HOÀN CẢNH TỐT ĐẸP KHÁC, NƯỚC TA ĐÃ PHẢI CÓ MỘT VƯỜN HOA THIẾU NHI MANG TÊN ÔNG“.
Mấy ai nghĩ đến chuyện vinh danh cho người nhạc sĩ có công lớn với văn hóa này? Tôi nghĩ đây là một nhận xét đầy nhân bản, đầy văn hóa của một nghệ sĩ về một nghệ sĩ.
– Muốn biết tại sao người ta gọi QG là Ca sĩ mà không là “Hát sĩ”? Mà gọi thế là đúng. Quý vị về mở computer xem một vài cái YouTube ghi lại những hình ảnh các ca sĩ trình diễn ngày xưa rồi mở cuốn Tạp Ghi, đọc đến trang 281, thì biết.
– Nói về những tác phẩm tạm gọi là “Bán Cổ Điển Tây Phương” của Việt Nam, QG viết:
“Những nhạc sĩ đó muốn nâng cao trình độ nghệ thuật và mở ra những chân trời khác. Chúng ta thấy họ là những người cô đơn. Họ sáng tác cho chính họ và nhiều khi cũng chẳng mong đợi là tìm ra người tri kỷ trong đám đông”.
QG đã viết dòng này thay cho một số không nhỏ những nghệ sĩ sáng tác, gồm đủ mọi bộ môn văn hóa, nghệ thuật.
– Khi nói về Debussy, tác giả của La Mer, QG nhắc lại một câu trả lời của ông lúc còn bé đi học nhạc: “Nghe thấy sướng là nhạc pháp.” Các nhà phê bình văn học có thể đem văn chương của QG ra mổ xẻ từng dòng từng chữ. Nhưng riêng tôi, sau khi đọc xong tập Tạp Ghi này, tôi chỉ biết nói là: “Đọc thấy sướng là văn phong“.
Khi đọc Tạp Ghi QG, chúng ta còn khám phá ra cái thường được gọi là “những viên ngọc nho nhỏ” trong văn chương. Ví dụ như:
-Đây là một vài dòng nói về bản nhạc “Bolero” nổi tiếng:
“Ban đầu nó mơ hồ cất lên từ hư vô, nhưng chỉ sau vài giây đã có gì đó day dứt lay gọi. Sau đó, nó là tiếng sáo bay bổng giữa dàn giây làm người nghe muốn đứng dậy, uốn éo….Nó là một vũ khúc ngày càng dậm dật thôi thúc với nhiều nhạc cụ đan lượn nỗi day dứt ban đầu, rồi cứ trào dâng, lả lơi, mời gọi….”
-Quý vị thử nghe câu này QG viết về lúc người ca sĩ không còn ca nữa, kịch sĩ không còn đóng kịch nữa:
…Cũng như nghệ thuật nấu ăn, nghệ thuật giã từ sân khấu là phải….để cho đời thèm…”.
Có những đầu bếp muốn người ăn nhiều đến khi bội thực. Có những nghệ sĩ muốn chết già trên sân khấu. Ít người nghĩ đến chuyện này. Lại càng ít người thực hiện được chuyện này.
-Về Văn Cao, QG viết:
“QG cứ buồn mãi về hoàn cảnh đất nước và tâm trạng riêng của ông khiến các ca khúc đã gây xúc động cả CHIẾN TRƯỜNG lẫn TÌNH TRƯỜNG“.
Câu này chúng ta có thể gán cho nhiều nhạc sĩ như…Phạm Duy, Phạm Đình Chương, Trần Thiện Thanh. Ai cũng biết điều đó nhưng viết thành một câu, dùng những chữ CHIẾN TRƯỜNG lẫn TÌNH TRƯỜNG” như trên chắc chưa ai làm được.
-Trong một bài khác, QG viết:
“Người hát hay làm thính giả yêu bài ca, làm hồi sinh khúc nhạc, làm lời ca sống mãi…Sau rồi…người ta quên cả nhạc sĩ lẫn ca sĩ, chỉ còn nhớ tác phẩm và những rung động mà bài hát cũ đã gợi lại”.
Thật vậy, có những bản nhạc tôi nghe say mê từ hồi còn mê nhẩy đầm và nhớ mãi. Có một bài bắt đầu là: “Yêu nhau trong cuộc đời, mơ duyên tình dài, gắn bó đôi lời.” Lúc đó tôi không biết tác giả là ai, ai hát, chỉ biết tên bài là “Ngăn Cách”. Nhưng khi “Ngăn Cách” được hát lên với giai điệu boston trong vũ trường thì thế nào tôi cũng phải kéo đào ra sàn nhẩy. Bây giờ mỗi lần có “Ngăn Cách” là tôi kéo vợ ra sàn nhẩy.
QG còn cho tôi cơ hội học thêm tiếng Anh. Chẳng hạn như khi cô dùng chữ “Tâm Ca Da Đen” để dịch điệu nhạc “Soul” thì thật là tuyệt vời. Tôi là một dịch giả. Và tôi cũng đã nhiều lần tìm cách dịch chữ “Charisma” một cách thật “nhuyễn” trong tiếng Anh sang tiếng Việt nhưng chưa làm được thì QG đã làm hộ tôi bằng cách dịch chữ này là: “Sự cuốn hút thiên bẩm“. Lại còn thêm dấu chấm hỏi (?) đằng sau như thể không biết mình dùng chữ thế có đúng không. Thank you very much, madam!
Trong bài Hội Hoa Đăng, nói về nhạc sĩ Dương Thiệu Tước, QG viết:
“Khúc hát càng cao càng hiếm người thưởng ngoạn.”
Chúng ta thay hai chữ “Khúc Hát” bằng những chữ như thơ, văn, kịch, tranh, tượng vv…và câu này vẫn đúng.
Tôi muốn dùng một câu tương tự để kết luận về cuốn Tạp Ghi của Quỳnh Giao: “Sách của Giao kén người đọc”; cũng như tiếng hát của QG kén người nghe….Nhưng người sáng tác, nghệ sĩ trình diễn không dễ gì đi ngược lại bản chất cố hữu của mình. Và vì thế tôi hy vọng là QG sẽ còn viết nhiều, nhiều nữa. Hát nhiều, nhiều nữa.
Và cám ơn Quỳnh Giao đã cho tôi cơ hội lên đây nói chuyện tâm tình với một thành phần khán thính giả rất chọn lọc.
__________________
Bài phát biểu của kịch sĩ, nhà văn và dịch giả Luân Tế trong buổi ra mắt sách Quỳnh Giao tại miền Nam California,
Nguồn: http://dainamaxtribune.blogspot.com.au/2014/07/tap-ghi-quynh-giao_25.html
Khi hay tin Quỳnh Giao mất
Minh Trang – Quỳnh Giao – Đinh Cường
California – 2004
Thôi rồi giọng hát Quỳnh Giao
lịm đi và tắt . ôi chao một đời
mới đây và mới đây thôi
chỉ trong phút chốc sao trời đổi ngôi
Nghệ sĩ Quỳnh Giao qua đời, hưởng thọ 68 tuổi
23/7/2014
FOUNTAIN VALLEY, California (NV) – Nghệ sĩ Quỳnh Giao qua đời sáng sớm Thứ Tư, 23 Tháng Bảy, tại nhà riêng ở Fountain Valley, California, sau một thời gian bạo bệnh, hưởng thọ 68 tuổi.
Nhà bình luận Nguyễn Xuân Nghĩa, phu quân của bà, cho nhật báo Người Việt biết.
Cố nghệ sĩ Quỳnh Giao. (Hình: Dân Huỳnh/Người Việt)
Quỳnh Giao tên thật là Nguyễn Ðoan Trang, Pháp Danh Như Nghiêm, sinh năm 1946 tại làng Vỹ Dạ, Huế, là con gái của nữ danh ca tân nhạc Minh Trang.
“Người ta đang quên những ý nghĩa tốt đẹp nhất của âm nhạc”
Vũ Hoàng
20/7/2014
Nhạc sĩ Tuấn Khanh Hình: Uyên Nguyên/Blog hoadam
Sự hời hợt, dễ dãi và tính thương mại hóa đang ngày càng lấn lướt sự nghiêm túc và những chắt lọc, tinh tế vốn có trong âm nhạc và hoạt động biểu diễn nghệ thuật ở Việt Nam … Và một trong những nghệ sĩ tâm huyết với nghề đã từng nhiều lần lên tiếng về hiện tượng trên là nhạc sĩ Tuấn Khanh, hôm nay, anh có cuộc trò chuyện với Vũ Hoàng…
Vô danh
Tuấn Khanh
16/7/2014
Câu chuyện về đôi song ca Ngọc Lễ – Phương Thảo quay về nước biểu diễn sau 10 năm, là một trong những câu chuyện thú vị của đời sống văn hoá Việt Nam, vốn đang buồn chán lúc này. Bẳng đi một thời gian dài, khán giả đã không nghe thấy gì về họ, không tìm thấy một tác phẩm mới nào. Thậm chí, một trong những người thân thiết của đôi song ca này, nhà thơ Đỗ Trung Quân, mới đây còn xao xuyến viết trên facebook rằng, không biết Ngọc Lễ – Phương Thảo, giờ đã ra sao rồi.
A man without love, nhớ tình phản bội, kẻ quên nguồn cội
Tuấn Thảo
12/7/2014
Tuy là người Ý, nhưng danh ca Andrea Bocelli ghi âm bài hát “A Man Without Love” bằng tiếng Tây Ban Nha (DR)
Một bài hát mà thoạt nghe, ta cứ tưởng chừng như ca khúc đã được viết cho thể điệu bolero. Một ca khúc nổi tiếng trên khắp thế gới nhờ phiên bản chuyển dịch sang tiếng Anh. Trong nguyên tác, nhạc phẩm A Man Without Love thật ra là một ca khúc tiếng Ý phối theo thể điệu habanera.
Pasodoble, chung nhịp bước đôi, song hành “nghịch đối”
Tuấn Thảo
11/7/2014
Paso doble xuất phát từ Tây Ban Nha, nhưng hình thức điệu nhảy lại do các vũ sư người Pháp hoàn chỉnh – DR
Khi nhắc tới trường phái âm nhạc, cả hai thể điệu tango và paso doble đều được xếp vào dòng nhạc La Tinh nói chung. Nhưng khi nói riêng về khiêu vũ, thì chỉ có paso doble mới nằm trong số 5 điệu nhảy La Tinh, cùng với samba, cha cha, jive và rumba. Điệu tango có một chỗ đứng riêng biệt và được xếp vào các điệu nhảy phổ thông cùng với quickstep, slowfox, valse theo cách phân định quốc tế.
Guantanamera, mộc mạc đậm đà thật thà dân dã
Tuấn Thảo
4/7/2014
Từ quần đảo Canarias của Tây Ban Nha, điệu guajira bén rễ vào Oriente, miền đông Cuba – REUTERS /Desmond Boylan
Trong số các ca khúc nổi tiếng nhất của làng nhạc Cuba, có nhạc phẩm Guantanamera. Trên băng đĩa, bài này thường được phối theo điệu cha cha (đôi khi theo điệu ‘’son cubano’’), nhưng đó chủ yếu là những phiên bản ghi âm từ những năm 1960 trở đi. Trong nguyên tác, Guantanamera từng được viết cho thể điệu guajira, thịnh hành từ vài thập niên trước đó.
Nhạc cổ điển và nghệ thuật ứng tấu
Hoàng Ngọc-Tuấn
9/7/2014
Chúng ta vẫn thường nghe nhiều người nói rằng chơi nhạc jazz thì có nhiều tính sáng tạo hơn chơi nhạc cổ điển (classical). Khi đi xem những buổi hòa nhạc, chúng ta cũng dễ cảm thấy như thế, vì trong những buổi nhạc jazz, các nhạc sĩ thường thay phiên nhau biểu diễn những đoạn ứng tấu hấp dẫn; còn trong những buổi nhạc cổ điển thì các nhạc sĩ thường chỉ chơi chính xác những bản nhạc được soạn sẵn và được dày công tập luyện. Thậm chí chúng ta thấy trong số những người trình tấu nhạc cổ điển lừng danh nhất của thế kỷ 20, cũng có nhiều người… không thể ứng tấu.
1883 : Nguồn gốc khai sinh dòng nhạc bolero
Tuấn Thảo
27/6/2014
Các đôi nhảy cặp nhân một buổi khiêu vũ ngoài trời tại Pháp – Reuters
Chương trình RFI hôm nay được dành để nói về thể điệu bolero. Ngoài hai liên khúc mà RFI hoà âm lại gồm các bản nhạc nổi tiếng nhất, còn có Tristezas, nguyên là bản bolero đầu tiên được viết vào năm 1883. Trong vòng nhiều thập niên, đã có một sự nhầm lẫn về nguồn gốc bolero. Tuy có cùng một tên gọi, nhưng chữ bolero lại thể hiện hai điều khác hẳn nhau.
Vũ Thành An trở lại với âm nhạc trong nước
Quỳnh Trang
23/6/2014
Lần đầu tiên kể từ sau năm 1975, những sáng tác của nhạc sĩ Vũ Thành An chính thức trở lại với thị trường âm nhạc trong nước.
Sự trở lại của nhạc Vũ Thành An lẫn cá nhân ông được truyền thông, công chúng rất đón chờ nhưng dường như với cuộc sống khép kín, chuyên tâm cho thiện nguyện và tu hành hơn 10 năm qua, nhạc sĩ Vũ Thành An không chọn sự rộn ràng. Mọi liên hệ với ông đều qua người em trai và ông từ chối những cuộc gặp gỡ với báo giới. Nhưng chẳng ai nỡ trách ông bởi Vũ Thành An là vậy, cuộc đời ông lẫn âm nhạc của ông đều là sự bình lặng dù ẩn chứa đằng sau đó nhiều niềm vui lẫn đổ vỡ…
Nhạc sĩ Nguyên Lê và World music
Vũ Hoàng
25.5.2014
Nhạc sĩ Nguyên Lê đã có một cuộc chinh phục đầy đam mê với jazz và world music qua đêm nhạc Quê nhà tại Nhà hát TP.HCM năm 2011 Tuổi Trẻ online
Một trong những tên tuổi đẳng cấp thế giới của dòng nhạc world music hiện đại là Nguyên Lê. Ông đã làm nhạc jazz thể nghiệm theo một cách thức đặc biệt, đó là tổ chức âm nhạc trên chất liệu truyền thống của các vùng miền từ Trung Đông, Bắc Phi cho tới Châu Á như Ấn Độ, Trung Quốc…và đặc biệt hơn cả là ông đã khai thác được những thể điệu dân ca của Việt Nam để hòa vào chất liệu jazz đầy ngẫu hứng của người phương Tây tưởng chừng không có điểm chung. Có lẽ vì thế, không quá ngạc nhiên khi ông tâm sự “cảm hứng âm nhạc của tôi có từ các làn điệu dân ca trên khắp thế giới.”
Eastwood và Jersey Boys: Tuyệt vời tan vỡ giấc mơ đổi đời
20/6/2014
Phim ca nhạc là một thể loại khá ăn khách tại Hollywood. Khi chuyển thể các vở ca nhạc kịch lên màn ảnh lớn, điện ảnh Mỹ thường áp dụng một công thức khá đơn giản : các nhà sản xuất thường chọn một tác phẩm từng hốt bạc trên sân khấu Broadway, rồi tuyển dụng các ngôi sao điện ảnh để thủ diễn các vai chính. Về điểm này, bộ phim Jersey Boys của đạo diễn Clint Eastwood phá vỡ mọi thông lệ.
Tuyển tập chọn lọc phát hành tại Pháp nhân dịp hè
14/6/2014
Vở ca nhạc kịch Ba chàng ngự lâm pháo thủ, tuyển tập mới của nam ca sĩ Mika, Thế hệ ca sĩ trẻ hát nhạc của Renaud, dòng nhạc La Tinh tiếp tục được khai thác qua hai tập nhạc của nhóm Latin Lovers và ca sĩ Dany Brillant. Số lượng album phát hành khá nhiều trong tháng này. Trong khi đó, tập nhạc mới của Mariah Carey vừa được trình làng tại Pháp, sau khi gặp thất bại trên thị trường Anh Mỹ.
Tiếng Ca Trù trên sông Hương
Trác Như
6/2014
Hà Thanh và Thái Thanh
Năm 1940, một chàng trai Hải Phòng lưu lạc đến tận sông Hương ở Huế để rồi thai nghén một ý nhạc kéo dài cả mấy năm. Sông và núi ở Huế đã khiến Văn Cao mơ đến chốn tiên cảnh đã từng khiến hai chàng Lưu và Nguyễn quên cả lối về. Nguồn cảm hứng trên tưởng có lúc đã phôi pha nhưng không ngờ lại trổi dậy khi người thanh niên 18 tuổi trở về Hải Phòng và bất chợt nghe được điệu ca trù trên dòng sông Phi Liệt năm 1941. (1)
Quỳnh Lan, tiếng hát như tặng phẩm từ thượng đế
Du Tử Lê
12/8/2010
Và, Đỗ B.
1.
Khi thiếu nữ ngồi xuống với cây guitar trong lòng, cũng là lúc mái tóc nàng, sau lưng, như một giòng suối dịu dàng, chảy xuôi triền quá khứ.
Khi những âm thanh thoát đi ra từ những ngón thanh xuân của nàng, hòa với tiếng guitar của Xuân Hoàn (bạn đồng hành âm nhạc,) cũng là lúc những ngọn đèn thính phòng đã tắt.
Phương Nam độc quyền khai thác các ca khúc của Vũ Thành An
7/6/2014
TT – Tại buổi họp báo giới thiệu về Hội chợ băng đĩa lần 10 vào sáng 6-6, Phương Nam phim cho biết sẽ độc quyền khai thác và sử dụng tại VN tất cả sáng tác của nhạc sĩ Vũ Thành An trong thời hạn 10 năm.
Mẹ Tôi
Từ Dung
25/5/2014
Bà Hoàng Đạo
Tôi không biết phải bắt đầu ra sao khi viết về mẹ tôi, vì có rất nhiều điều để nói. Cũng có thể dưới con mắt chủ quan, tôi nghĩ bà là một trong những người phụ nữ phương Đông tuyệt vời nhất trên cõi đời này. Người mẹ dịu hiền mà tôi được may mắn biết đến, với đầy đủ những đức tính về công, dung, ngôn, hạnh của một người đàn bà Á Đông, đã hy sinh cả một cuộc đời mình cho chồng, cho con và cho những nghĩa cử từ thiện ngoài xã hội với nụ cười luôn trên môi cùng chiếc răng khểnh duyên dáng.
Tác giả ca khúc ‘Tình lỡ’ qua đời
Thiên Hương
23/5/2014
(TNO) Theo thông tin từ ca sĩ Ánh Tuyết, nhạc sĩ Thanh Bình, tác giả của ca khúc Tình lỡ, đã qua đời tại nhà riêng vào lúc 4 giờ sáng nay 23.5, thọ 82 tuổi.
Nhạc sĩ Thanh Bình – Ảnh: Hà Đình Nguyên
Ca sĩ Ánh Tuyết cho biết rạng sáng nay 23.5, chị nhận được điện thoại từ người cháu gọi nhạc sĩ Thanh Bình bằng cậu cho biết nhạc sĩ đã yếu đi dần và có khả năng không qua khỏi. Ngay lập tức, chị tức tốc chạy sang nơi ở hiện tại của tác giả Tình lỡ nhưng khi đến nơi thì ông cũng đã trút hơi thở cuối cùng.
Nhạc sĩ Tô Vũ qua đời
13/05/2014
TTO – Nhạc sĩ Tô Vũ đã qua đời vào 3g30 phút sáng 13-5 tại nhà sau thời gian bệnh nặng. Chị Hoàng Hương, nguyên Trưởng phân viện Văn học nghệ thuật phía nam tại TP.HCM (ái nữ của nhạc sĩ Tô Vũ), đã xác nhận thông tin trên với Tuổi Trẻ Online sáng 13-5.
Chị cũng cho biết nhạc sĩ đã nhập viện (Bệnh viện Quân dân Miền Đông, Q.9, TP.HCM) từ ngày 28-2 vì chứng xuất huyết bao tử. Sau khi nhập viện, tình trạng sức khỏe của ông liên tục có những chuyển biến xấu, chuyển qua viêm phổi và rối loạn chất điện giải nên ông đã nhập viện tại bệnh viện Thống Nhất.
Trưa 12-5, ông được bệnh viện cho về nhà và “ra đi” vào sáng 13-5 trong vòng tay của người thân.
Eurovision 2014 : Ca sĩ chuyển giới Conchita Wurst, niềm tự hào của Áo
Thanh Hà
11/5/2014
Nghệ sĩ Áo Conchita Wurst, họp báo tại Vienna, 11/05/2014, sau khi đoạt giải thưởng Eurovision lần thứ 59. Reuters
Ngày 10/05/2014 Áo bất ngờ đoạt giải ca nhạc Châu Âu Eurovision 2014 tổ chức tại Copenhagen, Đan Mạch, nhờ giọng hát xuất chúng của Conchita Wurst. Tác phẩm Rise like a Phoenix Wurst đã áp đảo cuộc tranh tài, về đầu với 290 điểm. Người Áo càng tự hào về bộ râu của cô ca sĩ có vòng eo số 8 đầy quyến rũ này.
Xin quê hương giấc ngủ thật hiền
Trương Quý
10/5/2014
Có lẽ lúc chọn bài để hát hôm nay tại Hà Nội, Khánh Ly cũng chưa thể biết hiệu ứng thế nào. Nhưng quả thực khi ở giữa chương trình, sau khi đã hát gần chục bài Trịnh Công Sơn, song ca với Thái Châu bài “Niệm khúc cuối” của Ngô Thụy Miên và hát bản tango “Vũ nữ thân gầy” (lời Việt Phạm Duy cho bản La Cumparsita), và sau khi Quang Thành, Hà Anh Tuấn đã hát, đạo diễn có cho bật lại đoạn mở đầu giới thiệu băng Sơn Ca 7 trên nền clip hình máy quay băng AKAI và hình Khánh Ly thời ấy, thì dĩ nhiên người Hà Nội đã có thể nói là gặp người quen. Và chương trình đến đó có thể coi như đã rất thành công, khi nữ nhân vật chính cất giọng làm chủ không gian khán phòng 4000 chỗ của TTHNQG, sang sảng và đanh chắc, hơn cả mong đợi.
Vua ca vọng cổ Út Trà Ôn
Lê Phước
10/5/2014
Vua vọng cổ Út Trà Ôn (DR)
Bản vọng cổ được xem là “bài bản vua” của làng tài tử- cải lương. Và mỗi khi nhắc đến tài viết lời thì người ta nghĩ ngay đến “vua soạn lời vọng cổ” Viễn Châu, còn khi đề cập đến tài ca vọng cổ thì người mộ điệu nghĩ ngay đến Út Trà Ôn, nghệ sỹ được mệnh danh “Vua vọng cổ” và “Đệ nhất danh ca” suốt hơn nửa thế kỷ qua.
Ngày Trở Về Của Khánh Ly
Huyền Chiêu
6/5/2014
“Ngày trở về” là tên bài hát của Phạm Duy mà cô bé Khánh Ly đã hát và đoạt giải nhì trong một lần trốn gia đình đi thi tại một cuộc thi hát ở Saigon . Có lẽ bà không ngờ cuối đời, bà lại trốn dư luận để trở về đứng trên sân khấu đất nước mà bà đã bỏ ra đi , ở tuổi 69.
Với thông tin Khánh Ly sẽ nhận khoảng 100.000 Dollars trong tất cả buổi biểu diễn tại VN, nhiều người trách Khánh Ly vì tiền phản bội lại những tuyên bố trước đây của mình.
Tiền là đương nhiên cho một ca sĩ chuyên nghiệp và hầu như đang thất nghiệp như Khánh Ly..
Nguyễn Ánh 9: ‘Tôi coi Khánh Ly là thần tượng’
Tâm Giao
7/5/2014
Nam nhạc sĩ mê đắm chất “bụi”, ngang tàng bất cần đời và nét an nhiên tự tại trong tiếng hát Khánh Ly.
Nguyễn Ánh 9 có mặt trong một buổi tập nhạc của Khánh Ly tại TP HCM. Vị nhạc sĩ hơn 74 tuổi này chính là người đệm đàn cho tiếng hát của danh ca nhạc Trịnh ngày xưa. Họ từng là cặp nhạc công – ca sĩ nổi tiếng những năm 1970. Nam nhạc sĩ luôn giữ cho mình nhiều kỷ niệm quý giá với người bạn mà ông coi là tri kỷ, là thần tượng của mình.
– Ông cảm thấy thế nào khi hay tin Khánh Ly về nước biểu diễn?
– Tôi rất thiết tha muốn Khánh Ly về hát và nhiều người chắc cũng muốn vậy. Lứa già như tôi nghe lại Khánh Ly là gặp lại kỷ niệm, gặp lại thời tuổi trẻ của mình. Còn giới trẻ thì háo hức muốn nghe vì tò mò muốn biết ca sĩ Khánh Ly là ai mà nổi tiếng như vậy, tiếng hát của một người tầm 70 tuổi sẽ như thế nào. Bản thân tôi cũng hồi hộp không biết tiếng hát của cô ấy bây giờ ra sao. Ngày xưa tôi từng cảm nhận đó là tiếng hát lạc loài bởi cô đơn, thì mấy chục năm nay tiếng hát đó vẫn còn lạc loài bởi chưa được đậu về trên đất quê hương. Nhưng tôi tin là tình yêu mà Khánh Ly dành cho âm nhạc Trịnh Công Sơn thì muôn thuở vẫn vậy.
– Ông và Khánh Ly có mối duyên như thế nào trong âm nhạc?
– Tôi có cái duyên với Khánh Ly một cách ngộ nghĩnh lắm vì cả ba người chồng của cô ấy đều là bạn của tôi. Những năm 1970, tôi là người đệm đàn cho Khánh Ly hát.
Từ khi Khánh Ly sang Mỹ, tôi có dịp gặp cô ấy ở Mỹ năm 2005. Chúng tôi có cái lạ là chưa bao giờ gọi điện thoại cho nhau. Tôi chỉ liên lạc với chồng của cô ấy. Còn gặp ở Việt Nam thì từ đó đến nay là lần thứ ba. Lần đầu tiên Khánh Ly về thì còn Trịnh Công Sơn. Sơn gọi tôi ra quán gặp nhau. Ba người chúng tôi ngồi tâm tình được hơn một tiếng đồng hồ. Lần thứ hai Khánh Ly về thì Sơn không còn. Cô ấy có tới nhà tôi ăn uống, đàn hát.
– Tình bạn của hai người gắn kết ra sao?
– Tôi và Khánh Ly có thể hiểu nhau mà không cần nói. Bởi vì những gì tôi muốn nói thì Khánh Ly đã hiểu hết rồi và ngược lại. Giữa hai chúng tôi có một điểm chung là đều coi Trịnh Công Sơn là thần tượng của mình. Và tôi cũng coi Khánh Ly là thần tượng. Bởi tôi thích chất “bụi”, ngang tàng bất cần đời, an nhiên tự tại trong tiếng hát của cô ấy, bất cần mà không hề ngạo mạn. Tôi nghĩ, hát được như vậy thì chỉ có trời cho chứ không ai cố ý tạo nên được và không có người thứ hai nào hát giống y hệt được. Có một tấm hình tôi với Khánh Ly chụp với nhau. Cô ấy tặng tôi, phía sau ghi “Mãi mãi nhớ nhau”.
Chúng tôi đều học được từ Trịnh Công Sơn nhiều lắm như cái tâm từ bi hỉ xả, lấy cái hỉ xả hóa giải hết mọi lỗi lầm, giận hờn, để nhìn mọi người bằng con mắt, bằng tình cảm rất người theo kiểu “cứ yêu nhau đi”. Mình yêu người ta, người ta yêu lại mình thì tốt còn không thì thôi. Tôi nghĩ nghệ sĩ cần phải vậy, cần thả lòng mình ra với mọi người.
– Tính cách nào ở Khánh Ly khiến ông thấy ấn tượng?
– Khánh Ly là một người phụ nữ mạnh mẽ, cá tính. Hồi xưa cô ấy hút thuốc ghê lắm. Ngồi với nhau, tôi đốt thuốc lúc nào cũng đốt hai điếu, tôi một điếu, cô ấy một điếu. Người ở ngoài thời đó nhìn vô thấy cảnh đàn bà ngồi hút thuốc thì ngứa mắt lắm, cũng xì xào đồn đoán này kia. Tôi với Khánh Ly nghe loáng thoáng thì nói giỡn với nhau: “Kệ, ai nói gì thì nói”. Cô ấy uống rượu ít, nhưng hút thuốc nhiều. Có một đợt Khánh Ly bệnh, bác sĩ cấm hút thuốc, cô ấy cũng ráng cai, tưởng bỏ thuốc thì giọng hát trong trẻo hơn. Ai dè, khi hát lên cô ấy nhận ra tiếng hát không có chất nhựa, chất khàn rất hay của… thuốc lá. Vậy là Khánh Ly nói: “Thôi kệ, còn sống bao nhiêu năm thì hút bao nhiêu năm”, rồi quyết định hút tiếp.
Khánh Ly không bao giờ biết tiền bạc là gì. Chồng báo đi hát ở đâu thì cô ấy đi, còn mọi chuyện tiền bạc để ông chồng tính.
 |
| Nguyễn Ánh 9 vui mừng gặp lại Khánh Ly – người bạn tri kỷ trong âm nhạc. |
– Kỷ niệm nào ông nhớ nhất về nữ danh ca?
– Hồi tôi đệm đàn cho Khánh Ly ở bên Nhật, cô hát bài Diễm xưa với bài Ca dao mẹ. Người ta yêu cầu tôi đàn guitar chứ không thích đàn piano. Trên đường hát xong về nhà, tôi vẫn còn mang cây đàn trên vai. Khi về đến khách sạn, đứng trong thang máy, Khánh Ly hỏi tôi: “Ánh, mày còn yêu cô đó nữa không?”. Sẵn cây guitar tôi gảy rồi hát chơi: “Không, không, tôi không còn, tôi không còn yêu em nữa…”. Khi về đến Sài Gòn, Khánh Ly nhắc lại câu tôi hát chơi trong thang máy rồi kêu tôi viết thành bài hát để cô ấy đem đi hát ở đại nhạc hội do ban nhạc Shotguns đệm. Khi cô ấy hát bài Không xong thì Ngọc Chánh, chủ ban nhạc Shotguns đề nghị nhường lại cho Elvis Phương hát. Từ đó bài Không mới gắn với nam ca sĩ này. Đó là bài hát đầu tiên mà tôi sáng tác.
– Trong các bản nhạc Trịnh mà ca sĩ Khánh Ly hát, ông thích bài gì nhất?
– Tôi thích nhất bài Tình sầu. Có một cuốn băng Khánh Ly hát lúc đó, mở đầu cuốn băng tôi độc tấu bài Tình sầu, xong rồi cô ấy giới thiệu: “Vừa rồi là bản nhạc của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn thể hiện qua ngón đàn của Nguyễn Ánh 9. Bây giờ Khánh Ly xin hát, Nguyễn Ánh 9 đệm đàn”. Ai nghe cũng ngạc nhiên, bởi vì xưa giờ đâu có ai thu băng tiếng hát mà đàn nguyên một bản không hát, xong rồi giới thiệu người đệm đàn. Khánh Ly làm nhiều cái mắc cười lắm, cô ấy hứng chí lên là làm mà làm một cách tự nhiên, hồn nhiên. Bữa đó, cô ấy làm đạo diễn luôn cho cuốn băng, tôi chỉ có việc nghe cô ấy bày trò, kêu gì làm nấy.
– Nhiều người nói chất giọng của Khánh Ly là liêu trai, còn ông thì sao?
– Tiếng hát Khánh Ly là tiếng hát “ngang phè phè”, rất tròn vành rõ chữ, không có chút kỹ thuật, hoàn toàn mộc mạc, bản năng nhưng cảm nhận có sức hút ghê gớm. Tiếng hát của cô ấy đặc biệt lắm và chỉ hợp nhất với nhạc Trịnh Công Sơn, như là trời sinh ra một cặp như vậy. Có nhiều ca sĩ hát nhạc Trịnh nhưng tôi nghe vẫn thấy thiếu thiếu một cái gì đó, chỉ Khánh Ly là trọn vẹn. Từng gắn bó đệm đàn cho người bạn này một thời gian dài, tôi còn nhận thấy điều đáng quý nữa là cô ấy rất biết cách hòa quyện tiếng hát với tiếng đàn để làm tôn lên cái hay của nhạc phẩm.
 |
| Nguyễn Ánh 9 và chồng hiện tại của Khánh Ly là bạn bè. |
– Trong dịp hội ngộ này, ông có kế hoạch nào với người bạn tri kỷ này?
– Quà tôi dành cho Khánh Ly là đĩa than nhạc của tôi, có bài Mùa thu cánh nâu. Tôi thích Khánh Ly hát bài Mùa thu cánh nâu. Cô ấy hát một cách rất giản dị, có hồn. Tôi còn mong mỏi có dịp đệm đàn cho Khánh Ly hát nhưng đợt này thì khó vì chương trình đã có ban nhạc riêng.
Tâm Giao
Nguồn: http://giaitri.vnexpress.net/tin-tuc/gioi-sao/trong-nuoc/nguyen-anh-9-toi-coi-khanh-ly-la-than-tuong-2987122.html
Danh ca Khánh Ly đã về Việt Nam
BBC, 2/5/2014
Ca sỹ Khánh Ly sẽ biểu diễn một ̣đêm duy nhất ở Hà Nội hôm 9/5
Nữ ca sỹ Khánh Ly đã tới thăm mộ nhạc sỹ Trịnh Công Sơn ở Thủ Đức trước khi được nói sẽ bay ra Hà Nội để thực hiện buổi biểu diễn hôm 9/5.
Các báo Việt Nam đăng nhiều hình ảnh về chuyến thăm chiều thứ Năm 1/5, khi nữ danh ca mặc áo dài tím tới thăm mộ phần của “người tri kỷ” tại Nghĩa trang Gò Dưa, Thủ Đức, TP HCM.
Phật Giáo trong mạch sống, hình thành và phát triển loại hình đờn ca tài tử
Dương Kinh Thành
Đờn Ca Tài Tử (ĐCTT) được UNESCO chính thức ghi danh ngày 5/12/2013, ngày 11/2/2014 đã trao quyết định công nhận là di sản văn hóa phi vật thể đại diện nhân loại.
Cao Văn Lầu
Đây là một trong 8 di sản văn hóa phi vật thể của Việt Nam được UNESCO công nhận và là duy nhất của Nam Bộ sau Nhã Nhạc Cung Đình Huế (2003). Không Gian Cồng Chiêng Tây Nguyên(2005), Dân ca Quan Họ Bắc Giang-Bắc ninh(2009), Ca Trù(2009), Lễ Hội Thánh Gióng (2010), Hát Xoan (2011), Lễ Hội Hùng Vương (2012).
Sự ra đi, trở về và hội nhập
Vũ Hoàng, phóng viên RFA
2014-04-28
Ca sĩ Lệ Thu trong hát trong chương trình Tình khúc vượt thời gian tổ chức tại VN Photo courtesy of giaidieuxanh.vn
Sau biến cố 30/4, cũng như nhiều người Việt phải ly tán, số đông nghệ sĩ sống tại Sài Gòn thời gian sau đó cũng phải tìm đường ra đi, họ bôn ba trên khắp năm châu bốn bể, nhưng rồi phần đông các nhạc sĩ, ca sĩ về lập nghiệp tại Hoa Kỳ – quốc gia tập trung đông nhất người Việt sống bên ngoài Việt Nam, để tiếp tục cống hiến cho sự nghiệp âm nhạc và ca hát.
Giữa bãi hoang, ngó về đền đài
Tuấn Khanh
13/4/2014
Ngay khi có tin xác định ca sĩ Khánh Ly về nước trình diễn, có thể là buổi duy nhất, ngày 9.5 ở Hà Nội, đã có không ít lời khen tiếng chê lao xao. Và trong đó, không ít lời bình phẩm rằng “thật vô lý khi bỏ ra một số tiền rất lớn để vào nghe một tiếng hát nay đã… phều phào”.
Không thể không nhìn thấy đó là một quan điểm hết sức thực tế. Rõ ràng việc dùng số tiền bằng cả tháng lương của một người bình thường để vào nghe một tiếng hát nay đã 70 tuổi, thì thật lạ.
Khi các “Tình Nhân La Tinh” hát nhạc Julio Iglesias
Tuấn Thảo
Thứ bảy 12 Tháng Tư 2014
Latin Lovers ghi âm các bản nhạc tình của các crooner La Tinh (DR)
Chưa đầy một năm sau thành công rực rỡ của hai album đề tựa Thế hệ Goldman, tiếp nối sau đó với tập nhạc Forever Gentlemen, làng nhạc Pháp chuẩn bị tung ra một album mới với tựa đề Latin Lovers. Đúng như tên gọi của nó, tập nhạc này chủ yếu khai thác các bản nhạc trữ tình nổi tiếng của các giọng ca crooner La Tinh.
Khánh Ly trở về
Dạ Ly
11/4/2014
Mặc dù đã được Cục Nghệ thuật biểu diễn đồng ý cho phép trở về VN biểu diễn vào ngày 24.9.2012, nhưng mãi đến tháng 4 năm nay nữ danh ca Khánh Ly mới có thông tin và những chia sẻ cụ thể về show diễn đầu tiên của chị tại VN.
Ca sĩ Khánh Ly – Ảnh: Do Viet Vision cung cấp
Những bí mật lần đầu được tiết lộ về nhạc sỹ Trịnh Công Sơn
Nhà báo Huỳnh Phi Long (Gia Hoàng lược ghi)
01/04/2014 14:25 PM
Tròn 13 năm kể từ ngày mất cố nhạc sỹ Trịnh Công Sơn (01/04/2001), lần đầu tiên người bạn rất thân của ông – nhà báo Huỳnh Phi Long đã có những chia sẻ, tiết lộ về những bí mật của vị nhạc sỹ tài hoa này.
Út Bạch Lan : Tiếng ca nức nở tự đáy lòng
22/4/2014
Trong lịch sử cải lương gần 100 năm nay, người mộ điệu đã nhiều giọng ca nữ mùi mẫn, điêu luyện. Thế nhưng, nếu phải xếp thứ hạn, thì đứng hàng số một phải là nữ nghệ sỹ Út Bạch Lan, một giọng ca đã thành danh hơn 60 năm, một giọng ca điêu luyện và như tiếng nức nở tự đáy lòng, một giọng ca được mệnh danh là “Nữ vương sầu nữ”.
Sầu nữ Út Bạch Lan và Vua viết lời vọng cổ Viễn Châu ảnh/ DR
Ca nhạc truyền hình sống lại?
Quỳnh Nguyễn
16/3/2014
TT – Vài triệu cho đến khoảng 20 triệu đồng/cặp vé xem live show ca nhạc trong thời buổi kinh tế khó khăn như hiện tại đã làm sống lại mảnh đất ca nhạc truyền hình từng bị “la ó” nhiều năm về trước.
Việc xuất hiện của “gương mặt mới” Tôi tỏa sáng (truyền hình trực tiếp lúc 20g30 thứ bảy tuần thứ ba mỗi tháng trên VTV9, bắt đầu từ ngày 15-3) phần nào cho thấy ca nhạc truyền hình đang lúc hồi sinh, giành lại thị phần đã mất từ tay trò chơi truyền hình và truyền hình thực tế.
Nghệ sĩ Thanh Lan
Vũ Hoàng, phóng viên RFA
16/3/2014
Từ những thập niên 60, 70 của thế kỷ trước, nghệ sĩ Thanh Lan đã trở thành hiện tượng trong làng văn nghệ Việt Nam, cô nổi danh không chỉ bởi tiếng hát ngọt ngào, vẻ đẹp mặn mà, quyến rũ mà còn bởi cô là nghệ sĩ hiếm hoi thực hiện thành công trên cả lĩnh vực điện ảnh, kịch trường và âm nhạc. Sang định cư tại Hoa Kỳ từ cuối năm 1993, nghệ sĩ Thanh Lan vẫn nổi tiếng với những ca khúc nhẹ nhàng, tình tứ, êm ái thuở nào. Trong chương trình âm nhạc kỳ này, cô dành cho Vũ Hoàng cuộc trò chuyện thân mật, mời quí vị cùng theo dõi.
Hà Thanh: Dư Âm
Đạo diễn điện ảnh Đặng Nhật Minh
“Từ trước năm 75, ở ngoài Bắc tôi đã được nghe qua đài phát thanh Sài Gòn tiếng hát của Hà Thanh, một giọng hát không lẫn với bất kỳ ca sĩ nào khác ở miền Nam và đương nhiên là cả miền Bắc. Tôi mê nhất bài Bến Xuân của Văn Cao và Chiều Mưa Biên Giới (không biết của nhạc sĩ nào) do Hà Thanh hát với những luyến láy ở cuối mỗi câu làm mê hoặc người nghe đến như vậy. Sau giải phóng tôi về Huế muốn tìm gặp Hà Thanh nhưng nghe nói cô đã vào Nha Trang, rồi Sài Gòn… Mãi đến năm 2005 khi sang Boston theo lời mời của Trung tâm William Joiner, tình cờ đến thăm một ngôi chùa, các sư cho tôi biết ca sĩ Hà Thanh thường lui tới đây để hát những bài thiền ca.”
Nghe lại CD “Rời Nhau” nhớ cô Thái Thảo
Nguyễn Sĩ Hạnh
8/3/2014
Bữa nay long weekend – ngày thứ Hai 10.3.2014 này dân Úc nghỉ lễ Lao Động – lui cui dọn dẹp cái phòng làm việc bề bộn chợt thấy một cái CD cũ là lạ nằm trong góc tủ. Lấy ra coi thì là CD Rời Nhau của cô Thái Thảo do Duy Cường hòa âm, Dream Studio làm năm 1993. Mèn đéc ơi, mới đây mà đã 21 năm!
Rời Nhau – Thái Thảo
Bỏ CD vô máy, nghe lại giọng ca trẻ trung ấm áp, nhìn hình bìa và tưởng tượng ra cô Thái Thảo của 21 năm trước, sexy và duyên dáng. Chắc giờ cô vẫn còn duyên dáng, vì cái duyên dáng không rời người đàn bà đẹp dù theo năm tháng. Cô đã chính thức giã từ sân khấu lâu lắm rồi[1] nhưng có thật vậy không? hay nói cách khác, ánh đèn sân khấu có thực sự bao giờ rời bỏ cô? Bạn nên nhớ cô là con gái của nhạc sĩ số một của Việt Nam – Phạm Duy, và là vợ của ca sĩ Tuấn Ngọc – giọng nam hàng đầu của thế hệ ông (và tới giờ cũng chưa có ai thay thế được!)
Ngọc Lan – Nữ hoàng nhạc trữ tình Việt Nam
Nhật Hạnh
6/3/2014
Người nghe nhạc Việt có lẽ không ai là không biết đến Ngọc Lan, nàng ca sĩ hồng nhan mà đoản mệnh, đã từng đốn gục biết bao trái tim si tình bằng nhan sắc và giọng hát diễm lệ của mình. Xuất hiện và nổi tiếng trên sân khấu ca nhạc ngay từ những năm đầu thập niên 80, đi qua suốt hai mươi năm chặng đường ca hát, với một gia tài đồ sộ chừng 800 ca khúc thu âm, Ngọc Lan đã thực sự ghi dấu ấn sâu đậm lên nền nhạc trữ tình đương đại Việt Nam. Không màu mè, không khoa trương, cô giống như một bóng hồng lướt qua lâu đài âm nhạc, tặng lại cho đời một thanh sắc khó phai, cái mà nhạc sĩ Trần Thiện Thanh đã từng nói: “Ngọc Lan đã tạo ra một trường phái mang tên Ngọc Lan”, ảnh hưởng tới nhiều thế hệ ca sĩ sau này.
Nghệ sĩ Vũ Minh Vương qua đời
Thiên Hương
7/3/2014
(TNO) Nghệ sĩ Vũ Minh Vương trút hơi thở cuối cùng vào chiều 6.3 tại Bệnh viện Điều dưỡng quận 8, TP.HCM sau gần 40 năm miệt mài cống hiến cho sân khấu cải lương.
Nghệ sĩ Vũ Minh Vương – Ảnh: T.L
Ban nhạc “Con đường Lụa” nuôi dưỡng âm nhạc kết hợp các nền văn hóa
23.1.2014
Suốt 15 năm, Ban nhạc “Con đường Tơ Lụa,” một nhóm các nhạc sĩ dưới sự điều khiển của nhạc sĩ đại hồ cầm lừng danh Yo-Yo Ma, đã làm say mê các cử tọa với tài nghệ và các công cuộc hợp tác và sự hài hòa giữa các nền văn hóa – rất giống với tinh thần của con đường mua bán Tơ lụa cổ xưa.
Nguồn: VOA
Dân ca miền Trung
Vũ Hoàng, phóng viên RFA
23/2/2014
Nghệ sĩ với trang phục và nhạc cụ truyền thống trong lễ khai mạc Festival Huế năm 2002 AFP photo
Trong chương trình âm nhạc cuối tuần kỳ này, G.S, T.S, nhạc sĩ Trần Quang Hải trình bày về sự hình thành, những nét đặc trưng của dân ca miền Trung:
Dân ca miền Bắc
Vũ Hoàng, phóng viên RFA
16/2/2014
Hai ca sĩ trong trang phục truyền thống hát quan họ tại lễ hội mùa xuân hàng năm tại tỉnh Bắc Ninh. AFP photo
Trong chương trình âm nhạc cuối tuần kỳ này, G.S, T.S, nhạc sĩ Trần Quang Hải trình bày về sự hình thành, những nét đặc trưng của dân ca miền Bắc và trong 2 kỳ tiếp theo, nhạc sĩ Trần Quang Hải sẽ tiếp tục với dân ca miền Trung và miền Nam.
Minh Vương : 50 năm trạng nguyên vọng cổ
Lê Phước 1/3/2014
Nghệ sĩ Minh Vương trong Rạng Ngọc Côn Sơn (DR)
Cách đây tròn 50 năm, Ban cổ nhạc Trường Giang của thầy đờn Út Trong đã đứng ra tổ chức cuộc thi ca vọng cổ mang tên “Khôi nguyên vọng cổ”. Trong vòng chung kết diễn ra tại rạp hát Quốc Thanh (Sài Gòn), thí sinh Nguyễn Văn Vưng đoạt giải nhất, Diệu Nga đạt giải nhì và Xuân Lan giải ba.
Tina Turner : Tập nhạc Love Songs của Nữ hoàng nhạc rock
22/2/2014
Hãng đĩa Parlophone vừa cho phát hành tuyển tập Love Songs, chủ yếu bao gồm các tình khúc chọn lọc ăn khách trước đây của Tina Turner. Album này đánh dấu đúng 30 năm ngày Tina Turner chinh phục ngôi vị Nữ hoàng của làng nhạc rock.
Tên thật là Anna Mae Bullock, Tina Turner thành danh từ đầu những năm 1960 với ban nhạc Ike & Tina Turner. Xuất thân từ một gia đình nghèo, Tina về sống với ông bà ngoại, sau khi cha mẹ cô ly thân. Thời còn nhỏ, cô kiếm sống nhờ nghề giúp vịệc nhà, và nuôi mộng trở thành y tá. Tại một quán nhạc, Tina tình cờ gặp Ike Turner, thành viên sáng lập ban nhạc Kings of Rhythm..
Những tiếng nhung mềm năm xưa
Quỳnh Giao
5/2/2014
Ca sĩ Anh Ngọc
Ngay trước Tết, Quỳnh Giao gặp lại một nghệ sĩ khi ông cùng phu nhân thăm California trong vài ngày. Từ đó, mấy ngày Xuân lại thấy váng vất những tiếng hát năm xưa.
Thời xưa, giới nghệ sĩ ưa gọi ba người bạn chí thiết là “Three Caballeros,” cùng có dáng cao dong dỏng và bàn tay ít khi rời ly rượu. Hai người đã ra đi là Hoài Bắc Phạm Ðình Chương và Mai Thảo. Người còn lại là Anh Ngọc. Ông có tiếng hát mà Quỳnh Giao vẫn gọi là trượng phu trong nhiều bài tạp ghi trước đây.
Ca Sĩ Bạch Yến – với 50 năm tận tụy trong nghệ thuật
Trường Kỳ
Với 50 năm góp mặt trong lãnh vực nghệ thuật, Bạch Yến rất xứng đáng được coi là một nữ nghệ sĩ có quá trình hoạt động lâu dài nhất cho đến ngày hôm nay. Với những thăng trầm trong cuộc sống cũng như trong nghề nghiệp, tên tuổi của chị vẫn là một tên tuổi lớn trong việc giới thiệu nền văn hoá Việt Nam với khán giả năm châu qua nhạc dân ca cổ truyền hiện nay cũng như từng góp mặt trong giới “show business” tại Hoa Kỳ trong một thời gian dài.
Valentine: Người Pháp nghe nhạc gì khi làm “chuyện ấy”
15/2/2014
Hôm qua là ngày Valentine và nhân Ngày lễ Tình yêu, kênh âm nhạc Spotify cùng với trang web hẹn hò eDarling đã thực hiện một cuộc thăm dò ý kiến : Bạn thích nghe tình khúc nào khi đang làm ‘‘chuyện ấy’’ ? Câu hỏi này không chỉ dành riêng cho người Pháp mà còn được đặt với cư dân mạng ở các nước Ý, Đức, Thụy Sĩ, Áo, Ba Lan hay Tây Ban Nha …
Kết quả thăm dò cho thấy, khi có người yêu thì thầm bên tai, thủ thỉ mơn trớn, vuốt ve tỏ tình, bản nhạc mà người Tây Ban Nha thích nhất vẫn là tình khúc “How Deep Is Your Love” của nhóm Bee Gees. Oldies but goldies : Nhạc xưa mà nhạc vàng. Hoá ra, dân Tây Ban Nha vẫn mê các tình khúc chưa phai mòn với thời gian. Thời buổi khó khăn nên không có gì bằng “ăn chắc mặc bền”.
“Cú lừa” làm rung chuyển nền âm nhạc Nhật Bản
Bích Ngọc
10/2/2014
(Dân trí) – Mới đây, nền âm nhạc Nhật Bản phải đón nhận một tin động trời khi thiên tài âm nhạc Mamoru Samuragochi vốn được coi là “Beethoven của Nhật” hóa ra không hề bị mất thính giác và những bản nhạc nổi tiếng của ông, thực tế lại do một người khác viết hộ. Những thông tin này được khẳng định sau khi chính “nhà soạn nhạc” Mamoru Samuragochi thú nhận rằng ông đã thuê một người khác sáng tác ra những nhạc phẩm vốn được đánh giá là thành công nhất trong sự nghiệp sáng tác của mình.
Năm mới, thú chơi cũ
Lê Thanh Hải
2/2/2014
SGTT.VN – Cũng lâu lắm rồi mới có một tín hiệu vui về âm nhạc, dù không biết kéo dài được bao lâu: thú sưu tầm và nghe đĩa than quay trở lại.
Một trong những máy quay đĩa độc đáo chính tác giả tự chế từ các linh kiện máy quay đĩa nổi tiếng thế giới.
Tôi nghe đĩa than từ nhỏ – nghe mono thôi – từ cái máy quay đĩa Phonet của Cộng hoà dân chủ Đức to như cái valy, loa liền gắn trên nóc, mở ra là nghe, mà nghe toàn nhạc cổ điển, nhạc nhẹ thì có vài cái thôi – đĩa dân ca Thái Bình Dương, đĩa Robertino, đĩa Xương rồng với bài Chiều Matxcơva nổi tiếng chơi nhanh như ăn cướp của Rumani… một biểu hiện mông muội về nhạc nhẹ dành cho lớp trẻ hiếu động của các nước xã hội chủ nghĩa. Thế mà thích, thế mà ăn sâu vào ký ức. Có lẽ bởi hồi đó “khát” văn hoá quá và mỗi lần được nghe nhạc là cả một nghi thức rất trang trọng thường chỉ xảy ra vào dịp cuối tuần.
Đôi dòng cảm nhận về ca khúc “Xuân này con vắng nhà”
Đức Bình
1.2.2014
Năm nào cũng vậy, khi tiếng chim hót vang trên đầu cành, đánh thức nụ tầm xuân hé nở, những nụ đào hồng, những cánh mai vàng đua nhau khoe sắc, dệt lên bức thảm màu thiên nhiên rực rỡ, bao dung, lay động lòng người, thì cũng là lúc người ta bắt đầu cảm nhận được những tiếng giao hòa của trời đất, đắm mình trong những giai điệu rộn ràng của mùa xuân, lồng lộng sắc xuân.
Bầu trời cao rộng hơn, mặt đất xanh hơn, với những chồi non lộc biếc hòa cùng sắc màu quần áo mới của đàn trẻ nhỏ, khiến người ta lại khắc khoải nhớ về những ngày xuân ấu thơ.
Khai quật thú chơi băng cối cực đỉnh
Hạnh Phương
1/2/2014
Chán nhạc số, dân nghiền âm thanh ùn ùn trở lại với đĩa than, băng cối để được hưởng cái thú vừa được nghe nhạc chất lượng tuyệt hảo, vừa được nhìn vòng quay chậm rãi của những cuốn băng.
Tôi còn nhớ những năm 1980, khi còn bé xíu, thường thấy bố mở nghe nhạc Chế Linh trên chiếc máy quay băng cối cũ kỹ đặt chốc cái tủ ly. Thi thoảng lại thấy giọng hát bị méo đi mỗi khi đi qua những chỗ băng bị nhàu. Hình ảnh những cuốn băng cối quay tít hồi ấy thật là khó quên với những người dân Hà Nội.
Ngựa trong nhạc Trịnh
Lê Tiên Long 30/1/2014
Năm Giáp Ngọ đã về, khắp mọi nơi có người Việt sinh sống, những bản nhạc xuân đang vang lên rộn rã. Những người yêu nhạc Trịnh cũng có niềm vui riêng ngày Xuân năm Ngọ: Nghe những ca khúc có nhắc đến ngựa của ông.
Xem lại trong kho tàng trên 200 ca khúc mà nhạc sĩ họ Trịnh đã sáng tác, có đến gần chục bài có hình ảnh ngựa. Vì sao ngựa xuất hiện nhiều trong nhạc Trịnh, liệu có phải Trịnh Công Sơn “cầm tinh” con ngựa? Ông sinh năm 1939, tuổi Mão. Do đó, chưa có cơ sở nào để lý giải sự xuất hiện của loài động vật này trong các ca khúc của ông.
Nghệ sĩ Út Bạch Lan
Trần Hữu Dũng
30/1/2014
Chuyện xưa kể lại, để nhớ để thương Nghệ sĩ Út Bạch Lan là người được giới cải lương và báo chí tôn tặng nhiều mỹ danh nhất: Nữ hoàng vọng cổ, Đệ nhất đào thương, Nữ hoàng sầu muộn, Sầu nữ Út Bạch Lan, Sầu nữ liêu trai, Vương nữ sương chiều…
Nghệ sĩ Út Bạch Lan năm 1960 (ảnh do ông Tăng Văn Trọng cung cấp)
Với giọng ca ngọt nào, sâu lắng, dù hơn nửa thế kỷ trôi qua vẫn lay động, quyến rũ, thấm đẫm tình người.
Ngựa Trong Âm Nhạc Việt Nam
Phạm Anh Dũng
23/1/2014
1. Vài bài hát tựa đề có “Ngựa”:
Bài hát xưa nhất có lẽ là bài Lý Ngưa Ô. Nguyên thủy là một bài dân ca miền Nam, nghe nói do nhạc sĩ Nguyễn Hữu Ba ghi nhạc lai.
Nhạc sĩ viết bài tựa đề có “Ngựa” nhiều nhất là Phạm Duy:
- Chàng Dũng Sĩ Và Con Ngựa Vàng tức Đạo Ca 3 (Phạm Thiên Thư – Phạm Duy)
- Ngựa Hồng tức Rong Ca 9 (Phạm Duy)
- Vết Thù Hằn Trên Lưng Ngưa Hoang (Ngọc Chánh và Phạm Duy)
Mỹ Châu : “Nữ hoàng” có chất giọng liêu trai
Lê Phước
25/1/2014
Một trong những đặc điểm của các nghệ sỹ thuộc thế hệ vàng của sân khấu cải lương, đó là mỗi giọng ca đều có cái riêng, không nhầm lẫn vào đâu được, mỗi khi vừa cất lên là người nghe nhận ra ngay. Và khi nhắc đến những giọng ca đặc biệt thuộc thế hệ này thì không thể nào không nhắc đến Mỹ Châu, một giọng ca và phong cách ca “lạ” mà đến hiện tại vẫn thuộc hàng “độc bộ thiên hạ”.
Nghệ sĩ cải lương Mỹ Châu (DR)
Hồi trước, dù nghệ sỹ cải lương được nổi tiếng, được nhiều người ái mộ, thế nhưng cái định kiến “xướng ca vô loài” vẫn còn nặng lắm. Các bậc làm cha làm mẹ, nhất là ở miền quê, ngại cho con đi làm đào hát. Bởi thế, có nhiều nữ nghệ sỹ cải lương khi khởi nghiệp phải trốn gia đình theo gánh hát. Dù vậy, cũng có một số trường hợp đặc biệt mà ở đó cái nghiệp nghệ sỹ cải lương được sự chấp nhận và chọn lựa của mẹ cha. Nghệ sỹ Mỹ Châu thuộc trong số những trường hợp đặc biệt này.
Ngọc Bích và Nhịp Xe Hoàng Hôn
Quỳnh Giao
22/1/2014
Nhạc sĩ Ngọc Bích từ giã chúng ta mới đó mà đã 12 năm, từ năm 2001. Ông là nhạc sĩ trẻ tuổi nhất trong số đông các nhạc sĩ gia nhập công cuộc kháng chiến chống Pháp từ trước năm 1945. Những tác phẩm họ viết không chỉ thuần túy chính trị mà lạ thay có cả ca khúc trữ tình. Họ là lớp người còn trẻ, chỉ mới vượt qua tuổi đôi mươi, tâm hồn còn trong sáng lành mạnh và dĩ nhiên là vô cùng lãng mạn.
Lớn tuổi nhất là Canh Thân sinh năm 1920, Phạm Duy sinh năm 1921, Văn Cao sinh năm 1923 cùng năm với Nguyễn Hiền, Ngọc Bích nhỏ tuổi hơn cả, sinh năm 1925, cha là một vị bác sĩ thú y, lại có tài sử dụng nhiều nhạc cụ cổ truyền như đàn tranh, bầu và tỳ bà…
Quốc Bảo, như tôi biết
Lam Khê
2006
Khi LK viết blog về Lê Hiếu, có một người bạn đã nói rằng sao LK lại cố tình bỏ qua vai trò của NS Quốc Bảo trong quá trình định hình phong cách nhạc và khẳng định vị trí của ca sỹ có gương mặt baby này. Phải thừa nhận rằng Quốc Bảo đã in dấu ấn khá quan trọng lên Lê Hiếu, và hẳn nhiên, việc “phớt lờ” ông khi nhắc đến Lê Hiếu là một việc khó có thể bỏ qua. LK cũng biết rằng, trong số những người bạn blog của mình, có khá nhiều người yêu quý âm nhạc của Quốc Bảo, và yêu quý con người ông nữa. Nếu LK viết điều gì đó mạo phạm, mong các bạn lượng thứ cho! Bởi rằng, trong số 20 triệu/80 triệu người dân Việt từng nghe nhạc của Quốc Bảo, thì có được bao nhiêu người từng quen biết ông, từng nói chuyện với ông và hiểu rõ về con người ông?? Cho là 400 người đi, thì LK thuộc 19.999.600 người còn lại yêu thích âm nhạc Quốc Bảo mà chưa biết gì về con người thực của ông hết. Chính bởi vậy nên LK chỉ có thể nói lên những cảm nhận về con người Quốc Bảo theo cách của riêng mình, không giống với mọi người, Và, Quốc Bảo, trong suy nghĩ của LK, là……
Quốc Bảo và Từ Hiền Trang
Giáng Son, nữ tính trên từng nốt nhạc!
Vk
17.1.2013
Nếu ai đó từng mê mẩn với giai điệu trong trẻo của “Giấc mơ trưa”, thổn thức cùng “Thu cạn” hay “Chút nắng vàng bay”…, đều nhận định, âm nhạc của Giáng Son (ảnh) cực kì nữ tính, như một thứ đặc trưng để nhận diện.
Gặp Giáng Son mới biết hết một tâm hồn nữ tính, chị đem sự nữ tính đặc trưng đó của mình vào từng câu hát, nốt nhạc. Khi viết nhạc, chị tự cho phép mình có quyền vứt bản thân vào một chốn bồng lai nào đó, tự cho phép mình “trôi trong gương”, chìm vào những “giấc mơ trưa”, hay tự lạc lối đâu đó – gọi một cốc cà phê và uống cạn những tâm sự…
Mùa Xuân trên đỉnh bình yên
Anh Khang
1/2014
Hôm nay vừa nghe lại ca khúc này của Từ Công Phụng. Giờ này bên Việt Nam đã gọi là mùa Xuân cho nên tôi cũng tham lam tưởng tượng mình đang được hưởng chút không khí chuẩn bị đón Tết bên ấy. Bài hát này đã được nhiều ca sĩ thượng thặng trình bày, nhưng lần này tôi chọn Hà Thanh vì cô vừa lìa xa chúng ta. Giọng hát của Hà Thanh trong bài này còn trẻ lắm, trẻ và bình dị như đôi guốc mộc mới toanh của con nít ngày đầu năm. Thế nhưng khi nghe cô hát lần này, tôi chỉ nhớ đến lễ tưởng niệm đơn sơ nhưng chân thật tại một ngôi chùa Việt ở thành phố Boston hôm Chủ Nhật. Chỉ có một góc nhỏ gần chánh điện nhà chùa là có một chút “trang điểm” để giã từ một nghệ sĩ đã lẳng lặng đóng góp cho âm nhạc Việt Nam suốt mấy thập niên. Buổi tiễn đưa đơn giản đã rất thích hợp với cách hát chân thật và cách sống nhẹ nhàng của cô.
Đôi Dòng Cảm Niệm Tiễn Biệt Chị Hà Thanh
Trần Kim Đoàn
5/1/2014
Sáng sớm ngày đầu năm 2014, ngồi uống trà Thái Nguyên một mình và bỗng nhớ mùa Xuân, mùa Tết. Tôi tự thưởng cho mình một chút hoài niệm bình an bằng cách nghe bài Hoa Xuân của Phạm Duy qua tiếng hát mượt mà xanh biếc của bà chị Hà Thanh. Không hiểu phát xuất từ một động cơ “miên mật” nào mà sáng hôm nay, tôi vừa nghe chị Hà Thanh hát, vừa nhớ làng Liễu Cốc Hạ, nhớ Huế, nhớ quê nhà rồi tẩn mẩn làm thơ khai bút đầu năm mới Dương lịch 2014 với nhan đề… “Mới Đó“. Bài thơ vừa được gởi đi dưới dạng thân hữu bốn phương từ Cali, thì liền sau đó, nhận được lời nhận xét của chị Lương Tố Nga ở Việt Nam, rằng:
Ca Sĩ Phật Tử Hà Thanh “Con Chim Họa Mi Hót Bên Bờ vai Đức Phật”
Giác Đạo Dương Kinh Thành
8.1.2014
Hôm nay đúng ngày sơ thất của cố ca sĩ Phật tử Hà Thanh, pháp danh Tâm Từ, tạ thế ngày 1.1.2014, hưởng thọ 77 tuổi, mặc dù đến ngày 12.1.2014 tới đây mới làm lễ và an táng tại chùa Việt Nam (Việtnamese Pagoda) Roslindale, quận Suffolk, Massachusette. Hoa kỳ. Xin dược viết đôi dòng này bày tỏ niềm tiếc thương và trân trọng một một người ca sĩ Phật tử đúng nghĩa, qua cuộc đời ca hát và trong cuộc sống, dù ở nơi đâu vẫn một lòng kiên trung với đạo pháp.
Ca sĩ Hà Thanh những năm 1960
Hà Thanh, Đoá Hương Ca Xanh Ngát
Trịnh Thanh Thủy
4.1.2014
Tin cô từ trần lan ra ngày một xa. Ngày đầu năm mới, sự ra đi của nữ danh ca Hà Thanh như một làn gió thoảng với thế hệ những người không biết đến giọng hát cô. Tuy nhiên với các thính giả mến mộ, nó như một cơn mưa tuyết, bông nõn, rơi nhẹ, nhưng thấm lạnh từ từ. Báo chí và giới truyền thông trong và ngoài nước đều nhắc nhở tới cô như một mất mát lớn của làng ca nhạc. Những người đã từng tiếp xúc, làm việc và sinh hoạt chung với cô đều chia sẻ những cảm xúc chân thật vừa thương yêu vừa mến phục lại có phần kính ngưỡng. Tiếng hát của cô từng được khen tặng như tiếng hót một con oanh ca hàng đầu xứ Huế hay tiếng hát vượt thời gian trong một CD của Paris By Night mấy năm gần đây.
Với tôi, chỉ qua một lần tiếp xúc, tôi thấy cô như một đóa hoa xanh ngát hương thơm.
Xuân nhớ chiến sĩ
Quỳnh Giao
31.12.2013
Ngày xưa ở nhà, cứ đến gần Tết chúng ta lại được thấy khắp nơi tổ chức “Cây Mùa Xuân Chiến Sĩ” để hỗ trợ cả tinh thần lẫn tài chánh các gia đình binh sĩ. Phong tục rất đẹp ấy không còn nữa, nhưng chúng ta vẫn nghe thấy câu nói quen thuộc “Vui Xuân Không Quên Chiến Sĩ!” Ngày nay, nhiều khi chỉ là lời nói đùa, nhưng giọng trìu mến thiết tha thì không lầm được.
Quỳnh Giao cảm thấy sự trìu mến ấy khi nhớ lại là các nhạc sĩ của chúng ta đều soạn ca khúc về Xuân trong đó có hình ảnh người lính chiến. “Xuân Nhớ Chiến Sĩ” là chủ đề không thể thiếu trong các ngày xuân.
Vĩnh Biệt Hà Thanh
Mai Hoa
3.1.2014
Vĩnh Biệt Hà Thanh|http://dl.dropbox.com/s/43h6q43t2lf2zgw/SBS_HaThanh.mp3
Nữ ca sĩ Hà Thanh, vừa qua đời lúc 7g27 đêm 1 tháng Giêng 2014 theo giờ địa phương tại Boston, tiểu bang Massachusetts, Mỹ sau thời gian bị ung thư máu.
‘Hoạ mi xứ Huế’ Hà Thanh qua đời ở tuổi 77
Ðỗ Dzũng
2.1.2014
BOSTON, Massachusetts (NV) – Ca sĩ Hà Thanh, từng được mệnh danh là “họa mi xứ Huế,” vừa qua đời ngày 1 Tháng Giêng tại Boston, Massachusetts, ca sĩ Hoàng Oanh, một trong những người bạn thân thiết và lâu năm của người quá cố, xác nhận với nhật báo Người Việt.
Ca sĩ Hà Thanh ở Washington, D.C., năm 1996. (Hình: Huy Phương/Người Việt)
Hà Thanh Huế Đẹp Và Thơ
Như Hảo
1992
“Chiều mưa biên giới…anh đi về đâu? “Chữ “biên” chậm lại, và chữ “giới” được Hà Thanh láy ngọt như mía lùi, thanh thoát trữ tình, hiện cư trú tại miền Đông Hoa Kỳ, tiếp tục nổi tiếng với các băng Nhạc Thiền, Nhạc Phật giáo. Mấy chục năm qua và bây giờ vẫn không thay đổi như tiếng cười dòn của Trần Thị Lục Hà, nơi sân trường Đồng Khánh – Huế năm xưa, đang khởi đầu cho một lần gặp gỡ:
-Nì, lâu quá Hà mới gặp lại Như Hảo.
-Thì sơ sơ chừng sáu năm, 1986 trong ngày Đồng Khánh – Quốc Học ở Hoa Thịnh Đốn tui làm MC, O hát “Cô nữ sinh Đồng Khánh” và “Đêm tàn Bến Ngự” nhớ không?
Hà Thanh
Hà Thanh tên thật là Trần Thị Lục Hà, sinh ở Liễu Cốc Hạ, huyện Hương Trà, Thừa Thiên Huế. Bà là con thứ tư trong một gia đình gia giáo có mười anh chị em mà không một người nào đi theo con đường văn nghệ, ngoài một người anh tỏ ra khuyến khích bà khi nhận thấy cô em mình có biệt tài ca hát. Là một người theo đạo Phật, ngày nhỏ Lục Hà theo học Trường Nữ Trung học Đồng Khánh và đã hát trong chương trình Tiếng Nói Học Sinh Quốc Học – Đồng Khánh trên Đài phát thanh Huế.
Năm 1955, trong cuộc tuyển lựa ca sĩ do Đài phát thanh Huế tổ chức, Lục Hà khi đó mới 16 tuổi tham dự. Lục Hà đạt giải nhất với sáu nhạc phẩm rất khó, trong đó có bài Dòng sông xanh, và tên bài hát đó đã trở thành nghệ danh của cô: Hà Thanh. Hà Thanh tiếp tục học và có đi hát cho Đài phát thanh Huế.
Hà Thanh, Tiếng Hát Hoa Đào
Hoàng Lan Chi
20.3.2013
Khi tôi bước vào ngưỡng cửa trung học, một loạt các ca sĩ có chữ “Thanh” phủ đầy làn sóng thu thanh, phương tiện duy nhất thời đó. Thái Thanh, Lệ Thanh, Hà Thanh, Thanh Thúy…Với tôi, Hà Thanh có một vị trí đặc biệt và cũng với tôi, tiếng hát ấy là “tiếng hát hoa đào“.
Việt Dzũng: Giấc mơ chưa thực hiện
Hoài Hương
28.12.2013
Một nhạc sĩ được nhiều người trong cộng đồng người Việt hải ngoại mến mộ, Việt Dzũng, đã ra đi trong những ngày cuối cùng của năm 2013. Tên tuổi Việt Dzũng gắn liền với Phong trào Hưng ca, anh đã sáng tác nhiều ca khúc nổi tiếng về thân phận người tỵ nạn và tấm lòng của người ra đi đối với quê hương và những người thân còn ở lại. Một người hoạt động lâu năm với Việt Dzũng, nhạc sĩ và MC Nam Lộc, nói Việt Dzũng là một ‘con người sắt đá nhưng có trái tim nhân ái’. Trong mục Đời sống Văn hóa do Hoài Hương phụ trách tuần này, Nam Lộc chia sẻ kỷ niệm khi lần đầu ông gặp Việt Dzũng, và những cảm nghĩ của ông về những đóng góp của Việt Dzũng cho làng nhạc của người Việt ở nước ngoài, và hoài bão chưa thực hiện của Việt Dzũng là xây dựng một trung tâm văn hóa của người Việt tại thủ đô của người tỵ nạn ở California.
Minh Cảnh, giọng ca « nhẹ như mây »
Lê Phước
28.12.2013
Vọng cổ được mệnh danh là “bài bản vua” của sân khấu cải lương. Mà một trong những nguyên nhân chính đó là : để đánh giá giọng ca một nghệ sĩ thì bản vọng cổ luôn được lấy ra làm tiêu chuẩn số một. Và có những nghệ sĩ đã đi vào bất tử nhờ cái tài ca vọng cổ.
Những Đĩa Nhạc Việt Nam Của Năm 2013
Sơn Phước
26/12/2013
Tôi muốn chọn ra mười đĩa nhạc xuất sắc nhất để đại diện cho âm nhạc Việt Nam trong năm 2013, nhưng không thể. Vì vậy những đĩa nhạc dưới đây là những đĩa nhạc đáng để dành thời gian nghe thử ít nhất một lần cho biết.
1. Tiếng hót từ bụi mận gai – Phương Linh
(Pop – 03/2013)
Giá như đôi mắt em là lá khoai
Để nỗi buồn không ở lại
Người tìm Việt tính trong âm nhạc
Nguyễn Thụy Phương
17.11.2013
Âm nhạc của Nguyên Lê, khởi nguồn từ rock, funk và jazz, tiếp thêm cảm hứng từ âm nhạc truyền thống Á và Phi châu, là hiện thân cho bức tranh ghép đa âm sắc, như chính nơi anh sống và sáng tác, thủ đô nước Pháp, làm khuấy động không gian jazz và World Music nơi đây. Đó là một phong cách âm nhạc “cộng sinh hoàn hảo giữa các nền văn hóa. Xuyên thời gian, vượt biên giới”.
Ảnh: Jean Ber
Khởi nguồn tri thức
Anh học song song ba ngành cùng một lúc, triết, nhạc và nghệ thuật thị giác. Chỉ từ khi anh quyết định chọn âm nhạc thì triết học đi theo từng bước đường âm nhạc. Lựa chọn thể nhạc này, tìm kiểu phối khí kia, muốn truyền tải thông điệp gì, cần thể hiện cảm xúc ra sao hay muốn đưa mình và thính giả đi đến đâu, khám phá vùng âm nhạc nào… tất cả những câu hỏi mang tính tư duy này trở thành một “thao tác vận hành” mỗi khi anh bước vào một sáng tạo mới, “gần như của một người làm khoa học với hai câu hỏi thường trực làm vì mục đích gì và làm như thế nào”.
Nhạc sĩ Thanh Bình: Có còn lại chăng dư âm thôi!…
Ánh Tuyết
22.12.2013
TT – Tôi muốn kể về cuộc đời hiện tại của một người nhạc sĩ từng là nhà văn, nhà báo, nhà giáo, rồi làm đủ các nghề: bán xăng, bán cơm, nuôi heo, môi giới nhà đất… Ông thật đa tài, bá nghệ nhưng lại bạc phước…
Nhạc sĩ Thanh Bình và tác giả bài viết – ca sĩ Ánh Tuyết (tháng 12-2013). Một đêm nhạc mang tên Tình lỡ cũng đang được Ánh Tuyết mời gọi mọi người chung tay thực hiện đầu năm 2014: “Tôi muốn chúng ta cùng giúp ông có một sổ tiết kiệm, đỡ bớt giùm cái nghèo cái khổ đã đeo bám ông suốt cả cuộc đời” Ảnh: Bạch Mai
Bryan Ferry, tình khúc vang bóng một thời dandy
Tuấn Thảo
21.12.2013
Năm 2013 đánh dấu 40 năm sự nghiệp solo của Bryan Ferry. Anh là một trong những gương mặt hiếm thấy của làng nhạc quốc tế, thành công trong sự nghiệp hát đơn cũng như hát chung với nhóm Roxy Music. Ngoài việc tái bản bộ toàn tập Roxy Music gồm 10 cuộn CD, anh còn cho ra mắt một tuyển tập gồm 40 ca khúc tiêu biểu cho bốn thập niên vừa qua.
Nhắc đến Bryan Ferry, trước hết người ta nghĩ tới một tướng mạo, một phong cách. Ca sĩ này luôn có vóc dáng chải chuốt bảnh bao, hào hoa phong nhã của một dandy, càng lớn tuổi càng đẹp lão. Bryan Ferry còn có một chất giọng đặc biệt, không khỏe khoắn làn hơi như các tenor hát nhạc pop, không đa tình mượt trầm như các crooner, nhưng Bryan Ferry có lối nén câu nhã chữ khác lạ, hát nhiều với giọng ngực, nhất là trong các bản tình ca. Với sở trường đó, Bryan Ferry trụ vững trong làng nhạc trong bốn thập niên. Tính đến nay, anh đã cho ra mắt 14 album, bán gần 40 triệu bản trên toàn thế giới.
Nhạc sĩ Việt Dzũng qua đời tại California
Người Việt Online
20.12.2012
WESTMINSTER (NV) – Nhạc sĩ Việt Dzũng vừa qua đời lúc 10:35 phút sáng, ngày 20 tháng 12, 2013, sau một cơn trụy tim, tại Fountain Valley Regional Hospital, Orange County, California.
Nhạc sĩ Việt Dzũng.
Việt Dzũng tên thật Nguyễn Ngọc Hùng Dũng, sinh năm 1958 tại Sài Gòn.
Thân phụ của ông là bác sĩ Nguyễn Ngọc Bảy, và mẹ là cựu giáo sư trung học Gia Long.
Ông di tản từ năm 1975, định cư tại các tiểu bang Oklahoma, Texas và cuối cùng là California.
Nhạc Sĩ Huỳnh Anh Qua Đời
Diệu Linh
14.12.2013
Theo thông tin mới nhận được, nhạc sĩ Huỳnh Anh vừa qua đời lúc 15h ngày 13 tháng 12 năm 2013 tại San Fransisco, thọ 81.
Theo thông tin mới nhận được vào sáng nay, nhạc sĩ Huỳnh Anh, chủ nhân của những ca khúc nổi tiếng như: Mưa rừng, Kiếp cầm ca, Rừng lá thay chưa, Lạnh trong đêm mưa, Nếu ta đừng quen nhau,… vừa mới qua đời tại San Francisco, Mỹ.
Tấm ảnh chụp Nhạc sĩ Huỳnh Anh hội ngộ những nghệ sĩ, nhạc sĩ vũ trường nổi tiếng một thời ở Sài Gòn trước năm 1975 được tổ chức tại Mỹ năm 2008.
Robbie Williams : Ngày trở lại của Mister Swing
Tuấn Thảo
14.12.2013
Mister Swing là biệt danh mà giới chuyên ngành đã tặng cho Robbie Williams. Swing (… when you’re winning) cũng là tựa đề album ăn khách mà ca sĩ người Anh đã cho ra mắt cách đây hơn 10 năm. Vào trung tuần tháng 11, Robbie Williams trình làng một tập nhạc mới, có thể được xem như là phần tiếp nối album trước với những ca khúc nhạc jazz để đời.
Mang tựa đề Swings Both Ways, tập nhạc này là album ghi âm trong phòng thu thứ mười của Robbie Williams. Dường như số chẳn là số hên của ca sĩ người Anh. Sau khi ăn mừng 20 năm sự nghiệp, tính luôn cả thời gian anh là thành viên ban nhạc Take That và thường đi hát chung với nhóm này, Robbie Williams cho ra mắt tập nhạc solo thứ mười.
Mùa Giáng Sinh Trong Tân & Tân Cổ Nhạc Của Nguyễn Văn Đông
Phan Anh Dũng
12/2011
Nhạc sĩ Nguyễn Văn Đông
PHẦN 1:
“Lạy Chúa! Con là người ngoại đạo nhưng tin có Chúa ngự trên cao.
Mùa sao sáng năm xưa lại về đêm sinh nhật Chúa,
Sao người năm xưa quên lời hứa chưa về (hò 1).
Chạnh nhớ ngày xưa đôi bóng giao kề (hò 2). “
Khi Cả Nước Biết Đàn
Quốc Bảo
9.12.2013
Mỗi tuần, tôi nhận được hơn mười lời tự giới thiệu từ các bạn trẻ, rằng em hát thế này thế kia, em muốn làm ca sĩ. Có vẻ như cả nước biết hát và nước Việt tương lai chỉ còn mỗi một nghề là nghề ca. Đó là chuyện thời đại này, còn ba mươi năm trước, thì cả nước biết đàn biết nhạc. Thời khởi nghiệp của tôi (1986) trùng khít với giai đoạn các phong trào ca khúc chính trị chết đi và kinh tế thị trường thống soái; hệ quả của nó là không còn những sân khấu nhạc pop quần chúng giá rẻ như cho không, muốn nghe nhạc hay thì phải đến vũ trường, tụ điểm lớn.
Tập nhạc vinh danh Luis Mariano nhân 100 năm ngày sinh
Tuấn Thảo
7.12.2013
Năm 2014 đánh dấu 100 năm ngày sinh của Luis Mariano. Gần một năm sau khi Patricia Kaas trình làng tập nhạc tưởng niệm thần tượng Édith Piaf, nay đến lượt ca sĩ trẻ tuổi Vincent Niclo cho ra mắt album mang tựa đề một chữ ngắn gọn là Luis để vinh danh giọng ca tenor người Pháp gốc Tây Ban Nha, từng được mệnh danh là ông hoàng của làng ca vũ kịch (opérette trong tiếng Pháp).
Mùa ‘thất thu’ của Giải thưởng Hội Nhạc sĩ
Ngọc Minh
6.12.2013
(Thethaovanhoa.vn) – “Thanh nhạc ở mức độ trung bình; khí nhạc ít, không nổi trội, lý luận thất thu” là những nhận định của Hội đồng xét Giải thưởng Âm nhạc Hội Nhạc sĩ Việt Nam 2013 khu vực phía Bắc trong Lễ trao giải diễn ra sáng 5/12 tại Hội Nhạc sĩ Việt Nam.
1. Theo đánh giá của Hội đồng xét giải, với 169 tác phẩm của 169 tác giả, trong đó thanh nhạc có 130 ca khúc, 18 ca khúc thiếu nhi, 4 hợp xướng; khí nhạc có 1 giao hưởng, 9 độc tấu – tứ tấu – hòa tấu nhạc cụ; 1 chương trình biểu diễn và 6 công trình sách nghiên cứu lý luận, số lượng các tác phẩm năm nay giảm hơn hẳn so với năm trước. Cũng chính vì số lượng bài tham dự gửi về không nhiều nên hội đồng xét giải thưởng của thanh nhạc và khí nhạc đã gộp vào làm một.
Chờ Em
Quốc Bảo
4.12.2012
Bài này đề tặng Vy Huỳnh:
Chia đôi ly đắng ra
Phần nhiều, anh xin uống
Có say
Thì khóc chút thôi
Chờ Em, nhạc và lời Quốc Bảo, Đinh Đặng Hoàng Anh trình bày
Hồi 2011 tôi viết ballads có tempo nhanh, power ballad: Chờ Em, Cho Qua Hôm Nay, Tình Ca Không Vần. Bản nhạc nhanh một chút, lời ca thê lương cũng đỡ thành rên rỉ thảm hại.
Mà ngày đoàn viên xa quá
Những gián cách đời tình
Sao nguôi được đây?
Ðêm nhạc mừng nhạc sĩ Lê Văn Khoa 80 tuổi chật kín người tham dự
Thiên An
24.11.2013
LA MIRADA, California (NV) – Buổi hòa nhạc “A Lifetime of Music” (Một Ðời Âm Nhạc) mừng sinh nhật thứ 80 của nhạc sĩ Lê Văn Khoa diễn ra tại La Mirada Theatre tối Thứ Bảy, 23 Tháng Mười Một, chật kín người tham dự, ngay cả trước khi chương trình bắt đầu.
Nhạc sĩ Lê Văn Khoa ký sách “Lê Văn Khoa – Một Người Việt Nam” cho khách đến dự chương trình “Một Ðời Âm Nhạc” tại La Mirada Theatre hôm Thứ Bảy. (Hình: Dân Huỳnh/Người Việt)
Góc nhìn của nhạc sĩ Nam Lộc về âm nhạc hải ngoại
Vũ Hoàng
24.11.2013
Vũ Hoàng: Xin cám ơn nhạc sĩ Nam Lộc dành thời gian cho chương trình âm nhạc cuối tuần, có cơ hội trực tiếp ngồi trước mặt ông để được trò chuyện, chia sẻ cũng như tâm sự cùng ông và quý thính giả. N.S Nam Lộc được chứng kiến 2 thế hệ nhạc sĩ, những nhạc sĩ đời đầu từ VN qua Hoa Kỳ và một thế hệ trẻ nhạc sĩ trẻ lớn lên, ông thấy sự khác biệt của những thế hệ nhạc sĩ trước đây và những nhạc sĩ sau này, ông có thể đưa ra một đánh giá khách quan nhất của mình được không ạ?
Christophe – Thần Tượng
Quốc Bảo
24.11.2013
Đêm qua tôi và Y. đi xem Christophe diễn. Âm thanh bị vỡ hơn nửa đầu chương trình, và Tây làm âm thanh đúng kiểu Tây xưa, echo chứ không phải reverberation. Cứ hát một câu là vọng lại một câu. Ca sĩ Việt, đúng kiểu Việt, cứ thích gân cổ đỏ mặt. Hát chứ có phải đánh vật đâu. Christophe, những bài mới có loops chạy dậm dật thì tôi không thích—như không bao giờ thích được kiểu hát thơ trên beat Phi châu của nhạc Tây “đương đại”. Nhưng Christophe hát dễ chịu, giọng castrato nghe như thiếu niên chưa vỡ tiếng nhưng đủ dày, mượt, khoáng đạt. Một cách hát tự nhiên, không làm dáng như Johnny Halliday, nên đỡ sến. Chơi piano và guitar thì loàng xoàng thôi, được lời ca hay, tình cảm. Các hits ngày xưa được chờ đón, bởi vì nhạc mới của Christophe thì ai quan tâm, Tây thiếu gì người trẻ và giỏi hơn ông nhiều. Nói vậy để thấy rằng thần tượng hay huyền thoại thì tốt đấy, nhưng mà tốt vừa thôi, và phải biết dùng những thứ đã góp phần vào thần tượng/huyền thoại mới được.
30 năm ngày giỗ ca sĩ Karen Carpenter
Tuấn Thảo
22.11.2013
5 giải Grammy, 10 album, 100 triệu đĩa hát bán chạy trong vòng 14 năm liền. Ít có ban nhạc nào ăn khách đều đặn và liên tục như ban song ca người Mỹ The Carpenters. Trên tột đỉnh danh vọng, đà thành công của nhóm này đột ngột bị gián đoạn với cái chết của Karen Carpenter vào năm 1983, cách đây vừa đúng 30 năm.
O Mio Babbino Caro – Tía Ơi!
Nguyễn Sĩ Hạnh
22.11.2013
“O mio babbino caro” (tạm dịch là “Cha kính yêu của con ơi“) là một aria cho giọng soprano từ vở opera Gianni Schicchi (1918) của Giacomo Puccini, lời của Giovacchino Forzano. Bài này do vai Lauretta ca khi sự xung đột giữa cha cô là Schicchi và gia đình người yêu của cô là Rinuccio đã đến mức dữ dội và đe dọa đến tình yêu của hai người. Bài aria biểu lộ ca từ đơn giản và tình yêu chân chính, trái ngược với cái không khí đạo đức giả, ganh tị, hai mặt và thù ghét của thời trung cổ ở Florence trong vỡ opera hài duy nhất của Puccini. Đây cũng là aria duy nhất trong vở opera mà ca sĩ có thể hát riêng như một bài hát[1].
Florence Easton hát vai Lauretta trong lần công diễn đầu tiên của vỡ Gianni Schicchi, 14.12.1918
Về hai bản ghi âm của Hà
Quốc Bảo
21.11.2013
Trong ba tháng (từ tháng 3 đến tháng 6/2013), ngoài vở Lụa và nhạc phim Quyến Rũ, tôi có bốn mươi ca khúc rời. Hai trong số ấy, “Giọng Tình” và “Êm” dành tặng riêng Nguyên Hà. Hầu hết các bài còn lại hợp với giọng và cách hát của Phan Lê Ái Phương.
Về Hai Mươi Năm Tình Ca Miền Nam Việt Nam
Phạm Duy
(Bài này trích từ Chương 20 của cuốn Hồi Ký 3 của Phạm Duy, tựa đề là do AmNhac.fm đặt).
Hai thế hệ ca nhân, tại tư gia Phạm Duy, Saigon 1970
Đầu thập niên 70 là lúc Nhạc Việt, trong phạm vi ca khúc, phát triển đến tột độ. Có sự thành công của những bài hát thông thường và chỉ được coi là nhạc thương phẩm — mệnh danh là nhạc vàng — với những tình cảm dễ dãi phù hợp với tuổi choai choai, với em gái hậu phương và lính đa tình, tuy không được coi trọng nhưng lại rất cần thiết cho vài tầng lớp xã hội trong thời chiến. Rồi có phong trào du ca và tâm ca với những bài hát phi-thương-mại, đi kèm với tình ca quê hương và trường ca, nói lên được phần nào tâm thức của thời đại và được thanh niên sinh viên công nhận.
Đôi nét về nhạc Rap và Rap Việt
Vũ Hoàng
10.11.2013
Trong số những email nhận được từ quí thính giả gần đây, chúng tôi có được một số yêu cầu giới thiệu về những loại nhạc mà phần đông giới trẻ Việt Nam yêu thích như hip hop và rap. Hôm nay chúng tôi xin được cùng quý vị điểm lại đôi nét về nhạc rap và rap tại Việt Nam.
Có thể nói, rap bắt đầu xuất hiện ở Việt Nam khoảng hơn một thập kỷ trước. Điểm đặc biệt của rap khi du nhập vào Việt Nam là trực tiếp từ Hoa Kỳ chứ không đi đường vòng thông qua các quốc gia Châu Á láng giềng như một số thể loại nhạc khác mà giới trẻ Việt học hỏi. Mặc dù còn nhiều ý kiến trái chiều về thể loại nhạc này, nhưng khó có thể phủ nhận được sự tác động ngày càng phổ biến của rap đến những ca khúc của giới trẻ Việt Nam, nhất là trong những bài hát sôi động, lời rap tạo điểm nhấn cho bài hát thêm phần lôi cuốn, thú vị, mang sự phá cách khác thường.
Những tay rapper luôn ấn tượng với những chiếc quần rộng thùng thình, mũ lưỡi trai…
Hélène Ségara làm sống lại giọng ca Joe Dassin
Tuấn Thảo
16.11.2013
Đối với giới ngưỡng mộ, Et si tu n’existais pas (Nếu vắng anh trên đời) có lẽ là một trong những tình khúc quen thuộc nhất của Joe Dassin. Nữ ca sĩ Pháp Hélène Ségara đã chọn bài hát này làm ca khúc chủ đề cho album gần đây nhất của cô. Một tập nhạc cover, qua đó Hélène Ségara ghi âm lại 13 bài hát tủ của Joe Dassin để tưởng niệm nam danh ca quá cố.
Trước sự khủng hoảng của thị trường đĩa hát, ngành sản xuất âm nhạc tại Pháp đang có xu hướng chạy theo phong trào hát lại ”nhạc xưa”. Chữ xưa ở đây không có nghĩa xấu. Xấu hay chăng là ở trong cách tái tạo, thể hiện như thế nào để khoác áo mới cho những ca khúc vang bóng một thời, thịnh hành từ vài thập niên về trước. Trong trường hợp của Joe Dassin, thì các ca khúc của anh ăn khách vào giữa những năm 1970, tức cách đây hơn ba thập niên.
Paul Mauriat, người giữ gìn “niềm vui sống” của các ca khúc Pháp và thế giới
Hiệp Dương
2.10.2013
Bạn thân mến,
Trong một bài viết trước ( Những kỷ niệm về nhạc Paul Mauriat) tôi đã có dịp nhắc đến người nhạc sĩ tài hoa, đa dạng của âm nhạc Pháp quốc, đó là nhạc trưởng của ban đại hòa tấu mang tên ông, Le Grand Orchestre de Paul Mauriat. Trong danh sách nhạc trên 1000 bài của ông soạn, có một mảng không nhỏ, gần trên dưới hai trăm bài, là những bài nhạc Pháp từ thời 1940-50 như Comme d’habitude, La vie en rose, và nhất là những bài nhạc nay đã trở thành bất tử của những năm từ 1965 đến 1980, như Une belle histoire, Après toi, Tu te reconnaitras, v.v. Vì quá khâm phục sức sáng tạo và tận tụy của ông và cũng để chia xẻ với bạn đọc những suy gẫm riêng tư, tôi viết thêm một bài bổ sung cho bài viết trước, gồm những tiểu mục nho nhỏ về những bài hòa tấu tuyệt vời của ông.
Yêu – Năm Dòng Kẻ (2013)
Sơn Phước
11.11.2013
Trong nền âm nhạc Việt Nam đương đại, có thể tạm ví Năm Dòng Kẻ như một con tàu vũ trụ mà càng tách rời lại càng tiến gần đến đích điểm.
Chính thức ra mắt từ năm 2000 (trước đó mang tên Du Ca) với mô hình là một nhóm nhạc nữ gồm 5 thành viên, Năm Dòng Kẻ gợi đến hình ảnh một Spice Girls mới của Việt Nam, nhưng đi theo con đường gian truân hơn hẳn là A cappella. Năm cô gái tuy không có tài nhảy nhót nhưng lại sở hữu những chất giọng đủ điêu luyện để có thể thoải mái phô diễn mà không cần sử dụng nhạc đệm phụ họa. Cùng thời của Năm Dòng Kẻ còn có AC&M nhưng các chàng trai đã tạm thời dừng bước trong khi các cô gái vẫn kiên trì, bền bỉ với nghiệp hát.
Ngọc Ngà Châu Báu Của Trái Tim
Nguyễn Sĩ Hạnh
10.11.2013
Tôi thích tiếng đàn vĩ cầm. Có thể vì nó gợi nhớ lại những ngày thơ ấu, cuối ngày sau giờ làm việc ông già thường hay đem cây đàn vĩ cầm của ổng ra kéo ỉ ôi mấy bài nhạc tiền chiến. Có thể vì tiếng đàn đem âm nhạc len lỏi vào trong tâm hồn và cảm nghĩ của mình một cách sâu sắc mà những nhạc cụ khác hay ngay cả giọng ca của mấy diva cũng không làm được. Khi mới bắt đầu học nghe nhạc classic, tôi lựa nhạc vĩ cầm để nghe trước, và khi được nghe mấy cái concerto nổi tiếng thì thích liền. Hơn hai chục năm qua, mấy concert to viết cho vĩ cầm và dàn nhạc giao hưởng của Beethoven, Brahms, Mendelssohn, Tchaikovski, Bruch, Elgar, Sibelius … nghe đi nghe lại hoài không chán. Giờ có thêm youtube, lâu lâu lại lên coi để thấy cận cảnh những ngón tay phù thủy của các danh thủ nhảy múa trên phím đàn! Bài này dịch từ một phần của trang Wiki, tôi bỏ qua những phần nói về kỷ thuật vĩ cầm và nhạc thuật vì tự thấy mình không đủ trình độ để dịch. Trong bài hai từ “vĩ cầm “và violin được dùng lẫn lộn, và “violin concerto” thường dùng để thay thế cho “concerto viết cho đàn vĩ cầm và dàn nhạc giao hưởng”. Có gì sai sót xin các bạn chỉ giáo – NSH.
Ban nhạc rock Việt vẫn biểu diễn tại Mỹ sau 40 năm
VOA Tiếng Việt
5.11.2013
CBC – một ban nhạc rock nổi tiếng ở miền nam Việt Nam từ những năm 60 và 70, vẫn tiếp tục biểu diễn ở Hoa Kỳ sau khi sang định cư tại đây.
Ban nhạc CBC đã bắt đầu hoạt động từ tháng Bảy năm 1963.
Tên CBC là do thân mẫu của ban nhạc đặt cho, viết tắt của chữ ‘Con Bà Cụ’, và ban nhạc này đã bắt đầu hoạt động từ tháng Bảy năm 1963 khi còn là các thiếu niên.
Ban CBC trình bày Mây Lang Thang
Chiều đi trong lá ngập vàng bỗng nhớ anh Văn Cao có tặng tập thơ Lá năm nào …
Đinh Cường
1.11.2013
Thời gian qua kẽ tay
Làm khô những chiếc lá
( Văn Cao)
Văn Cao – tranh sơn dầu Đinh Cường, trên canvas 16 x 29 in.
Những ngày này lá ngập
vàng bước chân tôi
những ngày này còi tàu
hụ buồn hơn
trời mù sương
khói phủ, gió lạnh nhiều
Không quen Trịnh Công Sơn, viết về Trịnh Công Sơn
Vũ Quí Hạo Nhiên
27.10.2013
Tôi với Trịnh Công Sơn không có quen biết. Người khác viết về họ Trịnh, người ta kể ra được biết bao nhiêu kỷ niệm với nhạc sĩ. Cái này có phần lợi, mà cũng có phần thiệt: Đã mang tiếng là quen, người ta dường như tự thấy có nhu cầu phải nói ra quan điểm của mình về những điều “Quốc”/”Cộng” đang tranh cãi về người nhạc sĩ này.
Dao Ánh và Trịnh Công Sơn
Tôi không có quá khứ ấy, nên tôi không cần phải nhảy vào cuộc tranh cãi chắc không bao giờ chấm dứt này. Tôi là một đứa nhóc thích nhạc, con nhà “ngụy,” sống tại Việt Nam sau 75, đủ lớn để quan sát và suy nghĩ, nhưng chưa đủ lớn để ra đường làm quen với những người nổi tiếng.
Lê Thương – Người nhạc sĩ dân tộc (1913 – 1996)
Ðặng Mĩ Lộc
11.1996
Lê Thương là một trong những nhạc sĩ tiên phong của phong trào tân nhạc tại Việt Nam vào những năm 30 của thế kỷ này. Những tên tuổi lớn của thời kỳ tiên phong này hầu hết đã gần đất xa trời. Trong vài năm gần đây lần lượt mấy khuôn mặt lớn của nền tân nhạc đã ra đi: Nguyễn Xuân Khoát, Văn Cao, Dương Thiệu Tước … Trong số những nhạc sĩ thuộc lớp mở đường này, Lê Thương được ghi nhớ qua những tác phẩm đã gắn bó với tâm tình của xã hội từ hơn bốn thập niên qua.
Lê Thương được nhớ đến nhất vì là tác giả của một tổ hợp ba ca khúc ra đời trong khoảng 1946-1948: Hòn Vọng Phu. Liên ca khúc này lấy lại đề tài quen thuộc trong văn học: người vợ bồng con đứng đợi chồng. Ðó là mẫu hình sáng tác của văn học dân gian (truyện nàng Tô Thị, các phiên bản khác nhau của truyện Ðá Vọng Phu), và của văn học viết thời cổ điển (Chinh Phụ Ngâm, bản Hán văn và các dịch bản nôm về sau).
Những câu chuyện có thể là khác nhau nhưng cùng chung một mẫu hình sáng tác: người chồng phải ra đi vì một nghịch cảnh nào đó, khiến người vợ phải héo mòn chờ đợi. Nói chung, những tác phẩm văn học vừa kể đều vương vấn nỗi buồn thương của chia ly, khắc khoải vì mong đợi. Lê Thương đưa đề tài này vào nhạc mới hẳn cũng chỉ là một hình thức tập cổ quen thuộc trong văn nghệ mà thôi.
Nhưng giá trị sáng tạo của liên ca khúc Hòn Vọng Phu là ở chỗ tác giả của nó đã chỉ dùng hình tượng kẻ ở người đi để thể hiện một tâm tình của thời đại ông: đất nước loạn ly, người con dân lên đường để đáp lại lời sông núi. Kẻ ở lẫn người đi đều có tâm trạng giống nhau là cùng phơi trải nỗi niềm nhớ thương, lẻ loi, trộn lẫn với hào khí của những người con dân không chạy trốn khỏi cuộc đời.
Cả ba ca khúc của Hòn Vọng Phu đều trau chuốt sang cả mà không sáo, rất cổ kính mà vẫn bình dị và dẫn cảm xúc vào thẳng tâm hồn người. Ðược thế là nhờ cả hình tượng âm nhạc lẫn lời ca đều đượm dáng vẻ ngạo nghễ một lý tưởng cao cả nhưng vẫn giữ lòng mình ở giữa đời dung dị và có những niềm đau rất thực của một thời loạn lạc. Người nghe nhạc ông không hề vướng bận những hình ảnh trong lời ca vốn chỉ mượn lại trong cổ văn: vua, quan, quân, trống dồn, Thiên San, Man Khê, Tiêu Tương, Vạn Lý, Ải Quan ,,, Chúng chỉ là những hình ảnh biểu tượng của một tâm trạng nào đó mà thôi. Tâm trạng, đó mới là nội dung của hình tượng câu hát (1). Ba bài hát dẫn đưa người nghe đi từ những nỗi háo hức lên đường, rồi nỗi bâng khuâng vì chia ly mong nhớ, rồi lại đến niềm tin tưởng vào một ngày mai.
Hòn Vọng Phu ra đời khi nền tân nhạc mới chập chững được mười năm. Lúc ấy đất nước mới trải qua những năm tháng đầu của độc lập và đang đương đầu một cuộc chiến tranh bảo vệ nền độc lập non trẻ đó. Tác giả của nó cũng chia sẻ tâm trạng hào hùng lẫn nỗi đau của chiến tranh. “Hòn Vọng Phu của Lê Thương là khúc nhạc tuyệt vời, đã vươn lên từ những khắc bạc trong cuộc sống, những điêu linh của dân tộc. Trầm hùng, tha thiết khi vút cao, khi sâu lắng. Hòn Vọng Phu là những đau thương đã thăng hoa … Tìm về Hòn Vọng Phu là để lắng nghe những ấm lạnh, những ngọt bùi, giọt giọt chắt lọc từ cõi-người-ta u minh và bất hạnh.” (2)
Nhưng ngày nay nhớ đến Lê Thương còn là nhớ đến một người đã có những cống hiến vào sự hình thành một cuộc vận động đổi mới nghệ thuật âm nhạc vào những năm 30 của thế kỷ. Vào buổi đó, báo Phong Hóa và nhóm trí thức trẻ hấp thụ Tây học quây quần trong Tự Lực Văn Ðoàn đã có những ảnh hưởng lớn trong việc kích động một phong trào đổi mới xã hội: một phong cách suy nghĩ, một nếp sinh hoạt xã hội “theo mới” đã dấy lên một đòi hỏi khác: làm mới nghệ thuật. Từ số 122 (ra ngày 7-8-1938) thì báo Ngày Nay của Tự Lực Văn Ðoàn đã bắt đầu đăng tải những bài hát đầu tiên của một trong những nhạc sĩ tiền phong thuở ấy là Nguyễn Văn Tuyên.
Lần lượt trên báo này, xuất hiện những bài hát thuộc một loại nhạc mới lạ hoàn toàn đối với truyền thống, và vì vậy có tên là “âm nhạc cải cách“. Âm nhạc cải cách – sau này được gọi là tân nhạc – là những bài hát hoàn toàn mới về cả giai điệu và lời hát, có tham vọng diễn đạt tâm tình người của thời đại. Về hình thức thì đó là những bài hát được kí âm bằng kỹ thuật âm nhạc tây phương. Trong hoàn cảnh xã hội Việt Nam lúc đó, khuynh hướng sáng tác nhạc mới khá phổ biến đã là hình thức ca khúc trong đó giai điệu và lời hát đều có giá trị ngang nhau. Tại Hà Nội có nhóm nhạc sĩ Myosotis (Thẩm Oánh, Dương Thiệu Tước), nhóm Tricea (Văn Chung, Lê Yên, Dzoãn Mẫn) và Nguyễn Xuân Khoát – một nhạc sĩ độc lập. Tại Hải Phòng có nhóm những nhạc sĩ trẻ Hoàng Quý, Lê Thương, Văn Cao, Hoàng Phú, Phạm Ngữ, Canh Thân … cùng quy tụ lại thành một nhóm sáng tác mà sau này sẽ mang tên là nhóm Ðồng Vọng.
Phong trào làm mới âm nhạc Việt Nam thuở ấy chính là một vận động cho nhận thức mới về nghệ thuật âm nhạc. Những người mở đường của phong trào muốn xây dựng một nền nhạc “theo ý nhạc Việt Nam và phải có cảm tưởng thuần túy Á Ðông.” (3) Hẳn nhiên là cuộc vận động này cũng có những đối chọi về quan điểm sáng tác giữa các nhóm sáng tác. Chẳng hạn, về mặt cơ sở âm giai, có những nhạc sĩ sáng tác theo hệ âm giai bảy bậc của Tây phương, có những người khác lại dựa trên âm giai ngũ cung của nhạc phương Ðông. Về nội dung nhạc phẩm, nhóm Myosotis và Tricea ở Hà Nội có khuynh hướng sáng tác những bài hát mà sau này một người cùng thế hệ với họ đã nhận xét rằng chúng mang đậm “tình cảm thiên nhiên, than mây khóc gió, xưng tụng mùa Xuân, đôi tình nhân nào cũng chỉ muốn bơi trên ‘chiếc thuyền tình’ … ” (4)
Trong khi ấy, nhóm Ðồng Vọng ở Hải Phòng là những người hoạt động xã hội (thầy giáo, hướng đạo sinh) nên sáng tác của họ phần nhiều có khuynh hướng sáng tác cả xã hội lẫn trữ tình. Lê Thương đã là một trong số những nhạc sĩ đi bước đầu trong cuộc vận động âm nhạc này tại Hải Phòng. Ông đã sớm có những tác phẩm trữ tình thành công trên các sân khấu biểu diễn tại Hà Nội và các tỉnh thành khác. Nhìn lại một thời gọi là “nhạc tiền chiến” ở những buổi đầu đó, Phạm Duy cho là chúng mang xu hướng nhạc tình nhưng là thứ tình không chứa thông điệp nào cả, mà chỉ là những lời than mây khóc gió, tỏ tình với cây cỏ, hoa lá, với thiên nhiên. Và ông gọi đó là nhạc của một thời đại ngây thơ mà chúng ta sẽ mất đi vào những thập niên về sau (5).
Trong khung cảnh sinh hoạt như thế, Lê Thương vẫn không rơi xuống những khuôn sáo về đề tài, về hình tượng âm nhạc. Tác phẩm trữ tình của Lê Thương vẫn là những mảnh tâm tình ý nhị, kín đáo nhưng vẫn thanh tao như trong thơ cổ.
Lê Thương đi theo con đường riêng của mình trong địa hạt sáng tác nhạc trữ tình. Ông cũng lại là người đi đầu trong thể truyện ca với bài Nàng Hà Tiên (1940) mà sau này ông sẽ còn quay trở lại với Hoa Thủy Tiên, Lịch Sử Loài Người, và Truyền Kỳ Việt Sử (6).
Thế rồi, bước vào những thập niên kế tiếp, cùng với những thúc bách gay gắt của hiện thực đất nước, văn nghệ cũng nổi lên những đợt tranh biện về ý nghĩa của chính nó. Các thế hệ nhạc sĩ dần dà đã định hình cho mình những phương hướng và quan điểm sáng tác. Lê Thương bước vào kháng chiến năm 1946 với ý thức tự hào về đất nước, về “nguồn sử xanh âm thầm vẫn sống” trong mỗi con dân. Nhạc của ông càng về sau càng nghiêng về những khía cạnh tâm tình của xã hội. Liên ca khúc Hòn Vọng Phu phản ánh tâm tư người Việt trong một thời chinh chiến.
Bài hát Bà Tư Bán Hàng là tâm nguyện của người dân về trách nhiệm công dân đối với kháng chiến và đất nước. Bài Hòa Bình 48 là nỗi băn khoăn ngao ngán của một người kháng chiến. Vào lại thành phố, Lê Thương có những bài hát châm biếm dí dỏm đối với những lố bịch của xã hội “nhiễu nhương”: Liên Hiệp Quốc, Làng Báo Sài Thành, Ðốt Hay Không Ðốt. Tâm hồn người nhạc sĩ vẫn dành cho thế hệ trẻ những lời tâm tình thiết tha và những kỳ vọng về một thế giới tốt đẹp: Thằng Cuội, Tuổi Thơ, Học Sinh Hành Khúc. Những bài hát đầy niềm tin yêu của Lê Thương đã phổ biến sâu rộng qua các thế hệ trẻ từ bao năm qua.
Lê Thương để lại cho đời một sự nghiệp không nhiều nhặn gì, nhưng những ấn tượng sâu đậm mà những bài hát Lê Thương để lại cho hậu thế sẽ vẫn bền bỉ. Nửa thế kỷ tân nhạc đã sản sinh cơ man là tác phẩm, nhưng những bài hát còn ở lại trong lòng người thưởng ngoạn thì sẽ không nhiều. Trong số những bài hát còn ở lại với thời gian sẽ có những bài hát của Lê Thương. Trên hết cả là thái độ chọn lựa của Lê Thương khi đến với âm nhạc: dù là hát về những tâm tình của cá nhân hay của xã hội thì ông cũng đi vào những tâm tình vui buồn hay đau khổ có thật chứ không phải là những tình cảm vay mượn giả tạo.
Người nhạc sĩ dung dị của chúng ta đã hát về những vinh quang và khổ nhục của phận người trong một đất nước bị giằng xé vì những buồn đau không nguôi. Làm được trọn vẹn vai trò đó trên sân khấu nghệ thuật Việt Nam trong thế kỷ 20 là một việc không dễ dàng. Có quá nhiều yếu tố khiến cho văn nghệ của chúng ta không ngừng rơi xuống vũng lầy tha hóa. Người nhạc sĩ Lê Thương trong con người nhà giáo Ngô Ðình Hộ đã chọn lựa làm một người trung thực.
Ðặng Mĩ Lộc
(Thế Kỷ 21 số 91 Nov 1996)
(1) Trong câu hát này chẳng hạn: “Bên Man Khê còn tung gió bụi mịt mùng; Bên Tiêu Tương còn thương tiếc nơi nghìn trùng,” những tiếng then chốt là những chữ được in nghiêng, và chúng diễn tả những tâm trạng khác nhau của những người xa cách vì chiến chinh.
(2) Ðặng Tiến “Nhớ cố hương xao xuyến tấc lòng“, in Thông Luận số 70 (7.94), tr. 23.
(3) Phạm Duy “Những bước đầu trong nửa thế kỷ tân nhạc” in Hợp Lưu số 18 (8-9.94), tr.85.
(4) Phạm Duy, “Bài đã dẫn”, tr. 90.
(5) Phạm Duy, “Bài đã dẫn”, tr. 83.
(6) Phạm Duy “Thời Kỳ Thành Lập – Xu hướng nhạc tình: Lê Thương” in Văn Học số 2 (3.1986), tr. 89.
Những hồi tưởng của nhạc sĩ Lê Thương
Lê Phương Chi
2002
Nhạc sĩ Lê Thương tên thật Ngô Đình Hộ, nghệ danh Lê Thương là ghép họ của mẹ với tên con sông Thương. Khi còn đi học, vào những dịp hè trò Hộ được người bạn học, con ông chủ đồn điền ở Đồng Đăng, đưa về nhà chơi. Vào mấy dịp đó được viếng nhiều thắng tích quanh Lạng Sơn. Con sông Thương đã lưu lại nhiều ấn tượng đẹp, và tượng Vọng Phu đã khắc sâu nỗi hoài niệm, trong tâm khảm ông từ tuổi hoa niên.
Nguyễn Văn Đông, Trần Văn Trạch và Lê Thương (1961)
Lê Thương mồ côi mẹ từ năm chín tuổi, cha sớm tục huyền, bốn anh em gồm ba trai một gái, được bà nội đem về Hà Nội nuôi. Bà nội là Trùm một họ đạo Thiên Chúa ở khu phố Hàm Long (Hà Nội) thời ấy nên Lê Thương được bà dưỡng dục trong môi trường của gia tộc sùng Đạo … Lê Thương được bà nội cho học trường Dòng, kiến thức âm nhạc của ông cũng phát sinh và trưởng thành từ những năm tháng ấy. Kiến thức âm nhạc do năng khiếu bẩm sinh và hấp thụ trong môi trường nhà Dòng, chứ không được học ở một trường lớp nhạc lý nào khác.
Lê Thương (1914-1996)
Phạm Anh Dũng
10.2000
Chi tiết về cuộc đời của nhạc sĩ Lê Thương ít thấy được nhắc đến, ít người biết rõ. Có thể ông có bản tính ít phô trương và sống cuộc đời giản dị. Lê Thương tên thật là Ngô Đình Hộ, sinh năm 1914 tại Nam Định. Cũng có một bài viết cho nơi sinh của ông là Hà Nộị . Theo tập sách Hồi Ký Phạm Duy, Lê Thương là một thầy tu nhà dòng hoàn tục.
Lê Thương tuy là nhạc sĩ có hạng, nhưng nghề nghiệp chính lại là nghề dậy học. Ông là giáo sư Sử Địa, có một thời gian giảng dạy cho học sinh tại một số trường trung học tư ở Sài Gòn. Ông cũng có lúc làm công chức ở Trung Tâm Học Liệu, bộ Quốc Gia Giáo Dục.
Cuối năm bội thực liveshow ca nhạc
Nam Thanh
20.10.2013
Cuối năm, càng nhiều liveshow tổ chức thì khán giả càng vắng bởi các liveshow không có gì mới mẻ. Ca sĩ thì cắn răng làm show dù biết sẽ ôm lỗ.
Cho đến thời điểm này, tháng 11 và 12 nhộp nhịp liveshow đã lên kế hoạch, công bố thực hiện từ ca sĩ hải ngoại đến ca sĩ trong nước.
Nghệ sĩ cắn răng bỏ tiền
Gần nhất là liveshow Mùa thu của Phương của ca sĩ Thu Phương (tối 20-10 tại TP.HCM và tối 22-10 tại Cung văn hóa Hữu nghị Việt Xô, Hà Nội). Trong tháng 11, ca sĩ hải ngoại Chế Linh mong muốn tổ chức một chương trình biểu diễn xuyên Việt với điểm diễn đầu tiên tại Nhà thi đấu TP Hải Dương (2-11) và sau đó nam ca sĩ sẽ tiếp tục chương trình tại Hà Nội và một số tỉnh, thành khác trong cả nước. Ca sĩ hải ngoại Bằng Kiều lấy chủ đề Liveshow Bằng Kiều Impression in Viet Nam 2013 cho liveshow tại Hà Nội (2-11) và tại TP Hạ Long, Quảng Ninh (5-11). Bên cạnh hai ca sĩ này là liveshow kỷ niệm 20 năm ca hát của hai chị em ca sĩ Cẩm Ly – Minh Tuyết với chủ đề quen thuộc Tự tình quê hương (diễn ra vào tối 1 và 2-11 tại Nhà hát Hòa Bình).
Cantinero de Cuba, ruợu sầu hoang vắng hương cà phê đắng
Tuấn Thảo
18.10.2013
Trong số những bản nhạc Tây Ban Nha rất nổi tiếng, mà nhiều người La Tinh cứ nghĩ rằng nguyên tác là một bài ca Trung Mỹ, có bài Cantinero de Cuba, với giai điệu nồng thắm mặn mà, tiết tấu mềm mại lụa là. Tựa đề nguyên gốc khiến cho người ta tưởng lầm đây là một bản tình ca ra đời tại La Havana. Nhưng bài này được viết tại Sevilla, thủ phủ vùng Andalucia.
Cantinero de Cuba 2013
Kết thúc loạt bài của RFI, nhạc phẩm Cantinero de Cuba (tạm dịch là Điệu sầu quán vắng) đã ra đời vào năm 1964, tức cách đây gần đúng nửa thế kỷ, dưới ngòi bút của nhà soạn nhạc Manuel Pareja Obregón (1933- 1995). Ông sinh trưởng tại vùng Andalucia, trong một gia đình quý tộc, thuộc dòng dõi bá tước Tây Ban Nha.
Huyền thoại Verdi, niềm tự hào của dòng nhạc opéra Ý
Thanh Hà
11.10.2013
2013 kỷ niệm 200 năm ngày sinh nhà soạn nhạc Giuseppe Verdi. Với 28 vở ca nhạc kịch opéra để đời, Verdi đã khéo kết hợp nghệ thuật sân khấu với âm nhạc. Cho đến tận ngày nay Verdi vẫn còn là một trong hai nhà soạn nhạc opéra mà các tác phẩm được diễn nhiều nhất trên thế giới, bởi nhạc của ông dễ đi vào lòng người. Chương trình của các rạp hát opéra uy tín nhất không thể thiếu những Nabucco, Rigoletto, La Traviata hay Aida của Verdi.
Ca sĩ trẻ Tóc Tiên
Vũ Hoàng
13.10.2013
Mời quý vị cùng theo dõi cuộc phỏng vấn của Vũ Hoàng với ca sĩ Tóc Tiên, một ca sĩ trẻ đầy tài năng.
Tiếng hát truyền cảm
Vũ Hoàng: Trước hết, xin gửi lời chào đến Tóc Tiên! Được biết Tóc Tiên đang là một ca sĩ sáng giá ở Việt Nam và qua Hoa Kỳ du học ngành Y, thời điểm nào Tóc Tiên đã thực hiện quyết định này của mình?
Tóc Tiên: Trước hết em xin gửi lời chào anh Vũ Hoàng và quý khán thính giả. Về câu hỏi của anh, em phải cập nhật với anh một chút xíu là hiện giờ em không còn là sinh viên ngành Y mà em đã đổi ngành là Truyền thông (Communications). Ngay từ bé, ba mẹ em luôn tâm niệm việc học là việc trên hết, cho nên khi có điều kiện và cơ hội, gia đình đã cho em qua đây để học. Nhưng vì một cơ may rất lớn với nghề mà em có cơ hội hợp tác với trung tâm ca nhạc ở đây và có dịp đi show để gặp gỡ khán giả, đó là một cơ hội và cũng là một may mắn rất lớn đối với em.
Nhạc Lính
Trần Hữu Thục
3/2010
Xin nói ngay, dù sử dụng từ “nhạc lính”, tôi không có ý định (và khả năng) để bàn về là nhạc lý mà chỉ bàn về lời ca. Và lính ở đây là lính Việt Nam Cộng Hòa.
Qua 70 năm âm nhạc Việt Nam trong thế kỷ 20, chúng ta có nhiều loại nhạc khác nhau, tùy cách phân định, tùy thời kỳ, hay tùy xu hướng: nhạc tiền chiến, nhạc kháng chiến, nhạc xanh, nhạc vàng, nhạc đỏ, nhạc tình, nhạc hùng, nhạc lính, nhạc bộ đội, nhạc sến, nhạc sang, nhạc chiến đấu, nhạc cách mạng, vân vân. Nói cho đúng, phải gọi là nhạc và lời. Đó là những “bài hát” = bài để hát. Hoàng Ngọc-Tuấn, trong một bài phỏng vấn của đài phát thanh Úc, gọi chung là “nhạc phổ thông” (popular music)(1).
Nếu những câu ca dao, nhờ vần điệu, dễ nhớ, dễ dàng đi vào tâm hồn con người (hò ru em chẳng hạn) thì ca khúc phổ thông, nhờ các giai điệu đơn giản được lập đi lập lại, dễ dàng thấm sâu vào tâm cảm. Qua đài phát thanh, qua các băng đĩa nhạc, ca khúc được phổ biến rộng và sâu hơn tất cả mọi hình thái nghệ thuật khác. Nhờ âm điệu mà lời (kể cả những lời ngây ngô nhất) cũng trở thành sinh động. Những câu văn, câu thơ bóng bẩy, đầy ẩn dụ, bỗng trở thành trơn tru, dễ hiểu. Khi hò, người ta cần những câu có vần có điệu; nhưng khi hát, có vần thì tốt, không vần cũng chẳng sao. Nhạc đã chuyển văn, thậm chí chuyển những câu nói, thành “vần”.
Zouk Love, nhịp nắng cát ngà hòa quyện tình ca
Tuấn Thảo
11.10.2013
Trong số các phong trào âm nhạc xuất phát từ những vùng biển đảo, điệu zouk là thể loại kết hợp nhiều nhất ảnh hưởng của các nền văn hóa khác nhau. Thường thì một dòng nhạc khi lan tỏa ra các nước khác, biến thể thích nghi theo khác biệt văn hóa. Trong trường hợp của zouk, thể điệu này bắt nhịp cầu nối, hội tụ rất nhiều luồng về cùng một cội nguồn.
Woman In Love French Zouk
Cũng như điệu danzón của Haiti và calypso của Trinidad & Tobago, điệu zouk trước hết là âm nhạc của lễ hội hóa trang. Nhưng so với hai dòng nhạc đến từ vùng biển Caribê, điệu zouk ra đời muộn hơn, vào đầu những năm 1980 tại quần đảo Antilles. Điệu nhạc này chủ yếu được hát bằng thổ ngữ créole hay bằng tiếng Pháp và khá phổ biến tại các vùng Guadeloupe, Martinique hay Guyane.
Rầm rộ trào lưu quay lại “nhạc xưa”
Linh Đan
11.10.2013
GiadinhNet – Nhạc trẻ không chỉ bị lên án là dung tục, thậm chí nhiều nhạc sĩ còn “tố” không ít ca khúc “hot” đều được “chế biến” theo đơn đặt hàng bằng các công thức có sẵn hoặc “copy” một cách khéo léo màu sắc âm nhạc của các ca khúc đã ăn khách trên thị trường thế giới. Thế nên, gần đây có xu hướng rầm rộ quay lại với “nhạc xưa”.
“Nhạc sến” lại lên đời?
“Nhạc xưa” vẫn tiếp tục là sự lựa chọn của nhiều ca sĩ và các nhà tổ chức chương trình. Sắp tới, trong chương trình “Thay lời muốn nói” tháng 10/2013 (20 giờ 30 ngày 13/10 tại Nhà hát Truyền hình HTV, TPHCM), khán giả yêu nhạc xưa lại được thưởng thức các ca khúc vượt thời gian như: “Đường xưa lối cũ” (Hoàng Thi Thơ), “Nửa hồn thương đau” (Phạm Đình Chương), “Con đường tình ta đi” (Phạm Duy), “Ngày xưa Hoàng Thị” (Phạm Duy – thơ Phạm Thiên Thư), “Tuổi học trò” (Minh Kỳ – Dạ Cầm), “Em đi rồi” (Lam Phương), “Bản tình cuối” (Ngô Thụy Miên)… Chương trình sẽ có sự tham gia của các ca sĩ: Thanh Thúy, Quang Dũng, Đức Tuấn, Lệ Quyên, Quỳnh Lan, Mỹ Dung…
Nước Pháp kỷ niệm rầm rộ 50 năm ngày giỗ Edith Piaf
Thanh Hà
10.10.2013
50 năm sau ngày qua đời, nghệ sĩ Edith Piaf vẫn là một trong những biểu tượng của nước Pháp. Bản tình ca « La Vie En Rose » là một trong 10 bài hát của Pháp được hưởng bản quyền tác giả nhiều nhất trên sân khấu nghệ thuật quốc tế. Đối với giới trẻ, Piaf là biểu tượng của sự vùng lên.
200 năm ngày sinh Giuseppe Verdi: Vượt qua bi kịch để thành tượng đài văn hóa
Việt Lâm
10.10.2013
(Thethaovanhoa.vn) – Hôm nay (10/10) là tròn 200 năm ngày sinh Giuseppe Verdi (1813-1901), nhà soạn nhạc opera vĩ đại nhất Italia đồng thời là một trong những nhà soạn nhạc có ảnh hưởng nhất mọi thời đại.
Trong sự nghiệp của mình, Verdi đã cho ra đời 29 tác phẩm opera, phần lớn trong số đó vẫn được trình diễn thường xuyên tại các nhà hát opera khắp thế giới. Vượt qua mọi ranh giới của thể loại opera, một số chủ đề trong các tác phẩm của ông còn giữ những chỗ đứng nhất định trong văn hóa đại chúng.
Từng thề thôi sáng tác
Giuseppe Verdi sinh ra ở Roncole di Busseto, miền Bắc Italia, vào ngày 10/10/1813. Gia đình không có truyền thống âm nhạc, nên Verdi đến với âm nhạc hầu như do tự học. Ông thường chơi trên cây đàn spinet cũ do cha tặng và được một người chơi đàn ống trong nhà thờ dạy nhạc.
Người lính trong nhạc Nguyễn Văn Ðông
Lê Hữu
2008
“Anh như ngàn gió,
ham ngược xuôi theo đường mây…”
(Mấy dặm sơn khê, Nguyễn Văn Ðông)
Hôm ấy, tôi còn nhớ, một chiều hè năm 1969, chúng tôi ngồi ở một quán nước quen dọc bờ biển Nha Trang. Bên cạnh tôi là H., người bạn học cũ. Ðã lâu lắm chúng tôi mới gặp lại nhau kể từ ngày rời xa mái trường cũ ở một thị trấn miền cao nguyên đất đỏ. H. cho biết anh sắp sửa nhập ngũ, thì giờ rảnh rỗi như thế này sẽ chẳng còn được bao lâu nữa. Anh ta có người yêu ở thành phố biển này. Tôi thì vẫn lang thang trên sân trường đại học, tấm giấy chứng chỉ hoãn dịch trong tay vẫn còn hiệu lực…
Trên mặt bàn là những chai bia đã cạn và câu chuyện cũng đến lúc cạn đề tài. Chúng tôi ngồi im lặng, cùng phóng tầm mắt nhìn ra vùng biển bao la trước mặt, chờ mặt trời lặn để ngắm cảnh hoàng hôn trên bãi biển trong lúc tiếng nhạc bập bùng vọng ra từ một góc quầy.
Người đi giúp núi sông
hàng hàng lớp lớp chưa về, hàng hàng nối tiếp câu thề
giành lấy quê hương…
Những Cô Ca Sĩ “Thần Tượng” Thuở Đầu Đời
Nguyễn Sĩ Hạnh
1.10.2013
Tuần qua dọn dẹp mấy trang web, tình cờ nghe lại một chương trình phát thanh về nhạc VN trước 1975 của Hoài Nam. Ông Hoài Nam kể chuyện bài hát Thiên Thai ông nghe hồi còn nhỏ. Nghe thấy cảm động quá xá, vì đại khái giống như ông, tôi cũng có chút kỉ niệm nho nhỏ với bài này, dù rằng không dữ dội như ông vậy.
Hoài Nam – 70 Năm Trong Tân Nhạc Việt Nam – Chương trình 18: Hoàng Trọng
(nói về bài Thiên Thai từ 2:08 tới 2:38)
Số là hồi đó, không nhớ rõ năm nào nhưng chắc cỡ giữa thập niên 60, ông già mua về một cái máy hát băng nhạc, loại băng từ cuộn nào cuộn nấy to như dĩa cơm sườn. Nhạc thì ra mấy tiệm thu băng, ít khi mua cả cuộn băng gốc (tôi đoán là vì mắc) mà thường đọc qua danh sách của những cuộn băng, lựa bài nào muốn thu thì viết tên ra thành một danh sách. Xong tiệm sẽ thu cho, vài bữa sau ra lấy. Đại khái kiểu giống như giờ mình làm playlist trên youtube, hay trên mấy trang web cho nghe nhạc chùa vậy!
Saxophone Trần Mạnh Tuấn: Nhạc Việt hỗn loạn vì thiếu giáo dục
30.9.2013
(VTC News) – Nghệ sỹ saxophone Trần Mạnh Tuấn nói nhạc Việt rơi vào hỗn loạn như hiện nay vì thiếu một nền giáo dục âm nhạc.
Tham gia diễn đàn Chấn hưng nhạc Việt, nghệ sỹ saxophone Trần Mạnh Tuấn đã chia sẻ những suy nghĩ, trăn trở của anh về nền âm nhạc Việt Nam.
Âm nhạc dân tộc mất dần chỗ đứng
Vũ Hoàng
22.9.2013
Nghệ thuật dân tộc đang trở nên bơ vơ, lạc lõng trước cơ chế thị trường, xu hướng sính nhạc ngoại, quay lưng với âm nhạc dân tộc của phần lớn giới trẻ ngày càng đáng báo động…hay nhạc dân tộc thưa vắng người nghe, mất dần bản sắc, biến dạng và mất chất… đang là những điều trăn trở suy nghĩ của nhiều nhà nghiên cứu và thẩm định âm nhạc tại Việt Nam.
Trách nhiệm về ai
Những điều tâm huyết này đã được chia sẻ trong hội thảo khoa học “Âm nhạc dân tộc với cuộc sống hôm nay” do Trung tâm nghiên cứu bảo tồn và phát huy âm nhạc dân tộc tổ chức hồi tháng 8 vừa qua tại TPHCM.
Nếu nhìn vào thực trạng của âm nhạc Việt Nam, người ta thực sự lo lắng khi thấy đa số thanh thiếu niên hiện giờ rất sành điệu với các trào lưu pop, rock, nhạc Hàn, nhạc Hoa, anh Ngữ mà đang quay lưng lại với chính âm nhạc dân tộc, âm nhạc dân tộc đang mất dần vị trí trong thị hiếu nghe nhìn trong giới trẻ Việt. Liệu đó là lỗi của họ, của những người nghệ sĩ làm nhạc dân tộc hay xét rộng ra là lỗi của một chính sách bảo tồn các di sản văn hóa phi vật thể của Việt Nam? Câu hỏi hẳn không dễ trả lời phải không thưa quí vị?
Quán Văn Trong Nỗi Tình Cờ
Trích từ “Cũng Cần Có Nhau” – phóng bút của Hoàng Xuân Sơn, Nhân Ảnh xuất bản Tháng Mười 2013 [3].
Quán Văn lúc mới thành lập. Từ trái: Ngô Vương Toại, Hoàng Xuân Giang, Trần Đại Lộc, Hoàng Xuân Sơn. Ảnh: Đỗ Việt Anh (Đỗ Tăng Bí) 1967
Trong ý nghĩ tình cờ nào đó của một ai đề xướng, Nhóm Sinh Viên Văn Hóa đứng ra thành lập Quán Văn (ông Đỗ Tăng Bí xác nhận qua điện thư ý kiến cho ra đời Quán Văn là của ông). Quán Văn, cái tên trở thành rất thân thuộc về sau là một trong những tụ điểm sinh hoạt văn nghệ tiên phong của thanh niên sinh viên học sinh rất có khí thế, có sức lôi cuốn mãnh liệt và tạo được nhiều tiếng vang trong những năm dài biến động. Có thể nói không ngoa: Chính Quán Văn đã đưa tên tuổi nhiều nghệ sĩ sáng tác, trình diễn đi sâu vào lòng thưởng ngoạn của giới trẻ và người mộ điệu. Từ Thanh Lan/ Từ Công Phụng đến Khánh Ly/Trịnh Công Sơn v.v. và nhiều ca nhạc sĩ, thi sĩ khác nữa. Sinh hoạt văn nghệ từ Quán Văn như một bàn đạp, dần đi sâu vào các khuôn viên đại học, đoàn thể và ngay cả tư nhân về sau. Quán Văn là tiền thân của Thằng Bờm, Hầm Gió, Hội Quán Cây Tre . . .
Bài thơ ca ngợi nhạc sến
Lê Tuấn Anh
9.2013
Ngày xưa, lúc còn nông nổi
Cũng a dua theo đám đông
Gật gù nghe nhạc thính phòng
Mà chẳng hiểu gì Sonat
Chẳng mấy khi nghe quan họ
Mây trôi bèo dạt
Nghe cải lương, nhạc “sến” vội lắc đầu
Chỉ đến khi tóc xao xác đổi màu
Ngậm ngùi nhìn mưa lã chã
Hay một chiều, ở nơi xa..xứ lạ
Mới hay “sến” rất ngọt ngào
Nghe lời hát, giai điệu mà cứ thấy nao nao
Lệ hoen mi cảm xúc
Nhạc Việt: sến soán ngôi sang?
Nguyễn Mạnh Hà
23.9.2013
Sự gọi là trở lại của nhạc sến chỉ giải quyết vấn đề hình thức, vì công chúng chưa bao giờ thôi nghe dòng nhạc này. Sự xuất hiện công khai của nhạc sến qua băng đĩa, trong những chương trình ca nhạc lớn sẽ giúp mọi giới có cái nhìn khách quan về dòng nhạc này hơn.
Mặc dù thất sủng hàng chục năm, nhưng nhạc vàng, nhạc sến không thôi tồn tại. Vài năm gần đây, nó trở lại rầm rộ và chính thống hơn trên sân khấu lớn. Các giọng ca chủ lực của dòng nhạc này như Tuấn Vũ, Chế Linh… cũng tìm đường về nước gây “náo loạn” sân khấu ca nhạc, cũng bởi còn nhiều người thích nghe nhạc sến quá.
Puerto Montt, làn điệu trữ tình người đẹp ý xinh
Tuấn Thảo
21.9.2013
Trong những kỳ trước, RFI đã dành nguyên một chương trình để nói về 100 năm ngày ra đời nhạc phẩm El Cóndor Pasa. Trong chương trình kỳ này, RFI mời quý thính giả và các bạn cùng khám phá lại không phải một, mà là ba bản nhạc tình La Tinh : Puerto Montt, Maria Elena và Magdalena, điểm chung là tựa đề của các bài hát đều là danh từ riêng.
Phiên bản mới Puerto Montt
Trong trường hợp của Puerto Montt, đây là một bản nhạc nổi tiếng ở Nam Mỹ. Tại châu Âu, đặc biệt là giới nghệ sĩ hát tiếng Tây Ban Nha, thường thể hiện bài này theo thể điệu bolero. Nhưng trong nguyên tác, đây lại là một ca khúc nhạc pop rock do ban nhạc Los Iracundos ghi âm lần đầu tiên vào năm 1968.
Sao bạc ngân hà : Nguồn gốc cha cha
Tuấn Thảo
20.9.2013
Trong số các nhịp điệu La Tinh, cha cha cha có lẽ là một trong những dòng nhạc khiêu vũ phổ biến nhất. Phần lớn cũng vì thể điệu này đơn giản và dễ nhảy hơn nhiều so với các vũ điệu mambo và salsa. Một cách chính thức, điệu cha cha cha sinh ra vào năm 1954, nhưng thật ra đã manh nha từ vài năm trước đó.
Liên khúc Cha Cha
Điệu cha cha ra đời tại thành phố La Havana gần hai thập niên sau thể điệu mambo, và cả hai dòng nhạc này, đều là biến thể từ nhịp điệu danzón. Người sáng chế ra thể điệu cha cha là nhạc sĩ kiêm tác giả người Cuba Enrique Jorrín (1926-1987).
Giá trị thật của “Nhạc sến”
Mặc Lâm, biên tập viên RFA
21.9.2013
Ca sĩ Chế Linh trong lần biểu diễn ở Hà Nội trước đây.
Mới đây hai nhạc sĩ có tiếng của Việt Nam là Huy Tuấn và Quốc Trung khi được báo chí phỏng vấn về đề tài “nhạc sến” đã có những phát biểu làm dư luận ồn ào nếu không muốn nói là nổi giận.
Không! Ni! Kong!
17.9.2013
Không – đứa con tinh thần của nhạc sỹ Nguyễn Ánh 9 không chỉ quen thuộc với khán giả Việt Nam mà còn được biết đến nhiều ở Trung Quốc đại lục, Hong Kong, Đài Loan cũng như Nhật Bản. Ca khúc này được các ca sỹ nước láng giềng thể hiện với nhiều phiên bản khác nhau, từ tiếng quan thoại, Hong Kong đến Nhật Bản.
Đầu tiên phải kể đến ca khúc do Đặng Lệ Quân (Teresa Teng) thể hiện, nhắc đến diva châu Á này, khán giả Việt Nam sẽ nghĩ ngay đến một ca sỹ có khuôn mặt khả ái, hiền hậu và giọng ca làm say lòng người qua các ca khúc Ánh trăng nói hộ lòng tôi, Mật ngọt….
Ít ai biết được rằng, tại quê nhà, nữ ca sỹ tài hoa bạc mệnh này còn nổi tiếng với một ca khúc được đặt lời từ ca khúc Không của nhạc sỹ Nguyễn Ánh 9, phiên bản Đài Loan này được đặt cái tên cũng ngắn gọn như bản gốc: Ni (Anh).
Những thần tượng giả
Lê Hữu
15.9.2013
“Lặng lẽ tiếng dương cầm“, đấy là tên bài hát của một nhạc sĩ từng được yêu thích ở miền Nam trước năm 1975, hiện sống trong nước. Cái tên ấy khá phù hợp với tính cách của ông, vốn lặng lẽ, hiền hòa. Tên của ông khá lạ (đi với một con số) nhưng lại rất quen thuộc với người yêu nhạc ông, yêu tiếng đàn ông và yêu cả chiếc bóng lặng lẽ của ông phía sau chiếc dương cầm trên sân khấu hàng đêm, đệm đàn cho ca sĩ hát hay độc tấu một bản tình buồn. Tên ông là Nguyễn Ánh 9 (NA9).
Nghe nhạc bằng mắt
Tình ông vốn ít nói, thường thì ông để tiếng đàn nói thay cho ông chứ ông không phải lên tiếng. Cho đến một hôm, ông không còn “lặng lẽ” nữa. Trong một cuộc chuyện trò văn nghệ với ông mới đây, một nhà báo đặt ra những câu hỏi về “thị trường nhạc Việt” ở trong nước. Ông trả lời thoải mái và thẳng thắn, đặc biệt là các nhận xét về những ca sĩ trẻ khá nổi tiếng. Những gì ông nói ra có thể không mới, hoặc nếu mới thì chỉ là đến nay “mới” có người nói, vậy mà cũng thành ra “chuyện không có gì mà ầm ĩ thế”, như cách nói quen thuộc ở trong nước.
Đọc bài phỏng vấn, một cô bạn nói với tôi, “Ông ấy nói đúng quá, rất chính xác.” Một ông bạn nhạc sĩ cũng nói, “Không thể nào đúng hơn,” và hỏi tôi, “ông có ý kiến gì không?” “Nói chung thì có đúng,” tôi trả lời, “còn ‘nói riêng’ thì có vài chỗ… chắc đúng chắc không.” Ông bạn hỏi tới, “Chỗ nào đúng, chỗ nào không?” Tôi cười, “Có ý kiến gì thì cũng chỉ là cho vui thôi. Bài báo ấy không phải là bài nhận định, phê bình chi cả mà chỉ là các câu trả lời trong một cuộc phỏng vấn mà người ghi chép không chắc đã ghi lại hoàn toàn chính xác.”
Trong lúc trao đổi ý kiến với người bạn, tôi có nói về một vài nhận xét của nhạc sĩ NA9 mà tôi cho là đúng.
– “Nhạc bây giờ để xem nhiều hơn là để nghe“. Nhận xét này có đúng, ca sĩ bây giờ “biểu diễn” nhiều hơn là hát, không chỉ hát sao cho hay mà còn phải “ngoại hình” sao cho bắt mắt, ăn mặc sao cho đẹp (hấp dẫn nữa thì càng tốt), múa may sao cho nhuyễn. Ca sĩ có “đẳng cấp” trong khi hát còn có những vũ công chờn vờn ở hậu cảnh để “minh họa” và làm cho bài hát “trông” hấp dẫn hơn. Người “biểu diễn” bài hát có thể vừa là ca sĩ vừa là vũ công, kết hợp với nhóm múa để có những màn tung hứng đẹp mắt. Nói cách khác, bây giờ người ta “nghe nhạc bằng mắt”, hoặc một nửa tai, một nửa mắt.
“Ca sĩ MT hát chỉ nghe vui mắt, vui tai,” câu nói của nhạc sĩ NA9 nghe rất “vui”. “Hát nghe vui mắt”, tôi chưa nghe ai nói như thế bao giờ. Thoạt nghe lạ tai, tưởng ông nói chơi. Ngẫm nghĩ thì quả có đúng, và đúng là khán giả bây giờ nghe nhạc bằng… mắt thật.
“HNH hát chỉ nghe chơi thôi,” một nhận xét khác của ông nhạc sĩ (ý nói chỉ hát hò cho vui vậy, kiểu “hát cho nhau nghe”). “Giọng HNH yếu lắm, khều khào không à!” Tôi cũng chưa nghe ai nói “hát khều khào” bao giờ. Ông khen cô ca sĩ có nhan sắc, vóc dáng đẹp, múa đẹp…, cái gì cũng đẹp, riêng cái mà ca sĩ nào cũng muốn được khen thì ông lại không khen. “Nhưng giọng hát thì lại không được,” ông nói.
Với cách biểu diễn bài hát như thế, ông cho rằng chỉ có “hiệu quả sân khấu”, còn khi muốn “nghe” nhạc thực sự thì người ta phải mở những băng, dĩa nhạc để nghe những giọng ca khác.
– Vài ca sĩ hạng “sao” nhưng không phải là ca sĩ đúng nghĩa, hát không bằng ca sĩ nghiệp dư hoặc chỉ xứng với hạng C. Nhận xét này có đúng (tuy có hơi quá đáng), với nghĩa không xứng tầm với các ngôi vị và danh hiệu được phong tặng lâu nay.
Sau những phản ứng khá ồn ào về các nhận xét này từ phía người đọc, đặc biệt là giới ca, nhạc sĩ và fans của các ca sĩ được nhắc tên trong bài phỏng vấn, nhạc sĩ NA9 đưa ra lời giải thích rằng đấy chỉ là ý kiến cá nhân của tác giả bài hát qua việc các ca sĩ hát nhạc ông. “Tôi hoàn toàn không đánh giá trình độ chuyên môn hay giọng hát của các ca sĩ khi họ thể hiện mọi dòng nhạc mà chỉ nêu ý kiến của mình về cách họ hát nhạc của tôi,” ông nói. “Khi ‘chê’ một ca sĩ được xếp vào hàng diva hiện nay, tôi vẫn nói rằng cô ấy thể hiện bài hát của tôi không có cái hồn, dù rằng giọng rất đẹp… Những nhận định của tôi chỉ gói gọn trong việc một vài ca sĩ dù đã được vinh danh là ‘diva’, được gọi là ‘sao’, nhưng họ cũng đã có lần ‘mặc trang phục chưa phù hợp’ cho những đứa con của tôi. Thế thôi!”
Chỉ có “thế thôi”! Khi ông đã nói như thế thì chẳng ai có ý kiến ra vô gì được, hoặc nếu có thì cũng chỉ trong phạm vi mà ông đã khoanh tròn. Nhạc sĩ chỉ chịu trách nhiệm về lời nhận xét, phê bình của mình trong phạm vi thu gọn ấy thôi. Vậy thì cũng chẳng có gì để mà đào sâu hay bàn rộng thêm về chuyện đúng sai, phải trái, và những nhận xét ấy vì thế cũng không mang ý nghĩa gì nhiều lắm.
“Tôi có quyền nói lên ý kiến của tôi, là tác giả của bài hát,” câu ấy không sai chút nào; tuy nhiên, ông vẫn có thể bày tỏ những ý kiến ấy bằng những cách khác, vừa có được tác dụng tốt nhất vừa mang lại niềm cảm thông, gần gũi giữa hai thế hệ có cùng một điểm chung là yêu nhạc Việt. Các đối tượng được phê bình sẽ học hỏi được ở ông nhiều hơn, sẽ cám ơn ông và quý mến ông nhiều hơn. Ông sẽ không phải đau đầu, không phải rầu rĩ, mệt mỏi, như ông bộc lộ sau đó, và cũng không phải mất mát ít nhiều tình cảm, điều mà chắc ông không hề muốn.
Tác giả thứ hai của bài hát
Những người lớn tuổi trong giới yêu nhạc ở miền Nam ngày trước (gồm cả ca sĩ, nhạc sĩ) là những người đầu tiên tỏ ý tán đồng các nhận định của nhạc sĩ NA9. Với đối tượng không từng sống ở miền Nam trước đây (không có điều kiện để so sánh hai thời kỳ của nền ca nhạc Việt) và nhất là với giới trẻ bây giờ thì tôi không chắc lắm có bao nhiêu người “nhất trí” với các nhận định ấy. Nói cách khác, liệu các nhận định ấy có đủ “sức thuyết phục”, có mang lại tác động và hiệu quả tích cực nào cho “thị trường nhạc Việt” hiện nay.
Các nhận xét của người nhạc sĩ nhiều phần nhắm vào đối tượng là giới trẻ trong nước. Ông nói, “Tôi thấy giới trẻ bây giờ nghe nhạc vô tội vạ, nghe theo phong trào, chạy theo lai căng ngoại quốc nhiều quá nên không còn bản chất.” Nhận xét này không phải là không đúng, chỉ có điều, không phải riêng gì “giới trẻ bây giờ”, giới trẻ thời nào (kể cả cái thời của ông) mà không chạy theo phong trào, chạy theo thời trang(?). Tuổi trẻ là vậy. Miền Nam ngày trước còn có cả một hiện tượng gọi là “phong trào nhạc trẻ” khá rầm rộ, hát và nghe nhạc Tây nhạc Mỹ, nhạc ngoại quốc lời Việt và các sáng tác gọi là “nhạc thời trang”, với nhiều ban nhạc trẻ mô phỏng lối trình diễn của các ban nhạc và ca sĩ nổi tiếng của nước ngoài. Nhạc Việt thời ấy cũng từng được phê phán là nhạc “lai căng”.
Những ý kiến cho rằng ông không thích ứng hay không bắt kịp thời đại không hẳn là không đúng. Các ca sĩ hàng “sao” mà ông nhắc tên có thể xem như “những thần tượng mới” (tên cuốn tiểu thuyết của Nguyễn Đức Nam). Ngôi vị thần tượng ấy đứng vững được bao lâu là chuyện khác. Khi nêu nhận xét về thực tài, thực lực của các “sao” ông không lý giải được vì sao các “sao” ấy lại thu hút được những số lượng fan hết sức đông đảo, trong nước gọi là “lượng fan khủng”. Ông chỉ nói, “Có nhiều người chỉ cần biết là thần tượng của họ hát thôi, họ không biết đương hát bài gì nữa! Họ chỉ hoan hô sự có mặt của thần tượng của họ thôi.” Theo cách nói của ông thì có vẻ các ca sĩ hàng “sao” này được các fan ngưỡng mộ vì chuyện gì khác chứ không phải vì tài ca hát. Tôi e rằng cách nói này không dễ thuyết phục, cho đến khi nào ông chỉ ra được cái gì đã biến các ca sĩ ấy thành “thần tượng”.
Mặt khác, nhạc sĩ NA9 cũng không phủ nhận sự thành công của các ca sĩ ấy. Ít hôm sau bài phỏng vấn gây ồn ào, ông nói, “Họ có được thành công như ngày hôm nay, họ đã phải lao động nghệ thuật rất nhiều. Tôi trân trọng điều đó.” Dường như để giảm bớt liều lượng của những nhận xét không mấy dễ chịu của mình trước đó, ông nói thêm, “Mỗi người đều có cái hay, cái dở riêng, và âm nhạc của họ phù hợp với những đối tượng nghe khác nhau.”
Quả đúng là như vậy. Một bài tường thuật về buổi trình diễn mới đây của cô ca sĩ được nhạc sĩ NA9 nhận xét là “giọng yếu lắm, khều khào” đã “minh họa” điều này:
“Nữ ca sĩ HNH đã có một buổi trình diễn bùng nổ và ‘cháy’ hết mình trong nhiều động tác múa sôi động, nóng bỏng trong ánh sáng sân khấu trước hơn 5.000 khán giả tại một chương trình diễn ra ở sân khấu Lan Anh vào tối 07/9/2013. Chương trình bắt đầu lúc 20h nhưng ngay từ 18h khán giả đã đổ về sân khấu ngày một đông bất chấp cơn mưa đang nặng hạt. Điều đó cho thấy người xem rất yêu mến nữ ca sĩ HNH và trông chờ những màn biểu diễn đầy máu lửa của cô. HNH được khán giả cổ vũ nồng nhiệt, nhiều fan cố chen lấn để được cầm tay thần tượng và tranh nhau chụp hình với thần tượng.”
Hoặc, về giọng hát của cô ca sĩ được nhạc sĩ NA9 nhận xét là “Nghe TL hát bài ‘Cô đơn’ của tôi, tôi buồn lắm! Nó không ra cái cô đơn, thua một ca sĩ nghiệp dư hát vì hát không có hồn dù giọng đẹp thiệt“, một độc giả đã cho ý kiến trên một trang báo trong nước như sau:
“TL đã thể hiện bài hát ‘Cô đơn’ của Nguyễn Ánh 9 đẳng cấp nhất. Tôi thích sự thể hiện bài hát bằng một cảm xúc đến tận cùng như TL hơn cả. Chính từ bài hát này của TL tôi bắt đầu mới tìm hiểu về người nhạc sỹ này.”
Giọng hát của cô ca sĩ TL đã giúp người nghe tìm đến với nhạc NA9 và yêu mến dòng nhạc của ông. Các video clip phổ biến trên “mạng” cũng cho thấy những ca sĩ đã khiến tác giả bài hát phải thất vọng khi hát nhạc của ông, thậm chí được ông đề nghị không nên hát nhạc của ông, đã nhận được những tràng pháo tay liên tục trong lúc trình diễn các nhạc phẩm của ông.
Vậy thì, người “đánh giá” ca sĩ thực sự là ai, thính/khán giả hay tác giả bài hát? Những tràng pháo tay không ngớt, những đám đông phấn khích và cổ vũ cuồng nhiệt không đủ để cho điểm ca sĩ? Một tác phẩm được yêu chuộng và phổ biến rộng rãi đôi lúc thuộc về công chúng hơn là tác giả. Một tác phẩm được tác giả “tâm đắc” có khi lại không được công chúng yêu chuộng bằng tác phẩm khác của tác giả, và cũng là chuyện bình thường. Có những bài nhạc viết bằng nhịp điệu chậm (slow, boston) đã không được đón nhận và phổ biến cho đến khi ca sĩ và ban nhạc đổi thành nhịp điệu nhanh hơn (rumba, cha cha cha), trở thành bài nhạc được yêu thích.
Nhạc sĩ NA9 cũng cho rằng ca sĩ là tác giả thứ hai của bài hát. Nếu điều này là đúng thì ông cũng nên cho phép “tác giả” này được thể hiện bài hát cách nào được người nghe đón nhận và tán thưởng nhất.
Người hát tử tế, người nghe tử tế
Người đọc đôi lúc không hiểu rõ ý của nhạc sĩ NA9 qua cách dùng chữ ở trong nước, như là:
“HN hát tốt hơn ML, ML hát tốt hơn TL…”
“TL, ML giọng hát rất đẹp… TL hát không có hồn dù giọng đẹp thiệt”
Liệu “hát tốt” có phải là hát đúng, hát hay, hoặc hát “có hồn”, nói như ông. Không dễ gì hình dung được một “giọng hát đẹp” là giọng hát như thế nào (giá nói điệu múa, bước nhảy đẹp thì dễ hiểu hơn là giọng hát, tiếng đàn đẹp). Kể cũng lạ, một giọng hát đã “không có hồn” thì sao gọi là “giọng đẹp” được. Nếu là giọng hát “đẹp” hẳn phải hay và quyến rũ người nghe chứ!
“MT chỉ hát nhạc pop bình thường thôi, nhưng được cái là sáng sân khấu, xử lý bài hát chính xác.” Không dễ gì hiểu được thế nào là “xử lý bài hát”? Chắc ý ông muốn nói “hát đúng, thể hiện được tình cảm của bài hát”?
Đặc biệt, hai chữ “tử tế” được ông lặp lại nhiều lần:
“Tôi chỉ mong muốn duy nhất là có nhiều nghệ sỹ tử tế và người nghe nhạc tử tế… Tôi cũng mong là họ hát tử tế, dòng nhạc tử tế của tôi được người tử tế hát, cho những khán giả tử tế nghe….”
Những chữ “tử tế” này được hiểu theo nghĩa nào? Đàng hoàng, đứng đắn, lành mạnh, lương thiện…?
Thế nào là người hát tử tế? Theo chỗ tôi hiểu, thứ nhất là hát đúng theo bản nhạc ký âm mà người nhạc sĩ viết ra, không “chế biến”, không “ngẫu hứng” tùy tiện. Thứ hai (cái này thì khó hơn), hát bằng cảm xúc thật hoặc giống như thật (nếu đóng kịch) chứ không “vô cảm”. Tôi e rằng không dễ, hoặc ca sĩ thể hiện chưa tới, hoặc không hiểu rõ, hiểu hết tình ý của bài nhạc. Chẳng hạn, không phải ai cũng hiểu được rằng nỗi niềm mà ông gửi gấm trong bài hát “Cô đơn” là nỗi cô đơn trống vắng của người ca sĩ khi hát với tiếng đàn khác với tiếng đàn quen thuộc của người nhạc công từng đệm đàn cho mình, chứ không phải là nỗi cô đơn trong tình yêu trai gái (như ông từng bộc lộ).
Thế nào là người nghe tử tế? Là người biết chọn nhạc tử tế và ca sĩ tử tế để nghe? Là người hiểu được tình ý bài hát để chia sẻ cảm xúc với nhạc sĩ và ca sĩ? Là người biết tôn trọng ca, nhạc sĩ, biết giữ yên lặng và có thái độ nghiêm chỉnh trong lúc thưởng thức ca nhạc, không “vô tư” trò chuyện, cười đùa hoặc ăn nhậu ì xèo trong lúc ca sĩ và nhạc sĩ trình diễn (như ông từng bộc lộ)?
Ngày trước, tôi chưa hề nghe nói đến “dòng nhạc tử tế”. Tôi cũng chưa nghe nói đến nhạc không tử tế hay “nhạc thị trường”, chỉ có những cái tên như là “nhạc thương mại”, “nhạc thời trang”, “nhạc bình dân”, “nhạc mì ăn liền”, “nhạc máy nước”, “nhạc vỉa hè”, “nhạc rẻ tiền”, “nhạc sến”… Nói thế cũng để thấy rằng, thứ nhất, sinh hoạt ca nhạc ở miền Nam thời trước khá đa dạng và phức tạp mà nhạc sĩ Phạm Duy từng gọi là “chợ trời âm nhạc”; thứ hai, nhạc Việt thời nào cũng có nhạc tử tế và nhạc không tử tế, theo cách gọi của nhạc sĩ NA9.
Nhạc Việt ở miền Nam ngày trước hầu hết là những ca khúc phổ thông, phục vụ cho sinh hoạt giải trí là chính, và cũng ít có ai phân biệt những ca khúc này là nhạc thị trường hay nhạc nghệ thuật.
Nói về tình trạng “xuống cấp” của nền ca nhạc trong nước so với “hồi xưa”, nhạc sĩ NA9 nhận xét “thị trường âm nhạc Việt Nam hiện nay chỉ có giải trí, không có nghệ thuật“, do người ta chạy theo đồng tiền, do nhạc sĩ sáng tác theo đơn đặt hàng, do ca sĩ chú trọng vào “biểu diễn” và “kỹ thuật thanh nhạc” chứ không hát bằng cảm xúc thật. Người viết nhạc, người hát nhạc, người chơi nhạc, và người nghe nhạc không tử tế, tạo nên một thị trường nhạc Việt không tử tế.
“Nói thẳng nói thật” không phải lúc nào cũng là điều dễ dàng. Những ý kiến, nhận xét của nhạc sĩ NA9 trong bài phỏng vấn được nhiều người chia sẻ và chắc có làm nhiều người phải suy nghĩ, thế nhưng hầu như chưa thấy ai đề ra “phương hướng” nào để cải thiện tình hình. Mọi người quay sang nhìn nhau, tự hỏi đâu là những giá trị thật, tự hỏi vì sao mọi thứ đều đảo lộn. Người ta nói đến những cái “giả”, những giá trị giả, những huy chương giả, những thần tượng giả. Liệu có phải người ta đang sống giữa thời đại của những thần tượng giả lên ngôi?
Một ca sĩ trẻ hàng “sao” được nhạc sĩ NA9 nhận xét “chỉ xứng là ca sĩ loại C” đã lấy làm “bức xúc” và phản ứng bằng cách gửi đến ông “bức tâm thư”, trong đó có nhắc đến những giải thưởng vẻ vang mà mình được trao tặng chất đầy phòng lưu niệm, và đặt câu hỏi là “Những giải thưởng nghề nghiệp cao quý con đã nhận được từ các hội đồng nghệ thuật uy tín, phải chăng là có vấn đề về trình độ và lỗ tai thẩm mỹ âm nhạc khi trao giải cho con?”
Nhạc sĩ NA9 đã không trả lời câu hỏi ấy. Về phía ca sĩ trẻ kia, cách đặt câu hỏi ấy cũng là hợp lý (ít ra là đối với anh ta). Đấy là dạng câu hỏi mà người được hỏi sẽ lấy làm thú vị và nói rằng “Đây là một câu hỏi rất hay” hoặc “Cám ơn bạn đã nêu câu hỏi ấy” trước khi trả lời. Câu hỏi thật dễ mà lại… không dễ cho nhạc sĩ NA9 trả lời. Liệu ông có thể cho thêm vào trong số những cái “không tử tế” mà ông đã kể ra những… “giải thưởng không tử tế”? Liệu ông có định làm cho giới trẻ ngờ vực những tấm huy chương, những cúp vàng, cúp bạc như là những giá trị mà họ vẫn tôn sùng từ bao năm? Liệu ông có thuyết phục được giới trẻ tìm đến những giá trị thực hay chỉ gieo vào lòng họ nỗi hoang mang? Tội nghiệp cho những bạn trẻ, tội nghiệp cho những câu hỏi!
Lặng lẽ tiếng dương cầm
Trong lúc câu hỏi của tay ca sĩ trẻ kia chưa được trả lời thỏa đáng thì những diva, những “thần tượng mới” ấy vẫn ngự trị trên ngôi, vẫn múa may quay cuồng, và vẫn được cổ vũ cuồng nhiệt. Những “mổ xẻ” của nhạc sĩ NA9 (nói như cách “giật tít” của bài phỏng vấn) có vẻ không làm suy suyển chút nào ngôi vị vững vàng của các thần tượng ấy, không làm sút giảm chút nào lòng ngưỡng mộ thần tượng của hàng triệu fan. Cuộc sống vẫn cứ thế trôi đi, trôi đi mỗi ngày.
Khi nói về những cái “không tử tế” của thị trường âm nhạc, tôi không nghĩ nhạc sĩ NA9 nhắm vào những ca sĩ hàng “sao” mà ông chỉ cho ý kiến về các câu hỏi mà người phỏng vấn cố ý muốn ông trả lời. Cái mà ông muốn nhắm vào, muốn “nói thẳng nói thật” hơn nữa chính là: kiến thức về âm nhạc, trình độ thẩm mỹ và thưởng thức âm nhạc của người nghe nhạc trong nước cần phải được “nâng cấp”. Nếu không, ca sĩ và khán giả cũng khó mà trở thành người hát, người nghe tử tế, và người viết nhạc cũng chỉ có thể tiếp tục sản xuất một mặt hàng duy nhất là “nhạc thị trường”.
Nói đến “thị trường âm nhạc” là nói đến giới sản xuất và giới tiêu thụ. Khi mà những mặt hàng kém phẩm chất và không tử tế vẫn lấn lướt những mặt hàng tử tế và vẫn được sản xuất hàng loạt để đáp ứng và thỏa mãn nhu cầu của giới tiêu thụ thì những “mổ xẻ” và trăn trở của người nhạc sĩ luống tuổi chỉ là những gì… nghe qua rồi bỏ. Những đợt sóng ồn ào quanh bài phỏng vấn ấy cũng chỉ như “cơn bão trong tách trà”, và người ta dễ dàng quên đi qua cách nói “cuộc sống còn có nhiều cái ‘giả’ tệ hơn và đáng phê phán hơn cái ‘giả’ của giọng ca tiếng hát”.
Trả lời câu hỏi “Thị trường nhạc Việt sẽ đi về đâu?”, nhạc sĩ NA9 nói “Nhạc thị trường sẽ rớt dần và tới một giai đoạn nào đó, nghệ thuật sẽ lên ngôi. Nhạc thị trường tự động phát sinh rồi sẽ tự động chết bởi những gì không hay sẽ không tồn tại. Tôi tin tưởng như vậy.”
Ông đã tin tưởng mạnh mẽ như vậy, và tôi cũng muốn tin như ông, tuy rằng ông không nói rõ “nghệ thuật sẽ lên ngôi” là… nghệ thuật nào. “Nghệ thuật mênh mông lắm, không biết đâu là bến bờ,” ông nói thêm như vậy. Phần tôi cũng muốn nói thêm rằng nghệ thuật cũng phải “ăn khách” nữa. Có những cái biết là nghệ thuật đấy nhưng không phải ai cũng có hứng thú để thưởng thức. Nói khác đi, nghệ thuật cũng còn tùy thuộc vào sở thích và quan niệm thẩm mỹ mỗi người.
Nhạc sĩ NA9 là một trong những nghệ sĩ được yêu mến của miền Nam từ trước năm 1975 qua nhiều nhạc phẩm khá phổ biến, hầu hết là nhạc tình, như “Ai đưa em về“, “Không” (gắn liền với giọng Elvis Phương), “Tình khúc chiều mưa” (thường hát chung thành một “liên khúc” với bài “Thương nhau ngày mưa” của Nguyễn Trung Cang), “Buồn ơi, chào mi!” (gắn liền với giọng Sĩ Phú)… Nguồn nhạc hứng trong tim chàng nghệ sĩ NA9 đến nay vẫn chưa có lúc nào vơi cạn. Những nhạc phẩm được ông sáng tác về sau này vẫn làm rung động trái tim người yêu nhạc, như “Cô đơn“, “Tình yêu đến trong giã từ” (cùng tên với nhạc phẩm của nhạc sĩ Phạm Mạnh Cương giữa thập niên 1960’s)… Ông cũng là một nhạc công chuyên nghiệp và tài hoa với tiếng đàn piano quyến rũ và một tình yêu âm nhạc vô bờ. “Âm nhạc nói chung và cây đàn piano nói riêng là máu thịt, là khí thở của tôi,” ông nói. “Ngày nào không đụng được vào nó, chắc tôi chết mất.”
Nhạc sĩ NA9, người ta thấy được ở nơi ông con người nghệ sĩ tâm huyết với tấm lòng thiết tha yêu nghệ thuật trong âm nhạc và nỗi trăn trở về tương lai của nhạc Việt. Các nhận định thẳng thắn của ông về sinh hoạt ca nhạc trong nước được nhiều người chia sẻ và biểu lộ sự đồng tình. Nhiều người tỏ ra cảm phục người nhạc sĩ “dũng cảm”, nhưng lòng ông thì vẫn buồn rười rượi.
Trong một cái video clip ngăn ngắn tôi tình cờ xem được, ít ngày sau bài phỏng vấn ấy, một cô nhà báo tìm đến ông, chừng như vẫn muốn “khai thác” thêm chút gì đó nơi ông.
Ông không nói gì nhiều. “Tôi chỉ mong sao nền âm nhạc của nước mình sẽ phát triển theo chiều hướng tốt,” ông nói, “một nền âm nhạc tử tế, người nghe cũng tử tế, người hát cũng tử tế, người nhạc công cũng tử tế.”
Nói dứt câu, “người nhạc công Nguyễn Ánh 9” đứng dậy, chậm rãi bước về phía chiếc dương cầm nằm lặng lẽ ở một góc phòng. Giờ đây ông chỉ muốn được tận hưởng những giờ phút yên tĩnh, muốn được trở về với không gian tĩnh lặng của riêng ông, với nỗi “cô đơn” cùng tận của riêng ông, như tên một bài hát quen thuộc của ông. Ông đã muốn quên hết, quên cả cô nhà báo ngồi ngoài phòng khách kia. Cô ngồi đó, chăm chú nhìn theo ông. Ông ngồi xuống, những ngón tay lướt nhẹ trên những phím đàn. Và tiếng nhạc êm êm, thánh thót. Và lại… lặng lẽ tiếng dương cầm.
Xa vắng tiếng dương cầm…
chỉ còn dư âm vấn vương…
Tiếng dương cầm xót xa
chìm trong quên lãng nhạt nhòa…*
Lê Hữu
* “Lặng lẽ tiếng dương cầm“, nhạc Nguyễn Ánh 9
Nguồn: http://www.diendantheky.net/2013/09/le-huu-nhung-than-tuong-gia.html
Ca Sĩ Giang Tử
Vũ Hoàng
4.8.2013
Chương trình âm nhạc kỳ này, chúng tôi hân hạnh được gửi đến quí vị cuộc chuyện trò với ca sĩ Giang Tử, người đã từng một thời rất nổi tiếng với những bản bolero, hay hát về người lính VNCH hồi những năm 1960 – 1970.
Văn nghệ trong nước và hải ngoại
Vũ Hoàng: Trước hết cám ơn ca sĩ Giang Tử đã dành thời gian cho chương trình âm nhạc tuần này. Vâng, được biết anh sang Hoa Kỳ định cư theo diện đoàn tụ với gia đình mới được khoảng hơn 3 năm thôi. Nhìn về sinh hoạt văn nghệ trong nước và hải ngoại, anh thấy khác nhau thế nào?
Bảo Yến: “Nhạc sến là gì Quốc Trung có hiểu không?”
Báo Đất Việt
13.9.2013
“Người ngoài không phải là ca sĩ, nhạc sĩ có thể dùng từ đó nhưng Quốc Trung là một nhạc sĩ mà dùng từ này để “hạ bệ” dòng nhạc trữ tình là không nên”, danh ca chia sẻ.
Nhạc sĩ Quốc Trung gọi nhạc trữ tình lãng mạn là nhạc sến. Là một ca sĩ lâu năm trong nghề chị nghĩ gì về nhận xét trên?
Bảo Yến: “Nhạc sến là gì Quốc Trung có hiểu không?” 1
Mọi người cũng từng biết những bản tình ca nổi tiếng với phần lớn là tiết điệu bolero của các nhạc sĩ Lam Phương, Trúc Phương, Trần Thiện Thanh, Anh Bằng… đã chinh phục nhiều thế hệ người nghe.
Đừng đánh giá công chúng thích nhạc sến thấp hơn mình
12.9.2013
(VTC News) – Không hẳn cổ suý cho trào lưu ‘đào bới’ lại vốn những ca khúc xưa – sến nhưng Quốc Bảo cũng không hẳn ủng hộ, anh nói: sao phải chê?
Đừng cho rằng công chúng thấp hơn mình
– Anh có thể ‘phân loại dán nhãn’ các dòng nhạc tồn tại ở Việt Nam hiện nay?
Việc phân loại, dán nhãn các ‘dòng’ ở Việt Nam chỉ mới dừng ở mức sơ sinh, kiểu như những đứa bé lọt lòng mẹ được cho mặc áo hồng nếu là con gái, áo xanh là con trai.
Nhạc sến hồi sinh hay bình phong cho sự bế tắc?
Hiếu Cao
07/09/2013
(VTC News) – Sự trỗi dậy của nhạc sến khiến khán giả ủng hộ nhưng giới làm nghề cảm thấy băn khoăn liệu điều đó có làm âm nhạc Việt Nam thụt lùi.
Lệ Quyên có lẽ là người nẵm giữ kỷ lục bán được nhiều album nhạc sến nhất showbiz Việt.
Sức sống ‘âm ỉ’ của dòng nhạc sến
Một nền âm nhạc đa dạng là nền âm nhạc mà ở trong đó có nhiều dòng nhạc phát triển song song. Các thể loại âm nhạc tồn tại độc lập, đôi khi sự ‘vượt trội’ của thể loại này có thể đe dọa sức sống lâu dài của thể loại kia, nhưng không vì thế mà chúng có thể lất át, che lấp được lẫn nhau.
Danh ca Bạch Yến
Vũ Hoàng
3.9.2013
Là một trong 10 người được mệnh danh là “nữ ca sĩ có sức ảnh hưởng nhất Việt Nam”, danh ca Bạch Yến sau hơn 50 đứng trên ánh đèn sân khấu, vẫn với chất giọng trầm thuở nào, bà đã đang và sẽ còn làm mê hoặc nhiều thế hệ người nghe nhạc.
Một tuổi thơ đầy cơ cực
Âm nhạc đã đến với bà từ rất sớm, năm 7 tuổi, bà bắt đầu hát tại rạp Norodome Phnom Penh của Campuchia, đến khi 11 tuổi bà được giải nhất, huy chương vàng của đài phát thanh Pháp Á tổ chức. Và bà chính thức bước vào con đường ca hát năm 14 tuổi.
Quando Quando, tình gọi mong đợi bóng tối nụ cười
Tuấn Thảo
7.9.2013
Khai sinh từ Brazil, làn sóng bossa nova từ đầu những năm 1960 lan tỏa ra khắp địa cầu. Trong suốt nửa thế kỷ, nhiều tác giả đồng loạt hưởng ứng qua việc sáng tác bài hát nguyên gốc hay cách tân làn điệu nhờ phiên bản phóng tác. Các bản nhạc Quando Quando và The Shadow of Your Smile tiêu biểu cho phong trào soạn nhạc bossa nova tại các nước Âu Mỹ.
Bài hát Quando Quando do tác giả kiêm ca sĩ người Ý Tony Renis sáng tác vào năm 1962, năm ông 24 tuổi. Trong nguyên tác, lời bản nhạc là của tác giả Alberto Testa. Tựa đề lặp lại ba lần chữ Quando, vì nhân vật ở trong bài hát mong người yêu sớm trả lời cho câu hỏi : Chừng nào anh mới gặp lại em ? Bản nhạc này ban đầu được viết theo thể điệu bossa nova, nhưng khi vào phòng thu, nhịp điệu bài hát được chuyển đổi nhanh hơn, gần giống với điệu samba.
Nhà phê bình âm nhạc: Hồn ở đâu bây giờ?
Trần Minh Phi
3.9.2013
Dường như thuật ngữ phê bình âm nhạc (PBAN) chỉ còn như ông đồ ngày xưa. Và bây giờ thay thế cho PBAN là những khái niệm PBAN… mới. Có một câu hỏi, nhà phê bình âm nhạc: Hồn ở đâu bây giờ? Chân dung của họ đây:
“Phê bình” bầy đàn của đám đông
Đây là sản phẩm của fan và mạng xã hội.
Các fan và mạng XH hầu như nắm quyền sinh sát việc giọng ca hoặc bài hát đó có hay không có giá trị, có được tồn tại và vinh danh trong đời sống âm nhạc đương đại này không. Vì lẽ số đông đó là nguồn tiếp thị và điều tra khả năng đầu tư và kinh doanh cho thương mại âm nhạc. Một giọng ca, bài hát mà có nhiều fan và gây hot trên mạng XH là coi như con gà đẻ trứng vàng cho các bầu sô, các sân chơi âm nhạc cùng các hình thức ăn theo như nhạc chuông, nhạc chờ… Còn không? Ca sĩ hết thời, nhạc sĩ về vườn!
Cùng Trong Một Tiếng Tơ Đồng
Hữu Du
1.2011
Thúy Kiều – nhân vật chính trong tác phẩm “Truyện Kiều” của thi hào Nguyễn Du- là nhân vật mà Nguyễn Du dành nhiều ưu ái nhất, gửi gắm nhiều tâm huyết nhất. Phải chăng có sự tương cảm về cuộc đời truân chuyên, lận đận của Kiều mà Nguyễn Du đã nhờ Kiều nói thay mình nhiều nhất về cuộc đời, về nhân sinh quan, thẩm mỹ quan sáng tác ; như cảm nhận của nhà thơ Tố Hữu: “Tố Như ơi, lệ chảy quanh thân Kiều“.
Cuộc đời Kiều đo bằng mười lăm năm lưu lạc, đong đếm bằng tâm trạng bi thương, bằng đầm đìa nước mắt và thổn thức trong tiếng đàn “bạc mệnh” đọan trường!
Tiếng đàn của Kiều đã vang vọng suốt chiều dài tác phẩm, vào đúng những thời điểm chuyển giao, đánh dấu những bước ngoặt của số phận…
Nhạc sĩ Nguyễn Ánh 9 : Tôi chỉ mong dòng nhạc tử tế được hát một cách tử tế
Thụy My
31.8.2013
Vừa qua dư luận đã dậy sóng trước việc nhạc sĩ Nguyễn Ánh 9, khi trả lời một tờ báo mạng đã có những nhận xét thẳng thắn về một số ca sĩ nổi tiếng tại Việt Nam hiện nay. Một ca sĩ bị chạm tự ái đã phản bác mạnh mẽ. Nhưng điều đáng chú ý là sau đó trên báo chí chính thức cũng như trên các mạng xã hội, hầu hết là những tiếng nói ủng hộ những lời nói chân thành của người nhạc sĩ đã có nhiều năm trong nghề, trong khi các ca sĩ được ông đề cập có lượng fan hết sức đông đảo.
Nhạc sĩ Nguyễn Ánh 9 – TP Hồ Chí Minh
Lụa
Quốc Bảo
31.8.2013
1. Ngày tinh khôi – Hà Anh Tuấn, Hồ Trung Dũng, Phương Linh
Track 1|http://dl.dropbox.com/s/mwpmh7og1ejxbsl/01Lua_NgayTinhKhoi_HaAnhTuanHoTrungDungPhuongLinh.mp3
2. Nơi chân mây cuối trời – Hồ Trung Dũng
Track 2|http://dl.dropbox.com/s/8hhrdcz43r6wlo4/02Lua_NoiChanMayCuoiTroi_HoTrungDung.mp3
Nhạc Việt hôm nay, một ghi chép buồn
Tuấn Khanh
31.8.2013
(TNO) Diễn đàn “Nhạc Việt trong mắt tôi” do Thanh Niên Online khởi xướng nhận được bài viết hưởng ứng của Nhạc sĩ Tuấn Khanh, thể hiện góc nhìn cận cảnh về một thực trạng đáng buồn hiện nay trong làng nhạc Việt: Tinh thần tôn trọng, học hỏi từ những bậc tiền bối đã biến mất từ lâu đối với một bộ phận ca sĩ, nhạc sĩ trẻ.
Theo nhạc sĩ của những Áo xanh, Rêu phong, Trả nợ tình xa…, thời nay, đang tồn tại một thực tế là ca sĩ thì tin rằng họ không cần học hỏi gì từ các giọng ca tiền bối, còn các nhạc sĩ thì tuyên bố rằng mình đi vào hiện đại nên không cần tìm hiểu về quá khứ.
Nhạc sĩ Tuấn Khanh
Lụa khởi màn Quỹ Quốc Bảo Foundation
Hoàng Yến
29.8.2013
PNO – Tối 28/8, tác phẩm thanh xướng kịch Lụa của nhạc sĩ Quốc Bảo vừa được công diễn tại phòng trà WE (TP.HCM), phác thảo con đường nghệ thuật mới mẻ và dự án từ thiện anh đang theo đuổi.
Mênh Mông Tình Buồn
Trích từ album Lặng Lẽ Tiếng Dương Cầm
Sáng tác: Nguyễn Ánh 9
Trình Bày: Nguyên Thảo
Hòa âm: Đức Trí
Ban nhạc: Đức Tri (piano), Dũng Đà Lạt (guitar), Thanh Tân (bass), Huỳnh Phúc (drums), Tấn Anh (cello), Huy Việt (contrabass), Hồng Kiên (saxophone).
2013
Mênh Mông Tình Buồn
Sống bên nhau một phút giây thôi để rồi chia tay đường đời.
Ðến bên nhau lần cuối hôm nay khi ngày mai đã muộn rồi.
Khóc chi cho lệ thắm hoen mi, hỡi người ơi!
Cuối trời phiêu lãng thoáng mênh mông tình buồn.
Tình yêu nào ai có hay tựa như một thoáng mây bay
chợt đến ta không đón mời, rồi đi không câu giã từ.
Hỡi người, xin anh lần cuối hôm nay, khi còn bên nhau đường về.
Hãy quên đi một thoáng đam mê ta vùi chôn những hẹn thề.
Lá thu rơi ngập lối chia ly tiễn người đi.
Ðể tình yêu đó với tháng năm còn lại gì?
Nguyễn Ánh 9
Nhân Đọc Bài Phỏng Vấn Nhạc Sĩ Nguyễn Ánh 9…
Trịnh Nam Sơn
28.8.2013
Đọc xong bài trả lời phỏng vấn của nhạc sĩ Nguyễn Ánh 9, và một số bài viết khác liên quan, tôi thấy câu chuyện xảy ra thật là đáng tiếc!
Nhạc sĩ Trịnh Nam Sơn
Trong “tâm thư” của Đàm Vĩnh Hưng, có nhắc đến một status của đại tá, nhà thơ Hồng Thanh Quang, Phó tổng biên tập Báo Công an nhân dân viết trên trang facebook của anh. Đại ý rằng: “Càng là nghệ sĩ thì càng phải thận trọng khi nhận xét về nghệ thuật của đồng nghiệp dù họ có thể lớn tuổi hay ít tuổi hơn mình! Thực tế từng cho thấy, có những nghệ sĩ sáng tạo rất đỉnh nhưng lại kém thuyết phục khi định đóng vai nhà phê bình…!“. Lời này không sai! Vì người giỏi ở một lĩnh vực sáng tạo không hẳn đã là người thầy giỏi về phê bình khi va chạm với xã hội vì nó đòi hỏi sự can đảm, tế nhị và thành thật.
Nhạc Phật Giáo “Chế” Cũng Là Một Cách Đạo Nhạc
Dương Như Tâm
8.2013
Vừa qua, đạo hữu Minh Thạnh có bài viết “Ca Khúc Phật Giáo”Chế”Vi Phạm Pháp luật” nêu lên một thực trạng không mấy đẹp của lãnh vực âm nhạc Phật giáo. Tuy nhiên, bải viết mới chỉ đưa ra nhận định trên khía cạnh pháp luật, còn tránh né nhiều ẩn khúc của vần đề này thực sự đã tồn tại từ rất lâu trước sự thờ ơ của lãnh đạo văn hóa Phật giáo, hoặc giả chưa có khả năng chuyên môn để kiểm soát.
Ngay từ những năm đầu thập niên 80 thế kỷ trước nhạc theo kiểu “chế” lời này đã xuất hiện trong một bộ phận tăng ni và phật tử chúng ta. Khi ấy, lãnh vực chuyên môn này chưa được đặt trọng tâm, và cho đến tậm hôm nay cũng chưa bao giờ có một văn bản mang tính pháp quy nào của Giáo Hội về việc phát huy hay kiểm soát văn nghệ Phật giáo .
Piensa En Mi, nhớ nhung thầm lặng gót người xa vắng
Tuấn Thảo
24.8.2013
Trong số các bài bolero từng được chọn làm chủ đề nhạc phim, bài Piensa En Mi (Hãy nhớ đến ta) của tác giả người Mêhicô Agustín Lara có lẽ là bản nhạc quen thuộc nhất. Bài hát do tác giả Agustín Lara ghi âm lần đầu tiên vào năm 1937, nhưng không thành công vượt bực như mong đợi.
Piensa en mi Phiên bản 2013
Mãi đến gần nửa thế kỷ sau, khi đến phiên Luz Casal ghi âm lại bài hát cho bộ phim của Almodovar, thì lúc đó bài Piensa En Mi mới phá kỷ lục số bán : 5 triệu đĩa đơn trong vòng 6 tháng. Piensa En Mi (Hãy nhớ đến ta) là ca khúc chủ đề của bộ phim Tacones Lejanos (Gót người xa vắng), phát hành vào tháng 10 năm 1991.
Libertango, bản tuyên ngôn dòng nhạc tango mới
Tuấn Thảo
23.8.2013
Với hơn 600 phiên bản ghi âm khác nhau, bản nhạc Libertango là bài hát giúp cho trường phái “tango mới” nổi danh trên khắp thế giới. Phong trào này do nhạc sĩ phong cầm Astor Piazzola sáng lập vào giữa những năm 1960. Đúng một thập niên sau đó, tập nhạc Libertango thành công rực rỡ vang dội, dìu thể điệu tango nuevo bước vào một kỷ nguyên mới.
Tập nhạc Libertango do nhạc sĩ Astor Piazzola sáng tác và ghi âm vào năm 1974 tại thành phố Milano. Nhân một vòng lưu diễn châu Âu, tác giả người Argentina triệu tập 12 nghệ sĩ trong phòng thu thanh để hoàn tất 8 bản nhạc mà ông vừa sáng tác.
Đường xa cho nghệ sĩ độc lập Việt
Sơn Phước
21.8.2013
Cách đây hai năm, chương trình Bài hát Việt mạnh dạn dành hẳn 30 phút phát sóng để giới thiệu Đại – Lâm – Linh, nhóm nhạc gồm ba thành viên do nhạc sĩ Ngọc Đại thành lập và đứng đầu. Sự việc thực sự đã tạo nên một làn sóng bình luận dữ dội từ phía khán giả lẫn giới chuyên môn mà đa phần là những phản hồi không tốt, không dành nhiều thiện cảm cho nhóm nhạc.
Đối với nhiều người, Đại – Lâm – Linh vẫn còn là một hình ảnh khác thường, không giống ai (trước đây cả ba thành viên đều cạo trọc đầu, ăn mặc như các nhà sư) và âm nhạc cũng kỳ quái, khó nghe không kém. Ít ai biết rằng nhóm nhạc đã có một quá trình hoạt động bền bỉ và từng ra mắt một album mang tên chính mình vào năm 2009.
Đại – Lâm – Linh trên sân khấu Bài hát Việt
“Con đừng hát bài của bố nữa, tội nghiệp bố lắm”
Phượng Hoàng
24.8.2013
Nhạc sĩ Nguyễn Ánh 9 chia sẻ: “Đàm Vĩnh Hưng hát bài Ai đưa em về của tôi, tôi bảo ‘con đừng hát bài của bố nữa, tội nghiệp bố lắm‘. Đàm Vĩnh Hưng nói ‘nhưng con thích hát nhạc bố…’, tôi nói ‘nhưng con không nên hát nhạc của bố thì hay hơn“.
– Có thâm niên 60 năm trong nghề, ông đánh giá thế nào về thị trường âm nhạc Việt Nam hiện nay?
Kiên Giang : Lối viết cải lương mang đậm chất thơ
Lê Phước
17.8.2013
Nhà thơ kiêm soạn giả Kiên Giang
Miệt U Minh đã sản sinh ra hai cây bút lừng danh trong đời sống văn hóa Nam Bộ, đó là nhà văn – nhà nghiên cứu Sơn Nam và nhà thơ – soạn giả Kiên Giang. Nếu Sơn Nam là nhà văn “rặc ròng” Nam Bộ, thì Kiên Giang cũng là nhà thơ Nam Bộ “rặc ròng”.
Aranjuez, ghi ta hoà quyện khúc đàn thôi miên
Tuấn Thảo
16.8.2013
Trong số các bài hợp tấu dành riêng cho ghi ta cổ điển, bản Concierto de Aranjuez là tác phẩm cực kỳ nổi tiếng. Với hơn 1000 phiên bản ghi âm, kể cả những phiên bản có đặt lời hay không, khúc đàn Aranjuez trong hậu bán thế kỷ XX, giúp cho Tây ban cầm cổ điển trở nên vô cùng phổ biến.
Trong số các bài hợp tấu dành riêng cho ghi ta cổ điển, bản Concierto de Aranjuez là tác phẩm cực kỳ nổi tiếng. Với hơn một ngàn phiên bản ghi âm, kể cả những phiên bản có đặt lời hay không, khúc đàn Aranjuez trong hậu bán thế kỷ XX, giúp cho Tây ban cầm cổ điển trở nên vô cùng phổ biến.
Đàn tango sầu mộng Tình cho không biếu không
Tuấn Thảo
11.8.2013
Dòng nhạc tango của Argentina một khi du nhập vào châu Âu đã cho ra đời phong trào sáng tác nhạc khiêu vũ. Nhiều ca khúc tiếng Ý, tiếng Pháp hay Tây Ban Nha trở nên ăn khách qua điệu tango. Trường hợp của hai bài Chitarra Romana (Khúc đàn buồn) và L’amour c’est pour Rien (Tình cho không biếu không).
Nhạc phẩm Chitarra Romana (tựa tiếng Anh là Roman Guitar) ra đời vào năm 1934 dưới ngòi bút của tác giả Eldo di Lazzaro (1902-1968). Sinh trưởng tại Trivento, một thị trấn nằm cách thủ đô Roma khoảng 200 cây số về phía Đông, ông thành danh vào cuối những năm 1920 nhờ vào nghề soạn nhạc.
Nổi tiếng cùng thời với tác giả Giovanni D’Anzi (19063-1974), ông Eldo di Lazzaro đã góp phần làm giàu dòng nhạc tiếng Ý, một mặt duy trì truyền thống viết ca khúc Napoli, mặt khác hấp thụ ảnh hưởng văn hóa nước ngoài để làm mới các bài hát.
Mờ dần bản sắc, thưa vắng người nghe
Quỳnh Nguyễn
10.8.2013
TT – Ðó là nhận định chung của hầu hết các đại biểu về dự và có tham luận tại hội thảo khoa học “Âm nhạc dân tộc với cuộc sống hôm nay”, do Trung tâm Nghiên cứu bảo tồn và phát huy âm nhạc dân tộc và Nhạc viện TP.HCM phối hợp tổ chức sáng 9-8 tại TP.HCM.
Hội thảo này đã được tổ chức lần đầu tại Hà Nội vào tháng 10-2012 và lần này là tại TP.HCM với gần 20 tham luận, ý kiến từ các giáo sư, tiến sĩ, nhà nghiên cứu văn hóa uy tín.
Lép vế trên sân nhà
Nhạc sĩ Mai Tuyết Hoa nhận định: “Một bộ phận lớn tuổi trẻ không hiểu hết giá trị của âm nhạc truyền thống, hướng vào âm nhạc thương mại, âm nhạc nước ngoài, quay lưng với âm nhạc dân tộc”. GS Hoàng Chương cũng cùng nhận định đó và cho rằng: “Các trường học tại VN rất ít quan tâm đến nghệ thuật dân tộc của nước mình mà hướng vào dòng nhạc đương đại, dòng nhạc thương mại”.
Bossa Nova thầm buôn khi điệu Samba biết buồn
Tuấn Thảo
10.8.2013
Brazil nổi tiếng là xứ sở của các cầu thủ bóng đá chân vàng, của các mùa lễ hội hoá trang carnaval. Brazil còn nổi tiếng là một trong những vành nôi âm nhạc quan trọng hàng đầu trên thế giới : nơi chào đời của vũ điệu nóng bỏng samba, chốn khai sinh dòng nhạc thắm nồng bossa nova.
Phiên bản Desafinado 2013
Nếu như điệu samba đã hình thành tại các khu phố nghèo của Rio de Janeiro vào đầu thế kỷ XX, bản samba đầu tiên (mang tựa đề Pelo Telefone) được ca sĩ Donga ghi âm vào năm 1916, thì dòng nhạc bossa nova ra đời muộn hơn, chính thức là vào năm 1958.
Quốc Bảo dựng Thanh xướng kịch từ “Lụa”
Phan Anh
7.8.2013
(Dân trí) – Từ tác phẩm nổi tiếng “Lụa” của nhà văn người Ý Alessandro Baricco, nhạc sĩ Quốc Bảo đã dựng thành một vở Thanh xướng kịch cùng tên với sự tham gia của nhiều nghệ sĩ nổi tiếng như: Phương Linh, Hà Anh Tuấn, Hồ Trung Dũng, Đồng Lan, Thành Lộc…
Lụa là một tác phẩm rất nổi tiếng của nhà văn người Ý Baricco
Thanh xướng kịch ‘Lụa’ – Phương Linh mỏi mòn chờ chồng
(Thethaovanhoa.vn) – Trong thanh xướng kịch Lụa, Phương Linh đóng vai người vợ mỏi mòn chờ đợi chồng và trong cô đơn buồn chán đã nảy nở mối tình vụng trộm với Balbadio, chủ nhà máy dệt lụa vùng Lavilledieu – Balbadio.
Nhạc sĩ Quốc Bảo
Tác phẩm văn học Lụa của nhà văn Italia – Alessandro Baricco sắp tới đây sẽ được chuyển thể thành một vở thanh xướng kịch cùng tên. Người chuyển thể và sáng tác ca khúc cho vở này là nhạc sĩ Quốc Bảo. Đây là dự án âm nhạc mà Quốc Bảo cùng ê kíp thực hiện để gây dựng quỹ từ thiện cho các bệnh nhi ung thư máu.
Santana, nhạc rock tuyệt đỉnh quyện hồn La tinh
Tuấn Thảo
10.8.2013
Vào mùa hè năm 1970, một tập nhạc phá kỷ lục số bán chiếm hạng đầu thị trường Bắc Mỹ trong vòng mười tuần lễ liên tục. Đó là album thứ nhì của ban nhạc Santana, mang tựa đề Abraxas. Trích từ album này, có ba bản nhạc trở nên rất quen thuộc, giúp cho nhóm Santana tiến hành cuộc cách mạng dòng nhạc rock La tinh.
Carlos Santana nằm trong số 100 tay đàn cừ khôi nhất thế giới (DR)
Những Preludes không đầu đuôi cho Lê Uyên và Phương
Dr. Nikonian
7.2013
Đề từ
“Như hoa đem tin ngày buồn
Như chim đau quên mùa xuân
Còn trong hôn mê buồn tênh
Lê mãi những bước ê chề
Xin cho thương em thật lòng
Xin cho thương em thật lòng
Còn có khi lòng thôi giá băng“
(Tình khúc cho em – Tuyển tập “Yêu nhau khi còn thơ” 1960-1967)
Âm Nhạc Mùa Vu Lan 2013 (Phật Lịch 2566) – Cuộc Tiếp Sức Đáng Trân Trọng
Dương Kinh Thành
Vu Lan 2013
TỪ NGỘ NHẬN BAN ĐẦU
Nếu như vài năm trở lại đây, ở Việt Nam chúng ta, đăc biệt giới trẻ, có phần chao đảo và phân vân trước làn sóng văn hóa ngoại nhập, với những Ngày Của Cha (Father Day) – Chủ Nhật thứ ba của tháng sáu; Ngày Của Mẹ (Monther Day) – Chủ Nhật thứ hai của tháng năm (dương lịch) và Ngày Quốc tế Phụ Nữ – tám háng ba… vẫn có không ít người chưa nhận ra ý nghĩa và mục đích của các ngày lễ ấy và cái nào mới thực chất , đúng nghĩa tôn vinh hai đấng sanh thành của mình. Dẫu rằng- nói theo ngôn từ của người dễ dãi thì thể hiện ngày báo hiếu Mẹ-Cha càng nhiều càng tốt, nhưng nếu để tư duy có đôi chút thăng bằng, tìm hiểu lai lịch nguồn gốc ra đời các ngày lễ này sẽ dễ dàng nhận ra ngay điều mình muốn biết.
Besame Mucho, nụ hôn đắm đuối giã từ đêm cuối
Tuấn Thảo
3.8.2013
Giới soạn nhạc La Tinh đã cống hiến cho đời nhiều tình khúc bất tử. Người Uruguay rất tự hào với nhạc phẩm La Cumparsita. Dân Panama xem bài Historia de Un Amor như một di sản văn hóa. Người Cuba đưa bản Quizas, Quizas đi vòng quanh thế giới. Còn Besame Mucho từng được chọn là giai điệu Mêhicô hay nhất mọi thời đại.
Sở dĩ có sự lựa chọn như vậy là vì Besame Mucho (dịch sát nghĩa là Hãy hôn em thật nhiều) là ca khúc Mêhicô nổi tiếng nhất ở nước ngoài. Bản nhạc này cũng phá luôn kỷ lục về số lượng ghi âm, vì tính tới nay, bài đã có trên dưới hai ngàn phiên bản. Do vậy, cũng không có gì đáng ngạc nhiên cho lắm khi Mêhicô đã nhiều lần vinh danh tác giả bài hát là bà Consuelo Velasquez với những giải thưởng cao quý nhất.
Về bài hát “Cánh Cò Mang Theo”
Dương Kinh Thành
Vu Lan, 2012
Đây là lần đầu tiên, với tư cách tác giả tôi xin được lên tiếng về bài ca cổ “Cánh Cò Mang Theo“, từ lâu đã bị cắt xén, sửa đổi nội dung mà không có ý kiến hay sự đồng tình của tác giả . Và cũng để nhân mùa Vu lan Báo Hiếu , cống hiến cho quý đọc giả một câu chuyện với kết cục buồn nhưng lòng mẹ thì vẫn luôn còn hiện hữu.
Cánh Cò Mang Theo – Trình bày: Nghệ sĩ Bích Phượng và Minh Nghĩa
NGUYÊN DO BÀI HÁT RA ĐỜI
Trước hết xin nói về nội dung và động cơ thúc đầy để chỉ sau một đêm dài thức trắng bài hát “Cánh Cò mang Theo” được ra đời. Bài hát dựa trên một câu chuyện có thật mà tác giả đã trực tiếp chứng kiến tại sân bay Tân Sơn Nhứt một buổi chiều mưa ngâu tháng bày âm lịch:
Tiếng Hát Lệ Thanh
Hồ Trường An
Đây là một giọng hát có âm lượng vang lộng và một âm sắc thật ngọt ngào. Cô được đào tạo bởi nhạc sĩ Hùng Lân chung một lò với Ngọc Loan và Thu Hà. Cuộc đời đi hát của cô không xảy ra một điều tiếng điếm nhục nào dù vào những năm từ 1958 cho tới 1963, cô nổi tiếng như cồn. Cuộc đời của một nghệ sĩ nổi tiếng thường thu hút những cái nhìn xoi bói và những cặp mắt tò mò của những thứ ký giả đói tin, sẵn sàng khai thác tỳ vết cùng các bí ẩn đời tư của những người được quần chúng ái mộ, trong số đó có Lệ Thanh. Nhưng các ký giả không thể tìm được ở Lệ Thanh những gì họ sẵn sàng khai thác và làm rùm beng để khuấy động dư luận quần chúng được. Bởi cô ngoan hiền quá, luôn tránh né đám đông tối đa, không thích tuyên bố vung vít trên báo chí.
Lụa, Một phác thảo [phòng trà We 28/8/2013]
Quốc Bảo
8.2013
Thư ngỏ gửi đến các bạn phóng viên, thông tín viên
Và các nhà hảo tâm
Về buổi công diễn thanh xướng kịch LỤA, tại phòng trà We
Một đêm duy nhất 28/8/2013
Các bạn thân quý,
Phác thảo đầu tiên cho thanh xướng kịch này được hình thành khi tôi và một số nhà hảo tâm muốn gầy dựng một quỹ từ thiện cho các bệnh nhi hoại huyết (ung thư máu). Sáng lập thì không khó khăn, nhưng để gầy dựng quỹ và nuôi nó phát triển, thì cần có xung động khởi đầu. Sẽ là gì nếu không phải là một công trình nghệ thuật nho nhỏ, đúng tài đúng sức tôi? Ý tưởng ấy được các bạn nghệ sĩ ủng hộ, sẵn lòng bỏ công sức thật nhiều và nhận thù lao tối thiểu, thế là tôi bắt tay vào viết nhạc.
Giới nhạc Việt Nam bức xúc vì bị ‘xài chùa’ tác quyền
Ngọc Minh
29.7.2013
(Thethaovanhoa.vn) – Việc nhạc sĩ Huy Tuấn “kêu cứu” vì album Mười tám + của ca sĩ Văn Mai Hương bị “xài chùa” tràn lan trên mạng khi sản phẩm này chưa chính thức phát hành không phải trường hợp hiếm hoi ở làng nhạc Việt. Lâu nay, giới nhạc vẫn phải “âm thầm” sống chung với “lũ”…
Chuyện vi phạm bản quyền, sử dụng ca khúc trái phép từ lâu đã không còn mới lạ trong giới âm nhạc quốc tế cũng như ở Việt Nam. Nếu cách đây hàng chục năm, hành vi trái phép là những chiếc đĩa “lậu” bị bày bán tràn lan với giá bèo thì cho đến nay, chỉ cần có internet là bất cứ ai cũng có thể nghe nhạc một cách miễn phí. Điều đáng nói là công nghệ thông tin ngày càng phát triển thì hình thức vi phạm cũng ngày một tinh vi, trong khi luật trí tuệ và cách quản lý thì vẫn còn “lạc hậu”.
Annascunnuto Caruso, nức nở vùi sâu tình đầu chôn giấu
Tuấn Thảo
26.7.2013
Có những giai điệu quyến rũ mê hồn mà khi nghe thoáng qua, ta cứ ngỡ rằng đó là những khúc nhạc có từ một thời xa vắng. Những giai điệu tưởng chừng xa xưa ấy thật ra lại là bài ca thời nay, nhưng lại dựa vào những truyền thống có từ hơn một thế kỷ. Đó là trường hợp tiêu biểu của hai bài Caruso và Amore Nascoto, còn được gọi là Ammore Annascunnuto.
Phiên bản hoà âm mới 2013 Ammore Annascunnuto
Quizás Quizás, lan tỏa hương hoa vô hình khắc họa
Tuấn Thảo
19.7.3013
Âm nhạc tựa như hương hoa, ẩn chứa những cảm xúc vô hình, tiềm tàng kỷ niệm mông lung khó tả. Mùi hương say đắm như ánh mắt, quyến luyến những vòng tay để rồi lan tỏa những câu chuyện tình lãng mạn. Dù nẩy sinh trong khoảnh khắc tâm can nhưng mùi hương vẫn chắp cánh vượt thời gian, không sợ tuổi già năm tháng, mà lại suốt đời miên man.
Câu nói của tác giả Osvaldo Farrés, khi ông nói về bí quyết soạn nhạc của mình, đã trở nên bất hủ để đời, cũng như khá nhiều bản nhạc bolero mà ông đã sáng tác lúc sinh thời. Nhắc đến tác giả người Cuba Osvaldo Farrés (1902-1985), người yêu nhạc trên thế giới đều biết đến ca khúc Quizás Quizás do ông viết vào năm 1947.
Liên Khúc Quizás Quizás 2013
La Playa, ghi ta thời gian tình chưa quên lãng
Tuấn Thảo
13.7.3013
Năm 2013 là thời điểm sinh nhật năm chẳn của khá nhiều ca khúc lừng danh quốc tế. Trong số những bài xưa nhất, có bài El Cóndor Pasa và bản tango El Choclo ra đời cách đây một thế kỷ. Nhạc phẩm Quién Será được ghi âm tại Mêhicô 60 năm về trước (1953). Một thập niên sau, đến lượt bài La Playa (Bãi biển) đi vòng quanh thế giới nhờ phiên bản dạo đàn ghi ta sáng tác vào năm 1963.
Phiên bản mới La Playa – Chayanne
Khúc đàn La Playa mang đậm ảnh hưởng của dòng nhạc La Tinh nhưng thật ra bản nhạc này lại do một nhà soạn nhạc người Bỉ tên là Jo Van Wetter viết vào năm 1963, tức cách đây vừa đúng nửa thế kỷ. Tác giả bài hát tên thật là Georges Joseph Van Wetter, sinh trưởng trong một gia đình gốc flamand, nhưng cha mẹ ông đến lập nghiệp tại vùng Wallonie chủ yếu nói tiếng Pháp ở Bỉ.
El Choclo, tango gối mộng Của quý đàn ông
Tuấn Thảo
12.7.2013
Trong thể loại tango của Argentina, bản nhạc El Choclo là giai điệu nổi tiếng nhất nhì trên khắp thế giới, chỉ thua nhạc phẩm La Cumparsita (Vũ nữ thân gầy). Bản El Choclo từng được dịch sang tiếng Anh là Kiss of Fire (Nụ hôn rực lửa) và trong tiếng Việt là Tình như Mũi tên (lời của Anh Bằng). Nhưng ít có lời nào lột tả một cách trọn vẹn cái hồn của nguyên tác : ca từ thanh tao, ý tứ thô tục.
Trong khuôn khổ loạt bài phát thanh mùa hè, RFI kỳ này giới thiệu bản tango đề tựa ”El Choclo” mà xét trên nhiều phương diện rất tiêu biểu cho nguồn gốc ”dung tục” của tango. Vào cuối thế kỷ XIX, các bài tango chủ yếu là các giai điệu phổ biến trong giai cấp bình dân, thường là sáng tác tùy hứng, ít có cấu trúc bài bản.
Liên khúc tango La Cumparsita – El Choclo
Sway, mambo hừng hực nóng bỏng cơn sốt dục vọng
Tuấn Thảo
6.7.2013
Cách đây đúng 60 năm, bản nhạc Quién Será ra đời dưới ngòi bút của hai tác giả Mêhicô Pablo Beltrán Ruiz và Luis Demetrio. Được sáng tác vào năm 1953, bài Quién Será sau đó đã đi vòng quanh trái đất. Với cả ngàn phiên bản ghi âm khác nhau, bài hát đã giúp phổ biến rộng rãi hai vũ điệu mambo và cha cha trên toàn thế giới.
Trong nguyên tác tiếng Tây Ban Nha, bài Quién Será được viết cho thể điệu mambo và có tựa ban đầu là Quien Será la que Me Quiere a Mi có nghĩa là Ai sẽ là người yêu ta. Đến khi bản phác thảo được xuất bản, tựa bài hát được rút ngắn lại cho cô đọng gãy gọn hơn. Tác giả bài hát là nhạc sĩ Pablo Beltrán Ruiz (1915 – 2008), nổi tiếng ở Mêhicô với dàn nhạc do ông điều khiển.
Có thể nói là trong nguyên tác, nhạc phẩm Quién Será ban đầu đã được soạn theo thể điệu mambo, bởi vì điệu nhạc cha cha cha chỉ chính thức ra đời vào năm 1954, gần hai thập niên sau điệu mambo. Điệu cha cha do nhạc sĩ người Cuba Enrique Jorrín sáng chế, Quién Será sau đó cũng thường được phối theo thể điệu này.
Nghe CD Dạ Quỳnh Hương Của Phạm Anh Dũng
Nguyễn Hiền
6/2007
{showalbum 778}
Một buổi chiều tháng năm đi làm về tôi được tin nhắn trong máy của một ông bạn già: “Cậu đến ngay nhà tôi xem hoa quỳnh nở nhá.” Ông bạn tôi có căn nhà thuê ở ven một thị trấn nhỏ. Trọn cả ngày nghỉ hưu, nếu ông không ngồi sau khung cửa kiếng, nhìn ra bãi cỏ trước nhà có lũ trẻ con chơi đùa không biết mệt thì chỉ dồn vào việc chăm sóc những chậu kiểng xếp hai hàng dọc ban-công, và những chậu phong lan treo lủng lẳng trên khung cửa. Thêm vào đó là ba chậu mà ông gọi là quỳnh. ‘Gọi là’ bởi vì thật tình tôi chưa thấy hoa quỳnh ngoài đời bao giờ. Ông bảo quỳnh thì tôi tin là quỳnh, nhưng khi cây không có hoa chỉ thấy nó giống một loại xương rồng nào đó, có những lá mập dài, ẻo lả. Mà cây quỳnh trổ hoa, theo ông thì rất hiếm, hơn nữa hoa chỉ nở được đúng ba ngày. Thành thử lúc nào đến chơi nhà ông tôi cũng thấy ba chậu đầy lá. Xin những bạn ở những xứ nóng đừng chế nhạo tôi, một người ở xứ rét triền miên, trong một căn nhà lúc nào cũng mờ ảo thiếu ánh mặt trời. Tôi chỉ quen vài cô gái tên Quỳnh và được xem ít tấm hình chụp hoa quỳnh của ông bạn già. Cho nên mới có chuyện. Tôi một lần đã bảo ông bạn: “Chừng nào quỳnh nở anh nhớ gọi em đến xem nhé.” Thế là chiều nay tôi đã đến kịp lúc. Để đón tôi, ông bạn đã bầy sẵn một mâm ‘cỗ’ đơn giản: một bát miến gà và một đĩa đậu phộng rang. Chỉ có thế. Một chai rượu Mai Quế Lộ lúc nào cũng dành sẵn cho tôi, một bình trà cho ông. Còn tôi, trước khi lên đường tôi cũng còn kịp nhớ ra đĩa CD Dạ Quỳnh Hương Phạm Anh Dũng mới gởi tặng, vội vàng cắp theo.
Phú Quang – Hà Nội Một Góc Nhìn
Hữu Du
7/2013
1. Nơi gắn bó…
Phú Quang sinh năm 1949 ở Hải Phòng, về Hà Nội ở lúc sáu tuổi. Lớn lên, học âm nhạc, học văn chương, thành danh…yêu đương, buồn, vui, đau khổ…đều in đậm dấu ấn của đất Hà Thành: những phố cũ rêu phong, những con đường đầy lá vàng mùa thu, những chiều đông lãng đãng gió về, sóng nước Hồ Tây, mùi hoa sữa, mùi dạ hương …Tất cả, tất cả hòa quyện, trở thành tình yêu, máu thịt, tâm hồn Phú Quang-Nhạc sĩ. Chính điều đó, mà âm nhạc Phú Quang đã thổi hồn cho những bài thơ viết về Hà Nội thêm sức gợi cảm mạnh mẽ. Hà Nội hiện lên với ánh nhìn và một tình yêu đắm đuối, da diết pha lẫn chút u sầu; vừa cổ kính, vừa lung linh lại vừa đẹp đẽ, sang trọng:
Daft Punk, cánh chim đầu đàn dòng nhạc French Touch
Tuấn Thảo
29.6.2013
Trong làng nhạc quốc tế, ít có trường hợp nào lạ lùng như nhóm Daft Punk. Trong vòng 20 năm sự nghiệp, ban nhạc chỉ cho ra mắt bốn album. Tập nhạc thứ tư và cũng là album mới của nhóm phá kỷ lục số bán khi được phát hành vào tháng 5/2013. Mang tựa đề Random Access Memory, album này đánh dấu ngày Daft Punk trở lại trên tột đỉnh, sau 8 năm vắng bóng.
Nhóm Daft Punk là cánh chim đầu đàn của dòng nhạc điện tử theo kiểu Pháp, gọi là French Touch. Ban nhạc gồm hai thành viên là Thomas Bangalter và Guy Manuel de Homem-Christo. Họ chuyên kết hợp các âm thanh điện tử house và electro với các nhịp điệu kích động của rock, groove và disco.
100 năm El Cóndor Pasa : Hoài hương tâm hồn Inca
Tuấn Thảo
28.6.2013
Nhạc phẩm El Cóndor Pasa là điệu dân ca của Peru nổi tiếng nhất ở nước ngoài. Vào năm 2004, chính quyền Lima nâng ca khúc này lên hàng di sản văn hóa quốc gia. Nhưng ít ai để ý rằng phiên bản chính thức của bài El Cóndor Pasa ra đời tại Peru vào năm 1913, tức cách đây đúng một thế kỷ.
El Cóndor Pasa – Phiên bản 2013 – Simon & Garfunkel
Nhân dịp này, mời quý thính giả và các bạn cùng khám phá một phiên bản hòa âm mới của bài El Cóndor Pasa do RFI thực hiện vào năm 2013. Chương trình nằm trong khuôn khổ loạt bài phát thanh mùa hè với chủ đề “Giai điệu muôn thuở” trên đài RFI.
Amor, Amor : Muôn thuở rumba, chữ thập tình ca
Tuấn Thảo
21.6.2013
Hôm nay, 21/06/2013, là ngày đầu tiên của mùa hạ. Theo truyền thống từ năm 1981, nước Pháp chọn ngày này làm Ngày hội Âm nhạc. Kể từ hôm nay và trong suốt mùa hè này, RFI phát thanh loạt bài với chủ đề Nhạc tình muôn thuở. Đây là dịp để cho chúng ta cùng khám phá lại những giai điệu rất quen thuộc, cho dù công chúng ít để ý tác giả là ai.
Trong số này, có bản nhạc Amor, Amor, Amor (Tình yêu, Tình yêu) được chọn để mở đầu loạt bài Giai điệu muôn thuở trên đài RFI hôm nay. Ca khúc đã được ghi âm lần đầu tiên vào năm 1943. Tuy đã tròn 70 tuổi, nhưng khúc nhạc này viết theo thể điệu khiêu vũ rumba, cho tới nay, vẫn không có vết nhăn thời gian. Ngoài phiên bản rumba của Olivia Molina do RFI hoà âm lại năm 2013, chúng ta sẽ còn cùng nghe ca khúc này trong nhiều thứ tiếng khác, kể cả tiếng Việt, phối theo nhiều thể điệu như cha cha hay samba.
Tình Bỗng Khói Sương
Ngọc Dung
2004
Có lẽ tôi chỉ là một người ” đi chậm ” so với ” thời cuộc ” khi nhắc lại CD Tình Bỗng Khói Sương của nhạc sĩ Phạm Anh Dũng mà trong đó là trọn vẹn 10 bài thơ của nhà thơ Phạm Ngọc được phổ thành nhạc từ năm 2002 .
{showalbum 769}
Bây giờ là năm 2004 , tôi mới cầm bút viết những dòng này , có thể là muộn… so với những người đã được nghe, nhưng sẽ là không muộn ( với những người chưa từng được nghe ) . Đối với những người như chúng tôi , ở một nơi khá đông người Việt sinh sống nhưng thật … xa nơi phát hành CD thì qủa thực CD Tình Bỗng Khói Sương cho đên giờ phút này, vẫn còn là rất mới .
Andrea Bocelli (và Nguyễn Đức Đạt): Tiếng hát vỡ nát lồng ngực
Trang Ðài Glassey-Trầnguyễn
20.06.2013
The authors express special thanks to Ms. Tracy Richmond and Ms. Nguyễn Thị Châu for enabling them to attend the Andrea Bocelli Concert at Honda Center on June 9, 2013. Tác giả và nhiếp ảnh gia đặc biệt cảm ơn Cô Tracy Richmond và Bà Nguyễn Thị Châu đã tạo điều kiện để chúng tôi tham dự Chương trình Andrea Bocelli tại Honda Center ngày 9 tháng Sáu, 2013.
Vọng Cổ Hài : Thiếu cả người viết lẫn người ca
Lê Phước
15.6.2013
Trong làng vọng cổ, không chỉ có những bài ca mùi với những chuyện tình lâm ly bi đát làm rơi nước mắt, mà người mộ điệu có khi cười ra nước mắt với những bài vọng cổ vui nhộn thường được gọi là “Vọng cổ hài”. Một vở cải lương dài mà cứ khóc than hoài thì cũng không được. Bên cạnh cái mùi, cải lương cũng cần cái hài.
Trần Vĩnh
Trần Quốc Bảo
7.6.2013
Trước 1975, trong một số cuốn băng Nhạc Trẻ Tùng Giang, Shotguns Ngọc Chánh, Thanh Thúy.. nhiều người đã mê say phần độc tấu tiếng kèn saxo của Trần Vĩnh qua những ca khúc Bao Giờ Biết Tương Tư, Hạ Trắng, The Shadow Of Your Smile, Qua Cơn Mê, Nửa Hồn Thương Đau, Biển Nhớ.. Tiếng kèn da diết đó đã một thời gắn chặt hạnh phúc lẫn khổ đau vào tim người Sàigòn, in hằn cũng như khắc dấu – để sau này, khi ra khỏi quê hương, mỗi khi nghe lại những tình khúc kể trên, người ta vẫn chỉ nghĩ đến duy nhất tên của một người, đó là tiếng kèn huyền thoại Trần Vĩnh.
Ảnh trái là nhạc sĩ Trần Vĩnh chụp lúc chơi nhạc tại Sàigòn đầu thập niên 70 và ảnh phải chụp Trần Vĩnh tháng 2 năm 2011 tại Paris.
Hà Thanh, họa mi xứ Huế
Quỳnh Giao
12.6.2013
Không hiểu vì sao từ khi có tân nhạc, đa số ca sĩ ưa phát âm theo giọng Bắc. Người viết đoán là vì giọng Bắc nhẹ nhàng lên bổng xuống trầm với năm dấu rõ ràng.
Phần lớn ca sĩ nổi tiếng của chúng ta là người miền Bắc. Từ Thái Thanh, Mộc Lan, Kim Tước, Châu Hà, Thúy Nga, Mai Hương, Anh Ngọc, Duy Trác, Sĩ Phú, đến Khánh Ly, Lệ Thu, Tuấn Ngọc, Duy Quang…
Nhưng mình vẫn không quên tiếng hát của miền Nam.
Hà Thanh hát Trịnh Công Sơn ngay từ đầu, tại Huế.
Nhạc xưa có tội tình gì?
Nguyễn Minh
13/6/2013
(Thethaovanhoa.vn) – Nhạc xưa trở lại và có lúc chiếm thế thượng phong ở thị trường nhạc Việt quả là điều không có gì phải tranh cãi, nói đương nhiên thì cũng không hẳn, bởi thực sự thì phe “nhạc mới” vẫn khá mạnh. Nhưng nếu bảo nhạc xưa làm cản trở sự phát triển đi lên của nhạc Việt thì e là có… bất công với nhạc xưa quá chăng?
Chuyện mới – cũ này thực ra không phải vấn đề chỉ Việt Nam mới gặp, và thay vì chung sống hòa bình, dựa vào nhau cùng tiến, thì việc chỉ trích nhạc xưa liệu có giúp được “nhạc nay” đi nhanh hơn tí nào không?
Nước sông không phạm nước giếng
Chắc nhiều người yêu nhạc đã biết đến sự quyết liệt của nhạc sĩ Quốc Trung khi anh nói về nhạc xưa như một lực cản cho sự đi lên của âm nhạc đại chúng Việt Nam ngày nay. Những vụ thế này dễ dẫn tới chuyện chia phe cánh và dẫn tới những tranh cãi bất tận, điều đã từng xảy ra một lần hồi nhạc sĩ Quốc Trung “chê” một bài hát ra đời năm 2006 mà Đức Tuấn hát là “nhạc xưa”. Lần này thì không thấy tranh cãi gì nữa, chắc là… không ai còn quan tâm. Việc ai nói cứ nói, ai nghe cứ nghe.
Ca sĩ Elvis Phương ‘sẽ còn hát mãi mãi’
Ðức Tuấn/Người Việt
11.6.2013
FOUNTAIN VALLEY (NV) – Sau một thời gian dài đi lưu diễn, ca sĩ Elvis Phương vừa trở về lại Hoa Kỳ, và anh đã có cuộc tiếp xúc riêng với phóng viên Ðức Tuấn của nhật báo Người Việt.
Elvis Phương tên thật Phạm Ngọc Phương, quê quán Bình Dương – vì ca sĩ Elvis Presley là thần tượng của anh nên ngay từ lúc mới bắt đầu bước chân đi hát anh đã lấy nghệ danh là Elvis Phương.
Ca sĩ Elvis Phương. (Hình: Lạc Cầm cung cấp)
Thị trường nhạc không lời: Thắng trong âm thầm
Khánh Thư
09/06/2013
(Thethaovanhoa.vn) – Cách đây chưa lâu, trong lần về Việt Nam biểu diễn, nghệ sỹ Bích Trà có mang theo 100 CD album mới nhất của mình (album độc tấu piano cổ điển Joseph Joanchim Raff: Piano works 1 & 2) với ý nghĩa thăm dò thị trường (với giá bán 300 ngàn/1 CD) nhưng cuối cùng đã bán hết vèo trong vòng gần nửa tiếng đồng hồ. Với Bích Trà đó thật sự là một bất ngờ.
Một số đĩa nhạc không lời gây chú ý trên thị trường
Bích Trà bất ngờ nhưng thực tế thị trường nhạc không lời ở Việt Nam vẫn sống tốt. Nói riêng ở dòng cổ điển, jazz, hòa tấu… của các nghệ sĩ quốc tế thì ở Việt Nam đó là một thị trường ăn nên làm ra. Tất cả các cửa hàng băng đĩa tại đây, với những sản phẩm quốc tế nổi tiếng, đều bán chạy và có sức mua ngày càng cao hơn.
“Món Quà” âm nhạc của Maxime Le Forestier
Tuấn Thảo
22/6/2013
Ảnh bìa tập nhạc Le Cadeau – Món Quà (DR)
Trong tháng vừa qua, Maxime Le Forestier trình làng một tập nhạc mới mang tựa đề ngắn gọn Le Cadeau (Món Quà). Đây là album studio thứ 15 của nam ca sĩ người Pháp, thành danh từ đầu những năm 1970. Một hành trình sự nghiệp trải dài trên bốn thập niên, qua đó, người nghệ sĩ đã dâng hiến cho làng nhạc Pháp hơn một chục ca khúc để đời, kinh điển.
Thế hệ trẻ tôn vinh 50 năm sự nghiệp France Gall
Tuấn Thảo
1/6/2013
Năm 2013 đánh dấu 50 năm sự nghiệp của khá nhiều nghệ sĩ Pháp xuất thân từ phong trào nhạc trẻ những năm 1960, trong đó có giọng ca France Gall. Tuy nhiên, trái với những đồng nghiệp hay bạn diễn nổi danh cùng thời, France Gall lại ít khi nào xuất hiện trước công chúng.
Để tôn vinh sự nghiệp của nữ ca sĩ, kênh truyền hình TF1 của Pháp dành nguyên một chương trình ca nhạc vào tối nay 01/06/2013, qua đó giới ca sĩ trẻ ăn khách hiện thời trình bày lại những ca khúc nổi tiếng nhất của thần tượng France Gall.
Nghe Lê Uyên hát nhớ Lộc
Đinh Cường
02/06/2013
Lê Uyên– Đinh Cường
(sơn dầu trên giấy 18 x 24 inch)
Nghe Lê Uyên hát nhớ Lộc
…trên những đôi tay
trên ngón chân bước về tình buồn …
(Lê Uyên Phương – Vũng lầy của chúng ta )
Chúng tôi hay gọi Lê Uyên Phương là Lộc [1]
những ngày Đà Lạt còn quán Lục Huyền Cầm
Giấc mơ mang tên mình
Sơn Phước
1/6/2013
Trong sự nghiệp âm nhạc của mình, Khánh Linh đã có những bước tiến tuy chậm mà chắc. Đĩa nhạc đầu tay Họa mi hót trong mưa (2004), cô tự tin hát lại những tình khúc Dương Thụ vốn gắn liền tên tuổi đàn chị một cách trong trẻo và tươi mới như chính giọng hát của mình. Sau đó, ta lại thấy cô bay lượn trong không gian điện tử với Quốc Trung (Ban Mai Xanh, 2006), dân gian đương đại với Lê Minh Sơn (Sau Cơn Mưa, 2007) và cả âm nhạc Phạm Duy – một địa hạt không dễ khai phá. Lần cuối cùng, cô gây bất ngờ cho khán giả khi quyết định Nam tiến để phát triển sự nghiệp, cũng như xuất hiện với những hình ảnh mới trưởng thành, đầy trải nghiệm. Nhưng phải rất lâu sau đó, Khánh Linh mới thực sự trở lại cùng Giấc mơ mang tên mình (2013), đĩa nhạc với hình ảnh và con đường âm nhạc hoàn toàn trái ngược với những gì cô đã “định làm” trước đó.
Tuổi 25 – Lê Cát Trọng Lý
Sơn Phước
11/5/2013
Một năm trước, Lê Cát Trọng Lý cho ra đời sản phẩm âm nhạc đầu tay khi đã là một nghệ sĩ được cả giới phê bình lẫn đông đảo khán giả công nhận (rất nhiều ca khúc của Lý trở thành hit trên mạng và Chênh vênh thắng giải Bài hát Việt năm 2008). Do đó, đĩa nhạc nhanh chóng nhận được rất nhiều luồng phản hồi khác nhau. Có người ủng hộ ghi nhận những cố gắng và nỗ lực của Lý, cũng có người cho rằng đây là một sự thất bại, đơn giản và một màu với guitar cùng piano, trong khi đa phần đều là những sáng tác cũ.
Danh ca Pháp Georges Moustaki từ trần
Tuấn Thảo
23.5.2013
Hôm nay, 23/05/2013, danh ca người Pháp Georges Moustaki qua đời vì chứng viêm phổi tại bệnh viện thành phố Nice, hưởng thọ 79 tuổi. Sự nghiệp của ông trải dài trên hơn nửa thế kỷ và lúc sinh tiền, Georges Moustaki đã cống hiến cho làng nhạc Pháp nhiều bản tình ca tuyệt đẹp.
Danh ca Pháp Georges Moustaki 1934-2013 (RFI /Musique)
Tên thật là Giuseppe Mustacchi (tiếng Hy Lạp là Iosif Mustacchi), ông sinh ngày 03/05/1934 tại Alexandria, Ai Cập trong một gia đình người Hy Lạp gốc Do Thái. Lớn lên trong một gia đình có nhiều dòng máu, từ thuở thiếu thời, ông đã thấm nhuần ảnh hưởng của nhiều nền văn hóa khác nhau (Hy Lạp, Ả Rập, Thổ Nhĩ Kỳ, Ý và Pháp).
Bài Học Lịch Sử Về Hòa Giải Hòa Hợp Trên Sân Khấu Bài Chòi
Thanh Thảo
19.5.2013
Câu chuyện cảm động giữa Võ Tánh và Trần Quang Diệu trong cuộc công hãm thành Quy Nhơn cách đây hơn hai trăm năm đã lần đầu tiên được đưa lên sân khấu ca kịch bài chòi bởi Đoàn dân ca kịch Bình Định.
Kịch bản thơ của Văn Trọng Hùng được viết một cách chắt chiu và sâu sắc. Đạo diễn – NSND Hoài Huệ được coi là một đạo diễn biết tìm tòi cách thể hiện sự khác biệt để không vở diễn nào giống vở diễn nào.
Dàn diễn viên của Đoàn dân ca kịch Bình Định gồm nhiều diễn viên có tài và có kinh nghiệm, họ muốn thể hiện chiều sâu tư tưởng của vở diễn bằng kỹ năng diễn viên nhuần nhuyễn của mình.
Cõi thiên đàng, Võ Tánh và Trần Quang Diệu thành đôi bạn tri kỷ
(cảnh trong vở Khúc ca bi tráng) – Ảnh: Đào Tiến Đạt
BBC Phỏng Vấn Nhạc Sĩ Ngọc Đại
Nguyễn Hùng
17.05.2013
Nói chuyện với BBC hôm 16/5, nhạc sỹ Ngọc Đại nói ông sẽ phải làm việc với thanh tra văn hóa về việc tự phát hành CD ‘Thằng Mõ 1‘ với chín ca khúc bị cho là “phản động và đồi trụy” vào ngày 17/5.
Người Về Sông Tương
Trần Kiêm Đoàn
5.2013
Thầy Ngô Văn Giảng vừa tạ thế tại Úc, hưởng thọ 89 tuổi. Tin buồn loan ra, tôi bâng khuâng nhớ về 54 năm trước, năm 1959, thầy là giáo sư âm nhạc của chúng tôi tại trường Hàm Nghi, Huế. Thuở ấy, thầy mới ngoài 30, dáng điệu phương cường, đi chiếc xe gắn máy hiệu Zunndapp của Đức nổ bịch bịch nổi bật cả sân trường.
Nhạc sĩ Văn Giảng qua đời, thọ 89 tuổi
Huy Phương
11.5.2011
FOOTSCRAY, Úc (NV) – Nhạc sĩ Văn Giảng, tác giả hai nhạc phẩm “Lục Quân Việt Nam” và “Ai về Sông Tương,” vừa qua đời ở thành phố Footscray, tiểu bang Victoria, Úc, hôm Thứ Năm, 9 Tháng Năm, hưởng thọ 89 tuổi.
Cố nhạc sĩ Văn Giảng. (Hình: Huy Phương/Người Việt)
“Ðường trường xa, muôn vó câu bay dập dồn...”
Anh em cựu quân nhân VNCH, nhất là những sĩ quan xuất thân từ trường Sĩ Quan Trừ Bị Thủ Ðức không thể nào không biết đến bài hát Lục Quân Việt Nam mà mỗi buổi sáng, buổi chiều vẫn thường cất tiếng hát khi đi trong hàng quân: “Ðường trường xa, muôn vó câu bay dập dồn…” hay bài “Thúc Quân,” nhưng ít ai biết hay còn nhớ tên của người nhạc sĩ: Văn Giảng, cũng là Thông Ðạt, tác giả bài tình ca nổi tiếng một thời: “Ai về Sông Tương“.
Mẹ Trong Nhạc Cổ Điển
Nhân Ngày Của Mẹ, mời các bạn nghe qua một vài tác phẩm hay về Mẹ trong nhạc cổ điển.
1.
Trước hết là bài hát Songs My Mother Taught Me của Dvorak (Những Bài Hát Mẹ Dạy). Có nhiều phiên bản, tôi nhớ có nghe qua Kathleen Ferrier nhưng tìm trên net không thấy. Dame Kiri là một trong vài diva tôi ái mộ nhứt, nhưng phiên bản của bà không còn trên youtube nữa. Xin mời các bạn nghe Elizabeth Schwarzkopf:
Album của Ngọc Đại sẽ bị thu hồi, tiêu hủy
Huy Phạm
11.5.2013
“Thằng Mõ 1” bị kết luận là có nội dung dung tục và phản động. Được cơ quan chức năng mời lên làm việc, nhưng Ngọc Đại cáo ốm để xin hoãn.
{showalbum 775}
Theo công văn của Cục Nghệ thuật Biểu diễn chiều 10/5 gửi cho các Sở Văn hóa Thể thao Du lịch trên cả nước: “Bản ghi âm Thằng Mõ 1 – Cái nường 8x có nội dung đi ngược lại với chủ trương, chính sách pháp luật của Đảng và Nhà nước, nói xấu chế độ. Ngôn từ sử dụng trong các bài hát rất dung tục, không phù hợp với truyền thống văn hóa, thuần phong mỹ tục của dân tộc… Căn cứ vào nội dung CD, Cục Nghệ thuật Biểu diễn nhận thấy đây là bản ghi âm có nội dung phản động, đồi trụy”.
Giới hạn của âm nhạc tình dục
Minh Chánh
9.5.2013
Thực tế, không phải đến CD “Thằng mõ 1” của nhạc sĩ Ngọc Đại, người ta mới được nghe những bài ca ngợi nhục tình được hát lên bằng thứ tiếng Việt mô tả chính xác, không tránh né, không che mờ ngữ nghĩa bằng hệ thống ẩn dụ hay biểu tượng.
Ngọc Đại – Cánh Đồng Cỏ Khô
Cánh Đồng Cỏ Khô
Album Thằng Mõ 1
Nhạc: Ngọc Đại
Phổ thơ: Nguyễn Đình Chính
Trình bày: Ngọc Đại
Ngọc Đại phản pháo chuyện “Thằng Mõ 1 là album tình dục”
Ngọc An
7.5.2013
(iHay) CD Thằng Mõ 1 của nhạc sĩ Ngọc Đại đang bị cho rằng có chứa nhiều từ ngữ nhạy cảm về tình dục. Nhạc sĩ Ngọc Đại vừa trò chuyện thẳng thắn với iHay.vn về vụ việc.
Một số bài hát trong CD Thằng Mõ 1 của nhạc sĩ Ngọc Đại có những cụm từ như “thiên sứ cởi truồng“, “giao hợp ơi“, “tinh trùng phóng đạn đi“… Nhạc sĩ Ngọc Đại cho rằng, đây là những ngôn từ của cuộc sống, nói về những điều hết sức tự nhiên của con người.
Nhạc sĩ Ngọc Đại trong buổi trò chuyện với PV iHay.vn chiều 7.5 – Ảnh; Ngọc An
Cuộc trò chuyện bên giường với Thằng Mõ – Nhạc sĩ Ngọc Đại
Bùi Mai Hạnh
12/4/2013
Dợm bước vào căn phòng tối. Chào. Có tiếngđáp vọng ra từ trong màn. Nhạc sĩ Ngọc Đại vừa đi bán đĩa “Cái nường 8x” về, còn đang nghỉ lại sức. Tôi bảo ông cứ nằm đấy, tôi sẽ mang máy tính và ghi âm đến cạnh giường, OK?
Bùi Mai Hạnh: Ở thời điểm rối loạn thông tin, lòng người tim người như bị luộc chín bởi cái vạc dầu tin đồn sôi sùng sục những thông tin không thể phân biệt thật giả, bỗng nhiên xuất hiện Thằng Mõ…Ngọc Đại đi rao bán “Cái nường 8x” là một hoạt cảnh đa nghĩa, buộc người ta phải động não, (trừ những bộ não đã chết).
Ngọc Đại nằm liệt 3 tháng vì ‘Thằng mõ’
Lê Phương
8.11.2012
-“Tôi cứ đàn bà đẹp là tôi thích, khái niệm yêu của tôi không quá nghiệt ngã đâu”- Nhạc sỹ Ngọc Đại chia sẻ
Sợ chết !
Sau thời gian ở ẩn và nằm bẹp trên giường bệnh hình như Ngọc Đại đang quay trở lại với thị trường âm nhạc Việt khi xuất hiện cùng với ca sỹ Thanh Tâm trong chương trình Bài hát yêu thích?
Đấy là mong muốn nhưng không biết có làm được không. Tôi cũng muốn trở lại sinh hoạt âm nhạc cùng với cộng đồng nhưng không biết cộng đồng có cơ hội cho mình hay không để mình có thể tiếp tục cống hiến.
Ngọc Đại sau album gây sốc: Tự hào được coi là Điên
Gia Vũ
7.5.2013
(VTC News) – “Tôi tự hào khi họ khoác lên mình danh hiệu Đại Điên. Nó là ngợi khen. Đó cũng là cách gọi để xí xóa” – Ngọc Đại phát biểu trong thời điểm đang gây chú ý với album không qua kiểm duyệt.
Từng gây sốc với những cuộc trình diễn của tam ca đầu trọc với Linh Dung và Thanh Lâm, mấy ngày nay, Ngọc Đại khiến dư luận tiếp tục nhức mắt, phẫn nộ vì album xuất bản không qua kiểm duyệt Thằng mõ 1: Cái nường 8X. Trong đó, có những từ ngữ, tít bài phản văn hóa.
Nhạc sĩ Ngọc Đại: “Còn 100 đĩa, cứ đến mà thu”
Nguyệt Cát
7.5.2013
(Kienthuc.net.vn) – Trước thông tin đĩa CD Thằng Mõ 1 của nhạc sĩ Ngọc Đại bị Cục Biểu diễn Nghệ thuật tuýt còi, “cần phải thu hồi”, nhạc sĩ Ngọc Đại cho biết bán gần hết 1.000 đĩa.
Phản ứng của ông như thế nào trước thông tin album “Thằng mõ” sẽ bị thu hồi do sai phạm chưa được cấp phép và nội dung mang nhiều yếu tố tình dục?
Nhạc sĩ Ngọc Đại: Đây là điều tôi có thể hình dung được. CD Thằng mõ tôi làm 1.000 cái, giờ đã bán hết, chỉ còn 100 cái. Muốn thu thì cứ đến tận nơi mà thu thôi. Những người làm thủ tục hành chính cứ việc làm đúng theo nhiệm vụ của họ.
Sau khi tung khá nhiều đĩa ra thị trường, khán giả đã phản hồi thế nào với nội dung ca từ “nhạy cảm” của ông?
Nhạc sĩ Ngọc Đại: Hiện tại tôi vẫn chưa nhận được thông tin phản hồi gì từ người nghe nhạc. Trước khi tôi làm CD này, có người cũng muốn ủng hộ tài chính nhưng tôi từ chối. Tôi đã tự mình làm.
Nhạc sĩ Ngọc Đại
‘Phải thu hồi CD của Ngọc Đại’
G. A.
7.5.2013
Nói về sản phẩm có tên “Thằng mõ 1” của nhạc sĩ Ngọc Đại, ông Nguyễn Thành Nhân – Trưởng phòng Quản lý Cục Nghệ thuật Biểu diễn – cho biết: “Không có luật pháp hay quy chế nào ủng hộ những băng đĩa nhảm nhí”.
Chiều ngày 6/5, dư luận xôn xao với thông tin nhạc sĩ Ngọc Đại tự thu âm CD Thằng Mõ 1 – tên gọi khác là Cái nường 8x – rồi phát hành và hoàn toàn bỏ qua khâu xin phép từ các cơ quan chức năng. Trong sản phẩm phối hợp với nhà thơ Nguyễn Đình Chính và viola Nathalie, một số bài hát của Ngọc Đại có tên khá nhạy cảm như Khuyến mại tình dục, Cái nường 8x… cùng những ngôn từ khá tục như “giao hợp đi…” hay “phóng tinh trùng đi”….
Nhạc sĩ Dệt tầm gai chia sẻ trong một bài báo nói về sản phẩm mới rằng CD của ông ra đời không làm các thủ tục xin cấp phép thông thường vì “có xin cũng không được cấp phép”: “Tôi muốn mình được tự do tuyệt đối trong âm nhạc nên không muốn xin phép ai cả. Trong các luật định về văn chương, không có quy định nào cấm các câu chữ cả. Những ca từ mà tôi thể hiện nó rất đời thường, ai bảo là tục là vì họ không chịu hiểu. Đấy là những từ mà bản thân tôi hay nhiều người khác vẫn dùng trong đời sống. Tôi thì cho rằng đó là những ngôn từ không hề tục tĩu. Đó là những từ ngữ thể hiện cho năng lượng của sự duy trì nòi giống. Tôi nghĩ là ai thích nghe nhạc của tôi thì nghe, không thích thì thôi”.
Nhạc sĩ Ngọc Đại.
Nhạc sĩ Ngọc Đại gây sốc với album ca khúc tình dục
Báo Gia Đình Xã Hội
6.5.2013
Tự thu âm, phát hành và hoàn toàn bỏ qua khâu xin phép từ các cơ quan chức năng, nhạc sĩ Ngọc Đại cho ra mắt CD “Thằng mõ 1” với những ca khúc với những ngôn từ trần trụi khiến người nghe phải “đỏ mặt”.
Không xin vì biết “xin cũng không được”
CD Thằng mõ 1 còn được đặt tên là Cái nường 8x – tên 1 trong 9 bài hát của CD. Sản phẩm có sự phối hợp với nhà thơ Nguyễn Đình Chính, viola Nathalie.
Theo nhạc sĩ Ngọc Đại, CD này nằm trong số 36 tổ khúc mà ông mới sáng tác. Trong CD có một số bài hát mang tên khá nhạy cảm như Khuyến mại tình dục, Cái nường 8x. Trong các bài hát, một số ngôn từ được nhạc sĩ này thể hiện khá tục như “giao hợp đi…” hay “phóng tinh trùng đi“…
Bìa album Thằng mõ 1 của nhạc sĩ Ngọc Đại.
Lê Văn Khoa và ‘VIỆT NAM 1975’
Phạm Xuân Đài
29.4.2013
LTS: Nhạc sĩ Lê Văn Khoa chính thức ra mắt CD bản nhạc giao hưởng “Việt Nam 1975” của ông vào dịp 30 tháng 4 năm 2005, dù là ông đã hoàn tất công trình này từ 10 năm trước, 1995. Cho đến nay đây là tác phẩm âm nhạc duy nhất viết trong thể loại này, mô tả những gì mà biến cố 30 tháng 4, 1975 đã mang lại cho đất nước và dân chúng miền Nam Việt Nam.
Để hiểu rõ hơn nội dung và ảnh hưởng của tác phẩm lớn này, mời quý độc giả theo dõi bài phỏng vấn sau đây với nhạc sĩ Lê Văn Khoa, do nhà văn Phạm Xuân Đài thực hiện, trong dịp tưởng niệm ngày 30/4 năm nay, 2013.
***
{showalbum 543}
Méo mó showbiz Việt
Thu Vân
22.4.2013
Tỉ lệ nghịch với sự phát triển của công nghệ truyền hình, báo chí, internet…, bức tranh showbiz Việt càng trở nên ảm đạm, méo mó.
Nhiều chương trình ra đời, hàng chục game show diễn ra mỗi tuần, hàng nghìn bài báo cập nhật các hoạt động văn hóa, từng bước đi của nghệ sĩ, nhưng đọng lại chỉ là tiếng thở dài của những người làm nghề chân chính và sự tụt giảm niềm tin từ khán giả.
Cát-xê là câu chuyện thâm cung bí sử trong showbiz Việt cho đến ngày Mỹ Tâm bị thành phố Đà Nẵng chối từ vì hét giá quá cao. Cơn bão dư luận với nhiều ý kiến bảo vệ, phê phán trái chiều vẫn còn nóng sôi trên các diễn đàn thì cũng hé mở ra một bức tranh phía sau showbiz Việt. Mỹ Tâm không phải là trường hợp duy nhất đòi mức cát-xê ngất ngưởng.
Cống hiến ít, đòi hỏi nhiều
Anh Minh, một ông bầu chuyên tổ chức các chương trình ca nhạc cho biết, tuần rồi anh phải ngậm đắng nuốt cay với một cô ca sĩ trẻ mới nổi lên từ vài cuộc thi gần đây, chẳng là anh trót hứa với nhà tài trợ là sẽ có gương mặt này trong show sắp tới.
Nghệ sĩ Diệu Hiền : Đệ nhất đào võ sân khấu cải lương
Lê Phước
20.4.2013
Trên sân khấu cải lương miền Nam, tài năng ca diễn của một số nghệ sĩ đã mang đến cho họ những mỹ danh bất tử, mà mỗi khi nhắc đến mỹ danh này, thì người ta không thể nghĩ đến một nghệ sĩ nào khác. Như danh hiệu “vua ca vọng cổ” thì dành cho Út Trà Ôn, “Nữ vương Sầu Nữ” dành cho Út Bạch Lan, “Nữ hoàng sân khấu” dành cho Thanh Nga …
Diệu Hiền và soạn giả Viễn Châu
Trong những thập niên 1960, đã xuất hiện một phong cách ca diễn cũng tạo được “thương hiệu” riêng cho mình, đó là nữ nghệ sĩ Diệu Hiền. Với lối ca diễn mạnh mẽ rất « võ tướng », Diệu Hiền có thể được xem là “Đệ nhất đào võ của sân khấu cải lương”.
Ban Tuổi Xanh năm xưa
Quỳnh Giao
18.7.2011
Mới đây, người viết nhận được tấm hình ban Tuổi Xanh do Phạm Duy Ðức gửi tặng.
Hình Ban Tuổi Xanh, trừ hai ông bà Phạm Ðình Sĩ và Kiều Hạnh. Có ghi số: 1. Bích Chiêu;
3. Mai Hương; 4. Mai Hân; 5. Bạch Tuyết (em Mai Hương); 6. Ðoan Trang (Quỳnh Giao);
7. Kim Chi; 8. Tuấn Ngọc; 10. Quốc Thắng. (Hình: Quỳnh Giao cung cấp)
Ðức là con trai út của cặp nghệ sĩ Thái Hằng-Phạm Duy, gửi với lời nhắn là giúp Ðức tìm ra tên từng người trong hình. Thoạt kỳ thủy, chỉ nhận ra hai bác Phạm Ðình Sĩ và Kiều Hạnh, còn trong bầy nhi đồng thì nhận ra ngay chính mình ngày bé mà thôi.
Nhạc sĩ Tuấn Khanh tâm tình về đời sống và âm nhạc (phần 1)
Đức Tuấn
16.4.2013
GARDEN GROVE (NV) – Một trong số những nhạc sĩ lão thành hiện đang sinh sống quanh vùng quận Cam, Nam California đó là nhạc sĩ Tuấn Khanh, ông là tác giả của rất nhiều những sáng tác nổi tiếng từ hơn nửa thế kỷ nay như Chiếc Lá Cuối Cùng, Hoa Soan Trên Thềm Cũ…
Phóng viên Người Việt đã có buổi trò chuyện với ông về cuộc đời và âm nhạc tại tư gia của ông.
Nhạc sĩ Tuấn Khanh. (Hình: Ðức Tuấn/Người Việt)
Nói về “Bên Kia Sông Đuống”
Phạm Duy
23.7.2010
Rhapsody = theo nghĩa cổ (Hy Lạp) là “bài vè lịch sử“; trong âm nhạc ta gọi “raxpôđi” là “khúc cuồng tưởng” hay là “cuồng tấu khúc“; trong thi ca, nó là “điệu ngâm khoa trương cường điệu” – Riêng tôi gọi nó là “trường khúc tự do” vì nó khác với các thể tài khác như waltz, gavotte, tango, sonata... vốn đều những thể tài có khuôn khổ thức nhất định.
Hoàng Cầm bên bờ sông Đuống
Bên Kia Sông Đuống – Thơ Hoàng Cầm, Phạm Duy phổ nhạc, hòa âm Duy Cường, Mỹ Linh trình bày
Hà Nội – mùa nhạc hay khó bán vé
Thu Hà
3.4.2013
TT – Hà Nội có hai mùa thu hoạch của ca nhạc rất rõ rệt là cuối xuân đầu hạ và cuối thu đầu đông. Như đầu mùa biểu diễn ca nhạc năm nay, có những sô ca nhạc sát ngày diễn vẫn còn nhắn tin quảng cáo bán vé.
Một thông điệp hơi là lạ phát đi ngay đầu cuộc gặp gỡ báo chí của một chương trình ca nhạc đã định danh với uy tín của một nhạc sĩ và êkip nổi tiếng: “Chúng tôi phải gặp gỡ báo chí sớm vì ngay sau đây nữ ca sĩ chính sẽ bận đi biểu diễn xa. Xin các bạn đừng đưa tin ngay về chương trình của chúng tôi cho đến ngày xyz, vì còn có một chương trình của một êkip khác sắp ra mắt trong những ngày đó, và có sự tham gia của một ca sĩ trong êkip chúng tôi. Nếu đưa tin trước ngày đó, e rằng việc bán vé của các đồng nghiệp sẽ gặp khó khăn”.
Nhạc Sĩ Châu Đình An hội ngộ khán giả Little Saigon
Thiên An/Người Việt
15.4.2013
WESTMINSTER (NV) – Nhạc sĩ Châu Đình An, tác giả “Đêm Chôn Dầu Vượt Biển,” có buổi trình diễn và trò chuyện với người hâm mộ Little Saigon, tại hội trường nhật báo Người Việt vào tối Chủ Nhật, 14 Tháng Tư.
Nhạc sĩ Châu Đình An trình bày các ca khúc do chính ông sáng tác trước người hâm mộ tại Little Saigon. (Hình: Thiên An/Người Việt)
Từ chiếc xe đạp lên tới đàn dương cầm
Quỳnh Giao
3.4.2013
Thế hệ chúng ta thì không còn nhớ gì về cái xe đạp Peugeot của Pháp, loại xe nổi tiếng đẹp và bền của những thanh niên khá giả ở thành phố cách nay quá lâu rồi. Nghe các cụ kể lại thì thời ấy ai mà có xe đạp Peugeot đều được coi là “chiến.” Thế nào là “chiến” thì lũ nhỏ không hiểu được.
Sau đó một thế hệ, đến đời của người viết này thì đã quen với xe Peugeot, nhưng mà chiến hơn nhiều vì là xe bốn bánh! Nói rằng quen là cũng làm bộ thế thôi vì chỉ được thấy chiếc “deux-cent-trois” tức là xe Peugeot “hai lẻ ba” khi còn rất nhỏ. Loáng thoáng thì nghe thấy các chú chơi chữ gọi là Peugeot “quá tam” vì dịch trại từ “jamais deux sans trois,” là “quá tam ba bận.”
Xem thấy trong ciné rồi ở ngoài đời thì phải công nhận là chiến thật nếu so với chiếc Dauphine mình mua sau này!
Ngày trở về của Phạm Duy trong bối cảnh âm nhạc Việt Nam
Phạm Quang Tuấn
2005
Việc nhạc sĩ Phạm Duy hồi hương gây nhiều tranh luận sôi nổi trong cộng đồng Việt Nam hải ngoại cũng như ở trong nước. Hầu hết những bài báo hải ngoại và một số bài báo trong nước nhìn việc này qua lăng kính chính trị. Một số bài cũng nhìn vào khía cạnh tình cảm cá nhân của một ông già trở về quê hương sinh sống. Tuy nhiên, bài này sẽ hoàn toàn không đề cập đến những khía cạnh đó, mà sẽ tập trung vào mặt âm nhạc, văn hóa của chuyến hồi hương này.
Tự nó, việc Phạm Duy trở về không có ý nghĩa nhiều về mặt âm nhạc. Nhưng nếu sự hồi hương của Phạm Duy dẫn tới việc nhạc của ông (sớm) được lưu hành và phê bình, bàn luận ở trong nước, thì có thể sẽ có những hậu quả quan trọng cho nền tân nhạc Việt Nam. Ðó mới là điều giới nhạc Việt Nam quan tâm.
Trước hết, tôi xin bàn về vị trí của nhạc Phạm Duy trong âm nhạc Việt Nam. Nền tân nhạc Việt Nam thường được coi là “chính thức” khai sinh khi nhạc sĩ Nguyễn Văn Tuyên đi khắp nước diễn thuyết và trình bày những ca khúc của ông vào năm 1938, tuy rằng nhiều nhạc sĩ đã bắt đầu viết ca khúc theo thang âm Âu châu vài năm trước đó, nhưng chưa có cơ hội phổ biến. Vậy cứ cho rằng tân nhạc có một lịch sử khoảng 70 năm. Trong khoảng thời gian ngắn ngủi đó, ba nhạc sĩ thường được coi là nổi bật nhất là Văn Cao, Phạm Duy và Trịnh Công Sơn.
Ngựa trắng không phải là ngựa trắng
Lê Anh Dũng
2005
Phamduy.com là bản tường trình đầy đủ nhất từ xưa tới nay về cuộc đời và sự nghiệp Phạm Duy. Ở đó, Phạm Duy tập hợp tất cả những gì liên quan tới ông: ca khúc, sưu khảo về dân ca, về trống, những bài phỏng vấn, nhận định về ông, 4 tập hồi ký… Các ca khúc được xếp theo nhiều cách khác nhau để dễ tìm kiếm: hoặc theo thể loại như tình ca, dân ca, bé ca, đạo ca, Hàn Mặc Tử ca, tục ca (?), thiền ca, nhạc trẻ, nhạc ngoại quốc lời Việt, trường caMẹ Việt Nam, trường caCon đường cái quan…; hoặc theo thời gian v.v… Ta có thể nghe giọng hát của ông, một ca sĩ dở chưa từng thấy, nghe nhiều bài hát của ông qua đủ giọng ca, cả những bài được thâu thanh vào năm 1952 của Thái Thanh, Thái Hằng vợ yêu của ông nay đã khuất. Khoảng 1000 tác phẩm của ông được đưa lên website này. Ở phamduy.com ta thấy được sự nghiệp âm nhạc đồ sộ của nhạc sĩ lớn nhất Việt Nam, thấy được lòng yêu mến, trân trọng và hãnh diện về những tác phẩm của mình, dở cũng như hay. Website này do chính Phạm Duy xây dựng và bảo trì, sẽ không ai có thẩm quyền hơn ông để làm chuyện này. Qua hồi ký, ông kể lại cuộc đời mình từ ấu thơ tới giai đoạn tha hương sau 1975, lồng chung với lịch sử âm nhạc Việt Nam cận đại từ lúc phôi thai. Hồi ký của ông có vô số quan sát thông minh, nhạy bén của một nghệ sĩ lớn, chứng nhân một giai đoạn biến động nhất của lịch sử Việt Nam. Hồi ký này tỏ rõ ngoài việc là một nhạc sĩ lớn nhất Việt Nam, ông cũng là một nhà văn lớn, văn chương giản dị, tự nhiên. Hồi ký 1, 2 ,3 đã được ấn hành, chỉ có hồi ký 4 chưa in nhưng có trên mạng, mạng mất thì hồi ký 4 cũng mất. [1]
Từ Giao Linh, nghĩ về văn hóa ứng xử của nghệ sĩ
Nguyễn Ngọc Long
12.3.2013
Lần đầu tiên mình được nghe cô Giao Linh hát live trên sân khấu là thời điểm năm 2008, trong liveshow Một Thoáng Quê Hương của ca sĩ Dương Ngọc Thái. Nghe một lần, ấn tượng ngay và nhớ đến tận bây giờ. Vì cô đặc biệt!
Mãi đến tận 5 năm sau, tức là hôm qua, mới lại có dịp được nghe cô hát live trên sân khấu. Vẫn là cái cách hát thong thả nhẹ nhàng và nhả hơi không lẫn vào đâu được. Bịt mắt lại vẫn nhận ra đó là nữ hoàng sầu muộn Giao Linh.
Greenfields (Đồng Xanh) : Tình khúc bất tử tiêu biểu cho dòng nhạc folk
Trọng Nghĩa
30.3.2013
Chắc hẳn ai trong chúng ta cũng đã từng một lần nghe qua giai điệu thật nhẹ nhàng, man mác buồn này, với những điệp khúc được trình bày bằng những giọng bè thật nhuần nhuyễn. Tên gốc tiếng Anh là Greenfields – còn được biết đến qua phiên bản tiếng Việt “Đồng Xanh” hay tiếng Pháp “Verte Campagne” – bài hát này đã đi vào lòng người qua phần trình bày tuyệt diệu từ đầu thập niên 1960 của bốn chàng sinh viên Mỹ yêu âm nhạc, nhờ tình cờ mà đã lập ra nhóm ca khúc The Brothers Four nổi danh. Greenfields ngày nay luôn hiện diện trong danh sách ca khúc tiêu biểu của dòng nhạc folk đương đại.
“Bên kia cầu vồng / Over the Rainbow” : Giai điệu tràn đầy lạc quan vượt thời gian
Trọng Nghĩa
22.3.2013
“Ở nơi nào đó bên kia cầu vồng / Vời vợi trên cao / Nơi vùng đất ta từng nghe nói đến / Một lần, một lần trong tiếng hát ru // Nơi đó… Trời thật trong xanh / Và mọi giấc mơ ngươi dám ôm ấp / Đều tất nhiên trở thành hiện thực”. Một ngày tháng 10 năm 1938, khi nữ ca sĩ – diễn viên điện ảnh Mỹ Judy Garland – mới 17 tuổi – bắt đầu thu âm giai điệu Over the Rainbow tràn đầy hy vọng về một ngày mai tươi sáng, cô có ngờ đâu rằng cô là người đầu tiên thể hiện một ca khúc sẽ sống mãi với thời gian.
Như Cánh Vạc Bay
Cô Gái Đồ Long
1.4.2013
Sau khi Trịnh Công Sơn ra đi, nhiều hành động và cách đối nhân xử thế của những người trong gia đình anh; khiến không ít bạn bè mất đi thiện cảm. Kể một chuyện, có mặt tui chứng kiến nè!
Khoảng 7,8 năm về trước. Một buổi trưa vài chiến hữu giang hồ trong giới văn nghệ rủ nhau tới quán Ba Miền ăn cơm. Anh Dũng organ mang theo chai rượu, vừa ăn vừa uống vừa nói chuyện trên trời dưới đất rất vui vẻ. Bỗng cao hứng Dũng organ khoe, sinh thời Trịnh Công Sơn có vẽ ký họa chân dung anh, nhìn rất hay và anh xem đó là tài sản tinh thần rất lớn của mình.
Lúc đó anh chủ quán họ Trịnh ngang qua ngang lại, hóng hớt được bèn hỏi: “Thế bức họa đó giờ ở đâu!?”. Dũng organ vuốt râu cười sảng khoái: “Thì treo ở ngay phòng khách nhà tui chứ đâu!”. Ông chủ họ Trịnh cười nhẹ, rồi blah blah blah bảo: Sao anh không mang ra đây cho mọi người xem với. Cả đám lúc đó có rượu trong người rồi, cũng hứng chí kêu muốn ngắm tranh chơi. Thế là Dũng organ sốt sắng gọi điện thoại về nhà, kêu nhân viên gỡ tấm hình trên tường ra mang tới quán.
Đoạn Bồng Nhất Phiến
Mai Xuân Vỹ
24.3.2013
Chiều mùa hè mát mẻ. Gió lao xao trên tán lá. Bên trên những tán lá ấy là những phiến trời nhỏ. Thật nhỏ. Xa và xanh cao. Trên ấy nữa là những gợn mây nhẹ như tơ. Và lòng tôi giờ cũng nhẹ cứ như mây cao kia. Vui vẻ. Nhẹ nhõm.
Tôi ngồi đọc một cuốn sách ở sau vườn, dưới tàn cây lá xanh. Đã uống xong ly cà phê. Và đang chờ một ly nữa.
Lòng tôi nhẹ nhõm trong cái bâng khuâng lả lả của trí nhớ. Và lơ đãng đến độ không cách gì cầm lòng cầm trí để tâm vào cuốn sách đang đọc. Trước mắt tôi là những ngày nghỉ Giáng Sinh, rồi tết tây, cộng cả lại cùng với những weekend cả thảy cũng hơn mười ngày. Tha hồ mà làm những gì mình thích. Dưng không thấy mình giầu có bất ngờ !
Tiền một buổi tập đàn không bằng bát phở
Minh Chánh
21.3.2013
VietNamnet – Thù lao vài trăm ngàn cho một đêm diễn công phu khiến nhiều nhạc công, nghệ sĩ nhạc cổ điển phải chấp nhận đàn kiếm sống ở nhà hàng, khách sạn.
Hình ảnh những nhạc công miệt mài chơi những bản hòa tấu giữa đám tiệc khách khứa say sưa, chè chén đã không còn xa lạ trong nếp sống của thị dân Sài Gòn, khi mà lối hát hò trên nền nhạc sống đang ngày một gây khó chịu vì độ ồn ào nhiếc óc.
Nghệ sĩ kèn Cor Mai Quang Vinh, Phó trưởng khoa Kèn – Gõ của Nhạc viện TP.HCM.
Sến Già Nam
Đỗ Hồng Ngọc
3.3.2013
Thấy tôi đứng loay hoay tìm kiếm mãi trên các kệ đầy nhóc băng đĩa ngổn ngang, cô bé bán hàng đến gần hỏi:
– Bác muốn kiếm loại nào?
– Nhạc. Nhạc xưa.
Cô đọc vài cái tên gì đó…
– Không. Xưa hơn nữa kìa. Chừng nửa thế kỷ trước. Có không?
– Bác chờ con lấy.
Van Cliburn không còn nữa
Quỳnh Giao
1.3.2012
Sáu tháng sau khi nước Mỹ giật mình và xấu hổ vì bị Liên Bang Xô Viết qua mặt khi phóng vệ tinh Sputnik lên không gian, một người đã rửa hận cho Hoa Kỳ, đó là danh cầm Van Cliburn.
Diễn hành ở New York chào mừng Van Cliburn trở về sau khi thắng giải Tchaikovski ở Moscow năm 1958.
Sau thắng lợi chấn động về kỹ thuật và ngay giữa thời Chiến Tranh Lạnh, Liên Xô muốn chứng tỏ thêm sự ưu việt văn hóa nên cho phép tổ chức cuộc thi quốc tế về dương cầm có tên của nhạc sĩ đại tài người Nga là Tchaikosky. Giải Tchaikovsky đầu tiên được tổ chức vào năm 1958. Nhưng năm đó một nhạc sĩ người Mỹ, ở miệt Texas cao bồi đã đoạt giải nhất, ở tuổi 23.
Van Cliburn – Tay Dương Cầm Huyền Thoại
Nguyễn Sĩ Hạnh dịch
4.3.2013
FORT WORTH, Texas – Hôm Chủ Nhật, pianist huyền thoại Van Cliburn được tưởng nhớ như là một nghệ sĩ thiên tài, người vượt lên trên những ranh giới của chính trị và nghệ thuật, làm giảm căng thẳng trong thời kì chiến tranh lạnh và giới thiệu nhạc cổ điển tới hàng triệu người.
Khoảng chừng 1.400 người tới dự lễ tưởng niệm Cliburn qua đời hôm thứ Tư 27.2.2013 thọ 78 tuổi vì bệnh ung thư xương. Khi bắt đầu buổi lễ dàn nhạc giao hưởng Fort Worth Symphony Orchestra biểu diễn cùng với một dàn đồng ca trong khi quan tài phủ đầy hoa của ông được chuyển vô trong nhà thờ.
Cảm Nghĩ về Tổ Khúc Bầy Chim Bỏ Xứ
Phạm Anh Dũng
Cảm nghĩ đầu tiên sau khi nghe xong Tổ Khúc Bầy Chim Bỏ Xứ là một sự ngạc nhiên lớn lao. Ngạc nhiên vì nhạc sĩ Phạm Duy, một người đã sáng tác nhạc từ nửa thế kỷ nay, bắt đầu bằng những bản nhạc thời kháng chiến chống Pháp, đến nay vẫn tiếp tục sự nghiệp với những tác phẩm lớn lao như Bầy Chim Bỏ Xứ.
Nếu Anh Còn Trẻ
Phạm Anh Dũng
2.3.2013
Hoàng Cầm và Phạm Duy
Nếu anh còn trẻ như năm ấy
Quyết đón em về sống với anh
Những khoảng chiều buồn phơ phất lại
Anh đàn em hát níu xuân xanh
Nhưng thuyền em buộc sai duyên phận
Anh lụy đời quên bến khói sương
Năm tháng… năm cung mờ cách biệt
Bao giờ em hết nợ Tầm dương?
Nếu có ngày mai anh trở gót
Quay về lãng đãng bến sông xa
Thì em còn đấy hay đâu mất?
Cuối xóm buồn teo một tiếng gà…”
(Nếu Anh Còn Trẻ – thơ Hoàng Cầm)
Trầy trật tìm thị trường ngoại: Con đường chông gai
Thùy Trang
24.2.2013
Dù đã nỗ lực trong khả năng của mỗi người nhưng thành công vẫn quá xa vời
Điều không thể phủ nhận là việc hợp tác với nước ngoài của vài ngôi sao Việt ít nhiều đã mang về hiệu ứng đáng kể, ít nhất là tạo thêm giá trị trên thị trường trong nước. Vì vậy, hầu hết các ca sĩ đều mong muốn có được sự hợp tác từ nước ngoài. Tuy nhiên, khoảng cách giữa mong muốn và thực tế làm được vẫn còn rất xa.
Độc Thoại Với Bố
Môi Son Julie – Tự Truyện – Phần 6 (phần 5 là mail của người đọc)
Ngồi hàng giờ trước hình Bố. Ngắm nhìn Bố thật kỹ, thật lâu để nhốt tất cả hình ảnh trước mặt vào trong tâm trí. Chưa bao giờ con nhìn Bố thật lâu thật kỹ như lúc này.
Bức hình ai đó chụp lúc Bố còn khỏe. Gương mặt ghi đậm dấu vết thời gian Bố già nua. Nỗi ưu tư khắc khoải lãng đãng trong ánh mắt. Niềm quyến luyến với cuộc đời. Những nỗi niềm ấy dường như đọng lại nguyên một khối tình để lại cho nhân gian.
“Mùa Thu Chết”
Môi Son Julie – Tự Truyện – Phần 4
“Hương Thời Gian, mùi thạch thảo, em nhớ cho rằng ta vẫn chờ em”
Guillaume Apolinaire
Bài hát như ám vận vào đời Nàng.
Bài hát có định mệnh nào trong cuộc đời Nàng mà những tảng màu ảm đạm của một Mùa Thu bên trời Âu đã bao phủ. Mặt đất buồn rầu chuẩn bị cho một mùa Tang phải đến khi Đông sang.
Không gian xao xác lá vàng rơi khắp lối … rung cả trên lối đi … làm đôi khi vang lên tiếng oán than ròn rã của lá vàng rơi trên đường bị dẫm nát dưới chân người qua lại.
Tín hiệu Chàng
Môi Son Julie – Tự Truyện – Phần 3
Không gian vẫn quyện mùi hương cũ.
Thời gian còn đượm một màu tang …
Mời bạn ngồi xuống … ta nói tiếp chuyện dở dang.
Thời gian cách nay trên dưới 10 năm.
Trong một lần sinh nhật anh, tôi đi với Nguyệt Mi bạn gái anh đến một nhà hàng do chủ nhân thết đãi tiệc sinh nhật anh, trong bàn có chị Hòa là người có phòng trà văn nghệ . Những ca sĩ đi về Việt Nam hát hầu hết đều trình diễn nơi tụ điểm của chị và chị là phu nhân anh Vũ Xuân Hùng. Tôi sẽ nhắc đến một lần khác cái duyên văn nghệ của tôi và nhạc sĩ Vũ Xuân Hùng.
Thần chết và Mộng tưởng
Môi Son Julie – Tự Truyện – Phần 2
120 tiếng đồng hồ còn lại của một Thần tượng.
5 ngày trước lúc vị Sao rơi.
Ngồi bên Thần Chết vuốt ve bàn tay anh … phiêu diêu mộng tưởng đến… ngày tình đầu lên ngôi …
Thời gian Bốn mươi Bốn năm trước.
Không gian: biển Cap Saint-Jacques – Vũng Tàu.
“Tưởng Như Còn Người Yêu”
Môi Son Julie – Tự Truyện – Phần 1
Ngày mai đi nhận xác chồng
Say đi để thấy mình không là mình
Ngày mai đi nhận xác anh
Cuồng si thuở ấy, hiển linh bây giờ
Cao nguyên hoang lạnh ơ hờ
Như môi góa phụ nhạt mờ vết son
Tình ta không thể vuông tròn
Say đi mà tưởng như còn người yêu
(thơ Lê Thị Ý, Phạm Duy phổ nhạc)
Tưởng Như Còn Người Yêu – Julie Quang trình bày
1. “Tưởng Như Còn Người Yêu”
Ngày đó Julie Quang đã khóc thay cho thân phận những chinh phụ trong thời chiến qua ca khúc Tưởng Như Còn Người Yêu. Bài hát làm chùn chân chiến sĩ, chấn thương sọ não vợ con lính. Ngọc Chánh lỗ vốn vì bài hát bị cấm phổ biến lý do nhạc phản chiến . Tuy vậy ca khúc và tiếng hát lồng lộng trong gió, còn mang theo mùi Tử khí bay xa.
“Việt Nam, Việt Nam”, giấc mơ ngậm ngùi
Lê Hữu
24.2.2013
“Đất nước thống nhất rồi mà lòng người thì không thống nhất.” (Phạm Duy)
Trong số “ngàn lời ca” của Phạm Duy, bài hát nào được mọi người yêu thích nhất?
Ngày trước, có đôi lúc tôi vẫn tự hỏi như vậy. Sau ngày nhạc sĩ Phạm Duy qua đời, tôi tìm ra câu trả lời. Khi được hỏi “Thích bài nào nhất của Phạm Duy?”, hầu hết những người yêu nhạc ông đều nhắc đến bài “Tình ca”. Có người gọi bài hát ấy với tên khác là “Tiếng nước tôi” hoặc “Tôi yêu tiếng nước tôi”, câu hát đầu tiên của bài ấy.
Phạm Duy và Tiếng Hát Quê Hương
Giao Chỉ
3-1976
(Amnhac.fm) – Bài nay trích từ tạp ghi Cõi Tự Do tương thuật lần đầu tiên ban nhạc gia đình Phạm Duy với thành phần không đầy đủ trình diễn tại Chicago vào mùa Xuân năm Bính Thìn 1976.
Trong thời gian vừa qua tôi có cơ hội nghe gia đình Phạm Duy trình diễn hai lần. Lần thứ nhất vào dịp Việt Nam họp mặt tại Chicago nhân ngày Tết Bính Thìn. Lần thứ hai tại Bloomington cũng trong ngày họp mặt, kỷ niệm một năm bỏ nước ra đi.
Thái Hằng, Thái Hiền và Phạm Duy – Chicago 3.1976
Minh Họa Truyện Kiều – Phần Hai
Phạm Duy
(Theo thơ Nguyễn Du)
Bố cục, Giai điệu, Tiết điệu của Phạm Duy
Hoà âm, Phối khí của Duy Cường
Giọng hát của Ái Vân, Thái Hiền, Duy Quang, Tuấn Ngọc
Giọng ngâm của Thanh Ngoan, Thảo Hiền (Hà Nội).
*
Tôi đã khởi sự soạn ngay PHẦN HAI của Minh Họa Kiều trong khi đi lưu diễn tại Âu Châu vào tháng 7, 1997 (Tôi còn nhớ những đoạn đầu được soạn tại nhà anh Đoàn Xuân Kiên ở London). Với sự phân đoạn đã phác họa xong xuôi, phần này có thể được kết thúc ngay nhưng vì Duy Cường phải theo vợ về làm việc tại Việt Nam cho nên tôi đành phải đợi tới năm 2000 mới hoàn thành nó. Vả lại, tôi cũng không thấy cần phải tung ra PHẦN HAI ngay, hãy để cho PHẦN MỘT tung hoành một thời gian đã.
Minh Họa Truyện Kiều – Phần Một
Phạm Duy
(Theo thơ Nguyễn Du)
Bố cục, Giai điệu, Tiết điệu của Phạm Duy
Hoà âm, Phối khí của Duy Cường
Giọng hát của Ái Vân, Thái Hiền, Thái Thảo, Duy Quang, Tuấn Ngọc
Giọng ngâm của Thanh Ngoan (Hà Nội), Ái Vân (San Jose)
*
Đoạn này giới thiệu thời gian, không gian và nhân vật. Có tiếng ngâm Kiều theo lối xưa dẫn vào nhạc thời nay, nhạc tráng lệ tạo không khí thời Trung Cổ… Có pha âm sắc của nhạc Trung Quốc bởi vì đây là thời Gia Tĩnh Triều Minh :
Phạm Duy: Tác phẩm quan trọng nhất của đời tôi…
Bình Minh
3.1.2009
Đầu năm 2009, tuy tác phẩm Minh họa Truyện Kiều chưa hoàn thành, nhưng nhạc sĩ Phạm Duy sẽ có buổi nói chuyện về tác phẩm này vào lúc 14h30 ngày 2/1/2009 tại Bảo tàng Cách mạng Việt Nam (buổi nói chuyện do Tạp chí Xưa & hay và Hiệp hội UNESCO Hà Nội tổ chức). Trước khi lên đường ra Hà Nội, nhạc sĩ Phạm Duy đã trò chuyện cùng TT&VH.
* Ông có thể cho biết, từ đâu mà ông có buổi nói chuyện về tác phẩm “Kiều ca” vào ngày 2/1/2009 tại Hà Nội?
Quang Dũng mất hơn 1 năm làm ‘Tình ca Phạm Duy’
Thoại Hà
22.2.2013
Nam ca sĩ và êkíp ra mắt album nhạc được ấp ủ với nhiều tâm huyết. Anh hát nhạc Phạm Duy bằng cảm xúc nhẹ nhàng, tự nhiên nhất.
Sau một thời gian dài chuẩn bị và thực hiện, tối 21/2, tại TP HCM, ca sĩ Quang Dũng ra mắt album “Tình ca Phạm Duy“.
Bìa album mới của Quang Dũng.
Buổi ra mắt sản phẩm âm nhạc này diễn ra với số lượng người tham dự giới hạn. Trong không gian ấm cúng, nam ca sĩ chia sẻ về “đứa con tinh thần” mới nhất của mình với nhiều niềm vui.
Kẻ cưỡng hiếp xác chết
Châu Đình An
18.2.2013
LGT: Nhạc sĩ Phạm Duy đóng góp rất nhiều cho nền âm nhạc Việt Nam, điều đó không ai phủ nhận. Do hoàn cảnh lịch sử của Việt Nam, ông đã chọn con đường đi của mình và hoàn toàn chịu trách nhiệm trên sự lựa chọn đó. Sự lựa chọn trở về năm 2005 đã dấy lên những chỉ trích kéo dài từ đó đến nay. Ngay sau khi ông chết, có một số bài viết. Nội dung chỉ trích không có gì mới, vẫn là những gì nói dài dài từ 8 năm nay. Tuy nhiên, mới đây ông Nguyễn Hữu Nghĩa đã có viết một bài mà nội dung là kể lại những “kỷ niệm”, theo như ông nói, nhưng lại là những “kỷ niệm xấu” mà Phạm Duy thì đã chết, không có cách gì đính chính. Tất nhiên những “kể xấu” đó chả làm PD xấu hơn nhưng đứng trên phương diện luật pháp thì không công bằng vì một người bị tố giác mà không có cơ hội bào chữa. Đứng trên phương diện tình người thì là điều không hay vì có tính cách đâm bồi người mới chết, đâm cả gia đình người chết. Là người cầm bút chân chính, theo thiển ý chúng tôi thì nên “nhả ngọc phun châu” thay vì ” phun máu nhổ đàm”.
Sân chơi âm nhạc: Bao giờ hết “loạn cào cào”?
Huy Hoàng
18.2.2013
(Dân Việt) – Năm 2013, các cuộc thi, sân chơi âm nhạc xếp hàng để ra mắt khán giả. Thế nhưng thay vì mừng vui, khán giả càng hoang mang khi chứng kiến sự bát nháo trong các cuộc bình chọn, bảng xếp hạng.
Tiến thân bằng âm nhạc
Không thể phủ nhận mấy năm gần đây, ca nhạc đang là một trong những bộ môn nghệ thuật được nhiều người quan tâm và hái ra tiền cho nhiều người có tài năng. Từ những ca sĩ hạng A đến các hạng Z… đều có thể kiếm sống bằng các show diễn thế nên nhiều người mẫu, diễn viên và các ngành nghề khác đều đã lấn sân sang sân khấu nhạc.
Dường như trở thành ngôi sao nhạc nhẹ là cái đích bao gồm sự giàu có, vinh quanh nhanh nhất cho ai muốn nổi tiếng, chả thế mà nhiều người dù hát không hay, thậm chí không biết hát, chỉ biết đọc cũng phải tham gia bằng được vào các cuộc thi âm nhạc, như chỉ một lần cho mọi người biết đến mình.
Ngọc Đại: Kẻ độc hành hoang tưởng
Báo Phụ Nữ
15.2.2013
Người điên rồ và hoang tưởng nhất của âm nhạc Việt Nam. Người luôn mơ tìm được thứ âm nhạc không bao giờ cũ. Một kẻ độc hành…
“Cơn điên” mang tên Nhật thực
Tôi gặp Ngọc Đại năm 2001 ở nhà vợ chồng họa sĩ Văn Thao (con trai cả của nhạc sĩ Văn Cao). Ông vừa rã rời sau cuộc ly hôn, sống bạt tử nay đây mai đó. Trong đầu Ngọc Đại lúc đó chỉ ăm ấp và ngột ngạt chuyện âm nhạc. Ông không nghĩ mình đang tra tấn người đối thoại khi lần gặp nào cũng chỉ một chủ đề duy nhất: Nhật thực!
Andrea Bocelli : Đam mê êm đềm nhạc tình La tinh
Tuấn Thảo
16.2.2013
Besame Mucho, một trong những ca khúc tuyệt đỉnh của dòng nhạc trữ tình La Tinh từng được Andrea Bocelli ghi âm vào năm 2006. Đầu năm nay, danh ca tenor người Ý trở lại với một album mới mang tựa đề Passione (Đam Mê), đưa bao tình nhân vào cõi hương trầm, nơi thì thầm của dư âm, bóng hình lạc chốn xa xăm cho nhạc tình thêm sâu đậm.
Nhạc sĩ Phạm Duy nói về cách đặt lời Việt cho nhạc ngoại
Tuấn Thảo
15.2.2013
Lúc sinh tiền, nhạc sĩ Phạm Duy đã từng viết hơn một ngàn ca khúc trong nhiều thể loại. Trong quá trình sáng tác dồi dào ấy, có đến gần một phần ba là những ca khúc nước ngoài do tác giả Phạm Duy soạn lời Việt. Phiên bản tiếng Việt gần với nguyên tác, ca từ vừa khít với giai điệu, ý tứ gần gũi hình tượng quen thuộc với người Á Đông. Ba yếu tố đó giải thích vì lời của ông Phạm Duy rất lọt tai người Việt.
Quỳnh Giao – Ngày Xuân, Nghe Lại Ca Khúc “Xuân Hành” Của Phạm Duy
Quỳnh Giao
3.2.2013
Có phải là ngẫu nhiên không mà hai nhạc phẩm đầy tính chất anh hùng ca của Lizst và Beethoven đều lấy âm giai Mi giáng Trưởng (Mi bémol Majeur)? Đó là Cầm tấu khúc số 1 của Lizst có tên là “Héro” và Cầm tấu khúc số 5 của Beethoven có tên là “Emperor” viết cho đại đế Napoléon.
Nhạc sĩ Phạm Duy
Trong nền tân nhạc Việt, các ca khúc về lịch sử hay những bài hùng ca thường được viết trên âm giai Fa Trưởng. Nói về nhạc thuật, các âm giai Trưởng như Do, Ré và Fa nghe thấy trong sáng và hợp với giọng Kim. Khi giọng Kim là giọng chính (chant), bè phụ thường được viết thấp hơn để làm nổi giọng chính. Những ca khúc như ” Việt Nam Minh Châu Trời Đông” của Hùng Lân, “Nước Non Lam Sơn” hay “Bóng Cờ Lau” và “Tiếng Chim Gọi Đàn” của Hoàng Quý, “Hội Nghị Diên Hồng” hay “Bạch Đằng Giang” của Lưu Hữu Phước, “Việt Nam, Việt Nam” của Võ Đức Thu, “Việt Nam Anh Dũng” của Dương Thiệu Tước”, “Việt Nam Hùng Tiến” của Thẩm Oánh…v.v. đều được viết trên cung Fa Trưởng.
“Còn chút gì để nhớ” được phổ nhạc và hát lần đầu tiên tại Pleiku như thế nào?
Nguyễn Quang Tuệ
11/02/2013
(GLO)- Pleiku. Mùa mưa.
Khoảng năm 1970.
Vũ Hữu Định
Trước một chút, tôi bị bắt quân dịch, rồi làm lính kiểng. Lo lót để được ở lại thị xã, công việc chủ yếu của tôi là… chơi nhạc. Pleiku hồi ấy được mệnh danh là thị xã của lính, thị xã của binh khí, xe pháo. Lính tráng có lúc nhiều gấp ba lần dân Pleiku.
Khán giả Việt Nam đang “ngộ độc” truyền hình thực tế
Hà Thu
09/02/2013
(Dân Việt) – Truyền hình thực tế đã có lúc khiến khán giả phát cuồng, nhưng nhìn lại, người xem dường như đang bị “ngộ độc” vì các chiêu trò và có quá ít những cảm xúc nhân văn.
Chẳng qua vì tiền?
Màn ảnh nhỏ năm 2012 dày đặc các chương trình truyền hình thực tế, có thể kể đến Vietnam Idol – Thần tượng Âm nhạc, Dancing With The Stars – Bước nhảy hoàn vũ, Just The Two Of Us – Cặp đôi hoàn hảo, Tìm kiếm tài năng – Vietnam’s Got Talent, Clash of the choirs – Hợp ca tranh tài, Vietnam’s Next Top Model – Người mẫu Việt Nam, Star Academy – Ngôi nhà âm nhạc, The Amazing race – Cuộc đua kỳ thú, The Voice – Giọng hát Việt và mới nhất là MasterChef Vietnam – Vua đầu bếp.
Đời sống âm nhạc 2012: Thừa tiếng ồn, thiếu tiếng ca
Lê Thiếu Nhơn
9.2.2013
Đời sống âm nhạc năm 2012 vẫn loay hoay trong vòng xoáy scandal. Hầu như không có một sản phẩm âm nhạc nào đủ sức tạo ấn tượng mạnh mẽ cho công chúng. Các ca sĩ lấp lánh chút hấp dẫn đều phải dựa vào… mức độ phủ sóng trên màn ảnh nhỏ.
Phút giao thừa lặng lẽ
Dương Thụ
9.2.2013
Ba mươi năm trước, tôi ở tít sâu trong một con hẻm thuộc đường Thánh Mẫu, khu Ông Tạ, quận Tân Bình, TP.HCM, đêm giao thừa ta buồn lắm. Không hẳn buồn vì ở một mình, ở một mình quen rồi.
Nhạc sĩ Dương Thụ
Cũng không hẳn buồn vì nhớ nhà, bởi tôi sống xa nhà từ những ngày còn niên thiếu nên cũng quen rồi.
Từ đây người biết thương người ?
Nguyễn Sĩ Hạnh
9.2.2013
Cuối năm 2012 nhận được một món quà đặc biệt từ cô ca sĩ thần tượng Nguyên Thảo, bài “Mùa Xuân Đầu Tiên” của Văn Cao do cô trình bày theo kiểu jazz. Mấy ngày liền, ra đường thì tôi để iPhone lập đi lập lại, về nhà thì để iTunes lập lại lập đi mỗi một bài này. Bài nhạc không được nghe nhiều so với những tuyệt tác của Văn Cao viết trước 1954, nhưng sao nghe cô Nguyên Thảo ca vẫn thấy có điều gì đó thu hút mình nghe lại một lần nữa, một lần nữa …
Văn Cao: một thiên tài bị lưu đày
Trần Mạnh Hảo
23.1.2013
Âm nhạc sang trọng bậc nhất nước Việt của ông còn sống mãi. Những bài hát rất hay, rất quý phái cao sang đầy chất thánh ca của ông vẫn hằng tụng ca con người, tụng ca Cái Đẹp, như một cứu cánh góp phần cứu chuộc dân tộc ta, đất nước ta đang có cơ bị diệt vong bởi chính sự băng hoại của những tà thuyết phi nhân. Xin được gọi ông bằng tên gọi thường nhật trìu mến nhất mà thế hệ đi sau ông vẫn hằng được gọi thầm tên ông: ANH VĂN; như ngày xưa thi thoảng được hầu rượu ông nơi quán rượu gần rạp xiếc. Vâng, anh Văn suốt một đời sống chết cũng chỉ vì hai chữ Nhân Văn thiêng liêng, cao cả này mà thôi…
Tang lễ Phạm Duy: ‘Lương tâm là xa xỉ’
BBCVietnamese
4.2.2012
Cả Hội nhạc sỹ Việt Nam và Hội nhạc sỹ thành phố Hồ Chí Minh đều không gửi vòng hoa tới chia buồn khi biết tin Phạm Duy, cây đại thụ của nền tân nhạc, qua đời.
Phạm Duy mất hôm 27/1, hưởng thọ 92 tuổi, và được an táng hôm 3/2/2013
Nhạc sỹ Phạm Duy được an táng tại nghĩa trang Công viên Bình Dương trong ngày hôm qua.
Hàng nghìn người thương tiếc tiễn đưa nhạc sĩ Phạm Duy
Trọng Thành
3.2.2013
Sáng sớm hôm nay 03/02/2013, hàng ngàn người đã đưa tiễn nhạc sĩ Phạm Duy từ tư gia, ở một phố nhỏ quận 11, thành phố HCM, đến nơi an nghỉ cuối cùng tại nghĩa trang công viên Bình Dương. Cái chết của người nhạc sĩ tài hoa cao niên, một trong những đỉnh cao của nền âm nhạc Việt Nam, đã để lại rất nhiều xúc động.
Vĩnh Biệt Bố Già
Thái Hiền & Thái Thảo hát “Tiếng Sáo Thiên Thai”
Tuấn Ngọc hát “Nắng Chiều Rực Rỡ”
Chuyện Phạm Duy và Thái Hằng
Văn Quang
3.2.2013
Amnhac.fm – Bài này trích từ nguyên bản “Chuyện Phạm Duy và chuyện Tết ở VN”
Viết thì thừa, không viết thì thiếu. Đó là chuyện nhạc sĩ Phạm Duy vừa ra đi và chuyện Tết nhất ở VN. Bởi cả hai thứ chuyện này đã có nhiều người tường thuật rồi. Bài nào cũng dài thoòng. Đọc trên net và được bạn bè “năm châu bốn biển” gửi cho, đọc mệt nghỉ. Ấy thế nhưng mấy ông viết chuyện hàng ngày hàng tuần, cộng tác thường xuyên với các báo đều… tự ý thức được phải “mùa nào thức nấy”. Những chuyện “đại sự” không thể bỏ qua. Thế nên tôi cũng có bổn phận phải hầu chuyện với bạn đọc về hai cái thứ chuyện “đại sự” này, chưa nói đến việc các ông chủ bút mấy tờ báo nhắc khéo: “Chắc kỳ sau anh viết bài về Tết VN nhỉ? Có ông hỏi khéo hơn “Ông Phạm Duy từ trần ở VN, trong tòa soạn, anh là người gần nhất, chắc anh biết nhiều”. Ông nào cũng đúng cả.
Gia đình Phạm ở cư xá Chu Mạnh Trinh
Phạm Duy, “Nhớ người ra đi”
Lê Hữu
2.2.2013
“Mộ tôi sẽ nằm trên môi
những người hát Tình Ca.”
(Phạm Duy)
“Trong đợt lưu diễn ở miền Cao-Bắc-Lạng, một buổi nọ, sau ít màn trình diễn ca-vũ-kịch cho đồng bào thưởng thức, một ‘bà mẹ quê’ bước ra xin được hát tặng anh chị em trong đoàn văn nghệ một bài hát cổ truyền. Chúng tôi vỗ tay hoan nghênh. Bà mẹ đằng hắng, lấy giọng, rồi hát:
Ai có nghe tiếng hát hành quân xa
mà không nhớ thương người mẹ già…
Tôi đứng lặng người. Đấy là bài “Nhớ người ra đi” của tôi. Nhưng bây giờ nó không còn là… của tôi nữa. Nó đã là của quần chúng mất rồi! Tôi cảm động quá, muốn khóc òa lên…”
Tiễn biệt nhạc sĩ Phạm Duy về nơi an nghỉ cuối cùng
Nguyễn Trần Minh Đức
3.2.2013
TO – Từ tờ mờ sáng 3-2-2013, con hẻm nhỏ trước nhà nhạc sĩ Phạm Duy đã đầy ắp người hâm mộ đến chờ đến giờ đưa tiễn ông về nơi an nghỉ cuối cùng tại nghĩa trang ở Bình Dương.
Các con đưa tiễn nhạc sĩ Phạm Duy
Ngoài gia đình và thân hữu còn có nhiều nghệ sĩ, ca sĩ, nhân sĩ trí thức đến tiễn ông. Ca sĩ Ánh Tuyết, Cẩm Vân, Khắc Triệu, Đức Tuấn, Quang Dũng… đã đến từ sớm.
Ðường Chiều Lá Rụng
Quỳnh Giao
1.2.2013
Một buổi chiều cuối năm, chúng tôi cùng hát với nhau dù chỉ được một phần cả Ngàn Lời Ca của Phạm Duy. Trong có 24 tiếng để anh chị em tổ chức một buổi sinh hoạt impromtu mà trang nghiêm, Quỳnh Giao nhận lời hát Kỷ Niệm và Ðường Chiều Lá Rụng.
Kỷ Niệm là ca khúc vừa sáng tác xong là Phạm Duy đưa cho con bé hát trên đài phát thanh. Hơn hai chục năm sau đó, khi mình còn ở miền Ðông và thực hiện lấy băng nhạc Hát Cho Kỷ Niệm theo lối thủ công nghệ, ông cẩn thận gửi lời giới thiệu qua một cassette. Ðấy là kỷ niệm khó phai, nghe lại là nhạt nhòa nước mắt.
Còn Ðường Chiều Lá Rụng là một dấu ấn khác của Phạm Duy, được ông viết khi còn trẻ, vào năm 1965, căn cứ theo tập nhạc “Hát vào Ðời” xuất bản năm 1969. Nhưng trong cuốn “Ngàn Lời Ca,” thì ông viết từ năm 1958, sau khi đi du học bên Pháp về. Ðiều này có lẽ cũng đúng, vì ông đã dùng những điều học được áp dụng cho ca khúc. Ðây là bài hát có nhạc thuật cao nhất của ông, với nét ngũ cung u uẩn và những chuyển đoạn liên tục, vừa khó hát, khó nghe và khó hòa âm.
Radio Australia Phỏng Vấn Phạm Duy năm 1998
Minh Nguyệt
10.1998
Phạm Duy 1998 (photo Châu Đình An)
1. Trong cuộc đời bác, bác thích giai đoạn nào nhất ? Tại sao ?
ÐÁP : Tôi chưa bao giờ buồn bã về một đoạn đời nào của tôi cả ! Tôi thích tất cả những giai đoạn được nổi trôi theo mệnh nước, dù rằng có phải trải qua một hai giai đoạn tối ám như những năm đầu phải xa xứ, xa bạn bè, xa đồng bào và nhất là xa bốn người con yêu quý chẳng hạn. Tôi đã có một bài hát nói về cái bệnh rất khó chữa của tôi là bệnh YÊU ÐỜI, YÊU NGƯỜI và YÊU MÌNH. Ðó là bài TÔI CÒN YÊU, TÔI CỨ YÊU…
Báo Gió Đông Phỏng Vấn Phạm Duy năm 1996
VXL, Lê văn Ðiểm, Lê Minh Hà
Cuối năm 1996
HỎI : Nhân sinh thất thập cổ lai hi , nếu tính theo tuổi ta thì vào tháng 10 năm nay (1996), nhạc sĩ Phạm Duy đã tròn 76 tuổi. Qua ngưỡng thượng thọ đã lâu, bác cảm thấy sức khoẻ như thế nào? Và nói về sáng tạo nghệ thuật, bác có còn sung mãn như xưa? Bác vẫn sáng tác đều?
ÐÁP : Tôi vẫn tự gọi mình là Tarzan (cười)… Nói vui vậy chứ thực thì tôi vẫn còn đầy đủ sức khoẻ và quan trọng là còn đầy đủ cảm hứng để sáng tác tới hơi thở cuối cùng.
Tuấn Khanh Phỏng Vấn Phạm Duy năm 1996
Tuấn Khanh
1996
“Tôi là người đi theo Mặt Trận Việt Minh trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp. Tôi chưa bao giờ là người Cộng Sản” – Phạm Duy.
CÂU 1. Thưa nhạc sĩ, nếu có thể tóm tắt đời mình trong một câu nói, thì ông sẽ nhận định như thế nào về cuộc đời hoạt động và sáng tác đầy những thăng trầm biến động của ông ?
ÐÁP : Tôi là một người hát rong, sung sướng được làm người hát rong của thế kỷ.
Phạm Duy, người nghệ sỹ sướng nhất trên đời
Tô Hải
28.2.2013
Người nhạc sỹ có khối lượng tác phẩm đồ sộ và giá trị NHẤT Việt Nam đến ngàn đời còn lưu lại với sử xanh.
Người nhạc sỹ khi sống thì được cả nước, bất kể chính kiến, trẻ già, địa phương …đều đón nhận nhiều tác phẩm và hát nó như hát những điệu dân ca, hò, lý của cha ông xưa để lại.
Kỷ Vật Cho Em
Nguyễn Kim Tiến
30.4.2012
Đêm qua tình cờ nghe bản nhạc “Kỷ Vật Cho Em“, thơ Linh Phương được Phạm Duy phổ nhạc. Điệu nhạc nỉ non, nức nở và ai oán. Khi ca sĩ Thái Thanh với tất cả niềm rung động tha thiết đã cất lên tiếng ca mang nỗi lòng của người ở lại hỏi ngươi ra đi “Em hỏi anh, em hỏi anh bao giờ trở lại. Xin trả lời, xin trả lời, mai mốt anh về“, bỗng dưng tôi nghe lòng thổn thức, cổ họng như nghẹn lại và tôi chìm đắm trong nỗi buồn ly hương.
Trong vòng mấy mươi năm mà dân tộc tôi đã có bao lần “Em hỏi anh, em hỏi anh bao giờ trở lại“…
Năm 1954, một chia cắt đau lòng đã làm dân tộc tôi kẻ ở người đi, hẹn ngày đoàn tụ. Hẹn hai năm sau sẽ có tổng tuyển cử, và đất nước sẽ là một…Và ngày ấy phải mất hơn 20 năm… Hai mươi năm bom đạn, chết chốc và chia lìa…
Phạm Duy – Kỷ Niệm tập sách 36 năm trước
Huyền Lam
27.1.2013
Không ai phủ nhận Phạm Duy là nhạc sĩ vĩ đại của nền tân nhạc VN. Hình như không có nhạc sĩ nào để lại lượng tác phẩm đồ sộ, đa dạng như ông. Ngày từ giã cõi trần, rất nhiều người viết lời thương tiếc, ca ngợi sự nghiệp của ông. Riêng tôi muốn ghi lại kỷ niệm nho nhỏ đã hơn 30 năm vẫn còn gìn giữ.
Năm 1975 khoảng 125,000 người Việt di tản đến Hoa Kỳ tản mác khắp nơi trên quốc gia rộng lớn này. Dạo ấy không có Vietnam town, không có cộng đồng người Việt đi trước, nên những người ra đi năm 1975 phải mò mẫm đối phó với bao trở ngại. Nội việc học lái xe, kiếm việc làm tạm sống qua ngày đòi hỏi nổ lực hết mình, huống gì mơ ước nhà hàng Việt, chợ Việt là điều không tưởng.
Nghệ sĩ hải ngoại nghĩ gì về sự ra đi của nhạc sĩ Phạm Duy?
Ðức Tuấn
31.1.2013
WESTMINSTER (NV) – 2 giờ 30 trưa ngày 27 Tháng Giêng, tại bệnh viện 115 Sài Gòn, trái tim nhạc sĩ Phạm Duy ngừng đập hẳn. Tin tức ông ra đi vĩnh viễn bay đến khắp nơi trên quả Ðịa cầu.
Cố nhạc sĩ Phạm Duy.
Riêng tại quận Cam, thủ phủ của người Việt tị nạn, cũng là chiếc nôi của làng văn nghệ hải ngoại, những nghệ sĩ, ca sĩ đã có những giờ phút ngẩn ngơ, ngẩn ngơ cùng nuối tiếc là hai cảm xúc trộn lẫn và trong bài viết này chúng tôi xin được chia sẻ tất cả tình cảm trân trọng ấy đến với độc giả của trang ca nhạc nhật báo Người Việt.
Để Ông Yên Nghỉ
Huỳnh Minh Lệ
01.02.2013
Tuổi trẻ chúng tôi thiệt thòi, mất mát,
Quê hương đổ nát, điêu tàn,
Anh em giết nhau, súng Tàu, súng Mỹ,
Xương máu Bắc Nam ai cũng Lạc Hồng,
Tuổi trẻ chúng tôi còn điều diễm phúc,
Được nghe những bản tình ca,
Được nghe ông hát,
Ra đi từ ải Nam Quan,
Mẹ già cuốc đất,
Vài ngàn năm đứng trên đất nghèo,
Lý, Lê, Trần đánh giặc,
Tuổi trẻ chúng tôi yêu trong ly tán,
Giã từ mái trường, vào miền cát nóng,
Hai chữ quê hương…, nghìn trùng xa cách,
Mơ ly chanh đường như môi em ngọt,
Phạm Duy và vết thương di tản
Nguyễn-Xuân Hoàng
30.01.2013
Rất nhiều ý kiến trái chiều về Phạm Duy khi ông còn sống. Trong một bài viết trên tạp chí Văn – số đặc biệt về Phạm Duy phát hành vào tháng Sáu & Bảy năm 2002, tôi đã đưa một cái nhìn về người nhạc sĩ đa tài, đa tình và đầy hệ lụy ấy. Tất nhiên bài viết đó đã đến tay ông, sau chuyến đi trình diễn Kiều 2 tại Minnesota. Một lần ngồi uống cà phê với ông ở quán Song Long, ông bất ngờ hỏi tôi là “cậu không thích con người của tôi hả? Tại sao?” Tôi đã không trả lời trực tiếp của ông. Tôi nói: “Bố già à, tôi rất thích nhạc của bố!” Và ngay lập tức ông đã đứng dậy xô ghế bỏ đi.
Nước Non Ngàn Dặm
Thôi Ông về động hoa vàng,
Và Ông yên nghỉ với ngàn cỏ hoa,
Nước non ngàn dặm ông cha,
Vẫn còn hai chữ sơn hà Việt Nam.
Huỳnh Minh Lệ
29.1.2013
Niệm khúc Phạm Duy
Viên Linh
29.1.2013
Trong sáu tháng vừa qua, các nhạc sĩ, ca sĩ và tôi trao đổi với nhau nhiều điều quanh một bản nhạc, đó là bài Trường Ca Gọi Hồn nhạc sĩ Phạm Duy phổ từ một bài thơ dài trong thi phẩm Thủy Mộ Quan, tác giả Viên Linh, xuất bản ở hải ngoại năm 1982. Cũng năm ấy trong Ðêm Thủy Mộ ở thị xã Westminster, Phạm Duy đã bước lên sân khấu một mình hát với giọng sung sức, phấn khởi, trong không khí hơi ồn ào của mấy trăm người trong cái quán của Nguyễn Tú A, tôi nghe không rõ, hỏi Mai Thảo ngồi bên cạnh: “Ông ấy hát bài gì thế?” “Thơ của cậu mà, lúy nói vừa phổ nhạc xong đêm hôm qua.”
Lời Cám Ơn Nhạc sĩ Phạm Duy
Trần Mộng Tú
27/1/2013
Trên mười ngón tay anh chẩy xuống ngàn ngàn dòng lệ long lanh ngũ sắc, bật lên những tiếng cười hoan ca cho dân tộc Việt.
Anh viết những dòng sử Việt bằng âm nhạc, anh bắn những nốt nhạc thay đạn vào suốt chiều dài của cuộc chiến ngoại xâm.
Anh nhắc nhở công ơn tổ tiên, anh hùng dân tộc mỗi ngày trên môi người Việt.
Anh khóc cười bằng nốt nhạc lời ca cho tình yêu, con người, quê hương, dân tộc.
Anh băng bó vết thương trong chiến tranh, anh đốt lửa tìm kiếm hòa bình.
Anh vung tay, mây trôi như lụa giũ, nước như thủy tinh vỡ, anh khắc hình cha Lạc Long Quân vào núi, núi không còn là đá, anh thả tình mẹ Âu Cơ xuống biển, biển không còn là đại dương.
Ngôn ngữ trong những ca khúc của anh trong suốt, lãng mạn, bát ngát tình tự dân tộc, đẹp như những viên ngọc trắng, trong như những giọt nước mưa.
Thái Thanh chưa biết tin nhạc sĩ Phạm Duy qua đời
Lê Ngọc Dương Cầm
30.1.2013
Duy Cường, con trai của nhạc sĩ Phạm Duy xúc động nói về bố của mình trong những ngày cuối đời.
Nhạc sĩ Duy Cường bên linh cữu của người cha nổi tiếng – nhạc sĩ Phạm Duy.
Ở đám tang của nhạc sĩ Phạm Duy, không nghe tiếng tụng kinh, gõ mõ mà là tiếng hát cao vút, thánh thót, thổn thức của danh ca Thái Thanh, trải lòng những ca khúc của người quá cố: Hòn vọng phu, Đưa em tìm động hoa vàng, Ngày xưa Hoàng Thị, Gánh lúa, Nha trang ngày về… Trong không gian đó, người con trai thứ 3 (theo vai thứ của người miền Nam) đã xúc động kể về bố mình trong những ngày cuối cùng của “chuyến rong chơi trần gian”.
Cái chết của một người nghệ sĩ
Nguyễn Hưng Quốc
29.01.2013
Tôi nghe tin nhạc sĩ Phạm Duy qua đời, trước tiên, từ một người bạn, sau đó, qua các bản tin trên báo chí. Cảm giác của tôi, thoạt đầu, là dửng dưng; sau đó, là sự ngạc nhiên về sự dửng dưng của mình.
Phạm Duy (1921-2013)
Tính tôi vốn sợ cái chết, máu me cũng như bất cứ cái gì liên quan đến cái chết. Ngay cả khi xem phim hay tivi, thấy những cảnh máu me chết chóc là tôi quay mặt đi. Dự đám tang, điều tôi sợ nhất là nhìn gương mặt của người chết trong quan tài. Nếu tránh được, bao giờ tôi cũng tránh. Và bất cứ cái chết nào của người thân quen cũng đều để lại trong tôi những dư âm thật nặng nề. Cái chết của những người trong giới văn nghệ, những người tôi đã tiếp xúc hoặc thường đọc lại càng gây ấn tượng mạnh, thường làm tôi nghĩ ngợi trong nhiều ngày, nhiều tháng, có khi, nhiều năm. Cảm giác chung là, bao giờ tôi cũng thấy một chút sững sờ, rồi hoang mang. Với tôi, nghệ sĩ nào cũng chết trẻ. Có chết lúc đã trên 70, 80, hoặc ngoài 90 như Phạm Duy, vẫn là chết trẻ. Có lẽ lý do chính là, nhìn qua lăng kính của tác phẩm, bao giờ tôi cũng thấy họ trẻ trung, thậm chí, trẻ thơ, đặc biệt với các nhà thơ.
Vĩnh Biệt Bác Phạm Duy
Nguyên Thảo
28.2.2013
Thảo biết tin bác Duy mất lúc 4h chiều ngày hôm qua. Thảo không biết diễn tả cảm xúc của mình lúc đó ra sao… vui hay buồn, hay bình thường… không phải Sanh , Lão , Bệnh , Tử đó sao?
Nhạc sĩ Phạm Duy và Nguyên Thảo trên sân khấu Không Gian Âm Nhạc 2 Cỏ Hồng 5/2011
Đôi khi cái chết lại là sự giải thoát.
Theo như kinh nhà Phật thì rồi những người có duyên với nhau sẽ gặp lại nhau, dưới một hình hài khác ở một thời điểm khác. Thảo tin mình là người có duyên với bác Phạm Duy.
Tình Ca
Kính viếng hương linh Nhạc Sĩ Phạm Duy
Ông từng nói,
Nếu một trăm năm nữa,
Người ta vẫn còn hát,
“Tôi yêu tiếng nước tôi“
Thì 999 bài còn lại,
Người ta có thể quên cũng được,
Riêng tôi thì tin rằng,
Không những một trăm năm,
Mà ngàn năm nữa,
Người ta còn hát “Tình Ca“,
Như bây giờ ta vẫn ngâm nga Truyện Kiều.
29.01.2013
Huỳnh Minh Lệ
Nhạc sĩ Phạm Duy sẵn sàng cho sự ra đi!
Thùy Trang
28.4.2012
AmNhac.fm – Bài phỏng vấn này đã được đăng lên báo NLĐ. Đây là bài nguyên bản (chưa biên tập) của cuộc phỏng vấn. Xin chân thành cám ơn Nhạc Sĩ Phạm Duy đã có nhã ý gởi bài này về.
Nhạc sĩ vẫn hăng say làm việc. Nguồn ảnh: Ngọc Trần (Tin Mới)
Vị khách mời của “Cà phê với sao” tuần này là nhạc sĩ Phạm Duy. Đã 92 tuổi nhưng người nghệ sĩ tài hoa của làng nhạc Việt vẫn cần mẫn làm việc, góp hương cho đời. Ông chia sẻ về những công việc đang làm, những hoài bão khi tuổi già…
Hai nhà thơ ở Mỹ nhớ nhạc sĩ Phạm Duy
Huy Phương
27.1.2013
Chủ nhật, 27 tháng 1, Phạm Duy, nhạc sĩ được nhiều thế hệ người Việt mến mộ, đã qua đời tại Sài Gòn sau thời gian nằm bệnh viện, thọ 92 tuổi.
Cung Trầm Tưởng, Saint Paul, Minnesota
Từ Saint Paul, thủ phủ của tiểu bang Minnesota Hoa Kỳ, thi sĩ Cung Trầm Tưởng, người có nhiều bài được Phạm Duy phổ nhạc; trong đó có Tiễn Em, Mùa Thu Paris...nhớ lại thời gian trước 1975:
Một Mẹ Trăm Con
Cô Gái Đồ Long
28.1.2013
Nhiều lời than tiếc cho ông, lẽ dĩ nhiên phải thế. Hay bàn về tài năng và những thị phi trong đời sống riêng tư của ông..vv…vv…giờ cũng bằng thừa. Ông đã sống một cuộc đời theo cách riêng của mình. Ra đi là chấm dứt, nhưng những gì ông tạo ra trong gần một thế kỷ sống của mình, sẽ mãi mãi ở lại. Ông từng có ước mơ, rằng trước khi chết được nghe những tổ khúc của mình trên sân khấu Việt Nam. Điều đó vẫn chưa thành sự thật. Duy có chút an ủi, cách đây đúng một tuần, 8 ca khúc trong chuỗi 10 bài Đạo ca của ông phổ từ thơ của Phạm Thiên Thư đã được Cục Nghệ thuật biểu diễn, Bộ VH-TT&DL cấp phép phổ biến. Mọi thứ từ từ đang được nới ra dần, hy vọng ở trên kia ông sẽ mỉm cười. Ai sống ở TP.HCM có thế viếng ông tại tư gia số 349/126 Lê Đại Hành P.13. Q. 11. Lễ nhập quan lúc 9h sáng mai 28.1 và động quan lúc 06h ngày 3.2 (nhằm ngày 23 đưa ông Táo về trời). Mai táng tại Hoa viên nghĩa trang Bình Dương.
……
…………………..
Nhạc sĩ Phạm Duy phát biểu trong live show Mơ Giấc Mộng Dài 17.7.2010
Post lại note “Nhạy cảm” – viết trước một liveshow Phạm Duy.
Nhạc sĩ Phạm Duy qua đời
Tin Tổng Hợp
27.01.2013
(Tin Tổng Hợp) Nhạc sĩ Phạm Duy đã trút hơi thở cuối cùng vào lúc 14:30 xế ngày 27.1 tại Bệnh Viên 115 Sài Gòn, thọ 93 tuổi.
Nhạc sĩ Phạm Duy
14h30 chiều 27/1, nhạc sĩ Phạm Duy mất tại bệnh viện 115 Sài Gòn sau 3 ngày nhập viện cấp cứu. Hiện người nhà ông đang làm thủ tục để chuyển thi hài người nhạc sĩ tài hoa về nhà lo an táng. Chăm sóc ông những ngày cuối đời có con trai Duy Cường luôn túc trực cùng với một vài người thân. Phút lâm chung, ông cũng ra đi trong vòng tay người thân, gia đình và bạn bè.
Tang lễ nhạc sĩ Phạm Duy được tổ chức tại tư gia ở Lê Đại Hành, phường 3, Quận 11, TP HCM. Lễ nhập quan diễn ra lúc 9h ngày 28/1, lễ động quan lúc 6h ngày 3/2. Nhạc sĩ Phạm Duy sẽ yên nghỉ tại Hoa viên Nghĩa trang Bình Dương.
Lãng du cùng bài vọng cổ “Cô bán đèn hoa giấy”
Lê Phước
26.1.2013
Đệ nhất nữ danh ca Thanh Hương
Nếu “Tình anh bán chiếu” được mệnh danh là bài “vọng cổ vua” ở miền nam, thì “Cô bán đèn hoa giấy” có thể được xem là “bài vọng cổ hoàng hậu”. Như một định mệnh, bài “Tình anh bán chiếu” gắn liền với tên tuổi của “Đệ nhất nam danh ca vọng cổ” Út Trà Ôn, còn “Cô bán đèn hoa giấy” thì lại là bài để đời của nữ nghệ sĩ Thanh Hương, người giữ danh hiệu “Đệ nhất nữ danh ca vọng cổ “.
Nhạc sĩ Từ Công Phụng: Từ ‘cõi chết’ trở về hát tình ca
Bình Minh
26.2.2013
(TTVH) – Nhạc sĩ Từ Công Phụng vừa có live show 50 năm tình ca tại Nhà hát TP.HCM cùng Tuấn Ngọc và Ý Lan vào hôm 19/1. Với sự yêu mến nồng nhiệt của khán giả, anh tiếp tục có hai đêm biểu diễn cùng Ý Lan tại phòng trà Tiếng xưa (TP.HCM) vào 26 và 27/1.
Đêm nhạc 50 năm tình ca Từ Công Phụng 19.1.2013 Sài Gòn
Từ Công Phụng được mệnh danh là người nhạc sĩ tình ca. Nói đến Từ Công Phụng không thể không nói đến các bản tình ca được rất nhiều người yêu mến như: Mắt lệ cho người, Trên ngọn tình sầu, Bây giờ tháng mấy… Cho đến nay anh đã sáng tác khoảng 100 ca khúc, bản Bây giờ tháng mấy là sáng tác đầu tay, cũng là thành công đầu tiên của anh trên con đường tình ca.
Trầm Tử Thiêng, người chép sử lưu vong bằng âm nhạc
Huy Phương
25/1/2013
“Bước Chân Việt Nam”, bản quốc ca cho những người Việt Nam thống khổ, lưu vong
Tính đến ngày 25 tháng 1-2013 năm nay, nhạc sĩ Trầm Tử Thiêng bỏ chúng ta ra đi đúng 13 năm. Trầm Tử Thiêng là một người đã sống một cuộc đời khắc khổ, đạm bạc pha đôi chút cô đơn, lúc ra đi bình thản, lặng lẽ nhưng đã để lại cho đời một kho tàng âm nhạc vĩ đại, vĩ đại không ở chỗ nhiều người nghe, nhiều người thuộc như các tác giả thời danh khác, mà ở ông tấm lòng của một người lưu lạc, luôn luôn tin tưởng vào đất nước một ngày mai. Nơi ông, suốt đời và nhất là những năm cuối cùng, hai chữ Việt Nam luôn luôn như một lời réo gọi chứa chan thương yêu ngọt ngào và đầy hy vọng.
Lệnh cấm đĩa nhạc ASIA ở Sài Gòn sẽ chỉ gây “phản tác dụng”
Trọng Thành
15.01.2013
Ngày 10/01/2013, chính quyền thành phố HCM ra chỉ thị cấm phổ biến đĩa nhạc « Asia 71 – 32 năm kỷ niệm », do trung tâm Asia có trụ sở tại Hoa Kỳ phát hành. Việc sản phẩm văn nghệ Asia 71 bị cấm đột ngột, đúng vào thời điểm đĩa nhạc chính thức được phát hành, gây nhiều phản ứng trong dư luận, trong và ngoài nước.
RFI Việt ngữ đặt câu hỏi với nhà thơ Đỗ Trung Quân (Sài Gòn).
Nhà thơ Đỗ Trung Quân : « Ở thành phố, chuyện cấm xưa nay không có lạ. Nhưng chuyện cấm này phản tác dụng lắm. Có lẽ tôi chưa xem mà nếu cấm vậy, thì chắc tôi sẽ tỏ mò tôi mua tôi xem. Thành ra tác dụng nó không có thật.
Chuyện dĩa ASIA 71
Cô Gái Đồ Long
15.1.2013
Hihihi…vừa mới đọc bản tin trên trang web của văn phòng UBND TP.HCM, nguyên văn thế này: “UBND TP vừa chỉ đạo các sở-ngành chức năng và UBND các quận-huyện đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nhân dân không tiếp tay phổ biến bộ đĩa ASIA 71 – 32 năm kỷ niệm, có xuất xứ từ hải ngoại. UBND các quận-huyện cần phối hợp với các đơn vị liên quan tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các trường hợp in sang, tàng trữ và phát tán lưu hành bộ đĩa ca nhạc này./.” – tin từ ngày 10.1.
Tuy không bất ngờ, nhưng tui có vài suy nghĩ hơi lăn tăn một tí. Đây là lần đầu tiên Asia bị ngăn cấm công khai bằng chỉ thị đàng hoàng. Nhưng, ai hay theo dõi các tờ báo của ngành công an, sẽ rõ: mỗi kỳ Asia phát hành là có những bài viết đập thẳng tay. Miêu tả các chi tiết, ca khúc, dẫn rõ các luận điệu chống VC rất cụ thể..vv..vv… Bản thân tui cũng từng được Hội Nhà báo TP trao giải báo chí cho một bài viết về NSUT Ngọc Huyền khi cổ than khóc í à trên Asia. Kỳ thật, hầu hết các dạng bài này đều có sự chỉ đạo từ cơ quan an ninh văn hóa.
Nhạc Pháp 2013 : Những giọng ca nam đầy triển vọng
Tuấn Thảo
13.1.2013
Đầu năm 2013, thị trường âm nhạc Pháp vẫn bị thống lĩnh bởi hai hiện tượng : các cuộc thi hát truyền hình và sân khấu ca nhạc kịch. Để thành danh một cách nhanh chóng, các nghệ sĩ thường chọn hai con đường này. Bên cạnh đó, cũng có những gương mặt gặt hái thành công, cho dù có chọn hình thức tự sản xuất, tự tài trợ để ghi âm, chứ không hẳn gia nhập vào dòng chính (mainstream).
Người mẫu thời trang kiêm ca sĩ Baptiste Giabiconi (DR)
Trường hợp gần đây nhất là ca sĩ trẻ tuổi Baptiste Giabiconi. Năm nay 24 tuổi, anh sinh trưởng tại vùng ngoại ô thành phố Marseille, lớn lên trong một gia đình có nguyên quán ở đảo Corse. Thời niên thiếu, Baptiste học hành thiếu chăm chỉ, nên được gia đình cho đi học nghề. Năm 17 tuổi, anh bắt đầu đi làm trong một xưởng lắp ráp máy móc, rồi sau đó cho một công ty sản xuất thực phẩm đông lạnh.
Đưa nhau tìm động hoa vàng
Hiếu Dũng – Ngân Vi
4.1.2012
Theo lời Phạm Duy, trong các mối thâm giao, người mà ông thương nhất chính là nhà thơ Phạm Thiên Thư. Bên cạnh những tác phẩm: Gọi em là đóa hoa sầu, Đưa em tìm động hoa vàng, Ngày xưa Hoàng thị..., thi sĩ này còn góp phần vào sự nghiệp sáng tác âm nhạc của Phạm Duy bằng mười bài đạo ca – một mảng thật sự ý nghĩa và quan trọng đối với cuộc đời ông.
Phạm Thiên Thư và Phạm Duy
Thái Hằng là chị, em là Thái Thanh
(Thethaovanhoa.vn) – Gần đây có thông tin nữ danh ca Thái Thanh mắc căn bệnh Alzheimer (một chứng mất trí phổ biến) và tình trạng sức khỏe đang ngày một yếu đi. Ở tuổi gần 80, dù đang chạy đua với quỹ thời gian mỗi lúc một cạn dần nhưng những ảnh hưởng từ giọng hát của bà còn rất lớn, Thái Thanh vẫn luôn được xem là một trong những diva hàng đầu của tân nhạc Việt Nam.
Hai nàng Kiều ở phố Neo
Nữ danh ca Thái Hằng và Thái Thanh
Những kỷ niệm về nhạc Paul Mauriat
Bạn,
Người ta hay nói câu “Hãy cho tôi biết anh đọc sách gì, tôi sẽ cho anh biết anh là người như thế nào.” Tôi hay suy nghĩ về câu nói ấy, và thường định nghĩa gout nhạc của tôi là “Hãy cho tôi biết anh nghe loại nhạc gì, tôi sẽ cho anh biết gout nghe nhạc của anh.”
Tưởng nhớ huyền thoại Piaf qua giọng ca Patricia Kaas
Tuấn Thảo
29.12.2012
Cõi nhân sinh đâu có hiện hữu những niềm vui trường tồn vĩnh cửu. Bất cứ niềm hạnh phúc nào cũng tiềm ẩn phôi thai nỗi đoạn tuyệt giã từ. Lúc sinh tiền, câu nói của nhà thơ Jean Cocteau về Edith Piaf, coi vậy mà mang dấu ấn tiền định. Tuy không hẹn, nhưng đôi bạn tri âm tri kỷ này lại vĩnh viễn ra đi trong cùng một ngày, cách đây vừa đúng nửa thế kỷ.
Nhạc Việt, 365 ngày…
Tuấn Khanh
30.12.2012
TTCT – Nhạc Việt năm 2012 bùng nổ nhiều sự kiện thu hút đám đông, nhưng cũng cho thấy một gương mặt son phấn đầy nhược điểm. Âm nhạc bị thương mại hóa đến mức gần như chỉ có ồn ào mà không giới thiệu được một giá trị dài lâu.
The Voice – một trong những cuộc thi âm nhạc “đình đám” nhất năm 2012 – Ảnh: Gia Tiến
1.
Thị trường nhạc Việt đang đối diện với một tình trạng của hai thái cực: các ngôi sao “lão làng” thì đầy buồn chán, còn những “tài năng” mới thì non cạn. Các danh tiếng của cuối thập niên 1980, 1990… vẫn làm rùm beng, hình ảnh căng lớn ở nhiều tụ điểm nhưng nếu không lặp lại các bài hát đã quá mòn mỏi thì cũng chỉ là bắt chước một chút gì đó hôm nay để “hợp thời”.
Tiễn đưa ca sĩ Duy Quang lần cuối cùng
Đ. T.
27.12.2012
WESTMINSTER (NV) – Ðám tang ca sĩ Duy Quang được tổ chức vào ngày 27 tháng 12, tại nhà quàn Peak Family, Westminster Memorial Park.
Các nghệ sĩ, bằng hữu, tại lễ di quan, tiễn đưa ca sĩ Duy Quang. (Hình: Dân Huỳnh/Người Việt)
Từ 8 giờ 30 phút sáng, đã có rất nhiều người đến viếng người ca sĩ lần cuối cùng.
Ca nhạc mùa ế vé
Phan Cao Tùng
29.12.2012
Sân khấu ca nhạc những tháng cuối năm phải nói là quá hẩm hiu. Không hẳn là không có live show, chương trình ca nhạc tổng hợp diễn ra, thế nhưng hầu hết các chương trình không thu hút được nhiều sự chú ý, quan tâm của khán giả.
Một loạt live show của các ca sĩ như live show Tuấn Hưng, Tùng Dương… đã diễn ra nhưng dư âm về các show diễn nhanh chóng trôi tuột. Các đêm nhạc tác giả – tác phẩm như đêm Văn Cao – Trịnh Công Sơn, Trần Tiến, Trịnh Nam Sơn… cũng nhạt nhòa, không để lại ấn tượng.
Rất nhiều chương trình ca nhạc đã phải điêu đứng vì mức độ tiêu thụ vé rất chậm, đến sát giờ diễn vé vẫn còn đầy. Live show Khát khao môi hồng của Siu Black ế vé thấy thương. Show diễn mới đây nhất của Đàm Vĩnh Hưng có tên Mr.Đàm and The Voice – Nhạc tình muôn thuở tại Hà Nội cũng “đau đầu” vì vé bán quá chậm.
Nhiều show ca nhạc vắng khán giả đến mức hai bên khán đài trống trơn – Ảnh: T.L
Gangnam Style : Khi Psy cưỡi ngựa điên về ngược
Tuấn Thảo
28.12.2012
Nếu người đến từ sao Hỏa đổ bộ xuống địa cầu vào thời điểm này, chắc hẳn họ không khỏi băn khoăn : không biết nhân loại nhiễm bệnh gì mà từ Đông sang Tây, từ Âu sang Á, đâu đâu cũng thấy cảnh tượng kẻ múa như điên, người nhảy như cuồng. Điệu nhảy có tư thế của người đang cưỡi ngựa, tay trái cầm cương, tay phải quay roi. Hỏi ra, người ngoài hành tinh mới biết đó là Gangnam Style.
Ông Ban Ki Moon và ca sĩ Psy cùng nhảy Gangnam Style (Reuters)
Nguyên Lê: ‘Cần thành khẩn với tâm hồn’
BBC
26.12.2012
Nguyên Lê, nhạc sĩ Jazz người Pháp gốc Việt, nói ông hy vọng giới nghệ sỹ Việt Nam cần làm nhiều hơn để bảo tồn nhạc dân tộc.
Sinh ra tại Paris có cha mẹ đều là người Việt Nam, Nguyên Lê theo học nhạc học ở trường đại học Sorbonne, nhưng thích chơi đàn hơn nên chuyên về đàn guitar điện cho nhạc Jazz.
Những Người Khốn khổ (Les Miserables)
Nguyễn Kim Tiến
26 tháng 12 năm 2012
“Les Miserables” là một trong những tác phẩm nổi tiếng nhất của Victor Hugo, nhà văn Pháp. Một tác phẩm đã ảnh hưởng rất lớn qua nhiều thế hệ. Một tác phẩm đã đi vào văn học. Một tác phẩm với 1200 trang mà khi đọc, chúng ta có thể hình dung ra đời sống cơ cực và một tâm lý đau đớn đến tận cùng của một xã hội bất công dẫn đến cuộc cách mạng đẫm máu. Nhưng giữa những đau thương của đời sống ấy, tình yêu đôi lứa, tình yêu giữa con người với con người vẫn nở hoa kết trái.
Anne Hathaway trong vai Fantine
Duy Quang: giọng hát tình ca sinh viên
Bùi Văn Phú
20.12.2012
Người từ trăm năm về ngang trường luật
Ta hỏng tú tài ta hụt tình yêu
Thi hỏng mất rồi ta đợi ngày đi
Đau lòng ta muốn khóc…
Lời thơ Nguyễn Tất Nhiên đã được Phạm Duy phổ thành ca khúc “Thà như giọt mưa” và không ca sĩ nào chuyên chở tâm tình đó hay hơn Duy Quang.
Nam Lộc và ‘Sài Gòn Ơi Vĩnh Biệt’
BBC
20.12.2012
Nam Lộc, người nổi tiếng với một số nhạc phẩm và vai trò dẫn chương trình ca nhạc tại hải ngoại, nói về phong trào nhạc trẻ cuối thập niên 1960.
Trong cuộc phỏng vấn với BBC tại Los Angeles mới đây, ông cũng nói về bối cảnh “Việt hóa” bản nhạc ngoại quốc thịnh hành bằng cách đặt lời tiếng Việt cũng như ca khúc nổi tiếng Sài Gòn Ơi Vĩnh Biệt của mình.
Lê Cát Trọng Lý: Đôi khi tôi cảm thấy cô độc
Bình Minh
24.12.2012
(Thethaovanhoa.vn) – Lê Cát Trọng Lý vừa phát hành album Tuổi 25, gồm 9 ca khúc. Điểm đặc biệt của album là được thu âm từ một buổi biểu diễn của chủ nhân tại Hà Nội. Cảm xúc nồng nhiệt, chân thành, mang không khí của một buổi biểu diễn rất dễ đi vào lòng người nghe. Đó cũng chính là lý do mà album này ra đời…
Lê Cát Trọng Lý được xem như một hiện tượng âm nhạc khi cô đoạt giải Bài hát năm của chương trình Bài hát Việt 2009. Cũng từ đó, khán giả biết đến Lê Cát Trọng Lý với hình ảnh cô gái nhỏ nhắn ôm đàn guitar hát những ca khúc do mình sáng tác. Ca khúc của Lê Cát Trọng Lý mang nhiều cá tính và là một dòng chảy âm nhạc khác hẳn với nhạc thị trường. Yếu tố để cuốn hút khán giả trong những buổi biểu diễn của Lý đơn thuần là âm nhạc, ngay cả ở thời điểm mà sân khấu ca nhạc nhộn nhịp với những chiêu trò độc đáo, vũ đoàn tấp nập, ánh sáng huyền ảo…
Ca khúc và giai thoại : 40 năm “Bài Thánh Ca Buồn”
Đức Bình
22.12.2012
Hằng năm cứ mỗi dịp gần Noel, vào độ cuối đông tiết trời se lạnh, dường như đã trở thành thông lệ, chúng ta lại nghe thấy giai điệu quen thuộc của “Bài thánh ca buồn” vang lên khắp nơi. Gần nửa thế kỷ trôi qua, vào dịp lễ Giáng sinh, bản tình ca ấy vẫn cứ thản nhiên len lỏi vào tâm thức từ người dân đô thị đến những chòm xóm nhỏ, thậm chí còn quen thuộc hơn cả Thánh ca Giáo đường.
Nhạc sĩ Nguyễn Vũ
Đã 40 năm trôi qua, giờ đây khi đặt câu hỏi, trong số các bài hát việt về Giáng sinh, ca khúc nào phổ biến nhất, câu trả lời chắc chắn sẽ là “Bài thánh ca buồn” của nhạc sĩ Nguyễn Vũ, văn không ngừng ngân vang trong những đêm lành.
Ca sĩ Duy Quang qua đời tại Hoa Kỳ
BBC
19.12.2012
Ca sĩ Duy Quang vừa qua đời ở tuổi 62 tại bệnh viện Fountain Valley ở Nam California, Hoa Kỳ sau một thời gian chữa trị bệnh ung thư gan.
Tin từ Hoa Kỳ cho hay con trai đầu của nhạc sĩ Phạm Duy và ca sĩ Thái Hằng qua đời lúc 11 giờ 39 phút giờ địa phương (19:39 GMT) ngày 19/12/2012 sau khi bị hôn mê sâu vài ngày kể từ khi nhập viện khoảng một tuần trước đó.
Chia tay anh Duy Quang
Cô Gái Đồ Long
20.12.2012
Duy Quang đã mất vào 3h30 sáng nay, hiện đang quàng tại bệnh viện Orange Coast (California) và sẽ hỏa thiêu vào thứ hai 24.12. Thật ra, mọi người đã bất ngờ từ cách đây hai tháng khi nghe tin Duy Quang ung thư giai đoạn cuối mới phát hiện.
duy quang (1950 – 2012)
Quốc Bảo
20.12.2012
Rong Ca là cuốn băng cassette gối đầu giường của những producers trẻ, vào cái thời nhạc Việt ở hải ngoại đã phát triển đến đỉnh và nhạc trong nước chập chững đi vào con đường chuyên nghiệp với phong trào Làn Sóng Xanh.
Rong Ca, nhạc Phạm Duy, Duy Cường hòa âm, Duy Quang và Thái Hiền hát. Tôi nghe cuốn băng ấy không theo trình tự từ bài đầu đến cuối, mà nghe từng đoạn, mỗi đoạn tua băng lại nhiều lần đến khi sợi băng dão ra. Nghe để học. Học những điều hay trong đó, cả những điều chưa hay.
Duy Quang – người đã đi tìm động hoa vàng
Lê Tâm
19.12.2012
Vĩnh biệt tiếng hát ngọt ngào của người ca sĩ đã đưa bao thế hệ người nghe “lên non tìm động hoa vàng nhớ nhau“.
Duy Quang sinh năm 1950 tại Hà Nội, là anh cả trong gia đình có 8 người con của nhạc sĩ Phạm Duy. Khi bắt đầu đi hát cũng là lúc anh kiếm tiền phụ giúp bố mẹ nuôi các em. Ngay từ bé, anh đã bộc lộ niềm say mê âm nhạc, không được cha ủng hộ nhưng cuối cùng, Duy Quang vẫn chọn để đến với nguồn cảm hứng lớn nhất của đời anh.
Ca sĩ Duy Quang qua đời
Q. N.
19.12.2012
TTO – Sau hai tháng chống chọi với bệnh ung thư gan giai đoạn cuối, ca sĩ Duy Quang đã qua đời ở tuổi 62 tại bệnh viện Orange Coast (California, Mỹ) vào hôm nay 19-12.
Ca sĩ Duy Quang – Ảnh: TTD
Trước đó hai ngày, sáng 17-12, nhạc sĩ Duy Minh – em trai Duy Quang – cho biết gia đình tưởng đã nói lời vĩnh biệt Duy Quang vì anh bỗng ngưng thở vào khoảng 11 giờ (giờ Việt Nam) nhưng sau đó lại tỉnh lại.
Ai nằm trên ai nằm dưới!
Cô Gái Đồ Long
18.12.2012
Đang cafe một mình ở quán lề đường gần cơ quan tạm của báo Văn nghệ. Ngồi sát bên là nữ nhạc sĩ Thanh Nga, thấy chị hí hoáy sửa sửa gì đó trên tờ giấy A4 in bản nhạc mới viết. Trời xanh, nắng nhẹ. Đường phố lưa thưa người qua lại, nhịp sống cuối năm như đang có vẻ chậm lại, lười nhác. Bỗng nhà thơ Lê Hoàng Anh đi ngang, thấy tui chị liền à lên rồi ghé vào. Lâu lắm không gặp. Lê Hoàng Anh là chị ruột của Lê Hoàng, đã xuất bản nhiều tập thơ. Thơ chị rất mượt mà, nữ tính nhưng người thì hơi khật khùng, lập dị.
Đang huyên thuyên, bỗng L.H.A quay sang nhìn vào bản nhạc của Thanh Nga rồi ré lên cười khiến mấy người trong quán ai cũng quay lại:
– Ối…mày vừa phổ thơ tao đấy à ha ha…
– Ừa…tôi tính xong rồi mới gọi báo.
Mùa Xuân Đầu Tiên
Nguyên Thảo
17.12.2012
Tặng cả nhà bài Mùa Xuân Đầu Tiên của bác Văn Cao. Thảo mới thu xong tối hôm qua, tính là để dành chúc Tết mà chờ lâu không được. Hy vọng linh hồn bác Văn Cao không nhảy dựng lên mà rằng “cô Thảo này dám biến bài của bác thành blueeee…”
Nguyên Thảo
Nguồn: nguyenthao.net
Lê Cát Trọng Lý: Thế thôi, đừng lý trí nữa
Yến Linh
15.12.2012
Cô không dùng hàng hiệu, không trang sức lấp lánh, không quần áo cầu kỳ. Nhưng dù có lọt thỏm giữa đám đông, cô vẫn dễ được nhận ra.
Gặp Lý bây giờ, tôi khá bất ngờ với mái tóc cắt ngắn lún phún. Nhìn Lý chẳng khác nào cậu trẻ con tinh nghịch. Đâu rồi hình ảnh của “chim sẻ tóc xù”? Thấy tôi ngạc nhiên, Lý cười bảo, “Có gì đâu, chỉ là vừa mới cắt tóc thôi mà”. Những ngày sống ở Hà Nội, có người bạn rất yêu quý và muốn cắt tóc cho cô. Cô ngồi yên để bạn cắt tóc và kết quả là bị cắt lẹm vài mảng tóc trên đầu. Cuối cùng phải chữa cháy bằng cách ra tiệm nhờ người ta cắt tóc ngắn như con trai. Khi Lý nói đến đó, cô phá lên cười, cầm tay tôi đưa lên mái tóc cô. Lý là vậy. Chuyện gì cũng nhẹ nhàng, cũng bất ngờ và có thể khiến cô thích thú. Trong Lý tràn trề sự hồn nhiên và phần nào… điên điên.
Giọng ca “điên” ở Cung Tơ Chiều
Gia Bình
16.12.2012
Hơn 10 năm nay, quán cà phê có tên gọi Cung tơ chiều nằm trên một đồi thông lặng lẽ, hoang vu ngay trước Dinh 3 đã trở thành điểm đến nổi tiếng ở xứ mờ sương, thu hút rất nhiều du khách.
Chủ nhân của quán là chị Xuân Giang, 50 tuổi, được nhiều người gọi là “dị nhân”, người “không bình thường”, Giang “khùng”…
Một góc quán cà phê Cung tơ chiều – Ảnh: G.B
Thích thì hát, không thích thì thôi
Khách đến với Cung tơ chiều là để được nghe, thấy Xuân Giang ôm đàn guitar ngồi hát. Không hát theo kiểu phòng trà hay quán bar, Xuân Giang hát theo sở thích của mình, thích thì hát, không thì thôi, không ai có thể “bắt” chị hát được. Chị thuộc cả ngàn bài hát với đủ thể loại. Bình thường hằng đêm chị hát 5 – 7 bài, thậm chí vài chục bài, nhưng cũng có đêm chị không hát bài nào. Chất giọng mộc mạc, liêu trai, không phô diễn kỹ thuật, không màu mè, chỉ có cảm xúc và sự rung động. Trong cái lạnh se se của Đà Lạt, trong tiếng thông vi vút gió ngàn, trong không gian huyền ảo của Cung tơ chiều, hình ảnh nữ chủ nhân xõa tóc ôm đàn guitar ngồi hát say sưa là một ấn tượng rất khó quên.
Nhóm Il Divo mở đường cho các giọng ca pop cổ điển
Tuấn Thảo
15.12.2012
Năm 2013 sẽ đánh dấu 10 năm ngày thành lập ban nhạc Il Divo. Gợi hứng từ mô hình của nhóm Amici Forever, nhà sản xuất người Anh Simon Cowell đã triệu tập 3 giọng ca tenor và một giọng baryton để hình thành ban nhạc Il Divo vào năm 2003. Từ năm 2004 trở đi, có rất nhiều ca sĩ Pháp cũng như quốc tế lao vào khai thác các bí quyết thành công của nhóm.
Ca sĩ Vincent Niclo giành đĩa bạch kim nhờ tập nhạc Opera Rouge
Cuối tháng 11 năm 2012, ban nhạc Il Divo trình làng bộ CD The Greatest Hits. Tuyển tập này gồm 27 ca khúc chọn lọc mà nhóm đã phát hành trên 6 album trước, cộng thêm 4 nhạc phẩm từng ghi âm trong phòng thu nhưng chưa được phổ biến qua băng đĩa. Bốn ca khúc đó là My Heart Will Go On (hát bằng tiếng Ý), Alone và I Will Always Love You (tiếng Tây Ban Nha), I Can’t Help Falling In Love (nguyên tác tiếng Anh). Có thể xem đây là món quà cuối năm mà ban nhạc đã dành cho khách hâm mộ.
Phạm Duy: “Tôi luôn vui buồn với nước non”
BBC
14.12.2012
Nhạc sỹ Phạm Duy nói với BBC về những kỷ niệm, bước ngoặt và quan điểm nghệ thuật trong cuộc đời làm âm nhạc của ông.
Trong cuộc trao đổi với BBC, nhạc sỹ kỳ cựu thừa nhận ông từng có giai đoạn sáng tác tuyên truyền trong các giai đoạn chiến tranh, nhưng cho rằng ông chỉ làm như vậy vì yêu nước.
Nhạc sỹ cho rằng âm nhạc của ông đa dạng và luôn biến đổi vì thân phận và tâm trạng của ông luôn “vui buồn” và “trôi nổi” theo vận nước.
Thiên tài Ravi Shankar từ trần tại Mỹ, hưởng thọ 92 tuổi
Tuấn Thảo
12/12/2012
Hôm nay 12/12/2012, nhạc sĩ Ấn Độ Ravi Shankar đã từ trần tại Hoa Kỳ, hưởng thọ 92 tuổi. Theo thông tin từ phía gia đình, ông Ravi Shankar qua đời tại một bệnh viện ở thành phố San Diego, sau khi được giải phẫu tim mạch. Lúc sinh tiền, ông từng được xem là nghệ sĩ Ấn Độ bậc thầy, có tầm ảnh hưởng lớn nhất mọi thời đại.
Sinh trưởng trong một gia đình thượng lưu, ông nội từng làm quan triều tiểu vương (Maharajah) bang Jhalawar, thân phụ hành nghề luật sư kiêm giảng dạy khoa luật tại đại học Columbia New York, Ravi Shankar lại chọn cho mình con đường sân khấu âm nhạc, khi bắt đầu đi biểu diễn từ năm 15 tuổi cùng với người anh ruột là Uday Shankar.
2012: Âm Nhạc Trong Năm
Andrew Murfett
Editor của Green Guide, The Age, Melbourne
12.12.2012
Pop music became even more democratic in 2012. With our attention spans seemingly shrinking even further, it felt like singles and viral videos, rather than artists or albums, noisily jostled to dominate the pop music conversation at various times through the year.
It’s worth noting that the current number one single on the ARIA charts is a song called Thrift Shop by a previously unknown rapper trading under the moniker Macklemore. Sure, the track is released through a small indie label, which is not a big deal anymore.
For the seventh year in a row, Rihanna released another album.
Ravi Shankar qua đời thọ 92 tuổi
AFP
12/12/2012
Tay đàn sitar Ấn Độ huyền thoại Ravi Shankar, người đã có ảnh hưởng to lớn lên nhiều nhạc sĩ của âm nhạc phương tây, từ ban nhạc Beatles cho tới Yehudi Menuhin vừa qua đời thọ 92 tuổi.
Theo tin tức từ TV Ấn Độ thì Shankar, cha của ca sĩ / nhạc sĩ người Mỹ Norah Jones, qua đời trong một bệnh viện ở San Diago nơi ông đang chuẩn bị để được giải phẩu.
Thanh Thúy ‘không về nước hát sinh kế’
BBC
11.12.2012
Nữ ca sỹ nổi tiếng từ thập niên 1960 sống tại Hoa Kỳ nói chưa đúng lúc để về Việt Nam và rằng đã qua thời “hát sinh kế”.
Trong cuộc phỏng vấn với BBC tại California mới đây, ca sỹ từng ngự trị trên các làn sóng phát thanh cũng như truyền hình tại miền Nam Việt Nam cũng như các phòng trà từ thập thập niên 1960 cũng nói về ca khúc Ướt Mi mà nhạc sỹ Trịnh Công Sơn viết tặng cho mình.
Thanh Thúy: Tôi bắt đầu đi hát vào cuối năm 15 tuổi. Ra hát một thời gian rất ngắn thì khán giả biết đến. Tôi hát các bài của Phạm Duy, Anh Bằng, Văn Phụng, Văn Cao, Trúc Phương, Lam Phương, nói chung là hát ca khúc của nhiều nhạc sỹ chứ không chỉ tác phẩm của riêng ai cả.
Nhìn thị trường biểu diễn của Singapore mà thèm!
Nguyễn Minh
11.12.2012
TT – Gần đây chuyện người Việt – nhất là giới nghệ sĩ – rủ nhau đi Singapore, sang Thái Lan xem các sô ca nhạc đã dần trở thành chuyện như thể… đương nhiên, bởi đó không còn là thú vui cao xa quá tốn kém nữa.
Sân khấu hoành tráng của sô Incanto TM- Ảnh: Khả Linh
Dịp cuối năm nay càng tấp nập, có người vừa xem xong live show của Jennifer Lopez đã ở lại Singapore xem tiếp nhạc kịch Jersey boys (khai màn từ ngày 20-11 và sẽ diễn liên tục trong 14 tuần tại nhà hát Sands ở Marina Bay Sands), cũng như không thể bỏ qua vũ hội âm nhạc lớn nhất Ðông Nam Á ZoukOut (vừa diễn ra trong hai đêm 7 và 8-12).
Ca sĩ Ánh Tuyết: Thích ngược chiều đám đông
Hoàng Lê
8.12.2012
(Thethaovanhoa.vn) – Hai tháng nay, Phòng trà ATB (TP.HCM) của ca sĩ Ánh Tuyết đã ngưng hoạt động chờ chị tìm được địa điểm mới thích hợp. Quyết nghỉ ngơi khi sống lưng vẫn còn sáu con ốc kim loại, chân giãn tĩnh mạch… nhưng chị vẫn không thể nghỉ vì những lời mời lên sân khấu biểu diễn. Tối nay (8/12), chị “tái ngộ” khán giả Hà Nội trong chương trình Văn Cao – Trịnh Công Sơn: Ru mãi ngàn năm.
Cuộc “tái ngộ” của ca sĩ Ánh Tuyết khá đặc biệt khi chương trình quy tụ một ê – kíp khá “hùng hậu”: kịch bản văn học – Nguyễn Khắc Phục; giám đốc âm nhạc – Quốc Trung; tổng đạo diễn – Mr LEGO… với sự tham gia trình diễn của ca sĩ Thanh Lam, Hồng Nhung, Mỹ Linh và nghệ sĩ saxophone Trần Mạnh Tuấn.
Vài dòng về một album nhạc cũ
Nguyễn Sĩ Hạnh
25.10.2012
Nguyên Thảo hạ san xuống Sài Gòn năm 2003. Một cách chính thức thì album đầu tay của Nguyên Thảo là Suối & Cỏ do Dương Thụ biên tập và Anh Quân thu (phòng thu Anh Em), làm năm 2006. Tôi đôi khi thắc mắc là trong khoảng thời gian 3 năm ở Sài gòn trước khi có Suối & Cỏ thì cô có thu thanh gì không, giọng cô hồi đó hát ra sao …
Như Nguyên Thảo có lần than thở trong một cuộc phỏng vấn, đại khái là trong giai đoạn hàn vi này cô có hát mướn cho nhiều nhạc sĩ amateur, nửa mùa, tay ngang, họ thu CD để làm kỉ niệm đời, tặng ba má, vợ con vân vân .. Nhưng dĩ nhiên là sau cùng những tác phẩm này cũng tìm đường xuất hiện trên youtube hay các trang nhạc mạng. Thôi kệ, còn đỡ hơn là mấy tài tử nổi tiếng Hollywood hay Hongkong coi lại mấy phim porno mình đóng hồi mới bắt đầu khởi nghiệp!
“Gangnam Style” chiếm hạng đầu trên Youtube
Minh Anh
25.11.2012
Theo thống kê của các nhà quản lý mạng Youtube, clip video “Gangnam Style”của chàng ca sĩ Psy – 34 tuổi, người Hàn Quốc, đã vượt qua mặt bản nhạc “Baby” do ca sĩ Justin Bieber, gốc Canada, trình bày, để trở thành clip video được nhiều người xem nhất.
Được tung lên mạng Youtube vào trung tuần tháng 7 năm nay, clip “Gangnam Style” của Psy, tính đến hôm nay, đã có đến hơn 810 triệu lượt người xem, đưa tên tuổi của Psy, một ca sĩ chỉ nổi danh trong nước trở thành một ngôi sao của cả hành tinh. Một kỷ lục mà clip video “Baby” của ca sĩ người Canada, Justin Bieber phải mất đến 2 năm mới đạt đến được con số 800 triệu lượt người xem (‘Baby’ được đưa lên mạng vào tháng 10/2010).
Cho cạn kiệt mùa thu
Y Mai
14.1.2007
Không còn gì cho nhau
Em thả chiếc lá khô rơi vào trời đầy gió
Những cơn mưa phùn
Những cơn mưa nhỏ
Cơn mưa dài – dài cho đến mùa sau.
Không còn gì cho nhau
Quán cà phê đàn dương cầm chơi những điệu buồn da diết
Thanh âm ngân ra đắng cả viên đường
Em đợi chờ gì trong giấc mơ đêm ấy?
Đâu có anh về cho trọn vẹn tình suông!
Bài vọng cổ vua : Tình anh bán chiếu
Lê Phước
24.11.2012
Út Trà Ôn và Viễn Châu
Dù ghiền hay không ghiền vọng cổ, ở miền Nam hễ nhắc đến vọng cổ thì người ta nghĩ ngay đến Tình Anh Bán Chiếu, tới Út Trà Ôn và tới Viễn Châu. Đây là một bài ca ngoại hạng của làng vọng cổ, ngoại hạng vì nó được xem như bài phổ biến nhất trong tất cả các bài vọng cổ, và đặc biệt là vì bài ca này đã đưa hai người lên ngôi báu: “Vua ca vọng cổ Út Trà Ôn” và “Vua viết lời vọng cổ Viễn Châu”.
Một nốt giáng, 5 Dòng Kẻ và… những cơn mưa đầu mùa
Nguyễn Mạnh Hà
15.2.2004
TTCN – Album Em của 5 Dòng Kẻ (5DK), chủ đạo là những sáng tác của Giáng Son mà vài năm trước, khi nhóm Exotica thể hiện, đã khiến nhiều người tự hỏi không biết bao giờ mới có đĩa để nghe lại. Đến tháng 11-2003 Em mới ra đời. Tinh thần chung của Em là những cơn mưa nồng nàn dịu mát, đầy nữ tính: Em cỏ khát/ Anh mưa rào đầu hạ/ Cỏ uống mưa run rẩy/ Cỏ đang thì… (Cỏ và mưa, 2001, phổ thơ Nguyễn Trọng Tạo).
Giáng Son (bìa trái) thời còn hát trong nhóm 5 Dòng Kẻ
2003 là năm quyết định đối với Giáng Son, Lan Hương, Bảo Lan, Hồng Ngọc và Thùy Linh khi họ nghe lời khuyên chuyển địa bàn vào Nam. Sáu tháng làm việc ở Sài Gòn có tác dụng hơn hẳn bốn năm “vật vã” ở Hà Nội, mặc dù đối với người Sài Gòn, 5DK chẳng khác gì một ban mới thành lập.
Thêm 21 ca khúc của Phạm Duy được phép phổ biến
24.11.2012
Cục Nghệ thuật biểu diễn vừa có quyết định số 486/QĐ- NTBD cấp phép phổ biến trong nước 21 ca khúc của nhạc sĩ Phạm Duy. Các ca khúc khác được phổ biến đợt này gồm:
- Mẹ ta,
- Mẹ xinh đẹp,
- Mẹ chờ mong,
- Lúa mẹ,
- Nước mắt rơi,
- Những gì sẽ đem theo về cõi chết,
- Phố buồn,
- Tiếng hát trên sông Lô,
- Viễn du,
- Xuân nồng,
- Biển khúc,
- Em hát,
- Khúc ru tình,
- Nỗi nhớ vô thường,
- Tình qua tin nhắn,
- Bên cầu biên giới,
- Mùa đông chiến sĩ,
- Anh vái trời,
- Cô Bắc kỳ nho nhỏ,
- Em hiền như masoeur,
- Thà như giọt mưa .
Florent Pagny hát nhạc La Tinh kinh điển
Tuấn Thảo
17.11.2012
Tháng này đánh dấu ngày xuất hiện trở lại của ca sĩ người Pháp Florent Pagny. Chỉ vài tháng sau khi phát hành tập nhạc live mang tựa đề Ma liberté de Chanter (Tự do Ca hát), Florent Pagny lại trình làng một album đề tựa Gracias a la Vida (Cảm ơn cuộc đời) bao gồm nhiều bài hát nổi tiếng của dòng nhạc La Tinh.
‘Gracias a la Vida” là tập nhạc thứ 14 của Florent Pagny (DR)
Đây không phải là lần đầu tiên, Florent Pagny ghi âm một album bằng tiếng Tây Ban Nha. Vào năm 2009, anh đã từng cho ra mắt một tập nhạc tương tự, xen kẽ các sáng tác mới với những tình khúc vang bóng một thời. Trên album lần trước, anh có ghi âm lại bản nhạc kinh điển Vuelvo al Sur (Trở về miền nam) của tay đàn phong cầm bậc thầy Astor Piazzola. Dù vậy, tập nhạc này đã không gặt hái được nhiều thành công như mong đợi.
Ôi! những người khóc lẻ loi một mình!
Trần Thị Bông Giấy
10.1991
(Bài đăng lần đầu trên báo Yêu số tháng 9/1991 của Đỗ Vẫn Trọn ở San Jose, California, tưởng niệm Phạm Đình Chương. Viết theo lời yêu cầu của cố thi sĩ Hoàng Anh Tuấn.)
Một ngày giữa tháng 8/1991, chợt đọc thấy trên báo cái tin Phạm Đình Chương vừa mới từ trần, trái tim tôi chợt như thắt lại trong một thoáng bàng hoàng xúc động. Hình ảnh người nhạc sĩ cao gầy với giọng nói Hà Nội trong một lần gặp đã xa bỗng trở về nhanh trong trí. Cái kỷ niệm từ lâu nằm im một góc khiêm nhường trong ký ức, bấy giờ bất ngờ rõ ra trên từng nét. Trong cùng lúc, cơ hồ những giòng nhạc trữ tình của anh vang dội bên tai làm gợi nhớ cả một thời tuổi trẻ thắm tươi.
Ca sĩ Duy Quang lạc quan với bệnh tật
Văn Bảy
14.11.2012
(TT&VH) – Mấy ngày qua, tin ca sĩ Duy Quang lâm trọng bệnh đã truyền đi nhanh chóng khiến những ai yêu mến giọng ca này thấy lo lắng. Chiều hôm qua (13/11), tôi nhận tin từ một nhà báo ở Mỹ, biết Duy Quang đang an dưỡng tại gia đình, đã ăn được cơm gạo lứt muối mè và tươi tỉnh, tinh thần khá lạc quan.
Ca sĩ Duy Quang và người thân trong tiệc sinh nhật (4/11/2012) tại Sài Gòn
Có vẻ như ca sĩ Duy Quang phát hiện mình bị ung thư gan khá muộn, nên khi bệnh lộ ra thì đã giai đoạn cuối, hết phương cứu chữa, bác sĩ Michael Đào (người theo dõi Duy Quang tại Mỹ) cho biết như vậy. Nhiều bạn bè kể lại, trước khi về Mỹ chữa bệnh, ngày 4/11 vừa rồi, Duy Quang có tổ chức tiệc sinh nhật lần thứ 62 ấm cúng trên đường Sương Nguyệt Anh (Q.1, TP.HCM) với hơn 150 người thân và bạn bè tham dự.
“Chờ tiếng kèn đưa về đây những đàn con…”
Cô Gái Đồ Long
12.11.2012
Ai tinh ý sẽ thấy, việc Bằng Kiều về nước biểu diễn trở lại chỉ có báo điện tử và các trang mạng ì xèo; còn trên báo giấy – đặc biệt là các báo phía Nam, các bài viết về Bằng Kiều rất hạn chế; hầu hết chỉ là những bản tin vắn. Bài phỏng vấn của Tuổi Trẻ được làm gián tiếp qua công ty tổ chức show Bằng Kiều, bằng email – lúc này Bằng Kiều chưa về. Mọi việc không dưng mà thế! Theo chỗ tui biết, bắt đầu là từ Hội âm nhạc TP.HCM, mấy bác ở đây đã có kiến nghị với UBNDTP về những chuyện cũ của Bằng Kiều. Giống như Phạm Duy hồi Phương Nam Phim làm liveshow “Mơ giấc mộng dài”, vẫn cho phép tổ chức nhưng việc quảng bá, tâng bốc, ca ngợi để PR, để bán vé…thì miễn. Và, Sở TT & TT chỉ là nơi trực tiếp nhận lệnh để truyền miệng xuống cho các báo. Bằng Kiều không phải là người không biết việc này, cả đơn vị tổ chức show cũng thế. Đã khá khôn ngoan và thông minh khi không họp báo rầm rộ, cũng từ chối khéo các cuộc phỏng vấn cá nhân. Do đó, vì sao báo mạng chỉ đăng được: “Vắng chồng, vợ Bằng Kiều đưa con đi bơi” hay moi chuyện cũ “Bằng Kiều một thời yêu Mỹ Linh say đắm”, “Tiết lộ gây sốc: Bằng Kiều và Mỹ Linh từng chuẩn bị cưới nhau”…
Live show Việt tử tế
Việt Anh
10.11.2012
Chẳng phải ngẫu nhiên mà áp khái niệm “tử tế” vào công nghệ làm live show. Bởi giữa thời loạn giá trị nghệ thuật này, có được một show tử tế mà xem chẳng phải là điều trân quý đó sao?
Thập cẩm và đặc sản
Đêm nhạc của Mỹ Linh không có “chiêu trò”, chỉ tập trung phô diễn giọng hát của chủ nhân.
Nhìn lại showbiz Việt hiện nay người ta tạm phân loại ra hai chiều hướng làm live show: “lẩu thập cẩm” và “lẩu đặc sản”.
Cái ước vọng phải làm show “để đời” và có thật nhiều tiết mục lạ mắt, lạ tai đã khiến các ca sĩ nhuộm màu live show của họ thành những chương trình tạp kỹ. Màu sắc đâu chưa thấy, chỉ thấy hậu quả nhãn tiền là nghệ sỹ và khán giả nghiễm nhiên trở thành nạn nhân của sự ôm đồm, tạp nham, khi các tiết mục “đá nhau chan chat”.
Bài Ca Dân Chủ
Cô Gái Đồ Long
10.11.2012
Cách đây mấy tuần, sáng ngủ dậy có đứa bạn gọi nói: “Mới nghe đồn Duy Quang mất rồi, nhưng gọi nhà thì biết là đang cấp cứu, chừng nguy kịch. Cũng vì vậy mà biết được tin Phạm Duy cũng ngã bệnh, nặng.” Rồi Duy Quang được đưa về Mỹ chữa trị. Hôm qua nay, mấy bạn bên đó tin về: anh hiện đang bị ung thư gan giai đoạn cuối và bác sĩ điều trị trực tiếp cho biết là tình trạng bệnh tình coi như hết phương chữa trị, đang ở Orange Coast Hospital. Mắt đã chuyển màu vàng và da sạm đen, nhìn sắc diện khó còn nhận ra Duy Quang. Hiện đã không ăn uống gì được cả, chỉ chuyền sirum thôi. Mong cho anh qua được!
Duy Quang sinh 1950. Còn quá trẻ!
Khánh Ly ‘muốn kết thúc ở nơi bắt đầu’
Lê Quỳnh
BBCVietnamese.com
9.11.2012
Ca sĩ Khánh Ly nói bà muốn “kết thúc ở nơi mình đã khởi đầu”, trong chỉ dấu rõ nhất về khả năng bà sẽ lần đầu trở lại Việt Nam để trình diễn.
Trong cuộc phỏng vấn dành riêng cho BBC hôm Chủ nhật 4/11, bà cũng bày tỏ mong muốn làm các hoạt động từ thiện ở Việt Nam.
Giấy phép của Cục Nghệ thuật Biểu diễn Việt Nam, ký hôm 24/9, có thời hạn đến hết tháng 12 năm nay.
Mặc dù nhiều khả năng ca sĩ Khánh Ly sẽ không về Việt Nam trong năm 2012, việc bà muốn và sẽ trở về hát đã được xác nhận.
Bao giờ ‘Trên cành khô hoa nở’
Đỗ Trung Quân
Viết từ Sài Gòn
28.9.2012
Ca sĩ Khánh Ly đã hai lần về thăm nhưng chưa diễn ở Việt Nam từ sau 1975
Ca khúc lừng lẫy ngay khi ra đời “Diễm xưa” của Trịnh Công Sơn tiếc thay lại không phải ấn tượng dữ dội nhất với một thiếu niên 15 tuổi.
Tiếng hát của Khánh Ly trong ký ức tôi khi đang lớn lại luôn gắn liền hình ảnh một thành phố Sài Gòn vắng lặng của giới nghiêm, ầm ì tiếng đại bác vọng về và ánh hỏa châu trôi lững lờ, thắp sáng chỉ trong khoảnh khắc cái khoảng sân đầy bóng tối của nhà mình những năm Mậu Thân 1968.
Nhạc sĩ Bảo Chấn: Biết đủ là đủ để bình yên
Cát Khuê
4.11.2012
TT – Đêm nhạc của nhiều người, nhưng khi nhạc sĩ Bảo Chấn tập tễnh (vì chân đau) và rụt rè (vì hơi ngần ngại) bước lên sân khấu Nhà hát TP.HCM tối 2-11, không gian âm nhạc bỗng ngập tràn kỷ niệm.
Không gian âm nhạc mà ông là tác giả khi đó cũng không ít ngậm ngùi…
Nhạc sĩ Bảo Chấn (phải) và ca sĩ Ngọc Anh nồng nàn với bài hát Bên em là biển rộng trong đêm nhạc 2-11 tại Sài Gòn – Ảnh: CƯỜNG NGUYỄN
Vậy là sau tám năm khán giả thành phố mới lại “gặp” ông – tác giả của hàng loạt ca khúc: Nỗi nhớ dịu êm, Hoa cỏ mùa xuân, Bên em là biển rộng, Biển chờ, Chiếc lá vô tình, Dấu vết, Và cơn mưa tới, Một ngày mùa đông, Về với anh… từng phủ sóng tai nghe của người yêu nhạc Việt những năm 1990.
1982-2012 : Thị trường Compact Disc đầy biến động
Tuấn Thảo
3.11.2012
Tháng 10 năm 2012 đánh dấu 30 năm ngày ra đời đĩa nhạc đầu tiên dưới dạng compact disc, mà mọi người thường gọi vắn tắt là CD. Thay thế cho đĩa nhựa, cuộn CD trở nên cực thịnh, phát triển song song với ngành công nghiệp giải trí, một vật dụng thường ngày nhưng lại tỏa sáng, không thể thiếu trong thời kỳ huy hoàng của video clip, của các kênh truyền hình phát nhạc 24 trên 24.
Âm nhạc đại chúng: Còn gì để mất?
2.11.2012
Cũng đã hết tháng 10, làng nhạc đại chúng năm 2012 cho thấy nhiều chương trình lớn, với quy mô bạc tỉ và những kỹ thuật sân khấu hoành tráng, với những chương trình tìm kiếm tài năng ồn ã và cả những album ca nhạc phát hành liên miên, mặc kệ mùa mưa bão. Nhưng, điều cuối cùng còn lại là gì?
Những liveshow bạc tỷ, âm nhạc có gì?
Đàm Vĩnh Hưng trong liveshow “Số phận”
Án tù cho nghệ sĩ, có sợ không?
Tuấn Khanh
31.10.2012
Một ngày sau phiên xử án hai nhạc sĩ Việt Khang và Trần Vũ Anh Bình ở Saigon, tôi gọi điện cho một anh bạn nhà văn và hỏi đùa “Nghe án tù cho nghệ sĩ chưa? Sợ không?”. Tôi nghe bên kia đầu dây bật lên một tiếng cười sảng khoái, một giọng cười miền Nam an nhiên.
 |
 |
| Nhạc Sĩ Trần Vũ An Bình | Nhạc Sĩ Việt Khang |
Việt Khang và Trần Vũ Anh Bình có lẽ cũng đã an nhiên nhận những mức án rất nhiều năm cho các bài hát của họ – những bài hát hoàn toàn phản ánh hiện thực đời Việt Nam hơn là thù địch, chống phá gì đó như lời của những vị quan tòa không rõ mặt đã nêu trong buổi sáng ngày 30-10-2012. Những bài hát đã vụt nổi tiếng bất ngờ ngay sau tiếng búa tòa, vượt quá tầm kiểm soát của những người căm ghét nó, hoặc đang giả vờ căm ghét nó.
Nguyễn Ngọc Ngạn, 20 năm, một quãng đường
Đức Tuấn
23.10.2012
WESTMINSTER (NV) – Ðúng 7:30 tối ngày Thứ Bảy, 10 Tháng Mười Một và hai suất 1 giờ trưa và 7:30 tối ngày 11 Tháng Mười Một, đêm nhạc hội kỷ niệm 20 năm sân khấu Nguyễn Ngọc Ngạn sẽ được mở màn tại khu nghỉ dưỡng và sòng bài Pechanga, 45000 Pechanga Parkway, Temecula, CA 92592.
Nhà văn Nguyễn Ngọc Ngạn. (Hình: Dân Huỳnh/Người Việt)
Nhân sự kiện MC Nguyễn Ngọc Ngạn có mặt tại Orange County, phóng viên Ðức Tuấn đã có cuộc gặp gỡ riêng với ông để có cuộc phỏng vấn xoay quanh câu chuyện 20 năm sân khấu của Nguyễn Ngọc Ngạn.
-ÐT: Hai mươi năm sân khấu, cùng với số tuổi tương đối cao – có phải đây là dấu hiệu để MC Nguyễn Ngọc Ngạn chuẩn bị bước xuống hay không?
Norah Jones – Little Broken Hearts
Sơn Phước
22.10.2012
“Tôi luôn được nghe những câu chuyện cũ rằng bạn sẽ viết ra những ca khúc hay hơn khi trải qua một vài chuyện chết tiệt. Điều đó thật tệ, nhưng lại đúng!”. Norah đã nói như thế khi trả lời phỏng vấn của Rolling Stone. Và như để chứng minh điều đó, cô cho ra đời Little Broken Hearts sau khi chia tay với bạn trai. Có thể với nhiều người, đặc biệt là những fan đã quen thuộc với Norah Jones của bốn album trước, thì đây chưa hẳn là một album “hay hơn”, thậm chí sẽ là một thất vọng lớn. Nhưng đúng như lời của Brian Burton (producer của album, thường được biết với tên gọi Danger Mouse) ,”nó rõ ràng rất khác so với những gì Norah từng thực hiện”. Chẳng hạn như việc cô chưa bao giờ chơi bass trong các album trước đây. Hay dễ nhận thấy nhất là Norah đã bỏ đi hình ảnh “chơi piano hát nhạc jazz” quen thuộc để thử nghiệm với những thể loại mới, âm thanh mới.
Trầm Tử Thiêng, kẻ ngợi ca hạnh-phúc-chia-lìa, hay Nhà Tu Khổ Hạnh Trong Những Đêm Nằm Mộng Biển?
Du Tử Lê
23/10/2012
Ở thế hệ thứ hai của sinh hoạt 20 năm âm nhạc miền Nam, tính từ 1954 tới 1975, nếu có một người lặng lẽ nhất trong mọi sinh hoạt, khiêm tốn nhất trong mọi xuất hiện, thì có lẽ, đó là nhạc sĩ Trầm Tử Thiêng. Thuộc thế hệ âm nhạc thứ hai, thế hệ lớn lên từ xương thịt miền nam Việt Nam, với những chói lòa của dòng văn chương Mai Thảo, Nguyên Sa, Vũ Khắc Khoan, Doãn Quốc Sỹ và những ca khúc trữ tình của Dương Thiệu Tước, Lê Thương, Phạm Đình Chương, Văn Phụng, Cung Tiến, Phạm Duy, dòng văn học nghệ thuật từ miền Bắc vượt Bến Hải, vào miền Nam; Trầm Tử Thiêng đã mở lấy cho mình một lồng ngực âm nhạc mới. Những lượng khí trời canh tân, những phần máu thịt thế giới, tân kỳ, đã làm thành một Trầm Tử Thiêng của những ca khúc như Hương Ca Vô Tận. Như Kinh Khổ, như Chuyện Một Chiếc Cầu Đã Gẫy.
Ca khúc “Che Sarà” : Từ Jose Feliciano đến Mike Brant
Thanh Phương
20.10.2012
Nhạc phẩm “Qui saura” ( Nào ai biết được ) qua tiếng hát của nam danh ca quá cố Mike Brant, là một ca khúc đã chiếm hạng đầu danh sách các bài hát ăn khách nhất năm 1972 ở Pháp, bán được hơn 2 triệu dĩa và khiến danh tiếng của Mike Brant vượt qua cả Claude François thời đó.
Hình bìa dĩa 45T với hai bài hát “Qui saura ” và ” Sans ami” của Mike Brant.
Bài hát này thật ra được cải biên từ ca khúc của Ý « Che sarà » ( Mai này sẽ ra sao). Đây chính là sáng tác của nhà soạn nhạc Ý Jimmy Fontana viết cho Liên hoan Sanremo 1971. Nội dung của « Che sarà » nói về nổi buồn của một thanh niên buộc phải rời bỏ làng xóm và người yêu để kiếm sống nơi đất khách quê người, mà không biết cuộc sống mai này sẽ ra sao, thôi thì mặc cho dòng đời đưa đẩy. Nhưng anh hứa một ngày nào đó sẽ trở về.
Mai Khôi phát hành hai MV : “Baby Blues” và “Nguyện cho thế giới bình an”
TTM – Sau một thời gian chuẩn bị, nữ ca sĩ Mai Khôi đã chính thức cho ra mắt cùng lúc hai MV : “Baby Blues” và “Nguyện cho thế giới bình an”. Đây là sự kết hợp giữa hai người bạn thân: ca sĩ Mai Khôi và đạo diễn Đại Ngô. Clip được Trường Gà – Hà Minh quay hình ở Cam Ranh, quê hương của Mai Khôi.
“Baby Blues” là một ca khúc được Mai Khôi cùng bạn trai sáng tác. Đây là một bản Pop Blues khắc khoải với từng hơi thở cô đơn cùng lời độc thoại treo trong gương: ” Nếu yêu mà không thiết tha…thì tình yêu ấy chỉ đáng nằm trong quan tài.”
Phỏng Vấn Nhạc Sĩ Quốc Dũng Về Nhạc Sến
Qui
18/03/2010
(NNT) – Là một trong 3 phòng thu đầu tiên của Sài Gòn, là nhà sản xuất âm nhạc và nhạc sĩ nổi tiếng với gần 50 năm gắn bó với âm nhạc Việt Nam, nhạc sĩ Quốc Dũng đã chia sẻ về xu hướng quay về hát nhạc “Sến” ở các ca sĩ hiện nay.
Nhạc sĩ Quốc Dũng năm 13 tuổi, trên tay cầm bản in Ronéo bài hát Nửa Đêm Ngoài Phố của nhạc sĩ Trúc Phương.
Thưa nhạc sỹ, “Sến” với ông được định nghĩa thế nào?
Nhạc “Sến” chính là sự cách tân của dòng nhạc dân ca Việt Nam. Sự pha trộn giữa âm nhạc Tây Phương và âm nhạc dân tộc đã tạo ra một thể loại âm nhạc độc đáo mà cho đến giờ, với tôi nó vẫn là đỉnh cao của âm nhạc Việt Nam.
Tản Mạn Về Chuyện Sáng Tác Ca Khúc
Quốc Dũng
2011
Người ta vẫn thường nghĩ, nhạc công là người chơi nhạc, nhạc sĩ là người viết nhạc, ca sĩ là người hát, mỗi người đóng một vai trò khác nhau trong việc thể hiện bản nhạc, nhưng thật ra, tất cả đều tham gia vào quá trình sáng tạo tác phẩm, nếu không thì máy vi tính đã có thể làm được hết ?! Người nhạc công giỏi không phải chỉ biết đàn đúng theo bản nhạc mà phải tham gia sáng tạo những nuance, những câu feeling, đôi khi còn phải tham gia sáng tác thêm đoạn gian tấu (dựa vào qui ước của bản hòa âm). Ca sĩ cũng phải xử lý sáng tạo, trau chuốt từng câu hát để vừa toát được tinh thần bài hát vừa phù hợp với đặc điệm của chất giọng và phong cách riêng của mình. Kể cả người thu âm cũng tham gia sáng tạo nên sức sống của âm thanh thông qua việc xử lý âm thanh lớn, nhỏ, xa, gần, bay bổng, trầm lắng, vang dội…
Nhạc sĩ Quốc Dũng
Quốc Trung: ‘VN chưa có thị trường âm nhạc đúng nghĩa’
Ngọc Trần
17.10.2012
Vị giám khảo kỹ tính của Vietnam Idol gây chú ý dư luận khi kêu gọi phong trào “Nghe có ý thức” nhằm chống lại nạn vi phạm bản quyền.
Nhạc sĩ Quốc Trung
– Tại sao lại là “nghe có ý thức”?
– Thực sự đây là cái tên của một chiến dịch vận động mọi người quan tâm và ủng hộ. Chúng tôi kêu gọi ý thức của công chúng, ý thức xây dựng của những người làm nghề và tất cả ai tham gia vào nền công nghiệp âm nhạc đoàn kết cùng đóng góp xây dựng đời sống âm nhạc Việt ngày một lành mạnh, công bằng và phát triển hơn.
Cảm nghĩ sau khi nghe Hồng Nhung hát “Hương Xưa”
Dương Như Nguyện
11.9.2012
Tôi là một người yêu thích nhạc cổ điển. Tôi không là ca sĩ, nhưng có hát trong vài ca đoàn trình diễn nhạc cổ điển trước công chúng (ví dụ như H-Ratcliff Society với Mozart, Haydn, Mendelsson vân vân), và có một ít kinh nghiệm về sân khấu nhạc kịch của Mỹ. Đối với nhạc Việt Nam thì tôi rất thích và “kính trọng” hai bài Hương Xưa và Nguyệt Cầm của Cung Tiến. Mới đây qua một email list của cộng đồng Việt Nam, tôi được coi qua clip “Hồng Nhung hát Hương Xưa sai lời 11 chỗ!!!” trên youtube. Vì quan tâm đến âm nhạc, tôi xin được chia xẻ vài quan niệm về chuyện này.
Truyện Kiều phổ nhạc – nhạc sĩ Quách Vĩnh Thiện
Vũ Hoàng, phóng viên RFA
2012-10-07
Chương trình âm nhạc cuối tuần hôm nay, xin được giới thiệu đến quý vị người đã có công phổ nhạc cho tác phẩm Truyện Kiều của Nguyễn Du, nhạc sĩ hiện đang sinh sống tại Pháp, Quách Vĩnh Thiện.
Bìa CD Kim Vân Kiều 1 – Trăm Năm Trong Cõi Người Ta
The Partisan : Ca khúc song ngữ Anh-Pháp bất hủ của Leonard Cohen
Trọng Nghĩa
13.10.2012
The Partisan (Người kháng chiến quân) – hay The Song of the French Partisan (Ca khúc của người kháng chiến quân Pháp) – là một trong những bài hát bất hủ của nam ca sĩ người Canada Leonard Cohen, được giới thiệu lần đầu tiên vào năm 1969 trong album Songs From a Room (Khúc ca từ nội thất). Tuy nhiên đây gốc là một bài hát Pháp – La Complainte du partisan (Nỗi niềm người đi kháng chiến) – được viết ra vào năm 1943, thời nước Pháp bị Đức quốc xã chiếm đóng.
Nam ca sĩ Leonard Cohen – leonardcohen.com
Khi xã hội đổ xô làm giàu, sẽ thụt lùi văn hóa!
Hồ Hương Giang
12.10.2012
“Bây giờ chị cứ đưa tin Giao hưởng với Đàm Vĩnh Hưng, tôi đảm bảo người ta sẽ chọn ngay nhạc Đàm Vĩnh Hưng chứ chẳng chọn Giao hưởng. Nhưng không phải vì thế mà chúng ta tiêu cực”, nhạc sĩ Dương Thụ.
Ông có thể lý giải phần nào về sự bát nháo trong đời sống âm nhạc gần đây?
Sự bát nháo về văn hóa nói chung xảy ra gần đây do chúng ta đã đổ xô, đã chạy theo một cuộc làm giàu. Trên đời này, khi thiên cái này sẽ nhẹ cái kia. Khi đổ xô vào vật chất thì sẽ thiếu hụt về tinh thần.
Tản mạn văn nghệ: từ Chế Linh đến Mỹ Linh
Bùi Văn Phú
27.11.2011
Từ trái: Khánh Hà, MC Nguyễn Ngọc Ngạn, Thanh Hà, Mỹ Linh, Tuấn Ngọc
Chế Linh, một giọng ca rất mùi của miền Nam Việt Nam trong thời chiến tranh, vừa có chuyến trở về hát trên quê hương sau 30 năm xa cách.
Nhưng chuyến lưu diễn của anh gặp nhiều trắc trở vì về đến nơi mới vỡ lẽ có chỗ anh được hát, chỗ không. Anh muốn gặp gỡ báo chí để tâm tình cũng bị cấm. Sau hai đêm diễn ở Hà Nội với bầu sô thay đổi, buổi hát ở Sài Gòn bị huỷ vào giờ chót.
Phạm Duy: vẫn còn đó nỗi buồn
Bùi Văn Phú
7.4.2009
Trong vài tháng qua có những buổi trình diễn nhạc Phạm Duy ở Hà Nội. Báo chí trong nước đã viết nhiều về những sinh hoạt văn nghệ này và độc giả có thể hiểu đó lại như là một cách phô trương chính sách hoà giải của nhà nước đối với người Việt ở nước ngoài.
Bích Liên (trái), Khánh Ly, Mai Hương, Phạm Duy và Nguyễn Thành Vân trong đêm nhạc Văn Cao, Phạm Duy, Trịnh Công Sơn do Viet Arts Association tổ chức tại San Jose, 10.1998
Tác giả ‘Lệ Ðá’ qua đời, thọ 76 tuổi
Đ. T.
10.10.2012
IRVINE (NV) -Nhạc sĩ Trần Trịnh, tác giả bản nhạc nổi tiếng “Lệ Ðá,” qua đời lúc 5:25 phút chiều ngày 10 Tháng Mười, 2012, tại bệnh viện UCI, California, thọ 76 tuổi.
Nhạc sĩ Trần Trịnh. (Hình: Trần Đăng Chí. Nguồn: trandangchi.blogspot.com)
Các ca, nhạc sĩ gần gũi với nhạc sĩ Trần Trịnh, đến thăm ông vào những giờ phút cuối cùng, xác nhận tin này.
Tự Họa – Hà Trần & Hòa Trần – 22/12/2012
Hòa Trần
14.9.2012
LỜI NGỎ
“Một màu xanh xanh, chấm thêm vàng vàng
Một màu xanh chấm thêm vàng cánh đồng hoang vu
Một màu nâu nâu, một màu tím tím
Màu nâu tím mắt em tôi ôi đẹp dịu dàng”
Cuộc đời vốn dĩ là một bức tranh vô hình, vô sắc. Nó chỉ bắt đầu tồn tại khi chính những mẫu chuyện, những thăng trầm, những vui buồn của từng con người trong chúng ta thổi vào hơi thở đầu tiên, tô vẽ lên những màu sắc được mang tên “cuộc sống“. Người nghệ sỹ cũng thế! Họ là những bức tranh vô hình nếu không có những bài hát khắc họa lên chân dung của chính họ.
Chuyện phát triển âm nhạc ở Đại Hàn
Hồ Hương Giang
10.10.2012
Sung Min Park tốt nghiệp khoa thanh nhạc Opera tại trường đại học Yonsei và từng nhận được học bổng từ Royal Scottish Academy of Music and Drama. Giọng nam cao tenor này đã biểu diễn nhiều nơi ở châu Âu: Anh, Pháp, Hungary, Nga… Anh cũng là Chỉ huy hợp xướng với nhiều năm kinh nghiệm làm việc cùng dàn hợp xướng Soongsil Wesminster và dàn hợp xướng Yonsei Symphony, Seoul. Anh là phu quân của nghệ sĩ dương cầm nổi tiếng Trang Trịnh. Bài phỏng vấn này đã được đăng trên báo Vietnamnet với đề bài “Bí mật sự phát triển của “đế chế” nhạc Hàn”.
Sung Min Park và Trang Trịnh
Trịnh Vĩnh Trinh lên tiếng việc Khánh Ly về Việt Nam hát nhạc Trịnh Công Sơn
Thanh Trúc, RFA
8.10.2012
Khánh Ly-Trịnh Công Sơn, Huế, 1967
Bài viết trên trang blog của nhà báo tự do Lê Diễn Đức mang tựa đề “Khánh Ly Biểu Diễn Tại Việt Nam? Tình, Tiền Và Những Nghịch Lý“, đọc được trên website Đài Á Châu Tự Do, đã gặp phản ứng từ gia đình cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn.
Để rộng đường dư luận, phóng viên Thanh Trúc của Đài Á Châu Tự do có cuộc nói chuyện với ca sĩ Trịnh Vĩnh Trinh, em gái út của cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn, cũng là người đại diện cho gia đình ở Sài Gòn.
‘Không ai hỏi về nhạc khi phỏng vấn Đặng Thái Sơn’
Hồ Hương Giang
9.10.2012
VNNet – “Điển hình là sự kiện NS Đặng Thái Sơn về nước vừa qua. Có mặt trong cuộc họp báo, tôi thấy buồn vì hầu như các phóng viên không ai hỏi về âm nhạc”.
Báo chí khai thác chuyện ngoài lề
“Tôi chẳng mấy khi được đọc bài phỏng vấn, hoặc một bài báo nào ra hồn về âm nhạc trên báo chí Việt Nam” – Trần Quang Minh, thành viên website nhaccodien.vn cho biết.
“Điển hình là sự kiện NS Đặng Thái Sơn về nước vừa qua. Có mặt trong cuộc họp báo, tôi thấy rất buồn vì hầu như các phóng viên không ai hỏi về âm nhạc. Các câu hỏi được mọi người hưởng ứng thường xoay quanh vấn đề cá nhân, sở thích, cát xê của nghệ sĩ. Họ không quan tâm đến âm nhạc. Mà cơ hội được gặp một người như nghệ sĩ Đặng Thái Sơn thì là cơ hội vàng để hỏi về âm nhạc.
Những bài phỏng vấn nghiêm túc tôi chỉ được đọc trên các kênh ở nước ngoài. Những tờ báo như New Yorker, New York Times hay The Guardian viết về âm nhạc rất xuất sắc. Thậm chí các báo nhỏ hơn ở Châu Âu phỏng vấn các nghệ sĩ lớn họ cũng hỏi được rất nhiều. Những câu hỏi của họ không phải là quá chuyên môn. Bản thân tôi không học về nhạc và đọc tiếng Anh mà vẫn có thể hiểu được.
Khánh Ly biểu diễn tại Việt Nam? Tình, tiền và những nghịch lý
Lê Diễn Đức
8.10.2012
Ảnh Khánh Ly chụp năm 2010 – foto: Ngọc Lan (báo Người Việt)
Trước hết khoan vội vã nghĩ về nghĩa bóng với ý xấu nào đó trong tựa đề bài viết của tôi. Những từ ngữ trong tựa đề có vẻ giật gân nhưng tôi chỉ muốn nói tới ngữ nghĩa đen đích thực của nó.
Tình…
Lên đường về Việt Nam (VN), trong hành trang của mình, Khánh Ly mang nặng chữ tình theo nghĩa rộng. Tình yêu quê hương; tình cảm với một quá khứ sống động thời tuổi trẻ ở miền Nam; tình yêu âm nhạc, nghệ thuật; tình cảm dành cho quần chúng hâm mộ trong nước; tình bằng hữu, đồng nghiệp; và những băn khoăn trước thái độ không mấy hài lòng của một bộ phận trong cộng đồng người Việt tị nạn cộng sản (CS), mà Kánh Ly là một thành viên không thể tách rời.
Người Việt có biết chọn nhạc để nghe?
Hồ Hương Giang
8.10.2012
VNNet – Khán giả đã được trang bị gì để đối phó với cơn bão âm nhạc kiểu “chợ” đang lan tràn? Câu trả lời là gần như không.
Không thiếu những nguyên nhân chủ quan và khách quan khiến âm nhạc đại chúng Việt Nam hầu như không có tiến bộ nào đáng kể trong vòng 10 năm qua, để so bì cạnh tranh với những tai nghe trên thế giới. Khi Thái, Hàn, Nhật, Trung, Đài… đều đã đặt chân vào MTV hay các kênh truyền hình khu vực, thì âm nhạc đại chúng Việt vẫn chỉ “quẩn quanh trong tổ” với những “ngôi sao”, những “hit” không qua nổi biên giới quốc gia.
Zing và Universal Music ký thỏa thuận
BBC
7.10.2012
Thông cáo báo chí của công ty cổ phần VNG (đơn vị chủ quản Zing.vn) cho biết vào ngày 5/10 rằng đã ký thỏa thuận bản quyền âm nhạc với Universal Music.
Thông cáo này được đưa ra chỉ một ngày sau khi báo chí trong nước và quốc tế đưa tin 2 thương hiệu lớn là Coca-Cola và Samsung đã quyết định rút quảng cáo khỏi Zing vì những lo ngại trước tình trạng cổng thông tin này cho phép tải nhạc vi phạm bản quyền.
Nguyên Thảo tung single Tình xô mãi đời ta
Hoàng Yến
7.10.2012
PNO – Ra mắt lặng lẽ với phiên bản trực tuyến, bản blues nồng nàn hương vị tình yêu là món quà mà giọng ca xứ sở ngàn hoa dành tặng khán giả trong lúc chờ đợi album mới của cô.
Tình xô mãi đời ta là ca khúc do nhạc sĩ Võ Thiện Thanh sáng tác, từng được thể hiện trước đó bởi Hồ Trung Dũng và Nguyên Thảo trong Lễ trao Giải thưởng truyền hình HTV 2012 hồi tháng Tư. Tuy nhiên, bản phối mới đậm chất blues rộng đất hơn cho Nguyên Thảo phiêu du tại chương trình Bài hát yêu thích tháng Chín mới thực sự chinh phục khán giả. Nữ ca sĩ gốc Đà Lạt đã thổi vào ca khúc một làn gió mới rất trong trẻo, mát lành mà vẫn đầy tình cảm và tinh tế.
Ca khúc Việt thoái trào
Đinh Hà
4.10.2012
Ca khúc pop – ballad Mùa yêu đầu của Đinh Mạnh Ninh được tôn vinh ở Bài hát Việt (BHV) tháng Chín đã đánh dấu lần chiến thắng thứ hai của chàng ca sĩ sinh năm 1989 này, chỉ trong vòng ba số đầu tiên của chương trình. Thật ra, Mùa yêu đầu chỉ là một ca khúc tương đối dễ nghe và đậm chất tự sự, như nhiều bài hát khác trên thị trường; nếu so với Phố – một sáng tác cũng của Đinh Mạnh Ninh tại Tiếng ca học đường năm 2008, thì có thể coi là một sự thụt lùi. Tương tự, Vòng tròn – ca khúc vừa được giải Bài hát của tháng (liveshow Bài hát yêu thích – BHYT tháng Chín) cũng không có nhiều sự mới mẻ. Nhiều năm trước, nhạc sĩ Võ Thiện Thanh đã từng làm nhạc electronic và thành công giòn giã với album Thiên đàng của ca sĩ Thu Minh. Xét về cả sự đột phá trong âm nhạc lẫn hiệu ứng thị trường thì Vòng tròn còn thua xa. Cái “mới” duy nhất ở đây có lẽ là việc “mới trở lại” sân khấu của người thể hiện nó: diva Hồng Nhung.
Bên Đời Hiu Quạnh
Khánh Ly
7.1.2003
Tôi không bao giờ nghĩ rằng có một lúc nào đó như lúc này, cuộc sống của ca sĩ Hải Ngoại và Việt Nam lại được mang ra mổ xẻ rạch ròi, tới tấp như thế. Có lẽ, trong đầu óc đơn giản của tôi, ca sĩ ở đâu cũng là ca sĩ…. Âm nhạc là một thứ ngôn ngữ đặc biệt chung cho mọi người, ở mọi nơi, mọi phía. Không có biên giới…. Nhạc đã được khẳng định như vậy, lẽ nào người hát lại bị loại ra ngoài.
Tiền bản quyền nhạc số: Bao giờ “ông lớn” cư xử đúng?
Vũ Minh
22.9.2012
PN – Năm 2009, Mỹ Tâm là ca sĩ (CS) đầu tiên thành công trong việc “gửi trát” đòi tiền đến các đơn vị cung cấp nhạc chuông nhạc chờ. Mới đây, CS Lệ Quyên đã trở thành người đầu tiên nhờ pháp luật đòi tiền bản quyền luôn cả các website nhạc trực tuyến.
16 tỷ đồng cho hai album
Ngày 27/8, Văn phòng luật sư Việt Long Thăng (VLT Lawyers), đại diện pháp lý cho CS Lệ Quyên đã chính thức gửi công văn đến chín đơn vị nhạc số yêu cầu chấm dứt việc xâm phạm tác quyền đối với 11 ca khúc trong album Khúc tình xưa 2 và 12 ca khúc trong album Tình khúc yêu thương; đồng thời đòi bồi thường thiệt hại cho CS này. Tổng mức bồi thường Lệ Quyên đưa ra lên đến gần tám tỷ đồng. Trong đó, Tập đoàn VNG (mp3.zing.vn) là gần sáu tỷ đồng, Công ty cổ phần quảng cáo trực tuyến 24H (nhac.vui.vn) hơn một tỷ đồng, Công ty NCT (nhaccuatui.com) là 100 triệu đồng, Công ty thông tin di động VMS 50 triệu đồng, Công ty dịch vụ viễn thông VinaPhone 50 triệu đồng… Mức bồi thường này được tính dựa vào lượt nghe và lượt tải trên các website này, với giá 500đ/lượt nghe, 1.000đ/lượt tải.
Hãng phim truyện Việt Nam bao giờ giải thể?
Phạm Lộc
5.9.2012
Bài viết này là của đạo diễn Phạm Lộc, người đã có hơn 30 năm công tác tại Hãng phim truyện Việt Nam, viết về thực trạng của ngành điện ảnh Việt Nam trong nước nói chung cũng như tình cảnh bi đát hiện nay của Hãng.
Tồn tại kiểu “dở khóc dở cười”!
Vâng, tất cả bởi sự vô cảm, dửng dưng của những người có trách nhiệm đã và đang lây lan sang những người làm điện ảnh ngày nay. Cũng đúng thôi, bởi những người nghệ sĩ nói chung đã đến “khúc”, họ cũng chẳng thiết tha gì nữa, mất chục tỷ chứ đến mấy trăm tỉ thất thoát thì cũng đâu có thấm thoát gì với một nền kinh tế đang phát triển.
Nhưng phải nói lại cho nói rõ: mất tiền chỉ là chuyện nhỏ, cái đáng để nói là mất đi niềm tin.
Bảo Yến Luận Về Chánh – Tà!
Cô Gái Đồ Long
5.9.2012
Sau khi Bảo Yến nhận xét về V.biz và vài đồng nghiệp (Hồng Nhung, Cẩm Vân, Mỹ Tâm, Mr.Đàm, Hương Hồ…) trên một tờ báo. Dư luận lập tức chia làm hai phe. Nhóm số 1 thì cho là Bảo Yến khùng, lập dị và không thức thời. Nhưng, có không ít người đã ý kiến thế này: “Về Thanh Lam, Bảo Yến, mình nghĩ hai chị là những tài năng, những giọng hát thực sự ám ảnh và vượt thời gian. Đừng bao giờ nghĩ rằng họ gây shock để nổi tiếng, vì tài năng của họ là những tiếng thơm không phải ai cũng với tới được. Mấy chục năm sau khi Thanh Lam, Bảo Yến chết, nhiều người vẫn tìm trong đống đĩa cũ nghe mà tiếc. Còn nhiều ngôi sao “kêu to” hiện nay, sau mấy chục năm nữa, có thể, thế hệ lúc đó sẽ nhăn mũi bảo như khạc nhổ thế này mà là hát à? Và họ sẽ không ngần ngại ném cái đĩa đi!”. Dư luận thì yêu ghét là chuyện thường tình, nhưng với những người từng tiếp xúc với Bảo Yến – như các nhà báo chẳng hạn, lại là những cảm nhận khác nhau, trong đó cũng có không ít người nhìn chị như nhóm số 1.
Đời nghệ sĩ [2]: Nghệ sĩ Hữu Thoại: Nghề này bạc lắm
Quang Thi
5.9.2012
TT – Nghệ sĩ Hữu Thoại (1911-1976) là nghệ sĩ hát bội vang danh một thuở với những tên tuổi như Minh Tơ, Thành Tôn, Ba Út, Năm Ðồ, Khánh Hồng, Huỳnh Mai…
Sinh thời, NSND Thành Tôn từng nói: “Trong nghề này tôi không ngán một ai, chỉ nể anh Hai Thoại”.
Nghệ sĩ Hữu Thoại
Nghệ sĩ Hữu Thoại (1911-1976) là nghệ sĩ hát bội vang danh một thuở với những tên tuổi như Minh Tơ, Thành Tôn, Ba Út, Năm Đồ, Khánh Hồng, Huỳnh Mai… Sinh thời, NSND Thành Tôn từng nói: “Trong nghề này tôi không ngán một ai, chỉ nể anh Hai Thoại”.
Đời nghệ sĩ [1]: Ba tôi – NSND Thành Tôn
NSƯT Thành Lộc – Quang Thi ghi
4.9.2012
TT – NSND Thành Tôn (1917-1997) là một tên tuổi lớn của sân khấu hát bội. Trong ký ức của NSƯT Thành Lộc, hình ảnh cha anh luôn toát lên một nhân cách khẳng khái, trượng nghĩa, lúc nào cũng sống chết với nghề.
NSND Thành Tôn – Ảnh tư liệu
Ba tôi vốn xuất thân từ đất Vĩnh Long, ông cố là Nguyễn Văn Sĩ, ông nội là Nguyễn Văn Luông, thân phụ là Nguyễn Văn Nở (bầu Nở) đều là nghệ sĩ hát bội. Tính ra ba tôi là đời hát bội thứ tư. Những người con của ông sau này như tôi (NSƯT Thành Lộc), Bạch Long, Bạch Lê, Bạch Lý… đều là nghệ sĩ thành danh ở lĩnh vực khác.
Bảo Yến kể tội Hồng Nhung, Cẩm Vân
4.9.2012
Nữ ca sĩ nổi danh một thời tiết lộ chuyện chèn ép đồng nghiệp của một ca sĩ rất nổi tiếng với ca khúc “Bài ca không quên” và một nữ ca sĩ khác có biệt danh “Bống”.
Vào một buổi sớm tiết trời hanh hao của mùa thu Sài Gòn chợt mưa chợt nắng, tại căn hộ khang trang “3 tấm rưỡi” lọt thỏm trong khu chung cư Ngô Thời Nhiệm tĩnh lặng, “nữ hoàng nhạc Gò Công” không son phấn Bảo Yến đã trải lòng về chuyện nghề, chuyện tình và chuyện đời.
Venise : Thuyền nước lung linh, sóng nhạc hữu tình
Tuấn Thảo
31.8.2012
Nhất Venise, nhì Paris. Nếu như về số lượng ca khúc viết từ thuở nào, Venise thành phố của những con kênh đào chưa thể sánh bằng thủ đô Paris, nhưng trên bảng xếp hạng của những địa điểm du lịch mà người dân Tây Âu muốn đi hưởng tuần trăng mật, phố cổ Venise thường hay đứng đầu.
Phong cảnh nên thơ cho thuyền tình mộng mơ. Sóng nước lững lờ bên chiếc cầu Than thở. Những hình tượng đôi khi hơi khuôn sáo ấy lại đóng khung thành bưu thiếp lộng lẫy, nhờ thi ca mà ghi khắc tháng ngày, lắng sâu dần trong khoảnh khắc phút giây, rồi quen thuộc từ lúc nào không hay. Làng nhạc Pháp đã đưa Venise vào trong khá nhiều ca khúc, kể cả xưa lẫn nay, niệm khúc cuối đời hay sáng tác đầu tay.
Ca sĩ Thái Thanh: Tiếng hát lên trời
Ngọc Giàu
29.8.2012
Người ta đã dùng những ngôn từ mỹ miều để mô tả giọng hát đầy ám ảnh của bà. Người ta gọi bà là huyền thoại, “giọng hát vượt thời gian“, “tiếng hát lên trời”… Người phụ nữ có giọng ca đầy mê hoặc ấy, không ai khác chính là ca sĩ Thái Thanh. Giờ đây, khi tiếng hát của Thái Thanh chỉ còn vang lên qua những băng cassette, những bản thu âm nhuốm màu hoài cổ thì người nghe vẫn thường gõ nhịp, gật đầu mà thán: “Trăm năm trước, trăm năm sau liệu có còn ai?”…
Ca sĩ Thái Thanh
Chưa thuộc nốt nhạc đã ngân thành tiếng hát
Sinh ra ở thời loạn lạc, giọng hát của Thái Thanh vút cao trong khói lửa, đạn bom. Người ta nghe Thái Thanh trong mọi hoàn cảnh, vui cũng như buồn, tràn trề hy vọng lẫn sâu thẳm niềm đau, trên những nẻo đường tị nạn hay chốn xa hoa rượu đèn ngây ngất… Đối với những thính giả trung niên, lão niên, những người đã từng đi qua thời máu lửa thì giọng hát Thái Thanh không đơn thuần là thứ thanh âm để giải trí mà nó như khơi gợi lại một phần đời.
Lê Uyên Phương – nhạc sỹ của tình nhân
Hương Giang
29.8.2012
Với giai điệu nồng nàn, khắc khoải, đôi khi bàng bạc và triết lý, Lê Uyên Phương đã được giới trẻ đón nhận nồng nhiệt và tôn sùng như một thần tượng với những nhạc phẩm trĩu nặng tình đời, tình người và tình yêu: Dạ khúc cho tình nhân, Tình khúc cho em, Đưa người tuyệt vọng, Không nhìn nhau lần cuối, Vũng lầy của chúng ta…
Những hạnh ngộ đầu đời
Lê Uyên Phương là một trong những nhạc sĩ lớn của âm nhạc Việt Nam trước 1975. Tên thật của ông là Lê Minh Lập, nhưng do giấy tờ bị thất lạc trong chiến tranh, tên của ông đã bị khai nhầm thành Lê Minh Lộc rồi Lê Văn Lộc. Ông giữ tên Lê Văn Lộc từ đó cho tới khi đã bước lên thiên đường. Cha của Lê Uyên Phương vốn họ Phan nhưng vì cuộc cách mạng của Phan Bội Châu nên phải đổi thành họ Lê. Mẹ của Lê Uyên Phương là Công Tôn Nữ Phương Nhi – người đã gieo vào ông niềm say mê âm nhạc, niềm cảm hứng với những cung điệu.
Lê Uyên vợ của Lê Uyên Phương. Họ là cặp đôi đã tạo sắc thái rất đặc trưng cho nền Tân nhạc miền Nam trước 1975
Cuộc đời lận đận của nhạc sĩ Lê Hựu Hà
Hương Giang
30.8.2012
(Nguoiduatin.vn) – Lê Hựu Hà sống một cuộc sống bấp bênh, thiếu thốn bên ngoài cánh cổng âm nhạc. Từ khi làm nhạc cho tới khi qua đời, ông chỉ sống duy nhất trong ngôi nhà do cha mẹ để lại trên đường Huỳnh Quang Tiên.
Phượng Hoàng tung cánh
Lê Hựu Hà (1946-2003) là một trường hợp đặc biệt của tân nhạc Việt Nam nói chung và nhạc trẻ Sài Gòn trước 1975 nói riêng. Sự đặc biệt của Lê Hựu Hà nằm ở chính thái độ của ông đối với âm nhạc. Từ khi bắt đầu sáng tạo trên những dây đàn năm 17 tuổi cho tới khi xuôi tay gác bút, Lê Hựu Hà vẫn cam tâm giấu mình trên những khuông nhạc đầy thăng trầm. Cuộc đời tựa chính những tâm khúc của ông với biết bao những lắt léo đan xen và rồi ông ngã ngục như dây đàn ai oán bỗng dưng gãy nhịp khi đang trên hành trình thăng hoa tại chính chốn bình yên đi về hàng ngày của mình.
Một lần hát Tình ca
Ngọc Dung
tháng 7/2009
Hôm qua chủ nhật ..buồn, không biết làm gì nên mở karaoke ra nghêu ngao hát. Sau một hồi những bài …linh tinh thì muốn hát lại bài Tình ca của Phạm Duy. Bài hát mẹ đã dạy cho hát, khi mình hình như là mới vào lớp 1.
Tình Ca, nhạc Phạm Duy, Thái Thanh trình bày
Tôi yêu tiếng nước tôi,
Từ khi mới ra đời, người ơi!
Mẹ hiền ru những câu xa vời.
À à ơi! Tiếng ru muôn đời!
Hồi bé thì làm sao hiểu được những gì nhạc sĩ Phạm Duy gởi gắm vào bài hát. Thích bài hát vì mẹ dạy, vì âm điệu khi đó nghe quá đỗi dịu dàng, khi lớn thêm một chút và bây giờ thì thấy sao mà tha thiết! Và cứ thế, hát thuộc lòng “khóc cười theo mệnh nước nổi trôi” hay “một yêu câu hát chuyện Kiều” mà chẳng hiểu mệnh nước là gì với lại tại sao câu Kiều lại…lẳng lơ như tiếng sáo diều làng ta“… May ra thì hiểu được cô gái bên nhà được yêu vì miệng xinh ăn nói mặn mà có duyên!
Dư âm buồn của Giai điệu mùa thu
Đinh Hà
20.8.2012
PN – Một mùa âm nhạc cổ điển vừa khép lại trong không gian thưa vắng của Nhà hát TP.HCM. Chất lượng tốt, giá vé rẻ vẫn chưa đủ giúp chương trình thu hút những khán giả mộ điệu.
Nhà hát vắng vẻ trong đêm diễn
Không có gì để phàn nàn về âm nhạc của Giai điệu mùa thu 2012. Những nghệ sĩ tài năng vẫn lồng lộng trên sân khấu. Trong điều kiện khó khăn do thiếu thốn tài trợ, dù không có những đãi ngộ hậu hĩnh, không có không gian hoành tráng… nhưng họ vẫn ở đó, chăm chút từng động tác, thăng hoa trong từng giai điệu, đem đến cho khán giả những phần trình diễn hoàn hảo nhất có thể. Điều đáng nói là, gần như… không có khán giả trong đêm khai màn của Giai điệu mùa thu. Chỉ 1/3 số ghế trong tổng số hơn 600 chỗ ngồi của Nhà hát TP có người ngồi. Vậy những khán giả yêu âm nhạc cổ điển đang ở đâu? Giới truyền thông – hàng trăm nhà báo “theo dõi mảng âm nhạc” vẫn đều đặn bỏ phiếu đánh giá bình bầu các chương trình của giải Cống hiến, đã tụ hội đông đúc trong các liveshow Số phận, Hồ Ngọc Hà Live Concert… ở đâu? Họ ở đâu mà để một chương trình quy mô, chất lượng, mỗi năm chỉ có một lần với giá vé không hề đắt (vé đắt nhất 500.000đ, rẻ chỉ có 100.000đ) phải thưa vắng bẽ bàng đến thế?
Nguyên Thảo: họa mi hót trong mưa
(zPress)- Showbiz Việt hiện giờ quá ồn ào với những scandal không đáng có, từ tranh giành show diễn đến nói đá nhau, móc nhau, hạ thấp uy tín thậm chí lẫn nhau. Đa số họ đều nổi lên bằng scandal trong khi tài năng thì có hạn, đấy là chưa nói đến việc một số người được phong là “diva” Việt Nam cũng nhảy vào đống hỗn độn đó để hâm nóng tên tuổi từ lâu đã nguội. Ấy thế mà, trong cái bối cảnh đó, vẫn có một cô ca sỹ sáng từ ngoại hình đến giọng hát, cô vẫn miệt mài đóng góp giọng hát của mình cho những người biết thưởng thức nhạc và coi âm nhạc như là một sự giải trí sang trọng. Nguyên Thảo chính là người như thế.
Tôi biết đến chị lần đầu tiên trong live show Bài hát Việt cách đây cũng vài năm. Vào độ thưở ấy, Nguyên Thảo chưa thực sự được nhiều người biết đến, tôi cũng tự nhận mình nằm trong số ấy. Tôi còn nhớ bài hát tôi được nghe trong live show ấy là bài Giấc mơ trưa. Nói về bài hát thì bài này tác giả sáng tác quá hay, không còn gì phải bàn. Còn về giọng hát, tôi không muốn so sánh giọng của Nguyên Thảo và Thùy Chi, người đã thể hiện thành công bài hát này, vì tôi không đủ trình độ để nhận xét. Thùy Chi có cách hát riêng của cô ấy, ấn tượng về phiên bản này chính là giọng trong và hồn nhiên, phù hợp với nội dung. Còn với Nguyên Thảo, tôi như đang nghe một người trưởng thành hát. Phiên bản tôi được nghe không hát bằng giọng gió mà bằng giọng thật. Từng câu, từng chữ được hát rất đầy đặn, rất khuôn mẫu, nhưng thiếu cảm xúc.
Hacoholic since 1998
Hòa Trần
15.8.2012
Tôi 23 như những đứa 23 khác. Cái tuổi lỡn cỡn, lững chững chưa sống đủ để được công nhận là người lớn nhưng lông lá, râu ria thì đã rậm rạp, cứng cáp cả rồi để phản bác những biện hộ cho chướng ngông cuồng tuổi dậy thì. Tôi 23 ngay trong cao điểm của cái thời sinh viên, không ngày nào như ngày nào nhưng kết quả đều như nhau, lết đến nhà là hàng triệu con nơ-ron bị vắt kiệt, thở phì phò nằm la liệt trong cái ổ xám chật chội để dưỡng sức cho những cuộc chạy não bộ ngày nối ngày. Tôi 23 ngả nghiêng trong những bất ổn, không sợ những gì đáng sợ và sợ những gì không đáng sợ. Sợ mình trở nên vô cảm, sợ vòng xoay choáng váng của con kim đồng hồ, sợ có một ngày mình sẽ quên hết mình đang ở đâu, đã làm gì và sống cùng ai rồi sợ một ngày bỗng nhiên không nhận ra được nữa ngần ấy những khuôn mặt yêu thương. Tôi 23 xung phong quyết chiến, hiên ngang ra trận sống chết với kẻ thù Alzheimer. Có lẽ vì thế mà tôi quyết định bắt đầu viết hồi ký cuộc đời mình, tôi tạm gọi hồi ký tuổi 23, cái 23 mà sẽ nhồi nhét tất cả vào những trang giấy với tuổi thọ dài hơn con số 75 (1) cho những thằng 23 như tôi (nếu không hút thuốc, kiêng cử những thứ ngon miệng trên đời và yêu một cách an toàn). Tôi 23, có thể ngủ yên khi những kỷ niệm đã dầy, và còn quanh quẩn đâu đây…(2)
Hà Trần và Hòa Trần
Tấn Tài : Vị hoàng đế có giọng ca liêu trai
Lê Phước
22.8.2012
Sân khấu cải lương thời hoàng kim đã tạo nên một phong trào “trăm hoa đua nở” với sự thành danh của nhiều nghệ sĩ bậc thầy. Cái đặc sắc nhất của các nghệ sĩ thuộc thế hệ này, là dù tất cả đều hay, đều nổi tiếng, đều được khán giả ái mộ, nhưng lạ thay, từ giọng ca đến phong cách biểu diễn, không ai trùng lắp với ai.
Đặc biệt là giọng ca, khi nghệ sĩ vừa cất giọng, dù chưa nhìn thấy mặt, thì người mộ điệu cũng lập tức biết ngay đó là giọng ca của nghệ sĩ nào. Trong những giọng ca đặc sắc đó có giọng ca liêu trai của “Hoàng đế đĩa nhựa” Tấn Tài. Với giọng ca ngọt nhẹ và kiểu nhấn nhá rất đặc trưng, giọng ca Tấn Tài đã tạo được một trường phái ca cổ riêng trong làng sân khấu cải lương. Đến giờ phút này, giọng ca và lối ca của Tấn Tài vẫn thuộc hàng “độc bộ thiên hạ”.
Mùa Mới Cho Trang
Quốc Bảo
9/2007
Thưa các bạn,
Có một giọng hát còn mới, mà bên cạnh những lời khen “Giọng alto quý”, “Cách hát không trùng lắp với bất kỳ ai”, “Người hát trong sáng nhất” từ các giảng viên thanh nhạc – thì đã nhận chịu nhiều nhận xét phê bình khá gay gắt, chẳng hạn “Hát thô quá”, “Hát cứng ngắc, thiếu tình cảm”.
Một sợi dây được căng trên hai đầu lời khen tiếng chê, để giọng hát ấy phải bằng mọi cách giữ thăng bằng. Phần thưởng càng lớn khi thăng bằng càng lâu. Đó là thử thách đầu đời cho một giọng hát trẻ.
Kẻ đi dây bất đắc dĩ đã giữ thăng bằng được tròn một năm, kể từ ngày kết thúc Sao Mai Điểm Hẹn. Phần thưởng là đĩa nhạc đầu sự nghiệp mang tên Mùa Mới Cho Trang.
Quốc Bảo và Từ Hiền Trang, 8/2012 (photo của Quốc Bảo)
Và giọng hát trẻ kia, là Từ Hiền Trang, một cô gái sinh trưởng ở Dak Lak, 22 tuổi, vừa tốt nghiệp Nhạc Viện TP.HCM hệ trung cấp. Ngoài giọng hát alto đầy đặn và một lòng thành, cô không có gì khác.
Phỏng Vấn Phạm Duy – 8.2012
Minh Chánh
23.8.2012
Khi đã đi gần hết trăm năm của đời người lắm thăng trầm, dâu bể, nhạc sĩ Phạm Duy – người ghi dấu ấn không thể phai mờ trong gia tài âm nhạc VN chọn ở lại Sài Gòn. Ông sống những ngày cuối đời trong một căn nhà nhỏ nép trong lòng một con hẻm yên tĩnh giữa phố Lê Đại Hành hiện đại và náo nhiệt. Thế nên, ít nhất là với người viết, cuộc phỏng vấn ông là một trải nghiệm làm nghề đặc biệt khi mà mọi câu chuyện cần phải được nhìn theo suốt chiều dài thời gian và chiều rộng không gian.
Tôi là người sung sướng nhất đời
Nhạc sĩ Phạm Duy trong đêm sinh nhật mừng thọ 92 tuổi vào năm 2011
Thưa ông, lời đầu tiên xin cho cháu được hỏi ông có khỏe không ạ?
Lúc này thì yếu rồi. Bởi vì tôi 93 tuổi. Tôi không đi bộ được nữa, phải ngồi xe lăn.
Ngày Của Trang
Hòa Trần
13.5.2005
Nhân mừng chị Đoan Trang vừa bước qua một giai đoạn mới trong cuộc đời, xin đăng lại phần I của một kỷ niệm vui.( Hòa Trần 22.8.2012)
Tiếng chuông điểm đúng 2 giờ trưa, nét mặt hớn hở, tôi vọt nhanh ra khỏi phòng thi. Thầm cảm ơn ông thầy, chắc ông có giác quan gì đặc biệt, biết rõ học trò mình không ở nhà ôn thi mà đi xem Thanh Lam diễn cuối tuần đó hay sao mà cho đề thi dễ hơn bình thường. Thở phào nhẹ nhỏm, nhẹ cả hơn bước đi mình đang lết về nhà, miệng nhoẻn cười khi những hình ảnh của những ngày vừa qua cứ ùa về, nhảy tứ tung trong đầu. Những điều mình có nào ngờ nhưng vẫn thầm ước nếu có một ngày, điều đó sẽ xảy ra…
Ngày Của Lam
Hòa Trần
14.5.2005
Thứ Bảy vừa rồi lại mang “trọng trách” bán đĩa cho diva. Chợt nhớ đến lần tiếp xúc đầu tiên với Lam cách đây hơn 7 năm trong một chuyến lưu diễn tại Canada cùng với Đàm Vĩnh Hưng, Đoan Trang, Quang Minh & Hồng Đào.
Thanh Lam, Bằng Kiều, Hà Trần và Hồng Nhung
Trời vừa hé sáng thì mắt tôi cũng đã mở toang. Theo thói quen, tôi chạy vào tắm vội một phát 30 phút trước khi mọi cơ quan có thể bắt đầu hoạt động từ bình thường đến phi thường (nói gọn là phi-bình-thường). Đầu óc tỉnh táo, tôi vùi đầu ngay vào đống sách vở để nhồi nhét thêm mấy trăm trang mà ông thầy có thể ngẫu hứng hỏi tất cả những chi tiết biết chắc sẽ chẳng cứu được sinh mạng nào, nhưng có thể giết hàng tá học sinh như trở bàn tay. Tôi học một mạch, không nhúc nhích, bỏ tất cả, quên tất cả, quên cả ánh trời, quên cả tên mình, quên cả tuổi mình, chỉ còn nhớ tối nay có hẹn với Đoan Trang lúc 7h30 ở tiền sảnh khách sạn Hyatt.
Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn và những cảm xúc đầu đời
Từ Kế Tường
18.8,.2012
Trong giới nữ ca sĩ thành danh và nổi tiếng trước năm 1975 có một giọng ca rất đặc biệt, không lẫn lộn với ai dù khán thính giả chỉ nghe thôi không cần nhìn thấy mặt người nữ ca sĩ đó cũng nhận biết rõ ràng, chính xác là Thanh Thúy. Cô ca sĩ này là người Huế, nói rặt tiếng Huế nhưng hát giọng Bắc, chất giọng trộn lẫn giữa Huế và Hà Nội vốn đã đặc biệt, nhưng khi con chim họa mi Thanh Thúy cất lên bằng giọng hát thì càng đặc biệt hơn. Đó là một chất giọng hơi khàn nhưng không đục, được Thanh Thúy luyến láy như phù thủy, nhấn nhá nhiều cung bậc trầm bổng rất liêu trai. Dường như Thanh Thúy sinh ra là để hát boléro và nếu nói Thanh Thúy là “nữ hoàng của điệu boléro” cũng không ngoa.
Ngọc Giàu : Viên kỳ ngọc của làng sân khấu cải lương
Lê Phước
15.8.2012
Trong làng cải lương, mỗi nghệ sĩ có sở trường riêng: có người nổi tiếng với vai ác, có người chuyên trị vai hiền, có người thiên bẩm vai mùi, có người chỉ hợp với loại vai hài hước. Nhưng thỉnh thoảng có một vài nghệ sĩ thành công với hầu hết tất cả các loại vai. Trong đó, đứng đầu có lẽ là cô Ngọc Giàu, người được mệnh danh là “nghệ sĩ đa năng” của sân khấu cải lương.
Nghệ sĩ Ngọc Giàu có chất giọng thiên phú “lụa trải nhung căng” (DR)
Nghệ sĩ Ngọc Giàu tên thật là Phong Thị Ngọc Giàu, sinh năm 1945, trong một gia đình lao động nghèo ở Thủ Thiêm (Quận 2, Thành phố Hồ Chí Minh). Ký ức tuổi thơ của Ngọc Giàu là những chuỗi ngày bần hàn, cơ cực. Mê ca hát nên những lúc rảnh rỗi cô bé Ngọc Giàu thường học ca vọng cổ qua đài phát thanh. Mới bảy tám tuổi đầu, Ngọc Giàu đã phải đi làm thuê làm mướn, ca hát giúp vui để chủ bán hàng. Năm lên 9 tuổi, cô cùng anh trai mình gia nhập một nhóm sơn đông mãi võ nhào lộn, phụ bán thuốc để nuôi sống gia đình.
Thu phí tải nhạc trực tuyến ở Việt Nam từ 1/11
Thoại Hà
15/8/2012
5 website âm nhạc trong nước ký kết với Hiệp hội Công nghiệp Ghi âm Việt Nam và công ty MV Corp đồng loạt thu tiền người dùng khi tải nhạc trực tuyến, nhằm mang lại nguồn thu cho đơn vị sản xuất và nghệ sĩ.
Sáng 15/8, tại TP HCM, đại diện các trang âm nhạc trực tuyến lớn trong nước cùng nhiều nhà sản xuất, cơ quan ban ngành trong lĩnh vực thông tin truyền thông và văn hóa nghệ thuật, báo giới… góp mặt tại buổi tọa đàm, chủ đề: “Nhạc số Việt Nam – Thực trạng và giải pháp”.
Dịp này, Hiệp hội Công nghiệp Ghi âm Việt Nam (RIAV) công bố công ty MV Corp là đối tác duy nhất đại diện cho hiệp hội trong việc quản lý tác quyền trên Internet và điện thoại di động.
Cũng trong khuôn khổ chương trình này, MV Corp và các website âm nhạc lớn ký thỏa thuận hợp tác. Theo đó, các đơn vị phân phối âm nhạc trực tuyến trong nước dự kiến đồng loạt thu phí tải nhạc trực tuyến vào ngày 1/11. Mức phí dự kiến là 1.000 đồng cho mỗi lần tải nhạc hoặc thu phí theo thuê bao hàng tháng. Riêng việc nghe nhạc trực tuyến vẫn hoàn toàn miễn phí. Mức phí 1.000 đồng này có thể sẽ được điều chỉnh tăng hoặc giảm tùy theo tình hình thực tế khi chương trình vận hành.
Bài Hát Việt
Vũ Hoàng, phóng viên RFA
12.8.2012
Chương trình âm nhạc cuối tuần kỳ này xin cùng quý vị điểm lại một số bài hát tiêu biểu của “Bài hát Việt”.
NS Võ Thiện Thanh nhận giải Bài hát Việt với tác phẩm “Chuông gió” cùng ca sĩ Thu Minh.
Bài hát Việt là chương trình công diễn và thi các ca khúc mới dành cho các tác giả Việt Nam do Đài truyền hình Việt Nam tổ chức với người chịu trách nhiệm sản xuất chính: nhạc sĩ Lương Minh.
Nhà soạn nhạc tài danh của Mỹ Marvin Hamlisch qua đời
7.8.2012
Marvin Hamlisch, nhà soạn nhạc người Mỹ, cũng là người điều khiển dàn nhạc đã soạn nhạc cho nhiều bộ phim nổi tiếng và cho kịch nghệ Broadway đã từ trần.
Nhạc của Hamlisch đã làm xúc động nhiều người trên thế giới và giúp ông đoạt 3 giải Oscar, 4 giải Grammy, 3 Giải Emmy, một giải Tony và 3 Giải Quả Cầu Vàng.
Nhạc sĩ Vũ Thành An: Cuộc đời như đại lộ không đèn
Hương Giang
14-08-2012
(Nguoiduatin.vn) – “Khóc cho vơi đi những nhục hình, nói cho quên đi những tội tình. Đời con gái cũng cần dĩ vãng, mà em tôi chỉ còn tương lai...”. Đó giai điệu của một trong số nhiều bản tình ca không tên đã làm hàng triệu trái tim khán giả Sài Gòn trước 1975 thổn thức.
Ngô Thụy Miên, Lê Uyên Phương, Từ Công Phụng, Trịnh Công Sơn và Vũ Thành An tạo thành một nhóm “ngũ nhạc” làm rạng danh bầu trời âm nhạc Việt Nam suốt những thập niên 50, 60 và 70 của thế kỷ trước. Họ chính là đại diện tiêu biểu cho một thế hệ cầm bút viết tình ca bằng những đứt đoạn con tim, trái ngang và day dứt khôn nguôi của tình chia lìa. Sau những triết lý về kiếp đời trần ai của Trịnh Công Sơn, những cuộc tình sầu bi của Từ Công Phụng và sự lãng mạn, mơ hồ với những vết thương ngọt lịm cứa sâu vào tim của Ngô Thụy Miên… khán giả Sài Gòn nói riêng và khán giả trên ba miền dọc chiều dài đất nước nói chung không khỏi ngỡ ngàng với một loạt những sáng tác không tên của nhạc sĩ tài năng Vũ Thành An.
20 năm sau, di sản âm nhạc của Michel Berger
Tuấn Thảo
10.8.2012
Cách đây vừa đúng 20 năm, vào đầu tháng 8 năm 1992, ca sĩ kiêm tác giả Michel Berger đột ngột từ trần trong lúc đi nghỉ mát với gia đình ở miền nam nước Pháp. Theo lời kể của người thân, anh đột qụy do đứng tim sau khi chơi quần vợt với bạn. Michel Berger ra đi quá sớm, chỉ ở tuổi 44.
Tác giả Michel Berger 1947 – 1992 (DR).
Nhân dịp 20 năm ngày giỗ của anh, nhà xuất bản Don Quichotte đã cho phát hành quyển tiểu sử mang tựa đề Quelque chose en nous de Michel Berger của nhà báo Yves Bigot. Quyển sách này lấy lại cái tựa rất quen thuộc của một bài hát nói về Tennessee Williams mà sinh thời Michel Berger đã viết cho nam ca sĩ Johnny Hallyday. Một cách bất ngờ, Michel Berger đã vĩnh viễn ra đi, để lại gần 350 ca khúc mà anh đã sáng tác cho vợ là France Gall, cho chính mình và cho nhiều nghệ sĩ khác.
Khan hiếm ca khúc hay: Thời hoàng kim xa quá…
Thùy Trang
10.8.2012
Làm thế nào để nhạc Việt trở lại thời hoàng kim như những năm 1990? Công chúng đang chờ câu trả lời của đội ngũ nhạc sĩ tên tuổi trong làng nhạc Việt nhưng xem ra còn xa vời.
Phải bắt đầu từ con người
Nhạc sĩ Minh Châu nói: “Cứ bắt đầu từ những tác phẩm được công chúng thừa nhận nhiều năm qua. Từ giai điệu đến ca từ không hề phức tạp nhưng nó lại đủ sức làm lay động lòng người nghe.
Thời hoàng kim của nhạc Việt bắt đầu từ những tác phẩm rất hay như thế. Tất nhiên, ở mỗi thời kỳ, tư duy và nhận thức cũng như mức độ đòi hỏi của người nghe khác nhau nhưng ở bất kỳ thế hệ nào cũng cần có một điểm chung là phải có những tác phẩm đủ hay, đủ mạnh để chinh phục lòng người nghe.
Khan hiếm ca khúc hay: Cạn dần cảm hứng ?
Thùy Trang
9.8.2012
Ca khúc mới không thiếu nhưng thiếu những ca khúc hay. Những nhạc sĩ từng làm nên tên tuổi trong làng nhạc Việt trong những năm của thập niên 90 thế kỷ trước gần như gác bút, để lại một khoảng thiếu hụt lớn những ca khúc hay mà những cây viết trẻ hôm nay chưa thể bù đắp nổi
Có nhiều lý do khác nhau để các nhạc sĩ biện minh cho việc ít đưa ca khúc của mình ra công chúng nhưng điểm chung là nguồn cảm hứng đang cạn dần
Lâu nay, người ta vẫn nghĩ nguồn thu nhập từ công việc sáng tác ca khúc của nhạc sĩ Việt Nam quá bèo khiến nhiều nhạc sĩ chọn công việc khác (thường là kinh doanh) để có thu nhập tốt hơn thay vì cặm cụi tập trung toàn bộ sức lực cho công việc sáng tác ca khúc.
Điều kỳ diệu của bài vọng cổ
Lê Phước
8.8.2012
Trong nghệ thuật sân khấu cải lương Nam Bộ, có nhiều mỹ danh gắn liền với những nghệ sĩ tài hoa: Vua ca vọng cổ Út Trà Ôn, Vua ca vọng cổ hài Văn Hường, Vua xàng xê Minh Chí, Hoàng đế đĩa nhựa Tấn tài, Nữ vương sầu nữ Út Bạch Lan, Nữ hoàng sân khấu Thanh Nga, Nữ hoàng kiếm hiệp Mỹ Châu… Đối với tất cả các nghệ sĩ thành danh này, một trong những thước đo chính để trao vương miện cho họ chính là tài năng ca vọng cổ. Nói cách khác, trên sân khấu cải lương, bản vọng cổ được xem là bài bản “xương sống”. Ra đời cách đây hơn 90 năm, đến hiện tại dù cải lương đang hồi khó khăn, nhưng bản vọng cổ dường như vẫn khỏe mạnh và tiếp tục phát triển. Vì sao thế? Bởi vì bản vọng cổ có những điều kỳ diệu của nó.
Nguyên Thảo nhận là người tham lam
Huyền Anh
7.8.2012
Cô ca sĩ đến từ Đà Lạt, rất đặc biệt, với cái tên dịu dàng Nguyên Thảo, lẳng lặng bước vào đời sống âm nhạc và âm thầm đi bên cạnh đời sống giới showbiz vốn ồn ã, xô bồ. Cô mang giọng ca ngọt ngào trong trẻo mà trầm ấm tới công chúng và dần khẳng định vị trí trong lòng người yêu nhạc. Hơn thế, với giọng hát được đánh giá có kỹ thuật, Nguyên Thảo là ca sĩ có duyên và là cái tên không thể thiếu trong nhiều đêm nhạc lớn của những nhạc sĩ tên tuổi như Trịnh Công Sơn, Phạm Duy.
Vào ngày 5/8, trong Liveshow Bài hát yêu thích số 8, Nguyên Thảo đã trình bày ca khúc “Tình xô mãi đời ta”, sáng tác của nhạc sĩ Võ Thiện Thanh. Chúng tôi đã có cuộc trò chuyện với ca sĩ Nguyên Thảo:
– Chào Nguyên Thảo, đã gần 10 năm ca hát ở Sài Gòn nhưng dường như chất Đà Lạt vẫn thấm đẫm trong con người chị, ở phong cách sống, ở cá tính âm nhạc và ở ngay cả vẻ đẹp đằm thắm. Chắc Nguyên Thảo phải có một tình yêu lớn với Đà Lạt?
– Đà lạt là quê hương tôi, là nơi gắn với con người, gia đình và cuộc sống của tôi. Nơi đây tôi đã trải qua những ngày tháng không thể quên và thời điểm này, đây là chốn yên bình nhất mà tôi có thể nghĩ ra. Tôi yêu mảnh đất này không chỉ vì nó quá đẹp và lãng mạn, mà còn bởi nó mang lại cho tôi nhiều xúc cảm khác nhau mỗi khi chạm tới. Đà Lạt buồn và đôi phần chậm rãi, nó ảnh hưởng nhiều đến con người tôi, cho dù sau này tôi có thể sống ở bất cứ nơi đâu.
– Đi theo con đường nghệ thuật ở lĩnh vực âm nhạc có phải là ước mơ thuở nhỏ, là định hướng sự nghiệp từ đầu hay là từ cơ duyên nào?
– Tôi yêu âm nhạc một cách hồn nhiên, giống như một thế giới thần tiên mà bất cứ ai cũng mong muốn được chạm đến. Tôi đã từng say mê, từng hát, từng ngắm nhìn những ca sĩ nổi tiếng về Đà Lạt biểu diễn và mơ ước cao độ một ngày mình cũng có thể được cất cao tiếng hát, trong vòng ánh sáng đầy mê hoặc của sân khấu. Tôi đã từng tham gia văn nghệ thiếu nhi từ bé tại Đà Lạt, lớn lên cũng tham gia cùng các anh chị, ca sĩ của tỉnh Lâm Đồng… Sau này, vì muốn theo đuổi giấc mơ âm nhạc đến cùng và tôi tìm về Sài Gòn. Sài Gòn đã giúp tôi phát triển sự nghiệp bằng rất nhiều cơ duyên, nhất là khi tôi gặp được rất nhiều người tốt giúp đỡ tôi trong sự nghiệp chạm đến giấc mơ tuổi thơ này.
– Tham gia hoạt động biểu diễn nghệ thuật, dường như không ai là không muốn mình được nổi tiếng. Các ca sĩ, nghệ sĩ trong giới showbiz thường chọn cho mình cách tiếp cận công chúng thường xuyên qua việc tích cực tham gia các hoạt động, sự kiện, thậm chí kể cả tạo scandal để nổi tiếng hơn, trong khi Nguyên Thảo lại chọn cách sống lặng lẽ và dường như hạn chế những việc giao lưu trong giới, cũng như xuất hiện khiêm nhường, cứ giống như Nguyên Thảo chỉ muốn hát để thỏa mãn niềm yêu ca hát của mình và không quan tâm đến sự nổi tiếng?
– Tôi cho rằng không có cách sống nào là đúng hay sai hoàn toàn cả. Lựa chọn con đường nào là cách của mỗi người. Tôi cũng muốn nổi tiếng, thành công và thành đạt như tất cả mọi người. Nhưng tôi cũng phải suy nghĩ và lựa chọn con đường nào là phù hợp với mình, với khả năng và con người mình. Tôi không cố hoặc né tránh mà luôn muốn để mọi sự việc đến với mình một cách tự nhiên nhất. Cũng chỉ mong mình có cơ hội để phát huy hết năng lực của bản thân, cũng như để đối diện được với sự ì trệ hoặc rụt rè, nhút nhát trong con người mình. Chiến thắng được bản thân mới thực sự là một thách thức.
– Không chạy theo xu hướng nhạc thị trường. Nguyên Thảo có cảm nhận như thế nào về âm nhạc Việt Nam hiện nay?
– Thị trường âm nhạc ngày một phát triển nhiều màu sắc và định hình rõ rệt những mảng âm nhạc riêng biệt, cho từng đối tượng khán giả. Tôi thấy có rất nhiều anh chị, bạn bè ca sĩ phát triển sự nghiệp một cách có định hướng rõ nét. Làm gì cũng được, nhưng tôi cho rằng đạt được thành công là vô cùng khó, đôi khi phải đánh đổi nhiều thứ và không phải đơn thuần mà bạn có thể trở thành ngôi sao của một dòng nhạc hoặc một lĩnh vực!
– Vừa qua, Nguyên Thảo đã trình bày ca khúc “Tình xô mãi đời ta”, sáng tác của nhạc sĩ Võ Thiện Thanh, tại liveshow Bài hát yêu thích số 8 vào tối 5/8. Bạn có thể chia sẻ đôi điều về ca khúc này?
– Đây là một ca khúc tình cờ anh Thanh mời tôi thu âm, cho một bộ phim truyền hình. Ca khúc nhạc phim này rất hay, và tôi thu âm rất nhanh, đơn giản vì tôi cảm nhận được nó ngay lập tức. Âm nhạc của Võ Thiện Thanh luôn hiện đại và mới mẻ, cộng với phần nội dung rất đời. Tôi đã hát bài này trên nhiều sân khấu và được mọi người rất ủng hộ, nhưng cũng chưa biết để dành ca khúc này cho album nhạc nào. Hát tại BHYT cũng là thêm một cơ hội tôi gửi ca khúc hay này đến mọi người, khi mình chưa thể công bố nó trong một sản phẩm âm nhạc riêng nào.
– Cảm xúc của Nguyên Thảo khi lần thứ 2 tham gia chương trình Bài hát yêu thích?
– Tôi biết mình không phù hợp với các chương trình thiên về bình chọn. Nhưng tôi lại cảm thấy mình có thể hy vọng ở một chương trình xếp hạng âm nhạc nghiêm túc. Dù mình có thể không thành công nhưng mình không đứng ngoài những hoạt động âm nhạc chính thống!
– Về nhạc sĩ Võ Thiện Thanh và những sáng tác của anh mà Nguyên Thảo từng trình bày có điều gì đặc biệt so với sáng tác của những nhạc sĩ khác trước đây?
– Tôi cảm nhận được cái duyên của mình với anh Võ Thiện Thanh, kể từ lần đầu hát “Giấc mơ thủy tinh” cho bộ phim Nữ bác sĩ. Tôi thích cách nhìn nhận của anh Thanh về cuộc sống bằng âm nhạc, và có thể nói tôi đồng cảm rất nhiều. Tôi đã nghe nhiều tác phẩm anh viết cho các nghệ sĩ khác. Và ở sản phẩm nào tôi cũng cảm thấy anh Thanh rất hiểu con ngươi và phong cách của ca sĩ. Chính vì thế, tôi luôn tin tưởng vào anh ấy, nếu như anh ấy nói “có ca khúc cho Nguyên Thảo!”.
– Trên con đường sự nghiệp âm nhạc phía trước, Nguyên Thảo mong muốn mình sẽ thành công với thể loại âm nhạc nào?
– Tôi là người tham lam, và với thể loại âm nhạc nào hay và gây cho mình cảm xúc cũng muốn được thử sức. Giống như người leo núi, qua ngọn này lại nhìn thấy ngọn núi khác phía sau… tôi muốn làm người leo núi chuyên nghiệp
– Theo bạn, âm nhạc có ý nghĩa như thế nào đối với đời sống?
– Có một ý nghĩa rất lớn, nó bộc lộ cảm xúc từng khoảnh khắc con người mình, nhưng cũng đầy ý nghĩa san sẻ những tâm tư của đời sống này. Kể cả những điều thầm kín nhất, tôi nghĩ mình cũng có thể tìm được sự an ủi trong âm nhạc.
– Xin cảm ơn ca sĩ Nguyên Thảo về cuộc nói chuyện thú vị này! Chúc chị gặt hái nhiều thành công trên con đường hoạt động âm nhạc!
Một số nhạc sĩ nổi tiếng khác cũng đánh giá cao giọng hát của nữ ca sĩ khiêm nhường và kín tiếng trong giới showbiz này. Võ Thiện Thanh, nhạc sĩ trẻ luôn muốn mang đến cho đời sống âm nhạc những điều mới mẻ, là một trong số ít nhạc sĩ đã thổi làn gió mới vào đời sống âm nhạc Việt Nam đôi lúc nhạc sĩ đã tìm đến Nguyên Thảo như tìm đến giọng ca dành riêng cho các sáng tác của anh vậy.
Nguyên Thảo cho hay: “Tôi cảm nhận được cái duyên của mình với anh Võ Thiện Thanh”. Nhiều ca khúc của Võ Thiện Thanh được Nguyên Thảo trình bày đã có sức hấp dẫn rất lớn, được người nghe nhạc yêu thích và hưởng ứng nhiệt thành. Trong một chương trình âm nhạc năm 2006, ca khúc “Giấc mơ mang tên mình” do Nguyên Thảo trình bày đã lọt vào top bài hát hay của năm và bản thu live giọng hát Nguyên Thảo từ chương trình được lan truyền nhanh chóng trên mạng.
Nguyên Thảo cho hay: “Tôi cảm nhận được cái duyên của mình với anh Võ Thiện Thanh”. Nhiều ca khúc của Võ Thiện Thanh được Nguyên Thảo trình bày đã có sức hấp dẫn rất lớn, được người nghe nhạc yêu thích và hưởng ứng nhiệt thành. Trong một chương trình âm nhạc năm 2006, ca khúc “Giấc mơ mang tên mình” do Nguyên Thảo trình bày đã lọt vào top bài hát hay của năm và bản thu live giọng hát Nguyên Thảo từ chương trình được lan truyền nhanh chóng trên mạng.
Huyền Anh
Theo http://nguyenthao.net
Để giới trẻ yêu ca khúc Việt
Khắc Tâm
6.8.2012
Thực trạng người trẻ mê nhạc ngoại, chọn hát tiếng Anh, bỏ quên ca khúc Việt trong các cuộc thi, sân chơi âm nhạc đã là điều không còn phải bàn cãi. Nhưng không thể trách giới trẻ bởi tình yêu nào có lỗi.
Ai cũng có quyền chọn lựa cái để thích hoặc không, nhất là khi cái họ thích tỏ ra không tệ, thậm chí có ưu thế vượt trội. Câu hỏi là: làm sao đưa giới trẻ trở lại với âm nhạc nước nhà?
Rõ ràng là chúng ta hiện có nhiều chương trình tôn vinh ca khúc Việt. Truyền hình có Bài hát Việt, Bài hát yêu thích, phát thanh có Làn sóng xanh (tôn vinh qua tác giả, ca sĩ), chưa kể giải thưởng của các cơ quan báo chí. Có điều tuy nhiều, hầu hết các chương trình đều không giới thiệu được đến công chúng những tác phẩm thật sự chất lượng.
Bài hát yêu thích – Có những nốt hoa mỹ thật nhẹ nhàng
Thanh Viên
6.8.2012
Khí thế hừng hực của hai cuộc thi âm nhạc lớn The Voice và Vietnam Idol ở thời điểm này đã lôi kéo được một lượng lớn khán giả cuồng nhiệt theo sát. Tuy nhiên, không vì thế mà những chương trình âm nhạc khác bị giảm nhiệt, đơn cử là một chương trình chất lượng như “Bài hát yêu thích“.
“Bài hát yêu thích” số ngày 5/8/2012 là một chương trình hay. Cái hay của nó, có lẽ, được nhấn mạnh ở hai yếu tố, chính xác là bởi hai cái tên: Nguyên Thảo và Artista chứ không hoàn toàn là ở Diva Hồng Nhung hay màu sắc của các ca sĩ trẻ khác.
Artista
Viễn Châu, soạn giả ngoại hạng của sân khấu cải lương
Lê Phước
1.8.2012
Trong lịch sử hình thành và phát triển hơn 90 năm của sân khấu cải lương, có một nghệ sĩ có đến 70 năm cống hiến với những thành công rực rỡ trong cả hai lĩnh vực : đàn và sáng tác lời vọng cổ. Ông cũng chính là người góp phần to lớn cho thành công của đại đa số nghệ sĩ cải lương thời hoàng kim. Đó chính là soạn giả Viễn Châu – danh cầm Bảy Bá.
Soạn giả Viễn Châu
Đệ nhất thập lục huyền cầm
Nhắc đến ông, trước tiên là nhắc đến người được mệnh danh “Đệ nhất thập lục huyền cầm” Bảy Bá. Trong những năm 1960, thời vàng son của sân khấu cải lương, có một bộ ba đờn cổ nhạc được mệnh danh là “Tam hùng” bao gồm : Năm Cơ đàn sến, Văn Vĩ đàn guitar phím lõm và Bảy Bá đàn tranh. Đến hiện tại, chưa thấy có tay đờn nào vượt qua được bộ ba kiệt xuất này.
Chút tình xưa
Bùi Bích Hà
5.2011
Trong không khí hoang mang, buồn bã của những ngày đầu sau biến cố 30 tháng 4/1975, chúng tôi tình cờ quen biết nhau.
Từ ngã năm Bình Hòa, Gia Ðịnh, gia đình đôi song ca Từ Từ – như cái cách họ được gọi bởi bạn bè thân quí và các thính giả ái mộ – gồm Từ Công Phụng, Từ Dung và cháu Ý Uyên, thường đến nhà tôi ở khu cư xá Phú Nhuận vào buổi chiều, khi trời đã xẫm tối. Cả ba cùng nôm trên chiếc Honda 50 phân khối, chồng lái, vợ ôm lưng, cô con gái nhỏ ngồi trên cái bình xăng. Có hôm xe hết xăng, Phụng nhìn tôi, cười thay cho câu hỏi: “May ra chị còn?” Chúng tôi thân nhau đến nỗi Phụng biết tôi có mẹ già, nhà lúc nào cũng phải dự trữ một chai xăng phòng khi đêm hôm cơ lỡ cần di chuyển. Có hôm đúng bữa, mẹ con tôi đang chuẩn bị ăn cơm, kéo luôn 3 nhân khẩu nhà anh vào, vét nồi niêu sạch bóng.
Ca sĩ Từ Dung
Khi nào khán giả Việt hết “giờ dây thun”?
Thiên Hương
29.7.2012
(TNO) Đối với một số người, đi xem kịch, xem phim, xem ca nhạc, thời trang, việc đến trễ nửa tiếng đã là… đẹp, trễ gần một tiếng cũng… chả sao! Thói quen xài “giờ dây thun” của một số khán giả khiến những người muốn nghiêm túc thưởng thức nghệ thuật cũng… nản lòng.
Trong liveshow Thả tình của nữ ca sĩ Nhật Hạ tối 28.7, không ít lần khán giả có mặt trong chương trình phải gián đoạn giây phút phiêu cùng âm nhạc vì tiếng tranh cãi giành chỗ hay phải đứng lên để những người đến sau vào được chỗ ngồi của họ.
Vé xem chương trình ghi rõ 20 giờ diễn ra liveshow, trong buổi tiệc nhẹ trước khi bắt đầu chương trình, ban tổ chức cũng đã “bắt loa” kêu gọi khách mời tranh thủ vào sớm để chương trình diễn ra đúng giờ.
Thế nhưng, khi chỉ còn 5 phút nữa chương trình bắt đầu, khán phòng Nhà hát thành phố (Q.1, TP.HCM) vẫn chỉ có lác đác vài khán giả mặc dù người dẫn chương trình một lần nữa tha thiết kêu gọi mọi người vào trong.
Như từng viên đá cuội, rớt vào lòng biển khơi*…
Từng được đọc trên báo, chị là một ngôi sao được phát hiện muộn màng, tôi cũng bắt đầu yêu thích chị ở thời điểm muộn màng, nhưng không lấy đó làm buồn.
Chọn một dòng nhạc kén người nghe, thứ âm nhạc của chị khó hấp thụ, khó cảm nhận với một bộ phận số đông người nghe, nhưng một khi đã đồng điệu được thì người ta khó thoát khỏi ám ảnh của sự day dứt mà âm nhạc của chị mang lại. Đối với tôi là thế. Có thể chị không có được những sức mạnh vô hình hay hữu dạng đỡ sau lưng như nhiều nghệ sĩ nổi danh trong giới hiện nay, tuy nhiên, với tôi ít nhất cái to lớn mà chị có được chính là “bản sắc” – một bản sắc của riêng chị không thể lẫn, một bản sắc “sâu” và “đậm”.
Nghệ sĩ đến hội diễn, liên hoan chủ yếu để “tự sướng”
Đào Bích
17.7.2012
Là một trong những nghệ sĩ đầu tiên từ chối Hội diễn Sân khấu Kịch toàn quốc năm 2012, nghệ sĩ Thành Lộc cho rằng, quan điểm của hội đồng nghệ thuật đang trở nên cũ kĩ, lạc hậu và xa rời với thị hiếu thực tế.
Nghệ sĩ Thành Lộc
Là một trong những nghệ sĩ đầu tiên từ chối Hội diễn Sân khấu Kịch toàn quốc năm 2012, nghệ sĩ Thành Lộc cho rằng, quan điểm của hội đồng nghệ thuật đang trở nên cũ kĩ, lạc hậu và xa rời với thị hiếu thực tế.
Người nhạc sĩ một đời viết tình ca
Hương Giang
22.7.2012
Cuộc “se duyên” định mệnh với nhà thơ Nguyên Sa
Sự thực, ở bất cứ nền văn nghệ nào, thi ca cũng luôn được coi là mũi nhọn và mở đường cho những thử nghiệm nghệ thuật mới mẻ. Thi ca chính là điểm gặp gỡ, tạo thi hứng mạnh mẽ nhất cho âm nhạc phát khởi.
Nếu như nhạc sĩ Từ Công Phụng – nhà thơ Du Tử Lê được coi là một sự kết hợp hài hòa, Phạm Duy Phạm – Thiên Thư là cuộc gặp gỡ của những tri kỷ nửa hồn thương đau thì Ngô Thụy Miên- Nguyên Sa lại là cuộc gặp gỡ đầy thi vị, lãng mạn, bàng bạc của hai tâm hồn thấm đẫm những yêu đương trong trẻo.
Vanessa Paradis : 25 năm hót vang Cánh chim địa đàng
Tuấn Thảo
20.7.2012
Hầu hết các ca sĩ trẻ thời nay, xuất thân từ các cuộc thi hát truyền hình, đều mơ ước có được một sự nghiệp thành công như Vanessa Paradis. Mới ngày nào, cô bé tóc vàng còn hát nhạc phẩm Joe le Taxi. Năm nay, Vanessa ăn mừng cùng lúc hai sinh nhật : 40 năm tuổi đời, 25 năm tay nghề.
Thần tượng nhạc trẻ người Pháp Vanessa Paradis (DR)
Được mệnh danh là Cánh chim địa đàng, Vanessa Paradis sinh năm 1972 tại vùng ngoại ô Paris. Từ thời còn nhỏ, cô bé học múa và học đàn, được gia đình khuyến khích đeo đuổi con đường nghệ thuật. Góc vườn âm nhạc đài RFI nhìn lại các chặng đường của một thần tượng, không những ăn khách trong làng nhạc mà còn thành công trong làng điện ảnh, thời trang.
Cảm nhận về “Bài Tình Cho Giai Nhân” của Quốc Bảo
Quỳnh Chi
2001
Nhạc và lời: Quốc Bảo
Trình bày: Trần Thu Hà
Ít có bài hát nào dễ gây “sóng” trong lòng như khi nghe Bài Tình cho Giai Nhân. Có lẽ mỗi người một cảm nhận, một rung động khác nhau. Tôi thích bài hát vì giai điệu, vì ca từ, đẹp, mượt mà, phảng phất chút gì phù phiếm. Nhạc sĩ Quốc Bảo bao giờ cũng sáng tác những bài ca như vậy, xa vời, diệu vợi, mênh mang một cảm giác lạ kỳ. Không biết trường hợp nào có thể mang nguồn cảm hứng cho tác giả phổ nhạc một bài tình lãng mạn tuyệt vời đến thế. Tôi chỉ có thể diễn giải theo những gì mình hiểu và theo ý mình.
Bài hát dạo đầu bằng điệu dìu dặt như tiếng tiêu, khiến ta bỗng liên tưởng đến tiếng sáo diều vi vu trong gió giữa cảnh trời mây non nước bao la, giữa những cánh đồng xanh mướt màu lá mạ, điểm xuyết bằng hình ảnh chú mục đồng vắt vẻo trên lưng trâu, hài hòa trong bức tranh đồng quê bình dị. Cũng nhẹ nhàng như thế, bài hát mở đầu:
Con trăng rất già mà còn hào hoa
Con sông rất già mà tuôn lượt là
Còn cả riêng ta còn em riêng em
Tổ chức hòa nhạc cổ điển kiểu Hà Nội
Bảo Anh
20.7.2012
(TT&VH Cuối tuần) – Được rậm rạp quảng cáo và chuẩn bị từ cả năm trước, ba đêm Những giai điệu cổ điển vượt thời gian, với dàn nhạc Berliner Symphoniker, nhạc trưởng Lior Shambadal và nghệ sĩ piano Kun- Woo Paik, đã diễn ra rất thành công cuối tuần qua tại Nhà hát Lớn Hà Nội. Lần đầu tiên do một đơn vị tư nhân tổ chức, tất nhiên sẽ phải có những ngôn ngữ tiếp thị quảng cáo hoành tráng và những thủ tục “làm sang” rườm rà, nhưng chúng tôi quan tâm nhiều hơn đến âm nhạc, và phải thừa nhận ngay rằng không mấy khi khán giả thủ đô được thưởng thức trình độ hòa tấu dàn nhạc chất lượng như vậy. Tuy nhiên, bên cạnh thành công của chương trình, đằng sau tên tuổi của nhóm thực hiện, thậm chí bỏ qua những vấp váp không tránh khỏi của “lần đầu tiên”, cũng có nhiều câu hỏi tưởng rất đơn giản nhưng đáng để suy nghĩ.
Dàn nhạc Berliner Symphoniker trình diễn trên sân khấu Nhà hát Lớn HN
Nghe nhạc giao hưởng kiểu Hà Nội
Thu Hà
18/07/2012
TT – Khán phòng Nhà hát lớn Hà Nội thật sự được hâm nóng trong suốt ba buổi diễn của dàn nhạc giao hưởng tầm cỡ thế giới Berliner Symphoniker: đêm 14, chiều và tối 15-7.
Dàn nhạc giao hưởng Berliner Symphoniker biểu diễn tại Nhà hát lớn Hà Nội – Ảnh: VOV
Những ai sở hữu một tấm vé vào cửa Nhà hát lớn ở một trong ba buổi diễn đều có thể mỉm cười với may mắn nho nhỏ của mình vì chương trình không có vé để bán, chỉ dành cho các khách hàng VIP của một hãng viễn thông lớn.
Nhạc số ăn cắp bản quyền trắng trợn – Kẻ cắp “già mồm”
Huy Nguyên
16/07/2012
Cho mình là trang mạng xã hội, các trang kinh doanh nhạc số này đẩy trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ quyền tác giả, tác phẩm âm nhạc cho công chúng khiến nhà sản xuất, nhất là ca sĩ bỏ tiền đầu tư, phải ngậm đắng nuốt cay.
Các trang nhạc số ra đời, tác phẩm âm nhạc ghi âm công nghiệp có thêm phương tiện để tiếp cận nhanh nhất với người nghe, tạo nên một thị trường đầy tiềm năng, theo đúng xu thế phát triển của thời đại. Sẽ không có gì để nói nếu những đơn vị điều hành các trang nhạc số này sử dụng các tác phẩm âm nhạc ghi âm để kinh doanh dưới nhiều hình thức khác nhau thực hiện nghĩa vụ quyền tác giả đối với những đơn vị, cá nhân đã đổ công sức, tiền bạc để tạo ra nó.
Nhạc số ăn cắp bản quyền trắng trợn
Huy Nguyên
16/07/2012
Sau Mỹ Tâm, Lệ Quyên là ca sĩ thứ hai sẽ khởi kiện một số trang mạng, mạng viễn thông ăn cắp trắng trợn bản quyền của mình
Người quản lý của ca sĩ Lệ Quyên cho biết hôm nay, 16-7, ca sĩ này sẽ chính thức làm việc với luật sư để gửi đơn đến Tòa Dân sự TAND TPHCM kiện nhiều đơn vị kinh doanh nhạc số đã ăn cắp trắng trợn bản quyền các bản ghi âm ca khúc từ những album nhạc của cô đã phát hành. Người quản lý của ca sĩ Lệ Quyên bức xúc nói hầu hết các trang web âm nhạc, các mạng điện thoại di động hoạt động hợp pháp tại Việt Nam đã tự tiện đăng tải và cho người truy cập, cho khách hàng của mình lấy xuống sử dụng, lưu trữ, làm thành nhạc chuông, nhạc chờ các ca khúc của ca sĩ này.
Chủ nhật nghe Dạ Khúc của nhiều nhạc sĩ
Hoàng Chi Lan
1.7.2012
Chủ nhật. Không dưng đang hơi nóng lại trở hơi lạnh. Mát lạnh đúng hơn. Trời còn mầu xám. Check mail và nhận từ người bạn những “Dạ khúc“.
Tôi xem và chọn nghe Trần Văn Trạch trước. Không phải vì “hoài cổ” mà tôi vẫn dành cho Trần văn Trạch những tình cảm nhất định cho giọng hát của ông. Tôi tìm lại được dĩ vãng của một Sài Gòn xưa khi nghe tiếng hát ông với Dạ Khúc.
Dạ Khúc (nhạc Nguyễn Mỹ Ca, lời Hoàng Mai Lưu) Trần Văn Trạch hát
Vài cảm nhận về ca từ của Phạm Duy – Nhạc Phẩm Người Về
Hoàng Lan Chi
Trong cuộc đời, ai mà chả có lúc trông đợi một nguời về? Từ em bé đến cô gái mông mơ, tóc thề xoã ngang vai đến chàng trai trẻ, bà mẹ già hay ông bố phúc hậu. Thời chiến tranh thì sự trông đợi nguời về còn nhiều hơn. Hàng ngày. Hằng đêm…
Hôm nay tôi xin đuợc giới thiệu với các bạn nhất là các bạn trẻ tuổi đôi mươi, một nhạc phẩm hay. Môt tình ca quê hương viết từ 1954 nhưng cho đến bây giờ, bạn nghe vẩn thấy hay. Vì sao vậy ? vì tôi biết, các bạn trẻ, với tình yêu quê huơng đang nồng cháy trong tim, khát vọng đuợc hát những bản nhạc ca ngợi quê huơng, hẳn sẽ không thua gì khát vọng hát tình ca đôi lứa. Bạn trẻ sẽ hỏi tôi vì sao ? có gì đâu, khi mới sinh ra, nguời bạn tiếp xúc là gia đinh bao gồm ông bà cha mẹ. Cảnh vật chung quanh là nơi bạn sinh sống. Những nguời và cảnh ấy đã quyện vào tâm khảm, tâm hồn bạn và… vĩnh viễn không bao giờ mất !
Nguời Về là nhạc phẩm mà tôi xin đuợc thưa với các bạn trẻ hôm nay !
Vài cảm nhận về ca từ của Phạm Duy – Nhạc Phẩm Quê Nghèo
Hoàng Lan Chi
Tôi yêu dân ca và tinh ca của Phạm Duy. Với tôi, không ai viêt dân ca hay hơn Phạm Duy. Nhưng xin đuợc mở dấu ngoặc, tôi không muốn đưa con nguời vào tác phẩm. Tôi xin đuợc tách rời đời sống bình thuờng của một tác giả — nhất là một nhạc sỹ hay thi sỹ — ra ngoài tác phẩm của họ ! Tôi có thể không thích một thi sỹ nào đó về tư cách hay đạo đức nhưng không vì thế mà tôi chối bỏ thơ của họ nếu đó là thơ hay.
Môt trong những bản nhạc vê quê hưong hay nhất là Quê Nghèo Có lẽ quê của chúng ta đa số là nghèo. Nhất là vào những thửa xa xưa. Khi chiến tranh còn đang tiếp diễn. Khi nô lệ còn đang ngự trị . Nếu tả quê nghèo thì hẳn là môt em bé nào đó chỉ viết đuợc : quê tôi nghèo lắm toàn nhà gianh vách đất, quanh năm thiếu ăn. v.v…
Quê Nghèo
Nhạc và lời: Phạm Duy
Trình bày: Thái Thanh
Làm show thời gian khó
Chu Minh Vũ
14/07/2012 07:18
Cái khó bó cái khôn, nhưng cái khó cũng làm ló cái khôn…
Tuấn Ngọc và Nguyên Thảo trong Không Gian Âm Nhạc số 2
Chúng tôi làm “Không gian âm nhạc” vừa tròn một năm thì tạm ngưng chờ một Mạnh Thường Quân mới. Trong những công việc kiếm sống khác, rất thường gặp những câu hỏi “Tại sao?”, “Bao giờ?” chương trình sẽ trở lại. Kiếm những câu trả lời giao đãi thì quá dễ dàng. Còn một câu trả lời chính xác nhất thì đó là: “Phải qua thời gian khó!”.
Nguyễn Mộng Giác, một cái trụ vừa gẫy
Quỳnh Giao
13.7.2012
Việc nhà văn Nguyễn Mộng Giác đã ra đi hôm mùng 2 vừa qua sau nhiều năm lâm trọng bệnh không là một tin bất ngờ cho gia đình và đông đảo thân hữu của ông. Chúng tôi đều đã biết, hỏi thăm gia đình và hỏi han nhau về sự an dưỡng của ông. Dù chẳng ngạc nhiên, nỗi đau buồn về sự mất mát thì vẫn đầy ắp.
Từ trái, Quỳnh Giao, kinh tế gia Nguyễn Xuân Nghĩa, và anh chị Nguyễn Mộng Giác trong một Mùa Xuân cũ, năm 1993. (Hình: Quỳnh Giao cung cấp)
Từ một người tên sinh ra là Giác, có pháp danh mang chữ Ngộ, chúng tôi cùng suy ngẫm ra sự mất mát chung.
“Áo Mơ Phai” và “Hiên Cúc Vàng”, hai buổi chiều nhạc của Nguyễn Đình Toàn tại Houston và Dallas
Phan Xuân Sinh
11/07/2012
Houston
Khi chúng tôi dự trù tổ chức “Chiều Nhạc Nguyễn Đình Toàn”, chúng tôi không nghĩ ra những trận đá banh ở vào thời điểm quyết liệt nhất. Ảnh hưởng của Giải Túc Cầu Âu Châu làm cho một số khán giả của “Áo Mơ Phai – Chiều Nhạc của Nguyễn Đình Toàn” (Áo Mơ Phai là tên tập truyện của Nguyễn Đình Toàn được giải thưởng Văn Học Toàn Quốc 1972) tổ chức tại Café Canvas, Houston, không đến được. Tuy nhiên số người tham dự vẫn đông đảo. Chúng tôi khai mạc đúng giờ đó là một sinh hoạt đúng với tinh thần văn hóa, không kéo dài thời gian chờ đợi và tất cả quý khách tham dự rất lịch sự giúp cho chương trình tiến hành một cách tốt đẹp.
Nhà văn Nguyễn Đình Toàn ngỏ lời với người hâm mộ (Houston)
Nhạc Việt đang “phục hưng”?
(VnMedia) – Các chương trình nhạc Việt đang trở lại cùng những giá trị âm nhạc đích thực, khán giả đã bớt “nghiện” chiêu trò và sẵn sàng thưởng thức nghệ thuật đúng nghĩa? Đó chẳng phải là viễn cảnh nào quá xa vời nếu nhìn vào thành công đã được khẳng định trong thời gian qua của Không Gian Âm Nhạc, In the Spotlight, Cầm Tay Mùa Hè…
“Điểm mặt” những anh tài
Rất nhiều sân khấu ca nhạc ở Việt Nam những năm gần đây nhìn chung vẫn tồn tại sự thật: show nào tôn vinh nghệ thuật đỉnh cao dù đẳng cấp đấy nhưng hẳn nhiên xa lạ với đại chúng, trong khi nương theo khuynh hướng “thị trường” dẫu là bình dân nhàn nhạt nhưng lại hợp thời và gần như không bao giờ phải lo ít khán giả. Điều này đã ảnh hưởng cực lớn đến quy mô, kết cấu, nội dung, hiệu ứng của chương trình lẫn tinh thần, cảm hứng nhà tổ chức.
Người sản xuất ngày càng hướng đến sự “chắc ăn” nhất thời để chiều lòng lượng khán giả “an toàn”, hiệu quả nhất cho mình mà quên đi hàng loạt tiêu chí của nghệ thuật chân chính luôn khắt khe đòi hỏi. Hệ quả là sự ấn tượng muốn được nâng cao cần được hỗ trợ bởi chiêu trò độc, lạ, thậm chí gây shock. Dần dần yếu tố “nghe” chỉ còn là thứ yếu và sân khấu ca nhạc biến thành nơi tạp kĩ trưng diễn những thứ “phi âm nhạc” đánh bật âm nhạc ra khỏi vai trò chủ đích thưởng thức.
Những hồi ức tản mạn về nhạc Trịnh
Nguyễn Hoàng
11.7.2012
Mình được nghe nhạc Trịnh, bài đầu tiên là Diễm xưa, do cô giáo dạy Văn hát vào dịp tết năm 1969 khi đang học lớp 7. Vào thời ấy, đúng là tuổi gì mà đòi thẩm ca từ của nhạc Trịnh nhưng âm điệu, giọng hát của cô giáo lôi cuốn lũ nhóc nên tên Trịnh Công Sơn được chú ý.
Sau đó những bài trong tập “Ca khúc da vàng” được nghe, được hát nhiều hơn, ca từ cũng dễ hiểu hơn. Chẳng hạn, bài “Gia tài của mẹ” học sinh, sinh viên hát đơn ca, đồng ca ra rả, được khá nhiều người đồng cảm với những câu “Một ngàn năm nô lệ giặc tàu,.. Gia tài của mẹ một lũ lai căng, gia tài của mẹ một lũ bội tình”. Tiếp nối là những bài “Người con gái Việt nam”, “Đại bác ru đêm”, “Du mục”, “Tình ca người mất trí”, “Hát trên những xác người”,… với giọng ca “liêu trai” của Khánh Ly như có ma lực thu hút người nghe trong giai đoạn chiến tranh ấy. Với Trịnh Công Sơn, có lẽ Khánh Ly nổi lên, thành công hơn đối với các ca khúc phản chiến so với tình ca.
Đến nay, dường như chưa có ai khác hát các bài phản chiến này như một thương phẩm để phát hành có lẽ họ cảm thấy không thể vượt qua được KL chứ tập Ca khúc da vàng không phải viết độc quyền dành KL.
Nhạc sĩ Lữ Liên – cha của ca sĩ Tuấn Ngọc qua đời
Thanh Hiệp
09/07/2012 15:50
(NLĐO) – Trưa 8-7, một trong những cổ thụ âm nhạc Việt Nam – nhạc sĩ Lữ Liên đã trút hơi thở cuối cùng tại bệnh viện Garden Grove, Mỹ. Ông hưởng thọ 92 tuổi.
Nhạc sĩ Lữ Liên sinh năm 1920 ở Hải Phòng. Trong khai sinh ông ghi họ Lã, nhưng nghệ danh là Lữ Liên. Cha ông dù là nhân viên bưu điện nhưng lại đam mê nghệ thuật. Ca sĩ Tuấn Ngọc từng kể: “Ông nội tôi mê cổ nhạc, chính vì đứng ra lập ban cổ nhạc mà cha tôi mới có cơ hội học hỏi, làm quen với các nhạc sĩ cổ nhạc”.
Nhạc sĩ Lữ Liên
Người người hát nhép – nhà nhà hát nhép
Hữu Trịnh – Hoàng Nhân – Ninh Lộc
8.7.2012
Những điều mà bài viết này nêu lên, là những sự việc đã xảy ra trong quá khứ, dẫu chúng ta có muốn hay không thì đó cũng là thực tiễn khách quan. Với mục đích “ôn cố, tri tân”, hãy khách quan nhìn nhận nó – những vật cản trên con đường phát triển của sân khấu biểu diễn nói chung và âm nhạc nói riêng – và hãy dũng cảm để hướng đến một tương lai tươi sáng, phấn đấu cho một nền nghệ thuật đúng nghĩa.
Nhạc thị trường: “nhép”
Những ca sĩ hát nhạc thị trường (thường gọi là ca sĩ thị trường) có lẽ là nhép nhiều nhất. Ngoài những vụ rơi micro như “cá sấu chúa” Quỳnh Nga, cháy áo như Bạch Công Khanh, chưa đưa micro lên miệng, loa đã phát ra tiếng hát như Thủy Tiên… Nếu có một đội kiểm tra thường xuyên, có lẽ danh sách hát nhép dài cả cây số.
Đường dài ra một CD
Quỳnh Nguyễn
3.7.2012
T T- Album Tàu đêm năm cũ của ca sĩ Vi Thảo bị thu hồi sau khi cấp phép (Tuổi Trẻ ngày 29 và 30-6) một lần nữa đặt dư luận trở lại mối quan tâm về câu chuyện xoay quanh việc cấp phép ca khúc.
Ca sĩ Lệ Thu trình diễn ca khúc Mùa thu chết – ca khúc trước năm 1975 mới được cấp phép vào tháng 4-2012 sau tám lần “xin” – Ảnh: T.T.D.
Ðể ra một CD nhạc trên thị trường, các đơn vị sản xuất hay các ca sĩ phải qua một đoạn đường dài từ khâu chọn bài, biên tập, hòa âm, thu âm, chỉnh sửa, làm đĩa cái (master), dập đĩa, thiết kế bìa đĩa… Trong tất cả các khâu đó, khâu xin giấy phép luôn là một trong những khâu khiến nhiều nghệ sĩ mệt mỏi, nhất là với những ai muốn giới thiệu đến người nghe cái mới, cái lạ hoặc muốn phổ biến lại những tác phẩm trước năm 1975.
Nhạc sĩ Phạm Duy: những bộc bạch cuối đời
Mặc Lâm, biên tập viên RFA
2012-06-23
Nói đến nhạc sĩ Phạm Duy, hình như bất cứ một người Việt Nam nào trên bốn mươi tuổi không ai là không ít nhất đôi lần nghe và yêu nhạc của ông.
Nhạc sĩ Phạm Duy chụp tại một ruộng lúa ở vùng Lạng Sơn năm 2007.
Photo courtesy of Phạm Duy 2010.
Trên một ngàn ca khúc của ông sáng tác trong gần 3/4 thế kỷ là minh chứng hùng hồn nhất cho một tài năng âm nhạc Việt Nam. Nếu nói ông là cây cổ thụ trong khu vườn âm nhạc Việt cũng không có gì quá đáng, bởi những giá trị của các tác phẩm ông sáng tác đã được xác định từ nhiều chục năm qua.
Sau khi xem “Mỗi ngày tôi chọn một niềm vui”
Cô Gái Đồ Long
1.6.2012
Ngày cuối tuần mưa to. Sân nhà hát xe hơi đậu dày đặc, khán phòng chật người. Vậy là ổn, vì vé phát cho khách hàng và bạn bè, báo chí.
Tuấn Ngọc, Nguyên Thảo, Uyên Linh, Phương Linh và Mỹ Linh
“Mỗi ngày tôi chọn một niềm vui” nói chính xác là show event kỷ niệm 19 năm thành lập của ACB Bank “Ngân hàng của mọi nhà”. Nhưng do cách thực hiện mang tính chuyên nghiệp cao và gần như hoàn hảo, nghiêm túc nên người ta quên mất ca sĩ (Mỹ Linh, Phương Linh, Uyên Linh, Tuấn Ngọc và Nguyên Thảo) cũng như band nhạc (Anh em, NS Hoài Sa, dàn nhạc dây TP.HCM) và nhóm bè Cadillac…đều đang chạy show event. Nói rõ vậy, vì nào giờ bàn tới show event là người trong giới giải trí đều nghĩ ngay đến chuyện ca sĩ đi kiếm tiền thuần túy thôi. Mà không phải người bỏ tiền nào cũng lòng đầy tâm huyết và biết thưởng thức nghệ thuật, hầu hết chủ đích cũng chỉ muốn PR hình ảnh công ty, đơn vị mình lên; rồi mua sóng live truyền hình rồi khoa trương um xùm. Nên nhiều tiền mà biết cách xài tiền, như mấy anh ACB bank, là hiếm!
Ca sĩ Khánh Linh: Tôi chọn yêu mình…
(TT&VH Cuối tuần) – Từng được ví là “họa mi” của nhạc nhẹ Việt Nam ở tuổi 20 sau khi đoạt giải Ba cuộc thi Tiếng hát truyền hình Sao Mai 2003. Nhưng cũng có người nói cô như con cá vàng lững lờ bơi, không đua tranh, không quyết liệt.
* Đầu năm nay, báo chí đưa tin chị đã chuyển hẳn vào Sài Gòn, quyết tâm “làm lại tất cả ở tuổi 30”. Nhiều người thường dựa vào sự thay đổi của môi trường bên ngoài để tìm sự thay đổi của bản thân, trong khi sự thực, thay đổi từ nội tại mới là quan trọng. Hóa ra chị cũng cần một môi trường mới để thay đổi chính mình…
Các website âm nhạc do ngành thông tin truyền thông quản lý
Huy Nguyên – Hoàng Lan Anh
30/6/2012
Nhạc xưa, những bài hát sáng tác trước năm 1975, được phổ biến tại miền Nam đang được ca sĩ hiện nay sử dụng trình diễn trên các sân khấu ca nhạc và sản xuất đĩa nhạc, bởi loại nhạc này đang được một bộ phận công chúng yêu nhạc yêu thích. Tuy nhiên, do mù mờ về lai lịch của nó nên ca sĩ khó tránh khỏi “bẫy” sử dụng bài hát chưa cho phép hoặc cấm phổ biến, thậm chí cả những bài hát bị thu hồi sau khi được phép phổ biến của cơ quan chức năng.
Ít ai biết bài hát bị thu hồi
Ca khúc Tàu đêm năm cũ của Trúc Phương được ca sĩ Vi Thảo sử dụng trong album chỉ là một trong nhiều trường hợp sập “bẫy” nhạc xưa của ca sĩ thời gian qua. Dù bài hát Tàu đêm năm cũ được cấp phép phổ biến trên toàn quốc theo Quyết định số 681, do Cục trưởng Cục Nghệ thuật Biểu diễn Vương Duy Biên ký ngày 29-11-2011 nhưng trong bản nhạc giấy vẫn in đầy đủ ca từ đủ để nhà sản xuất và ca sĩ nhận ra có liên quan đến lính chế độ cũ, được liệt vào danh sách ca khúc cấm phổ biến. Về lý, ca khúc được cấp phép phổ biến thì ca sĩ được quyền sử dụng sản xuất chương trình, nhưng khi Cục Nghệ thuật Biểu diễn- cơ quan cấp phép nhận ra quyết định của mình là sai và sửa sai bằng quyết định thu hồi thì phần thiệt hại thuộc về ca sĩ.
Nhạc Lính Cộng Hòa
Cô Gái Đồ Long
28.6.2012
Có một trường hợp khá đặc biệt trong giới văn nghệ Sài Gòn, là chuyện của nhạc sĩ Phạm Thế Mỹ. Nhớ khi ông mất, lướt qua vài trang điện tử đưa tin, thì ngoài những ca khúc rất phổ biến như Bông hồng cài áo, Tóc mây, Thuyền hoa, Áo lụa vàng, Thương quá Việt Nam, Nắng Lên Xón Nghèo, Hoa vẫn nở trên đường quê hương…thì tuyệt nhiên không hề thấy nhắc tới một ca khúc khá đình đám của ông là “Trăng tàn trên hè phố”. Cũng phải thôi, bài này không được phép lưu hành. Có lần ngồi uống trà tán dóc trong Sở VH -TT, khi tui nhắc tới ca khúc này thì một anh phản bác ngay: “Nhạc vàng, nhạc nói về lính Cộng Hòa sao cho phép lưu hành được!”. Tui gân cổ cãi: “Phạm Thế Mỹ là người sáng tác rất nhiều ca khúc về Đảng về Bác Hồ; trong đó có cả một ca khúc tựa đề giống như hô khẩu hiệu là Nhớ ơn Bác, nhớ ơn Đảng…Nếu tính ra là…nhân thân ổng cũng ok mà! ”. “Thì chuyện nào ra chuyện đó…”. Lần đó tui còn bị chửi là mất quan điểm nữa. Phạm Thế Mỹ sinh thời là cán bộ quản lý văn hóa, ông làm việc tại Phòng Văn hoá – Thông tin Quận 4 TP.HCM cho tới khi về hưu. Một lần ngồi ở sân Hội Âm nhạc kể chuyện này với Phạm Thư Sinh – con trai Phạm Thế Mỹ, đang làm bên VTV, anh cũng cười cười bảo: “Có lẽ vì ca khúc Trăng tàn trên hè phố mà ông già lận đận cả đời, từ sau 1975 tới khi hưu ổng chỉ là một nhân viên làng nhàng, chả bao giờ được cất nhắc…”
Mỹ Châu: Đa sầu, trầm lạnh
Thanh Hiệp
27/06/2012
Dù “chuyên trị” vai đa sầu nhưng với phong cách ca diễn lạnh lùng, một dạo NSƯT Mỹ Châu phải hứng chịu nhiều lời đồn đoán không hay, kiểu: “Do thất tình Minh Vương, Minh Phụng mà cô ấy không bao giờ cười lúc diễn”…
NSƯT Mỹ Châu (giữa) cùng chị và mẹ năm 1967 (Ảnh do nhân vật cung cấp)
NSƯT Mỹ Châu là một trong số ít nghệ sĩ (NS) luôn khiến khán giả có cảm giác về sự huyền bí trong cuộc đời và cả giọng ca. Khoảng cách mà Mỹ Châu tạo dựng giữa mình với khán giả, theo bà, không phải là kiểu cách ngôi sao. “Tôi luôn ý thức mình là người của công chúng nên phải chỉnh tề khi xuất hiện” – bà giải thích.
Nhạc Việt: Tre đã già mà măng vẫn hiếm
25/6/2012
Những ca sỹ có giọng hát điêu luyện, mang cá tính riêng và phong cách thu hút, có ảnh hưởng lớn với khán giả đã bước sang lứa tuổi 40, 50 mà gương mặt trẻ có khả năng thay thế họ vẫn còn quá ít ỏi.
…
Điều gì xảy ra với những ca sỹ trẻ? Hàng trăm ca sỹ mới ra lò mỗi năm, được lăng-xê cẩn thận từ các công ty PR chuyên nghiệp đến những cuộc thi “hot” trên truyền hình, vậy mà gần như không ai bật lên nổi thành sao. Nếu có nổi tiếng thì cũng là do hiệu ứng đám đông, không ai “mạnh màu” đến mức tạo được trong lòng công chúng một cá tính riêng, một tiếng nói riêng.
Có ai hỏi khác biệt lớn nhất giữa ca sỹ trẻ thời nay với thời xưa (khoảng 20 năm thôi) là ở đâu, bỏ qua yếu tố tài năng, thẩm mỹ văn hóa và thời đại, câu trả lời sẽ là nếu không xem video của ca sỹ thời nay, bạn không thể phân biệt được ai với ai. Bạn có bao giờ tự hỏi vì sao Phương Thanh, Siu Black, Đàm Vĩnh Hưng, Hồng Nhung, Hồng Ngọc, Lam Trường… nổi tiếng? Khoan bàn đến chuyện tài năng vượt trội vì đương nhiên phải có tài họ mới được công nhận. Đó là vì dù có thấy họ hay không, chỉ cần nghe tiếng hát của họ cất lên, người ta sẽ biết ngay họ là ai.
Dị Khúc của Phạm Duy và Bích Khê
Nguyễn Khắc Ngân Vi
20.6.2012
Sinh thời, Phạm Duy chưa từng gặp Bích Khê. Vậy mà, nhạc sĩ tài hoa này cứ khăng khăng xem thi sĩ bạc mệnh ấy là tâm giao. Thế mới thấy, tri kỷ đôi khi không hẳn cần đến một tiếng đàn.
Ảnh: Đình Dzũ
Chào nhạc sĩ Phạm Duy. Dị khúc Bích Khê – tên mà ông đặt cho CD mới nhất của mình có ý nghĩa gì ạ?
– Tôi chọn ra 10 bài thơ của thi sĩ Bích Khê để phổ thành nhạc và đặt tên là Dị khúc Bích Khê. “Dị” ở đây vừa mang nghĩa bình dị, vừa là quái dị. Có rất nhiều bài thơ của Bích Khê làm người ta tưởng có gì đó quái dị, nhưng thật ra nó rất bình dị và ngược lại. Bích Khê làm thơ theo lối gán ghép, tượng trưng nên phải tinh tế lắm mới hiểu được ý thơ của ông ấy. Thơ Bích Khê nói nhiều đến tính dục. Hơn bảy chục năm trước mà dám nói về những điều bị coi là cấm kỵ như thế, Bích Khê không “dị” chứ là gì nữa?
Nghe 37 bài nhạc Pháp với bản dịch Anh ngữ
Học Trò
6.2012
Bạn,
Nghe nhạc Pháp hay mà còn hiểu được nghĩa thì quá thích thú, chỉ tiếc là tôi không sinh sống ở một nơi nói tiếng Pháp như Paris, Quebec, hay Bruxelles. Thôi thì ráng dòm người ta dịch từ tiếng Pháp qua tiếng Anh vậy, để học hỏi thêm chút chút mớ tiếng Pháp ít ỏi của mình. Mời bạn cùng nghe và xem 37 bài nhạc Pháp sau đây, do một mạng nhân tên là “frenchrescue” tốn công làm videos.
Sài Gòn Đà Lạt Quán Những Ngày Mưa
Nguyễn Tấn Cứ
13.6.2012
Mưa đêm mưa ngày mưa thảng thốt mưa bất chợt mưa đùng đùng . . . bạn sẽ chạy đi đâu khi đột nhiên phải hứng chịu những cơn mưa cà chớn cà chua như vậy, câu trả lời sẽ là một mái hiên, một tàn cây hay không chịu đựng được lâu hơn nữa vì không biết lúc nào mưa sẽ tạnh – giải pháp tối ưu – một quán café nhỏ cùng với âm nhạc mặc xác cho những cơn mưa , mặc xác cho buổi chiều đang tối lại vì đêm đang phủ dày , hãy cầu cho mưa nhiều thêm nữa vì bạn đã có một nơi trú chân. Nơi đây cũng có rất nhiều khuôn mặt của thời gian đang nhẫn nại ngồi đếm mưa rơi – Khi những ngọn đèn đường bật sáng lan tỏa ấm áp trong màn mưa trắng bạc – khi những con đường đang hối hả cùng với những chiếc xe lao về đâu đó – Bạn hãy ngồi lại lắng nghe – tiếng Guitar thùng vang lên như kỉ niệm đang như mưa rầm rập đi về – Những hợp âm của Piano bùng dậy như những nỗi buồn đang trùng trùng thác đổ và những tiếng hát đột nhiên vút lên trầm xuống len lỏi vào trong những nỗi buồn không tên đang réo gọi. Có còn nhớ gì không khi thời gian đang trôi đi vùn vụt – có còn nhớ gì không khi kỉ niệm đang gào lên cùng với những ca khúc đã một thời vang bóng…
Một góc nhìn khác về Hà Trần
Phạm Hoài Nam
18.6.2012
Tài năng và bền bỉ trong luyện tập, có trí thông minh sắc sảo, là một ngôi sao lên nhanh, tỏa sáng lâu được nhiều người yêu quý…tất cả những mỹ từ dành để gọi một người, dường như đã bị người ta dùng hết khi nhắc đến Hà Trần. Đến lượt tôi, khi cần viết về cô, chợt phải ngồi lại ngẫm nghĩ: “Viết gì bây giờ”.
Hà Trần không nổi loạn
Người “chăn vịt” năm xưa
Nguyễn Sĩ Hạnh
16.6.2012
Đâu quãng mấy năm đầu thập niên 80, tôi bỏ nghề lục lộ về Sài Gòn buôn bán chợ trời sống lây lất qua ngày. Tôi không nhớ ở đâu ra mà lúc đó mình có một bản chép tay bài nhạc “Chăn Vịt Ở Phương Nam“, có cả lời lẫn nhạc đường hoàng. Dù bị chê là ca dở nhứt nhà nhưng những chiều mưa buồn ở nhà trọ, tôi hay hành hạ bà con láng giềng, ôm cây đàn guitar gỗ nghêu ngao “Tôi người trai sông Hương, lưu lạc về sông Hậu...”.
Hơn ba mươi năm qua, tôi vẫn còn nhớ bài nhạc phổ thơ của Mường Mán, nhưng không nhớ ai là tác giả. Mấy năm trước, khi lên làm việc ở Canberra, một đêm đông ở nhà ông bạn Lê Khắc Tưởng sau khi đã ngà ngà mấy ly rượu đỏ, than chuyện cũ bàn chuyện mới tôi mới kể chuyện baì ca chăn vịt này. Hai thằng lui cui lên mạng gú-gồ nhưng cũng chỉ tìm ra bài thơ mà không thấy bài nhạc hay MP3 gì hết.
Nhạc Việt: Chuyện hái quả & trồng cây
17/06/2012
Cuộc thi Vietnam’s Got Talent vừa kết thúc. Có đến 9/14 tiết mục ca nhạc lọt vào 2 đêm chung kết và ¾ tiết mục ca nhạc vào Gala, nhưng quán quân lại là một cặp nhảy nhí duy nhất của Gala. Phải chăng làng ca nhạc thiếu việc trồng cây nên không thể có những quả ngọt?
Trong gần 10.000 thí sinh khắp mọi miền đất nước, ở mọi lứa tuổi đã tham gia Vietnam’s Got Talent (tuy chưa có con số thống kê chính xác), tỷ lệ của ca nhạc áp đảo các thể loại khác. Tuy nhiên, giải quán quân lại thuộc về tài năng khiêu vũ. Điều này cho thấy tài năng ca hát hiện nay quá hiếm, chưa ai đủ chinh phục khán giả để được mọi người công nhận là tài năng trong một cuộc thi quy mô lớn và kéo dài đến 6 tháng.
Nghĩ gì về một thực tiễn?
Không những Vietnam’s Got Talent mà nhiều cuộc thi ca hát khác cũng như thế. Người đoạt giải quán quân đa số không tạo được ấn tượng với công chúng và nhanh chóng mất hút trên thị trường âm nhạc. Điều này quá khác biệt với một số nước trên thế giới dù họ cũng sử dụng cùng “format” cuộc thi như ở Việt Nam.
Beach Boys tái hợp : Điệu ru mùa hè bất tận
Tuấn Thảo
15.6.2012
Đối với giới sành điệu, ban nhạc The Beach Boys được xếp vào hàng đại thụ của làng nhạc rock, có tầm cỡ ngang hàng với nhóm Tứ Quái The Beatles và Những hòn đá lăn The Rolling Stones. Vào mùa hè năm nay, nhóm The Beach Boys tái hợp nhân một vòng lưu diễn trên khắp thế giới, cùng với việc trình làng một tập nhạc mới.
Mang tựa đề That’s Why God Made The Radio, album này gồm toàn những ca khúc chưa từng được phổ biến, đánh dấu ngày xuất hiện trở lại của ban nhạc huyền thoại sau 20 năm vắng bóng sân khấu. Tập nhạc trước (Summer in Paradise) mà ban nhạc đã trình làng là vào năm 1992. Lần này, nhóm Beach Boys chọn tháng sáu năm 2012 để ra mắt cuộn album mới.
Tiếng đàn của Ivo Pogorelich
Nguyễn Đình Đăng
Tokyo 12/5/2012
Trời đổ mưa sau recital của Ivo Pogorelich đêm 9/5 vừa qua tại Suntory Hall ở Tokyo. Trên đường từ phòng hoà nhạc ra ga tầu điện ngầm, tôi vô tình đi sau hai nữ khán giả đứng tuổi. Người phụ nữ châu Âu cất giọng nói to với bà bạn Nhật của mình như để người đi quanh cũng nghe thấy:
– Bùm, bùm..! Không, đó không phải “gu” piano của tôi!
*
Trong tour diễn tại Nhật lần này, Ivo Pogorelich trình tấu ở 3 thành phố: Kanazawa, Nagoya, và Tokyo. Hai buổi diễn ở Tokyo đều tại Đại khán phòng Suntory Hall. Phòng hoà nhạc này (khai trương năm 1986) là một trong 7 phòng hoà nhạc hạng nhất thế giới được thiết kế theo kiểu vườn nho, với 2006 chỗ ngồi vây quanh sân khấu, sau Berliner Philharmonie (2440 chỗ), Walt Disney Concert Hall tại Los Angeles (2265 chỗ), và Sapporo Concert Hall (2008 chỗ). Nhạc trưởng huyền thoại người Đức Herbert Von Karajan từng gọi Suntory Hall là “hộp trang sức của âm thanh“. Người sáng lập và bỏ tiền ra xây dựng Suntory Hall là nhà tư bản đồng thời là người mê nhạc cổ điển, ông Keizo Saji (1919-1999) – chủ hãng rượu whiskey Suntory.
Nỗi lòng của cô đào cải lương Thanh Thủy
Ngành Mai
8.6.2012
Cô đào tài sắc Thanh Thủy với hai khả năng: Ðàn tranh và diễn viên sân khấu. Yêu thích và nhiệt tình với sân khấu cải lương, nhưng khổ nỗi là vào nghiệp cầm ca ở thời kỳ mà bộ môn nghệ thuật này lâm vào cảnh khủng hoảng trầm trọng, và dần dần đưa đến kiệt quệ.
Nữ nghệ sĩ Thanh Thủy. (Hình: Bộ sưu tập của Ngành Mai)
Triển lãm Paris qua muôn ngàn bài hát
Tuấn Thảo
7.6.2012
Paris muôn thuở là nguồn cảm hứng bất tận đối với giới văn nghệ sĩ. Nhưng bạn thử đoán xem đã có bao nhiêu bài hát viết về Paris ? Trước câu hỏi này, ngay cả những người dân sống lâu năm ở thủ đô Pháp chưa chắc gì đã biết câu trả lời. Nhưng theo thống kê chính thức, từ trước tới nay đã có hơn 2750 ca khúc với chủ đề Paris.
Nguyên Thảo – Xoa đầu cũng còn hơn là bị đánh đòn!
Bạch Vân
6/2012
Cái tên đẹp đẽ này xuất hiện rầm rộ, mất hút không tiếng tăm, thi thoảng bùng phát trong một vài khoảnh khắc rồi lại im ắng… Giống như một ngôi sao băng, Nguyên Thảo tồn tại giữa showbiz Việt như một giá trị riêng, không ồn ào, khó tiếp cận và lầm lũi với con đường của riêng mình?
Còn có bao nhiêu đỉnh núi ngoài kia?
Tôi nói chị lầm lũi bước đi trên con đường mà không phải bất cứ một tính từ nào khác? “Lầm lũi” – Chị thấy tôi dùng từ đó có đúng không?
Tôi không thích câu hỏi này chính bởi tôi không thích từ “lầm lũi” đó. Và tôi cũng chẳng muốn miêu tả mình trong một tính từ nào khác. Với tôi, những chuyến đi như những trải nghiệm và có thế nào thì cũng mang giá trị của riêng nó. “Cô đơn”, “lặng lẽ”, “đơn độc”, “khó tiếp cận” hay còn nhiều từ ngữ nữa mà anh và nhiều người khác dành cho tôi lắm. Có những lúc tôi nhận được những câu hỏi nhẹ nhàng thú vị. Nhưng cũng có lúc tôi cảm thấy thật ngại, cảm thấy không thoải mái như lúc này… (ngẫm nghĩ một hồi lâu). Có lẽ anh đã có phần đúng. Có những khoảng thời gian tôi cô đơn thật, tôi sống lặng lẽ. Và cũng có lúc tôi được nghe rằng tôi là người rất khó gần… Và đương nhiên, cũng có khoảnh khắc tôi đã “lầm lũi” thật. Đó là những trải nghiệm chẳng mấy thú vị. Nhưng khi tôi hồi phục và cố gắng hồi phục, tôi thấy mình trở nên mạnh mẽ và kiêu hãnh hơn, như mình đã leo lên được đỉnh Everest vậy. Tôi vẫn tự hỏi còn có bao nhiêu đỉnh núi ngoài kia? Và chắc mình sẽ còn cần thêm nhiều lần “lầm lũi” như thế nữa.
Nhiều người nói, con đường chị đang đi sẽ sáng sủa lắm, nếu chị tham vọng. Thực tế chị có tham vọng không?
Tôi có chứ! Tôi có tham vọng. Tham vọng lớn nhất đời tôi là cân bằng được cuộc sống của mình. Tham vọng lớn thứ hai là hát cho thật hay. Nghe buồn cười phải không? Hát cho thật hay, có lẽ nó cũng là một đỉnh cao nhất, xa nhất, lâu nhất và mơ hồ nhất. Nhưng với tôi thời điểm này, có lẽ là khoan mơ đến đỉnh, mà cứ phải trèo đi đã…
Chị kén chọn show diễn để làm gì? Chị không sợ người ta quên chị à?
Tôi đâu có kén show! Và tôi cũng sợ nhất là khán giả quên mình. Mấy năm qua, tôi vẫn chưa ra được album mới, tôi cũng thấy ngại lắm chứ, với khán giả, và với cả chính mình…
So với album đầu tay “Suối và cỏ”, chị đã hát khác đi rất nhiều. Rõ ràng một người không học hát thì không thể làm được như chị! Thời gian im ắng, chị đi học đấy à?
Tôi vẫn cố gắng học cách kiểm soát được tư duy và giọng hát của mình. Thực ra, tôi vẫn đang đi tìm người hướng dẫn mình về phương pháp. Còn thời gian qua, chủ yếu tôi toàn tự học thôi!
Rất nhiều ước mơ cần phải có tiền
Ngoài việc học thanh nhạc, lẽ ra chị nên coi các sân khấu biểu diễn nhỏ cũng là một sàn tập luyện cho những lần bước ra sân khấu lớn chứ?
Thực ra trước khi được mọi người biết đến, tôi đã từng là một ca sĩ hát phòng trà hàng đêm, hát nhiều thứ lắm… Đó là quãng thời gian tập luyện cho một công việc chính thức sau này như mọi người đã biết. Nhưng tôi nghĩ, thời điểm này có nhiều ca sĩ mới vào nghề cần những sân khấu ấy hơn tôi.
Không phải vì tiền à?
Tiền cũng quan trọng. Nhưng tiền không quyết định thay bản thân mình được. Với tôi, tiền là phương tiện.
Chị không sợ mang tiếng kén khán giả sao?
Nói thật, tôi nghĩ mình không phải là mẫu hình một nghệ sĩ quá kén khán giả, nhưng chắc chắn cũng không thể trở thành một nhân vật quá đại chúng. Những nhân vật như thế đòi hỏi rất nhiều tố chất mà tôi không có, ví dụ như sự biến hóa, tính quảng giao, sự thân thiện… và cả sự hy sinh nữa.
Hy sinh?
Chứ sao? Chẳng hạn khi anh rất nổi tiếng, ai cũng biết đến anh. Anh sẽ không tự nhiên khi ra đường nữa. Tôi thì khác. Tôi cảm thấy thoải mái với nhịp sống của mình, thi thoảng có người nhận ra thì chào hỏi nhẹ nhàng. Thêm nữa, tôi cũng rất thích được ngồi yên và quan sát mọi người xung quanh…
Nhưng nếu như chị tận dụng mọi cơ hội chạy show, dư dả tiền bạc, chị cũng sẽ có điều kiện làm âm nhạc cầu kỳ, kỹ lưỡng hơn? Như Tùng Dương kia kìa, tiết giảm ma quái đi, mở rộng biên độ âm nhạc và công chúng, rồi có thêm tiền để làm show, làm album ở nước ngoài…, về Việt Nam dọa được khối người?
Nếu được thế thì nói làm gì! Đúng là nếu có tiền thì sẽ làm được nhiều thứ lắm! Rất nhiều ước mơ của mình cần phải có tiền. Chẳng hạn lúc này, tôi cũng mơ được làm một liveshow, nhỏ nhỏ thôi nhưng đúng thứ âm nhạc mình thích, trước một khán phòng chừng 500 người thôi, nhưng đều là những người yêu quý mình… Nhưng mà phải có tiền thì mới làm được! Tùng Dương tài năng và thông minh, nên cậu ấy đi nhanh, trưởng thành cũng nhanh. Cậu ấy có quyền tự hào vì những đồng tiền cậu ấy tự kiếm ra bằng tài năng của mình. Dương dọa được nhiều người lắm, trong đó có tôi…
Từng thấy chạnh lòng
Người ta gọi chị là diva thứ 5 kìa, chị thích không?
Cũng thích. Vì tôi là fan của các diva.
Cái ghế nóng đấy “nhạy cảm” lắm, người chưa được ngồi thì muốn ngồi, người được mời ngồi thì lại chối đây đẩy. Hay nhỉ?
Công nhận!
Chị có nghe nhiều các diva trẻ của thế giới không? Cuối cùng thì giọng ca nào cũng mang dấu ấn lấp ló của những giá trị số 1 như Ella Fitzgerald, Aretha Franklin, Whitney Houston, Madonna…
Tôi nghe nhiều và thích nhiều. Anh nói đấy nhé, nhưng đúng là nhiều ca sĩ lớn đặt nền tảng và dấu ấn quá mạnh mẽ. Như Whitney chẳng hạn, chỉ đến khi cô ấy mất đi người ta mới cảm thấy sự hụt hẫng quá lớn. Nhiều diva trẻ không thay thế được những dấu ấn tài năng của các diva “cựu trào” vì ở họ không chỉ có âm nhạc, mà còn là cảm xúc, sự tinh tế… – đều là những bài học lớn để bước vào nghề. Ở Việt Nam, tôi bắt đầu hát khi tất cả các diva Việt Nam đều đang tỏa sáng và tôi nhìn vào quầng sáng ấy để ao ước – làm sao mà được như các chị. Và tôi nghiệm ra rằng, các diva giống như các giá trị khó thay thế. Các giá trị ấy tạo ra quyền năng.
Chị đang hướng mình đến dòng nhạc nào thế? Gần đây thấy chị thích hát theo lối bán cổ điển – nghe có vẻ thách thức giọng hát nhưng lại thiếu sự sáng tạo đấy nhé!
Tôi vẫn như người đang bước đi, tôi thận trọng nhưng tôi cũng muốn thử thách nhiều… Tôi còn nhiều dự định, có thứ đang làm, có thứ sẽ làm, sau khi mình tích lũy đủ.
Ngày xưa chị bị nói là nép bóng Mỹ Linh. Giờ thì khác lắm rồi…
So sánh đó từng khiến tôi cảm thấy chạnh lòng dù để giống được chị Mỹ Linh, xét cho cùng là một sự hãnh diện. Bởi đối với tôi, đó không chỉ là một giọng hát tuyệt đẹp mà cá nhân chị ấy còn là một người phụ nữ tuyệt vời mà tôi rất yêu quý. Chị Linh hát đẹp lắm, từng chữ đều đẹp hơn nếu chị ấy hát. Sau này, khi tôi có điều kiện làm việc với nhiều nhà sản xuất hơn, định kiến ấy ở mọi người mới bớt đi. Câu hỏi của anh làm tôi vui, vì ít nhất mọi người cũng đã nhìn ra Nguyên Thảo rồi!
Tôi thấy từ Thanh Lam, Mỹ Linh đến Trần Thu Hà đều không ngớt lời khen chị. Có bao giờ chị nghe đến những lời khen đó không?
Có chứ! Tôi vui lắm, tôi thích được khen mà, có bao giờ thích bị chê đâu!
Kể cả khen kiểu… “xoa đầu”?
Xoa cũng được, vì ít nhất là mình còn được khen mà không bị đánh đòn!
Nghe nói, vì quý trọng tài năng của Võ Thiện Thanh mà chị đã trao toàn bộ số phận album mới, con đường âm nhạc phía trước cho anh ấy? Thế có mạo hiểm không?
Tôi quý trọng tài năng anh Võ Thiện Thanh từ lâu rồi. Quý anh ấy từ âm nhạc cho đến lối sống, con người của anh ấy. Anh Thanh làm nhiều album cho các ca sĩ mới, tôi thấy album nào cũng thành công, cũng tạo được những dấu ấn rất riêng cho anh ấy và từng ca sĩ. Anh Thanh giỏi thế, tôi không tin tưởng sao được. Tôi tin tuyệt đối và chẳng thấy mạo hiểm gì cả.
Liệu anh Thanh có nhìn thấy tính thời điểm và sự cần thiết để thúc đẩy sự xuất hiện của chị sớm hơn không?
Tôi cũng sốt ruột lắm, nhất là khi nghe mọi người hỏi thăm và thúc ép. Nhưng anh Thanh bảo tôi: “Em có muốn anh làm tốt nhất cho em không, vậy thì em đừng hối thúc anh!” Anh Thanh tốt với tôi, và tôi tin anh ấy sẽ làm cho tôi những thứ tốt nhất.
Mình tôi làm sao… có bầu được!
Thôi, nói ít chuyện chuyên môn thôi! Xin hỏi chị, thực hư cái tin đồn chị có bầu vì bộ đầm trong đêm chung kết VGT vừa qua?
Thì anh nhìn tôi đi… Cái đầm đó ở ngoài đẹp lắm, không hiểu sao quay hình lên mọi người lại thấy nó giống đầm bầu.
Không có bầu, thì liệu bao giờ chị sẽ có bầu?
Mình tôi sao làm tôi có bầu được!
Chị thích làm mẹ chưa?
Thích chứ! Phụ nữ ai lại chẳng thích được làm mẹ vì đó là điều tuyệt vời nhất.
Chị có ế chồng thật không đấy? Hay cả ế người yêu nữa?
Tôi không biết.
Chị kín tiếng đến mức người ta nói chị đồng tính đấy!
Kệ người ta nói đi! Phụ nữ chơi với phụ nữ thì nói là đồng tính, còn chơi với đàn ông thì nói là cặp bồ…
Nếu cứ một thân một mình thế này, sẽ khó khăn cho chị lắm đấy! Vì ít ra phải có người chia ngọt sẻ bùi chứ?
Đấy là lý tưởng anh ơi, ai chẳng muốn thế!
Chị vẫn ở nhà thuê đấy à?
Ở nhà thuê bây giờ đang là mốt đấy! Tôi thích ở nhà thuê, nhưng tôi sợ phải chuyển nhà lắm.
Chị có xe hơi chưa?
Tôi chưa cần phải mua xe. Lúc này tôi nghĩ mình không cần thiết phải đặt thêm một chiếc xe nào trên đường phố. Phương tiện đi lại lúc này của tôi là taxi, có thể nói là tạm ổn.
Tôi đã từng mất cân bằng
Xin lỗi, đúng là chị không thích những câu hỏi lá cải kiểu trên. Nhưng ai cũng tò mò cả. Và chị có quyền không trả lời!
Vâng. Nhưng tôi cũng cho rằng tôi trả lời được mọi câu hỏi của anh. Câu hỏi không bằng cách hỏi mà!
Chị có vẻ xù lông nhím với báo chí nhỉ?
Không hẳn. Tôi cho rằng mình thận trọng một chút cũng là tôn trọng những nhà báo giỏi và có tâm.
Nhiều người biết một tai nạn của chị với báo chí. Chị muốn quên nó đi, nhưng xin lỗi, rất mong chị nói với chúng tôi, những nhà báo, rằng chị đã mất gì?
Tôi đã buồn và rõ ràng tôi đã mất đi sự cân bằng trong cuộc sống. Có lẽ tôi nên cân nhắc nhiều hơn. Đó cũng là một bài học. Hãy cho tôi giữ lại một chút riêng tư cho riêng mình!
Chuyện buồn đó, lỗi tại ai: tại chị hay tại nhà báo nói không đúng sự thật?
Tôi không nhắc đến chuyện này từ lâu. Tôi cũng không muốn đổ lỗi cho ai nữa. Thực tế thì mỗi một sai lầm nào đó bao giờ cũng bắt đầu từ bản thân mình. Và tôi nghĩ rằng để cuộc sống đẹp hơn, ai cũng nên học cách tha thứ. Tôi vẫn đang từng ngày làm việc lương thiện và mong muốn đem lại những điều tốt đẹp nhất cho gia đình và những người thân xung quanh tôi. Và tôi hiểu rằng, với gia đình tôi, sự bình yên là điều quý giá nhất, không thể mất đi, và nó lớn hơn tất cả những thành công hay tiền bạc.
Tức là chị sẽ không bao giờ đánh đổi điều gì cho sự bình yên đó?
Đúng. Tôi coi gia đình mình như một chốn an toàn và yên ổn nhất. Sóng gió có thể đến với cuộc sống của tôi nhưng tôi sẽ không để nó chạm đến chốn riêng này. Những khi mệt mỏi, thất vọng và kể cả những lúc thành công, hạnh phúc nhất, tôi sẽ trở về nhà, bên gia đình.
Chị tin vào những điều mình đang làm?
Tôi không hoàn toàn tin vào luật nhân quả. Nửa có, nửa không, có thể nói là không chắc chắn. Nhưng tôi tin vào bản thân mình. Tôi cố gắng chọn cho mình một đời sống thiện lành, để mỗi tối tôi được ngủ thật ngon, mơ thật đẹp, và không mơ gì thì càng tốt! Buổi sáng thức dậy, thật trong trẻo cùng ly cà phê đen. Chỉ có những nỗi buồn hay những thử thách trong cuộc sống mà mình phải vượt qua, chứ không phải là sự sợ hãi…
Bạch Vân thực hiện
Theo Đẹp 6/2012
Nguồn: http://nguyenthao.net/index.php/phong-van/215-nguyen-thao-xoa-dau-cung-con-hon-la-bi-danh-don
Nhạc Từ Công Phụng, tuổi thanh xuân và lối thiên đàng đã lấp…
Bích Huyền
5.6.2012
Kể từ trên nửa thế kỷ trước, có một người nhạc sĩ với cây đàn ghi ta, trong trang phục quần xanh áo chemise trắng quen thuộc của sinh viện học sinh thời ấy cất tiếng hát lên bản tình ca “Bây Giờ Tháng Mấy,” bản tình ca đầu đời trên sân trường Ðại Học Văn Khoa Saigon, những gương mặt trong sáng, những ánh mắt lấp lánh như trăng sao của tuổi trẻ một thời đứng, ngồi say sưa theo dõi.
“Bây Giờ Tháng Mấy,” sáng tác đầu tay của Từ Công Phụng được hát lên đã làm rung động biết bao nhiêu con tim đứng ngồi chật ních trên thềm đất Văn Khoa…
Nhạc sĩ Quốc Bảo: “Tôi đã chết đâu!”
08/06/2012
Cay đắng hay ngọt ngào với tôi đều có ý nghĩa như nhau, đáng quý như nhau. Trải nghiệm nào cũng tốt cả!
Xuất hiện đột ngột vào “giai đoạn vàng” của nhạc Việt – Quốc Bảo ngoài sáng tác còn được đánh giá cao với vai trò nhà sản xuất. Quốc Bảo gặp hạn, một cú vấp với dư luận. Mất vài năm để mùa quả đắng đi qua, mùa quả ngọt lâu lắm vẫn chưa về với anh.
Loreen, từ Idol đến Eurovison
Nguyên Minh
08/06/2012
(TT&VH Cuối tuần) – Trong khi người Anh đang sôi nổi tranh luận ầm ầm trên các phương tiện truyền thông để lí giải vì sao họ đưa một huyền thoại đến Eurovision mà vẫn bị loại thẳng cánh thì ở Thụy Điển, cả nước đang đón mừng con én nhỏ của họ, Loreen, người vừa mang Xuân đến giữa Hè.
Én nhỏ
Năm nay Eurovision đúng là lắm bất ngờ. Người Nga đưa toàn các bà cụ đến thi, người Anh thì đưa Engelbert Humperdick để đảm bảo tiêu chuyển ngôi sao của ông sẽ được vị nể hơn, người Pháp cũng không kém cạnh, đưa ca sĩ được yêu thích Anggun đến trình làng… Và tất cả đều ra về tay trắng. Kẻ ở lại cuối cùng là Loreen, người Thụy Điển. Đáng nói là trong số 18 quốc gia bầu điểm tuyệt đối cho Thụy Điển thì có cả ba nước kể trên. Gần 40 năm tính từ ngày ABBA đăng quang Eurovision 1974 mang về cho Thụy Điển giải thưởng đầu tiên, đến nay, Loreen đã trở thành người thứ 5 làm rạng danh quê hương mình và đưa Thụy Điển đứng sau Thụy Sỹ, trở thành những quốc gia đoạt nhiều giải Eurovision nhất châu Âu.
Loreen trình diễn ca khúc Euphoria tại cuộc thi âm nhạc Eurovision 2012
Tôi Yêu Em
Mai Xuân Vỹ
2.2012
Thứ Hai. Đầu tuần vẫn thường là ngày chaotic, monday blue hay nếu là bình thường thì là coffee heavy day. Nhưng thứ Hai này tôi có một niềm vui đầu tuần nhẹ nhàng. Niềm vui ấy khiến tôi bước qua bên kia đường gọi một ly cà phê, rồi tự thưởng cho mình ít phút ngồi dưới ánh nắng dìu dịu của buổi sớm mai. Với bóng nắng đậu lại trên những ô cửa kính, hắt ngược những chùm sáng chói mắt.
Tôi nhận được hai email của Bảo, không phải vào thứ Hai mà là thứ Sáu tuần trước. Bảo gửi 4 giờ Sàigòn, là 8 giờ tối ở Melbourne. Giờ ấy tôi đã về nhà, và thường là tôi không đọc mail vào cuối tuần trừ phi phải bắt buộc. Bảo không bắt. Tôi cũng không đọc.
Trong mail, Bảo đùa là ai quen tôi cũng bị sao quả tạ chiếu. Rồi kể ra mấy cái tên …
Còn trong mail kia -đúng ra chỉ là một cái mail- cái này chỉ là “lời nhắn” qua LinkedIn với một bài hát mới của Bảo. Tôi Yêu Em.
Người Israel “nổi giận” vì âm nhạc của Wagner
Tuấn Vĩ
07/06/2012
(TT&VH) – Theo kế hoạch, vào ngày 18/6, một chương trình hòa nhạc của nhà soạn nhạc Đức Richard Wagner sẽ được tổ chức tại Trường ĐHTH Tel Aviv ở Israel. Nếu diễn ra theo đúng kế hoạch thì đây sẽ là một sự kiện mang tính lịch sử ở Israel bởi nó phá bỏ được một luật bất thành văn ở đây. Thế nhưng, chương trình hòa nhạc này đã bị hủy bỏ.
Chương trình hòa nhạc này do Hiệp hội Israel Wagner “đặt hàng”. Hàng trăm nhạc sĩ từ nhiều dàn nhạc ở Israel đã được triệu tập. Họ đã luyện tập 2 khúc dạo đầu Tannhäuser và The Mastersingers; Siegfried Idyll – bản dành cho dàn nhạc để minh họa cho một ý thơ và một cảnh trong vở opera Tristan and Isolde.
Wilhelm Richard Wagner
Nhạc sĩ Quốc Bảo: Tự dưng mà tôi yêu
Quốc Bảo
07/06/2012
Tự dưng thôi.
1. Tôi yêu Hà Nội, tự dưng. Chắc vì tôi mê phở. Một tháng rưỡi bay ra bay về Hà Nội – Sài Gòn, tôi toàn ăn phở, từ những nồi phở xập xệ hè phố đến tiệm bàn ghế khang trang, ăn đủ loại đủ kiểu đủ vị, ăn trong cái giá lạnh lâm thâm những chiều mưa, ăn trong cái nóng hầm hập bỏng rẫy giữa trưa. Chuyến bay từ Sài Gòn ra Hà Nội canh cánh một nỗi nhớ: nhớ phở.
Có thế mà làm nên tình yêu với một vùng đất.
Tự dưng mà tôi yêu những con phố ven hồ Halais, nơi tôi đi dạo, thường là một mình, nhiều buổi chiều liên tiếp. Những đoạn phố thẳng hàng, song song, bờ hè rộng thênh, nắng trải đều mênh mông và trên đầu mây rất thấp. Mẹ tôi bảo, mẹ muốn về quê Thái Bình rồi vòng lại Hà Nội vài hôm, thích hồ Halais lắm, thích những con phố ấy hơn khu phố cổ nhiều. Mẹ tôi xa Hà Nội đã sáu mươi năm mà còn nhớ hồ Halais, và tất nhiên, nhớ phở.
Tuổi Hồng
Thanh Quí
06.06.2012
Trời Sài Gòn mấy hôm nay khi nắng khi âm u, cái nắng gắt thường ngày tự nhiên bỏ đi đâu vắng nhường lại cho cái khí trời tương đối mát mẽ, dễ chịu cho những ngày đầu tháng sáu. Sáng hôm nay cũng vậy, lúc bước ra khỏi nhà leo lên xe rồ máy tôi cũng lại thấy trời ảm đạm, tôi liền buông tiếng hát:
Hôm nay em đi trời không có nắng
Nhưng sao đôi má em lại bừng bừng
Nơi em đi qua lửa không bốc cháy
Nhưng sao đôi má em như người say…
(Tuổi Hồng – Phạm Duy)
Thái Hiền trình bày Tuổi Hồng
Một giờ với Nguyễn Ánh 9
Hoàng Trâm
05/06/2012
Có lẽ dường như là một thói quen, người nghệ sĩ đến sớm hơn giờ hẹn – để suy tư, để cảm thấy thân quen với không gian trước những buổi biểu diễn?
Nguyễn Ánh 9 có lúc rất hóm hỉnh nhưng đôi khi trầm tư, đã nói rất thật lòng về cuộc đời mình, về những người hát nhạc của mình và cả những cái dở, cái chưa đẹp của những người làm nghệ thuật, mong góp ý chân thành cho những ai muốn tìm đến nghệ thuật chân chính.
Nghệ sĩ Bùi Công Duy: Không có tiền, nghệ thuật khó tồn tại
Lam Ngọc
4.6.2012
(TT&VH) – Gần đây, ai gặp Bùi Công Duy cũng thấy anh bận rộn hơn trước rất nhiều. Không chỉ chấm thi, lên sân khấu và giảng dạy, anh còn tất bật cả với những công việc tưởng như chẳng liên quan đến một người nghệ sĩ vốn chỉ quen với cây đàn như lên lịch chương trình, dàn dựng tổ chức, xin tài trợ cho đến việc bán vé.
Bùi Công Duy và Nguyên Thảo trong chương trình KGAN 9 Tiếng Chuông Ngân, Noel 2011, Hà Nội
Quốc Bảo: “”Đắng cay để làm gì?”
Kim Yến
5.6.2012
Nhạc sĩ Quốc Bảo chọn sáng tác nhạc để thể hiện niềm đam mê âm nhạc, sưu tập máy ảnh để thỏa niềm đam mê phiêu lưu, và gần đây nhất là sưu tập bút máy để tìm sự cân bằng trong cuộc sống.
Đó là lúc anh tìm lại chính mình và thăng hoa cùng sự cân bằng hoàn hảo.
Từ bài hát đầu tay “Em về tinh khôi” cho đến nay, những giai điệu anh viết ra đều thật đẹp, thật dịu ngọt. Làm thế nào để anh có thể vượt qua những cay đắng đời người để viết những ca từ ve vuốt thật nhẹ nỗi đau như thế?
Đắng cay để làm gì, chúng ta có được bao ngày để sống đâu! Hơn nữa, tôi chưa bao giờ cảm thấy đau đến mức phải oán hận, ngay trong lúc đau tôi vẫn thấy một điều gì đó như niềm an ủi. Tôi đem an ủi đó truyền lại người khác, qua các bài hát. Một bài hát có hồn, có chất, vượt ra ngoài cảm xúc cá nhân mà đặt vào đó một cảm xúc khách quan nhưng sâu sắc, đòi hỏi người nhạc sĩ cũng cần có “gu” thẩm âm và thẩm xúc rất cao (Cười). Nghe có vẻ hơi lạ, nhưng đó là sự thật.
Quốc Bảo: “Tôi ưa những giai điệu giản dị nhưng đẹp đẽ, thích những thứ thuần nhất và cân bằng”
Dường như sự đam mê nhiều môn nghệ thuật khác nhau đã giúp anh đi thật sâu vào thế giới của âm nhạc và hình thành gu thẩm mỹ tinh tế, khác biệt?
Không còn bộ môn nghệ thuật nào đứng độc lập, tách biệt trong thời buổi bây giờ. Với tôi, tôi chọn cho sưu tập bút máy và máy ảnh. Thú sưu tập cho tôi điều lớn nhất, đó là những câu chuyện kể bất tận ẩn giấu trong các đồ vật ấy. Máy ảnh, mỗi chiếc máy một lịch sử. Bút, mỗi cây bút một câu chuyện. Mà không chỉ là chuyện giải khuây, tôi còn dùng chúng làm “phương tiện thiện xảo” nói theo kinh Phật, để đạt đến những niềm vui sâu hơn, lớn hơn. Sưu tập bút máy còn khiến tôi nghiệm ra rằng: người biết chơi bút, biết nâng niu nó, viết ra những nét chữ đẹp, thì rất khó làm những chuyện vớ vẩn.
Thế còn máy ảnh thì sao, nghe nói anh có bộ sưu tập máy ảnh rất đáng ngưỡng mộ?
Sưu tập máy ảnh với tôi như một cái duyên. Tôi còn nhớ Tết năm 2008, cả một tủ đựng gần 60 chiếc máy ảnh mà tôi cất công sưu tầm bỗng không cánh mà bay. Tưởng là hết duyên, nhưng sau bỗng dưng lại không dứt được. Tôi đặc biệt không chơi máy kỹ thuật số mà chỉ say mê máy ảnh cổ. Với tôi, sưu tập được một chiếc máy cổ cũng như thưởng thức được ly rượu ngon. Nhấm nháp thú vui không thuần tuý để say, mà đó còn là cách nói lên văn hóa sống và tìm cảm hứng cho những sáng tác mới của mình.
Hiện có bao nhiêu người giống anh, thích sưu tập máy ảnh cổ và bút máy?
Đầu tiên có thể nhắc đến Hội chơi máy ảnh Leica ở Việt Nam, thỉnh thoảng mấy anh em có họp mặt ở Hà Nội. Còn với thú chơi bút máy, tôi phải thú thật là mình chưa có duyên gặp người nào đồng sở thích tại Việt Nam. Tôi gọi nó là “thú chơi cô đơn” cũng vì lẽ đó.
Triết lý sống nào đã giúp anh vượt qua mọi thị phi để luôn là mình, bình thản, kiêu bạc và đa cảm?
Châm ngôn của tôi đơn giản, mỗi con người đều có những góc hoàn hảo, và chưa hoàn hảo. Cuộc sống có những lúc thị phi nhưng cũng thật nhiều điều thú vị. Điều quan trọng nhất để giữ tâm hồn luôn lạc quan đó là tìm đến sự cân bằng hoàn hảo. Hãy sống hết mình với niềm đam mê và giữ mình trong sự lạc quan, nhẹ nhõm. Đó là lúc chúng ta đã đạt được cảnh giới của sự bình yên và cân bằng.
Cảm ơn anh vì buổi trò chuyện thú vị này!
Kim Yến
Nguồn: Đẹp
Tiếng Đàn Trong Ngõ Trúc
Mai Xuân Vỹ
3.6.2012
Đó là một con ngõ không tên. Chỉ vì ngõ ấy mọc nhiều trúc xanh, người ta gọi nó là Lục Trúc hạng. Là ngõ trúc xanh.
Ông già giỏi đàn ở trong ngõ trúc ấy cũng không có tên. Bởi ông ở trong con ngõ đầy trúc xanh nên được gọi là Lục Trúc ông.
Trong toàn bộ câu chuyện Tiếu Ngạo Giang Hồ, đây có lẽ là lúc cơ nhỡ nhất của anh chàng lãng tử Lệnh Hồ Xung. Sư phụ anh đưa toàn bộ đệ tử phái Hoa Sơn từ Thiểm Tây xuôi nam về thành Phúc Châu, là nơi xưa kia vốn là Phước Oai Tiêu Cục của Lâm Chấn Nam ở tỉnh Phúc Kiến, quê nhà của Lâm Bình Chi. Trên đường đi họ ghé lại nhà ngoại tổ của Lâm Bình Chi ở thành Lạc Dương, là khoảng một phần ba đường từ Thiểm Tây xuôi nam về Phúc Kiến. Lúc này Lệnh Hồ Xung đang bị nội thương trầm trọng, mất hết công lực, lại phải sống cảnh ăn nhờ ở đậu ở nhà ngoại tổ Lâm Bình Chi, bị đám con cháu Vương Nguyên Bá khinh nhờn, bị sư phụ gán tội đánh cắp Tử Hà bí kíp và ngộ sát Lục Đại Hữu -là người sư đệ anh ta yêu mến nhất chỉ sau Nhạc Linh San. Lại thêm chuyện hàm oan tội đánh cắp Tịch Tà Kiếm Phổ …
Dương Thụ: Nhạc sĩ của những khúc tình ca
Thủy Liên
3.6.2012
(PL&XH) – Những ca khúc đã đi vào đời sống âm nhạc đương đại với tình cảm da diết và lời hát đẹp như một bức thi họa tình tứ, êm ái… Nhắc đến những bài hát đó, không thể không nhắc đến nhạc sĩ Dương Thụ.
Có lẽ, bất cứ ai yêu âm nhạc cũng đều ít nhiều thuộc một vài giai điệu với sự khát khao yêu thương, nhẹ nhàng nhưng sâu lắng, trầm tĩnh nhưng dậy sóng… Những ca khúc đã đi vào đời sống âm nhạc đương đại với tình cảm da diết và lời hát đẹp như một bức thi họa tình tứ, êm ái… Nhắc đến những bài hát đó, không thể không nhắc đến nhạc sĩ Dương Thụ.
Thưa nhạc sĩ Dương Thụ, là một nhạc sĩ đã đi vào đời sống âm nhạc đương đại với những tình khúc làm mê say bao trái tim khán giả, giờ anh lại ra cuốn sách “Cà phê… mưa”, có vẻ như các nhà văn đang có một… đối thủ khá nặng ký đây!
Như tôi đã từng trả lời phỏng vấn đâu đó rằng, tôi không bỗng dưng viết văn vào cái tuổi này. “Cà phê… mưa” chỉ là tập hợp những bài báo tôi đã viết cách đây 20 năm. Đây là những bài viết về văn nghệ, viết trả lời phỏng vấn, viết đối thoại. Nói viết văn, các ông nhà văn cho “ăn đòn” đấy. Khi những bài báo tập hợp thành cuốn sách, nó không còn là những bài báo riêng lẻ. Sách được xuất bản không phải để bạn đọc bỏ tiền túi ra mua về những chuyện tầm phào. Tôi cố gắng lựa chọn, cắt bỏ và sắp xếp chúng trong một hệ thống để nó có thể nói lên một điều gì đó, cái điều có thể chia sẻ được với mọi người.
Giai điệu âm nhạc của Dương Thụ, nếu được lắng nghe vào lúc những giọt mưa tí tách ngoài hiên thì cái sâu lắng nhẹ nhàng như ngấm sâu vào lòng người và cho ta cảm giác buồn trong sáng và đầy cảm hứng sáng tạo. Bản thân ông, thường thì cảm xúc và cảm nhận như thế nào trong và sau khi sáng tác những ca khúc ấy?
Đây là chuyện khó trả lời. Nếu trả lời thì dài lắm. Bạn có thể đọc bài “Đánh thức” trong cuốn “Cà phê… mưa” của tôi.
Trong âm nhạc, ca từ và giai điệu của Dương Thụ luôn được trau chuốt cẩn thận. Khi sáng tác ca khúc, ngoài vai trò là một nhạc sĩ, ông có thường đặt mình vào vai trò của người nghe?
Với mỗi bài hát, giai điệu và ca từ là quan trọng nhất nên không thể cẩu thả. Nhưng sáng tác âm nhạc với tôi là sự sáng tạo, nó không giống công việc của một người thợ mỹ nghệ. Vẻ đẹp tâm hồn của người làm nhạc bộc lộ trực tiếp trong giai điệu và ca từ, nó rất tự nhiên, không phải là kết quả của sự trau chuốt khéo léo. Mỗi nhạc sĩ có quan niệm và cách viết nhạc riêng. Với tôi, tôi chỉ làm theo những gì mình cảm xúc. Điều này khiến nhạc của tôi không có nhiều người nghe. Chỉ người nào có chút gì đó giống tôi thì mới nghe nhạc Dương Thụ thôi.
Nhạc của Dương Thụ thường buồn, cô đơn và luôn muốn tìm lại sự hoài cổ. Mỗi lần đặt bút sáng tác, thường thì tâm trạng của nhạc sĩ lúc đó thế nào?
Bài hát của tôi có thể man mác buồn, nhưng đó không phải nỗi buồn của kẻ cô đơn hay người hoài cổ. Nếu bạn thật sự yêu đời thì phải buồn thôi. Bạn có thể gọi đó là chủ nghĩa lãng mạn tích cực và thứ nhạc ấy của tôi nó có màu xanh chứ không phải màu vàng. Người không biết buồn là một kẻ vô cảm. Nhưng buồn đến mức phải kêu lên: “Tôi ơi! Đừng tuyệt vọng” thì lại đa cảm quá. Mà bạn biết đấy cái gì quá phần lớn là không tốt (đa cảm quá người Hà Nội văn minh gọi nó là “sến” đấy bạn ạ). Tôi rất nhớ những gì đã sống qua. Quá khứ sống trong tôi, cho tôi chiều sâu của cảm xúc. Tôi không lấy quá khứ để phủ nhận hiện tại. Quá khứ giống như gốc rễ để cái cây hiện tại trong tôi lớn lên. Tôi biết cô đơn là một giá trị thời thượng, nhưng có thể tôi cô độc chứ không cô đơn. Với tôi cô độc là riêng mình, là độc lập, còn cô đơn là lạc lõng, là bị bỏ rơi. Tôi không đến mức tội nghiệp như thế đâu.
Có nghĩa là chỉ khi thực sự có tâm trạng thì nhạc sĩ mới viết ?
Dĩ nhiên phải có tâm trạng thì mới viết. Có tâm trạng là lúc bỗng dưng ta xao xuyến vì một cái gì đó như: một tiếng còi xe lửa, một tiếng chim hót, ánh mắt của một người con gái ta chợt nhận ra lúc ngồi cà phê một mình trong quán vắng, tia nắng sớm bừng sáng qua cửa sổ, cũng có thể là mùi chợ, mùi đường phố, mùi hương ngọc lan cuối thu… Tất cả đi vào tai vào mắt, và mũi mình để rồi đánh thức một cái gì đó trong tâm tưởng mình. Cái gì đó được trừu tượng hóa thành giai điệu, thành hòa thanh, thành tiết tấu và cuối cùng ca từ làm cái công việc “hình ảnh hóa” cái trừu tượng đó. Bạn có nghe câu hát “Con chim nghiêng nghiêng trong nắng, vỗ cánh bay vào ngày xanh thắm”, bài “Bay vào ngày xanh”, một cái gì mơ mơ, mà man mác buồn, nó ảo và rất khó nói, đấy là hình ảnh hóa cái trừu tượng để diễn đạt tâm trạng tôi lúc ấy.
Nếu được chọn một vài ca khúc coi như “khuôn mặt” của Dương Thụ, thì nhạc sĩ sẽ chọn những ca khúc nào?
Chắc là không có một bài nào khắc họa được chân dung của tôi. Nghe tất cả các bài sẽ thấy hiện ra “khuôn mặt” của Dương Thụ. Còn đối với công chúng có lẽ họ thường nhận ra tôi ở các bài: Tiếng sóng, Vẫn hát lời tình yêu, Cho em một ngày, Họa mi hót trong mưa, Mong về Hà Nội, Gọi anh, Nghe mưa và nhất là bài Tháng tư về.
Ông nổi danh với nhiều sáng tác và ca sĩ “ruột”, nhưng nếu có thể tổng kết về cuộc đời làm nghề của mình, ông nhận thấy giai đoạn nào, ca khúc nào có thể coi là tâm đắc nhất, và ca sĩ nào là người ông có thể tin tưởng để giao phó một bài hát mà lòng có thể hoàn toàn yên tâm?
Tôi viết nhạc do nhu cầu nội tâm, ít khi đánh giá những gì mình làm ra. Có lẽ việc này là của người nghe. Còn ca sĩ thì có nhiều. Trước kia là Lệ Quyên, một diva nhạc nhẹ thời bấy giờ, sau là Hồng Nhung, Mỹ Linh và phần nào đó là Bằng Kiều. Bây giờ là Nguyên Thảo, Đức Tuấn và Khánh Linh.
Hiện tại, nhạc sĩ có một cuộc sống khá bình lặng nhưng dường như, để đạt được “độ” bình lặng ấy, đời sống của ông cũng đã từng trải qua nhiều va vấp trong cuộc đời, ông có thể chia sẻ về những tháng năm tuổi trẻ của mình?
Chia sẻ thì dài lắm, những va vấp mà bạn muốn biết tôi viết rất rõ trong “Cà phê… mưa”, bạn có thể đọc nó.
Các nghệ sĩ luôn viết về tình yêu. Tình yêu trong nhạc của Dương Thụ thường được ẩn vào những chiêm nghiệm về cuộc đời, về nhân thế, nhạc sĩ có thấy như thế là “hơi khôn” và bóng hồng trong âm nhạc của nhạc sĩ hơi “thiệt thòi” không?
Viết bài hát với tôi là một việc rất tự nhiên, không có tính toán, không có mục đích nhắm vào người nghe nên chẳng thể có chuyện khôn dại. Nghệ thuật là phần ảo, là “nghĩa bóng”, và giàu tính ẩn dụ, nó không kể những câu chuyện thật, cụ thể nên chẳng có ai thiệt thòi ở đây cả
Dương Thụ đã là cái tên gắn với đời sống âm nhạc đương đại với “gu” riêng. Bản thân nhạc sĩ, ông có thích “gu” của mình, và có bao giờ muốn thay đổi để “ồn ã” một chút?
Nếu bạn cho nhạc của tôi có “gu” riêng thì chắc chắn là tôi sung sướng lắm, nhưng… không biết mọi người có như thế không? Viết nhạc từ năm 16 tuổi đến nay đã 68 tuổi, tôi không chắc mình có “gu” riêng hay không thì nói gì đến việc thay đổi.
Ở tuổi này nhìn lại chặng đường âm nhạc và chặng đường đời đã qua, nhạc sĩ thấy mình đã được và mất những gì?
Với tôi sống là được. Cuộc đời là một phép cộng, nó không phải là một phép trừ nghiệt ngã. Buồn bã, đau khổ, thất bại cũng là được, được theo một nghĩa khác. Nhờ những bất hạnh thuở thiếu thời, những gian nan vất vả tuổi trưởng thành mới được tôi bây giờ, một Dương Thụ như các bạn biết.
Nghe đồn, nhạc sĩ Dương Thụ là một người khó tính. Ông có thừa nhận vậy không?
Tôi không phải là người dễ dãi trong công việc, luôn có một yêu cầu rất cao với bản thân và thường không bằng lòng lắm với những gì mình làm. Tôi không có cái tâm lý “văn mình vợ người” và thường rất lúng túng trước những lời khen của người khác. Cái khó tính ấy bắt nguồn từ lòng tự trọng. Còn những cái khó tính khác, có cái do lớn tuổi, dễ nổi cáu (vì thời trẻ phải nhịn nhục nhiều), có cái do hậu quả của nghề thầy giáo (trước đây (nghiêm túc, nghiêm khắc với những người làm việc với mình), có cái do tính nết trời sinh: thẳng thắn, bộc trực, cái gì cũng muốn minh bạch, đen trắng rõ ràng, mà cuộc đời đâu phải thế. Những cái khó tính kiểu như thế nào có hay ho gì, tôi biết nhưng không thể sửa chữa.
Trân trọng cảm ơn ông!
Thủy Liên
theo http://phapluatxahoi.vn/20120603083527741p1004c1030/duong-thu-nhac-si-cua-nhung-khuc-tinh-ca.htm
Hôm nay trời vào đông …
Nguyễn Sĩ Hạnh
1.6.2012
Hôm nay trời vào đông
Tình đã chết trong lòng
Niềm cô đơn chợt đến
Anh đã quên mùa thu …
(Anh Đã Quên Mùa Thu – Tùng Giang & Nam Lộc)
Anh Đã Quên Mùa Thu (Tùng Giang & Nam Lộc) do Thái Thanh, Ý Lan, Quỳnh Dao và Lê Đại trình bày
Bài Anh Đã Quên Mùa Thu thì xuân hạ thu đông mùa nào nghe cũng hay… nhứt là do mẹ con cô Thái Thanh trình bày, và bữa nay là ngày đầu mùa đông ở nam bán cầu. Chỉ trật mỗi một chuyện là tôi chẳng còn như những ngày hai mươi tuổi để mà có tình chết tình sống trong lòng. Còn “niềm cô đơn” ? thì cứ cho đại là con người ai cũng có những giây phút rất riêng cho mình, để thấy vô cùng triệt để cô đơn! Và quên mùa thu thì đâu dễ gì, vì thời tiết hôm nay vẫn rất như hôm qua, nắng vàng nhạt, trời trong xanh lành lạnh, gió thổi lá bàng vàng đỏ xào xạc dọc đường phố, trong công viên, sau vườn nhà… nghĩa là còn rất “thu”. Cho nên tôi mới nói để xin thêm một ngày thu nữa, lục nghe lại vài ba bài hát mùa thu cũ … Vô tình bài Anh Đã Quên Mùa Thu nhắc cho biết là còn một hai bữa nữa là tới ngày giỗ của tác giả – Tùng Giang.
Nói chuyện với NS Tùng Giang
Thủy Tiên
LTS VietWeekly: Vừa qua, nghệ sĩ Tùng Giang thoát khỏi cơn bạo bệnh, sau cuộc giải phẩu, ông đã dần dần bình phục và, một lần nữa, thần tài đã gõ cửa ngay giường bệnh: Trung tâm TN đã mời ông (cùng hai nhạc sĩ khác) tham gia vào cuốn DVD mới nhất của họ. Nhạc sĩ Tùng Giang đã dành cho Việt Weekly một cuộc phỏng vấn về những gì liên quan đến văn nghệ và đời sống của ông.
Tùng Giang trình bày Biết Đến Thuở Nào trong Đêm Tưởng Niệm Trường Kỳ, nhà hàng Emerald Bay, Santa Ana, California, 2.4.2009.
Vĩnh Biệt Nhạc Sĩ Tùng Giang
Nam Lộc
06.06.2009
Sau buổi “họp mặt hoàng hôn” cùng bạn bè và người thân cách đây đúng 2 tuần lễ, nhạc sĩ Tùng Giang đã vĩnh viễn giã từ trần thế vào lúc 9 giờ 45 phút tối giờ California ngày thứ Năm mùng 4 tháng 6, 2009 với đông đủ các con và các cháu ở bên cạnh. Xướng ngôn viên Giáng Ngọc, trưởng nữ của nhạc sĩ Tùng Giang đã sụt sùi gọi điện thoại thông báo cho một số bạn thân của “bố” trong đó có tôi. Cô cho biết nhạc sĩ Tùng Giang đã không ăn uống được gì từ mấy ngày nay, cơ thể yếu dần, chìm vào hôn mê rồi nhẹ nhàng ra đi về bên kia thế giới. Như vậy là sau cái chết đột ngột của “ông vua nhạc trẻ” Trường Kỳ cách đây 3 tháng, thì hôm nay làng văn nghệ lại mất thêm một tên tuổi trụ cột và tiên phong trong lãnh vực nhạc trẻ Việt Nam.
Nhạc sĩ Phạm Duy: Không sáng tác, tôi sống có nghĩa gì…
An Vũ
29.5.2012
(TT&VH) – Khán phòng Bảo tàng Lịch sử Quốc gia chật nêm người trong buổi ra mắt CD Trường ca Hàn Mặc Tử của nhạc sĩ Phạm Duy cuối tuần qua, nhân kỷ niệm 100 năm ngày sinh của thi sĩ này.
Nhạc sĩ Phạm Duy mặc áo vest xanh lá cây trông thật nổi bật, ngồi đọc những dòng tự giới thiệu tác phẩm của mình bằng giọng trầm ấm khỏe khoắn đầy diễn cảm. Có lúc trong lòng như đang tràn đầy cảm hứng, ông run run rời khỏi cái ghế mây, đứng lên làm các động tác biểu diễn theo giai điệu nhạc và minh họa lời ca.
Nhạc sĩ Phạm Duy trong buổi ra mắt Trường ca Hàn Mặc Tử tại HN
Bee Gees, ba nhân tài ghép lại thành một huyền thoại
Tuấn Thảo
26.5.2012
Tháng 5 năm 2012 quả thật là thời điểm không may đối với làng nhạc quốc tế. Chỉ trong chưa đầy một tuần mà có đến hai tên tuổi lớn đột ngột từ trần. Sau nữ hoàng disco Donna Summer, lại đến phiên Robin Gibb, một trong ba thành viên sáng lập ban nhạc Bee Gees, vĩnh viễn ra đi. Cơn sốt đêm thứ bảy giờ đây hạ nhiệt.
Gã si tình nặng nghiệp cầm ca[4]: Út Trà Ôn và Tình anh bán chiếu
Viễn Châu
24/05/2012
NSND Út Trà Ôn khi đã chơi thì ngông lắm nhưng hễ làm nghề là hết mình
Năm 1959, “đệ nhất danh ca” Út Trà Ôn kết thúc hợp đồng độc quyền ở hãng dĩa Hoành Sơn, về đầu quân cho hãng dĩa Hồng Hoa. Bà chủ hãng dĩa này kêu tôi tới bàn: “Anh Bảy nè, anh Mười chịu ký hợp đồng độc quyền với hãng mình rồi, vậy anh mau viết bài ca để thu, phải làm cho thị trường náo động”.
“Hoàng đế vọng cổ”
NSND Út Trà Ôn (phải) và NSND Viễn Châu thời trai trẻ. Ảnh tư liệu của NSND Viễn Châu
Gã si tình nặng nghiệp cầm ca[3]: Lăng xê Thanh Nga
Viễn Châu
24/05/2012
Tiếng lành đồn xa, lại có thêm sự cộng hưởng từ lời giới thiệu uy tín của anh Năm Châu và chị Kim Cúc, tôi được “bà bầu của các ông bà bầu” Nguyễn Thị Thơ mời về viết tuồng cho Đoàn Thanh Minh – Thanh Nga
Thanh Nga lúc sinh thời. Ảnh tư liệu của soạngiả Viễn Châu
Gã si tình nặng nghiệp cầm ca[2]: Kho báu đầu đời
Viễn Châu
23.5.2012
Tôi ôm xấp kịch bản, lật từng trang bản thảo. Những ghi chú cẩn thận của anh Năm Châu là cả một kho báu mà tôi đang muốn tìm chìa khóa để mở ra, để “vơ vét” cho thỏa lòng ham thích
“Chú phải theo tôi về Trà Vinh, không sống cái kiểu rày đây mai đó được” – giọng anh Huỳnh Thanh Tòng, anh Sáu của tôi, cương quyết. Dù nể anh nhưng đụng đến nghề mà tôi si mê, tôi vẫn cãi: “Anh về trước đi, mai tui về”. Anh Năm Châu lên tiếng: “Thôi, tía nó về quê đi, đừng để ba mẹ buồn”.
Gã si tình nặng nghiệp cầm ca[1]: Chuyến xe định mệnh
Viễn Châu
21.5.2012
Không biết vì sao NSND Năm Châu thường gọi tôi là “tía nó”. Mãi đến giờ, tôi vẫn còn hối hận vì chưa lần nào có cơ hội “tra cứu” cách gọi thân thương và ngộ nghĩnh này của anh.
Nghệ sĩ Kim Cúc và NSND Năm Châu trong vở Vợ và tình. Ảnh do nghệ sĩ Hồng Dung cung cấp
Cát xét
Quốc Bảo
27.6.2011
Tôi mua năm nghìn xôi từ người đàn ông bán dạo áo bỏ trong quần tề chỉnh, từ vỉa hè Phạm Ngọc Thạch chỗ tôi ngồi phải hét thật to át tiếng rao hàng, không phải rao bằng miệng mà mở loa giấu đằng sau yên xe đạp, xôi đơi, xôi đậu đen đậu xanh đậu phộng xôi gấc đơi, xôi đơi, loa oang oang một đoạn phố và tôi gọi í ới mãi người bán mới nghe thấy vì còn mải mê vừa đạp xe vừa ngắm những tán lá xanh trên cao, sáng chủ nhật nắng ngời và xôi thì thơm lựng, tôi hỏi người đàn ông lãng mạn còn sót lại của thế kỷ hăm mốt đã phát tiếng rao ra loa từ máy gì và được trả lời, đĩa CD.
Một người bán xôi dạo cũng dùng đĩa CD làm phương tiện “truyền thông đại chúng”, ba mươi năm trước tôi học nhạc chỉ mơ có cái máy cát xét mà cứ hoài ở ngoài tầm với. Tôi còn giữ lá thư tôi viết khi còn là một đứa bé con, nhỏ hơn con trai tôi bây giờ, chắc mới lên bảy, gửi cho người cậu ruột, nét chữ và văn phong vụng dại ngây ngô: Cậu ơi cái máy cát xét nhà mình lại bị kẹt nút eject, cháu cứ phải nhét một que tăm xuống dưới hộc băng rồi khéo tay nạy nhè nhẹ nó mới bật ra, hôm nọ mấy cuốn băng Thái Thanh cậu để ở nhà bị rối mất mấy đoạn, cháu đã làm theo lời cậu vặn ốc ra cuộn lại ngay ngắn nhưng mẹ bảo không được đụng vào băng của cậu mà cháu thì vẫn muốn nghe, khi nào cậu về nếu cậu rảnh thì mua thêm một vài cuốn băng trắng để thu nhạc tuyển chọn mới, cái cát xét nhà mình chắc phải đem sửa cậu nhỉ. Đó là chiếc máy một hộc băng và hai loa tháo rời được hiệu National mua năm 1973 mà khi đem về nhà, nó gây hiệu ứng choáng ngợp cả xóm vì vẻ hiện đại và chất lượng âm thanh của nó. Cậu tôi thường đặt hai chiếc loa mỏng dẹt ra hai đầu divan, “đại bản doanh” của ông, nơi lúc nào cũng có trà ngon, thuốc lá đen Bastos Luxe và cà phê pha phin, nơi lúc nào cũng có mấy cuốn sách loại bỏ túi vứt lăn lóc xen với những cuốn sổ ghi chép, vài cây bút máy và mấy chồng băng nhạc. Đường Võ Tánh, nay là đoạn Nguyễn Trãi thuộc quận 1, bấy giờ là nơi cậu tôi dạo quanh đến mòn gót giày để mua bằng được các băng cát xét mới phát hành, xem ra khu ấy vào dạo ấy còn hấp dẫn hơn bây giờ đầy các shops thời trang hào nhoáng. Máy cát xét và băng nhạc tuyển là thứ của cải trí thức trẻ Saigon phải sắm cho được, già hơn và giàu hơn một chút thì chơi băng cối Akai nhưng đó là câu chuyện khác và băng cối dù gì cũng không thọ bằng băng cát xét nhỏ, băng cát xét còn sống hùng sống mạnh mãi đến khi bị CD thay thế.
Sau năm 1975, nhà tôi không còn món đồ gì đáng giá, sự sa sút không gượng lại được về tài chính gia đình khiến cho một chiếc cát xét để học nhạc cũng không thể, không thể sắm nổi, dành dụm được thì mua máy may để mẹ tôi cải thiện kinh tế, mua xe đạp và mua quạt máy chứ làm sao gồng nổi cho máy cát xét. Tôi toàn nghe ké nhạc ở nhà bạn, mua băng trắng đem nhờ bạn thu cho rồi nghe tại chỗ. Quãng năm 1986, ông chú ruột tặng cho một cái Walkman chạy băng, tôi quý như vàng, nhưng những cái máy mini kiểu ấy đâu có bền. Dùng quãng vài tháng và nhất là dùng mười mấy tiếng mỗi ngày như tôi, máy bắt đầu trở chứng: đánh rối băng, mô tơ quay sai tốc độ, đầu từ mòn, các nút bật tắt bị gãy vỡ. Hư đâu sửa đó, tôi vẫn còn “cày” cái Walkman ấy đến, xem nào, mười năm sau mới bỏ. Mười năm sau, mới có tiền sắm đầu “câm”, tức là các đầu đọc băng cát xét chuyên dụng không có loa kèm. Như một cách… trả thù thời khốn khó, vào lúc bắt đầu làm công việc biên tập âm nhạc, 1997, tôi ra chợ trời Nhật Tảo tha về không chỉ một, mà bốn đầu đọc cát xét toàn các hiệu lớn Denon, Nakamichi, Sansui, xếp chật căn gác, còn băng cát xét thì xếp kín tủ… quần áo.
Một thứ phức cảm theo phân tâm học. Ta có thể đặt tên là phức cảm cát xét.
Tôi quen với Lê Quang Đạo, hỗn danh Đạo đầu bạc, cũng từ chuyện cát xét, Đạo vốn là dân sưu tập đĩa hát và là người sang băng thuê thuộc đẳng cấp có một không hai ở Saigon. Bây giờ, thời của nhạc số, tạo một playlist trên iTunes là chuyện con nít, nhưng ngày xưa, người khôn của khó, mua một cuốn băng trắng Maxell loại có lớp chrome trộn với oxyde sắt (Type II) cũng phải nhịn mấy bữa sáng, thì gửi vàng cũng phải chọn mặt, dân nghiện nhạc ngoại quốc chọn Đạo, nhà anh lúc nào cũng đông nghịt khách hàng chờ lấy băng. Playlist, hay là nhạc mục tuyển chọn cho một băng sang từ đĩa, Đạo rất giỏi biên tập. Bài này nối vào bài kia một cách tự nhiên, hấp dẫn, như dắt ta đi trọn một bảo tàng nhạc pop/rock không có điểm dừng chân, không bao giờ chán, quên hết thời gian. Hai mươi mấy bài kín một băng C90 (thời lượng 90 phút) và băng tuyển nào cũng hay, hay từ cách sắp xếp bài đến chất lượng âm thanh, chỉ có Đạo làm được và như một nhà giả kim lão luyện, Đạo là thần tượng của lớp trẻ Saigon mê nhạc. Chỉ thông qua cuốn băng cát xét, không cần thêm một lời tự tán dương nào.
Máy cát xét, băng cát xét nay đã thành đồ cổ. Tôi lùng mua chiếc máy nào còn kha khá cho con tôi học Anh ngữ, mà toàn đồ đồng nát. Thì đấy, ngay ông bán xôi còn dùng CD (may là ông chưa dùng đến iPod phát nhạc nén mp3) thì cát xét ắt phải thất sủng. Và thất truyền. Tủ băng cũ của tôi nay tứ tán, rơi vỡ thất lạc gần hết, mà dẫu có còn thì cũng chẳng còn máy để phát. Cát xét chỉ còn trong tâm tưởng.
Như tình đầu vậy. Chỉ còn trong tâm tưởng.
Quốc Bảo
[TTVH & ĐÔ, tháng 6/11]
Theo http://www.quocbaomusic.com/?p=2196
Nhạc Việt xuống dốc vì chiêu trò scandal
Hương Giang
22.5.2012
Mâm cỗ nhạc Việt đang chỉ lẩn quẩn với vài món trọng tâm: cởi, hở, đạo và scandal. Từ khi nào nó đã trở thành căn bệnh trầm kha của giới nghệ sĩ Việt khiến ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng phải thốt lên: “Hai chữ nghệ thuật bỗng nhiên trở nên đắt đỏ khác thường”.
Chuyện cái áo, cái quần vốn dĩ là điều mà bất cứ một nghệ sĩ nào trước khi ra sân khấu cũng phải chú ý. Nghệ sĩ phải luôn mang đến cho công chúng một cái nhìn tích cực, thậm chí là người khởi xướng các xu hướng mới trong thời trang. Nhiều trào lưu ăn mặc của giới trẻ được bắt nguồn từ chính trang phục của nghệ sĩ trên sân khấu. Khi Đàm Vĩnh Hưng diện áo lưới lên sân khấu hát Tình ơi xin ngủ yên đã vướng phải vô số những thị phi của dư luận và bị báo chí coi là phản cảm. Còn với các ca sĩ trẻ hiện nay, áo lưới là mốt lỗi thời chỉ được trọng dụng ở những năm 2000. Phục trang biểu diễn bây giờ phải cấp tiến.
Thành viên ban nhạc Bee Gees qua đời
21.5.2012
Sáng lập viên ban nhạc Bee Gees, Robin Gibb, vừa qua đời ở tuổi 62 sau một thời gian dài chống chọi với bệnh ung thư.
Gia đình ông ra thông báo với “sự tiếc thương vô hạn”.
Ca sỹ sinh ra tại Anh quốc khởi nghiệp khi cùng anh trai là Barry và em song sinh là Maurice thành lập ban nhạc Bee Gees vào năm 1958.
Làng nhạc disco đánh mất nữ hoàng Donna Summer
Tuấn Thảo
19.5.2012
Dòng nhạc kích động vừa đánh mất một nữ hoàng. Chưa đầy ba tháng sau ngày ra đi của Whitney Houston, lại đến phiên một thần tượng khác của làng nhạc quốc tế đột ngột từ trần. Hôm 17/05/2012 vừa qua, Donna Summer còn được mệnh danh là nữ hoàng disco, đã qua đời ở tuổi 63 tại bang Florida vì bệnh ung thư phổi.
Donna Summer trong kỳ thu âm bài hát From Paris with Love (DR)
Ở đâu đó, có “Giấc mơ một đời người”
Thiên Thanh
17.5.2012
Tôi tìm mãi trong tủ của mình và hỏi rất nhiều bạn bè, không ai còn giữ được bản gốc cuốn video ca nhạc Văn Cao, Giấc mơ một đời người (*) tìm đến Hãng phim Trẻ “nhà sản xuất” của thời ấy, lại càng không…
Đây là một tác phẩm , một sản phẩm âm nhạc chất chứa trong lòng nó nhiều câu chuyện có thật, nhưng lại lãng mạn và đẹp như cổ tích.
Nếu bạn muốn nghe, tôi sẽ kể nhé, kể với niềm hạnh phúc và hãnh diện khôn nguôi vì được là một… trong rất nhiều người chung tay làm ra…giấc mơ ấy.
Vào khoảng cuối mùa thu năm 1993…
Bìa video Văn Cao, giấc mơ một đời người
Văn Cao: Giấc Mơ Của Một Ðời Người
Kí Giả Lô Răng
1995
Mùa xuân không có hai lần
(Văn Cao)
Đầu năm 1995, có người trao cho tôi một cuốn video mà tôi mong đợi đã từ lâu. Cuốn băng về Văn Cao: “Giấc mơ của một đời người“. Từ bữa ấy tới nay, đã 2, 3 lần xem đi xem lại cuốn băng này mà lần nào xem xong tôi cũng không tránh khỏi thở dài. Một con người tài hoa như vậy, tâm hồn lớn lao như vậy, có công đóng góp như vậy mà cuối đời, sao mà tẻ lạnh, buồn tênh. Một ông già lụm cụm, râu tóc bạc phơ, một mình trong gian phòng vắng, ngoài trời mưa bay, cây bàng khẳng khiu, những chiếc lá cuối cùng đã rụng. Văn Cao nhìn “cây bàng mồ côi mùa đông”, trong khi chiếc đồng hồ trên tường không ngừng nghỉ, điểm những giọt thời gian tích tắc, tích tắc. Những tiếng tích tắc ấy vang lên mênh mông trong gian phòng vắng như một câu hỏi mơ hồ nhưng khắc nghiệt: đến bao giờ. Đến bao giờ xuất hiện dấu chấm hết cho một dời người, bởi vì không ai tránh khỏi: con người sinh ra là để chết (l”homme, un être mortel). Những tiếng tích tắc ấy như những giọt cường toan (acid) nhỏ xuống lòng người.
Laura Pausini – In Assenza Di Te và câu chuyện đi tìm nhạc của tôi
Học Trò
26.4.2012
Bạn,
Cả hai tuần nay tôi cứ nghe đi nghe lại bài hát In Assenza Di Te do nữ ca sĩ kiêm nhạc sĩ Laura Pausini và một danh ca Ý khác là Gianni Morandi. Nghe đi nghe lại mà không chán. Có cái gì đó rất “pop”, rất lãng mạn, sang cả trong giai điệu cũng như trong cách trình bày bài nhạc. Đây là video:
Gianni Morandi là một superstar nhạc của Ý, từ thập niên 60 và 70, ông năm nay cũng gần 70 tuổi rồi, nhưng xem video cũng còn rất phong độ và hát rất hay. Laura Pausini thì còn trẻ lắm, chưa tới 40 tuổi, nhưng cách đây hơn 10 năm đã có CD The Best of Laura Pausini rồi, quả thật là tuổi trẻ tài cao.
Renee Fleming: Thần tượng nhạc Mỹ nhiều thể loại, kể cả nhạc rock
Adam Phillips
12.5.2012
Chỉ tính qua số bán, thì loại nhạc country, hay đồng quê, là thể loại nhạc phổ cập nhất ở Hoa Kỳ, sau đó là pop và hip-hop. Tuy nhiên, một siêu sao nhạc opera đã tìm cách trở thành nổi tiếng bên ngoài thế giới nhạc cổ điển đã trở nên hiếm hoi. Thông tín viên VOA Adam Phillips có bài viết về Renee Fleming, còn được mệnh danh là “thần tượng của công chúng.”
Nữ danh ca Renee Fleming
Renee Fleming, một trong những thần tượng nhạc được cả thế giới yêu mến, trong một khúc aria của vở nhạc kịch opera La Wally của Alfredo Catalini. Đó là một trong những bản nhạc làm bà nổi tiếng nhất.
Giả Vờ
Vũ Ngọc Toàn
10.5.2012
Tiếng hát Khánh Ly thường gắn liền với những ca khúc của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn. Có những ca khúc rất hay về tình yêu kiểu ngày sau sỏi đá cũng cần có nhau. Sỏi đá là vật cứng rắn, vô tri vô giác mà còn cần có nhau huống hồ gì những con người tình cảm với trái tim bằng thịt mềm yếu. Dù cho bạn còn trẻ hay đã già đầu hai thứ tóc, dù nam hay nữ, sống lẽ loi cô độc một mình buồn lắm.
Những ca khúc khác khi thì như những lời giải bày niềm vui nỗi buồn, nỗi cô đơn của chính tác giả, khi khác là một sự phơi bày những suy tư khắc khoải , như là lời thở than về thân phận con người quá nhỏ nhoi trước cái bao la của vũ trụ , về giới hạn của mỗi đời người trước cái vô cùng tận của thời gian kiểu bỏ tôi hoang vu và nhỏ bé, bỏ mặc tôi ngồi giữa đời tôi.
Bao giờ công khai ca khúc cho phép?[3]: Hành trình mệt mỏi
Hoàng Lan Anh
10/05/2012
Việc xin cấp phép phổ biến lại những ca khúc sáng tác trước năm 1975 được coi là hành trình mệt mỏi của các đơn vị phát hành băng đĩa nhạc, đơn vị tổ chức biểu diễn từ nhiều năm nay
Đầu năm 2008, không ít công ty sản xuất băng đĩa, tổ chức biểu diễn, các nhạc sĩ và cả ca sĩ đều đã khấp khởi mừng thầm khi nghe thông tin Cục Nghệ thuật Biểu diễn lập “Danh mục các tác phẩm trước năm 1975 và hải ngoại được phép phổ biến”.
Bao giờ công khai ca khúc cho phép?[2]: Có phần quan liêu
Hoàng Lan Anh
09/05/2012
Thay vì quy định những bài hát nào đáp ứng những yêu cầu gì thì được hát, những bài hát thuộc những nội dung gì thì không được hát, Cục Nghệ thuật Biểu diễn lại tiếp tục duy trì quy định xin – cho
Trình diễn và thưởng thức những ca khúc hay là nhu cầu chính đáng của đông đảo khán giả lẫn nghệ sĩ. Thế nhưng nhiều nhạc phẩm xuất sắc được sáng tác trước năm 1975 lại chỉ được phổ biến trong tình trạng bất hợp pháp, vì một lý do đơn giản là chưa ai làm hồ sơ xin phép phổ biến.
Sân khấu ca nhạc thời kinh tế suy thoái
Nguyễn Trâm Anh
8.5.2012
SGTT.VN – Thông tin nhiều công ty âm nhạc, giải trí đang bên bờ phá sản đã khiến nhiều người phải xuất hiện trên báo chí để đính chính. Dù mọi tin đồn đều được cho là thất thiệt, nhưng có một thực tế là, các công ty âm nhạc, các hoạt động biểu diễn đang tồn tại một cách cầm chừng với muôn vàn khó khăn.
Đầu tư lúc này là quá mạo hiểm
Hai công ty âm nhạc, quản lý ca sĩ thuộc dạng lớn trong vài năm qua là Music Faces và Early Risers Music cũng không thoát cảnh khốn khó. Cuối năm 2011, khi làm chương trình Hoà nhạc cuối năm, Đức Trí đã phải chạy đôn chạy đáo để kiếm tiền, đến giờ chót vẫn còn thiếu cả trăm triệu đồng, vé bán ra chậm. Lúc đó, Đức Trí đã nửa đùa nửa thật rằng anh có nhà và có xe nhưng chưa biết sẽ bán cái nào trước đây.
Bao giờ công khai ca khúc cho phép?
Hoàng Lan Anh
08/05/2012
Không được hát những ca khúc hay sáng tác trước năm 1975 không chỉ là sự thiệt thòi cho nghệ sĩ mà còn thiệt hại cả với công chúng. Chính vì không công khai danh sách ca khúc cho phép phổ biến nên dẫn đến trường hợp nhà tổ chức và ca sĩ bị cấm đoán vô lối, thậm chí rơi vào “cái bẫy” hát ca khúc chưa được phép phổ biến.
Ai cho nấy biết
Cấp phép cho hơn 1.000 bài nhưng Cục Nghệ thuật Biểu diễn chỉ mới cho công khai rộng rãi trên trang web của mình hơn 300 bài.
Trong live show Riêng một góc trời được tổ chức tại Hà Nội hồi tháng 1-2012, danh ca Tuấn Ngọc đã đưa Nỗi lòng người đi, ca khúc rất quen thuộc của nhạc sĩ Anh Bằng, vào danh sách ca khúc sẽ biểu diễn để xin phép công diễn chương trình.
Stone & Charden : Hết rồi kiếp sống Lãng Du
Tuấn Thảo
5.5.2012
Tập nhạc Made in France là album cuối cùng của Éric Charden, thành viên sáng lập ban song ca Stone & Charden. Album này đã được trình làng cuối tháng tư năm 2012, một tuần lễ trước khi tác giả này qua đời. Góc vườn Âm nhạc đài RFI tưởng niệm ca sĩ kiêm tác giả người Pháp Éric Charden, qua đời vì bạo bệnh tại Paris vào Chủ nhật 29/04/2012.
Made in France là tập nhạc cuối cùng của Stone & Charden (DR)
“Sao” và Fan [1]: Trong thế giới showbiz
Yên Nga
7.5.2012
Trong thế giới giải trí – showbiz, nhu cầu hâm mộ và được hâm mộ có từ cả hai phía, fan và “sao”. Bằng con mắt của người quê, mối quan hệ này có vẻ giống như nước với… mạ. Từ hai “thế lực” này, các “ông trùm” tổ chức biểu diễn có thể biến báo, thêm “mắm, muối” nhào nặn bộ mặt ngành giải trí, một trong những ngành công nghiệp “hái ra tiền” ở Việt Nam.
Fan – phần thiết yếu của “sao”
Ai mà chẳng thần tượng một người nào đó. Có thể là nhà chính trị, nhà toán học, nhà văn, ca sĩ, nhạc công, diễn viên, họa sĩ… nhưng trong thế giới showbiz lộng lẫy, hào nhoáng thì những “sao” đẹp, “sao” xinh dễ được hâm mộ hơn cả. Thế nên, trong bài này, xin dùng từ “sao” để chỉ những nhân vật đang nổi trong nghệ thuật.
Nghe đi nghe lại bài Đường Chiều Lá Rụng
Nguyễn Sĩ Hạnh
3.5.2012
Mùa thu là một mùa đặc biệt trong năm. Ở Úc mùa thu là từ tháng 3 tới tháng 5. Nhưng tháng 4 mới là một tháng đặc biệt. Đối với người Việt mình thì tháng 4 luôn luôn là một tháng đặc biệt, dù ở đâu, quan điểm chính trị tròn méo ra sao … Đối với tôi thì lại càng đặc biệt hơn nữa, chẳng hạn tôi vượt biên đầu tháng 4, hỏi vợ tháng 4 mà cưới vợ cũng tháng 4. Thực tế hơn nữa là tháng 4 là tháng mấy cái bill hàng năm về, nào bảo hiểm xe, nào thuế đường, nào bảo hiểm nhà vân vân và vân vân. Thấy thèm một vài ngày thu cuối tuần nắng vàng rực rỡ, rảnh rang để dẫn vợ con ra công viên đi bộ, chớ không phải ở nhà ráng sơn cho xong mấy khung cửa sổ trước nhà đã lỡ chà giấy nhám rồi!
Phạm Duy và Thái Thanh trong đêm nhạc Phạm Duy – Một đời nhìn lại (2002)
Tại sao nạn ăn cắp ý tưởng tràn ngập showbiz Việt?
Hương Giang – Bảo Hằng
03-05-2012
(Nguoiduatin) – Bệnh “đạo ý tưởng” đang lây lan với tốc độ chóng mặt, khiến cho showbiz Việt ngày càng trở nên nham nhở.
Thời gian qua, dư luận liên tiếp rùm beng trước hàng loạt chiêu trò đạo, cóp ý tưởng trong giới showbiz Việt.
Không ít người băn khoăn, tại sao một nhà thiết kế nổi tiếng như Đỗ Mạnh Cường lại phải ăn cắp mẫu của H&M, nữ hoàng R&B Hồ Ngọc Hà phải mặc váy nhái của hãng thời trang lừng danh Ellie Sabb và cô ca sĩ trẻ Minh Hằng cố ghép cho mình giọng hát đẳng cấp của đàn chị Lan Anh?.
Gần đây nhất, trong chương trình Bước nhảy hoàn vũ tối 29/4, phần trình diễn của Minh Hằng sau khi nhận đuợc số điểm cao nhất từ ban giám khảo đã lập tức bị cộng đồng mạng ném đá vì điệu nhảy, phong cách và trang phục của cô không khác gì bài nhảy trong phim “Dance with me“.
Sau đêm diễn, Minh Hằng đã một mực thanh minh rằng đây là “sự sáng tạo” thêm trên nền nhạc ca khúc You’re my everything. Cô không hề có ý định đạo bài nhảy bởi đã công khai dùng hình ảnh của phim để làm nền cho tiết mục của mình.
Robin Gibb và bản giao hưởng Titanic Requiem
Hữu Nhã
1.5.2012
Robin Gibb có lẽ là cái tên được nhắc đến nhiều nhất trong thời gian gần đây. Không chỉ vì ông vừa cho ra đời album cổ điển đầu tiên –Titanic Requiem mà còn vì ông đang phải chống chọi với căn bệnh viêm phổi và ung thư ruột kết đeo đẳng ông trong suốt hai năm qua. Vượt lên trên tất cả nỗi đau về thể xác Robin Gibb cố gắng cho ra đời một tác phẩm với mục đích tưởng nhớ đến những nạn nhân đã qua đời trên chuyến tàu định mệnh cách nay 100 năm và niềm tin vào sức khỏe bản thân sẽ hồi phục. Những nạn nhân ấy không biết rằng tác giả của bản nhạc cổ điển này cũng đã và đang phải trải qua nhiều nỗi đau không kém: hai người thân, một trong số họ cũng là thành viên của ban nhạc Bee Gees, từ giã cõi đời quá sớm.
Robin Gibb cùng con trai RJ Gibb trong thời gian sáng tác Titanic Requiem
Nhận Diện Về Một Con Người Nghệ Sĩ
Đại Ngàn
25.4.2012
Nhạc sĩ danh tiếng Phạm Duy là con của nhà văn được nhiều người biết đến Phạm Duy Tốn, điều đó cho thấy đây cũng là trường hợp gà nòi. Phạm Duy từ 13 tuổi đã lang bạc đây đó ngoài đời, điều đó đã cho thấy tính chất nghệ sĩ có hơi bạt mạng của ông, và cũng cho thấy ông không phải là người ưa khuôn khổ, ưa học hành theo cách bình thường. Song với sở học có thể nói chưa có gì gọi là đạt, các dòng nhạc và ca từ Phạm Duy viết ra đều mang tính chất là người hiểu biết, trí thức, điều ấy cho thấy người nhạc sĩ là người có tri thức và có tài năng văn hóa thật sự. Tài là cái gì không phải hoàn toàn rèn luyện mà có được, cái bản chất bẩm sinh đó ở Phạm Duy chính là một điều quý như thế. Có thể nói tính cách của Phạm Duy là người nhạc sĩ, người nghệ sĩ của nhân dân, của quần chúng. Các nhạc phẩm của ông luôn có tính dân ca, tính trữ tình dân dã hoàn toàn phản ảnh điều ấy. Ông là người có tài thật sự, một bài nhạc có thể làm trong năm mười phút chỉ là chuyện bình thường, cũng chẳng khác gì những nhà thơ, những họa sĩ có tài cũng như thế. Tức đặt bút là thành nhạc, đặt bút là thành thơ, đặt bút là thành tác phẩm hội họa mà chẳng phải mất công hoặc bận tâm gì nhiều.
Cảm xúc ngày 30 tháng 4 hàng năm
Nhà báo tự do Bùi Văn Phú
Gửi cho BBC Tiếng Việt từ San Jose
30.4.2012
Sáng 30-4. Cái mốc thời gian không quên trong đời tôi, và trong tim hàng triệu người Việt.
Lãnh đạo cuối cùng của Việt Nam Cộng hoà ra lệnh cho binh sĩ buông súng. Miền Nam đầu hàng miền Bắc. Cuộc chiến tranh huynh đệ tương tàn chấm dứt.
Nhưng lòng buồn nhiều hơn vui. Gia đình bỏ lại. Bạn bè lìa xa. Lênh đênh trên biển. Con tàu không máy rồi sẽ trôi dạt về đâu?
Mỗi năm hay ra biển vào cuối tháng Tư, nhìn về quê nhà mà lòng quặn đau. Mặt trời tháng Tư chầm chậm vàng úa rồi tắt, để lại những tiếng sóng, khi nhẹ nhàng, khi bồng bềnh, nổi trôi. Như thân phận cuộc đời.
Đứng trước biển nhớ bố mẹ và các em mà rơi nước mắt.
Nhớ bạn bè thân thương thuở còn học chung với nhau mà buồn hơn cả buổi chiều tàn.
Nhớ những ngày lênh đênh không mái che. Nhớ nước muối cùng nắng ăn sạm da mặt. Mong chờ một cơn mưa giông gột rửa. Nhớ nắm cơm thùng phuy. Mơ được đến bến bờ.
Tù Ca Việt Nam
Vũ Hoàng, phóng viên RFA
2012-04-29
Cuộc chiến tại Việt Nam đã kết thúc tròn 37 năm. Quá khứ đã khép lại, tương lai đã mở ra. Dù là người miền Nam hay miền Bắc thì tất cả cũng đã là một thời của tiềm thức.
Một trại giam tại miền Bắc (ảnh minh họa). Photo courtesy of phanchautrinhdanang.com
Nhân ngày 30/4, chương trình âm nhạc cuối tuần hôm nay, xin được điểm lại một số nhạc phẩm được sáng tác sau thời ly loạn và nhất là của những người nhạc sĩ đã từng bị cầm tù, đánh đổi một phần tuổi thanh xuân nơi trại cải tạo.
Ca sĩ Pháp Éric Charden qua đời tại Paris
Tuấn Thảo
29.4.2012
Hôm nay 29/04/2012, ca sĩ kiêm tác giả người Pháp Éric Charden vừa từ trần vì bệnh ung thư tại bệnh viện Saint Louis, Paris, hưởng thọ 69 tuổi. Thành danh từ giữa thập niên 1960, Éric Charden là thành viên sáng lập ban song ca Stone & Charden. Nhóm này đã tặng cho làng nhạc Pháp rất nhiều ca khúc ăn khách trong suốt những năm 1970.
Stone và Charden biểu diễn tại nhà nhà hát Olympia tại Paris, ngày 29/12/1972.
Phòng trà Sài Gòn, những trải nghiệm ấm cúng
Phạm Vi
29.4.2012
SGTT.VN – Phòng trà ca nhạc xuất hiện đầu tiên tại Hà Nội sau khi có tân nhạc, thay thế cho những quán cô đầu mà khán giả thường đến nghe hát ả đào. Thế nhưng, thị trường âm nhạc sôi động của miền Nam mới giúp cho các phòng trà trải qua những thời kỳ phát triển hoàng kim nhất.
Tuấn Ngọc trình diễn ở phòng trà WE
Đến phòng trà nghe nhạc đã trở thành nét văn hoá của người Sài Gòn từ mấy chục năm qua, tuy cũng có lúc gián đoạn vì nhiều lý do. Đời sống phòng trà đã góp phần tạo nên một diện mạo cho đời sống âm nhạc, từ những phòng trà nhạc trẻ, tiền chiến, trữ tình cho đến cả nhạc jazz, mà nếu chỉ nhìn vào sân khấu lớn hay ca nhạc truyền hình, khán giả không thể nào hình dung hết.
Con quỳ lạy Chúa trên trời!
Nguyễn Sĩ Hạnh
25.4.2012
Thể theo báo mạng trong nước thì Cục Nghệ thuật biểu diễn mới cấp phép cho biểu diễn, lưu hành trên toàn quốc thêm 14 tác phẩm của Phạm Duy (quyết định số 151/QÐ ngày 13-4-2012):
- Mùa thu chết, phổ thơ Apollinaire
- Con quỳ lạy Chúa trên trời, phổ thơ Nhất Tuấn
- Thú đau thương, phổ thơ Lưu Trọng Lư,
- Huyền thoại một vùng biển, phổ thơ Thái Phương Thư,
- Màu thời gian, phổ thơ Ðoàn Phú Tứ,
- Hãy yêu chàng, phổ thơ Nguyễn Tất Nhiên và
- Nắng chiều rực rỡ.
Và bảy bài nhạc phổ thơ của Bích Khê:
- Hoàng hoa,
- Tôi chết rồi tiếng nói như châu,
- Một cõi trời,
- Huế đa tình,
- Thi vị,
- Sầu lãng tử,
- Mơ tiên.
Xin chúc mừng nhạc sĩ Phạm Duy và người nghe nhạc trong nước (người nghe nhạc ở hải ngoại thì khỏi!).
Lady Gaga ở châu Á : Thần tượng của giới trẻ nhưng bị thành phần bảo thủ xem là quỷ sứ
Mai Vân
27.4.2012
Hôm nay 27/04/2012, tại Seoul, thủ đô Hàn Quốc, Lady Gaga, thần tượng của hàng triệu thanh niên trên thế giới, đã khai mạc vòng lưu diễn thứ ba của mình, sẽ đưa cô từ Á sang Úc, rồi kết thúc ở châu Âu. Tại châu Á, sau Seoul, tour diễn Born This Way Ball, giới thiệu album Born This Way của Lady Gaga, sẽ đưa diva nhạc pop qua Hồng Kông, Tokyo, Đài Bắc, rồi xuống Manila, Bangkok, Singapore và Jakarta. Tại vùng châu Đại Dương, Lady Gaga sẽ diễn ở Auckland (New Zealand) trước khi tỏa ra 4 thành phố Úc, từ Brisbane, Sydney, cho đến Melbourne, Perth.
Fan của nữ ca sĩ Lady Gaga trong trang phục giống thần tượng của mình, đang chờ vào sân vận động Seoul xem buổi diễn ngày 27/04/2012. (REUTERS /Kim Hong-Ji)
Sau khi coi phim “The Hunger Games”
Nguyễn Sĩ Hạnh
11.4.2011
Tuần vừa rồi thằng con trai đi trại do trường tổ chức. Nhà cửa tự nhiên quạnh vắng, hai vợ chồng như hai vợ chồng son. Chỉ tiếc là cái màu “son” này không còn chất “lửa” như những ngày mới cưới! Cho nên mới rủ nhau đi coi xi nê. Rạp đang chiếu hai phim đáng coi là “The Hunger Games” và “The Marigold Hotel“. Bà xã lựa “The Marigold Hotel“, tôi cũng không có ý kiến gì, nhứt là dàn sao “cực” nổi tiếng và cốt chuyện coi bộ hạp với cái tuổi “tri thiên mệnh” của mình. Tuy nhiên thằng con trai đã “hăm” là sẽ đi coi “The Hunter Games“, và đọc báo mạng thấy là phim bị cấm chiếu bên nhà[1]. Thành ra tò mò, tôi mới đổi ý.
Hunger Games : truyện viễn tưởng lên màn ảnh lớn
Tuấn Thảo
27.4.2012
Sau bốn tuần lễ đứng đầu bản xếp hạng thị trường Mỹ, bộ phim Hunger Games tạm dịch là Trò chơi Sinh tử đã thu về gần 360 triệu đôla chỉ riêng tại Hoa Kỳ. Được giới thiệu như một trong những tác phẩm hấp dẫn nhất năm 2012, liệu Hunger Games có thoả mãn tính hiếu kỳ của người xem, nhất là khi ta biết rằng bộ phim này hoàn toàn bị cấm chiếu ở Việt Nam.
Trước khi được chuyển thể lên màn ảnh lớn, Hunger Games từng được xem như là một best-seller của ngành xuất bản sách. Ra đời dưới ngòi bút của tác giả Suzanne Collins, bộ tiểu thuyết này gồm ba tập, phát hành từ năm 2009 và tính đến nay đã bán trên 26 triệu bản (dưới dạng sách in và audiobook). Có nhiều dấu hiệu cho thấy là Hunger Games, đang nối bước sự thành công của Harry Potter và Twilight, để trở thành một ”hiện tượng” trong giới thiếu niên.
Sarah Chang – “Vẫn đang tìm sự cân bằng hoàn hảo”
Minh Ngọc
27.4.2012
(TNTS) 8 tuổi trở thành thần đồng âm nhạc nước Mỹ, cho đến nay là một trong những tên tuổi nghệ sĩ vĩ cầm tài năng nhất thế giới. Hành trình lưu diễn khắp thế giới luôn dày kín, hàng dài những giải thưởng âm nhạc, những danh hiệu lớn được trao tặng. Tài năng và thành công là những gì người ta dễ dàng nhận thấy ở nữ nghệ sĩ vĩ cầm Sarah Chang. Nhưng, đó chưa phải là tất cả.
Sarah Chang play “Four Seasons” của Antonion Vivaldi ở Hà Nội- Ảnh: Nguyễn Đình Toán
Sarah Chang đã dành cho TNTS cuộc trò chuyện cởi mở trong chuyến lưu diễn lần thứ hai tới Việt Nam.
Nạn bè phái trong showbiz Việt
Thùy Trang
26/04/2012
Giới showbiz đều biết và chấp nhận chuyện bè phái như một điều hiển nhiên. Nếu đã chấp nhận ở trong ê-kíp này thì cũng đồng nghĩa phải quên đi chuyện được tham gia chương trình của một ê-kíp khác.
Chuyện chia phe cánh trong hoạt động của showbiz cũng bình thường khi nhu cầu hình thành những nhóm người có chung ý tưởng, niềm đam mê và tâm huyết. Thế nhưng, nạn bè phái trong showbiz Việt lại là điều khó chấp nhận vì đó là một kiểu ứng xử kém “fair play” nhất.
30 tháng 4 năm 1975 – 30 tháng 4 năm 2012: 37 năm qua… Tính sổ sân khấu cải lương
Nguyễn Phương
24.4.2012
30 tháng 04 năm 1975 là ngày mà dân Việt Nam nhất là người miền Nam không thể nào quên. Đến nay, sau 37 năm, về hình thức thì thành phố Sài Gòn có nhiều tòa cao ốc, nghe nói các nhà tư bản nước ngoài mua đất ở vùng trung tâm Sài Gòn để cất những cao ốc cao đến 55 tầng ở khu Nancy ngang Tổng Nha Cảnh Sát cũ.
Giải Âm nhạc cống hiến 2011: Những “người độc hành” không cô đơn
(VOV) – Giải Âm nhạc Cống hiến 2011 được trao tối 22/4 tại Nhà hát Hòa Bình TP HCM đã để lại nhiều dư âm ngọt ngào với những người làm nhạc, người yêu nhạc.
Cho dù trong số những cái tên lọt vào danh sách đề cử, có những điều còn để lại một chút tiếc nuối với người trong cuộc, nhưng kết quả của một giải thưởng âm nhạc chuyên nghiệp năm nay cũng khá thuyết phục.
Nghệ sĩ guitar gạo cội Bert Weedon qua đời
BBC
20.4.2012
Nghệ sĩ đàn guitar, ông Bert Weedon, nổi tiếng với cuốn sách dạy chơi đàn mang trên Play In A Day – Học chơi đàn trong một ngày, vừa qua đời hưởng thọ 91 tuổi.
Eric Clapton, Paul McCartney và Brian May là trong số các nghệ sĩ đã học chơi đàn guitar từ cuốn cẩm nang của ông.
Sinh ra và lớn lên ở khu đông London, vào tháng Năm năm 1920, ông đã bị ốm một thời gian và qua đời tại gia ở Beaconsfield, người bạn của ông, ông John Adrian cho biết.
Ông được tặng danh hiệu OBE năm 2001 nhân dịp sinh nhật Nữ Hoàng cho những đóng góp của ông cho âm nhạc.
Giải mã cơn sốt văn hóa Hàn của teen Việt
Hồ Hương Giang
5.4.2012
Trong thế kỉ 21, Hàn Quốc là đất nước đầu tiên khai thác đề tài yêu nước và chủ đề dân tộc mạnh mẽ đến thế trong văn hóa đại chúng dành cho giới trẻ. Đó vừa là sức mạnh của số đông, vừa là sức mạnh của các hình mẫu và lý tưởng.
Từ lý tưởng trên truyền hình
UNESCO vừa công nhận hát xoan Việt Nam là di sản văn hóa phi vật thể thế giới, cần bảo vệ khẩn cấp. Nhưng không hề có một bộ phim nào kể riêng cho người trẻ nghe về “câu chuyện hát xoan”, để họ có thể gìn giữ và tự hào về nó rất lâu sau này.
Lionel Richie & tuyển tập song ca vượt thời gian
Tuấn Thảo
21.4.2012
Tuskeegee chẳng những là nguyên quán mà còn là tựa đề album mới của danh ca người Mỹ Lionel Richie. Nối bước bậc đàn anh Tony Bennett, thành công nhờ hai tập nhạc Duets, Lionel Richie vừa trình làng một tuyển tập bao gồm các ca khúc ăn khách của mình, kết hợp dòng nhạc soul với cách phối khí country.
James Bond : 50 năm huyền thoại điệp viên 007
Tuấn Thảo
20 Tháng Tư 2012
Trong thế giới phim ảnh, ít có nhân vật hư cấu nào mà lại sống lâu như James Bond. Ra đời dưới ngòi bút của Ian Fleming, điệp viên 007 đã nhanh chóng trở thành một gương mặt quen thuộc trên màn bạc. Năm 2012 đánh dấu hai sinh nhật : 50 năm ngày ra mắt bộ phim đầu tiên và 60 năm ngày khai sinh của điệp viên 007 trong tiểu thuyết. Nhưng nhờ bí quyết nào mà James Bond sống dai đến như vậy ?
Daniel Craig là diễn viên thứ sáu vào vai James Bond
Vài giải thưởng âm nhạc tại Việt Nam
Mặt bằng chung những giải thưởng âm nhạc được tổ chức nhằm để tôn vinh những tài năng trong lĩnh vực ca hát, nhưng bên cạnh đó sau mỗi khi công bố danh sách đề cử hay kết quả thì dường như các giải thưởng đều tạo ra những luồn dư luận trái chiều về sự minh bạch của nó.
Làn Sóng Xanh do đài tiếng nói Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức:
Được xem là giải thưởng uy tín hàng đầu trong làng nhạc Việt, được tổ chức lần đầu tiên vào năm 1997 và đã gây được sự chú ý không những của giới chuyên môn mà còn của người hâm mộ vào thời điểm bấy giờ. Làn Sóng Xanh đã tạo ra một làn sóng hâm mộ cuồng nhiệt khắp Việt Nam, cho đến nay giải thưởng này vẫn được tổ chức định kỳ hằng năm nhưng sau vụ lùm xùm về độ xác thực với giải Nữ Ca Sĩ Trẻ Triển Vọng vào năm 2008 khi “gái hư” Trà Mi idol bị cho là đã mua giải. Vụ việc này đã gây không ít sóng gió và làm hao tốn rất nhiều giấy mực của giới báo chí . Và một lần nữa Làn Sóng Xanh lại làm mất điểm trong lòng người yêu nhạc khi gần đây nhất cũng tại hạng mục này vào năm 2011 Minh Hằng đã được công bố đoạt giải trong khi Văn Mai Hương đã có nhiều dự án âm nhạc nổi bật trong suốt cả năm cũng đã làm cho khán giả đã bớt đặt niềm tin vào độ chính xác của nó.
TÂM Thư!!!
LTS. Bài này đăng lại hai lá thư của Mỹ Tâm gởi cho fan của mình sau vụ lộn xộn với Hô` Ngọc Hà ở đêm Gala HTV Awards 14.4.2012.
Thư thứ nhất
Các bạn thân mến!
Chắc bây giờ các bạn đang rất buồn và thất vọng phải không? Chiều nay đọc trên fanpage về tin giải thưởng có vấn đề mà Tâm không tin, cũng vì cơn đau dạ dày mà tối nay Tâm đã không đến tham dự được, Tâm đã rất tiếc nhưng cũng nhờ vậy mà Tâm đã hiểu được nhiều điều.
Tâm biết các bạn đang cảm thấy rất phẫn nộ vì những cố gắng của mình không được công nhận, cảm giác bị mất niềm tin, bị lợi dụng nó khó chiụ như thế nào, Tâm đang rất hiểu và Tâm tin tất cả mọi người đều hiểu, nên Tâm mong các bạn đừng vì vậy mà có những suy nghĩ và hành động quá mức.
Đúng ra Tâm nên có những quyết định đúng đắn ngay từ lúc đầu để không phải vô tình đưa khán giả của mình vào những cuộc bình chọn không nên có. Tâm thật sự cảm thấy rất hổ thẹn! Cuộc sống không hẳn cứ nói đúng, làm đúng là mọi việc sẽ theo như ý mình, Tâm quá hiểu những điều này nên không ngạc nhiên nhưng có thể đối với các bạn thì rất khó chấp nhận.
Văn Hóa Thần Tượng Trong Giới Trẻ
Thùy Trang
17.4.2012
Công chúng ái mộ nghệ sĩ thì thời nào cũng có nhưng hiện tượng ái mộ đến mức hành động cuồng điên như một bộ phận giới trẻ ngày nay có phần trách nhiệm không nhỏ của người lớn.
Nuông chiều thái quá
Trong thời buổi kinh tế khó khăn như hiện nay, bỏ ra 2 đến 3 triệu đồng cho một vé xem nhóm Big Bang (Hàn Quốc, biểu diễn ở sân vận động Phú Thọ – TPHCM vừa qua) rõ ràng không hề rẻ. Nhưng vì con mê Big Bang quá, các phụ huynh bàn nhau “thôi cho chúng nó xem vì lâu lâu, nó (Big Bang) mới qua một lần”.
Nhiều bạn trẻ háo hức chờ đợi được vào xem thần tượng Suju trình diễn ở sân Gò Đậu – Bình Dương. Ảnh: HOÀNG YẾN
Chuyện fan cuồng lúc nửa đêm
Linh Phạm
16.4.2012
Nửa đêm, bao người vẫn phải vất vả bươn chải vì miếng cơm manh áo, dù trong lòng chỉ muốn được về với gia đình. Cũng nửa đêm, lại có những kẻ chưa qua tuổi 20, bỏ nhà bỏ cửa, long nhong giữa đường vì thần tượng. Và nửa đêm, liệu có bao nhiêu ông bố bà mẹ đang mong con mình về?
11h đêm, sân bay Tân Sơn Nhất vẫn đông nghịt người. Chủ yếu là các cô, cậu học trò, đứng ngồi thất thểu từ trong sảnh chờ quốc tế ra đến tận bãi gửi xe, mặt mũi buồn như đưa đám.
Nhiều người không hiểu chuyện, đặc biệt là các du khách lần đầu tiên đặt chân đến Việt Nam đều tỏ ra ngơ ngác với cảnh tượng này. Một số lấy máy ảnh, chụp lấy chụp để như để lưu vội vàng những hình ảnh lạ mà có lẽ họ chưa bao giờ thấy.
“Không khen – chê gì Đức Tuấn thời điểm này”
Quốc Bảo
12/04/2012
“Tôi không khen không chê gì Tuấn vào thời điểm này, thời điểm lỡ cỡ, khởi nghiệp chẳng phải mà kết nghiệp thì chưa.”
Tôi thực hiện đồng thời ba album vào cuối năm 2005: “Yêu trong ánh sáng” của Đức Tuấn, “Thuy-Tiên II” của Thủy Tiên và “14M-2222” của Hồ Quỳnh Hương.
Cảm nhận chung chung khi làm việc là Hương khá nhất, chuyên nghiệp nhất, thông minh nhất; Tiên còn vụng dại bỡ ngỡ trước một studio mới; Tuấn “gồng” và khó khăn nhất. Dĩ nhiên bảy năm qua, ba người trên có thể khác đi ít nhiều.
Tôi chỉ gặp và trò chuyện lần đầu với Tuấn vào mùa hè 2005 qua giới thiệu của người bạn cũ, nhà thơ F.
Thật ra khá lâu trước đó, tôi có trông thấy Đức Tuấn ở hậu trường nhà hát Bến Thành, nơi tôi dàn dựng một chương trình từ thiện ủng hộ lũ lụt Huế, và Tuấn đến không phải tham gia show mà để gặp ai đó, khi cậu vừa đoạt giải nhất Tiếng hát Truyền hình. Tôi trông thấy một hình ảnh sáng, trẻ trung tươi mới, hơi làm dáng kiêu kỳ và gây chú ý trong đám đông. Thì cũng chẳng hại gì, nhất là không liên quan gì đến mình!
Gặp mặt, nói chuyện trực tiếp, thì lại thấy Tuấn là kẻ biết mình biết người, giấu kín tham vọng và khá vui tính. Làm album “Yêu trong ánh sáng” cho Tuấn, tôi không muốn làm gì khó khăn quá tầm của cậu. Chỉ tập hợp những bài dễ, có giai điệu đẹp, cấu trúc cân phương, hòa âm giản dị. Những khái niệm “sang trọng” như “crossover” hay “semi-classical” gì đó, tôi nghĩ hợp với một giọng kinh viện thực sự như Nam Khánh (cựu thành viên AC&M) hơn là Tuấn.
Theo tôi, nên đặt Tuấn vào vị trí một người hát tài tử nhiều đam mê, thà tài tử thật còn hơn chuyên nghiệp giả. Người ta không thể ngủ một giấc thức dậy là thành Luciano Pavarotti và cho dù một đêm có thể khiến ta mù bất ngờ như Andrea Bocelli, thì mù dễ chứ kỹ thuật thanh nhạc và kiến thức âm nhạc vẫn phải ngốn của ta mười năm đèn sách. Tuấn là một giọng hát trẻ tài tử, phát âm còn nhiều lỗi và ưu điểm lớn nhất là một làn hơi đầy, khỏe khoắn, vang xa. Hát có tình. Có lòng. Cảm xúc bộc lộ có khi tự nhiên chủ nghĩa quá, kiểu như “nhớ” thì phải nấc nghẹn, “thương đau” thì phải rên rỉ, “yêu” thì phải chun môi tạo hình nụ hôn. Nhưng có tình có lòng, không trơ lỳ, không vô cảm, với tôi, thế cũng là đáng quý. Vậy nên, theo tôi, “Yêu trong ánh sáng” là đĩa vừa ý tôi, vừa sức Tuấn.
Bảy năm qua rồi, chắc hẳn Tuấn tiến bộ. Tuấn là người chịu khó rèn luyện, không phải dạng lười biếng. Thấy đi học Tây học Mỹ rất siêng (những điều này tôi nghe nói lại, còn thì, tôi không để ý theo dõi và cũng không có dịp nào làm việc chuyên môn với cậu kể từ album nói trên), thấy làm show hoành tráng và hát nhạc kịch ầm ầm. Âu cũng quý! Bởi chúng ta còn thiếu loại hình ấy, có người mở đường như Tuấn biết đâu sau này ta không có một tiểu đội nối dõi tông đường thì có phải may mắn lắm không, để mà Saigon thành Broadway và tôi có dịp diện smoking ngồi ghế lô xem hát…
Tôi không khen không chê gì Tuấn vào thời điểm này, thời điểm lỡ cỡ, khởi nghiệp chẳng phải mà kết nghiệp thì chưa. Mong cậu phát triển tột bậc để đạt được tham vọng của mình…
“Con khỉ đầu tiên đi bằng hai chân, thể nào cũng bị đồng loại phê bình, họp kiểm điểm mạnh lắm. Cũng như cái anh đầu tiên nghĩ tới việc đi xe đạp, khác hẳn việc cưỡi ngựa hoặc đi xe ngựa (vẫn là dùng sức bộ), chắc chắn sẽ bị hàng xóm cười: “Thể nào nó chẳng ngã?”. Nhưng có xe đạp, loài người mới được giải phóng tư duy, rồi mới có ô tô, máy bay… đỡ sức!” – GS. Hồ Ngọc Đại
Quốc Bảo
Theo http://dep.com.vn/Doi-thoai/Khong-khen-che-gi-Duc-Tuan-thoi-diem-nay/8264.dep
Âm nhạc Phật Giáo
Vũ Hoàng
2012-04-15
Thưa quí vị, từ ngàn xưa, khi nhắc đến chốn thâm nghiêm cửa Phật, ai cũng nghĩ đến sự tĩnh lặng, thế nhưng, đạo Phật, ngoài kho tàng triết lý sâu sắc, còn có âm nhạc, nghi lễ để ca ngợi công đức của chư Phật, Bồ Tát và đồng thời là một cách để diễn bày chân lý vô thường, vô ngã, dùng âm nhạc để thức tỉnh lòng người.
Tiếng tụng kinh trầm bổng làm tâm hồn người ta như nhẹ nhàng, được chìm đắm vào cõi hư vô, tìm đến những giây phút thanh thản, không hệ lụy ưu phiền.
Trong chương trình âm nhạc cuối tuần kỳ này, chúng tôi lượm lặt ý kiến một số chuyên gia để tìm hiểu về âm nhạc trong đạo Phật và gửi tới quí vị một số nhạc phẩm mang âm hưởng Phật Giáo, một chút Thiền, một chút linh thiêng nhưng lại phản ánh sự an lạc, giản dị của tâm hồn giải thoát, thanh khiết.
Dzũng Đà Lạt – Lặng im giữa thị phi
Duy Lân
13.4.2012
Khi thành phố lên đèn, ở một góc phòng trà nhỏ giữa trung tâm Sài Gòn, người ta vẫn nhìn thấy một gã trai tóc dài ngồi ôm cây guitar và tạo ra những giọt đàn tuyệt diệu. Sẽ có nhiều người lướt qua và không để ý tới nhưng cũng có đôi người thầm thì “Dzũng Đà Lạt đấy” bởi họ chắc sẽ nhận ra anh, đôi lần, trong những chương trình ca nhạc trên truyền hình, phía sau những hào quang của ca sỹ.
Với nghệ sĩ vĩ cầm vĩ đại nhất thế giới
Linh Linh
11.4.2012
(VOV) – Sarah Chang đến Việt Nam lần đầu tiên vào năm 2010 trong chương trình Hennessy Concert. Cô từng thổ lộ mong ước trên báo là được chơi nhạc cùng các nghệ sĩ giao hưởng của Hà Nội.
Nghệ sỹ vĩ cầm Sarah Chang (người Mỹ gốc Hàn Quốc) sẽ biểu diễn trong “Chương trình Hòa nhạc Hennessy” lần thứ 16 với tác phẩm “Tổ khúc Bốn mùa” của nhà soạn nhạc thiên tài người Italia Antonio Vivaldi vào ngày 12/4 tại Nhà hát Lớn Hà Nội. Đặc biệt, chương trình này sẽ được truyền trực tiếp qua màn hình 500 inch đặt tại Quảng trường Cách Mạng Tháng Tám.
Françoise Hardy : Một thời để yêu những nụ tình xanh
Tuấn Thảo
7.4.2012
Những nụ tình xanh là tựa đề tiếng Việt của ca khúc tiếng Pháp rất ăn khách của Françoise Hardy. Trong nguyên tác, nhạc phẩm Tous les garçons et les filles đã được phát hành cách đây nửa thế kỷ, vào đầu tháng 6 năm 1962. Bài hát đã làm nên tên tuổi của Françoise Hardy và đằng sau ca khúc là nguyên cả một giai thoại của thời kỳ nhạc trẻ.
Bộ ảnh chụp từ tập nhạc đầu tay phát hành năm 1962 (DR)
Tại Pháp, phong trào nhạc trẻ những năm 1960 khởi đầu vào tháng 5 năm 1961, vào lúc mà đài truyền hình quốc gia (chỉ có một kênh duy nhất) cho phát sóng chương trình ca nhạc đầu tiên dành cho đối tượng thanh thiếu niên (chương trình mang tên Âge tendre et tête de bois, hàm ý Tuổi non mà lại ngỗ nghịch cứng đầu). Song song chương trình truyền hình này còn có một tờ báo chuyên thông tin về giới thần tượng nhạc trẻ và một chuyên mục phát thanh hàng ngày (Salut les copains – Thân chào các bạn)
Khánh Ly công bố sự thật về “mối tình” với Trịnh Công Sơn
Vương Hà
4.4.2012
Trong số những bóng hồng đi vào nhạc phẩm của Trịnh Công Sơn không có Khánh Ly – người phụ nữ thân thiết, “một người bạn của định mệnh vĩnh viễn thương yêu nhau”. Nhưng Khánh Ly lại thấy trong tất cả các ca khúc của Trịnh đều có bóng dáng của mình.
Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn và Khánh Ly thời trẻ.
Có một thời, Trịnh sáng tác chỉ để Khánh Ly ca. Mười năm gắn bó “duyên tình âm nhạc” để làm nên một “nữ hoàng chân đất”, một Khánh Ly hát nhạc Trịnh mãi về sau khó có giọng ca nào vượt qua…
Vĩnh biệt tác giả “Nỗi buồn hoa phượng”
Thanh Hiệp
4.4.2012
Nhạc sĩ Thanh Sơn tên thật Lê Văn Thiện, sinh ngày 1-5-1938 tại Sóc Trăng. Ông là con thứ mười trong một gia đình có 12 anh chị em. Đam mê ca hát, thơ, văn, ông học nhạc từ hồi tiểu học với thầy Võ Đức Phấn (em ruột nhạc sĩ Võ Đức Thu). Năm 1955, thầy Phấn qua đời, cậu bé Thiện lúc này đã lớn, lên Sài Gòn học nhạc với nhạc sĩ Lê Thương (tác giả của ca khúc Hòn Vọng Phu). Từ lớp học nhạc này, Thiện đã nuôi ước mơ trở thành ca sĩ. Đến năm 1959, qua sự hướng dẫn của thầy, Thiện đăng ký tham dự cuộc thi tuyển lựa ca sĩ của Đài Phát thanh Sài Gòn và đoạt giải nhất.
Đìu hiu phòng trà ca nhạc
Thùy Trang
03/04/2012
Một đêm nhạc ở phòng trà hiện nay có được 30 khán giả đã là thành công
Từ những phòng trà đã được khán giả biết đến lâu năm, như Không Tên, Tiếng Xưa (Văn Nghệ), ATB đến phòng trà mới ra đời, như: Da Vàng, Sài Gòn M&Tôi, We hay Fashion Coffee, Bệt Café… đều có những đêm nhạc diễn ra hằng đêm. Dù các phòng trà đều nỗ lực xây dựng những đêm nhạc mang phong cách riêng nhưng tình trạng chung vẫn vắng khách.
Thu nhập nghệ sĩ – kẻ khóc người cười [2]: Đa năng như nghệ sĩ Việt
3.4.2012
TT – Ngoài công việc chính, các nghệ sĩ còn tranh thủ “thời của mình” để làm những công việc khác. Thu nhập từ những nguồn này cũng rất đa dạng và đáng kể.
Các nghệ sĩ Việt cùng tham gia một game show với vai trò giám khảo (Nguyễn Quang Dũng, Khánh Thi, Chí Anh), MC (Thanh Bạch, Thanh Vân) và thí sinh (Đoan Trang, Ngô Thanh Vân, Minh Béo, Siu Black…)-Ảnh: GIA TIẾN
Thu nhập nghệ sĩ – kẻ khóc người cười [1]: Choáng váng khoảng cách catsê
2.4.2012
TT – Những dư luận xung quanh việc “ông hoàng catsê” Đàm Vĩnh Hưng nhận đến 20.000 USD (hơn 400 triệu đồng) để hát tại đám cưới của con một đại gia ở Hà Tĩnh một lần nữa cho thấy nghệ sĩ hiện tại dư dả hơn rất nhiều nhờ những khoản thu có vẻ “vặt vãnh” như thế.
Nghệ sĩ Việt có trăm nẻo “mưu sinh”, và “giá” của nghệ sĩ cũng chênh lệch đáng kể.
Với một đêm diễn, có ca sĩ nhận 100-200 triệu đồng, có người mẫu nhận 40-60 triệu đồng nhưng diễn viên kịch chỉ nhận 500.000-1 triệu đồng. Trong ảnh: những ca sĩ có catsê cao: Đàm Vĩnh Hưng, Mỹ Tâm, Hồ Ngọc Hà (từ trái sang) – Ảnh: Gia Tiến
Đêm nghe nhạc trên sông Hậu
Nguyễn Sĩ Hạnh
1.2012
Về thăm nhà lần này, cả nhà xuống miền thăm Tây vài ngày. Mỗi người có một lí do riêng để đi. Bà nhạc là để thăm lại Rạch Giá, nơi ngày xưa bà từ Sài Gòn xuống lên nhiều lần để thăm chồng làm ăn xa ở dưới đó. Bà xã đi là để nhớ lại hồi nhỏ đi theo bà ngoại xuống thăm ông già, qua mấy cái phà sông nước mênh mông. Tôi thì để thăm lại miếu Bà Chúa Xứ ở núi Sam, nhìn lại “căn phòng” ở công an huyện Hòn Đất hồi đó tôi “tạm trú” ba tháng vì vượt biên không thành. Chỉ tội thằng con trai, mấy ngày đi đường ngồi xe ê mông nó thắc mắc, sao có mấy cây cầu và mấy con kênh mà mình cứ đi qua đi lại hoài vậy tía!
Tới nơi thì bà nhạc nhìn không ra Rạch Giá cũ nữa vì khu đất lấn biển của ông bạn Võ Văn Khải làm. Huyện lị Hòn Đất nay thành thị tứ, nhà lầu ba bốn từng cất dày đặt, ngồi trên xe tôi tìm cái đồn công an huyện mà không thấy. Còn bà xã thì bến phà Mỹ Thuận đã “về hưu” từ lâu, may mà còn bến phà Vàm Cống bã đi cho đỡ nhớ, chớ để trễ vài ba năm nữa cầu xây xong là chớt quớt!
Nhạc sĩ Đỗ Bảo: Âm nhạc là công bằng
Hoàng Anh
22.3.2012
Độc giả có quyền được nghe những sản phẩm âm nhạc chính thống, có chất lượng nhưng đồng thời họ cũng phải cho người nhạc sĩ sự công bằng.
Nghe trò chuyện với NS Đỗ Bảo
NS Đỗ bảo là một nhạc sĩ trẻ nhưng đã có khá nhiều đóng góp cho sân khấu âm nhạc và đạt được một số thành công đáng kể. Anh từng đoạt Giải nhạc sĩ của năm trong Giải Cống hiến và giải Nhạc sĩ phối khí hiệu quả của chương trình Bài hát Việt.
Khôi
Mai Xuân Vỹ
19.3.2012
1.
Tôi gặp Khôi lần đầu ở Studio Viết Tân khi Quốc Bảo và tôi ghé qua thăm anh Tân và chị Hồng. Cô chào tôi với nụ cười rạng rỡ thân thiện. Lúc ấy Khôi còn để tóc dài chứ chưa cắt tóc ngắn như năm rồi. Và với chiếc áo đầm trắng, trông cô “yểu điệu thục nữ” hơn là những gì tôi nghe về cô. Trông Khôi thật lành và dễ gần. Và cũng gần như với Bảo, chúng tôi thân nhau mau chóng.
Mai Khôi – ảnh Ngô Đại
Những bảng xếp hạng ảo
Thùy Trang
27/03/2012
Cũng có những bảng xếp hạng âm nhạc dành cho ca khúc lẫn album nhạc Việt được công chúng yêu thích nhưng hầu hết đều là giá trị ảo
Chưa bao giờ Việt Nam có nhiều bảng xếp hạng âm nhạc như hiện nay, từ các đài phát thanh, kênh truyền hình, các trang âm nhạc trực tuyến… Và mỗi tuần, mỗi tháng, các bảng xếp hạng này vẫn công bố đều đặn kết quả vị trí xếp hạng ca khúc, album nhạc theo bình chọn của khán thính giả yêu nhạc nhưng thực tế, đời sống của các ca khúc đứng đầu các bảng xếp hạng này yếu ớt và ngắn ngủi.
Phỏng Vấn DJ Mỹ Quyên
Lửa Ấm
8.2011
LTS. DJ Mỹ Quyên trút hơi thở cuối cùng vì viêm phổi cấp tính sáng 25.3.2012 trong khi lưu diễn tại Hải Phòng, hưởng dương 30 tuổi. Dưới đây là bài phỏng vấn DJ Mỹ Quyên trên tạp chí Lửa Ấm số ra tháng 8.2011.
Khi ca khúc Việt xuống cấp
Thùy Trang
26/03/2012
Khi thiếu ca khúc để chinh phục khán giả, ca sĩ cũng khó mà trở thành thần tượng của giới trẻ yêu nhạc
Sự hoài niệm về thời hoàng kim của nhạc Việt những năm 1980 – 1990 tưởng chừng vô lý vì theo đúng quy luật, mọi thứ, kể cả âm nhạc đều phải phát triển. Thế nhưng, đó lại là một thực tế bởi ca khúc Việt mới ra đời đang ngày càng xuống cấp khiến người nghe xa lánh.
Không có ca khúc ăn khách
Nỗi lo lớn nhất của các ca sĩ hiện nay là làm sao để có thể tìm cho mình một ca khúc “hit” (ăn khách) thực sự, có thể giúp họ tạo dấu ấn sâu đậm trong lòng khán thính giả. Cả người yêu âm nhạc lẫn nghệ sĩ, giới chuyên môn đều mơ ước nhạc Việt có thể thịnh vượng như những năm 1980, 1990 – thời có rất nhiều ca khúc hay. Thanh Lam, Hồng Nhung, Mỹ Linh, Trần Thu Hà, Thu Phương, Lam Trường, Phương Thanh, Đan Trường, Mỹ Tâm, Quang Dũng, Đàm Vĩnh Hưng, Cẩm Ly, Quang Linh, Thanh Thảo… đã “nổi” lên bằng những ca khúc rất hay, gắn liền với tên tuổi của họ.
Thanh Tâm Tuyền với bài thơ Lệ Đá Xanh hay Nửa Hồn Thương Đau
Nguyễn Việt
22.03.2012
Thanh Tâm Tuyền (1936-2006) vừa là một nhà thơ cũng là một nhà văn nổi tiếng ở miền Nam trước 30/4/75. Ông tên thật Dzư Văn Tâm, sinh ngày 13/3/1936 tại Vinh, Nghệ An và mất ngày 22/3/2006 tại Minnesota, Hoa Kỳ do bệnh ung thư phổi. Hưởng thọ 70 năm cộng với 10 ngày tròn trĩnh.
Theo tiểu sử thì nhà thơ nhà văn Thanh Tâm Tuyền vào Nam khi còn rất trẻ. Vào đất Sài Gòn năm 1954 ông đã chủ trương nguyệt san Lửa Việt. Sau đó, cùng nhà văn Mai Thảo (1927–1998) thành lập tạp chí Sáng Tạo năm 1957, lúc đó gồm Thanh Tâm Tuyền, Mai Thảo, Nguyên Sa, Vũ Khắc Khoan, Tô Thùy Yên, Doãn Quốc Sỹ, Quách Thoại, Lý Hoàng Phong, Lữ Hồ, Trần Thanh Hiệp, Thanh Nam… cùng các họa sĩ Thái Tuấn, Ngọc Dũng, Tạ Tỵ, Duy Thanh. Năm 1960, tạp chí Sáng Tạo ra bộ mới, có thêm Cung Trầm Tưởng, Thạch Chương, Dương Nghiễm Mậu…
Ngậm ngùi phố Trịnh…
Minh Tự
25.3.2012
Một năm trước, vào những ngày cuối tháng 3 này, xứ Huế hân hoan khi biết Hội đồng nhân dân Tp Huế quyết định lấy tên của người nhạc sĩ tài danh Trịnh Công Sơn đặt cho con đường mới mở bên bờ sông Hương khởi đầu từ cầu Gia Hội.
“Phố nhậu Trịnh Công Sơn” đông đúc với những hàng quán tạm bợ mới dựng nhanh bên đường, và những tấm bảng hiệu lấy tên nhạc Trịnh – Ảnh: Tiến Long
Nguyên Thảo: Ca lạ của showbiz – Ca hiếm của Cống hiến
Chu Minh Vũ
20.3.2012
(TT&VH Cuối tuần) – Vô tình, Nguyên Thảo bị đặt lên bàn cân của Cống hiến với hai siêu sao: Mỹ Tâm và Hồ Ngọc Hà, khi bất ngờ lọt vào bảng đề cử 5 ứng cử viên danh hiệu Ca sĩ của năm 2011 (*). Thảo không bao giờ có được khối lượng fan cuồng tín như Tâm. Càng không bao giờ có một tiềm lực tài chính mạnh và ổn định như Hà. Có người đã ước: giá như Thảo có được một trong hai sự giàu có của Mỹ Tâm hoặc Hà Hồ: khán giả hoặc tiền bạc, thì có thể từ lâu cô đã bước ra ngoài ánh sáng chói lọi của thế giới showbiz.
Nhưng liệu đó có phải là ước mơ của Nguyên Thảo, cô ca sĩ hát sô ít nhất làng showbiz, làm album chậm nhất làng showbiz, kín tiếng nhất trong làng trồng cải lắm của showbiz để giữ cho mình một tiếng hát trong ngần nơi thánh đường âm nhạc?
Nghe mưa
Cô gái nhỏ, da đen và đôi tay đã quen với nước suối lạnh của những ngày Đông Đà Lạt. Ngày đó, hàng ngày ngồi ven suối rửa cà rốt thuê cho nhà vườn bán cho thương lái, Thảo vẫn mơ được hát. Giấc mơ ấy cũng có lần le lói sáng khi hát bên cạnh Hiền Thục – nổi như cồn ở tuổi 13 – khi cả hai đại diện cho các nhà văn hóa thiếu nhi tỉnh thành dự thi toàn quốc. “Thảo nhớ gần 20 năm trước, có đoàn tạp kỹ về Đà Lạt biểu diễn. Có cô Ánh Tuyết hát Hòn vọng phu, có cô Lệ Thủy, chú Minh Vương hát cải lương, có xiếc, có kịch câm và có rất nhiều ca sĩ. Sân khấu đèn xanh đèn vàng, giấy bóng kiếng dùng để pha màu. Phông nền màu trắng và ánh sáng mờ mờ… Nhưng rất quyến rũ đối với một người tỉnh lẻ”. Thảo viết về “sự kiện” này trên facebook: “Rạp Hòa Bình ở Đà Lạt đông như kiến, chật ních khán giả, vỗ tay ầm ầm… hết rồi vẫn không chịu ra về. Thảo chắc nhiều đứa bạn của Thảo sau đêm đó cũng bắt đầu mơ mộng”. “Thảo rất thích hát, chẳng có lý do nào ngoài thích. Mơ ước lớn nhất là mình có thể được đứng trên một sân khấu lớn, được biểu diễn cùng các anh chị nổi tiếng”.
Những năm 1990, khi sân khấu nhạc nhẹ của Hà Nội và Sài Gòn khởi sắc tưng bừng với các ngôi sao Thanh Lam, Hồng Nhung, Mỹ Linh, Trần Thu Hà, Bằng Kiều, Thu Phương… “giấc mơ ca sĩ” của Thảo càng rung động mãnh liệt. Sự kiện là tour Nghe mưa (1999) của cặp nhạc sĩ Dương Thụ – Bảo Chấn đến với Đà Lạt, chưa bao giờ Thảo bị hút hồn đến thế.
Sân vận động Đà Lạt với 15 ngàn người. Bảo vệ không thể làm gì khác ngoài việc mở cửa cho mọi người tràn vào, chen nhau xuýt xoa trong cái lạnh. Mọi người xì xầm, sân khấu đẹp quá, hoành tráng quá, ca sĩ hát hay quá. Thảo nhớ Trần Thu Hà hát bài gì đó về mẹ, lúc ấy chị không phải là diva như bây giờ. Khán giả có vẻ không hiểu “style” của chị lắm, “bài này lạ quá, chưa bao giờ nghe!”. Nhưng Thảo thấy hay hay, xúc động, mà thấy hay cũng chưa hiểu vì sao nó hay, cứ vỗ tay cái đã. Hết chương trình cũng không muốn về, lần lữa mãi biết đâu họ đổi ý hát thêm. Thảo bắt đầu mơ làm nghệ thuật từ lúc này.
Bay theo giấc mơ bong bóng
Thảo kể nửa đùa nửa thật về câu chuyện khởi nghiệp của mình. “Bọc 5 triệu đồng trong túi, Thảo chạy ra đầu cầu thang chợ Đà Lạt mua một chục quả bong bóng, mượn sức gió đu thẳng về “Saigonhollywood”. Nặng 39 ký, hơi lùn một chút…, Thảo thấy mình bé nhỏ, lọt thỏm giữa đám nhà cao cửa lớn. Lúc đó, trong mắt Thảo, khách sạn New World to vật vã, đường phố đông đúc vội vã… Mấy bộ đồ vía mang từ Đà Lạt xuống làm Thảo rụt vai, khép mình lại một chút. Thảo vừa đi hát mỗi đêm, vừa đi học thêm. May mắn là Thảo được nhiều anh chị đi trước giúp đỡ nên đắt show hát tụ điểm lắm, bắt đầu có ít tiền rủng rỉnh để mua cái này cái kia…”.
Nguyên Thảo của những ngày mới chập chững bước vào con đường âm nhạc
Như rất nhiều giọng ca chân đất đến từ cao nguyên, Sài Gòn xa lạ đó nhưng cũng dễ sống với những người có chút khả năng. Mà hát thì càng dễ, chạy vài tụ điểm, lựa vài bài “hit” Làn sóng xanh và MTV là có luôn một nhạc mục để chạy show. Thảo bóng gió lần dịch chuyển của mình bằng những quả bong bóng, xem ra giấc mơ nghệ sĩ của cô thì có thật nhưng nó cũng mong manh như bong bóng. Ở một nơi đầy rẫy những con thiêu thân showbiz, cũng chẳng thiếu những người tài ẩn danh, một người sống quá khép kín và không có thân phận thì biết đến khi nào?
Nhạc sĩ Dương Thụ nhớ lại lần đầu tiên khi cô ca sĩ phòng trà không tên tuổi rụt rè tìm đến nhờ làm album đầu tay, ông đã “dọa” rằng không những ông rất khó tính mà album khi làm ra còn rất khó bán. Không ngờ, câu trả lời không rụt rè như bề ngoài của cô gái nhỏ, làm thay đổi hẳn thái độ của ông, rằng cô muốn làm album “không phải để nổi tiếng, để album bán chạy, để trở thành ngôi sao, mà chỉ để được hát những gì của mình”.
Suối cỏ (2006) có thể được xem là một “album debut” (album đầu tay) thành công nhất của một ca sĩ khi nó đưa một cái tên vô danh ra ánh sáng, thăng hạng một ca sĩ phòng trà thành một “diva tương lai”. Trên cộng đồng mạng, có những người không ngại viết một “con tính”: Thanh Lam + Mỹ Linh + Khánh Linh = Nguyên Thảo. Khởi đầu, với chùm bóng bay, như thế là thuận lợi.
Con chim bị thương đậu cành cong
Sau album, chính thức Thảo trở thành người của showbiz. Cô bắt đầu phải làm quen với báo giới, phải biết chọn sân khấu để đứng cho mình, biết trả lời phỏng vấn, biết cách sắp đặt những cuộc sống riêng. Nổi tiếng, tức là quanh cô có khối tin đồn, chuyện gia đình, chuyện đại gia… thậm chí cả chuyện lesbian… Tất nhiên, nghệ sĩ thì không cần thiết phải cải chính hay thanh minh tin đồn làm gì, thậm chí nên chấp nhận nó như một mặt trái.
Nhưng có một bài báo đã khiến Thảo đổ gục. Một bi kịch khủng khiếp về gia đình, về những người sinh ra cô được đưa ra… Thảo suy sụp. Cô nói bài báo đó không chính xác, nhà báo khẳng định chính Thảo đã nói ra… Câu chuyện này chìm đi theo thời gian, bởi xét cho cùng thời điểm đó Thảo không phải là một cái tên “hot” hợp với những scandal… Nhưng với Thảo, thay vì những chuyện kiện tụng đình đám, cô lùi hẳn vào bóng tối. Nghe đồn, xuống tóc, ăn chay sám hối… Đó có thể là một lỗi lầm lớn nhất khi cô bước vào showbiz, cô phải trả giá bằng một quãng thời gian lặng im. Im tuyệt đối cho đến khi tất cả mọi người như đã quên cô, đặc biệt là truyền thông.
Nguyên Thảo đảm nhận vai người yêu của Foebus, nàng Fleur des Lys trong vở nhạc kịch Thằng gù nhà thờ Đức bà Paris
Thảo không còn đi hát phòng trà. Thi thoảng cô hát những show tác giả – tác phẩm được dàn dựng và nhà sản xuất chỉ định “có Nguyên Thảo”. Lặng lẽ và tiếp tục tồn tại như thế trong showbiz.
Nhiều người hỏi cô ấy sống thế nào ở Sài Gòn mà hoàn toàn không chạy show? Vài người bạn thân trong nghề như biên đạo múa Tấn Lộc, luôn giới thiệu các show event cho Thảo kiếm tiền. Cô cũng được mời thu âm nhiều… Nhưng Thảo cũng không vồ vập chuyện chạy show, kiếm tiền. Một ca sĩ trẻ vừa bước ra khỏi cuộc thi Idol chưa lâu nhận không dưới 30 show event một tháng. Thảo nhận được lời mời khoảng một nửa số đó, nhưng cô cũng từ chối hết… ba phần tư. Không chê tiền, nhưng ngại hát những nơi không tìm được chỗ cho âm nhạc của mình. Thảo sống một cuộc sống có thể nói là như nằm ngoài thế giới showbiz Việt. “Thảo vừa đi hát vừa đi học thêm. Thi thoảng có tiền để đi mua sắm, đi ăn hàng hoặc mua đĩa nhạc và phim. Cuộc sống mình thấy đủ là đủ. Có ăn, có mặc, có chỗ chui ra chui vào an toàn, có tiền để dành, có tiền đi học. Thảo thấy mình trôi trên dòng sông lơ đãng…”.
Và trên dòng sông ấy, hoàn toàn không có bóng dáng một nghệ sĩ đương thời nào, ngoài Thảo… Một cô ca sĩ không có fan club, chỉ có ánh mắt của những người yêu mến dõi theo thầm lặng, và cái tên tồn tại sự trân trọng của người làm nghề. “Đôi khi Thảo không còn là mình khi hát. Thảo không còn nghĩ đến chuyện tiền bạc trả thuê nhà, không còn bị chi phối vì đẳng cấp, không còn quan tâm đến sự giàu nghèo, không còn nghĩ đến khẩu hình hát to đến mức nào, dưới ghế khán giả có bao nhiêu Thạch Sanh hay Lý Thông, Tấm hay Cám… Thảo nhìn cả nhà hát trong suốt, đầy nước và im lặng. Đó là lúc Thảo hát hay nhất…”.
Có lẽ Nguyên Thảo đã “thiền” được với cuộc sống này, khi chính showbiz đã đánh gục cô và lại trả cho cô một cõi lặng im. Sự bình thản giờ có lẽ là thứ giá trị nhất của Nguyên Thảo, nó khiến cho bất cứ ai muốn làm nghệ thuật phải ghen tị… Cô sẽ được làm cái mình thích. Sự chờ đợi của khán giả càng làm tăng giá trị sự xuất hiện của cô.
Nơi những tham vọng được tỏa sáng
Một cuộc tuyển chọn kỹ lưỡng những giọng ca nhạc nhẹ sẽ xuất hiện trong chương trình hòa nhạc Điều còn mãi diễn ra mỗi mùng 2 tháng Chín hàng năm, nếu để ý sẽ thấy chưa khi nào vắng cái tên Nguyên Thảo. Năm 2011, trên sân khấu Nhà hát Lớn Hà Nội, cô ca sĩ không có tí gốc gác Hà Nội nào đã khiến những khán giả khó tính của thế hệ Hà Nội năm xưa phải rơi nước mắt khi nghe cô hát Hướng về Hà Nội (sáng tác của Hoàng Dương) đầy xúc cảm – cái đang thiếu vắng trầm trọng trong những giọng ca trẻ hiện nay.
Tháng 5/2011, Không gian âm nhạc show thứ hai, Cỏ hồng, mời Thảo cạnh Tuấn Ngọc. Sự sắp xếp này xuất phát từ sự hút khách của divo Tuấn Ngọc. Chỉ Tuấn Ngọc thôi, vé đêm diễn đã bán hết, không cần có thêm một ngôi sao nào khác. Nguyên Thảo chỉ có một áp lực phải hát thật hay.
Năm 2011 Nguyên Thảo là ca sĩ duy nhất 2 lần được mời hát tại chương trình Không gian âm nhạc
Và điều bất ngờ không nằm trong dự tính của những người tổ chức Không gian âm nhạc: Kết thúc đêm diễn, gần như 100% ý kiến phản hồi là họ muốn nghe Nguyên Thảo hát nhiều hơn nữa thay vì chỉ có… 8 bài solo và 1 bài song ca.
Và Nguyên Thảo là cái tên đầu tiên được lựa chọn cho một sự thể nghiệm ca sĩ quay vòng ở Không gian âm nhạc số 9… Quyết định ấy bắt đầu từ một nhận định trên báo chí: “Sau đêm diễn Cỏ hồng, cả 600 người hâm mộ Tuấn Ngọc đã bị Nguyên Thảo chinh phục”. Chúng tôi thử làm một show diễn xem 600 khán giả ấy có quay lại với Nguyên Thảo hay không. Một sự liều lĩnh cho cả nhà tổ chức và ca sĩ khi trước thời điểm Không gian âm nhạc số 9, thì chương trình số 7 của Thu Minh và Phạm Anh Khoa chỉ bán hết vé 1 đêm (300 khán giả). Đẩy Thảo lên vị trí ca sĩ trụ cột, hát trên 12 bài hát và đặt cạnh cô ấy một giọng ca xa lạ – Hòa Trần (đang hành nghề bác sĩ tại Canada). Áp lực lần này cho Thảo là lớn hơn rất nhiều. Cô ấy phải tỏa sáng về nghề, phải bán được vé… (nhất là thời điểm Giáng sinh, Hà Nội có tới 4 show ca nhạc toàn sao). Và Tiếng chuông ngân đã tạo nên một kết thúc mỹ mãn cho Không gian âm nhạc trong năm 2011.
Thời điểm ấy, Nguyên Thảo kể rằng: “Thảo luôn cố gắng học hỏi, đôi khi còn ước ngày dài gấp đôi để có thể làm thêm được nhiều việc, cố gắng thêm được nhiều thứ. Thảo tin khi một cánh cửa đóng lại sẽ có cánh cửa khác mở ra nên Thảo bắt đầu đi gõ cửa. Thảo đã gõ không biết bao nhiêu cánh cửa nhưng nó vẫn khép chặt, có khi chỉ một cánh hé ra rồi vội vàng đóng lại ngay. Nhưng Thảo vẫn sẽ không ngừng gõ cửa”. Trước đêm ở Không gian âm nhạc, Thảo từ chối nhiều lời mời các show diễn tạp kỹ hậu Cỏ hồng. Thảo muốn im tiếng hẳn màu sắc lãng mạn và hoài cổ trong lúc mọi người vẫn đánh giá cao ở nhạc Trịnh hay Phạm Duy. Thảo muốn Cỏ hồng khép lại một cánh cửa âm nhạc và mở ra một cách cửa khác cho âm nhạc của cô ấy. Hơi tiếc, lúc diễn Tiếng chuông ngân, 2 album làm với nhạc sĩ Võ Thiện Thanh (một album nhạc điện tử, một album chillout) chưa hoàn thành, nên cánh cửa khác ấy vẫn còn phải chờ thêm thời gian để thật sự mở rộng.
Thảo đã từng nghĩ, nếu hai album ấy không hoàn thành được, cô sẽ bỏ nghề và chấm hết không tiếp tục gõ cửa nữa. Nhưng lại có lúc cô bình tâm và nghĩ lại: “Võ Thiện Thanh là một người tài mà Thảo rất quý trọng. Thảo muốn thể hiện sự quý trọng ấy bằng cách tôn trọng cách làm việc của anh ấy”. Dã quỳ, Sương cỏ… ra đời… Thảo hát trong trẻo về đời mình, về cuộc sống xung quanh ngọt ngào… Thế giới của Võ Thiện Thanh và Thảo hiện ra long lanh, bình thản như chẳng có sự đời nào chi phối họ.
Thảo kể cô đã từng xếp hàng dưới tuyết để được wow, waw với live show của Lady Gaga, trong một đêm mùa Đông lạnh nhất 20 năm trở lại đây ở London. “Năng lượng chứng minh cho sự hiện hữu của Lady Gaga tràn ngập và lan tỏa đến từng khán giả. Ai cũng hừng hực, cuốn hút, không ngại ngùng, không thắc mắc”. Và Thảo nghĩ đến giấc mơ “tinyshow” cho mình. “Thảo nhận ra, dù show diễn lớn hay nhỏ thì đấy cũng vẫn là kinh nghiệm, trải nghiệm cần thiết cho mình và linh hồn mình. Nó là nơi nguồn năng lượng yêu nghề được lan tỏa. Những tham vọng được tỏa sáng”
(*) Giải thưởng âm nhạc Cống hiến do báo TT&VH khởi xướng và tổ chức từ năm 2005. Lễ công bố và trao giải Cống hiến 2011 do báo TT&VH phối hợp cùng công ty Smart sẽ được tổ chức vào ngày 22/4/2012 tại TP.HCM, truyền hình trực tiếp trên VTV1 lúc 21 giờ. 5 ca sĩ có tên trong đề cử giải thưởng Ca sĩ của năm 2011 gồm (thứ tự a, b, c): Tùng Dương, Hồ Quỳnh Hương, Thu Minh, Hồng Nhung, Nguyên Thảo.
Chu Minh Vũ
Theo TTVH
Giới trẻ đang quay lưng với ca khúc Việt?
Thùy Trang
25/03/2012
Những bản tình ca Việt đi cùng năm tháng đã chinh phục hàng triệu khán giả yêu nhạc đủ mọi thành phần và đang khẳng định sức sống vượt thời gian của mình. Nhưng cũng có một sự thật khác, giới trẻ yêu nhạc hiện nay không mấy mặn mà với ca khúc Việt. Vì sao?
Chuộng nhạc ngoại
Khi tình yêu của họ dành cho thần tượng thì tâm hồn âm nhạc của họ cũng chỉ có những ca khúc thuộc về thần tượng của mình
Hát cho đại gia: Sàn diễn bên bàn nhậu
Thanh Hiệp
22/03/2012
Sân khấu cải lương hiện gặp nhiều khó khăn nhưng với các nghệ sĩ ngôi sao, thu nhập của họ ngày càng khấm khá hơn khi có nhiều sô diễn không cần sân khấu
Nếu trong “siêu đám cưới” của con một gia đình đại gia ở huyện Hương Sơn – Hà Tĩnh có các ca sĩ nổi tiếng đến hát thì trong đám cưới con của đại gia Phạm Thị Diệu Hiền ở Cần Thơ trước đó, không thiếu những nghệ sĩ cải lương ngôi sao vì nữ đại gia này cực kỳ yêu thích môn nghệ thuật truyền thống này. Nhưng đó là chuyện hát ở đám cưới của các đại gia, giá cát sê đôi lúc được thỏa thuận trước và gia chủ có lời mời trân trọng. Điều đáng nói là ngay trong những tiệc nhậu không cần sân khấu, nghệ sĩ ngôi sao cũng xuất hiện chỉ để phục vụ đại gia bên bàn nhậu.
Mua vui cho đại gia: Có tiền mời tiên cũng được!
Thùy Trang
22/03/2012
Việc ca sĩ hát phục vụ riêng cho các đại gia để nhận thù lao cao cũng là điều chính đáng. Chuyện chỉ đáng nói khi mọi thứ vượt ra khỏi công việc đi hát và nhu cầu nghe hát.
Từ những giọng hát nổi tiếng một thời đến các ca sĩ trẻ đình đám thời nay, từ những ca sĩ trẻ với những vũ điệu bốc lửa đến các giọng ca sang trọng, cứ đại gia cần là có
Khi những đám cưới của các gia đình đại gia chi tiền tỉ mời những ca sĩ hàng đầu biểu diễn phục vụ khách được đưa lên các phương tiện thông tin đại chúng, dư luận tỏ ra bất ngờ, thậm chí choáng. Thực tế, việc nghệ sĩ đi hát phục vụ theo yêu cầu của đại gia không còn là chuyện mới mẻ.
Khi nghệ sỹ “né” giải thưởng
Bảo Nam
25.3.2012
Showbiz Việt ngày càng có nhiều những giải thưởng tôn vinh thành quả lao động thật sự của các nghệ sỹ. Thực tế cho thấy chỉ trong vòng 1 tháng, khán giả được chứng kiến tới 3 lễ trao giải từ điện ảnh, âm nhạc cho đến truyền hình. Việc “loạn” và “loãng” giải thưởng đã tốn không ít giấy mực của báo chí dẫn đến việc, sức hấp dẫn của những giải thưởng đã không còn như trước. nếu nhìn lại thì thấy rằng các giải thưởng… đang có vấn đề.
Tôi Ơi Đừng Tuyệt Vọng
Nguyễn Kim Tiến
24.3.2012
Tựa bài viết thật buồn! Nỗi buồn tuyệt vọng. Nỗi buồn “như lá mùa thu, rơi rụng giữa mùa đông”.
Những chiếc lá đã phải làm những chức năng hấp thụ khí trời, những chất bổ dưỡng để chuẩn bị nuôi cây cỏ trong suốt mùa đông dài lạnh lẽo. Rồi khi đã làm xong bổn phận, lá đã hy sinh đời mình để muà xuân tới, hoa đâm chồi kết trái nở nhụy yêu thương. Cuộc đời ta cũng thế, như chiếc lá cuối thu, rơi xuống…rơi xuống … để đời này tiếp nối với đời kia.
Bị “ăn cắp” trăm triệu, sao Việt bật khóc
Hồ Hương Giang
23.3.2012
Từ những khoản tiền 100 triệu đến hơn 200 triệu đầu tư cho việc sản xuất một album nhạc chất lượng, thậm chí không sử dụng các công cụ điện tử để giảm giá thành, nhưng thành quả của các nghệ sĩ như Mỹ Linh, Quốc Hưng, Phương Nga… rất dễ dàng được lấy về từ internet với chi phí chỉ tính bằng giá điện cho 1 vài phút đồng hồ download.
Từ thực tế phũ phàng
Nạn nhân mới nhất của các website nhạc số, ca sĩ Phương Nga với album Acoustic “Ơi cuộc sống mến thương” (3.3012) mới đây đã tìm cách liên hệ với báo chí để mong nhận được sự ủng hộ và giúp đỡ trước tình trạng bản quyền âm nhạc tiếp tục bị vi phạm nghiêm trọng và ngang nhiên tại Việt Nam. Có lẽ Phương Nga cũng không phải là người thường xuyên theo dõi các website nhạc số này, nếu không cô đã không tỏ ra bất ngờ và kinh ngạc đến thế khi “Ơi cuộc sống mến thương” xuất hiện trên mạng chỉ vài ngày sau khi album ra mắt.
Hoàng Anh, từ “Nửa” đến “Vuông tròn”
Phạm Vi
23.3.2011
Tháng 11.2011, Hoàng Anh, hiện vẫn còn đang là sinh viên trường đại học Văn hoá (TP.HCM), lần đầu tiên xuất hiện trong làng nhạc Việt cùng sự kết hợp với nhạc sĩ Quốc Bảo trong album Nửa đã đem lại sự thắc mắc và tò mò cho nhiều người.
Ảnh: nhân vật cung cấp
Bội thực thi hát trên truyền hình
Hà Thi
21/03/2012
Khán giả, nhất là các bạn trẻ yêu ca hát, sẽ được thi hát mệt nghỉ khi hàng loạt cuộc thi về âm nhạc đang và sẽ xuất hiện trên màn ảnh nhỏ trong năm 2012.
Gần đây nhất, Công ty Cát Tiên Sa thông báo đã mua bản quyền chương trình The Voice trực tiếp từ Công ty Talpa Distribution của Hà Lan. Đây là cuộc thi hát đang nổi tiếng trên sóng truyền hình thế giới với đặc sản là “vòng thử giọng mù”, tức là ban giám khảo chọn thí sinh qua việc nghe “chay” giọng hát mà chưa biết dung nhan của họ! Cuộc thi đang trong giai đoạn tuyển sinh. Đến Việt Nam, chương trình sẽ được Việt hóa với tên gọi Giọng hát Việt, dự kiến ghi hình và phát sóng trên VTV3.
Nhạc cổ điển có gì hỏng?
Colin Eatock
Nguyễn Đình Đăng dịch
23.1.2012
Mỗi ngày trên đường đi làm tôi đều qua ga tàu điện ngầm phố Bathurst ở Toronto. Đôi khi, vào những ngày không đi trễ, tôi dừng lại để lắng nghe nhạc cổ điển do Sở Giao Thông Công Cộng Toronto (SGTCCT) mở trong nhà ga. Tuy nhiên, trong khi được bắt đầu ngày làm việc của mình một cách nhẹ nhàng bằng một bản giao hưởng của Mozart hay một concerto Vivaldi, tôi cũng hiểu rằng SGTCCT không hẳn đã nhằm thỏa mãn thị hiếu âm nhạc đặc biệt của tôi. Họ làm như vậy vì một động cơ khác.
Tôi là đời thứ 5 tính từ Liszt
Victor Licht
Nguyễn Đình Đăng dịch từ bản tiếng Nga “Ivo Pogorelich: Tôi ngưỡng mộ Israel“,
đăng tại Nautilus ngày 5/3/2010 (trang tin tiếng Nga của Israel, bản gốc đăng tại “Tin tức”, Israel ngày 4/3/2010)
Vào trung tuần tháng Ba tại một số thành phố ở Israel sẽ có các buổi biểu diễn của nghệ sĩ piano người Croatia-Serbia Ivo Pogorelich – một trong những nghệ sĩ diễn tấu khác thường nhất trong thời đại chúng ta, một nghệ sĩ mà có những người khen ngợi hết lời, còn những người khác lại mắng nhiếc thậm tệ.
Nguyên Sa và Tình Ca Ngô Thụy Miên
Ngô Thụy Miên
4.1998
Tin nhà thơ Nguyên Sa mất đến với tôi thật đột ngột! Sáng nay một người bạn gọi vào sở hỏi tôi:”Ông có biết nhà thơ Nguyên Sa vừa qua đời chưa?” Tôi bàng hoàng, thẩn thờ một chút mặc dù đã được biết tình trạng sức khoẻ của ông mấy năm gần đây. Chúng tôi trao đổi vài ba câu chuyện. Tôi cám ơn bạn rồi thầm nói với mình:
“Thôi, cái thời tuổi trẻ mộng mơ, yêu đương nồng nàn ngày nào đã thực sự không còn nữa. Không còn nữa những lụa là mưa nắng Sàigòn, cũng không còn nữa Paris, người tình và giòng sông Seine với những vòng tay ôm, những môi hôn vội vả… Người đạo diễn đã bỏ cuộc chơi, bọn tài tử chúng tôi ở lại còn gì để bàn chuyện thu phong, còn gì để làm dáng với đời, làm điệu với người!“…
Ngoài trời những giọt mưa vẫn tiếp tục rơi đều trên khung cửa kính. Buổi chiều về nhà, bạn bè dưới Cali gọi lên báo tin. Bỏ điện thoại xuống, tôi ra vườn sau nhà. Nhìn những cánh hoa anh đào đang rụng bay theo gió, chợt thấy lạnh, và nỗi buồn ập đến khiến tôi choáng váng. Buổi tối anh Nguyễn Mạnh Trinh gọi lên nhờ tôi đóng góp một bài để đăng trong tuyển tập anh dự định in trong những ngày sắp tới. Tôi hứa sẽ viết một chút về những bản nhạc đã phổ từ thơ ông.
Tôi không rõ nhà thơ Nguyên Sa từ Pháp trở về Việt Nam từ năm nào, chỉ biết cùng với nhà thơ Cung Trầm Tưởng, ông đã đem Paris về cho bọn trẻ chúng tôi. Một Paris với hè phố Saint Michel, với sông Seine, tháp Eiffel, những cặp tình nhân, giáo đường sương mù… Cùng một lúc ông đã mang nắng Sàigòn, lụa Hà Đông và đâu đó bóng dáng Hà Nội vào thi ca Việt Nam của chúng ta một cách thân thiết nhẹ nhàng.
Nhiều người hỏi tôi có quen biết hay có họ hàng với nhà thơ? Như tôi đã nói, chúng tôi không có liên hệ gì ngoài sự cảm thông của hai con người cùng yêu nghệ thuật. Nói rõ hơn, tôi chỉ là một trong hàng triệu người yêu quí thơ ông, một người may mắn có thể gửi lời biết ơn giòng thơ tuyệt vời của ông qua những nốt nhạc giản dị, chân tình.
Cuối năm 1969, khi một số tình khúc của tôi đã được phổ biến rộng rãi trên các đài phát thanh, cũng như trong những đêm sinh hoạt văn nghệ được tổ chức tại nhiều trung tâm văn hoá, hay các giảng đường đại học. Tôi đến với thơ Nguyên Sa, không từ một chọn lựa, mà vì tôi đã nhìn thấy mình trong thơ của ông, đã nghe những rung động thầm kín nhất của tuổi trẻ mình được ông tạo lên bằng những lời thơ ngọt ngào tình tứ, tươi mát. Cũng như bao nhiêu anh em thanh niên sinh viên học sinh của thập niên 60, tôi yêu và thuộc không ít thơ của ông. Nói đến Áo Lụa Hà Đông, có lẽ chúng ta mấy ai không biết:
Nắng Sàigòn anh đi mà chợt mát
Bởi vì em mặc áo lụa Hà Đông.
Cá nhân tôi khi đọc bài thơ đã chú ý ngay 4 câu:
Em chợt đến, chợt đi anh vẫn biết
Trời chợt mưa, chợt nắng chẳng vì đâu
Nhưng sao đi mà không bảo gì nhau
Để anh gọi, tiếng thơ buồn vọng lại.
Lời thơ man mác buồn, đã vỗ về, chia xẻ tâm tư tôi ngày tháng đó. Lang thang Sàigòn một ngày nắng nhẹ, giòng nhạc lan man trong đầu óc: “Rê Đô Rê, Sol Sib Sib Rê Rê, Sol Sol La, Sol Sib Rê Rê La…”, tôi đã hoàn tất phần điệp khúc được viết theo cung Rê thứ để thích hợp với hồn thơ. Khi phổ hai phần đầu, và cuối, tôi đã gặp khó khăn với hai câu:
Thơ của anh vẫn còn nguyên lụa trắng
và
Giữ hộ anh bài thơ tình lụa trắng
vì vần trắc của chữ “trắng” đã không thích hợp với giòng nhạc chuyển tiếp cần âm bảng. Sau hơn một tuần loay hoay tìm kiếm, cuối cùng tôi đã phải dùng một phương pháp phổ thơ cũ: nhạc lại lời thơ ở câu trên để chuyển ý nhạc trở về phần hai, cũng như đoạn cuối của bản nhạc:
Anh vẫn yêu màu áo ấy vô cùng.
Anh vẫn nhớ em ngồi đây, tóc ngắn
Để tạo ấn tượng nuối tiếc cho người nghe, khi kết thúc bản nhạc, tôi đã thêm câu:
Anh vẫn yêu màu áo ấy, em ơi
với giòng nhạc đi lên, chuyển từ Sol thứ qua Sib, La, và chấm dứt bằng Rê trưởng.
Cuối năm 1970, trong một đêm nhạc tình ca tại trường đại học Khoa Học, tôi đã giới thiệu bài hát tới các bạn trẻ của tôi. Sau đó bản nhạc đã được phổ biến thường xuyên qua các chương trình nhạc do tôi và nhạc sĩ Trường Sa thực hiện trên đài phát thanh Quân Đội, cũng như trong các đêm nhạc do bạn bè chúng tôi tổ chức tại Sàigòn. Ngoài ra trong năm 1970, tôi cũng đã viết “Tình Khúc Tháng Sáu” phổ theo ý thơ bài Tháng Sáu Trời Mưa của Nguyên Sa. Mãi đến năm 1984 tôi mới phổ bài “Tháng Sáu Trời Mưa” của ông.
Những năm 60, 70, bọn trẻ chúng tôi dù trưởng thành trong khói lửa chiến tranh, có ai không mơ một ngày được đặt chân đến Paris, được cùng người yêu dạo chơi phố phường Paris, hay lang thang bên bờ sông Seine nhớ đến một cuộc tình… Paris như một lời kêu gọi, một nơi chốn tìm về cõi tình yêu. Từ những mộng ước đó, bản nhạc thứ hai tôi phổ từ thơ Nguyên Sa đã thành hình. Có những bài thơ khi muốn phổ nhạc, người nhạc sĩ phải tìm điệu nhạc để chuyên chở ý thơ, hoặc phải thay đổi lời thơ để nhập vào ý nhạc… Riêng “Paris Có Gì Lạ Không Em” khi đọc lên tôi đã nghe phảng phất tiếng phong cầm rộn rã của nhịp 3 luân vũ. Trên phím dương cầm, giòng nhạc dồn dập, chạy dài trên 10 đầu ngón tay, tôi đã hoàn tất phổ bài thơ trong một ngày đầu xuân năm 1971.
Cung Đô trưởng mở đầu nhịp nhàng:
Paris có gì lạ không em
Mai anh về, em có còn ngoan…
tôi thích nhất câu:
Là áo sương mù hay áo em
từ cung Đô trưởng đổi chuyển qua La thứ để vào phần điệp khúc:
Anh sẽ cầm lấy đôi bàn tay
Tóc em anh sẽ gọi là mây…
Khi Hoàng Phúc bạn tôi hát bài này lần đầu tiên, đã nói “bài này phải để chị Thái Thanh hát mới được“. Đúng như lời Phúc nói, sau này chị Thái Thanh đã thử bài này. Để thêm một chút Paris, chị đã hát:
La la la la la la
La la la la la la
khi kết thúc bản nhạc.
Sau Áo Lụa Hà Đông và Paris Có Gì Lạ Không Em, tôi đã phổ tiếp Tuổi 13. Cũng như “Nắng Sàigòn anh đi mà chợt mát. Bởi vì em mặc áo lụa Hà Đông“, “Áo nàng vàng tôi về yêu hoa cúc, Áo nàng xanh tôi mến lá sân trường” là 2 câu thơ được bọn trẻ chúng tôi thuộc nằm lòng ngày đó. Tôi yêu cái ý thơ hồn nhiên, lời thơ trong sáng. Đọc bài thơ thấy hồn lâng lâng, như đang nhớ nhung, hẹn hò, đang đợi chờ, mơ ước. Ý nhạc đến thật nhanh:
Trời hôm nay mưa nhiều hay rất nắng
Mưa tôi trả về bong bóng vỡ đầy tay…
Tôi đã vào đề với những nốt nhạc cao của cung Đô trưởng để diễn tả cái thắc mắc ngày mưa ngày nắng của mình. Khi chuyển qua điệp khúc tôi nhạc lại câu “Tôi phải van lơn ngoan nhé đừng ngờ...” 2 lần như một lời trấn an người tình nhỏ và kết thúc tôi nhạc lại câu “Nên đến trăm lần, nhất định mình chưa yêu” như một câu hỏi cho chính lòng mình. Tôi vẫn nghĩ bản nhạc với những niêm luật gò bó đã không thể nói lên hết được ý thơ của tác giả. Chỉ hy vọng bản nhạc đã không làm giảm giá trị của bài thơ.
Đầu năm 1974, khi quyết định cùng một nhóm bạn thực hiện cuốn băng Tình ca Ngô Thụy Miên, tôi đã đến gặp nhà thơ để xin phép thử 3 bản nhạc. Lần đầu tiên nói chuyện để lại ít nhiều kỷ niệm. Nhà thơ rất giản dị, dáng dấp xuề xoà. Ông rất vui khi biết tôi phổ thơ ông, và hỏi tôi sẽ nhờ ai hát ? Tôi nói nhạc sĩ Văn Phụng viết hoà âm, ca sĩ Duy Trác hát Áo Lụa Hà Đông, Thái Thanh hát 2 bài Paris Có Gì Lạ Không Em, Tuổi 13. Và từ đó, Áo Lụa Hà Đông, Paris Có Gì Lạ Không Em , Tuổi 13, đã trở thành một phần đời nhạc Ngô Thụy Miên.
Duy Trác trình bày Áo Lụa Hà Đông
Thái Thanh trình bày Paris Có Gì Lạ Không Em
Năm 1980 khi tôi đặt chân đến Cali, người đầu tiên tôi liên lạc để hỏi thăm tin tức sinh hoạt văn nghệ của cộng đồng chúng ta ở hải ngoại là nhà thơ Nguyên Sa. Ông có cho tôi biết về sự ưu ái của thính giả dành cho bài Áo Lụa Hà Đông, cũng như cuốn băng Tình ca Ngô Thụy Miên. Năm sau đó tôi đã rời Cali để lên miền Tây Bắc. Ông vẫn thỉnh thoảng liên lạc bằng điện thoại với tôi, và gửi lên tôi những bài thơ mới viết về sau.
Trong những tháng ngày đầu ở Cali, mặc dù bận rộn với đời sống mới, tôi vẫn tiếp tục sáng tác. Cùng với Em Còn Nhớ Mùa Xuân, Bản Tình Ca Cho Em, Dóc Mơ… Tôi đã phổ bài thơ “Paris” của Nguyên Sa:
Mai tôi đi chắc Paris sẽ buồn, Paris sẽ nhìn theo…
với tôi Paris lúc đó chính là Sàigòn, Sàigòn của những nỗi nhớ muộn màng, Sàigòn của những mất mát không nguôi. Ý nhạc không tuổi trẻ như Tuổi 13, hồn nhạc không dịu dàng như Áo Lụa Hà Đông. Tôi đã mượn thơ ông để gửi gắm tâm sự mình. Tôi biết khi tôi đi Sàigòn đã buồn, và Sàigòn đã nhìn theo.
Năm 1981, sau khi về cư ngụ tại thành phố Seattle, trong nỗi nhớ nhung con đường, những hàng quán thân quen của Sàigòn ngày nào, cùng với ám ảnh thương yêu về Áo Lụa Hà Đông, về Paris của một thời, tôi đã viết bài Nắng Paris Nắng Sàigòn:
Tôi đi giữa trời Paris mà nhớ thương Sàigòn
Nắng Sàigòn hôm nao dìu bước chân em
Qua phố phường vào quán chợ thân quen…
Tôi nghĩ đây là một kết hợp đẹp của một phần đời nhạc Ngô Thụy Miên và thơ Nguyên Sa.
Năm 1986, nhà thơ gọi lên tôi và nói sẽ thực hiện một cuốn cassette gồm một số bản nhạc phổ thơ mới của ông. Tôi gửi xuống ông “Tháng Giêng Và Anh”, đã được Hải Ly hát, và sau đó là Vũ Khanh, Ý Lan, Khánh Hà… Ông rất thích bài hát này. Tiếc là bản nhạc đã không được phổ biến rộng rãi như ý ông muốn.
Đầu năm 1997, tôi về Cali ra mắt cuốn CD Riêng Một Góc Trời, trong đó có bài “Cần Thiết” phổ từ thơ ông do Thanh Hà hát. Gần đến phút cuối chương trình, tôi được biết có ông đến tham dự. Rất tiếc tôi đã không thể đến gặp ông để chào hỏi, cũng như ngỏ một lời cảm ơn.
Năm ngoái khi anh chị Duy Trác qua Seattle thăm bạn bè, chúng tôi đã có dịp gặp lại nhau. Anh em hàn huyên tâm sự, và anh tặng tôi một cuốn cassette có chương trình phát thanh giới thiệu chủ đề Thơ Nhạc Nguyên Sa/Ngô Thụy Miên do anh thực hiện tại Houston Texas. Trong chương trình này anh Duy Trác có nhắc lại:
Thi sĩ Nguyên Sa đã có lần nói rằng bài thơ Áo Lụa Hà Đông của ông có một số mệnh rất đặc biệt. Khi bài thơ được nhạc sĩ Ngô Thụy Miên phổ thành ca khúc, và ca sĩ Duy Trác trình bày, thì từ đó cái tên Áo Lụa Hà Đông đã gắn chặt tên tuổi của 3 người, thi sĩ, nhạc sĩ và ca sĩ. Nó đã trở thành một định mệnh. Mặc dù đây không phải là bài thơ hay nhất của Nguyên Sa, cũng như không phải là ca khúc tuyệt tác nhất của Ngô Thụy Miên, cũng như không phải là bài hát mà ca sĩ Duy Trác trình bày thành công nhất.
Một lần nào đó tôi đã nói “trong nhạc Ngô Thụy Miên, thơ Nguyên Sa có một chỗ đứng rất đặc biệt..” Vâng, trong nhạc tôi ý thơ ông bàng bạc khắp nơi, đâu đó thấp thoáng một chút nắng Sàigòn, một chút lụa Hà Đông, đâu đó bâng khuâng mật chút trời Paris và người yêu rất nhỏ… Định mệnh đã cho tôi được đọc thơ Nguyên Sa, được nghe tiếng hát Duy Trác, được thưởng thức hoà âm của Văn Phụng, để ngày hôm nay, và mãi mãi sau này, dù các anh còn ở đây, hay đã đi rồi, tôi vẫn xin được gửi lời cám ơn chân thành nhất của một người viết nhạc tình ca đến các anh. Xin lần cuối gửi lời cầu chúc nhà thơ một chuyến đi xa về nơi an lành, vĩnh cữu.
Ngô Thụy Miên
4/1998
Theo http://www.honque.com/HQ005/tBut_ntMien005.htm
Hanoi Love Stories (Chuyện tình Hà Nội) – Trí Minh
Sơn Phước
18.3.2011
Lắng nghe Chuyện tình Hà Nội giữa lòng phố Sài Gòn.
Bất kỳ người lao động nghệ thuật nào khi làm ra một sản phẩm đều mong muốn “đứa con” của mình đến gần được với công chúng, với khán giả của mình. Nếu ai phủ nhận điều trên, thì người đó hoặc là một kẻ bộ tịch, hoặc là có vấn đề. Khi nền kinh tế phát triển, đất nước bước vào thời kỳ hội nhập, mong muốn đó không chỉ còn gói gọn ở đất nước hình chữ S với dân số trên chín mươi triệu người. Nhưng đi được bao xa và bằng cách nào vẫn đang là một câu hỏi lớn chưa có lời giải thỏa đáng. Dù ít dù nhiều, chúng ta cũng đã xuất khẩu được văn học, điện ảnh, hội họa và ta có quyền tự hào về điều đó. Vậy còn âm nhạc thì sao? Đất nước ta không thiếu giọng hát hay, nhạc sĩ tài năng, phối khí xuất sắc, nhưng ngoài những loại hình dân tộc cổ truyền và các cây đại thụ như Trịnh Công Sơn thì hầu như âm nhạc đương đại vẫn chưa thể gây dấu ấn với thế giới.
Loạn nhạc trẻ
Minh An
20/03/2012
Gần chục năm trở lại đây, đời sống nhạc Việt trở nên sôi động và có phần… nhảm nhí bởi sự xuất hiện của dòng nhạc thị trường mà đỉnh điểm là dòng nhạc chợ, nhạc nhảm xuất hiện tràn lan trên nhiều trang mạng. Có thể kể đến những ca khúc mới nghe tên đã không nuốt nổi như “Người gian dối sẽ gặp người gian dối”, “Kiếp vợ bé”, “Kiếp đàn bà thân xác đàn ông”, “Đàn ông ai cũng như ai”… đua nhau ra rả với tốc độ chóng mặt khiến một bộ phận công chúng ngán ngẩm.
Những tác phẩm gọi là “âm nhạc” kiểu này cứ ồ ạt ra đời nhiều đến mức không đếm xuể. Tên ca khúc là vậy, nghe tới nội dung thì lại càng choáng hơn. Người ta không ngần ngại đưa những câu chữ hết sức ngớ ngẩn vào bài hát đại loại như:
“Người con gái kia oh… oh đã khiến ta giờ phải nhớ thương trong lòng, người con gái kia đã khiến ta giờ đây thành kẻ bướm hoa...”
(Kẻ bướm hoa)
“Tôi đành chôn kín trong lòng, chỉ vì tôi là người đồng tính… Kiếp sau tôi sẽ không là đàn ông”
(Kiếp đàn bà thân xác đàn ông)
I’m Still Alive – Một bản nhạc hiếm và quý của Agnetha Faltskog
Học Trò
18.3.2012
Bạn,
Nhân trả lời một comment của bạn Linh về Agnetha Faltskog, tôi lò mò vào tủ sách và lôi ra quyển “As I Am”, tiểu sử tự thuật của nàng, thì khám phá ra một điều thú vị là nàng cũng đã soạn nhạc, và tự đệm đàn piano trong chuyến trình diễn Bắc Mỹ, Anh quốc, và Nhật Bản năm 1979! Ban ABBA chưa hề thu âm bản này, do đó lại càng quý và hiếm hơn nữa. Như mọi khi, tôi lên Google tìm kiếm, và đã được nghe bản này, do một fan soạn lại từ một bootleg copy, rồi nghe và chép lời lên. Những ai là ABBA fan nên coi đây là một khám phá kỳ bí, vì như thế là ban nhạc có tới 4 người biết viết nhạc và được chơi nhạc chứ không phải là chỉ có Benny, Bjorn, và Stig Andersson.
Sau đây là video.
Adele, hiện tượng hiếm thấy của làng nhạc quốc tế
Tuấn Thảo
17.3.2012
Ca sĩ người Anh Adele là một hiện tượng hiếm thấy của làng nhạc quốc tế : chỉ với hai tập nhạc mà đã đoạt đến 8 giải Grammy. Trong khi nữ hoàng nhạc pop Madonna phải mất gần 30 năm sự nghiệp mới lập được một thành tích tương tự. Được giới chuyên nghiệp bình chọn làm nghệ sĩ xuất sắc nhất năm 2012, giọng ca của Adele còn ăn khách hơn cả Lady Gaga và Rihanna.
Tên thật là Adele Laurie Blue Adkins, cô sinh ngày 5 tháng 5 năm 1988 tại Tottenham vùng ngoại ô phía bắc Luân Đôn. Thời còn nhỏ, Adele sống một mình với mẹ, sau khi kể cha cô rời bỏ gia đình. Adele bắt đầu ca hát từ năm lên bốn, sáng tác ca khúc đầu tay vào năm 16 tuổi (nhạc phẩm Hometown Glory), mang nhiều ảnh hưởng của các nghệ sĩ pop rock như Jeff Buckley, Gabrielle, The Cure, nhưng thể loại mà cô thích nhất thời niên thiếu vẫn là blues và jazz điển hình qua các giọng ca Peggy Lee và Etta James.
“Mút mùa Lệ Thủy”[3]: Neo tình riêng, trả nợ chung
Cát Vũ
17.3.2012
Trong giới đào hát, Lệ Thuỷ là người hiếm hoi có được một gia đình lớn lẫn một gia đình nhỏ sum vầy, hạnh phúc. Ngày khăn gói theo đoàn Trâm Vàng, cô chị Hai 13 tuổi lúc ấy chỉ mong sao theo được nghề để có tiền giúp má nuôi em. Đàn em đông đúc được chị Hai chăm lo, bảo bọc cho đến khi trưởng thành. Trong số bảy người em, chị dắt díu theo sân khấu cải lương hết bốn, đến nay còn lại hai người vẫn tiếp tục làm nghề.
Lệ Thuỷ (giữa) trong vở Nó là con tôi, năm 1959 (ảnh: Huỳnh Công Minh)
Hoa Sứ Nhà Nàng
Tư Hoàng
14.3.2012
Sau ngày 30.4.1975, hầu như tất cả các bản “nhạc vàng” được sáng tác ở Sài Gòn trước đó đều bị cấm lưu hành. Chỉ duy nhất có một bài hát viết về tình yêu nam nữ được phép lưu hành, đó là bài “Hoa sứ nhà nàng“.
Tác giả của bài hát là một người tật nguyền, xuất thân từ vùng biển Gò Công (tỉnh Tiền Giang), tên là Hoàng Phương. Sau này Hoàng Phương tiếp tục làm sôi động đời sống âm nhạc miền Nam với dòng nhạc mang tên quê hương anh – “nhạc Gò Công”
Ở Sài Gòn trước ngày giải phóng có nhiều trào lưu âm nhạc: nhạc tiền chiến, nhạc phản chiến, nhạc kích động, nhạc bình dân (còn gọi nhạc “sến”, một dạng của nhạc đồng quê)… Thể loại nào cũng có một vài bài hát tiêu biểu, đặc trưng của nó. “Hoa sứ nhà nàng” là một trong những đại diện tiêu biểu của dòng nhạc bình dân.
Ca sĩ trẻ “nhọc nhằn” về với nhạc xưa
Liêu Hà
16/03/2012
Đã có một thời gian, nhạc xưa phải nép mình nhường chỗ cho dòng nhạc thị trường trẻ trung, sôi động, tươi mới. Nhưng khi thị trường âm nhạc rơi vào trạng thái bất ổn thì chính những ca sĩ trẻ lại tìm về với nhạc xưa – dòng nhạc đã đi cùng năm tháng. Nhưng con đường trở về ấy cũng khá nhọc nhằn.
Tại sao ca sĩ trẻ muốn hát nhạc xưa?
Khoảng cuối thế kỷ 20, một lượng ca sĩ trẻ tiến quân vào làng nhạc Việt khiến âm nhạc mang màu sắc tươi mới, trẻ trung. Nhưng tất cả không chỉ dừng lại ở đó, số lượng ca sĩ ngày càng tăng cho tới nay chiếm một con số tương đối hùng hậu. Ca sĩ nhiều đến nỗi đến khán giả chẳng nhớ hết tên thậm chí còn chưa nghe tên bao giờ.
Nhạc Việt: “Loạn sới” thi hát
Thiên An
15.3.2012
Với sự xuất hiện của cuộc thi Giọng hát Việt mùa đầu tiên, nhạc Việt năm rồng thêm sôi động và có phần “loạn sới” khi khán giả bật TV là lại thấy thi hát.
Cả nước thi hát???
Chưa có năm nào nhạc Việt lại đón nhận nhiều cuộc “thi hát” như năm nay. Bên cạnh một số cuộc thi hát nổi bật như: Việt Nam Idol, Sao Mai Điểm Hẹn, Sao Mai Tiếng hát truyền hình, Tiếng ca học đường, Cặp đôi hoàn hảo… thì khó nhớ hết tên của các cuộc thi hiện nay. Có lẽ không “đao to búa lớn” khi nói rằng bây giờ người người nhà nhà đua nhau đi thi hát. Từ cuộc thi dành cho trẻ nhỏ như Đồ Rê Mí cho tới vô vàn cuộc thi dành cho người lớn; từ thi hát tiếng Việt cho đến thi hát tiếng Anh, tiếng Hàn; từ khán giả cho đến nghệ sĩ cũng dành thời gian đi thi hát… Thậm chí như cuộc thi Tìm kiếm tài năng Việt Nam (Vietnam’s Got Talent) hay Miss Teen ca hát chiếm phần lớn tiết mục biểu diễn của các thí sinh.
Cuốn cả làng showbiz Việt
Thùy Trang
16.3.2012
Sự bùng nổ của chương trình giải trí truyền hình với tốc độ vũ bão đang nhấn chìm những hoạt động giải trí khác trong lĩnh vực văn hóa nghệ thuật. Đó không phải là cách nhìn nhận quá tiêu cực của giới chuyên môn khi những chương trình nghệ thuật khác chưa đủ sức lôi kéo khán giả rời màn ảnh nhỏ trước sức hút mạnh mẽ của không ít chương trình giải trí truyền hình.
Cộng sinh
Công chúng – yếu tố góp phần quan trọng cho sự thành bại của nền công nghiệp giải trí. Vì vậy ở đâu có khán giả, nơi đó sẽ trở thành “thánh địa”. Khi chương trình giải trí truyền hình thu hút sự quan tâm của khán giả, không chỉ tạo nên hiện tượng bùng nổ chương trình truyền hình giải trí (thực tế chỉ diễn ra trong vài năm gần đây) mà còn lôi cuốn đội ngũ hoạt động văn hóa nghệ thuật khác tham gia.
Nhạc sĩ ‘Câu chuyện đầu năm’ qua đời
Tiểu Yến
16.3.2012
Chiều 15/3, nhạc sĩ Hoài An qua đời vì bệnh phổi, hưởng thọ 83 tuổi.
Nhạc sĩ Hoài An khi còn trẻ.
Quán Bên Đường
Thanh Quí
15.3.2012
Cách đây đã hơn hai năm vào một ngày đầu tháng 11/2009 nhóm cựu học sinh CĐ-NTH Qui Nhơn ở trong Sài Gòn có tổ chức một đêm quyên góp cứu trợ đồng bào bị bão lụt miền Trung ở quán Trăng. Phần văn nghệ bỏ túi đêm hôm đó rất là phong phú, có cả ngâm thơ lẫn ca nhạc và trong dịp này tôi đã được nghe lại bài Quán Bên Đường, Phạm Duy phổ nhạc thơ Trang Thế Hy.
Quán Bên Đường – Thái Thanh trình bày
Bài này tôi đã từng được nghe qua vài ba lần vào những năm trước 75 nhưng đêm hôm đó khi nghe lại Quán Bên Đường, tôi đã phải nghĩ ngợi nhiều điều… Bài thơ này của Trang Thế Hy có tựa đề ban đầu là Đắng Và Ngọt nhưng khi được đăng trên tuần báo Vui Sống năm 1959, Bình Nguyên Lộc đã sửa lại là Cuộc Đời của Minh Phẩm, một bút hiệu của Trang Thế Hy. Thiệt tình mà nói nếu tôi có đọc bài thơ này trước đó thì tôi nghĩ, chắc cũng không có gì ray rức trong tôi nhưng với sự phù phép tài tình muôn thuở Phạm Duy đã phổ nhạc bài này rất thành công và với giọng ca đầy xúc cảm của Thái Thanh đã làm cho người nghe phải suy gẫm nhiều thứ…
“Mút mùa Lệ Thủy”[2]: Sự nghiệp vinh quang và những điều không thể quên
Cát Vũ
16.3.2012
Tuổi 16 tột đỉnh danh vọng
Từ khi trở thành đào chánh, trong suốt 13 năm đầu của sự nghiệp, từ năm 15 – 28 tuổi, nghệ sĩ Lệ Thuỷ chỉ gắn bó với công ty Kim Chung của ông Trần Viết Long (thường gọi là bầu Long), lần lượt có mặt trên bốn trong số bảy sân khấu của công ty này.
Mười năm điện ảnh, vài lời qua loa!
Hương Lan
14.3.2012
Mang một cái tên rất kêu: “Một thập kỷ điện ảnh Việt Nam – nhìn nhận và đánh giá“, song hội thảo vừa diễn ra tại Hà Nội chỉ để lại một dư âm mờ nhạt, cùng nỗi thất vọng cho cử toạ.
Thất vọng không chỉ về số đại biểu quá khiêm tốn, với dăm ba gương mặt quen thuộc vốn tiêu biểu cho dòng phim Nhà nước đặt hàng. Một thập kỷ qua, công chúng yêu điện ảnh chứng kiến sự trỗi dậy mạnh mẽ về mặt số lượng của dòng phim tư nhân và dòng phim Việt kiều. Ngoài ra, còn có một dòng phim mới, ngay trong giai đoạn manh nha hình thành đã gây chú ý tại các giải thưởng quốc tế: dòng phim tự do. Thế mà, trong buổi hội thảo nhìn lại mười năm phát triển của điện ảnh Việt Nam, người ta không hề thấy một đại diện nào của các dòng phim ngoài Nhà nước. Chưa rõ đó là do ban tổ chức sơ ý hoặc còn nặng tâm lý phân chia Nhà nước — tư nhân, hay do các hãng phim tư nhân thiếu nhiệt tình, nhưng hội thảo đã suýt trở thành buổi phán xét một chiều, nếu nó diễn ra đúng như gợi ý ban đầu của những người điều hành, là đi sâu phân tích những cái được và chưa được của các dòng phim, đặc biệt là dòng phim tư nhân.
Âm nhạc 2012 – Hy vọng khởi sắc
Thúy Bình
14/03/2012
Đã nhiều năm qua, nhạc Việt đứng chựng. Tác phẩm nghệ thuật chân chính xuất hiện và tồn tại trong sự khiêm tốn, nhún nhường trên các diễn đàn âm nhạc, trong khi các sáng tác không hay về ngôn từ, thẩm mỹ chuyên môn, lại được phô trương quảng bá, xuất hiện đầy rẫy. Nhiều người biểu diễn bị bó hẹp trong trào lưu phô diễn hình thể; lực lượng làm công tác lý luận phê bình yếu và thiếu… Tất cả đã và đang khiến nhạc Việt tồn tại nhàn nhạt…
Lỗ hổng chất lượng nghệ thuật
Nhìn bề nổi, thoạt trông các hoạt động âm nhạc hiện nay có vẻ rất xôm tụ, phong phú nhưng thực chất không ít nhạc sĩ trẻ, biết sử dụng hiệu quả các phương tiện kỹ thuật hỗ trợ sáng tác âm nhạc nhưng lại thiếu tâm huyết nghề nghiệp và kiến thức văn hóa, lịch sử… Lực lượng ca sĩ – người chuyển tải các tác phẩm âm nhạc đến công chúng lại ít được nâng cao chất lượng về chuyên môn. Với khán giả – những người có quyền quyết định khá lớn đối với sự sống còn của tác phẩm âm nhạc – lại chưa góp sức tác động tích cực cho thị trường nhạc Việt.
Phim Nhà nước ‘chết’ vì đâu?
Ngọc Nhiên
13/03/2012
Đã có một thời, những bộ phim do Nhà nước tài trợ và đặt hàng thống lĩnh các rạp chiếu ở khắp cả nước, tạo nên những hiệu ứng xã hội mạnh mẽ và sâu rộng. Vậy mà giờ đây, dòng phim này đang đứng trước nguy cơ biến mất.
“Thực tế hiện nay cho thấy, đề tài phim do Nhà nước sản xuất đôi khi khô cứng, vì còn lúng túng giữa nhiệm vụ tuyên truyền với yếu tố thị trường. Trong khi đó, hầu hết phim tư nhân thì giống như một cô gái rất sexy, gợi cảm đi ra đường, vậy nên ai chẳng nhìn, muốn xem”, đạo diễn Nguyễn Thanh Vân cho biết.
“Thuyền Viễn Xứ” trong tâm thức hoài hương
Đào Trường Phúc
12.3.2012
Một thi sĩ lừng danh của nước Mỹ ở thế kỷ 19 là Henry W. Longfellow đã để lại trên 10 tập thơ, trong đó có những câu thơ bất hủ mà cho tới nay vẫn còn được nhiều người trích dẫn mỗi khi nói đến tâm thức hoài hương. Đại ý đoạn thơ viết rằng hoài hương “là một nỗi buồn nhớ mênh mang mà không phải là sự đau đớn”, và nếu ta nghĩ tâm trạng hoài hương cũng giống như niềm sầu khổ thì chẳng khác nào ta thấy “một màn sương muối giống như một màn mưa giăng”.
Lê Cát Trọng Lý: Thấy dzậy không biết có phải dzậy…!
Thu Hải Đường
13.2.2012
Người bất ngờ trở thành Nhạc sĩ của năm tại Lễ trao giải thưởng âm nhạc Cống hiến năm ngoái, giờ lại tiếp tục gây bất ngờ khi có mặt ở 3 ba hạng mục đề cử giải thưởng này trong năm nay (*): một album mang tên chính cô, một live show xuyên Việt mang tên cảm xúc cô muốn âm nhạc của mình mang tới cho khán giả (Vui) và một lần nữa trên đường đua danh hiệu Nhạc sĩ của năm.
Lê Cát Trọng Lý và cây đàn 3.000USD. Ảnh: V.C
“Mút mùa Lệ Thủy”: Tuổi thơ khó nghèo và giọng ca thiên phú
Cát Vũ
12.3.2012
Vào ngày 31.3 tới tại nhà hát Bến Thành, chương trình Nửa thế kỷ tiếng hát Lệ Thuỷ diễn ra như liveshow cuối cùng mà chị làm cho riêng mình, bởi sức khoẻ không cho phép chị tiếp tục “hát sống” suốt một thời lượng như vậy trước khán giả nữa. Cuốn hồi ký với tên gọi Nghiệp cầm ca cũng đã được chuẩn bị khá lâu nhưng vẫn còn dang dở. Nhân dịp này, trong một vài kỳ báo ngắn ngủi, Sài Gòn Tiếp Thị xin gửi đến độc giả đôi nét về cuộc đời và sự nghiệp của một nghệ sĩ mà đặc điểm giọng hát đã được dân gian khắc ghi bằng bốn chữ: “mút mùa Lệ Thuỷ“.
NS Lệ Thuỷ nhận huy chương vàng giải Thanh Tâm (1964). Ảnh: Huỳnh Công Minh
Âm nhạc “Bài hát yêu thích” là bài hát nào?
Vân Vân
12.3.2012
50 triệu đồng trao thưởng cho bài hát đứng đầu Bảng xếp hạng trong tháng, 40 triệu cho ca sĩ thể hiện, 10 triệu cho nhạc sĩ sáng tác; 1 tỷ đồng cho ca sĩ và 300 triệu đồng cho nhạc sĩ có bài hát đứng đầu Bảng xếp hạng năm; khán giả bình chọn đúng bảng xếp hạng tuần được 2 triệu đồng, đúng bảng xếp hạng tháng được 15 triệu. Như vậy vị chi số tiền riêng cho giải thưởng Bài hát yêu thích trong năm 2012 này là 3,46 tỷ đồng. Tiền sản xuất chương trình (nghe đâu) là 1,3 đến 1,5 tỷ/show. Xấp xỉ 20 tỷ (tương đương 1 triệu USD) cho một bảng xếp hạng âm nhạc trong năm – có lẽ đây là bảng xếp hạng ca khúc “đắt giá” nhất thế giới.
Showbiz Việt và nỗi lòng ca sĩ hát lót
Nguyễn Thanh Bình
10.3.2012
Hấp lực từ sân khấu biểu diễn đầy ánh đèn, những tràng vỗ tay của khán giả cùng cơ hội đổi đời khi mang đến danh tiếng, tiền bạc… bao người nuôi mộng cầm mic.
Thời gian qua, cùng với sự phát triển của nhạc trẻ, các cuộc thi nở rộ đã đem lại danh tiếng và thu nhập cao cho khá nhiều gương mặt ca sĩ trẻ. Thành công của Bảo Thy, Wanbi Tuấn Anh, Noo Phước Thịnh, Ngô Kiến Huy, Uyên Linh, Văn Mai Hương… đã trở thành mội cái đích hướng tới đối với không ít những bạn trẻ có trong mình niềm yêu thích đối với nghệ thuật. Tuy nhiên, đối với nghề hát, bên cạnh ma lực đầy hấp dẫn của thứ hào quang danh vọng, thì để đi tới với thành công còn cần phải có rất nhiều những yếu tố mà không phải chỉ cần có khả năng, niềm đam mê hay lòng quyết tâm là có thể với tới.
Vicky Leandros : Tình xanh – Vắng bóng người yêu
Tuấn Thảo
10.3.2012
Nhắc tới tên tuổi của Vicky Leandros, khán thính giả Việt Nam nghĩ đến ngay nhạc phẩm Après Toi, phiên bản tiếng Việt là Vắng bóng người yêu. Tình khúc này đã giúp cho Vicky Leandros nổi tiếng khắp thế giới, sau khi cô đoạt giải thưởng ca nhạc truyền hình châu Âu Eurovision vào năm 1972, tức cách đây đúng 40 năm.
Giải thưởng nhạc Việt nào danh giá nhất?
Đức Tân
08/03/2012
(Đất Việt) Có nghệ sĩ đã chua chát thốt lên rằng: Cách đây 10-15 năm, đoạt giải Làn sóng xanh là một niềm vinh dự tột cùng, nhưng đến bây giờ, giá trị nó đã giảm hẳn.
Thực tế cho thấy, ngày càng có nhiều giải thưởng dành cho những người hoạt động trong lĩnh vực âm nhạc, từ những giải chuyên sâu như Làn sóng xanh, Cống hiến, Ngôi sao bạch kim, Video âm nhạc Việt, Zing music Awards, Bài hát Việt… cho đến những giải nhiều lĩnh vực, trong đó dành một hạng mục cho âm nhạc như Mai Vàng, HTV Award…
Nhạc sĩ Lưu Thiên Hương – “Mỗi ca khúc viết ra đều phải có trách nhiệm”
Dung P.
7.3.2012
Vài năm trở lại đây, Lưu Thiên Hương được nhắc tới như một nữ nhạc sĩ “mát tay” với các giải thưởng cũng như các album mà chị sản xuất và sáng tác ca khúc. Cuộc trò chuyện sau đây sẽ ít nhiều khám phá thêm những điều đặc biệt trong cách nghĩ và làm nghề của nữ nhạc sĩ trẻ tuổi này.
Đâu là thời điểm chị chính thức trở thành nhạc sĩ sáng tác?
Hậu trường showbiz Việt[3]: Bị sàm sỡ, đánh nhau và “chặt chém”
Phan Cao Tùng – Nguyên Vân
7.3.2012
Một ca sĩ cho biết gần 8 năm nay cô không nhận sô ở những sân khấu nhỏ, điểm diễn không an toàn chỉ vì sợ bị sàm sỡ và bị “văng miểng” vạ lây không đáng!
Ca sĩ phải biết tự vệ
Chuyện lợi dụng đám đông hoặc nhân lúc tặng hoa để “sờ soạng” hay bắt tay rồi tuột đồ (đồng hồ, vòng, ví, điện thoại…) của ca sĩ tuy đã giảm nhiều so với 5, 7 năm trước, nhưng đến nay vẫn diễn ra.
Hậu trường showbiz Việt[2]: Bán mạng để chạy sô
Phan Cao Tùng – Nguyên Vân
06/03/2012
Trời mưa, kẹt xe… khiến ca sĩ không đến hát kịp là chuyện thường, đến điểm diễn rồi nhưng vẫn bể sô mới là điều khiến nhà tổ chức lẫn ca sĩ đau đầu.
Nhà tổ chức… tham lam
Rất nhiều ca sĩ cho biết, trong những lần về diễn ở các tỉnh miền Tây, dù họ đã đến nơi nhưng không thể vào sân khấu hát được. Và chương trình vẫn… bể như thường! Nguyên nhân bởi nhà tổ chức, bầu sô không có kinh nghiệm hoặc không có trách nhiệm trong công tác tổ chức, để ca sĩ tự thân mò mẫm tìm đường vào sân khấu, giữa hàng ngàn khán giả xô đẩy nhau để nhìn ca sĩ. “Không có bảo vệ, cũng chẳng có lối đi riêng nào để chúng tôi vào. Nhắm tình hình không thể hát được, chúng tôi báo với bầu sô để xin lỗi khán giả”, ca sĩ Cẩm Ly cho biết. Bởi đã từng có trường hợp khi ca sĩ cố gắng chen, lách giữa đám đông mà đi, vô đến nơi thì MC cũng thông báo kết thúc chương trình.
Giữ Trong Tim Được Không?
Huyền Chiêu
19.7.2011
Những Chuyện Xưa Của Lòng *
Nhạc sĩ Trúc Phương sống cùng thời với tôi. Thuở ấy có lẽ ông là anh lính “ở miền xa”, còn tôi là cô nữ sinh áo trắng hậu phương. Chúng tôi đã có một thời được sống trong quê hương rất đỗi thanh bình:
“Hàng dừa cao nghiêng nghiêng soi bóng sông
Mộng ngày mai say sưa những ước mong” *
Rồi chiến tranh đột ngột bủa vây và Trúc Phương đã phải bước ra khỏi:
“Quê em nắng vàng nhạt cô thôn
Dải mây trắng dật dờ về cuối trời” *
Nửa, Đinh Đặng Hoàng Anh, hay là Quốc Bảo
Sơn Phước
25.2.2012
Tôi đi lang thang trên mạng mà thấy buồn vì chẳng tìm ra một nơi nào viết về đĩa nhạc này (ngoài blog của chính tác giả), một đĩa nhạc rất hay do Quốc Bảo làm riêng cho cô học trò trẻ Đinh Đặng Hoàng Anh. Cũng bởi vì hay quá nên biết bao lần muốn viết về nó, mà chẳng tìm đâu ra chữ.
Quốc Bảo viết cho đĩa đầu tay của Hoàng Anh cả thảy chín bài, chưa kể một đoạn interlude đặt ở giữa, chia kết cấu đĩa nhạc ra làm hai: nửa đầu là những đợi chờ, là nỗi nhớ khôn nguôi, là cơn đau ta xin giữ riêng mình; nửa sau hóa thành hành động, khi không ngăn nổi cơn nhớ, không gượng nổi cơn đau thì bấc giác ta lê bước chân đi tìm em, gọi em khắp phố. Mỗi bài hát cũng được chia nửa. Tôi gọi là nửa tối – nửa đau thương và mất mát, và nửa sáng – nửa hạnh phúc và hy vọng, dẫu cả hai đều là về đoạn tuyệt, về chia ly, về “những cơn đau một nửa“, đúng như Quốc Bảo viết: “giữa bóng tối có bóng em… giữa tiếng khóc có tiếng vui” (Mục đồng). Ranh giới của hai nửa không rõ ràng, đúng ra là không gì ngăn cách mà hòa vào nhau, nửa này đan xen nửa kia. Hai phần sáng tối ấy khi đặt trong một tổng thể lại quyện vào nhau đến lạ.
Tản mạn Acoustic Việt
Sơn Phước
9.8.2011
Trào lưu làm nhạc acoustic có lẽ bắt đầu rộ lên kể từ khi nhiếp ảnh gia Lê Thanh Hải chịu chơi mời hẳn diva nhạc nhẹ Việt Nam tham gia vào dự án âm nhạc hi-end của mình. Thanh Lam acoustic ra đời, không hề có bất kỳ lời hứa hẹn nào với khán giả, cũng chẳng được đánh tiếng trước với báo giới, nhưng vẫn ghi dấu ấn đối với công chúng yêu nhạc bởi sự mạnh dạn đầu tư của nhà sản xuất cũng như bởi giọng hát tràn đầy nội lực của “người đàn bà hát”. Sự kết hợp giữa Thanh Lam và dòng nhạc acoustic ít nhiều gây tò mò đối với người hâm mộ, nhất là khi đây không phải là album Lam tự tay chuẩn bị mà được thực hiện theo lời mời, một lời mời đưa Lam trở về với Jazz, trở về với lối hát nhẹ nhàng quen thuộc.
Thanh Lam acoustic
‘Sao’ hát sai lời trong ‘Đêm nhạc Trịnh Công Sơn’
Huy Phạm
4.3.2012
Cả Ngọc Anh, Mỹ Tâm và Mỹ Linh đều mắc lỗi khi hát những ca khúc của cố nhạc sĩ nổi tiếng trong chương trình tối 3/3 ở Nhà hát Công nhân, Hà Nội.
Sau những tranh chấp về quyền tổ chức, phía gia đình Trịnh Công Sơn và IB Group đã đồng ý để Liên đoàn xiếc Việt Nam và công ty Mediamax tổ chức đêm “Ru tình” tại Cung Văn hóa Hữu nghị Hà Nội vào tối 7-8/3. Không còn độc quyền nhưng “Đêm nhạc Trịnh Công Sơn” có lợi thế tổ chức trước. Chương trình cũng có ưu thế ở sự tham gia của Tuấn Ngọc. Tuy nhiên, hệ thống âm thanh, ánh sáng của Nhà hát Công nhân khiến khán giả thất vọng ngay từ những phút mở màn. Sự dụng công của Quốc Trung trong vai trò Giám đốc âm nhạc, mang kèn tây, piano, violin, guitar… lên sân khấu không mang lại kết quả như mong đợi.
Hậu trường showbiz Việt: Treo đầu dê và quỵt cát sê
Nguyên Vân – Phan Cao Tùng
05/03/2012
Không còn lộ liễu lừa khán giả như trước, nhiều bầu sô hiện nay chơi trò lập lờ để lừa khán giả, nhất là ở các vùng quê…
Khi bầu sô chơi chữ
Ông Hoàng Tuấn, người quản lý của ca sĩ Đan Trường, cho biết với thâm niên “chinh chiến” trên các “trận mạc” sân khấu, ông thu lượm không ít “trò” lừa khán giả của các bầu sô, đơn vị tổ chức dỏm. Nếu trước đây, chuyện thường gặp trên các băng rôn quảng cáo chương trình ca nhạc (chủ yếu ở các tỉnh) là mời các ca sĩ có tên ăn theo ca sĩ nổi tiếng (như Đàm Vĩnh Hùng, Cao Mỹ Tâm, Jinny Nguyễn, Kim Lê Quyên…) thì nay, “thú chơi chữ” được ưa chuộng hơn. “Nhóm người mẫu (viết rất nhỏ) Phi Nhung, Cẩm Ly (viết to); rồi Tặng ảnh (viết nhỏ) Đan Trường, Đàm Vĩnh Hưng (viết to) hay Ca sĩ A, B, C… biểu diễn những tình khúc (nhỏ) Đan Trường song ca với Cẩm Ly (to)… Đó là các kiểu viết băng rôn thường gặp ở những chương trình phía bắc, phải đọc kỹ mới thấy”, ông Hoàng Tuấn nói. Ông bầu này cũng cho biết ngoài những trường hợp “vô tình… nhìn được bí kíp” khi chạy sô tỉnh, lắm lúc tổng đài riêng của Đan Trường nhận được thông báo về các kiểu “treo đầu dê” do fan ở các nơi gọi về, và nếu liên lạc được với cơ quan quản lý địa phương thì thông báo ngay để kịp thời xử lý.
Khánh Linh: muốn làm lại tất cả ở tuổi 30
Phạm Vi
2.3.2012
SGTT.VN – Được khán giả biết đến từ Sao Mai 2003 với chất giọng cao, trong sáng, Khánh Linh liên tiếp ra mắt album Hoạ mi hót trong mưa (2004), Ban mai xanh (2006) và Sau cơn mưa (2007) với các ca khúc của Dương Thụ, Đỗ Bảo, Lê Minh Sơn, Ngọc Châu… Bẵng đi một thời gian, khán giả ít có dịp gặp Linh, có chăng cũng chỉ là những bài báo về cuộc sống riêng tư không xuôi chèo mát mái… Cho đến một ngày đầu tháng 3.2012, “hoạ mi” ngày nào quyết định chuyển hẳn vào Sài Gòn và bắt đầu những ngày mới.
Vừa quyết định chuyển vào Sài Gòn, cũng là lúc Linh xuất hiện trở lại trong chương trình truyền hình thực tế Hợp ca tranh tài đang phát sóng. Vì sao Linh tham gia cuộc chơi này?
Claude François, sự nghiệp và cuộc đời sắp lên màn ảnh lớn
Tuấn Thảo
3.2.2012
Ngày 11/03/2012 là đúng ngày giỗ của Claude François. Anh qua đời năm 1978 trong một tai nạn ở nhà riêng tại Paris. Ra đi ở tuổi 39, anh vẫn được xem cho tới giờ là ca sĩ Pháp ăn khách nhất trong những năm 1960 và 1970. Đây là dịp để cho chương trình Góc vườn âm nhạc của đài RFI nhìn lại sự nghiệp của danh ca quá cố.
Cuộc đời của Claude François được báo chí đề cập trở lại nhân dịp ra mắt bộ phim tiểu sử mang tựa đề Cloclo, nguyên là biệt danh của thần tượng nhạc trẻ. Sau hơn một thập niên thai nghén, rốt cuộc thì bộ phim ca nhạc này cũng được hoàn thành. Sở dĩ dự án làm phim nhiều lần bị gác lại, chủ yếu là do những đòi hỏi từ phía gia đình của Claude François, do những ràng buộc liên quan đến vấn đề tác quyền. Cách đây 5 năm, dự án quay phim về cuộc đời của Edith Piaf đã diễn ra suông sẻ vì rất nhiều bài hát của Piaf đã trở thành di sản chung (domaine puclic), tức là bất cứ ai ghi âm cũng được mà không cần phải trả tiền tác quyền.
Dòng thơ, nhạc Nguyễn Đình Toàn: Câu Kinh Sử Cho Tuổi Trẻ Việt Nam
Uyên Nguyên
18.11.2011
Nhạc sĩ Nguyển Đình Toàn (Ảnh: Uyên Nguyên/Người Việt)
1.
Đêm nghe lại nhiều lần những ca khúc của tác giả Nguyễn Đình Toàn, như bị thôi miên, cuốn hút theo, và thèm nghe thêm nhiều lượt nữa, cõi nhạc Ông réo rắt, thăm thẳm, buồn hiu!
Có phải vì đêm nay, đêm tái hiện trong cơn mê sảng thời đại, những ‘oan hồn điên cuồng còn chảy tuôn máu chưa hề quên, khăn tang nào che ngang đầu, những kiếp người một đời giông bão…,’ và có thật một nỗi buồn gan thắt nữa, trùm lấp vào ‘đêm thao thức trông trời, xa vắng tin người âm u tiếng đời vui… Sao rơi rớt lưng trời hay nước mắt đưa người…!’
The Greatest Love Of All – Whitney Houston
Học Trò
23.2.2012
Bạn,
Từ hồi Diva Whitney Houston qua đời, đài phát thanh 103.5 chỗ tôi ở phát đi phát lại nhiều bài của Whitney hay ghê, đáng kể nhất là hai bài: I Will Always Love You và The Greatest Love Of All.
Hôm nay ghé qua thăm nhà anh bạn trẻ Dạ Lai Hương thì thấy bạn cũng có một thông điệp tương tự như trong bài The Greatest Love Of All, đó là “Hạnh phúc ở trong lòng mình, nguồn sáng trong lòng mình chứ ở đâu.“
Nghịch lý ca khúc trẻ
Thùy Trang
26/02/2012
Ca khúc được giới chuyên môn tôn vinh thì thường không đến được với công chúng rộng rãi; ngược lại, những ca khúc được cho là ăn khách lại nhanh chóng mất đi vì không có giá trị lâu bền
Nhạc Việt xuất hiện một lớp sáng tác trẻ, đầy năng động trong tìm kiếm đề tài, xông xáo trong thể nghiệm và quan trọng nhất là có kỹ năng sáng tác. Sự xuất hiện nhiều cây viết trẻ đầy sáng tạo trong lĩnh vực sáng tác ca khúc đang gieo niềm tin về một chiều hướng phát triển tích cực của đời sống âm nhạc Việt Nam thời gian tới. Tuy nhiên, điều ấy cũng không hề đơn giản khi cuộc đua tìm khán giả của những sáng tác trẻ này chỉ mới bắt đầu.
Hai xu hướng trái chiều
Nhạc sĩ Quốc Trung thừa nhận: “Điều chúng ta đang nhìn thấy là hoạt động âm nhạc Việt Nam đã xuất hiện một lớp nhạc sĩ trẻ mới có khả năng tiếp cận với nền công nghiệp âm nhạc thế giới. Đa dạng và rõ ràng về phong cách, những tác giả trẻ này còn tự hòa âm phối khí và trình bày ca khúc của mình. Những tác phẩm âm nhạc của họ định hình phong cách, mang cá tính âm nhạc một cách hoàn chỉnh và rõ ràng hơn cùng với những lời ca sâu sắc”.
Nhạc cổ điển – sẽ ba chìm sau bảy nổi?
Hương Lan
28.2.2012
Một năm với liên tiếp các chương trình giao hưởng hè phố, giao hưởng hướng đến đại chúng, nhạc cổ điển có vẻ “được mùa”, có vẻ đã tìm được hướng tiếp cận công chúng thủ đô. Nhưng nếu đó chỉ là hiện tượng bề nổi?
Giao hưởng tấp nập ra phố
Ngay từ đầu năm, chương trình giao hưởng đặt mục tiêu phổ cập nhạc cổ điển của nghệ sĩ piano Trang Trịnh đã khiến người ta giật mình với một trailer khác lạ, mang nhiều ngụ ý: nữ nghệ sĩ mải mê chơi dương cầm ngay trên phố. Dòng người vụt qua hờ hững. Nhưng, có một cô bé đã dừng lại, mê mải lắng nghe. Không ai ngờ, giấc mơ của Trang Trịnh, giấc mơ chung của những người yêu nhạc cổ điển sớm trở thành hiện thực bằng hàng chục chương trình giao hưởng hè phố liên tục diễn ra trong suốt một năm qua, và kéo dài đến hiện tại.
Bản quyền âm nhạc: Chỉ thu tiền, không bảo vệ
Hoàng Lan Anh
29.2.2012
Trung tâm Bảo hộ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam bị chỉ trích không bảo vệ được quyền lợi của các tác giả mà chỉ lo đi thu tiền để hưởng lợi
Không chỉ Cục Nghệ thuật Biểu diễn chỉ trích Trung tâm Bảo hộ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam (VCPMC) chưa làm tròn trách nhiệm của mình mà ngay cả các nhạc sĩ cũng phản ứng trước cách làm chỉ lo thu tiền chứ không bảo vệ quyền tác giả của VCPMC.
Kỳ kèo bớt một thêm hai
Thống kê của VCPMC cho thấy trong năm 2011, trung tâm này chỉ thu được hơn 3,6 tỉ đồng cho biểu diễn nhạc sống trong tổng số trên 41 tỉ đồng trung tâm này thu được trong năm. Lý do thất thu là 90% số chương trình ca nhạc tổ chức trên cả nước đã phớt lờ tiền bản quyền, không đóng cho VCPMC.
Bức tranh “buồn thảm” của showbiz Việt!
Nguyễn Hằng
29.2.2012
Dư luận đang “nóng” và giới truyền thông “chóng mặt” khi showbiz Việt những ngày này tự biến mình thành “cái chợ” khi các nghệ sĩ đua nhau bóc mẽ, kể tội nhau. Bức tranh văn hóa càng xám xịt hơn khi các cơ quan quản lý nhà nước cũng đòi “đưa nhau ra tòa”…
Khi “sân chơi giải trí” biến thành “cuộc chiến”
Đầu năm, chưa hết “nhức mắt” trước màn khoe thân lộ liễu của nhiều nghệ sĩ Việt, khán giả lại đau đầu trước những scandal “choảng” nhau trên báo chí của người trong giới showbiz.
Khởi nguồn của tâm điểm ì xèo dư luận phải kể đến chương trình tìm kiếm tài năng mới cho lĩnh vực thời trang Vietnam’s next top Model (VNTM). Thành viên BGK mới và cũ cũng “lời qua tiếng lại” không khuất phục về trình độ và cách hành xử của nhau. Nhen nhóm của “scandal to đùng” là khi “chân dài” Hà Anh (giám khảo của năm đầu tiên) và NTK Đỗ Mạnh Cường (giám khảo năm thứ 2) khích bác về trình độ của nhau trên trang mạng xã hội.
Tác quyền âm nhạc: Không ai nhường ai
Hà Hương
29.2.2012
Những ngày qua, cuộc xung đột về tác quyền âm nhạc giữa Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc VN (VCPMC) và Cục Nghệ thuật biểu diễn (NTBD) lại được xới lên. Bên nào cũng nhân danh quyền lợi của nhạc sĩ để bảo vệ “cái lý” của mình.
Không phải đến bây giờ câu chuyện xung đột về tác quyền âm nhạc mới diễn ra, mà từ năm 2005 nhạc sĩ Phó Ðức Phương (giám đốc VCPMC) đã theo đuổi việc đòi Cục NTBD phải yêu cầu có giấy chứng nhận nộp phí tác quyền trước khi cấp phép biểu diễn.
Thực tế thời gian vừa qua chỉ có việc đá đi đá lại giữa hai bên, nhưng chịu ngồi lại và đi đến một thỏa thuận có lợi cho các nhạc sĩ thì xem ra vẫn là chuyện… với tay nghìn dặm.
Ca sĩ Vũ Khanh: Lần đầu cho 35 năm
Cung Tuy
27.2.2012
Đặt Vũ Khanh bên cạnh Tuấn Ngọc là hai giọng nam có kỹ thuật và quyến rũ nhất ở hải ngoại, nhưng nhạc sĩ Từ Công Phụng vẫn xem Vũ Khanh là ca sĩ xuất sắc nhất với “làn hơi phong phú, phát âm đúng, giọng ngân đều đặn và không bị ngút hơi”. Sau gần 35 năm ca hát, hôm 25/2, giọng ca xuất sắc ấy lần đầu tiên hát cho khán giả ở quê hương.
Được Cô hàng nước mang ra ánh sáng
Theo dòng thời gian, giọng hát Vũ Khanh có gì khác biệt so với hiện tại? “Tôi nghĩ gừng càng già càng cay. Sau hơn 30 năm đi hát, khi trở về hát với khán giả trong nước tôi nghĩ mình đã đủ trưởng thành để chinh phục mọi người”.
VCPMC bao lần… “lơ mơ”?
Hải Long
27.2.2012
Chuyện tác quyền các ca khúc trong hoạt động của thị trường nhạc Việt, thỉnh thoảng lại “nhói” lên với nhiều bức xúc. Vài ngày gần đây vấn đề tác quyền đã gây “xung đột” giữa hai đơn vị: Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả Âm nhạc Việt Nam (VCPMC) và Cục Nghệ thuật Biểu diễn (NTBD). VCPMC “tố” Cục NTBD “tiếp tay” cho tình trạng vi phạm tác quyền. Cục thì “tố” VCPMC vi phạm luật khiếu tố, “công kích và bôi xấu cơ quan Nhà nước là Cục NTBD”…
Số là ngày 16/2 vừa qua, sau cuộc họp do VCPMC tổ chức, hàng chục nhạc sĩ đã ký tên vào bản kiến nghị, mà bản kiến nghị này theo Cục là: “Có nội dung như một đơn tố cáo Cục NTBD vi phạm pháp luật, tiếp tay cho các đơn vị tổ chức biểu diễn trốn tránh nghĩa vụ đóng tiền bản quyền”.
Buồn… vì showbiz Việt ngập tràn “bóc mẽ, kể tội”!
Hoàng Lân
28.2.2012
Liên tiếp những cuộc cãi vã nảy lửa, thậm chí là những lời nói kiểu “không thèm nhìn mặt nhau” của giới showbiz thời gian gần đây khiến dư luận đau đầu, chóng mặt. Từ những cuộc chơi giải trí vui vẻ trên truyền hình cho đến cả những đơn vị quản lý nhà nước “lời qua tiếng lại” đã tạo nên một bức tranh không mấy vui vẻ trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật và giải trí nước nhà.
* Giới giải trí thành “hàng tôm, hàng cá”
Showbiz Việt vài tuần nay bỗng lại “dậy sóng” vì những cãi vã nảy lửa của hai chương trình truyền hình thực tế là Vietnam’s next top Model và “Tìm kiếm tài năng Việt – Vietnam’s Got Talent”. Đây đều là hai chương trình truyền hình mua bản quyền của nước ngoài và mới chỉ thực hiện được 1 – 2 số. Mục đích của cả hai sân chơi này là tìm kiếm tài năng mới cho giới thời trang và giải trí, thế nhưng, trái ngược với sự vui vẻ cần có dư âm về nó đang khiến công chúng ù tai, chóng mặt.
Bản quyền âm nhạc: Loạn cả lên
Hoàng Lan Anh
28/02/2012
“Cuộc chiến” bản quyền chưa bao giờ nóng lên như bây giờ khi Trung tâm Bảo hộ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam lên tiếng “tố” Cục Nghệ thuật Biểu diễn “tiếp tay” cho những vi phạm về bản quyền của các đơn vị tổ chức biểu diễn. Ngược lại, Cục Nghệ thuật Biểu diễn “tố” trung tâm này nhập nhèm trong chuyện tiền nong khiến nghệ sĩ bức xúc… Luật pháp về quyền tác giả đã có đủ nhưng những người thực hiện cứ lờ đi
Chính sự xâm phạm bản quyền thường xuyên, rộng khắp và sự yếu kém trong việc bảo vệ của các cơ quan chức năng đã khiến các nhạc sĩ và nhà sản xuất âm nhạc không có nguồn thu nhập xứng đáng với công sức mà họ bỏ ra.
Hơn 30 nhạc sĩ đã có buổi họp mặt mới đây tại Hà Nội để “kể tội” các đơn vị tổ chức biểu diễn và nhà sản xuất chương trình băng đĩa ca nhạc phớt lờ nghĩa vụ tác quyền đối với tác giả khi sử dụng ca khúc của họ với mục đích kinh doanh mà không xin phép và thanh toán phí sử dụng.
Bích Thuận, nghệ sĩ tiền phong sân khấu cải lương
Nguyễn Phương
26.2.2012
Nghệ sĩ cải lương dù đang còn ở trong nước hay đã định cư nơi hải ngoại, đều rất lấy làm hãnh diện có được một nghệ sĩ bậc thầy, một nghệ sĩ lão thành tiêu biểu cho nghệ thuật sân cải lương Việt Nam : Nữ nghệ sĩ Bích Thuận. Bích Thuận cũng là tấm gương sáng cho nghệ sĩ đàn em về tinh thần học hỏi trau giồi nghề nghiệp, về tinh thần tương thân tương ái và đoàn kết trong giới nghệ sĩ với nhau và tinh thần biết ơn và tôn trọng khán giả.
Bích chương giới thiệu buổi diễn của nghệ sĩ Bích Thuận năm 1999 tại UNESCO (Paris)
Soạn giả Nguyễn Phương hân hạnh được gặp lại nữ nghệ sĩ tiền phong Bích Thuận, người nghệ sĩ cải lương cao niên nhất trong Hội Nghệ Sĩ Ái Hữu Paris nhân dịp Hội tổ chức một tiệc thân hữu đón tiếp vợ chồng Nguyễn Phương khi chúng tôi đến Paris vào ngày 12 tháng 11 năm 2006. Vào thời ấy, giọng ca Bích Thuận nổi bật trong vai Lữ Bố tuồng Phụng Nghi Đình, hát trên sân khấu Maubert Mutualité Paris.
Madonna chinh phục lại ngôi vị Nữ hoàng nhạc pop
Tuấn Thảo
25.2.2012
Cách đây đúng 30 năm, Madonna, một cô gái tóc vàng đầy tham vọng bước chân vào làng giải trí ca nhạc. Chất giọng thật không có gì là đặc sắc, ngoại hình chỉ thuộc vào cỡ trung bình. Vậy mà cô gái tóc vàng ấy lại trở thành một ngôi sao hàng đầu thế giới, người đã tiến hành cuộc cách mạng dòng nhạc pop, hơn hai thập niên trước khi có hiện tượng Lady Gaga.
Show diễn đế vương của Madonna tại Super Bowl 2012 (Reuters)
Không phải ngẫu nhiên mà Britney Spears tuyên bố nghỉ dưỡng sức trong năm 2012. Cũng không phải là một điều tình cờ khi mà đa số các diva của làng nhạc pop, từ Beyoncé cho đến Rihanna, từ Katy Perry cho đến Lady Gaga đều cho ra mắt các album của mình, trước tháng ba năm 2012. Bởi vì đó là thời điểm mà Madonna trình làng tập nhạc mới của cô với tựa đề MDNA. Năm 2012 được dự báo là năm của Nữ hoàng nhạc pop, đánh dấu 30 năm sự nghiệp ca hát của cô. Ngoại trừ trường hợp của cô ca sĩ Adele, thì có lẽ không ai mà muốn ”đụng hàng” với Madonna, vào cái ngày trở lại trên tột đỉnh của thần tượng tóc vàng.
Opera kết hợp… ẩm thực
Lam Ngọc
25.2.2012
(TT&VH) – Hà Nội vừa có thêm một không gian âm nhạc hàn lâm dành cho những khán giả mộ điệu tại nhà hàng Luna D’autunno. Chương trình này do một người Anh, từng sống 20 năm tại VN – nhạc trưởng Graham Sutcliffe – làm giám đốc nghệ thuật.
Graham Sutcliffe (hiện là nhạc trưởng của Dàn nhạc Giao hưởng Nhà hát Nhạc Vũ Kịch Việt Nam) – một cái tên không quá xa lạ trong giới âm nhạc cổ điển nước nhà vì anh là một trong số ít nhạc trưởng quốc tế gắn bó lâu dài với âm nhạc Việt Nam. Anh đã có hơn 20 năm sống và làm việc từ Nam ra Bắc với các dàn nhạc lớn. Ở mảnh đất này lâu đến nỗi, Graham từng chia sẻ, anh “nhiễm” 60% tính cách của người Việt.
Một buổi trình diễn opera tại Luna D’autunno
Ca khúc ngày càng “đoản thọ”
Nguyên Vân
23.2.2012
Xuất hiện trên thị trường vài tháng, thậm chí vài tuần rồi lặn mất tăm, đời sống của ca khúc bây giờ xem ra quá ngắn ngủi.
Khi âm nhạc chỉ để nhìn
Tất nhiên, thời nào cũng có những sáng tác nhanh chóng bị lãng quên, song với môi trường âm nhạc hiện tại, cũng như trong sự phát triển chung của ngành giải trí, tuổi thọ của các bài hát dường như ngày càng ngắn đi.
Costner Vĩnh Biệt Houston
Moni Basu, CNN
19.2.2012
Một cuốn phim ăn khách với một chuyện phim tuyệt vời: một người đàn bà với giọng ca vô tiền khoáng hậu làm cô nổi tiếng như cồn đến nỗi cái danh vọng trở thành một gánh nặng.
Cho nên cũng rất là hạp tình hạp lý khi ngôi sao màn bạc Kevin Costner khen tụng người đóng cặp với mình theo cái tinh thần như vậy.
Tình Anh Bán Chiếu
Viễn Châu
Út Trà Ôn trình bày
Hò ơ …
Chiếu Cà Mau nhuộm màu tươi thắm
Công tôi cực lắm mưa nắng dãi dầu
Chiếu này tôi chẳng bán đâu
Tìm cô không gặp,
Hò ơ … tôi gối đầu mỗi đêm…
VỌNG CỔ
Ghe chiếu Cà Mau đã cắm sào trên bờ kinh Ngã Bảy
Sao cô gái năm xưa chẳng thấy ra ……. chào.
Bài hát Việt 2011 – Ký ức mùa đông
Ngọc Dung
19/2/2011
Giờ này chắc chàng nhạc sĩ vừa được trao giải Bài hát Việt 2011 Thành Vương đang đi giữa lòng phố Sài Gòn với niềm hân hoan vô bờ. Và tôi, một người nghe không trẻ, ngồi đây với Ký ức mùa đông, bài hát vừa đoạt giải cùng tiếng hát trẻ rất nhẹ nhàng của Tô Minh Đức. Đêm tịch lặng, thật lý tưởng để ..phiêu theo giai điệu nhẹ êm và lời hát như những lời thủ thỉ rất yêu thương, lời nhắn gởi rất dịu dàng cho một tình yêu đã đi vào ký ức. Và ký ức đã xếp lại.
Thành Vương
Đời Sao Buồn Chi Mấy Cố Nhân Ơi (* )
Huyền Chiêu
29.1.2012
Trong số những văn nghệ sĩ khi đất nước chia đôi sống ở miền bắc trước 1975, tôi thương mến và kính phục nhạc sĩ Đoàn Chuẩn
Ông là người tài hoa. Chỉ không đầy mười năm, kể từ trong số những văn nghệ sĩ từ sau khi đất nước chia đôi phải sống ở miền bắc, tôi thương mến ông, từ năm 1948 đến năm 1956 ông đã sáng tác mười hai ca khúc đẹp long lanh, vẹn toàn như những viên ngọc quý.
Đoàn Chuẩn và mối tình trọn đời với Một cánh Pansée
Hồ Hương Giang
14.2.2012
Lần đầu tiên, bản tình ca chứa đựng nhiều kỉ niệm day dứt về mối tình cuối cùng và sâu đậm nhất của nhạc sĩ Đoàn Chuẩn dành cho cô ca sĩ xinh đẹp nổi tiếng Hà thành được chính thức thu âm, phát hành.
“Một gói nho khô, một cánh pensée”
Nhạc sĩ Đoàn Chuẩn thời trẻ (trực diện) và người bạn thân của ông – nhiếp ảnh gia Từ Linh
“Nghệ sĩ giờ nhan nhản sự bất tài và thiếu tự trọng”
Minh Chánh
15.2.2012
Nhạc sĩ Tuấn Khanh lên tiếng về những câu chuyện không tử tế trong làng nhạc Việt, nơi người ta đánh tráo khát khao thực dụng với lòng đam mê nghệ thuật.
Nhạc sĩ Tuấn Khanh
Âm nhạc như một “dịch vụ son phấn”
* Thưa anh, anh suy nghĩ gì về những nghịch lý trong câu chuyện thu nhập của nghệ sĩ trong làng văn nghệ giải trí hiện nay. Khi mà một ca sĩ có thể kiếm được vài chục triệu chỉ với 3 bài hát trong một show, còn một diễn viên kịch chỉ được vài ba trăm ngàn cho một đêm diễn dài 3 tiếng?
Một vì sao vừa rụng
Neil McKormick
13.2.2012
Khi để tang Whitney Houston, chúng ta không thương tiếc cho sự ra đi của một tài năng, bởi vì tài năng đó đã mất từ lâu rồi.
Chúng ta để tang cho cái quỹ đạo kinh hoàng của danh vọng thời nay đã bao trùm biết bao nhiêu tài năng trẻ tuổi sáng lạn yêu đời và hủy hoại họ, đóng khung họ qua một cái nhìn vật chất phàm tục để làm lộ rõ ra những yếu đuối, lợi dụng cái “tôi” và tốn công vào những nhược điểm của họ.
Ca sĩ Whitney Houston qua đời ở tuổi 48
Tin TổngHợp
12.2.2012
Nữ ca sĩ và diễn viên người Mỹ Whitney Houston vừa qua đời ngày 11.2.2012 tại Beverly Hills (California, Mỹ) ở tuổi 48, người đại diện của Whitney là Kristen Foster cho biết. Cảnh sát đang điều tra liệu cái chết có liên quan đến ma túy, vì Whitney có tiền sử nghiện ngập.
Theo Wikipedia, Whitney Elizabeth Houston (sinh 9.8.1963) là một ca sĩ nhạc Pop và R&B, diễn viên người Mỹ gốc Phi. Cô là một trong nữ ca sĩ thành công và có ảnh hưởng nhất mọi thời đại, được đánh giá là nữ ca sĩ bán được nhiều đĩa thứ tư trong nền công nghiệp âm nhạc Mỹ, chỉ sau Barbra Streisand, Madonna và Mariah Carey.
Người Đàn Bà Đi Nhặt Mặt Trời
Nguyễn Kim Tiến
11.2.2012
Đây là tựa đề của một bài hát. Nhạc và lời của Đức Tiến. Một nhạc sĩ tôi chưa bao giờ nghe tên.
Cách đây không lâu, một người bạn chuyển đến tôi bài nhạc này do ca sĩ Thiên Kim hát. Cái tựa đề làm tôi tò mò và mở ra nghe. Phản ứng đầu tiên khi nghe câu đầu tiên là sao giống nhạc TCS quá. Tôi thích ngay bởi vì tôi yêu nhạc TCS. Tôi yêu lời nhạc của ông dù đôi khi tôi mơ hồ hiểu. Và bài hát này cũng thế. Thoạt tiên tôi cũng chẳng hiểu gì và có lẽ cho đến bây giờ tôi cũng không dám chắc rằng tôi đã hiểu. Thế nhưng tôi đã nghe từ đầu đến cuối, nghe như nghe lại một bài nào đó mà tôi đã từng nghe và yêu thích. Âm hưởng có giống nhạc TCS, nhưng với tôi, điều này không thành vấn đề. Vấn đề là tôi thích!
La Jupe En Laine (Chiếc váy len) – Julien Clerc
Học Trò
9.2.2012
Bạn,
Tự nhiên sao mấy bữa nay trong đầu tôi cứ bị bài nhạc này ám ảnh hoài. Bài nhạc có tên là La Jupe En Laine do ca sĩ Pháp Julien Clerc trình bày. Tôi biết bài này qua việc theo dõi trang YouTube của anh Nicholas Phạm.
Sau đó thì tôi tìm ra video gốc do chính Julien Clerc trình bày.
Khúc hát thanh xuân
Ngọc Dung
8.2.2012
Là tên của một trong 14 – sau là 17 Tình ca bất tử do Nhạc sĩ Phạm Duy đặt lời Việt. Nhưng ở đây tôi chỉ mượn cái tựa Nhạc sĩ Phạm Duy đã đặt cho khúc nhạc êm ái, ngọt ngào của Johann Strauss – bài When we were young – để nói đến một ca khúc khác cũng trong 14 Tình ca bất tử , một khúc hát thanh xuân mãi trong lòng tôi: bản Serenade của Franz Schubert mà ông đã đặt tựa là Dạ khúc.
Tôi nghe Dạ khúc lần đầu do cô Lệ Thu hát từ một tape của Jo Marcel, ba tôi mua về cho cả nhà nghe bằng cái máy magnetophone Sony đã cũ. Cô bé 15 tuổi thuở ấy, “chưa biết gì” nhưng đã ngẩn ngơ trước một bài hát “lạ lùng” dường ấy. Nhạc cổ điển nhưng không trên nền nhạc.. hoành tráng với dàn nhạc hùng hậu cùng với giọng tenor hay soprano cao vút, trong trẻo của ca sĩ (như hồi ấy tôi hằng đinh ninh!). Ở đây chỉ có tiếng piano rơi từng giọt chậm chậm -nghe mà có thể cảm nhận được màu chiều đang úa trên cành vú sữa sau nhà- rồi thật êm trầm, tha thiết là tiếng hát cô Lệ Thu.
Nghe Hợp Xướng
Hoàng Linh
2006
Mới đó mà dân tị nạn Việt đã xa quê hương 31 năm. Một thế hệ mới đã lớn lên. Rất nhiều nước đã chảy qua cầu và nhiều, rất nhiều những sinh hoạt của người Việt đã được khởi đầu, nuôi nấng và lớn mạnh trong môi trường “ngoại quốc” này. Những chợ búa, trung tâm thương mãi, trung tâm tôn giáo, trung tâm Việt ngữ… mọc lên và phát triển tốt đẹp. Những sinh hoạt nghệ thuật cũng được nuôi dưỡng và bảo tồn. Một trong những sinh hoạt nghệ thuật hải ngoại đã có tuổi đời khá lớn là Ban Hợp Xướng NGÀN KHƠI, một ban hợp xướng sinh hoạt trong lòng cộng đồng người Việt hải ngoại đã 17 năm qua. Với mục đích liên kết những tâm hồn yêu nghệ thuật hợp xướng qua những ca khúc quê hương hầu bảo tồn và làm đẹp thêm âm nhạc Việt Nam, NGÀN KHƠI đã liên tục sinh hoạt trong chừng ấy năm để tạo được thành một gia đình hòa hợp đồng điệu trong việc cùng hợp xướng bên nhau mỗi tuần.
Ca sĩ Vũ Khanh: Thời điểm đẹp nhất để trở về
5.2.2012
Trước khi trở về biểu diễn lần đầu tiên trên quê hương sau 30 năm xa cách, ca sĩ Vũ Khanh đã dành cho chúng tôi cuộc trò chuyện qua email.
Anh có suy nghĩ nhiều lắm không trong lần quyết định trở về này?
– Việc trở về Việt Nam gặp gỡ khán giả trong nước là một điều mà hầu như tất cả ca sĩ sống xa quê hương đều mong ước. Sự thật là gần như hầu hết ca sĩ hiện đang sinh sống tại nước ngoài đã về hát trên quê hương. Riêng cá nhân tôi trước đây cũng đã dự tính về sớm hơn. Công ty Tiếng Xưa của nhạc sĩ Vũ Xuân Hùng đã hoàn tất thủ tục cho tôi 3 năm qua nhưng vì cứ loay hoay hết việc này đến việc khác nên giờ tôi mới thực hiện những gì mình ấp ủ.
Show Tết thê thảm, bầu sô rợn người, ca sĩ … về quê
Trung Kiên
4.2.2012
(2Sao) – Rõ ràng những khó khăn về kinh tế trong thời gian qua đã ảnh hưởng không ít đến đồng lương catse của ca sĩ.
Tết ấm cúng bên gia đình
Ca sĩ là một nghề đặc thù, thường người ta vẫn nói vui theo kiểu: lúc thiên hạ bận rộn thì ca sĩ … ngủ, còn khi dân tình nghỉ ngơi thì đó cũng là lúc các sao được dịp vắt chân lên cổ, tha hồ chạy show tăng cao thu nhập. Khán giả trước nay đều nghĩ giới ngôi sao kiếm tiền dễ lắm, họ có thể nhận mức catse từ 20 cho đến 50 triệu chỉ sau 30 phút hát hò, nhún nhẩy, kêu gào trên sân khấu, trong khi người lao động bình thường phải mất đến cả năm trời đầu tắt mặt tối mới mong tích góp được một phần nhỏ trong số ấy. Tuy vậy, “thuyền to thì sóng to”, những thứ ca sĩ cần chi ra cũng luôn nằm ở con số hàng khủng. Vì nhu cầu sống V.I.P của họ trước công chúng, nếu không giỏi tính toán, thì ngay cả ngôi sau giàu nhất cũng sẽ nhanh chóng đốt hết núi tài sản xung quanh.
“Xuân Này Con Không Về” và Nhạc sĩ Nhật Ngân
Vũ Hoàng
29.1.2012
Thưa quí vị, có vô vàn ca khúc viết về mùa xuân, ca ngợi vẻ đẹp của thiên nhiên, đất trời, con người và tình yêu.
Dường như bao giờ những ca khúc viết về mùa xuân cũng đều đẹp, đều vui. Thế nhưng, vẫn có những ca khúc thật đẹp, sống mãi với thời gian song lại đượm buồn mà hầu như người Việt nào cũng đã một lần từng nghe, từng biết. Đó là tác phẩm Xuân Này Con Không Về của nhạc sĩ Nhật Ngân.
Chương trình âm nhạc cuối tuần kỳ này, xin được một lần nhìn lại tác phẩm của người nhạc sĩ tài hoa mới ra đi ở độ tuổi 70, chỉ 2 ngày trước khi xuân Nhâm Thìn gõ cửa.
Adamo, phiên bản mới tình khúc vang bóng một thời
Tuấn Thảo
4.2.2012
Trong số các ca sĩ hát tiếng Pháp, Adamo cũng như Christophe là gương mặt rất quen thuộc đối với người Việt Nam. Có lẽ cũng vì nhiều ca khúc của anh từng được chuyển dịch hoặc đặt thêm lời tiếng Việt. Từ khi mới vào nghề cho đến nay, ca sĩ Adamo đã ghi âm 22 tập nhạc và đã bán được hơn 100 triệu bản trên toàn thế giới.
Dàn đồng ca của những người lang thang và nghiện hút
Việt Lâm
31/01/2012
(TT&VH) – Strassenchor là một dàn đồng ca gồm những người từng vô gia cư và nghiện ma túy, rượu. Nhưng giờ đây danh tiếng của dàn đồng ca này đã bay khắp nước Đức. Họ vừa có buổi trình diễn “cháy vé” tại thính phòng âm nhạc thanh thế nhất ở thủ đô Berlin, Đức.
Trong buổi diễn này, dàn đồng ca Strassenchor đã trình bày nhạc phẩm Carmina Burana của Carl Orff cùng dàn nhạc Berlin Philharmonic.
Dàn đồng ca Strassenchor được nghệ sĩ dương cầm Stefan Schmidt thành lập năm 2009. Kể từ đó đến nay họ đã trình diễn khắp nước Đức và thường xuất hiện trên đài truyền hình quốc gia.
Nghệ sĩ dương cầm Stefan Schmidt
Lê Cát Trọng Lý nhớ câu “Đợi tôi về cất xong gánh lúa”
Hải Nhân
30.1.2012
(Dân Việt) – Chỉ với 100 triệu đồng, Lê Cát Trọng Lý năm qua đã làm chuyến du ca xuyên Việt đáng nhớ. Hỏi ấn tượng nhất điều gì về chuyến đi, Lý bảo, đó là câu nói của một bác nông dân ở Thanh Hóa: “Đợi tôi về cất xong gánh lúa đã nhé!”.
Mình có vô duyên không?
Lê Cát Trọng Lý – cô ca sĩ 25 tuổi có đôi mắt to đen tròn và thông minh lanh lợi hiếm có trong giới âm nhạc. Nó khiến cho cô trông thật khác biệt giữa những nữ ca sĩ xinh đẹp gợi cảm của showbiz Việt. Trong khi họ xuất hiện rất nữ tính với váy, giày cao gót, khuôn mặt trang điểm kỹ thì Lý bụi bụi, “dơ dơ” theo cách nói của cô. Tóc Lý bù xù, quần áo chẳng có vẻ gì là nữ tính, nhưng khi Lý cất tiếng hát và cười, người nghe vẫn cảm nhận được “Là con gái thật tuyệt” như tên một ca khúc được yêu thích của cô.
Ký họa Lê Cát Trọng Lý trên bìa CD đầu tay của cô.
Nhạc Việt thời một bước…thành sao
Khải Trí
29.1.2012
Đời sống nhạc Việt đang có mặt những con người vô danh nổi tiếng trong thời gian chóng vánh nhờ công nghệ bơm thổi của gameshow truyền hình và nhờ cả…tai tiếng.
Nam tiến ư? Quên đi, bạn vẫn có thể phát triển sự nghiệp theo một cách khác mà chẳng cần phải khăn gói vào TP.HCM tìm kiếm nhạc sĩ – ông bầu nào đó nâng đỡ bạn. “Bài học thành công cách nay hai thập kỷ của lớp ca sĩ thành danh như Hồng Nhung, Thu Phương, Trần Thu Hà, Bằng Kiều…giờ lỗi thời lắm rồi”, một nhạc sĩ kiêm ông bầu đề nghị giấu tên nói thẳng thừng.
Vietnam Idol mùa thứ tư thành công ngoạn mục khi tạo được cặp “sao” Uyên Linh – Văn Mai Hương chỉ trong vòng vài tuần lễ).
Nhóm nhạc Việt: Nửa mùa
Tuấn Nguyễn
26.1.2012
Trong khi số lượng các nhóm nhạc Việt đang ngày càng gia tăng thì câu hỏi về chất lượng, chuyện hợp tan vẫn còn đó
2011: Nhóm nhạc Việt đang vẫy vùng?
Nếu làm 1 phép tính sơ qua, showbiz Việt đang tồn tại không dưới 10 nhóm nhạc chính thức đang hoạt động. Đó là còn chưa kể đến các nhóm nhạc ít tên tuổi và không thường xuyên xuất hiện trên các sân khấu âm nhạc.
Nhóm nhạc Việt: Nửa mùa, Ca nhạc – MTV, Nhom nhac Viet, 365, V Music, The men, 5 Dong ke,It’s Time Band, Nhac rock, X5
5 Dòng kẻ – nhóm nhạc lâu đời và chất lượng hàng đầu của nhạc Việt
Kim Tuấn, Chiều Đông nào nhung nhớ
:Đinh Cường
5.1.2012
Anh cho em mùa Xuân
nụ hoa vàng mới nở
chiều Đông nào nhung nhớ
đường lao xao lá đầy
chân bước mòn vỉa phố
mắt buồn vin ngọn cây …
Tôi sẽ lại được nghe lời ca ấy khi Tết đến, thơ Kim Tuấn, Nguyễn Hiền phổ nhạc
Một nguời bạn, Kim Tuấn, Nguyễn văn Hiền, Đinh Cường, Hạ Quốc Huy – tuần lễ văn hoá Pleiku 1974
Nhạc ngoại lời Việt : huyền thoại Manhã de Carnaval
Tuấn Thảo
28.1.2012
Diễn viên Marpessa Dawn trong phim Orfeu Negro
Trong dòng nhạc bossa nova, nhạc phẩm Manhã de Carnaval (Bình minh ngày lễ hội) được xếp vào hàng kinh điển. Cũng như hai ca khúc Samba triste (Điệu samba buồn) và Desafinado (Cung đàn lạc điệu), bài hát chủ đề bộ phim Orfeu Negro nằm trong số 10 giai điệu của Brazil được ghi âm nhiều nhất từ trước tới nay.
Nhật Ngân: 40 năm cho âm nhạc Việt Nam
Trường Kỳ
2000
“Tôi không bao giờ than vãn cuộc đời. Tôi vẫn mang trái tim của tôi, mang sự yêu mến cuộc đời của mình để bước vào cuộc đời” Năm nay 58 tuổi đời, nhưng Nhật Ngân đã có một quá trình hoạt động trong lãnh vực âm nhạc từ 40 năm qua. Ðó là một tên tuổi lớn trong làng âm nhạc, tác giả của nhiều ca khúc giá trị – với số lượng lên tới hàng trăm bài, không kể đến những nhạc phẩm Mỹ hoặc Pháp do ông soạn lời Việt. Không những thế, ngoài việc sáng tác ca khúc, Nhật Ngân còn là tác giả của nhiều nhạc kịch rất quen thuộc trong các chương trình video.
Nhạc Sĩ Nhật Ngân – 1942-2012
Nhạc sĩ Nhật Ngân, tên thật Trần Nhật Ngân, sinh năm 1942 tại Thanh Hóa, vào Nam năm 1954. Vừa qua đời lúc 10 giờ sáng ngày Thứ Bảy, 21-01-2012 tại Nam California USA.
Hưởng thọ 70 tuổi.
Thành thật chia buồn cùng chị Nhật Ngân và các cháu.
Cầu nguyện hương hồn anh sớm về nước chúa.
Song Thao, Thành Tôn, Thái Tú Hạp, Việt Hải, Châu Văn Tùng, Hoàng Trọng Bân, Lê Hân, Luân Hoán, Nguyễn Tài Ngọc, Đoàn Phế, Hoàng Thanh Thảo, Hoàng Lan, Từ Công Phụng, Vương Ngọc Long, Trần Trung Đạo, Mạc Phương Đình, Đặng Hùng Sơn, Phạm Tú Minh, Trần Quảng Nam, Trần Hoài Thư, Vương Trùng Dương, Dương Viết Điền, Phan Nhật Nam, Hồ Thành Đức, Vũ Đình Trường, Đỗ Thái Nhiên.
Đồng Thành Kính Phân Ưu
Ca khúc mừng Xuân Nhâm Thìn
Đức Bình
21.1.2012
Chỉ còn hơn 24 tiếng đồng hồ nữa chúng ta sẽ chính thức bước sang năm mới Nhâm Thìn. Sau khi tiễn đưa ông Táo về trời, sẽ là thời điểm “Tống cựu nghênh tân”, người Việt bắt đầu dọn dẹp sạch sẽ nhà cửa, trang trí bàn thờ ông bà tổ tiên, treo tranh, câu đối, cắm hoa ở những nơi trang trọng nhất, rồi cùng gia đình và bà con lối xóm chuẩn bị đón Tết.
Ngày Xuân Tân cổ giao quyên
Nguyễn Phương
22.1.2012
Đối với người Việt Nam, ngày Tết thường để lại những kỷ niệm sâu xa trong lòng. Nói đến Tết là nói đến mùa Xuân và mùa Xuân là mùa khởi đầu cho bốn mùa trong năm: mùa Xuân gợi lên những nồng nàn, những tươi xanh ấm áp … cái mùa của bao điều đẹp đẽ nở hoa, mùa Xuân của tin yêu và hy vọng và còn là mùa gợi nhớ đến những phong tục tập quán đã ăn sâu vào truyền thống của người dân Việt.
Tình khúc & giai thoại : Cuando calienta el Sol
Tuấn Thảo
14.1.2012
Có những bản nhạc rất quen thuộc, mà đa số người nghe chẳng nhớ tác giả là ai ? Có thể cũng vì một khi đã đi vào lòng người mến mộ, ăn sâu vào tiềm thức công chúng, bài hát trở nên kinh điển đến nổi, nó không còn được xem như là của riêng ai. Nhạc phẩm Cuando calienta el Sol lãng mạn trong ca từ, giai điệu nhẹ nhàng tình tứ, thuộc vào hàng ca khúc bất tử.
Địa danh Masachapa, nguồn gốc của bài Cuando calienta el Sol
Trong tiếng Tây Ban Nha, Cuando calienta el Sol có nghĩa là Khi mặt trời nung nóng, khi ánh nắng chói chan. Rất nhiều người tưởng lầm rằng đây là một ca khúc của Mêhicô, nhưng thật ra tác giả bài hát là người Nicaragua. Nhạc sĩ Gaston Rafael Perez chính là người đặt bút sáng tác ca khúc này vào cuối những năm 1950. Phiên bản đầu tiên do ban nhạc The Rigual Brothers (Los Hermanos Rigual) phát hành vào năm 1962.
Ca sĩ Chimène Badi trình làng tập nhạc Gospel & Soul
Tuấn Thảo
7.1.2012
Mới đó mà đã 10 năm, nữ ca sĩ người Pháp Chimène Badi dấn thân vào nghề ca hát. Vào năm 2002, cô xuất hiện lần đầu tiên trong một chương trình tuyển lựa các tài năng mới trên đài truyền hình. Đầu năm 2012, Chimène Badi vừa trình làng một tập nhạc mới mang tựa đề Gospel & Soul.
Ca sĩ Chimène Badi vào nghề từ năm 2002
Đúng như tên gọi của nó, tập nhạc Gospel & Soul bao gồm 14 ca khúc thiên về hai thể loại sở trường của người Mỹ da đen. Đây là album thứ năm của cô ca sĩ người Pháp. Sau một thời gian dài chuyên hát nhạc nhẹ, Chimène Badi lần này muốn thử nghiệm cọ xát với dòng nhạc mà cô hằng yêu thích và lần này cô chủ yếu hát các bài Phúc âm trong nguyên tác chứ ít có dùng đến phiên bản chuyển dịch. Thật vậy, album mới của Chimène Badi gồm đến hai phần ba các bản nhạc tiếng Anh, năm bài hát còn lại là bằng tiếng Pháp. Trong đó có nhạc phẩm Parlez moi de lui, một bản nhạc của Nicole Crosille, ăn khách vào những năm 1970.
Tuấn Ngọc Riêng Một Góc Trời
Nguyễn Sĩ Hạnh
14.1.2012
Tình yêu như nắng, nắng đưa em về, bên giòng suối mơ
Nhẹ vương theo gió, gió mang câu thề, xa rời chốn xưa
Tình như lá úa, rơi buồn, trong nỗi nhớ
Mưa vẫn mưa rơi, mây vẫn mây trôi, hắt hiu tình tôi
Đêm qua là đêm sau cùng của tôi ở Sài Gòn trong chuyến về thăm nhà lần này. Đêm qua là đêm sau cùng anh Tuấn Ngọc hát trong chuyến về thăm nhà lần này. Ngày mốt tôi bay ra, ngày mốt anh cũng bay ra, dù rằng tôi bay xuống down under còn anh bay lên bắc bán cầu. Đêm qua tôi ghé phòng trà WE, đêm qua anh cũng ghé phòng trà WE, anh hát còn tôi nghe. Thường tôi hay viết “bác Tuấn Ngọc“, riêng bài này xin phép gọi là “anh Tuấn Ngọc“, vì như anh nói đại khái đêm này như là anh ngồi trong phòng khách vậy và hát cho gia đình bạn bè nghe, chỉ khác là anh lấy tiền!
“Phá tan” huyền thoại về đàn Stradivari
Việt Lâm
11.1.2011
(TT&VH) – Những cây đàn violon hiệu Stradivari được cho là có âm thanh hay nhất thế giới. Nhiều nghệ sĩ violon hàng đầu thế giới đã chi hàng triệu USD để được sở hữu những cây đàn 300 năm tuổi này. Tuy nhiên, huyền thoại về những cây đàn này dường như đã chấm dứt khi sau một cuộc thử nghiệm mới đây, các nhạc sĩ thấy âm thanh của chúng không hề khác với những cây đàn hiện đại.
Thí nghiệm “độc chiêu”
Từ lâu, những cây đàn do gia đình Stradivari làm ra đã trở thành đề tài nghiên cứu của nhiều nhà khoa học trên thế giới. Nhiều nhạc cụ dây do Antonio Stradivari (1644-1737) làm đã khiến các nhà khoa học đau đầu và cố gắng tìm hiểu xem yếu tố gì đã khiến chúng có được âm thanh du dương tuyệt vời đến vậy.
Nhưng mới đây, nhà nghiên cứu Claudia Fritz thuộc trường ĐHTH Paris đã tiến hành cuộc thử nghiệm với 21 nghệ sĩ violon tham gia một cuộc thi quốc tế ở Indiannapolis, Mỹ. Kết quả là hầu hết các nghệ sĩ lại cho rằng nhạc cụ hiện đại có âm thanh hay hơn 3 cây đàn violon có giá nhiều triệu USD.
Danh cầm khiến thiên hạ khóc mỗi khi so dây
Nguyên Pháp
11.1.2012
(Nguoiduatin.vn) – Đến thăm “Đệ nhất danh cầm đương đại” Văn Giỏi, tôi bật cho ông nghe mấy bài vọng cổ do các danh ca một thời trình bày. Chỉ nghe qua một đoạn nhưng ông có thể biết những ai ca, ca bản gì, ai đờn và đờn gì. Ông nổi tiếng khi đờn các bản oán, mỗi khi ông so dây nhả âm là khiến cho nhiều người rơi nước mắt.
“Đệ nhất Danh cầm” đương đại Văn Giỏi
Cô gái Pháp bảo vệ thành công luận án tiến sĩ ca trù
11.01.2012
(TT&VH) – Tháng 11/2006, tại CLB Ca trù – Hát thơ của TS Nguyễn Nhã (TP.HCM), nhiều người ngạc nhiên khi thấy một cô gái Pháp còn rất trẻ ngồi đánh phách và hát ca trù bằng tiếng Việt. Đó là Alienor Anisensel một sinh viên người Pháp đã có nhiều nghiên cứu tìm hiểu ca trù tại Việt Nam từ năm 2003. Đợt ấy cô sang Việt Nam để hoàn tất luận văn thạc sĩ về ca trù.
Alienor Anisensel (giữa) đang trình diễn ca trù
Chiều, Nụ Hôn và Những Điều Khác
Mai Xuân Vỹ
6.10.2011
Tháng tám. Sàigòn đang mùa hè. Và tôi về đây chỉ mới ít ngày, đang làm quen lại với cái nóng ẩm của mùa hè ở đây. Và đang “catch up” với Quốc Bảo những gì đã xảy ra suốt một năm qua. Gần gần như thế! Gặp nhau café, rất thường, cũng vẫn ở cái quán quen ấy. Chúng tôi ngồi đây chắc cũng khoảng hai giờ đồng hồ rồi. Cả tôi và Bảo đều có chút chuyện phải làm sau ly café, nhưng mà rồi chẳng ai nghĩ đến chuyện đứng dậy bước ra khỏi quán. Ngoài trời cơn mưa mùa hè chợt đổ xuống nặng hạt. Vũ vô kiềm tỏa kia mà. Chúng tôi ngồi tiếp tục câu chuyện chờ cơn mưa qua đi.
Quốc Bảo đang thai ngén một lúc nhiều album từ dạo khoảng này năm ngoái. Tôi nhớ loáng thoáng là những album cho Mỹ Tâm, Nguyên Hà và Hoàng Anh.
Thêm một không gian âm nhạc không dành cho số đông
04.01.2012
(TT&VH) – Mặc thời tiết lạnh giá và mưa rét nhưng nhiều khán giả yêu nhạc vẫn tìm đến Nhà hát Lớn Hà Nội để thỏa mãn sở thích với giọng hát lãng mạn của Tuấn Ngọc trong đêm 2/1 vừa qua.
Với tham vọng tạo ra một không gian thưởng lãm âm nhạc đích thực để phục vụ cho khán giả yêu nhạc, liveshow Riêng một góc trời của ca sĩ Tuấn Ngọc ra đời. Nhiều người nói đây là một thử nghiệm mới của nhạc sĩ Hồng Kiên, người muốn tạo ra một thói quen nghe nhạc của khán giả Hà Nội vào mỗi tháng. Thế nên, dù muốn hay không, nó vẫn trở thành “đối thủ” của chương trình Không gian Âm nhạc đang dành được nhiều sự quan tâm của khán giả trong thời gian qua.
Nếu so sánh về phần nội dung, khán giả có thể nhận thấy cả hai chương trình không có nhiều điểm khác biệt. Khách mời đầu tiên là những tên tuổi và đêm diễn cũng được tổ chức dưới dạng một liveshow. Không chỉ thế, giá vé của cả hai chương trình đều không phải dành cho số đông, với giá thấp nhất cũng từ 1 triệu đồng/vé.
Tuấn Ngọc song ca với Mỹ Linh
Nhìn lại 2011- Ca sĩ hải ngoại trở về nước lưu diễn
Đức Bình
31.12.2011
Chỉ còn vài tiếng đồng nữa là toàn nhân loại sẽ bước sang thềm năm mới 2012, một năm mới mà dường như mọi người có vẻ đặt khá nhiều kỳ vọng, những ước vọng cho hòa bình thế giới, một thế giới sẽ ít thiên tai dịch họa hơn, ước vọng cho tình tình tài chính kinh tế toàn cầu sẽ được cải thiện, nhằm tạo ra nhiều của cải vật chất và công ăn việc làm hơn nữa cho công dân toàn cầu.
Nhưng cho dù tình hình có biến đổi đến đâu đi chăng nữa thì âm nhạc vẫn luôn là người bạn đồng hành, là nguồn động viên tinh thần không thể thiếu trong mỗi thực thể chúng ta. Vào thời khắc giao niên giữa năm cũ và năm mới, cũng sẽ là lý tưởng để chúng ta cùng nhau điểm lại những sự kiện đáng chú ý của làng nhạc Việt trong chặng đường năm 2011 vừa qua.
Có thể nói, năm 2011 vừa qua là một năm có nhiều biến động của showbiz Việt trong nước cũng như hải ngoại, tuy hơi đóng băng giai đoạn đầu năm, nhưng sau đó lại bất ngờ sôi động vào thời điểm cuối năm với nhiều liveshow liên tiếp của nhiều các ca sĩ trong nam cũng như ngoài bắc.
Đêm Giao Thừa Với Nguyên Thảo
Năm nay tôi và gia đình về quê ăn Noel và Tết Tây. Ngoài những chuyện thiên hạ thường làm khi về quê, lần này tôi dự tính và hi vọng là sẽ có thì giờ dạo qua một vài phòng trà ca nhạc ở Sài Gòn. Và nghe cô Nguyên Thảo hát live!
Từ tháng 9/2011 tôi đã biết là cô Nguyên Thảo sẽ hát ở Hà Nội vào dịp Giáng Sinh, nên lực bất tòng tâm, có muốn cũng không thể bỏ tất cả để bay ra Hà Nội mà nghe cô Nguyên Thảo hát được. Đành nhủ thầm là thôi đành hẹn một lần khác, có duyên thì thế nào cũng có dịp. Nhưng chữ duyên là một nhiệm mầu trong văn hóa người Việt mình. Vài tuần trước khi về Sài Gòn thì tôi hay là cô Nguyên Thảo sẽ tiễn năm cũ đón năm mới ở nhà hát lớn Sài Gòn, cùng với bác Tuấn Ngọc và dăm ba ca sĩ khác, cả trẻ lẫn không còn được trẻ mấy, cả đang lên lẫn sắp xuống. Cho nên xuống Tân Sơn Nhất, một trong vài chuyện đầu tiên tôi làm là nhờ một người bạn mua cho hai cái vé Hòa Nhạc Cuối Năm.
Vĩnh biệt “Diva chân đất” châu Phi
Phương Nam
24/12/2011
Cesaria Evora (ảnh), nữ ca sĩ nổi tiếng với biệt danh “Diva chân đất” đã qua đời vào ngày 17-12 tại hòn đảo quê nhà ở Cộng hòa Cape Verde, thọ 70 tuổi. Sự ra đi của bà đem lại nhiều nuối tiếc cho những người hâm mộ, những khán giả trung thành theo dõi và ủng hộ giọng ca của Cesaria trong nhiều năm qua.
3 thập kỷ biểu diễn ở quán bar
Cesaria Evora sinh ngày 27-8-1941 tại Sao Vicente, Cộng hòa Cape Verde. Lúc 10 tuổi, Evora phải vào trại trẻ mồ côi do mẹ bà không thể kiếm đủ tiền nuôi các con. Bà tự kiếm sống bằng công việc thợ may lúc 16 tuổi. Vài năm sau, khi phát hiện ra giọng hát của Cesaria, một người bạn đã thuyết phục bà đến hát ở một quán rượu, nơi các thủ thủy thường lui tới.
“Sến” thịnh, “sang” suy…
Hữu Trịnh
29/12/2011
(TT&VH) – Ở lĩnh vực âm nhạc, trong thời gian gần đây, nhạc “sến” đang hưng thịnh, tấn công và chiếm lĩnh các nhà hát, còn nhạc “sang” thì rời nhà hát để… xuống đường. Đó là thực tiễn mà ai cũng thấy.
Nói nhạc “sến“, nhạc “sang“, bài viết này không hề có ý phân biệt sang hèn, chỉ là nói theo cách mà showbiz Việt thường dùng. Và nhạc “sang” trong bài này, là muốn ví von chỉ dòng nhạc hàn lâm (sang hơn cả nhạc “sang“).
Nhạc “sến” hay nhạc “sang” đều là món ăn tinh thần, ai muốn thưởng thức loại nào cũng được, miễn là nó đem lại sự hạnh phúc khi nghe. Nhưng với giới âm nhạc, thì có phân biệt rõ ràng – tầm mức nghệ thuật của nhạc “sang” cao hơn nhạc “sến” – nhạc hàn lâm còn cao hơn nhiều, bởi từ lâu nó được xem là tài sản âm nhạc quý giá của nhân loại.
Il Volo – những thần đồng opera tuổi 16
Việt Lâm
29/12/2011
(TT&VH) – Nhìn vẻ bề ngoài, Il Volo trông giống như bao ban nhạc nam khác, nhưng họ đang là một hiện tượng pop-opera. Sau khi chinh phục được nhiều khán giả Mỹ và nhiều nước châu Âu, Il Volo đang tiếp tục “mê hoặc” công chúng Anh.
Nguyễn Ánh 9 mong được gục xuống trên chiếc dương cầm
Thiên Kim
28.12.2011
(TT&VH) – Không! Không! Tôi không còn, tôi không còn yêu em nữa… (Không – Nguyễn Ánh 9). Hỏi về mối tình đầu nhiều duyên nợ đã cho ông những xúc cảm để sáng tác, gương mặt nhạc sĩ Nguyễn Ánh 9 trầm ngâm. Ông như đang hồi tưởng về một thời đã xa lắm rồi của kiếp sống. Ông cho rằng, điều gì cũng nằm trong sự an bài của số phận.
Cha mẹ ông từng mong muốn ông sẽ thành kỹ sư, bác sĩ, chứ không muốn ông trở thành nghệ sĩ. Ông đã đứng trước những sự lựa chọn: một là làm theo lời ba mẹ, hai là ra khỏi nhà. Ông đã chọn cách thứ hai.
Từng viết như… bị “giời đày”
Kỷ niệm Giáng Sinh với nghệ sĩ đoàn Thanh Minh Thanh Nga
Nguyễn Phương
25.12.2011
Nhân mùa lễ Giáng Sinh, Nguyễn Phương dành chương trình đặc biệt hôm nay để cùng ôn lại những kỷ niệm với các nghệ sĩ cải lương đoàn Thanh Minh Thanh Nga vào dịp lễ Noel cách đây gần nửa thế kỷ.
Nhân mùa lễ Giáng Sinh, có thính giả gởi e mail hỏi Nguyễn Phương : Tại sao sân khấu cải lương trình diễn những vở tuồng về Tiên, về Phật, những tuồng về chuyện Liêu Trai ma quái mà lại chẳng có tuồng đề cập đến đạo Chúa, đến lễ Giáng Sinh. Ông lại hỏi trong ngày lễ Giáng Sinh, có nghệ sĩ nào hay đoàn hát nào tổ chức cho nghệ sĩ đi nhà thờ xem lễ hay tổ chức tiệc nửa đêm mừng Thiên chúa giáng sinh không.
Theo tôi nghĩ, nghệ sĩ cải lương, công nhân sân khấu, soạn giả hay bầu gánh hát đều là những người thờ ông Tổ cải lương, theo đạo thờ cúng tổ tiên ông bà và đạo Phật. Soạn giả cải lương không biết rành về đạo Thiên Chúa nên không dám viết tuồng để nói đến những điều mà mình không biết. Trong đêm Noêl, đoàn hát cũng phải hát và vì nghệ sĩ không có đạo Chúa nên không có nghệ sĩ nào đi nhà thờ xem lễ hoặc tổ chức tiệc nửa đêm.
Nhạc sĩ Quốc Bảo từng trốn mẹ vì scandal
Quốc Bảo
18.12.2011
‘Tôi đối phó với scandal bằng cách không trốn xã hội, chỉ trốn mẹ tôi. Tôi không chịu nổi những giọt nước mắt. Hồi 2004, mẹ tôi một thân một mình lủi thủi ở gian nhà cũ hẻm nhà thờ Thăng Long, tôi thì đang vướng vào việc tòa án xử ly dị…’, nhạc sĩ Quốc bảo kể về giai scandal khốn khó của đời mình.
Nguyễn Ánh 9 suýt giải nghệ vì khủng hoảng
Nguyễn Mạnh Hà
21.12.2011
TP – Nhạc sĩ Nguyễn Ánh 9 sẽ đệm đàn cho Mỹ Linh, Tấn Minh, Đức Long… trong chương trình Nguyễn Ánh 9- nửa thế kỷ âm nhạc vào đêm 29-12 tại Trung tâm Âu Cơ, Hà Nội.
Nguyễn Ánh 9 kỉ niệm sinh nhật thứ 71 bằng đêm nhạc riêng tại Hà Nội. Ảnh: N.M.Hà.
Chương trình do con trai ông- nhạc sĩ Nguyễn Quang tổ chức như món quà sinh nhật tặng cha. Đây cũng là dịp tác giả Tình khúc Chiều mưa nhìn lại chặng đường 50 năm chơi đàn và 40 năm viết nhạc.
Đôi nét về thánh nhạc
Vũ Hoàng, phóng viên RFA
2011-12-12
Chương trình âm nhạc cuối tuần kỳ này xin trân trọng giới thiệu đến quí vị đôi nét về thánh nhạc.
Trong cuộc trao đổi với chúng tôi về kiến thức thánh nhạc, cha Kim Long, phó chủ tịch Uỷ ban thánh nhạc của Hội đồng giám mục Việt Nam cho biết:
Thánh nhạc trước hết và trên hết là lời cầu nguyện bởi vì thánh nhạc là thành phần của phụng vụ như Đức Piô thứ 10 trong tự sách của Ngài ban hành năm 1903 khi Ngài mới lên ngôi Giáo hoàng, thì Ngài đặt cho thánh nhạc phải chung một mục đích với phụng vụ vì thánh nhạc là thành phần của lễ tế, cho nên phải tôn vinh thiên chúa và thánh hoá tín hữu.
Nguyên Thảo – ca sĩ đứng ngoài showbiz
Nhiêu Huy
21.12.2011
Chọn một góc khuất của quán, cô ca sĩ Đà Lạt nhâm nhi tách cà phê, lặng lẽ ngắm dòng người trên đường Đồng Khởi sầm uất nhất Sài Gòn. Sự bình thản trong đời sống giúp Nguyên Thảo luôn giữ được bản sắc trong nghề hát.
Hai năm nay, Nguyên Thảo chuyển nhà ra ngoại thành, rời khỏi nhịp sống sôi động của Sài Gòn. Mỗi khi nhớ phố, nhất là buổi chiều, cô sẽ có mặt tại góc quán quen và lặng lẽ ngắm nhìn. “Tính cách của mình như thế, cố ép cũng chẳng vào đâu. Mấy lần chuyển nhà rồi nhưng thấy vẫn hợp nhất là bây giờ, sống ở ngoại thành cho nhẹ nhàng. Còn khi nào không chịu nổi nữa thì trốn về Đà Lạt ít hôm. Ở đó là sướng nhất“, Nguyên Thảo trải lòng.
Tính cách đó vận sâu vào suy nghĩ của nữ ca sĩ, tác động lên cả con đường ca hát mà cô chọn. Là ca sĩ nhưng chẳng bao giờ cô xuất hiện trong các sự kiện, hay cuộc chơi nào. Khiêm tốn, cô bảo “do mình xấu xí, lại không nổi tiếng nên chẳng ai mời“. Còn thực tế, có được mời cô cũng ngại ngần không góp mặt. Trong tiệc sinh nhật thứ 91của nhạc sĩ Phạm Duy tại TP HCM hồi tháng 10, Nguyên Thảo là một trong số ít ca sĩ nhận được lời mời. Dù quý ông lắm, cô vẫn “cứ thấy ngại ngại” nên chỉ dám gửi bó hoa chúc mừng. Tham gia chương trình ca nhạc lớn nào, cô đến thật sớm và giấu mình kỹ trong hậu trường. Diễn xong là ra về, né tránh mọi lời mời chụp ảnh, hay trả lời phỏng vấn.
“Người ta bảo mình kiêu. Nhưng không phải vậy. Cũng tại bản tính trầm trầm người Đà Lạt ấy“.
Đà Lạt với không khí trong lành, những buổi ban mai mát lạnh sớm hình thành nên giọng hát trong trẻo, thánh thót. Cách hát của cô cũng “thản nhiên” như cách sống. Chậm rãi và ngân nga. Cô trau chuốt và nâng niu đến mỗi lời hát. Nhờ thế, cái tình luôn đọng lại trong lòng khán giả. Và chất giọng đặc biệt ấy luôn được đánh giá cao. Khi cô tìm đến nhạc sĩ Dương Thụ, ông dành cho cô không ngớt lời khen và sẵn sàng giúp cho album đầu tay Suối và cỏ thành công vang dội. Thảo hát nhạc Phạm Duy. Người nhạc sĩ lớn ấy cho rằng, cô là ca sĩ hiếm hoi trong nước hát hay nhạc mình. Còn khi kết hợp Võ Thiện Thanh cho dự án mới, nhạc sĩ “Chuông gió” khẳng định, Thảo là viên ngọc quý của làng nhạc.
Nhận những lời có cánh, Thảo chỉ mỉm cười và phản biện là do cô may mắn, tìm được những cơ hội tốt. “Tôi chỉ chủ động trong công việc, chứ không cất công tìm kiếm. Mà đôi khi như thế lại hóa hay, những cái may tự nhiên đến“.
Từ tốn là từ chính xác để hình dung về Nguyên Thảo. Hơn 8 năm trước, một thân một mình lên lập nghiệp tại Sài Gòn, Nguyên Thảo là gương mặt quen của phòng trà. Khán giả của 2B, M&Tôi không ai là không biết cô ca sĩ có giọng hát cao vút, mượt mà, chuyên “cover” bản hit của Mỹ Linh, Celine Dion… Lặng lẽ làm việc, Thảo gặp Dương Thụ và được ông cùng êkíp Anh Quân – Huy Tuấn hỗ trợ hoàn thành CD đầu tay. Khi Suối và cỏ thành công vang dội, giới thiệu cho khán giả khắp nơi một giọng hát mới đầy tiềm năng cũng là lúc cô nghỉ hát phòng trà, xuất hiện thỉnh thoảng vài đêm với lý do “đã xác định là ca sĩ chuyên nghiệp thì phải có nhạc của mình, không thể cover bài của người khác mãi được”.
Từ một ca sĩ phòng trà, Nguyên Thảo trở thành cái tên không thể thiếu trong nhiều chương trình lớn cả nước. Ảnh: T.N.
Và cũng từ tốn, Nguyên Thảo góp nhặt dần những dấu ấn trong nghề, không ồn ào nhưng đắt giá.
Năm 2006, Nguyên Thảo vụt sáng trong chương trình Bài hát Việt với Giấc mơ mang tên mình. Ca khúc lọt vào top bài hát hay của năm và bản thu live giọng hát Nguyên Thảo từ chương trình với chất lượng khá thấp vẫn được lan truyền nhanh chóng trên mạng.
Nhiều năm liền, Nguyên Thảo “bén duyên” với nhạc Trịnh Công Sơn, Phạm Duy, là cái tên không thể thiếu trong các đêm nhạc lớn có chủ đề của hai nhạc sĩ này. Cô cũng là gương mặt được các nhạc sĩ ưu ái giao cho thể hiện những bài hát khó như: Nếp ngày, Thu cạn (Giáng Son), Những khung trời khác, Thời gian để yêu (Đỗ Bảo)… Mới đây, khi ca khúc Đường chiều lá rụng của Phạm Duy được cấp phép, Thảo cũng là người được nhạc sĩ giao cho thể hiện. Ca khúc nào qua giọng hát Nguyên Thảo cũng được đón nhận, được người yêu nhạc sôi nổi giới thiệu nhau nghe.
Thế nhưng, Nguyên Thảo không như nhiều người, khi gặt hái chút thành công với thể loại nhạc nào đó, họ sẽ có ngay sản phẩm tung ra thị trường. Sau 4 năm im tiếng, cô vẫn chưa có thêm một CD nhạc nào. Nhiều người cứ thắc mắc, chỉ cần cô tập hợp các ca khúc đã thể hiện cũng đủ làm thỏa mãn một số đông khán giả. Hay đơn giản là một album nhạc Phạm Duy. Cô giải thích: “Có thể tôi hát được khen hay. Nhưng để gọi là ưng ý hoặc là sản phẩm của riêng mình thì phải khác. Tôi phải thật cảm thấy mình đang hát từ chính cảm nhận và nỗi niềm của mình“.
Giọng hát Đà Lạt gặp lại khán giả Hà Nội vào đêm Giáng sinh. Ảnh: T.N.
Chần chừ mãi, Nguyên Thảo mới mạnh dạn làm một CD nhạc Trịnh với những bài hát quen thuộc nhưng được nhạc sĩ Võ Thiện Thanh hòa âm thật mới. Đó là quá trình dài chiêm nghiệm cuộc đời, sống chậm để nhìn và hiểu được mọi thứ xung quanh. Dù vậy, đã tiến hành gần 2 năm, thời gian phát hành vẫn còn để ngỏ. Cô nói vẫn cần phải chăm chút thêm.
Noel này, Nguyên Thảo là ca sĩ chính của chương trình Không gian âm nhạc tại Hà Nội, nơi từng vinh danh Thanh Lam, Thu Phương, Tuấn Ngọc… Hai đêm diễn vào tối 24-25/12 ghi dấu lần đầu, Nguyên Thảo đứng riêng một chương trình và trải lòng với khán giả bằng nhiều ca khúc. Cô hào hứng khoe rằng mình được ưu ái. Còn khán giả hoàn toàn có cơ sở để tin rằng, lựa chọn của Ban tổ chức đã chính xác. Bởi trong đêm đông Hà Nội, sẽ không gì ấm áp cho bằng được đắm chìm trong mạch cảm xúc êm dịu, có khi trầm buồn, lúc lại bay bổng với tiếng hát cao vút Nguyên Thảo, như từng hồi chuông gióng vào đêm thánh.
Nhiêu Huy
Nguồn: http://nguyenthao.net/index.php/gioi-thieu-a-phe-binh/160-nguyen-thao-ca-si-dung-ngoai-showbiz
Bật mí nữ nghệ sĩ tấu đàn dân tộc trong đêm nhạc Jazz Nguyên Lê
My Nguyễn
20.12.2011
Trong đêm nhạc Jazz đẳng cấp của tài năng âm nhạc người Pháp gốc Việt Nguyên Lê diễn ra ngày 25/12 tại Nhà hát Lớn, Võ Vân Ánh nghệ sỹ đàn dân tộc nổi tiếng của Việt Nam sẽ hoà tấu đàn tranh cùng với cây ghi-ta của ngôi sao đẳng cấp thế giới.
Nữ nghệ sỹ đàn dân tộc nổi tiếng Võ Vân Ánh
Vân Ánh đã về nước chuẩn bị cho đêm nhạc Quê nhà của Nguyên Lê. Thời gian định cư bên Mỹ, Vân Ánh đã mang ngón đàn dân tộc hoà nhịp cùng với các nghệ sỹ nổi tiếng của thế giới, trong đó phải kể đến nhóm tứ tấu Kronos Quartet. Đàn tranh khi phối hợp sẽ đem lại hiệu quả bất ngờ và được khán giả đánh giá cao.
Vài Nét Về Nhạc Jazz
Vũ Hoàng
2011-12-19
 |
| AFP photo CLB nhạc Jazz ở Cuba. |
Chương trình ANCT gửi đến quí thính giả đôi nét về nhạc jazz qua buổi trao đổi kiến thức với nhạc sĩ Đăng Khánh.
Nhạc jazz và blue jazz
Vũ Hoàng: Trước hết Vũ Hoàng cám ơn nhạc sĩ Đăng Khánh rất nhiều đã dành thời gian cho buổi trò chuyện hôm nay về kiến thức nhạc jazz. Câu hỏi đầu tiên xin nhạc sĩ Đăng Khánh có thể chia sẻ những kiến thức tổng quát cũng như quá trình hình thành nhạc jazz được không ạ?
Nhạc sỹ Võ Thiện Thanh sáng tác tình khúc Valentine thế kỷ
Dân Trí
17.12.2011
Dự án âm nhạc đồ sộ này sẽ được nhạc sỹ Võ Thiện Thanh thực hiện cùng 24 ca sĩ hot nhất Việt Nam hiện nay như Hồ Ngọc Hà, Mỹ Tâm, Đàm Vĩnh Hưng, Uyên Linh, Thu Minh, Văn Mai Hương,…và sẽ ra mắt lần đầu tiên trong Đêm Valentine Thế Kỷ 2012.
Nhạc sĩ Võ Thiện Thanh được biết đến như một nhạc sĩ/nhà sản xuất âm nhạc chuyên nghiệp, có cá tính độc đáo, cùng với sự đa dạng trong phong cách âm nhạc, đã tạo nên tên tuổi và thành công cho nhiều ca sĩ khi hợp tác cùng với anh. Cặp đôi Thu Minh – Võ Thiện Thanh từng tạo nên sức nóng với album Thiên Đàng ở thể loại nhạc dance electronic, tiếp theo là hàng loạt các tên tuổi như Hà Anh Tuấn với dòng nhạc acoustic, Đoan Trang với alternative…Có thể nói, cho đến nay Võ Thiện Thanh đã khẳng định một vị trí rất vững vàng trong làng nhạc Việt.
“Les grands espaces”, album nhạc mới của Isabelle Boulay
Tuấn Thảo
18.12.2011
Những không gian rộng lớn là một cuộc hành trình đưa người nghe vào thế giới âm thanh khác lạ, mở ra khung trời của những vùng đất bao la. Album này cũng bắt nhịp cầu nối giữa hai lục địa, khi chuyển dịch một số ca khúc country sang tiếng Pháp và phần nào Âu hoá dòng nhạc đậm đặc tính chất đồng quê của Hoa Kỳ.
Sau hơn ba năm vắng bóng làng nhạc Pháp, danh ca vùng Québec Isabelle Boulay, xuất hiện trở lại trong tháng này với một album mới. Mang tựa đề Les grands espaces – Những không gian rộng lớn – tập nhạc này cho thấy là ngoài nhạc nhẹ, thể loại country folk còn là sở trường của giọng ca nồng ấm đến từ vùng đất lạnh.
Cạnh tranh giành ca sĩ hải ngoại
Dạ Ly
14.12.2011
Việc đẩy thù lao ca sĩ hải ngoại lên quá cao đã tạo ra một cuộc cạnh tranh gay gắt giữa các ông bà bầu tại TP.HCM và Hà Nội.
Thù lao tăng vọt
Nếu như những cuộc về nước trên tinh thần “phục vụ khán giả quê nhà sau nhiều năm xa cách” của ca sĩ hải ngoại trước đây chỉ dừng lại ở mức giá từ 3.000 đến 5.000 USD thì năm 2011 đã được đẩy lên từ 8.000 đến 10.000 USD, có khi gần 15.000 USD. Việc đẩy cát sê ca sĩ hải ngoại lên cao đã tạo ra một cuộc cạnh tranh gay gắt giữa các ông bà bầu tại TP.HCM và Hà Nội. Năm vừa qua, những sô được chú ý của các nghệ sĩ hải ngoại như Nguyễn Hưng – Lưu Bích, Chế Linh, Quang Lê – Minh Tuyết… đều do các ông bầu ở miền Bắc tổ chức.
Từ Julien Clerc đến Adamo: ngày trở lại của các ca sĩ Pháp
Tuấn Thảo
10.12.2011
Trong kỳ trước, Góc vườn âm nhạc đã điểm qua các album nhạc Pháp do những giọng ca trẻ trình làng nhân dịp những ngày lễ cuối năm. Kỳ này, RFI tiếp tục giới thiệu các tập nhạc vừa được cho ra mắt của những danh ca đã có nhiều năm tay nghề. Đó là trường hợp của các ca sĩ Julien Clerc, Adamo, Michel Delpech, Gérard Lenorman và Alain Souchon.
Tất cả các gương mặt kể trên năm nay đều đã ngoài 60 tuổi, họ sinh trưởng và vào nghề hầu như trong cùng một thời điểm. Ngoại trừ trường hợp của Adamo, thành danh vào năm 1964, tức là 4 năm sớm hơn các đồng nghiệp, các nghệ sĩ còn lại nổi tiếng từ cuối những năm 60, đầu thập niên 70 trở đi.
Nghệ sĩ Lệ Thủy biểu diễn tại Paris ngày 18 và 25/12
Thanh Phương
10.12.2011
“Giọng ca chuông ngân”, đó là danh hiệu mà báo giới Sài Gòn trước năm 75 đã tặng cho nữ nghệ sĩ cải lương Lệ Thủy. Quả là danh bất hư truyền, từ gần 50 năm nay, khán giả Việt Nam vẫn còn mê tiếng hát Lệ Thủy qua biết bao vở tuồng đã đi vào lịch sử nghệ thuật cải lương Việt Nam. Một tiếng hát trong như pha lê, với chất giọng kim pha thổ, theo nhận xét của soạn giả Viễn Châu.
Không phải vô cớ mà từ trước năm 1975 cho đến bây giờ, Lệ Thủy vẫn là một trong những nghệ sĩ cải lương đoạt nhiều giải thưởng, danh hiệu nhất và được khán giả yêu thích nhất ở Việt Nam qua những vở tuồng như « Đêm lạnh chùa hoang », « Máu nhuộm sân chùa », « Lá sầu riêng » …. Lệ Thủy không những có tài năng, mà còn là một nghệ sĩ giàu lòng nhân ái, thường xuyên tổ chức những buổi trình diễn gây quỹ giúp người nghèo hoặc tham gia công tác từ thiện.
“Tạ ơn đời” của Phạm Duy ra mắt khán giả Đà Nẵng
Công Bính
8.12.2011
(Dân trí) – Tối 7/12, nhà hát Trưng Vương với 1.200 ghế ngồi đã chật kín khán giả Đà Nẵng lần đầu tiên thưởng thức đêm nhạc duy nhất của nhạc sĩ Phạm Duy được tổ chức với chủ đề Tạ ơn đời.
Trong dịp này, khán giả Đà Nẵng đã được các ca sĩ như Duy Quang, Tuấn Ngọc, Elvis Phương, Đức Tuấn, Thanh Thúy… trình bày hơn 20 bài hát nổi tiếng của nhạc sĩ Phạm Duy đã đi vào lòng người như Tạ ơn đời, Hoa rụng ven sông, Nha Trang ngày về, Nụ tầm xuân, Hẹn hò…
Nhạc sĩ Phạm Duy tên thật là Phạm Duy Cẩn (SN 1921) được xem là một trong những nhạc sĩ lớn của nền tân nhạc Việt Nam với số lượng sáng tác đồ sộ lên đến hàng trăm bài. Ông viết rất nhiều thể loại, trong đó có những bài đã quen thuộc với công chúng yêu âm nhạc.
Hát Xoan : sự hồi sinh của một môn nghệ thuật giao duyên
Trọng Thành
7.12.2011
 |
| Hát mó cá trong môn nghệ thuật Hát Xoan-Báo ảnh Việt Nam |
Môn nghệ thuật Hát Xoan của tỉnh Phú Thọ (Việt Nam) vừa được UNESCO – Tổ chức văn hóa, giáo dục của Liên Hiệp Quốc -, công nhận là « Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại cần phải được bảo vệ khẩn cấp », vào ngày 24/11/2011. Việc UNESCO công nhận Hát Xoan là một cơ hội quan trọng cho phép môn nghệ thuật này tiếp tục con đường hồi sinh.
Hát Xoan được UNESCO công nhận là di sản nhân loại là một tin vui đối với những người yêu âm nhạc cổ truyền. Hồ sơ dự tuyển của Hát Xoan Phú Thọ đã được nhiều nhà nghiên cứu nghệ thuật Việt Nam và quốc tế chuẩn bị rất công phu từ nhiều năm nay. Đây là hồ sơ duy nhất nhận được sự đồng thuận hoàn toàn của Ban thẩm định và đánh giá là hồ sơ tốt nhất trong số 10 hồ sơ đệ trình trình đợt này.
Hát Xoan, một môn nghệ thuật cổ truyền gắn với vùng đất truyền thuyết của các vua Hùng, được nói đến khá nhiều trên các phương tiện thông tin đại chúng, nhưng thực sự còn tương đối ít được công chúng rộng rãi biết đến. Không ít người cho rằng, Hát Xoan đơn điệu và cổ lỗ, và có một thái độ « kính nhi viễn chi » đối với thể loại nghệ thuật cổ truyền này.
Ðêm Nhạc Thính Phòng Nguyễn Ðình Toàn
Ngoc Lan
05.12.2011
WESTMINSTER (NV) – Có một đêm nhạc, mà nhân vật chính – tác giả những ca khúc – không có được cho mình một chỗ ngồi.
Có một đêm nhạc, mà các ca sĩ phải đứng chen nhau trong hậu trường, vì không còn một chiếc ghế trống.
Có một đêm nhạc, mà ban tổ chức phải “năn nỉ” khán giả đừng vào nữa, vì hội trường quá đông người.
Có một đêm nhạc, mà khán giả bất chấp việc đang khoác trên mình những bộ quần áo rất đẹp, sẵn sàng ngồi bệt dưới sàn nhà, hay bất chấp cái lạnh cắt da của mùa Ðông, sẵn sàng đứng bên ngoài trời, để nghe cho được những bản nhạc, dòng nhạc mà mình yêu thích.
Và đặc biệt.
Có một đêm nhạc mà ban tổ chức bị cuốn hút vào không khí đậm chất nghệ thuật mà quên đi mục đích của chương trình là kêu gọi khán giả đóng góp ít nhiều cho Viện Việt Học để họ có thể tiếp tục tổ chức được những chương trình như thế.
Ðó chính là “Ðêm Nhạc Thính Phòng Nguyễn Ðình Toàn,” do Viện Việt Học tổ chức vào tối Thứ Bảy tại hội trường nhật báo Người Việt, Westminster.
***
Ðã bao lần làm công việc của người phóng viên, tường trình về những đêm nhạc, những buổi sinh hoạt văn học nghệ thuật tại hội trường nhật báo Người Việt, tôi chưa từng chứng kiến một đêm nhạc có số lượng người đến đông như vậy.
Chương trình bắt đầu lúc 7 giờ 30. Nhưng từ lúc 6 giờ 15, một nửa hội trường đã có khán giả ngồi. Một giờ sau, 300 ghế ngồi không còn một chỗ dư. Mọi khoảng trống đều được tận dụng tối đa. Không có ghế thì đành phải đứng. Ðứng nghẹt hai bên tường. Ðứng dày ngay cửa ra vô. Ðến lúc không còn chỗ đứng, thì ngồi. Ngồi bệt xuống đất, ngay giữa lối đi lên sân khấu, chỉ chừa chỗ cho những người quay phim có nơi đặt chân máy, nhúc nhích vài bước tới lui. Ngồi luôn ra ngoài sảnh tiếp khách của nhật báo Người Việt. Vẫn không đủ. Thì đứng luôn bên ngoài cửa, mặc cho sương đêm và hơi lạnh tràn qua mũi, thốc vào tận phổi.
Chúng tôi hỏi nhau: “Ôi, sao lại đông quá như thế! Có ca sĩ chuyên nghiệp nào không? Có ngôi sao nào đến không?”
Tất cả đều “không.”
Quanh chúng tôi là những gương mặt “ca sĩ” rất lạ, rất mới. Mấy ai đã từng nghe qua Thanh Vân, Vương Lan, Mai Dung, Hàn Phúc, Thanh Thúy, Anh Dũng, Bích Huyền? Mấy ai còn nhớ Tạ Chương, Mộng Thủy, Khắc Hiền, Khang Huy, Ái Phương, Quang Thái?
Nhưng, có lẽ tôi, cũng như những ai có mặt trong “Ðêm Nhạc Thính Phòng Nguyễn Ðình Toàn” đến tận phút cuối, hiểu vì sao khán giả lại đông, vì sao khán giả không về.
Bởi vì dòng nhạc Nguyễn Ðình Toàn đủ sức kéo chân người đến thì dòng nhạc này và “không gian lạ lùng, đặc biệt” của đêm diễn và những giọng hát mới đó, cũng đủ sức níu chân người ở lại.
***
Trước năm 1975, người ta chỉ biết đến Nguyễn Ðình Toàn qua hai ca khúc nổi tiếng do ông viết lời và nhạc sĩ Vũ Thành An phổ nhạc là “Tình Khúc Thứ Nhất” và “Em Ðến Thăm Anh Ðêm 30.” Sau đó, người ta biết đến Nguyễn Ðình Toàn qua chương trình “Nhạc Chủ Ðề Nguyễn Ðình Toàn” do chính ông chọn bài hát, viết và đọc lời giới thiệu.
Ðến năm 1978, khi ca khúc “Sài Gòn Niềm Nhớ Không Tên” (còn có tên “Nước Mắt cho Sài Gòn”) được phổ biến, người ta mới thực sự biết đến Nguyễn Ðình Toàn như một nhạc sĩ, trong khi ông đã là nhạc sĩ của hơn 100 ca khúc, với hai chủ đề chính là quê hương và tình tự dân tộc.
Như anh Bùi Ðường, một trong hai người điều khiển chương trình của đêm nhạc, nói: “Những bài hát được giới thiệu trong đêm nay là những ca khúc của Nguyễn Ðình Toàn, mà qua những ca khúc này, chúng ta thấy được nỗi khổ đau của một giai đoạn lịch sử cực kỳ tang thương và đổ nát của một thành phố đang bị xóa tên.”
“Bàng bạc trong dòng nhạc Nguyễn Ðình Toàn là nỗi lo và nỗi nhớ. Nhớ một thời đã qua. Nhớ những người đã khuất. Nhớ những người tình, những bạn bè đã bỏ đi xa. Nhớ chính mình. Và ông lo. Lo cho một ngày soi gương không nhận ra mình. Lo người phải đạp lên mặt người. Lo mất một con đường. Lo mất cả quê hương…”
Lời dẫn dắt trầm ấm, da diết của hai MC Bùi Ðường và Mai Dung, ngay từ phút đầu, đã tạo được không gian cho đêm nhạc.
Nhạc Nguyễn Ðình Toàn không thuộc dòng nhạc dễ nghe, dễ cảm ngay từ phút đầu. Nhưng cái bàng bạc, bảng lảng, như mênh mang, như buông lơi, lại như sâu xoáy lòng người qua cung điệu, qua ca từ trong các bài hát của ông lại từ từ khiến người ta mê, người ta say, và không muốn dứt ra.
Có lẽ chính từ những điều này mà chị chị Diệu Trang, một khán giả ở Huntington Beach, cứ say sưa đứng tựa cửa hội trường mà nghe nhạc Nguyễn Ðình Toàn.
Chị cho biết, “Rất mê nhạc Nguyễn Ðình Toàn, mê vừa lời nhạc, dòng nhạc, cả những lời giới thiệu của Nguyễn Ðình Toàn, nên tôi đến đây.” Và “vì mê” nên “dù khi đến thì đã hết chỗ ngồi từ lâu rồi” nhưng chị vẫn không nản chí bỏ về, mà cứ đứng nơi cửa để nghe.
Mà không chỉ có vậy, những bài hát của Nguyễn Ðình Toàn còn khiến những khán giả như chị Diệu Trang “nhớ Sài Gòn, nhớ Việt Nam rất nhiều.”
Cũng phải đứng ngoài sân, co ro trong chiếc áo ấm, ông Hân Nguyễn, một khán giả “ở gần Little Saigon” cũng đến bởi vì “thích không khí những đêm nhạc như thế này, thích nhạc Nguyễn Ðình Toàn, thích những gợi nhớ về kỷ niệm Sài Gòn nên tôi mới tới đây.”
***
Tôi lặng lẽ quan sát những khán giả trong đêm.
Có lẽ thật khó mà tìm được những gương mặt dưới 40 tuổi. Hầu hết họ đều là những người “có tuổi.” Họ đĩnh đạc, và lịch sự.
Họ đến với đêm nhạc, trước hết, bởi vì sự yêu thích với người nhạc sĩ từng nổi tiếng qua chương trình “Nhạc Chủ Ðề Nguyễn Ðình Toàn” từ trước 1975. Họ đến với đêm nhạc, như tìm về những kỷ niệm, với Sài Gòn, với tuổi thơ, với một thời đã sống, đã mộng mơ, đã trưởng thành. Họ đến với đêm nhạc, như tìm đến một nơi để gặp gỡ bạn bè ấu thơ, những bạn bè nghệ sĩ, những bạn bè cùng một mối đam mê, những bạn bè cùng một chốn “tha hương.”
Tôi lặng lẽ quan sát những người ca sĩ.
Trên sân khấu, họ khiến khán giả phải chìm đắm trong những hồi tưởng, những ký ức, những cảm xúc qua “Dạ Khúc,” qua ” Trăng Mòn,” qua “Ðường Ðưa Bước Em Ði.” Họ khiến khán giả phải bồi hồi, phải day dứt, phải lưu luyến những nỗi niềm với “Em Ðến Thăm Anh Ðêm 30,” với “Tình Khúc Thứ Nhất,” với “Nếu Mai Này,” với “Nước Mắt Cho Sài Gòn”…
Và, ngay khi vừa bước xuống sân khấu, bước vào trong hậu trường, họ ôm lấy người nhạc sĩ. Thật chặt. Tôi không diễn tả được những khoảnh khắc đó. Một điều gì đó vượt ra khỏi hai tiếng “cám ơn” mà họ, người ca sĩ và người nhạc sĩ, dành cho nhau. Một điều gì đó cao cả và bao dung. Một điều gì đó kính trọng, ngưỡng mộ, và chân thành.
Không còn chỗ ngồi, khán giả sẵn sàng ngồi bệt xuống nền nhà để xem. (Hình: Ngọc Lan/Người Việt)
Tôi chợt nhớ lời nhạc sĩ Nguyễn Ðình Toàn nói với tôi trước giờ bắt đầu, “Tôi muốn gửi đến buổi trình diễn này một ‘message.’ Sở dĩ chọn lớp ca sĩ trẻ này là muốn gửi tặng thông điệp này đến tuổi trẻ. Cách hát của họ chính là cách họ tiếp nhận cái ‘message’ đó.”
***
Theo cô Kim Ngân, đại diện ban tổ chức, “Mục đích chính của ‘Ðêm Nhạc Thính Phòng Nguyễn Ðình Toàn’ thứ nhất là để nhìn lại sự nghiệp đóng góp trong lãnh vực âm nhạc của nhạc sĩ Nguyễn Ðình Toàn. Thứ hai là qua đêm nhạc này nhằm kêu gọi sự đóng góp của khán giả để gây quỹ cho các hoạt động sắp tới của Viện Việt Học.”
Mục đích là như thế. Nhưng không khí đêm nhạc đã khiến ban tổ chức quên đi mục đích thứ hai của mình. Ðể chiếc thùng “Donation” vẫn im lặng nằm chỏng chơ nơi góc hội trường. Ðể sau khi khán giả có một đêm nhạc thật hay, thật đặc biệt, ra về, thì ban tổ chức, cùng các thành viên Viện Việt Học phải cùng nhau móc tiền túi ra chi trả cho các khoản chi phí đã bỏ ra cho đêm nhạc với hơn 400 khán giả tham dự.
Liên lạc tác giả: [email protected]
Nguồn http://nguoivietutah.org
Phỏng Vấn Mỹ Tâm – 6.12.2011
Khánh Hưng
7.12.2011
Một Mỹ Tâm đa dạng, nhiều góc cạnh sẽ hiện lên rõ nét hơn bao giờ hết qua những chia sẻ chân tình chứ không phải bằng âm nhạc.
Ca sĩ Mỹ Tâm
Từ một giải thưởng âm nhạc của báo Mực Tím, cô bé Mỹ Tâm ngày nào với chiếc đàn guitar nay đã trở thành một trong những nữ ca sỹ thành công nhất của làng showbiz. Bên trong dáng vẻ tự tin, mạnh mẽ ấy là trái tim biết cười, biết khóc, biết buồn với cuộc đời. Một Mỹ Tâm đa dạng, nhiều góc cạnh sẽ hiện lên rõ nét hơn bao giờ hết qua những chia sẻ chân tình chứ không phải bằng âm nhạc.
Phỏng Vấn Tuấn Ngọc – 6.12.2011
Ánh Ngọc
6.12.2011
Nam danh ca Tuấn Ngọc sẽ trở về Hà Nội và có liveshow “Riêng một góc trời” tại Nhà hát Lớn vào ngày 2, 3, 4/1 tới. Vị khách mời duy nhất đồng hành với anh trên sân khấu là nữ ca sĩ Mỹ Linh.
Quay lại Hà Nội để biểu diễn anh thấy như thế nào?
– Từ khi tôi trở về Việt Nam đến giờ, lúc nào tôi cũng đau đáu một ước mơ, đó là được tổ chức một chương trình của riêng tôi tại Nhà hát Lớn Hà Nội. Đến nay, ước mơ của tôi đã sắp trở thành hiện thực. Vì vậy cảm giác của tôi lần này khi tới Hà Nội rất hồi hộp và khó tả.
Nguyên Thảo – Ngôi sao ẩn mình
Phạm Hoài Nam
5.12.2011
Nhạc sĩ Phạm Duy trong một đêm nhạc gần đây, sau phần trình bày rất thuyết phục một ca khúc của ông, đã gọi Nguyên Thảo là “Minh tinh”. Đây là một từ Hán mà nghĩa nguyên gốc của nó có nghĩa là “Ngôi sao sáng”, Nguyên Thảo là ai và có thật sự sáng được như sao?
Ca sĩ Nguyên Thảo
Tôi biết Nguyên Thảo chưa lâu, nói cho đúng thì cô tìm đến tôi khi đĩa nhạc đầu tay “Suối cỏ” của cô vừa phát hành, vì nhiều lý do, nhà sản xuất yêu cầu cô đổi bìa đĩa đã sử dụng để phát hành tiếp và tôi là chọn lựa mà nhà sản xuất yêu cầu cô đến gặp và làm việc. Cái duyên gặp nhau này cũng đã được 5 năm.
Từ Công Phụng 50 Năm Nhạc Tình Ca
Thiên Hương
20.11.2011
Melbourne 18 tháng 11 – 2011
Chút tâm nguyện nhỏ cho những người yêu nhau, ước nguyện được mãi mãi bên nhau.
Đó là một phần lời chia sẻ của nhạc sỹ Từ Công Phụng trong đêm Nhạc Thính Phòng 50 năm Tình Ca của mình vào một ngày mùa xuân ở Melbourne.
Đó cũng là những sợi tơ xuyên suốt trong dòng nhạc của ông, dòng nhạc tình ca, của một người luôn cho rằng tình yêu luôn luôn là lẽ sống và thăng hoa cuộc đời. Nếu tình yêu là một hạnh phúc có thực từ cái rung động mãnh liệt của trái tim và nếu chim muông chỉ có một thời để ca hót, cỏ cây chỉ có một thời để xanh tươi và chúng ta chỉ có một thời để yêu và một đời để chết1 .
Nhạc trẻ Pháp phát hành trong dịp lễ cuối năm
Tuấn Thảo
3.12.2011
 |
| Ca sĩ trẻ người Pháp Shy’m và những ca khúc mới (DR) |
Paris, phố xá lên đèn. Từ ngày 23/11, đại lộ Champs Élysées được thắp sáng, chính thức khai mạc mùa mua sắm nhân những ngày lễ cuối năm. Nhưng từ cả một tuần lễ trước, các tủ kính cửa hàng đã được chuẩn bị xong. Ngành công nghiệp giải trí xem đây là thời điểm thuận lợi nhất để bán hàng.
Không phải ngẫu nhiên mà ngành sản xuất đĩa hát chờ đến mùa này để tung ra các tập nhạc mới. Trong số các sản phẩm vừa được cho ra mắt có album mới của Isabelle Boulay (Les grands espaces), của Christophe Willem (Prismiophonic), tuyển tập của Mylène Farmer (Du Temps), chưa kể đến các gương mặt lão thành hơn như Alain Souchon, Julien Clerc hay Gérard Lenorman.
Bảo tồn nghệ thuật cổ ca Hát Bội phải là một quyết tâm
Trịnh Thanh Thủy
29.11.2011
Nhắc đến Hát Bội, Hát Bộ hay Hát tuồng, trong ký ức thời thơ ấu của tôi còn ghi lại, mỗi lần theo cha mẹ đi coi hát là mỗi lần sợ hãi, kinh hoàng. Tiếng chiêng trống, những bộ mặt dữ tợn đen xì, đỏ gay của mấy ông tướng cùng cờ quạt phất phới gắn đầy người, làm con bé nhát gan như tôi vừa thấy là khóc thét lên. Lớn lên chút, Hát Bội chỉ còn là hình ảnh những bộ trang phục sặc sỡ treo tòn teng gần cửa sổ căn gác ngôi đình đối diện rạp hát Văn Cầm, gần nhà tôi. Thời tiểu học, ngày hai buổi đi về trường Võ Tánh trên đường Võ Di Nguy, tôi hay đi ngang qua ngôi đình có gánh Hát Bội thường xuyên diễn ở đấy. Tôi thường say mê nhìn lên khung cửa đó, nơi có các đào kép hát ngồi trang điểm hay vẽ mặt cho nhau. Phấn son trên gương mặt các cô đào trong tuồng hát ngày nào một phai mờ theo bụi thời gian đến khi tôi ra tới hải ngoại, môn nghệ thuật cổ truyền này chỉ còn trong trí tôi là những tiếng “ư ư ử ử” đầy ấn tượng.
Nguyên Thảo trở lại lãng mạn trong đêm Giáng sinh
N. H.
2.12.2011
(Dân trí) – Khá im ắng trên sân khấu showbiz Việt, Giáng sinh năm nay giọng hát đẹp đến từ xứ ngàn thông, ca sĩ Nguyên Thảo cùng với giọng ca trẻ Hòa Trần, nghệ sĩ violin Bùi Công Duy sẽ đem đến cho khán giả Hà Thành một không gian âm nhạc tràn ngập “Tiếng chuông ngân”.
Khác với nhiều ca sĩ trẻ khác, Nguyên Thảo chọn một lối đi riêng cho mình trong nghệ thuật: cầu tiến nhưng không vội vàng, quyết tâm nhưng không ồn ào… Cô lắng mình cho những bản thu thanh tinh tế và những chương trình âm nhạc được đầu tư nghiêm túc.
Chọn một chỗ đứng riêng bên lề dòng chảy showbiz, Nguyên Thảo lặng lẽ nhưng luôn được nhắc đến như một giọng hát tràn đầy năng lượng và cảm xúc. Nguyên Thảo phù hợp với những ca khúc tự sự với ca từ và giai điệu đẹp. Lối hát tinh tế, nâng niu từng ca từ của Nguyên Thảo thường làm bài hát trở nên sâu sắc hơn, chạm đến cảm xúc của người nghe…
Sau chương trình Cỏ hồng xuất hiện cùng nam danh ca Tuấn Ngọc, Nguyên Thảo là ca sĩ được yêu cầu xuất hiện trở lại nhiều nhất, và giọng hát đến từ xứ ngàn thông hào hứng đáp lại tình cảm của khán giả Hà Thành với chương trình Không gian âm nhạc cuối cùng của năm 2011.
Tiếng chuông ngân – ca khúc chủ đề của nhạc sĩ Bảo Chấn lần đầu tiên được Nguyên Thảo trình diễn. Đây cũng là 1 trong 15 ca khúc mà Thảo sẽ hát tại chương trình này. Bên cạnh ca khúc Thu cạn của Giáng Son, Nguyên Thảo sẽ hát các ca khúc của các nhạc sĩ Phạm Duy, Trịnh Công Sơn, Dương Thụ và một số ca khúc hoàn toàn mới được viết riêng cho Nguyên Thảo của Võ Thiện Thanh và Giáng Son…
Đồng hành trong chương trình Không gian âm nhạc lần này cùng Nguyên Thảo là giọng ca trẻ Hòa Trần trở về từ xứ Québec và tay vĩ cầm hào hoa, nghệ sĩ Bùi Công Duy. Lần đầu tiên xuất hiện tại chương trình này, anh hứa hẹn đem đến những bản nhạc kinh điển du dương và những giai điệu Giáng sinh bất hủ.
BTC chương trình cũng cho biết, hai đêm Không gian âm nhạc ngày 24 và 25/12 tới lần đầu tiên có sự xuất hiện của Dàn đồng ca Giáng sinh. Đúng như những giáo đường mùa lễ Giáng sinh, dàn đồng ca sẽ đem đến cho khán giả một không gian âm nhạc của Noel: lắng đọng, hồi tưởng, thành kính và mộng mơ.
N.H
Theo Dân Trí
Kim Chung: “Khéo đánh, nhạc nhẹ Việt không thua cổ điển”
Phạm Vi
2.12.2011
Miệt mài làm việc để cứ khoảng hai năm một lần, nghệ sĩ guitar cổ điển Kim Chung lại ra mắt một album độc tấu và thực hiện liveshow. Lần này là một bất ngờ khi Kim Chung Guitar Recital sẽ là một đêm liveshow đặc biệt khi chị trình diễn cùng dàn nhạc giao hưởng và lần đầu tiên “gảy” những ca khúc Việt Nam trước công chúng.
Tại Sao Trần Thái Hòa Không Về Việt Nam Hát?
Vũ Hoàng, phóng viên RFA
2011-12-01
Trung tuần tháng 11, ca sĩ Trần Thái Hòa đến tiểu bang Virginia tham dự đêm Thánh nhạc “Hướng Tới Tương Lai”.
Ca sĩ Trần Thái Hòa – Photo courtesy of honque.com
Nhân dịp này Vũ Hoàng có cơ hội gặp gỡ và trao đổi với ca sĩ Trần Thái Hòa về con đường nghệ thuật cũng như những tâm tư và tình cảm của anh với con đường ca hát sau đúng 10 năm đứng trên sân khấu.
Thanh Thúy, Liêu Trai Hòa Nhập
Vương Trùng Dương
Mùa thu 2000
Trong kiếp cầm ca, tiếng hát được nhiều cây bút tên tuổi xuất thủ với ngôn từ độc đáo, tuyệt vời được dàn trải với tha nhân thưởng ngoạn, bồng bềnh theo hình bóng qua bốn thập niên của hậu bán thế kỷ XX, tiếng hát đó đã gói trọn tình khúc, vượt thời gian và không gian, đi vào ký ức, đi vào chiều dài lịch sử trong làng ca nhạc Việt Nam: Thanh Thuý.
Tiếng Hát Qua Ngọn Bút
Thanh Thúy qua ca khúc trữ tình, lãng mạn của nhiều nhạc sĩ tài danh được mô tả bằng tiếng hát lơ lửng với khói sương, nhấp nhô cùng sóng nước, đam mê theo cung bậc, thì thầm với kẻ tình si, du dương trong tĩnh lặng, vỗ về với yêu thương.
Nguyên Sa viết: “Thanh Thuý là nữ ca sĩ được ngợi ca nhiều nhất trong văn, trong thơ. Thi sĩ Hoàng Trúc Ly, nhà văn Mai Thảo, nhà thơ Viên Linh, nhà văn Tuấn Huy, triết gia Nguyễn Văn Trung. Bởi vì Thanh Thuý chính là người yêu trong mộng của cả một thế hệ, trong đó có những nhà văn, nhà thơ bén nhạy bắt được cảm xúc riêng tư mà diễn đạt cái khách quan mênh mông trong cái chủ quan, riêng lẽ sống thực và chân thành… Trịnh Công Sơn những ngày đầu đời đã viết Ướt Mi cho Thanh Thuý“.
Những bóng hồng trong thơ nhạc: “Thúy đã đi rồi”
Hà Đình Nguyên
7.6.2011
Trong gia tài sáng tác khá đồ sộ của nhạc sĩ Y Vân, có một bản nhạc đặc biệt: Thúy đã đi rồi… Bản nhạc này rất thịnh hành vào thập niên 60 thế kỷ trước. Tuy nhiên, đằng sau bản nhạc là một bí mật ít người biết tới.
Nghệ sĩ vốn đa tình, cho nên chuyện trăng hoa, ong bướm âu cũng là nghiệp chướng. Nhưng trường hợp của nhạc sĩ Y Vân lại khác, bởi bà Minh Lâm – vợ ông, từng khẳng định với người viết là ông rất đứng đắn, nghiêm túc trong chuyện tình cảm và không giấu bà điều gì. Ngay cả bút danh Y Vân bà cũng biết, đó là cuộc tình thời trai trẻ của ông và thiếu nữ mang tên Tường Vân. Cuộc tình không thành nhưng để lại dấu ấn trong cái tên ký dưới mỗi bản nhạc do ông sáng tác: Y Vân (nghĩa là “Yêu Vân”). Cả chuyện cô gái chủ quán bi-da mà ông hay đến chơi, thường nhìn ông với ánh mắt “bất thường” để ông có cảm xúc viết thành ca khúc Khi em nhìn anh ông cũng kể hết với bà. Vậy, sao lại có bản Thúy đã đi rồi, gọi đích danh tên một người con gái với những ca từ mang tâm trạng của một kẻ đắm đuối trong bể tình: “Thúy đã đi rồi. Những ngày băng giá không tiếng cười. Thúy đã đi rồi. Biết làm sao cho nhớ thương nguôi. Đời em về đâu? Cho gió trăng sầu. Tìm em ở đâu? Đường mây tìm dấu… Thúy quá vô tình. Ví dù em có hay dỗi hờn. Cũng vẫn hơn là bến tình anh lê gót cô đơn…“.
Hát xoan: Di sản Văn hóa phi vật thể của Việt Nam
Mặc Lâm, biên tập viên RFA
26.11.2011
Cho tới nay một loại hình văn hóa dân gian được nhiều nhà nghiên cứu văn hóa cho là cổ xưa nhất Việt Nam đó là Hát xoan.
Một buổi Hát xoan ở Phú Thọ – Photo courtesy of lehoi.cinet.vn
Thể loại này đang hiện diện tại Phú Thọ nơi có di tích Đền Hùng. Hát xoan được cho là xuất hiện từ thời vua Hùng với nhiều truyền thuyết còn lưu hành trong dân gian, sánh đôi với những câu chuyện chung quanh các thời đại Hùng Vương làm cho Hát xoan bao phủ thêm nét huyển hoặc của thời kỳ dựng nước đầu tiên của dân tộc.
Vốn quý chưa được xem trọng
Nhạc sến vào chỗ sang
Nguyên Vân
30.11.2011
Ngày càng nhiều chương trình ca nhạc với đa dạng thể loại, từ cải lương đến nhạc sến, các chương trình tạp kỹ… được đưa vào các nhà hát lớn, nơi mà trước đây thường chỉ dành cho âm nhạc hàn lâm.
Trong âm nhạc, và nhất là với người yêu nhạc, không có sự phân biệt nhạc sang, nhạc sến; và càng sai lầm khi gọi một dòng nhạc là “nhạc sến” với hàm ý chê bai, mỉa mai. Cách dùng từ trong bài viết này chỉ mang tính tượng trưng trong phạm vi đề cập, để độc giả có thể dễ dàng hình dung.
Nhà hát đắt show… trữ tình
Hơn một năm trở lại đây, thị trường ca nhạc trong nước sôi động hẳn với liên tiếp những chương trình diễn ra. Cùng với những địa điểm “thường thường bậc trung”, các tụ điểm ca nhạc, những nhà hát như Nhà hát Thành phố (TP.HCM), Nhà hát Lớn (Hà Nội) lẫn Trung tâm hội nghị quốc gia… đều sáng đèn đón khách! Đáng chú ý là các live show của ca sĩ hải ngoại, đa số với dòng nhạc mà ta hay gọi chung là “trữ tình”, đều “tiến quân” vào các địa điểm được cho là “sang”.
Bán album trên… dự án
Việt Phong
29.11.2011
SGTT.VN – Sự xuất hiện của thị trường kinh doanh nhạc chuông – nhạc chờ đầy tiềm năng trong nhiều năm trở lại đây ở Việt Nam, vô hình trung mở ra một xu hướng làm album rất có lợi cho các ca sĩ, đặc biệt là ca sĩ trẻ. Đó là hình thức bán album độc quyền cho các nhà mạng kinh doanh nhạc chuông – nhạc chờ dù album vẫn đang trong giai đoạn sản xuất, để có một số tiền kha khá đầu tư cho sản phẩm trước khi ra lò.
Giảm được áp lực tài chính
Xu hướng ca sĩ bắt tay nhà mạng để làm album manh nha cách đây khoảng hai năm, nhưng phải đến năm 2011 này mới thật sự nở rộ. Thông thường có hai cách: một là nhà mạng bỏ ra trước một khoản góp vốn sản xuất album với ca sĩ; hai là một nhà sản xuất sẽ bỏ ra toàn bộ chi phí đầu tư cho album, sau đó mới làm việc với nhà mạng ở vị trí trung gian. Nhưng cho dù dưới hình thức nào thì phần đông các ca sĩ đều làm việc thông qua một nhà sản xuất, vì có rất nhiều rắc rối trong việc thương thảo hợp đồng mà bản thân ca sĩ khó kham nổi.
Live show nước rút, rút được gì?
Nguyên Minh
29.11.2011
(TT&VH Cuối tuần) – Chưa đầy 2 tháng cuối năm 2011 ít nhất sẽ diễn ra khoảng 15 live show ca nhạc. Sau những rầm rộ live show ngôi sao quốc tế, ca sĩ hải ngoại, đây là lúc các ca sĩ và cả nhạc sĩ “nội địa” chứng tỏ sức mạnh của mình, trước hết là khả năng và sự dũng cảm đầu tư khi tiền đầu tư cho hầu hết các live show giờ này đều được “quy đổi” bằng căn hộ (do giá nhà đất hiện đang rớt mạnh)…
Rộn ràng
Có thể liệt kê sơ sơ những live show đáng chú ý trong thời gian tới đây, như: live show ca sĩ Đức Tuấn lần đầu tiên diễn ra cả ở Hà Nội và TP.HCM (23 và 25/11), live show đầu tiên của Tùng Dương sau 8 năm hoạt động ca nhạc chuyên nghiệp (2, 3/12), chương trình nhạc đương đại của nhạc sĩ Đỗ Kiên Cường – người đầu tiên kết hợp giao hưởng với rock trong live show của Unlimited (4/12), sự trở lại của nhạc sĩ Nguyên Lê (27, 28/12), của nhóm Bức Tường (17/12), chương trình riêng đầu tiên của “cặp đôi” Siu Black/Phương Thanh (25/11), live show đầu tiên của ngôi sao làng giải trí Hồ Ngọc Hà (15/12), hay live show của nhóm 365 (16/12). Đó là chưa kể hai show cuối năm của Không gian âm nhạc (26, 27/11 và 24, 25/12), 3 đêm Duyên dáng Việt Nam (29, 30, 31/12), Đại nhạc hội rock Rock Storm (từ 3-24/12), Hòa nhạc cuối năm (Đức Trí – 31/12)…
Đức Tuấn và Thiên thai – Paradiso
Huy Minh
27.11.2011
Sân khấu đã xuống đèn nhưng khán giả vẫn nán lại chờ đợi vì họ không ngờ chương trình lại kết thúc khá sớm. Sảnh ngoài của Cung văn hóa rất nhiều lần tắt lại bật để khán giả hâm mộ được tận mắt chụp ảnh, lấy chữ kí của ca sĩ,… Đó là những hình ảnh thực tế mà ê kíp liveshow của Đức Tuấn và bản thân chàng ca sĩ phương Nam đã làm được khi lần đầu tiên tự tổ chức được một chương trình hoàng tráng và đầy công phu ở Thủ đô Hà Nộ vào tối qua 26/11.
Mỹ Linh và Đức Tuấn song ca “Music of the night”
Nghe Dạ cổ hoài lang do NSND Thu Hiền thể hiện
Phan Anh
28.11.2011
(Dân trí) – Dạ cổ hoài lang là món quà bất ngờ mà NSND Thu Hiền đã dành cho các khán giả Tình khúc vượt thời gian tối 26/11. Cùng thưởng thức lại phần biểu diễn của danh ca vốn nổi tiếng với những ca khúc dân ca Bắc bộ này.
http://www.youtube.com/watch?v=lN8rdSugFAA
Vua Vọng Cổ Hài Văn Hường
Nguyễn Phương
27.11.2011
Có lẽ vì sân khấu cải lương thường diễn những vở tuồng Tàu và tuồng lịch sử, nhân vật trong tuồng có vai Vua, Hoàng Đế, Hoàng Hậu, nên các ký giả kịch trường và khán giả ái mộ có thói quen khi thấy nghệ sĩ nào có tài ca hay, diễn giỏi mà họ cho là giỏi bực nhứt trong nghề thì họ tặng cho nghệ sĩ đó những mỹ danh có kèm chức vị Vua hay Hoàng Hậu trước cái tên chính của người nghệ sĩ đó.
Vì vậy sân khấu cải lương có Vua Vọng Cổ Út Trà Ôn, Hoàng Đế Dĩa Nhựa Tấn Tài, Vua Xàng Xê Minh Chí, Hoàng Hậu Sân Khấu Thanh Nga, Nữ Vương Sầu Mộng Út Bạch Lan, Vua Vọng Cổ Hài Văn Hường….
Scarborough Fair – Lời của cỏ cây
Trần Viết Minh-Thanh
25.7.2003
Những bài hát ca ngợi tình yêu trên thế giới thì nhiều lắm. Có bài viết từ huyền thoại được thêu dệt thêm, truyền từ đời này qua đời nọ như chuyện tình Romeo and Juliette, hay sáng tác cho phim để rồi thành tình ca cho các cặp tình nhân như Love Story. Cũng có ca khúc được ra đời từ những mối tình thầm kín của nhạc sĩ để rồi người nghe tưởng như chuyện tình của chính mình, I left my heart in San Francisco, Oh mon amour, Tình Khúc Không Tên …. Nhưng chắc ít ai biết bài hát “Scarbough Fair“, giai điệu nhẹ nhàng, giản dị, mà nhạc sĩ Phạm Duy đã chuyển lời Việt, với tựa là “Giàn Thiên Lý“, là một bài hát tình yêu rất lãng mạn đã có từ nghìn xưa …
Bài hát “Scarborough Fair” là một bài hát dân ca xuất xứ từ Anh Quốc, thời Trung Cổ. Scarborough là một thành phố nằm ven bờ biển nước Anh, là hải cảng mà các thương gia, thuyền bè thời đó dùng làm nơi trao đổi hàng hóa, thương mại. Thành phố thành lập từ một ngàn năm trước đây, khi chúa tể Viking Skartha, quyết định lưu lại lâu dài tại Scarborough, biến hải cảng này trở thành một thương cảng quan trọng trong vùng Tây Bắc Anh Quốc.
Chỉ tính lợi cho riêng mình
Thùy Trang
24.11.2011
Nền công nghiệp giải trí hình thành và phát triển được khi các thành tố trong đó gắn kết đồng bộ và cùng hướng đến lợi ích chung. Trong đó, có lợi ích của từng cá nhân, từng bộ phận.
Việc showbiz Việt đóng băng ai cũng thấy và người trong giới cũng kêu ca là đang thiếu nhạc trưởng cho một dàn nhạc đang mạnh ai nấy đánh như hiện nay. Nhưng ai sẽ đảm đương nổi vai trò nhạc trưởng khi mà mỗi nhạc công chỉ biết tính lợi cho riêng mình.
Dễ dãi với chính mình
Một nhà sản xuất kể rằng vì quá bức xúc với tình trạng xuống cấp của các sản phẩm nhạc Việt, ông quyết định đầu tư sản xuất những sản phẩm âm nhạc thực sự có chất lượng. “Lý do duy nhất tôi làm điều này vì con tôi, cũng là một thành viên của ban nhạc. Tôi đọc được sự đam mê, tâm huyết của chúng. Việc tôi làm chỉ là cách để tôi khích lệ và hơn hết, nếu muốn chúng không dễ dãi với nghề thì tôi phải làm gương cho chúng thấy”- ông nói. Nhưng khi bắt tay thực hiện một số dự án âm nhạc mà ông cho là “sẽ cực kỳ nghiêm túc” thì mọi việc không đơn giản như những gì ông nghĩ. “Không phải ai nói tâm huyết cũng thật sự có tâm huyết. Minh chứng cho điều này là sự làm giá của một số ngôi sao”- ông chia sẻ. Có ca sĩ khi nghe ông ngỏ lời, đã hét thù lao thu âm từ 4, 5 triệu đồng/bài lên 20 triệu đồng/bài. Có ca sĩ ra điều kiện “nhà sản xuất phải bảo đảm phát hành 50.000 bản thì mới thu” (con số 50.000 bản cho một album chỉ là chuyện trong mơ).
Vòng tròn – Hồng Nhung
Sơn Phước
24.11.2011
Tôi nói là màn “cưa sừng làm nghé” bằng nhạc điện tử của Hồng Nhung dù gì thì vẫn không sốc bằng màn acoustic của Mỹ Linh. Ít ra thì Hồng Nhung cũng đã trình bày thưa thớt Anh đừng đi, Nghịch nắng và Papa ở một số sân khấu trước khi đó. Sau này đến giải MTV lại tiếp tục tung ra Vòng tròn. Chỉ cần nghe qua bốn bài trên là tôi đủ hình dung ra được album mới của chị sẽ ra làm sao. Thứ nữa, thực tế thì Hồng Nhung cũng đã lên tiếng về dự án nhạc điện tử của mình từ rất lâu, hai ba năm trước gì đó. Ban đầu có tên là My dream với Quốc Trung, song rồi lằng nhằng thế nào lại chuyển My dream thành dự án nhạc giao hưởng, còn My dream cũ thì thành Vòng tròn như bây giờ. Vậy là cùng với The Unmake-up của Đoan Trang thì dự án điện tử của Hồng Nhung đã lọt thẳng vào danh sách các lời trễ hẹn lâu nhất. Hồng Nhung còn biết đổ lỗi cho Quốc Trung chứ Đoan Trang chẳng biết nên trách Quốc Bảo hay Vincent Nguyễn nữa đây. Cuối cùng, Đoan Trang ra đĩa mà chẳng thấy quảng cáo rầm rộ như trước nữa. Ngoài họp báo thì các bài hát trong The Unmake-up không được sử dụng nhiều nên ít người biết đến.
Những bài nhạc ngoại quốc lời Việt của nhà báo nghệ sĩ Trường Kỳ
Học Trò
25.3.2011
Bạn,
Cố nghệ sĩ Trường Kỳ là một người có tầm ảnh hưởng sâu rộng tới nền nhạc trẻ miền Nam Việt Nam. Một trong các nỗ lực của ông là Việt Hóa những bản nhạc ngoại quốc, thay vì chỉ hát lời Mỹ hoặc Pháp. Những bước đi tiên phong đó đã làm tăng thêm sức hấp dẫn của nhạc pop với giới trẻ Việt Nam, thế hệ 60,70 và ngay cả các lớp đàn em bị kẹt lại khi nhạc trẻ không còn được tự do ca hát nữa.
Tôi xin post lên các bài nhạc tôi sưu tầm được, cùng những ý kiến của tôi về các bài nhạc này, mỗi ngày thêm vào một chút. Các bài nhạc sẽ được mang lên trước.
Trong quyển “Một Thời nhạc Trẻ“, Trường Kỳ có nhắc đến sáng kiến “Việt Hóa Nhạc Trẻ” vào khoảng thời gian năm 1970 của ông như sau:
Trước sự đi lên mạnh mẽ của phong trào nhạc trẻ, tôi chợt có câu hỏi trong đầu” “Tại sao không kêu gọi những anh em nhạc sĩ trong làng nhạc trẻ sáng tác những nhạc phẩm thuần túy Việt Nam để các nghệ sĩ trình bầy?”. Từ đó ý định “Việt Hóa nhạc trẻ” bắt nguồn trong tôi. Để đánh tan thành kiến nhạc trẻ phải là nhạc ngoại quốc từ lâu đã in sâu nơi đầu óc mọi người không phải là chuyện dễ thực hiện. Thêm vào đó quan niệm cái gì của ngoại quốc mới hay, còn đồ “nội hóa” không ra cái thống chế gì cũng là một trở ngại lớn.” (Một thời Nhạc Trẻ – trang 360-361)
Live show thời ế vé
Thùy Trang
22/11/2011
Mức độ hoành tráng bị hạn chế bởi sự khống chế của kinh phí, chương trình không mới, thần tượng nhạt nhòa đến nhàm chán, live show ca sĩ vì thế không còn sức hút công chúng
“Không kể những chương trình biểu diễn tạp kỹ có trên chục ngôi sao ở các sân khấu ngoài trời với giá vé bình dân, những chương trình của các ngôi sao đình đám nhất của showbiz Việt hiện tại cũng khó có thể bán “sạch” vé như trước đây. Dù mỗi người đều có cách để lấp đầy khán phòng nhà hát nhưng nếu tính một cách trung thực, 2/3 lượng vé của một chương trình được tiêu thụ đã là một thành công ngoài mong đợi” – một bầu sô có tiếng thừa nhận về tình hình bán vé của các live show ca sĩ hiện nay.
Vé bán không chạy
30 phút đầu khi live show Chuyện của ca sĩ Thanh Thảo diễn ra tại Nhà hát Hòa Bình (ngày 11-11 vừa qua), khán phòng nhà hát có nhiều chỗ trống. Cũng phần vì trước giờ diễn, trận mưa lớn đổ ập xuống và kéo dài rỉ rả đến khuya. Càng về cuối, khán phòng nhà hát Hòa Bình được lấp đầy dần và nhìn tổng thể thì live show này cũng “ổn” về lượng khán giả.
“Chiều Phi Trường” – Một tiêu biểu của cách viết nhịp điệu trong nhạc Lê Uyên Phương
Học Trò
2.6.2011
Bạn,
Như có viết trong một bài trước, tôi đặc biệt thích cách đặt số lượng các chữ trong các bài hát của nhạc sĩ Lê Uyên Phương. Cách đặt này làm bài nhạc luôn luôn có một cái gì đó sôi động, nhấp nhỏm, không đoán trước được, mà cũng không lạ tai lắm để làm người nghe luôn thích thú. Bài “Chiều Phi Trường” là một thí dụ như vậy. (Xem nhạc bản : http://www.leuyenphuong.com/tapnhac/lup/ChieuPhiTruong.pdf )
Vài cảm nghĩ về “Buồn Đến Bao Giờ” – bản nhạc đầu tay của nhạc sĩ Lê Uyên Phương
Học Trò
26.5.2011
Bạn,
Tiếp theo bài viết ngắn gồm thật nhiều câu hỏi không lời giải đáp về nhạc thuật của nhạc sĩ Lê Uyên Phương, tôi lựa ra bài nhạc đầu tay “Buồn Đến Bao Giờ” rồi tìm tòi, mổ xẻ các kỹ thuật viết nhạc trong đó. Tôi muốn biết “cái sự buồn” đã được tác giả trình bày về phần nhạc thuật ra sao. Các kỹ thuật viết lời đành để sang một bài viết khác.
Thang âm trưởng mà không trưởng
Trước tiên, mời bạn tải về bản nhạc trên ở địa chỉ này rồi in ra và để song song khi đọc bài viết này, vì tôi sẽ dành nhiều thời gian bàn đến các nốt nhạc, đoạn nhạc trong đó.
Nghe nhạc ở đây:
(Xin nói thêm, tôi nghe và cảm được nhạc LUP rất, rất nhiều nhờ tài năng diễn giải bài nhạc và cách thêm thắt các nhạc khí, câu hooks hay intro của nhạc sĩ Duy Cường, cũng như cách diễn đạt bài hát của chị Thiên Phượng. Xin cám ơn hai anh chị thật nhiều. Đĩa CD Đá Xanh xuất bản đã 20 năm nhưng vẫn còn rất mới, tôi khám phá nhiều các chi tiết lạ mỗi lần nghe lại, cứ như là mình lớn lên theo nhạc, chứng tỏ độ già dặn trong cách hòa âm phối khí của anh Cường vượt trước tuổi của anh khi viết hòa âm cho các bài nhạc LUP này.)
Bạn cũng có thể tải về bản PDF do tôi nghe chords lại từ bài anh Cường rồi viết xuống để dễ đàn theo.
Tìm hiểu nghệ thuật sáng tác nhạc qua ca khúc “Hoa Rụng Ven Sông” của nhạc sĩ Phạm Duy
Học Trò
25.5.2007
Không có sáng tạo đích thực nào mà không phải làm việc khổ nhọc.[1]
Johannes Brahms
Trong một lần nghe nhạc phẩm “Hoa Rụng Ven Sông” (HRVS) do ca sĩ Ý Lan trình bày với phần hoà âm của nhạc sĩ Duy Cường, tôi nảy ra ý định tìm nguyên bản bài thơ của thi sĩ Lưu Trọng Lư. Tôi muốn tìm hiểu xem nhạc sĩ Phạm Duy (PD) đã thay đổi những gì từ bài thơ để tạo thành một ca khúc “rất du dương” (chữ PD dùng trên bản nhạc – music sheet khi ghi chú cách trình bày ca khúc). Tưởng như “Hoa Rụng Ven Sông“, vốn dĩ đã rất liền lạc và rất thơ, có lẽ theo sát nguyên bản thơ của nó.
Sau một hồi tìm kiếm (trên trang nhà Đặc Trưng http://dactrung.net/tho ), bài thơ đó cũng hiện ra, nhưng dưới tựa đề là “Còn Chi Nữa.” Người viết hoàn toàn ngạc nhiên khi thấy bài thơ này lại theo thể thơ năm chữ, khác hẳn với lời nhạc gồm ba khổ thơ, mỗi khổ có bốn câu, và mỗi câu có tám chữ. Người viết bèn nảy ra ý nghĩ là sẽ để thêm thời gian nghiền ngẫm và viết xuống xem nhạc sĩ đã chuyển đổi như thế nào từ thơ sang lời nhạc. Đồng thời, tôi cũng muốn tìm hiểu về mặt nhạc thuật xem nhạc sĩ đã khai triển nét nhạc thế nào, qua đó học hỏi thêm về cách viết một ca khúc ra sao. Nói gọn lại là người viết muốn dùng HRVS như một “study case” (bài tập nghiên cứu) [2]. Chính vì với tinh thần của một học trò tìm hiểu cách sáng tác nhạc, muốn chia xẻ những gì thu lượm được, chứ hoàn toàn không phải dưới cặp mắt của một người phê bình âm nhạc, người viết xin gửi đến các bạn tiểu luận này.
Phổ Thơ Lưu Trọng Lư
Phạm Duy
Tôi yêu thơ của thi sĩ Lưu Trọng Lư từ hồi nào không biết, nhưng tôi chọn một bài thơ tiêu biểu nhất của anh là TIẾNG THU để phổ thành ca khúc ngay từ năm 1945, bài này coi như là một bài hát đầu tay, vì nó mới chỉ là bài ca thứ 5 trong đời tôi.
Em không nghe mùa Thu
Dưới trăng mờ thổn thức
Em không nghe rạo rực
Hình ảnh kẻ chinh phu
Trong lòng người cô phụ…
Ngay sau đó, tôi bỏ qua một bên “nhạc lãng mạn” để đi kháng chiến tại vùng nông thôn, đẻ ra một số bài ca “hiện thực xã hội”, và chỉ khi tôi trở về thành phố thì tôi mới có cơ hội soạn lại “nhạc tình tứ”. Hành nghề tại phòng trà, tôi cần có bài hát để mời khán giả hát theo, tôi bèn phổ bài thơ VẦN THƠ SẦU RỤNG, bài này có những đoạn hát : “quay đều, quay đều, quay đều” hát sau câu “năm năm tiếng lụa se đều, trong cây gió lạnh đưa vèo”… gợi được cử chỉ của một cô gái quay tơ, làm tăng tính chất lãng mạn của thơ Lưu Trọng Lư :
Vầng trăng từ độ lên ngôi
Năm năm bến cũ em ngồi quay tơ…
Chế Linh: Chưa từng ủy quyền cho Trung tâm bản quyền
Thanh Hà
20.11.2011
AmNhac.fm – Bài này là một số câu hỏi & trả lời trích từ bài phỏng vấn Chế Linh đăng trên báo giadinh.net.vn. Bài phỏng vấn này được thực hiện sau khi Chế Linh hủy bỏ show thứ ba ở Hà Nội nhưng trước khi show ở Sài Gòn bị cấm và Chế Linh bị đột quị phải vô nhà thương.
Chiều 15/11, tại Trung tâm bản quyền tác giả âm nhạc Việt Nam, nhạc sĩ Phó Đức Phương – Giám đốc Trung tâm – cho biết ông đã ủy quyền cho Trung tâm đại diện về tác quyền nên tiền tác quyền vẫn phải nộp về Trung tâm nhưng đơn vị tổ chức vẫn không thực hiện. Ông đã làm việc với đơn vị tổ chức để giải quyết việc này chưa?
Quản lý văn hóa kiểu “ngăn sông cấm chợ”
Đỗ Tuấn
21.11.2011
Live show ca sĩ Chế Linh không được phép biểu diễn tại TP.HCM đêm 19.11 một lần nữa cho thấy những bất cập trong quản lý văn hóa hiện nay ở TP.HCM.
Trục trặc phút chót
Tháng 5.2011, đêm diễn của nhóm nhạc Hàn Super Junior tại TP.HCM bất ngờ thay đổi địa điểm vào giờ chót, dù trước đó ban tổ chức (BTC) đã có thông báo đêm diễn sẽ diễn ra tại Sân vận động Quân khu 7. Chương trình sau đó được thực hiện tại Sân vận động Bình Dương (tỉnh Bình Dương). Đây chỉ là động thái mang tính “chữa cháy” vì BTC gặp trục trặc về giấy phép công diễn tại TP.HCM. Sở Văn hóa – Thể thao – Du lịch (VH-TT-DL) Bình Dương đã nhanh chóng cấp phép cho đêm diễn Super Junior. Khán giả – phần lớn là thanh thiếu niên ở TP.HCM – phải lũ lượt vượt mấy chục cây số để được nhìn thấy thần tượng.
Thông báo trả vé trước Nhà hát Hòa Bình – Ảnh: Hoàng Lan
Bàn tay không che được trời!
Ân Thông
20.11.2011
Dư luận thở phào. Vậy là cuối cùng lời tuyên bố của ông bầu Hoàng Tiến rằng “live show ca sĩ Chế Linh vẫn diễn ra tại Nhà hát Hòa Bình vào đêm 19-11” (sau khi cuộc họp báo chui của chương trình này bị cơ quan chức năng tại TPHCM lập biên bản đình chỉ) đã không diễn ra như từng diễn ra tại Hà Nội.
Phải nói rằng dư luận những ngày qua hồi hộp theo dõi diễn tiến của sự việc. Nhiều câu hỏi đặt ra, rằng thái độ và hành động của cơ quan quản lý chức năng tại TPHCM sẽ thể hiện thế nào trước thái độ ngông cuồng của một ông bầu tổ chức biểu diễn ca nhạc tỏ ra có thế lực? Liệu TPHCM có chịu những áp lực vô hình nào đó để nhượng bộ như Sở Văn hóa – Thể Thao và Du lịch Hà Nội ở đêm diễn ngày 12-11?
Phỏng Vấn Trang Trịnh – 11/2011
Hồ Hương Giang
19.11.2011
– Sau 9 tháng kể từ buổi biểu diễn đầu tiên của “Nhật kí dương cầm” tại Nhà hát lớn, cuộc sống của Trang có vẻ đã có nhiều thay đổi…
Sau “phép thử” mạo hiểm thành công của Nhật Ký Dương Cầm – một chương trình piano sáng tạo, Trang đã nhận được sự ủng hộ rất lớn từ khán giả trong nước. Điều này giúp Trang có thêm sự tự tin để tiếp tục những bước tiếp theo trong dự định của mình. Sau khi hoàn thành chuyến lưu diễn thứ hai tại châu Âu, Trang đã quyết định đầu tư nhiều thời gian hơn tại Việt Nam. Dĩ nhiên, Trang sẽ vẫn chú ý tới việc phát triển sự nghiệp biểu diễn quốc tế, nhất là tại khu vực châu Á.
Seal, cốt cách in đậm dấu ấn dòng nhạc soul
Tuấn Thảo
19.11.2011
 |
| Ca sĩ Seal và vợ là người mẫu Heidi Klum (DR) |
Trong tháng này, ca sĩ người Anh Seal cho ra mắt tập nhạc mang tựa đề Soul II. Đây là tuyển tập thứ nhì bao gồm các ca khúc kinh điển thuộc trường phái tiêu biểu của các nghệ sĩ da đen. Xen kẻ các dạo khúc trữ tình với những nhịp điệu mềm mại, Seal chọn lối hát mộc làm điểm nhấn, gạt bỏ những chi tiết rườm rà để tìm lại cốt cách nguyên thủy dòng nhạc soul.
Tên thật là Henry Olusegun Samuel, Seal sinh năm 1963 tại Luân Đôn, trong một gia đình nhập cư có hai dòng máu, bố người Nigeria và mẹ gốc Brazil. Thời còn nhỏ, anh đã tự học hát học đàn. Năm 17 tuổi, anh gia nhập một ban nhạc funky người Anh (Push) và thường xuyên đi hát với nhóm trong các quán nhạc. Ban nhạc này ký hợp đồng sang Nhật Bản trình diễn, đến khi hết hạn cả nhóm trở về Anh Quốc, nhưng Seal quyết định ở lại châu Á. Anh sang Thái Lan rồi sau đó là Ấn Độ, nơi mà anh trao dồi thêm tay nghề khi phải đi hát ban đêm tại các vũ trường, nhà hàng khách sạn để kiếm sống.
Vài cảm nghĩ về nhạc thuật của nhạc sĩ Lê Uyên Phương
Học Trò
5.2011
… Chỉ một lần nghe, ta cũng có thể cảm thấy ngay đó là những khúc ca được sáng tác với cảm hứng âm nhạc đích thực, nhưng đó là một cảm giác không làm dáng và cũng không làm ra quá đáng, mà độ lượng, như là cố ý cầm lại vừa với tầm ngậm ngùi, ngao ngán của kiếp sống …
… Tiếng nói mới đó, những “chansons de sanglot” đó, không biểu tỏ gì khác hơn là hạnh phúc ái tình giống như một hòn đảo mịt mù sương trong cơn giông thời đại. Bởi vậy mà ta nghe thấy nhiều đau đớn, nhiều nức nở đến thế. Chẳng phải là niềm đau mê man, mà là niềm đau sáng suốt: mắt mở thật lớn, ta nhìn nó đi thẳng vào tim ta đau nhói. Đó là tại sao những melodies đau đớn của PHƯƠNG – nơi ta có lẽ đã bắt lại được một machochisme huy hoàng – luôn luôn ở mode majeur. Cái “buồn majeur” là cái buồn sâu thẳm nhất trong âm nhạc có chủ âm.Và đó chính là “thú đau thương” đơn và thuần vậy ….
Cung Tiến
Sàigòn 20-2-1970
Hoàng Anh – Cất nửa buồn vui giữa tuổi 20
Cung Tuy
17.11.2011
SGTT.VN – Hoàng Anh là một giọng ca lạnh, cô hát thẳng tưng những nỗi buồn như thể tuổi 20 “chẳng có gì là buồn bã trong cuộc đời này”. Nhưng bỏ hết những xù xì thô ráp của vẻ ngoài phồn hoa đô hội, dễ gặp lại những nỗi buồn cũ, dù chỉ là chếnh choáng trong giọng ca này – của một con người “nghe Muse hát rock cấp tiến, tối ngủ hay mở Jay Chou và thích Lam Trường” và… đang muốn mình đi theo hướng indie, độc lập.
Diệu Hương và những tình khúc mãi nhớ…
Trần Phước Tâm Huy
15.11.2011
Âm nhạc chia sẻ với con người niềm hạnh phúc giản dị trong tình yêu. Vì thế những bản tình ca đôi khi là nơi trở về của những tình yêu không bao giờ gặp lại, hay lắm lúc là nơi trú ẩn yên bình của những nỗi buồn không nhớ hết được tên.
Ca nhạc sĩ Diệu Hương. (Hình: Diệu Hương cung cấp)
Dòng nhạc quan họ truyền thống Bắc Ninh
Vũ Hoàng, phóng viên RFA
16.11.2011
Chương trình âm nhạc cuối tuần ngày hôm nay, chúng tôi xin được trân trọng giới thiệu đến dòng nhạc quan họ truyền thống qua buổi trò chuyện với nghệ sĩ Nguyễn Hữu Duy, một liền anh của dân ca quan họ Bắc Ninh, đồng thời cũng là người nằm trong nhóm bảo tồn dòng quan họ truyền thống này.
Nguồn gốc chữ “quan họ.”
Vũ Hoàng: Trước hết cám ơn anh Nguyễn Hữu Duy đã dành thời gian cho buổi trò chuyện ngày hôm nay. Anh Duy có thể chia sẻ cho thính giả của đài vì sao dân ca truyền thống của vùng Bắc Ninh mình có tên là quan họ được không ạ?
Giọng ca Chế Linh với những người hâm mộ Việt Nam
Trọng Thành
16.11.2011
Chế Linh, cùng với dòng nhạc vàng Việt Nam mà anh là một trong những giọng ca tiêu biểu, đang trở lại với công chúng yêu âm nhạc ở Việt Nam trong thời gian những năm gần đây, trên các sàn diễn lớn, sau hàng thập niên bị rẻ rúng. Vì sao giọng ca Chế Linh liên tục có sức thu hút như vậy, bất chấp hoàn cảnh xã hội và con người đã có rất nhiều thay đổi ?
Giọng ca huyền thoại Chế Linh người gốc Chăm đã trở về Việt Nam với những người hâm mộ. Trong chuyến đi xuyên Việt lần này, Chế Linh đã biểu diễn tại nhiều thành phố, Hà Nội, Đà Nẵng, Hải Phòng. Anh mới trở lại Hà Nội lần thứ nhì, và sẽ tới Sài Gòn biểu diễn vào ngày thứ Bảy tới 19/11. Một số trục trặc về khâu tổ chức, khiến buổi biểu diễn thứ hai tại Hà Nội suýt bị hủy bỏ, tuy nhiên cho đến phút chót mọi việc cuối cùng đã diễn ra suôn sẻ, Chế Linh lại lên sàn diễn và hội ngộ với những người hâm mộ anh.
Anh Ngọc – Giọng hát trượng phu
Quỳnh Giao
6.6.2006
Từ xưa, Quỳnh Giao vẫn luôn có một ý thích chủ quan, là giọng đàn ông phải đầy nam tính, nghĩa là hát mạnh, trầm ấm… và đừng quá điệu; còn giọng đàn bà thì phải thật trong trẻo, ngọt ngào, đừng ồm ồm và… cứng cỏi.
Nếu có phải viết về một giọng nam của nền tân nhạc Việt, người đầu tiên mà Quỳnh Giao nghĩ đến, chính là danh ca Anh Ngọc. Lý do trước tiên chính là giọng hát thật “đàn ông” của ông. Nhắm mắt lại mà nghe cho kỹ, chúng ta tưởng tượng Anh Ngọc là một giọng ca… không đỏm dáng để làm đẹp lòng đàn bà. Lại lãng mạn một chút mà ưa truyện Kim Dung, chúng ta có thể tưởng tưởng ra… Kiều Phong trong tiếng hát Anh Ngọc.
Những bóng hồng trong thơ nhạc[8]: Từ “tiếng hát học trò” đến Giọng ca dĩ vãng
Hà Đình Nguyên
16.11.2011
Tôi gặp nhạc sĩ Bảo Thu vào một sáng trung tuần tháng 10.2011 ở hành lang Bích Câu trong Cung văn hóa Lao động (TP.HCM). Lúc này, anh đang “cuốn gói” sau thời gian trưng bày gian hàng bán dụng cụ ảo thuật từ một hội chợ diễn ra ở đây.
Vậy là anh gắn bó với “nghiệp” ảo thuật đến gần 60 năm rồi. Bảo Thu kể năm 16 tuổi (1960), anh nổi tiếng trong làng ảo thuật với nghệ danh Nguyễn Khuyến (anh tên thật là Nguyễn Trung Khuyến). Chơi chung với anh là Tùng Phương – một nghệ sĩ đàn guitar, dạo mới 11 tuổi đã nổi tiếng là “thần đồng độc tấu Tây ban cầm”. Những lúc ngồi đợi đến lượt diễn, anh thường “nghịch ngợm” với đám nhạc cụ (trống, guitar…). Tiếng là nghịch nhưng thực ra anh đã chơi được mandolin và học nhạc lý căn bản từ hồi 8 tuổi, lại “học lóm” của Tùng Phương vài chiêu nên cũng không quá khó để xử lý mấy món “đồ chơi” này. Thấy Khuyến có năng khiếu, nhạc sĩ Lâm Tuyền tỏ ý muốn dạy nhạc miễn phí cho cậu. Khuyến muốn học nhưng lại không có đàn, vậy là ông thầy bao luôn cây đàn cho học trò. Chẳng mấy chốc, Khuyến trở thành một nhạc công chuyên nghiệp, có thể “trám” vào bất cứ vị trí nào trong ban nhạc (guitar, trống, bass…). Hành trình âm nhạc của chàng trai sau này trở thành nhạc sĩ Bảo Thu bắt đầu từ đó.
Phú Quang: Bán Hà Nội để mua Hà Nội
Lê Hoàng
15.11.2011
Nếu bạn ra chợ Đồng Xuân, thấy một người bán dao thớt, dứt khoát phải là một ông già. Nếu ai bán hành tỏi, chắc chắn là một bà già. Nếu thấy ai bán hoa, nhất định phải là một cô gái. Còn nếu ai bán Hà Nội, cam đoan sẽ là Phú Quang.
Toàn thể dân Việt Nam đều biết Phú Quang yêu Hà Nội đến điên cuồng. Anh gần như là nghệ sĩ duy nhất đã từng có vợ, có nhà ở Sài Gòn sau đó lại chuyển ra Hà Nội. Nhiều người không sao hiểu nổi điều đó. Riêng tôi nghĩ, nếu như chim sâu không thể xa sâu, rồng không thể xa mây, cá không thể xa nước, thì Phú Quang làm thế nào xa Hà Nội được?
Vậy lý do gì Phú Quang bán Hà Nội?
Ai bán mà chả cần tiền? Xin thưa, Phú Quang bán Hà Nội để có tiền mua một Hà Nội khác, thế thôi!
MTV Việt Nam “Nữ bá tước nhỡ thì”…
Hà Cao
16.11.2011
Nếu bảo công nghệ giải trí của Mỹ như một hoàng gia thì MTV sẽ là nàng bá tước kiêu kỳ, đỏm dáng.
Ca sĩ Minh Thư
Song, đó là hình ảnh của rất nhiều năm về trước, chứ hiện tại thì không. Giờ đây, nàng bá tước ấy đang vất vả, long đong đi tìm kiếm những bản hợp đồng nhỏ lẻ ở những miền đất xa xôi hẻo lánh để vớt vát những kiêu hãnh cuối cùng.
Người Nghệ Sĩ “Quay Lưng Vào Khán Giả”!
Nam Lộc
14.11.2011
Khi đọc hàng chữ “người nghệ sĩ quay lưng vào khán giả“, chắc ai cũng mường tượng đến một người nghệ sĩ nổi tiếng, lớn tuổi, có một quá trình hoạt động lâu dài trên con đường nghệ thuật. Nhưng bỗng dưng chán nản, quyết định bỏ cuộc, rồi “quay lưng vào khán giả“! Hoặc cũng có thể nghĩ rằng, đây là hành động “phản bội” lại khán giả ái mộ của một người nghệ sĩ!
Conductor Lee Lee Ngọc Trương trong một buổi sinh hoạt cộng đồng
Phỏng Vấn Giám đốc Sở VHTT&DL Hà Nội về Liveshow Chế Linh 12.11.2011
Dũng Hiếu
15.11.2011
Đánh giá Live show Chế Linh ở Mỹ Đình tối 12-11, ông Vương Duy Biên- Cục trưởng Cục Nghệ thuật Biểu diễn nói với báo chí: “Tốt, không sai phạm gì”.
Còn Giám đốc Sở VHTT&DL Hà Nội Phạm Quang Long nói, ông “bất ngờ” về sự bất thường của nó.
Ông Phạm Quang Long: “Cần xem xét trách nhiệm của các cá nhân và tổ chức liên quan trong sô Chế Linh thứ hai ở Hà Nội”. Ảnh: Phúc Nghệ.
Đập gương xưa tìm bóng!
Nguyễn Quang Long
14.11.2011
TP – Đoàn Chuẩn – tác giả những ca khúc nổi tiếng về tình yêu đôi lứa và mùa thu Hà Nội ra đi đã 10 năm (15-11-2001 – 15-11-2011). Còn nhiều chuyện ít người biết về ông.
Vợ chồng nhạc sĩ Đoàn Chuẩn và con gái. Ảnh tư liệu gia đình.
Những bóng hồng trong thơ nhạc[6]: Hoa trắng thôi cài trên áo tím
Hà Đình Nguyên
14.11.2011
 |
| Nhà thơ Kiên Giang |
Hơn nửa thế kỷ trước, bài thơ Hoa trắng thôi cài trên áo tím của nhà thơ Kiên Giang ra đời (1958) đã làm xôn xao dư luận một thời. Bài thơ còn được biết đến nhiều hơn khi được nhạc sĩ Huỳnh Anh phổ thành ca khúc.
Kiên Giang là nhà thơ, soạn giả cải lương (tác giả các vở tuồng Áo cưới trước cổng chùa, Sơn nữ Phà Ca…), nhà báo – chứng nhân còn sót lại của sự kiện “Ngày ký giả đi ăn mày” (xảy ra vào năm 1974, báo giới miền Nam xuống đường với nón lá, bị, gậy của dân “cái bang” để chống đối chính quyền Thiệu ra sắc luật đàn áp báo chí)… Người viết chơi thân với ông đã gần hai mươi năm nhưng muốn gặp ông thật khó bởi ông luôn dịch chuyển (rất giống với ông bạn thân cùng lứa, cùng làng là nhà văn Sơn Nam).
Năm nay 84 tuổi, mái tóc đã gội tuyết sương đến bạc trắng nhưng nếu có ai hỏi về thời niên thiếu, về Sơn Nam, về Nguyễn Bính (người thầy dạy Kiên Giang làm thơ khi ông mới 17 tuổi) và nhất là về người con gái trong bài thơ Hoa trắng thôi cài trên áo tím là ông kể một mạch bằng một giọng bùi ngùi, không hề đứt đoạn, làm như những chuyện đó đã thấm vào máu thịt của ông…
Những bóng hồng trong thơ nhạc[5]: Những kỷ vật “Nghìn trùng xa cách”
Hà Đình Nguyên
12.11.2011
Phạm Duy là một trong những nhạc sĩ sáng tác tình khúc hay nhất của âm nhạc Việt Nam. Khi ở vào ngưỡng tuổi… U.100, nhạc sĩ thừa nhận rằng mình là người “nghiện yêu”, mỗi tình khúc đều liên quan đến một cuộc tình.
Đọc hồi ký của ông (4 tập), mới vỡ ra nhiều điều trong tình trường của Phạm Duy. Điều thú vị là người đưa ra lời khuyên “Muốn biết Phạm Duy yêu như thế nào, những người phụ nữ đó là ai thì nên đọc Hồi ký Phạm Duy” lại chính là ca sĩ Tuấn Ngọc (con rể của nhạc sĩ Phạm Duy). Đó là vào tối 5.10.2011 trong buổi dạ tiệc mừng sinh nhật lần thứ 91 của nhạc sĩ, được tổ chức tại tư thất của ông bà Lê Thành Ân – Tổng lãnh sự Hoa Kỳ tại TP.HCM để chào mừng nhạc sĩ James Durst từ Mỹ sang Việt Nam thăm nhạc sĩ Phạm Duy. Đêm đó đứng trước mặt ông bố vợ chỉ cách hai bước chân, Tuấn Ngọc thủ thỉ, tâm sự, đôi khi hóm hỉnh – như khi nói về bài hát Tình kỹ nữ: “Tôi chưa có kinh nghiệm về cái thú “kỹ nữ” mà bây giờ người ta gọi là… “bia ôm”, nhưng hồi ấy, mới 25 tuổi mà Phạm Duy đã viết ra những câu như thế này “Ta ôm người đẹp trong tay, bên nhau mà lòng xa vắng. Ta nâng niu làn dư âm của khách năm xưa yêu nàng…” thì đó không phải là cái hời hợt của đám thanh niên “ăn bánh, trả tiền” nữa rồi, mà là vượt thoát ra khỏi cái tầm thường. Con nói thế đúng không bố?”. Phạm Duy chỉ cười rung mái đầu bạc trắng với những lọn tóc xoăn…
Liveshow Chế Linh: ‘Đầu không xuôi’ nhưng ‘đuôi đã lọt’
Trần Lê – Thanh Huyền
13.11.2011
(VTC News) – Sau sóng gió, “đầu không xuôi”, nhưng liveshow Chế Linh diễn ra tại TT Hội nghị Quốc gia Hà Nội đã thực sự “đuôi lọt” với lượng khán giả chật kín.
Chế Linh tâm sự, trong suốt hơn 2 tháng nay khi trở về Việt Nam làm show, ông chưa có dịp về thăm quê vì quá bận với công việc. Chế Linh bảo, ông không muốn phụ lòng khán giả. Với một kịch bản nửa cũ, nữa mới, chương trình Liveshow Chế Linh diễn ra suôn sẻ. Tuy nhiên, Tuấn Ngọc đã không hát ở chương trình này, không rõ lý do.
Chế Linh và Hương Lan song ca trong liveshow đêm qua
Nguyễn Ðình Toàn và một chiều nhạc thính phòng
Phan Quốc Sơn
10.11.2011
Nhà văn Nguyễn Ðình Toàn bắt đầu sự nghiệp văn chương vào năm 1962 bằng cuốn truyện dài “Chị Em Hải” do NXB Tự Do ấn hành.
Suốt mười năm sau đó, ông cho ra đời thêm 10 tác phẩm, gồm truyện ngắn, truyện dài, trong đó có cuốn “Áo Mơ Phai” được trao tặng Giải Văn Học Nghệ Thuật Toàn Quốc năm 1972, chính nó đã làm ông khốn đốn không ít trong tù cải tạo sau năm 1975. Ngoài ra ông còn là một nhà thơ với tập thơ Mật Ðắng. Sau thời Ðệ Nhị Cộng Hòa 1963, ông là người khai sinh chương trình Nhạc Chủ Ðề, phát thanh hàng tuần trên đài Sài Gòn, đặc biệt với lời dẫn nhập do chính ông đọc và viết cho mỗi bài hát. Theo Quỳnh Giao: “Ông viết lời giới thiệu như người ta làm thơ. Văn phong ông cổ điển, khác với lời viết của Mai Thảo, hay lời nhạc của Trịnh Công Sơn, nhưng là một loại thơ dẫn vào nhạc. Chương trình ăn khách và tạo ra một trào lưu chính là nhờ giọng nói truyền cảm, như lời thủ thỉ của Nguyễn Ðình Toàn. Ông dẫn thính giả vào nhạc bằng câu ‘Hỡi em yêu dấu’ như chỉ nói với một người. Qua làn sóng điện người nghe thấy lời thì thầm với riêng mình những cảm xúc do ca khúc gợi lên. Ông tạo ra một không khí tình cảm dịu dàng, điệu nghệ, để người nghe chuẩn bị đón nhận. Nhạc Chủ Ðề Nguyễn Ðình Toàn đã là nơi báo hiệu hào quang lên các ca sĩ sau này là những tên tuổi lẫy lừng như Sĩ Phú, Khánh Ly, Lệ Thu.”
Hương Ca, xuân mới của Phạm Duy
Lê Hữu
13.11.2007
“Xuân hồng, có chàng tới hỏi,
‘Em thơ, chị đẹp em đâu?…'”
Sau cùng thì “Tình Sầu“, bài thơ cũ với những câu thơ thật là đẹp của Huyền Kiêu, bài thơ sau bao năm tưởng bị lãng quên, đã được chiếc đũa thần của nhà phù thủy âm thanh chạm tới và đã bước ra khỏi những trang thơ tiền chiến để hóa thành một trong những bài “hương ca” mới nhất của Phạm Duy.
Bài thơ “bị lãng quên” ấy, cùng với những bài thơ khác là hương là hoa của đất nước, những bài thơ của các thi sĩ già, trẻ thuộc những thế hệ khác nhau, cũng đã được nhạc sĩ Phạm Duy chắp cho những đôi cánh nhạc, và khoác cho tên gọi là “Những Bài Hương Ca“.
Hương ca và tình ca quê hương
Sao gọi là “hương ca“? “Hương ca” hiểu theo nghĩa nào? “Hương ca” là dòng nhạc tiếp nối của những bài tình ca quê hương trước năm 75? “Hương ca” bây giờ và những bài tình ca quê hương ngày trước khác nhau ra sao?
Hương Ca Phạm Duy, Những Năm 2000
Phạm Duy
Hương Ca khởi sự bởi một bài thơ của thi sĩ Lưu Trọng Văn, con trai của người bạn cũ mà tôi rất yêu quý là Lưu Trọng Lư, đăng trên báo Lao Động ở Saigon vào năm 1994, với nhan đề Về Thôi, đề tặng : người tình già.
Về thôi !
Người tình già ơi
Thôn nữ Chị đã qua cầu, thóc lép
Thôn nữ Em, trăng đầy, tuột khỏi chồi tay
Thôn nữ Út, lên đòng, nào biết
Khúc tình xưa, xưa ấy, xưa rồi…
. . . . . . .
Về thôi !
Làm gì có trăm năm mà đợi
Là gì có kiếp xưa mà chờ
Đất Mẹ – Đất Nàng
Con sáo sang sông tha cọng rơm vàng
Lót ổ
Mười chín năm bến cũ
Người tình già ơi ! nhớ không ?
(14/X/94)
Sở VH Hà Nội đã tiếp nhận lại liveshow Chế Linh
Sơn Hà
12.11.2011
Sở VH-TT&DL Hà Nội đã ký giấy tiếp nhận biểu diễn số 81/GTN-VHTT&DL ngày 11/11 chương trình liveshow ca sĩ Chế Linh. Theo đó, đêm nhạc có đủ cơ sở pháp lý để diễn ra tối nay 12/11 tại TT Hội nghị Quốc gia Hà Nội.
Ca sĩ Chế Linh.
Sô diễn của Chế Linh, vì đâu thoát hiểm?
Tú Quyên
11.11.2011
TP – Sở VHTT&DL hủy sô diễn của Chế Linh vì những vi phạm của nhà tổ chức, còn Bộ VHTT&DL lại bật đèn xanh. Có khúc mắc gì ở đây?
Hình ảnh tại cuộc họp báo đêm diễn đầu tiên của Chế Linh 21-10. Ảnh: N.M.Hà
Những bóng hồng trong thơ nhạc[4]: Gợi giấc mơ xưa
Hà Đình Nguyên
12.11.2011
Họ đã từng có một mối tình thật đẹp… Khi người con gái bị sức ép của gia đình bước lên xe hoa thì trong nỗi đớn đau tuyệt tình, chàng trai đã sáng tác một ca khúc. Hình như tất cả tâm huyết của chàng đã trút hết vào đó nên từ đó đến nay chàng chỉ có duy nhất bài hát này.
Nhạc sĩ Lê Hoàng Long năm nay 82 tuổi, sức khỏe đã yếu, phải nằm ở nhà cho vợ săn sóc. Tôi nhớ, hơn mười năm trước ông còn năng nổ lắm. Hễ có việc gì “bức xúc” là ông điện thoại hoặc gửi thư cho tôi. Ông không theo đạo nhưng giấy viết thư của ông có in tiêu đề Nhạc sĩ Lê Hoàng Long – được Đức giáo hoàng Gioan ban phép lành Tòa thánh, ở góc trái. Còn nhớ, ông luôn chê nhạc sĩ Th.O là “cả đời chỉ làm được mỗi một bản nhạc!”. Tôi phải bật cười, thầm nghĩ: “Sao ông không nhớ là mình cũng chỉ có một bản nhạc độc nhất. Còn cụ Th.O thì có nhiều chứ”. Nghĩ thế, nhưng không dám cãi vì phải tranh thủ tình cảm để hỏi chuyện về người đẹp trong ca khúc Gợi giấc mơ xưa của ông.
Những bóng hồng trong thơ nhạc[3]: Thoáng gặp, thoáng yêu trong nắng chiều
Hà Đình Nguyên
11.11.2011
Có thể nói nhạc phẩm Nắng chiều của nhạc sĩ Lê Trọng Nguyễn là một trong những bài nhạc boléro “kinh điển”, được viết với cung trưởng trẻ trung, buồn mà không bi lụy – rất hiếm gặp trong thời kỳ đầu của dòng nhạc boléro và cả sau này…
Trong một lần ngồi uống bia ở 81 Trần Quốc Thảo (TP.HCM), anh bạn vong niên của tôi – nhà thơ Mịch La Phong khăng khăng bảo rằng ca khúc Nắng chiều là do Lê Trọng Nguyễn “cóp” lại từ một ca khúc nước ngoài. Rồi anh hát bài này bằng tiếng Anh, giọng… Quảng Nam nghe rất buồn cười: “Ai rí mem bờ tú du ờ gần. Xờm thài a crái in đơ mun lai. Goen í vơ ning sơ rúm bi sần. Ón rai lầu mí thói ờ lền thai…“. Tôi phản đối: “Theo nhiều tài liệu thì Nắng chiều không chỉ có bản tiếng Anh mà còn cả tiếng Hoa, tiếng Nhật, tiếng Thái Lan và cả tiếng Campuchia nữa…”. Qua bài này, người viết cố gắng làm sáng tỏ sự ngộ nhận không chỉ của bạn tôi mà có lẽ còn của nhiều người nữa.
“Live show ca sĩ Chế Linh”: Sở nói “Không”, Bộ bảo “Có”?
Trương Hoàng
10.11.2011
Xin giải thích rõ ngay “Không” ở đây là việc Sở VHTTDL Hà Nội hủy giấy phép tiếp nhận biểu diễn cấp cho “Live show ca sĩ Chế Linh” do Cty TNHH giải trí Bích Ngọc tổ chức, như vậy cũng có thể hiểu chương sẽ không được diễn ra vào ngày giờ đã được quảng cáo. “Có” là, sáng 10.11, Cục Nghệ thuật biểu diễn (NTBD, Bộ VHTTDL) đã xác nhận rằng cơ quan này vừa có quyết định cho phép nhà hát ca múa dân gian Việt Bắc tổ chức chương trình…
Vì sao?
Ngày 7.11, Sở VHTTDL Hà Nội đã họp báo, chính thức thông báo về việc Chương trình “Live Show ca sĩ Chế Linh” do Cty TNHH Giải trí Bích Ngọc tổ chức đã bị Sở VHTTDL HN hủy giấy phép tiếp nhận biểu diễn (ngày 1.11) do Cty này có vi phạm trong việc quảng cáo chương trình. Mặc dù đã bị cơ quan quản lý văn hóa mời lên làm việc nhiều lần và phạt hành chính với mức 11,5 triệu đồng nhưng cho đến sáng 7.11, các băng-rôn quảng cáo cho chương trình này vẫn chăng treo trên nhiều tuyến phố, gây mất mỹ quan thành phố.
Bầu Hoàng Tiến – Ông Là Ai?
Hoài Giang – Anh Hồ
10.11.2011
AmNhac.fm – Hai tuần qua báo mạng nghẹt tin về liveshow Chế Linh bị cấm. Đằng sau hậu trường là cuộc “tranh chấp” giữa ông bầu Hoàng Tiến và chính quyền TP Hà Nội. Nay đã rõ ra là Hoàng Tiến “đại thắng”. Bài này là trích đoạn của một bài đăng trên báo Công An Sài Gòn cho biết một vài chi tiết về HoàngTiến.
Mùa hè năm 2010, Tuấn Vũ trở về Việt Nam sau tám năm xa quê hương. Một chiều nắng oi ả giữa tháng bảy, một số ít phóng viên được mời đến buổi gặp gỡ thân mật cùng Tuấn Vũ. Cũng thời gian này, Tuấn Vũ có hai đêm biểu diễn tại Phòng trà Tiếng Xưa ở thành phố Hồ Chí Minh (TPHCM). Khán giả đông, số ghế phòng trà có hạn nhưng mức giá phụ thu mỗi vị khách chỉ ở tầm 500 ngàn đồng đến 1 triệu đồng. Bà chủ Phòng trà Tiếng Xưa cũng bỏ tiền túi 1.400 USD để chi phí vé máy bay và đi lại cho anh về nước dịp này.
Bầu Hoàng Tiến bên trái
Tiếp tục tổ chức live show Chế Linh tại Hà Nội
Lê Việt
10.11.2011
TPO – Thông tin từ Nhà múa Ca hát Múa nhạc dân gian Việt Bắc cho biết liveshow Chế Linh tại Hà Nội sẽ diễn ra vào 20h ngày 12-11 tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia – Hà Nội.
Đơn vị tổ chức lần này là Nhà hát Ca múa nhạc dân gian Việt Bắc (thuộc Bộ VHTT&DL) và Cty TNHH tổ chức sự kiện Quyên gia đình đứng ra tổ chức.
Chế Linh tiếp tục hát ở Hà Nội
Gia An
10.11.2011
Sau nhiều ngày lùm xùm vì chuyện có bị tước giấy phép hay không, đêm nhạc thứ hai của giọng ca vàng trong dòng nhạc bolero vẫn tiếp tục tổ chức tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia – Hà Nội đêm 12/11.
Hơn một tuần qua, dư luận đặc biệt quan tâm tới liveshow Chế Linh – 30 năm tái ngộ sẽ đi đâu về đâu khi nhà tổ chức vấp phải không ít sai phạm trong khâu quảng cáo. Nhiều nguồn tin khẳng định Chế Linh sẽ không được cấp giấy phép biểu diễn trong vòng 6 tháng tới. Tuy nhiên, chiều tối ngày 9/11, một đơn vị nghệ thuật khác thuộc bộ VHTT& DL đã đứng ra đảm nhận công việc tiếp tục tổ chức các đêm nhạc cho Chế Linh.
Sài Gòn: nền ca nhạc cổ truyền đi về đâu?
Ðức Tuấn/Người Việt
8.10.2011
WESTMINSTER (NV) – “Trước sự lấn áp ào ạt của tân nhạc, nhạc ngoại quốc du nhập vào Việt Nam cũng như giới trẻ chịu ảnh hưởng nặng nề về nhạc phương Tây thì hiện nay tại Sài Gòn âm nhạc cổ truyền hay nhạc đàn ca tài tử chỉ là sống nhưng rất yếu ớt, không có gì đáng nói,”
Từ trái, Giáo Sư Nguyễn Châu, Giáo Sư Hoàng Cơ Thụy, bà Nguyễn Xuân Yến và bà Nguyễn Mai. (Hình: Ðức Tuấn/Người Việt)
Giáo Sư Hoàng Cơ Thụy phát biểu với nhật báo Người Việt về hiện trạng đàn ca tài tử tại Sài Gòn hiện nay.
Phi Nhung hạnh phúc với…13 đứa con
Thanh Hiệp
9.11.2011
(NLĐO) – Trong đêm văn nghệ gây quỹ từ thiện giúp đỡ đồng bào huyện Tân Châu, An Giang do nghệ sĩ Chung Tử Long tổ chức tại rạp Thủ Đô, TPHCM tối 7-11, ca sĩ hải ngoại Phi Nhung đã giới thiệu với khán giả 13 đứa con nuôi mà cô đã bảo dưỡng từ 3 năm qua.
Tuyên bố sẽ không lập gia đình sau hai lần đổ vỡ chuyện tình cảm, ca sĩ Phi Nhung tâm sự: “Tôi từng hai lần yêu thương, từng chung sống với bạn trai thời gian dài nhưng cuối cùng cũng nhận ra mình yêu công việc hơn, mê ca hát hơn làm một phụ nữ gia đình. Hiện nay, tôi chú tâm vào sự nghiệp và làm được bao nhiêu tiền đều chu cấp để lo cho 13 đứa con nuôi”.
Những bóng hồng trong thơ nhạc[2]: Ngọc Lan dòng suối tơ vương
Hà Đình Nguyên
10.11.2011
Nhạc sĩ Dương Thiệu Tước được ghi nhận là một trong những người đặt nền móng cho nền tân nhạc Việt, còn người bạn đời của ông – ca sĩ Minh Trang – cũng được cho là một trong những ca sĩ tiên phong của làng ca nhạc Việt.
Tiếng hát “lá ngọc cành vàng”
Trước khi gặp nhau, Dương Thiệu Tước và Minh Trang đều xuất thân từ những gia đình “danh gia vọng tộc”.
Ca sĩ Minh Trang thời xuân nữ
Quán rượu chị Phước
Nguyễn Quang Lập
9.11.2011
Hè vừa rồi mình về Huế chơi, tìm về góc phố có quán rượu chị Phước, góc đường Trương Định, cạnh quán xôi thịt hoong. Quán xôi thịt hoong vẫn còn, vẫn y chang như ngày nào, lụp xụp nhếch nhác nhưng rất đông khách. Quán rượu chị Phước không còn nữa, hình như người ta đã dẹp các quán vỉa hè, dẹp luôn quán chị. Mình đứng tựa gốc cây hồi lâu, tự nhiên thấy bồi hồi. Bao nhiêu bạn bè của mình đã từng ngồi đây giờ đâu hết rồi?
Một cái quán che bằng tấm áo mưa cũ, chống ba bốn cọc tre nhỏ, cái thùng gỗ đựng rượu nem thuốc lá, chỉ ba thứ ấy thôi, không có hề có thêm thứ khác, năm sáu cái đòn ngồi cái méo xệch, cái gãy chân… Thế mà không khi nào vắng các nhân vật nổi tiếng, từ Trịnh Công Sơn đến Nguyễn Khoa Điềm, từ Xuân Đàm, Kim Quý, Lê Anh… đến Hoàng Phủ Ngọc Tường, Ngô Minh, Nguyễn Trọng Tạo….Từ đó anh tài khắp nước lần lượt vào quán này, đủ hết không sót một ai.
Yêu “nhạc vàng”, trả giá cả cuộc đời
Quỳnh Chi – RFA
30.8.2011
Chúng ta thường nghe “mọi thứ đều có cái giá của nó”. Nhưng đôi lúc cái giá ấy quá đắt khiến ai nghe tới cũng đau lòng. Một người vì yêu những nhạc khúc của Việt Nam mà đã phải trả giá gần 10 năm tù, rồi cả cuộc đời, cho tình yêu ấy.
Đã nghe nói về ông Lộc Vàng, đã biết không ai hát “Gửi người em gái miền Nam” hay bằng ông, đã thấy tình yêu vô tận của ông dành cho dòng nhạc tiền chiến và đã đọc về sự biết ơn của ông dành cho người vợ, nhưng người ta vẫn bất ngờ khi tiếp xúc ông.
Một người Đức mê đàn ca tài tử
Quỳnh Chi, phóng viên RFA
8.11.2011
Gặp Bernard, một người Đức, người ta dễ ấn tượng với vốn tiếng Việt quá sành sõi với chất giọng miền Nam đặc sệt và với tài ca tài tử khó ai bì.
Anh Bernard cùng hai cô con gái ca vọng cổ trong một lần về miền Tây Việt Nam.
Không mang giòng máu Việt
Anh Bernard chia sẻ “Mỗi sáng đi làm, đôi lúc thấy ở ngoài trời mưa bão thì tôi mở cải lương và hát trong xe. Khi lái xe về cũng vậy, tôi cũng mở cải lương và hát trong xe.”
Những bóng hồng trong thơ nhạc – Đặng Thế Phong: “Dương thế bao la sầu…”
Hà Đình Nguyên
9.11.2011
Trong lịch sử âm nhạc Việt Nam, Đặng Thế Phong là một trường hợp đặc biệt. Ông là một trong rất ít nhạc sĩ tiên phong của thời kỳ tân nhạc còn phôi thai, chết rất trẻ nhưng kịp để lại cho đời 3 ca khúc bất hủ.
Người viết có may mắn được gặp gỡ hai người biết khá rõ về cuộc đời Đặng Thế Phong. Đó là nhạc sĩ Lê Hoàng Long, tác giả ca khúc Gợi giấc mơ xưa (hiện sống tại TP.HCM) và nhà văn Phạm Cao Củng (gặp cách đây khoảng 10 năm, khi ông từ Mỹ về thăm quê hương, qua sự giới thiệu của họa sĩ Mạc Chánh Hòa). Theo nhà văn Phạm Cao Củng thì Đặng Thế Phong là một chàng trai rất đẹp, đàn hay hát giỏi, thích hóa trang thành thiếu nữ trong những vở kịch ngắn. Anh diễn rất đạt nên ai cũng yêu thích, nhất là phái nữ.
Nhạc sĩ Lê Hoàng Long thì khẳng định người yêu của Đặng Thế Phong tên Tuyết. Tuyết không đẹp nhưng có duyên. Cô là con gái một chủ tiệm buôn bán “gối màn chăn drap” ở chợ Sắt (Nam Định). Vốn tính nhút nhát, Đặng Thế Phong nghĩ mãi cũng không biết làm cách nào để “tiếp cận” người đẹp. Cuối cùng, anh vờ làm khách hàng vô hỏi giá rồi… nhét vội vào tay nàng một lá thư. Chẳng biết nội dung bức thư đầu tiên này mùi mẫn như thế nào mà sau đó cô Tuyết đã cự tuyệt một anh thông phán trẻ làm việc ở Tòa Đốc lý Nam Định, khi anh này dạm hỏi.
Chuyện ông “Tây” mê cải lương
Ninh Lộc
5.1.2009
(TT&VH) – Sinh ra ở Sài Gòn, mang hai dòng máu Đức – Việt, Trumpfehler Bernard thấm nhuần văn hóa của quê mẹ. Có thể nói Bernard ngoài vóc dáng của một người phương Tây, có vợ Tây ra thì toàn bộ “phần trong” của anh đều thuộc về Việt Nam: tiếng Việt là tiếng mẹ đẻ, có tình cảm sâu đậm với Sài Gòn và say đắm một bộ môn nghệ thuật đặc sắc của Nam bộ: cải lương.
http://www.youtube.com/watch?v=Z05mlLUQJSo
Giọng ca Lệ Thu
Vũ Hoàng, phóng viên RFA
7.11.2011
Vũ Hoàng có cuộc trò chuyện với ca sĩ Lệ Thu về cơ duyên đưa cô đến với âm nhạc.
Một sự ngẫu nhiên
Vũ Hoàng: Vâng, kính chào ca sĩ Lệ Thu ạ. Trước hết, thay mặt thính giả đài ACTD, Vũ Hoàng xin cám ơn cô đã dành chút thời gian cho cuộc trò chuyện ngày hôm nay cho chương trình ANCT ạ.
Ca Nhạc Việt Nam 35 Năm Nhìn Lại
Bùi Công Thuấn
4.6.2011
Bài này là ghi nhận của một người thưởng thức âm nhạc theo cảm tính và chủ quan. Vì thế có thể có những nhận định chỉ đúng với riêng tôi, và khác biệt với bạn đọc. Điều ấy là bình thường, nhất là trong lãnh vực phong phú như âm nhạc. Nhiều khi sự khác biệt sâu sắc đến nỗi không thể dung hòa. Cuộc sống vốn phong phú, sự cảm nhận cũng phong phú. Tôi chỉ ghi những nghĩ suy của mình về những ca khúc thời tôi đang sống, đang hít thở không khí âm nhạc. Đâu đó, những giai điệu ấy vang mãi trong tâm tưởng, làm cho thế giới cảm xúc của tôi rộng mở, và tôi yêu đời hơn, hạnh phúc hơn.
Những con đường chưa có lối đi
Giải thưởng video âm nhạc Việt: Để làm quái gì?
7.11.2011
(TT&VH Cuối tuần) – Thêm một giải thưởng âm nhạc đang được khởi động trên kênh MTV Việt Nam – Giải thưởng Video âm nhạc Việt – Vietnam Music Video Competition (VMVC) và sẽ chính thức trao giải vào đầu năm 2012. Trong không khí “ủ ê” của các giải thưởng âm nhạc, liệu giải thưởng music video (MV) nhạc Việt lần nữa được khuấy lên (sau cái chấm hết của VTV – Bài hát tôi yêu) có đáng được quan tâm?
Từ trái sang: Nhạc sĩ Quốc Bảo, nhà báo Hữu Trịnh, PGĐ kênh MTV Việt Nam Trí Quyền
Vì Sao Show Chế Linh bị cấm tại Hà Nội
4.11.2011
Đứng trước băn khoăn của nhiều độc giả về các thông tin có phần nhiễu loạn xung quanh việc liveshow Chế Linh có thể được biểu diễn vào ngày 12/11 tới đây hay không, chúng tôi đã trao đổi với ông Nguyễn Văn Trực, Trưởng phòng Nghệ thuật – Sở VHTT&DL Hà Nội.
Theo ông Trực, văn bản rút giấy phép đã ban hành đồng nghĩa với việc chương trình không thể diễn ra.
Ông Trực nhắc lại, Sở VHTT&DL Hà Nội rút giấy tiếp nhận chương trình liveshow Chế Linh ngày 12/11 với ba lý do:
1. Quảng cáo khi chưa có giấy phép của Sở;
2. Quảng cáo sai nội dung giấy tiếp nhận do Sở VHTT&DL Hà Nội cấp. Giấy tiếp nhận ghi tên chương trình là “Live show ca sĩ Chế Linh” không có chữ “hải ngoại” và “30 năm tái ngộ” như trong quảng cáo.
3. Quảng cáo với số lượng lớn ở nhiều vị trí gây phản cảm, mất mỹ quan như ở bến tàu, bến xe, trên các trục đường chính và thậm chí cả trước cửa bảo tàng.
Đám Giỗ Xưa Và Nay
Duy Thức
24.10.2011
Thành phố tôi ở nhà cửa xây dựng san sát, ồn ào không có được một phút yên tịnh. Vốn đây là trại gia binh của lính quốc gia cũ, ngày trước thuộc trại Phòng vệ Phủ thủ tướng.
Một thời gian bị cháy còn phân nửa. Tôi mua lại căn nhà của nhà thơ Hà Thúc Sinh trước năm 75 khoảng bảy năm ở cho đến nay qua nhiều biến cố lịch sử. Tôi cũng thế. Người cũ lớp chết, lớp đi nơi khác, chỉ còn lại vài ba nhà phần nhiều đã cất lại mới do nguời mới sang lại. Người Bắc sau 75 vào Nam tràn về ở khá đông. Xóm này nhiều tôn giáo, chỉ riêng tôi thờ Trời Đất Tổ tiên Ông Bà và tự xưng là người theo Thần đạo VN có gốc thời vua Hùng. Từ chuyện thờ thần Đồng Cổ, đến nay tôi soạn lại bộ Thần Đạo Đại Việt thành sách và kinh dày khoảng mười ngàn trang, đã xong.
Sử dụng nhạc chưa được phép
Ân Thông – Hoàng Lan Anh
6.12.2011
Có phép hay không chẳng ai hay !
Rất nhiều ca khúc nổi tiếng từng được hát trên các sân khấu trong nước bị loại khỏi chương trình khiến khán giả ngỡ ngàng vì đến giờ mới phát hiện là chưa được phép phổ biến
Việc có tới 11 ca khúc chưa được Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch (VH-TT-DL) cho phép phổ biến nhưng vẫn được Sở VH-TT-DL Thanh Hóa cấp phép biểu diễn trong chương trình live show của ca sĩ Chế Linh (dự kiến diễn ra tại Hà Nội, vừa bị Sở VH-TT-DL Hà Nội hủy bỏ) chỉ là một phát hiện trong vô số những sai phạm về sử dụng các ca khúc chưa được phép phổ biến trong các chương trình tổ chức biểu diễn. Điều đó cho thấy sự bất cập trong công tác quản lý hiện nay giữa các địa phương và giữa địa phương với Cục Nghệ thuật biểu diễn, Bộ VH-TT-DL.
Lạc trong… phá cách
Bích Diệp
5.11.2011
Nghệ sĩ đàn tranh nổi tiếng Nguyễn Thanh Thủy bắt tay vào viết tác phẩm âm nhạc có cái tên ấn tượng Lạc trong rung động từ tháng 6-2011 nhưng do bận rộn, công việc của cô bị ngắt quãng nhiều lần. Sau một tháng tập luyện, mới đây, tác phẩm âm nhạc đầy phá cách này đã ra mắt khán giả. Quỹ Phát triển – Giao lưu văn hóa Đan Mạch và Viện Goethe – Hà Nội đã giúp cô có được buổi biểu diễn ấn tượng cuối tháng 10 vừa qua.
Tìm tòi, mày mò tự học
Sinh ra trong một gia đình đều làm nghệ thuật truyền thống, Thanh Thủy có nhiều lợi thế mà khó có nghệ sĩ nào sánh kịp. Cô làm bạn với cây đàn tranh từ khi mới 8 tuổi. Cây đàn nhỏ nhắn, dịu dàng giống như một người bạn tri âm, lại như người thầy, người đồng cảm cho sức sáng tạo của mình.
Scorpions : nọc độc ngọt ngào, dạt dào nhức nhối
Tuấn Thảo
5.11.2011
Scorpions, ban nhạc rock lừng danh thế giới cho ra mắt trong tháng này một tuyển tập đánh dấu 40 năm sự nghiệp ca hát của nhóm. Ban nhạc diễn đạt các ca khúc thịnh hành của Beatles, Rolling Stones, T Rex và ghi âm lại các bài hát để đời như Still Loving You (Vẫn còn yêu em) lần đầu tiên được dịch sang tiếng Pháp.
Để tóm tắt sự nghiệp của Scorpions, ban nhạc người Đức tính đến nay đã trình làng trên dưới 25 album, trong đó có 17 album ghi âm ở phòng thâu, phần còn lại là các album live, ghi âm trực tiếp từ các buổi trình diễn. Với gần 120 triệu album được bán chạy cộng thêm hàng lọat giải thưởng quốc tế, Scorpions đương nhiên là ban nhạc rock người Đức, nổi danh nhất ở nước ngoài. Vào tháng 3 năm 2010, nhóm này đã tuyên bố ý định giải nghệ nhân kỳ cho ra mắt album gồm các sáng tác mới là “Sting In The Tail“.
“Cục chỉ cấp phép cho ca sỹ, chương trình do địa phương”
Lan Hà
5.11.2011
AmNhac.fm – Đầy là bài phỏng vấn cục trưởng Cục nghệ thuật Biểu diễn (Bộ Văn hoá Thể Thao và Du lịch) Vương Duy Biên về việc cấp giấy phép biểu diễn đăng trên báo Người Đưa Tin.
Ông nhìn nhận thế nào về tình trạng cấp phép biểu diễn vừa qua? Chuyện cấp phép ở các tỉnh không quản lý được?
Thực ra về nguyên tắc, cấp phép ở đất nước mình thống nhất biểu diễn ở đâu thì chính quyền ở đấy cấp phép. Cấp phép một nơi có thể đi biểu diễn được nhiều nơi. Nhưng đi sang nơi khác phải thông báo, báo cáo để cho các đơn vị bên cạnh biết để họ có sự tiếp nhận. Còn nếu cấp phép nơi này nhưng sang nơi khác biểu diễn tiếp lại phải xin phép thì có nhiều thủ tục phiền hà quá.
Giải Thanh Tâm Ngày ấy… bây giờ: Mỹ Châu – nữ hoàng kiếm hiệp
Hoàng Kim
4.11.2011
Mỹ Châu có gương mặt điềm tĩnh đến mức lạnh lùng, nên nhiều người tưởng chị khó gần. Nhưng thật ra chị rất nồng hậu, nhiệt tình. Và dù xa rời sân khấu đến 16 năm nhưng chị vẫn xuất hiện đều đặn trên truyền hình như một sự tri ân khán giả.
Tuổi xuân trôi cùng sân khấu
Mỹ Châu vốn con nhà nghèo, lại mồ côi cha từ 5 tuổi nên ký ức đọng lại hầu như rất buồn. Có lẽ cái nét buồn đó đã giúp chị có một giọng ca trầm ấm đến xao xuyến, bồi hồi. Và cái ngày bà má mê cải lương của chị khăng khăng bước vô trường xin phép thầy giáo cho con gái mình nghỉ học để theo gánh hát, thì định mệnh đã sắp đặt sẵn cho chị một kiếp tằm vừa rực rỡ vừa mỏng manh. Rực rỡ bởi 11 tuổi đã vô gánh hát tỉnh nghèo, 14 tuổi nổi danh trên hàng loạt đĩa hát, 15 tuổi về đại bang Kim Chung, 17 tuổi đoạt giải Thanh Tâm, và sau đó là cô đào chánh được mệnh danh là “nữ hoàng kiếm hiệp” với không biết bao nhiêu vở hương xa ăn khách như Kiếp nào có yêu nhau, Bóng hồng sa mạc, Sở Vân cưới vợ, Tiêu Anh Phụng… Hợp đồng mỗi lần ký lên tới bạc triệu, mà hồi đó chỉ cần 300.000 đồng đã mua được một căn nhà khang trang. Gia đình thoát khỏi cơ cực nhờ cô con gái tài năng và hiếu thảo.
Giải Thanh Tâm Ngày ấy… bây giờ: Ngọc Giàu – bờ vai gánh cả gia đình
Hoàng Kim
5.11.2011
Ngọc Giàu rất thích nói đùa. Chị tự trêu mình: “Già mà ham! Tui còn ham hát dữ lắm. Hát như đi chơi vậy mà, tung tăng với tụi nhỏ cho vui, chứ ở nhà buồn chết!”.
Nhìn chị lúc nào cũng tràn đầy năng lượng như thế, ít ai thấu hiểu hết nỗi vất vả, nhọc nhằn sau cánh màn nhung mà chị trải qua. Bờ vai của chị đã là điểm tựa cho cả gia đình, dòng họ từ hồi chị mới lên 10 tuổi cho đến tận bây giờ.
Cát sê của Ngọc Giàu lâu nay thuộc hàng rất cao, và chị đã nuôi cha mẹ, anh em chu đáo, thoát khỏi kiếp nghèo ở Thủ Thiêm. Nhưng căn nhà nơi đó chị vẫn giữ cho tới sau này, vì ba chị thích sống ở đây, rồi khi ông quá già yếu phải về ở với chị tại Q.1 thì ông vẫn không muốn mất căn nhà đó. Sau này, tôi thường đến thăm chị tại căn nhà trên đường Phó Đức Chính, thấy chị chăm sóc ba, nâng niu ba như trẻ thơ. Ông cụ sống thọ đến 103 tuổi thì mất.
Đằng sau cung điện vàng son trên sân khấu Những mảnh đời rách mướp!
Nguyễn Phương
20.6.2011
Tôi rất buồn khi viết về những mảnh đời nghệ sĩ xác xơ đói kém sống đằng sau cảnh cung điện vàng son của sân khấu. Cuộc sống của nghệ sĩ thì cũng giống như cuộc sống của người dân bình thường trong xã hội, cũng có người giàu kẻ nghèo nhưng trong giới nghệ sĩ thì sự giàu nghèo cách biệt nhau khá xa.
Tôi nhiều lần về thăm quê hương và lần nào tôi cũng đến thăm Hội Ái Hữu Nghệ Sĩ, Chùa Nghệ Sĩ, Nghĩa Trang Nghệ Sĩ, Viện Dưỡng Lão Nghệ Sĩ, đi thăm tặng tiền và quà cho nhiều bạn nghệ sĩ nghèo yếu neo đơn không được chánh phủ hay các tổ chức từ thiện nào giúp đỡ.
Tôi đã đi viếng năm xóm nghệ sĩ hay ngôi nhà chung của các nghệ sĩ quá nghèo nhưng lại giàu lòng yêu nghề hát.
Ca sĩ Duy Quang – Cả đời khổ vì vợ
Mốt & Cuộc Sống
15.7.2010
Ít ai biết sau giọng ca “bạch diện thư sinh” thống lĩnh sân khấu âm nhạc trong nước và hải ngoại mấy chục năm qua lại là một người đàn ông long đong trong tình cảm, từ những cuộc tình đến hôn nhân chính thức.
Người đàn ông ngoài lục thập ấy từng trải qua vài mối tính, chung sống như vợ chồng với ca sĩ Julie Quang nhưng không hôn thú. Rồi anh chính thức kết hôn với người đẹp Mỹ Hà, Hoa khôi người Việt tại Washington DC (Mỹ). Cuộc sống hạnh phúc với vợ đẹp, con khôn không kéo dài khi vợ anh sa đà bài bạc, gia đình cũng vì đó mà tan đàn xẻ nghé.
Anh trở về Việt Nam, hàn gắn vết thương lòng bằng những bài hát, những kỷ niệm đẹp. Những tưởng hạnh phúc lại mỉm cười khi 7 năm sau, anh tìm được mùa xuân mới cho mình với ca sĩ Yến Xuân. Nhưng không! Chỉ 2 năm sau với cuộc hôn nhân thứ 2, người đàn ông ấy giờ lại đơn thân trên con đường hạnh phúc của mình.
Giải Thanh Tâm Ngày ấy… bây giờ: Bảo Quốc – sống giản dị cho khỏe cái thân
Hoàng Kim
3.11.2011
Nghệ sĩ hài Bảo Quốc có đến mấy cái xe hơi, lâu nay đã quen thấy ông “lên xe xuống ngựa” nên người viết không khỏi ngạc nhiên khi mới đây gặp lại, ông tiết lộ vừa bán hết xe hơi “cho nó thảnh thơi”.
Hằng ngày, lịch đóng phim, tập kịch của Bảo Quốc vẫn dày đặc. 62 tuổi, trông ông khỏe mạnh và tròn trịa, phúc hậu, nên vào vai nào cũng dễ thương, đạo diễn không “tha”. Bởi có mặt ông thì vé bán nhiều. Ông cười nói: “Tôi đã từ chối bớt rồi đó. Bà xã không cho đi nhiều, chỉ làm vừa sức thôi, coi như vui chơi cho đỡ nhớ nghề”. Con cái và cháu nội cháu ngoại đều ra riêng gần đó, có hai đứa thì sống ở Mỹ. Năm nào hai ông bà cũng đi Mỹ mấy tháng thăm con cháu, tuổi già thật thảnh thơi.
Trang Trịnh: Muốn “hát” với Piano như My Heart Will Go On
Ngọc Minh
3.11.2011
(TT&VH) – 20h tối nay, đêm nhạc cổ điển với một câu chuyện đầy xúc cảm về tình yêu được bắt đầu từ sự đơn độc thi vị của con người cho đến những khúc ca về tình yêu sẽ được thể hiện qua tiếng đàn và tiếng hát của hai nghệ sĩ trẻ tài năng Trang Trịnh & Park Sung Min tại hội trường Trung tâm văn hóa Pháp, 24 Tràng Tiền, Hà Nội.
Sau lần đầu tiên ra mắt công chúng Việt Nam với Nhật ký dương cầm, Trang Trịnh tổ chức đêm diễn thứ 2 không có họp báo mà vé vẫn bán hết trước đêm diễn 2 tuần. Dường như, Trang Trịnh đang tạo được một sức hút đối với khán giả yêu nhạc cổ điển. Với chủ đề tình yêu, chương trình thứ 2 này của Trang Trịnh cũng sẽ hứa hẹn đem lại nhiều trải nghiệm thú vị dành cho khán giả.
* Sau những ý tưởng của Nhật ký dương cầm, lần này Trang Trịnh sẽ đem đến “thực đơn” gì cho khán giả?
Chế Linh vẫn hát tại Hà Nội dù bị cấm?
Mẫn Chi
2.11.2011
Liveshow sẽ vẫn diễn ra vào ngày 12/11 tại Trung tâm Hội nghị quốc gia Hà Nội, dù có thông tin bị dừng cấp phép.
Ông Lê Hoàng Tiến, Giám đốc Hãng phim châu Á, đại diện ban tổ chức liveshow của ca sĩ Chế Linh cho biết, liveshow sẽ vẫn diễn ra vào ngày 12/11 tại Trung tâm Hội nghị quốc gia Hà Nội, dù có thông tin bị dừng cấp phép – thông tin trên Đất Việt.
Chế Linh giao lưu với hai MC trong chương trình diễn ra tối 21/10/2011
Nhạc Cổ Điển Từ Việt Nam
Jeffrey Gantz
26.10.2011
Tetsuji Honna điều khiển dàn nhạc VNSO ở Symphony Hall, Boston, 24.20.2011. (misaki matsui)
Lần thứ hai trong tháng này, thêm một dàn nhạc giao hưởng âm thầm lặng lẽ tới trình diễn ở Symphony Hall trong chuyến lưu diễn Hoa Kỳ. Hai tuần trước, dàn nhạc St. Petersburg State Academic Symphony Orchestra chứng tỏ đẳng cấp quốc tế của mình. Lần này, Dàn Nhạc Giao Hưởng Việt Nam, dưới sự điều khiển của nhạc trưởng người Nhật Tetsuji Honna trình độ không cao được như vậy, nhưng biểu diễn cũng không đến nỗi tệ trong chuyến lưu diễn đầu tiên ở Hoa Kỳ. Chương trình biểu diễn kết hợp những tác phẩm cổ điển Tây phương quen thuộc và âm nhạc cổ truyền Việt nam.
Giải Thanh Tâm Ngày ấy… bây giờ: Lệ Thủy – dòng đời bình yên
Hoàng Kim
2.11.2011
NSƯT Lệ Thủy vừa có căn nhà mới. Chị không làm tiệc tân gia, chỉ những ai có việc thăm chị thì đến rồi cùng chia vui. Một căn biệt thự rất đẹp ở Q.7, TP.HCM xanh tươi cây lá, tĩnh lặng, nhẹ nhàng. Chị nói không ngờ mình có được căn nhà như mơ ước…
Lệ Thủy đi hát 50 năm, vậy mà chị nói: “Tôi không giàu lắm đâu. Có điều hễ vừa hết tiền thì lại có, lai rai có hoài”. Vì chị làm từ thiện rất hào phóng, nên ai cũng tưởng chị giàu. Chị cười thoải mái, còn nói rằng quần áo của mình chỉ mua loại vừa vừa thôi, không xài đồ mắc tiền, uổng phí, để tiền đó làm từ thiện vui hơn. Nghệ sĩ mà “dám” nói như vậy là… dũng cảm. Bởi đa số đều muốn mình có “đẳng cấp” trong mắt người khác, chứ không ai lại thiệt tình như vậy. Chị chân thành và giản dị từ cách nói năng, ứng xử, gần chị cứ thấy lòng nhẹ tênh, dễ chịu.
Liveshow Chế Linh “30 Năm Tái Ngộ” Bị Cấm
Y. Anh
1.11.2011
Liveshow của ca sỹ hải ngoại Chế Linh “Chế Linh 30 năm tái ngộ” vừa bị Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VH – TT & DL) Hà Nội Phạm Quang Long ký quyết định thu hồi giấy phép biểu diễn tại Hà Nội vì đã có nhiều sai phạm trong việc tổ chức biểu diễn.
Theo quyết định này, Công ty TNHH Giải trí Bích Ngọc, đơn vị thực hiện liveshow sẽ không được tiếp tục tổ chức chương trình Chế Linh 30 năm tái ngộ vào ngày 12-11 tới tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia, Mỹ Đình, Hà Nội .
Vua Vọng Cổ Út Trà Ôn
Nguyễn Phương
30.10.2011
Chương trình phát thanh cổ nhạc kỳ này xin giới thiệu cuộc đời của nghệ sĩ Út Trà Ôn, từng được giới hâm mộ tặng cho danh hiệu Vua Vọng Cổ. Lúc sinh tiền, giọng ca vang lộng đầy sinh khí và truyền cảm của Út Trà Ôn đã được thính giả Việt Nam nồng nhiệt tán thưởng.
Trước khi đề cập đến cuộc đời nghệ thuật của vua vọng cổ Út Trà Ôn, xin giới thiệu tóm tắt về bản vọng cổ, bản nhạc vua của sân khấu cải lương.
Giải Thanh Tâm Ngày ấy… bây giờ: “Cải lương chi bảo” Bạch Tuyết
Hoàng Kim
30.10.2011
 |
| Bạch Tuyết vai Thái hậu Dương Vân Nga – Ảnh: M.Châu |
Năm 1963, sáu nghệ sĩ cùng đoạt giải Thanh Tâm là Bạch Tuyết, Mộng Tuyền, Trương Ánh Loan, Tấn Tài, Thanh Tú, Diệp Lang. Trong số đó, có thể nói NSƯT Bạch Tuyết là người vẫn còn làm nghề cho tới bây giờ.
Nhận giải năm 18 tuổi
Giải Thanh Tâm đến tay Bạch Tuyết khi chị đang hát cho đoàn Út Trà Ôn, vở Tàn một kiếp hoa, lúc vừa 18 tuổi. Một cô bé sớm mồ côi mẹ, rồi cha gửi đi học trường dòng, sống theo nền nếp của các ma sơ, rồi học trung học, được giới thiệu làm quen với những tay đàn cự phách như Ba Luông, Chân Vân, Vũy Chỗ, lân la xin hình nghệ sĩ sau mỗi đêm diễn cải lương, khi rảnh thì ngồi vẽ hình Út Bạch Lan, Thẩm Thúy Hằng, Thanh Nga trên giấy cho… đỡ nhớ. Thật sự chưa bao giờ Bạch Tuyết nghĩ sẽ theo nghề hát. Vậy mà, vẫn theo, như một định mệnh.
Lê Văn Khoa: Tiếng Ru Từ Đất Mẹ
Trịnh Y Thư
9.5.2011
Quốc gia dân tộc sáng tạo nên âm nhạc, nhà soạn nhạc chỉ làm công việc cải biên.
—Mikhail Glinka (1804-1857)
Âm nhạc là lĩnh vực duy nhất cho phép con người nhận thức được hiện tại.
—Igor Stravinsky (1882-1971)
Khác với tiếng lá xào xạc hay tiếng nói của tình yêu,
cảm giác tạo nên bởi tiếng nhạc chỉ là phần thứ yếu. Âm nhạc trước hết phải có ý nghĩa.
—Ned Rorem (1923-)
Âm nhạc là tấu khúc của vũ trụ, nhà soạn nhạc chỉ có khả năng
nghe và ghi lại một vài điểm nhỏ của tấu khúc vĩ đại ấy để chia sẻ với đồng loại.
—Lê Văn Khoa (1933-)
1.
Chỉ cần nhìn sơ quát vào sự nghiệp sáng tạo nghệ thuật của Lê Văn Khoa, người ta dễ dàng nhận ra một điều là suốt cuộc đời ông, ông ôm ấp nhiều hoài bão. Ông là một nghệ sĩ đa năng, đa tài, đa diện, một Renaissance man với tất cả những ý nghĩa ước lệ của cụm từ; nghệ thuật nào ông cũng tha thiết muốn kết hợp trong cuộc phối ngẫu tinh diệu và chung thuỷ theo đuổi nó cho đến mức điểm tới hạn của cuộc hành trình. Lòng yêu nghệ thuật của ông là tuyệt đối. Ông chân thành với nó như một tín đồ ngoan đạo và ông dốc toàn bộ tâm tư, trí lực, tài năng mình vào đấy. Khối óc và con tim, ông dành cả cho nghệ thuật. Sự toàn nguyên của một nghệ sĩ chân chính hiện hữu trong mỗi nghệ phẩm ông cống hiến cuộc đời, cho dù đó là khúc giao hưởng kì vĩ hay một bức ảnh cỏn con ông chụp bắt qua ống kính trong giây phút bất ngờ linh diệu nhất. Chính sự xác tín tiềm ẩn sâu xa trong tâm tưởng, một niềm tin chắc nịch, chẳng gì có thể lay chuyển, biến cải nổi, đã giúp ông bỏ ra cả đời người theo đuổi nghệ thuật, ngay cả trong những cảnh huống khó khăn, ngặt nghèo.
Ca sĩ hát với dàn giao hưởng: Đổi món hay “hồn ai nấy giữ”?
Minh Thi
28.10.2011
Tuy ở ta chưa có nhiều khán thính giả của nhạc giao hưởng, song nhiều ca sĩ thích đưa cả dàn nhạc thính phòng, hoặc dàn dây vào liveshow hay album của mình.
Sự kết hợp này giúp nhiều người tự phong mình nâng đẳng cấp, hoặc làm sang dòng nhạc theo đuổi. Cũng có người cho rằng đó là sự kết hợp tuỳ hứng, “hồn ai nấy giữ”, chứ không mấy ăn nhập giữa giọng hát và dàn nhạc.
Ngọc Tuyền và Đức Tuấn trình diễn cùng Dàn nhạc Nhà hát Giao hưởng vũ kịch TPHCM.
Người Từ Trăm Năm Về Phai Tóc Nhuộm
Huyền Chiêu
14.7.2011
Anh K thương mến,
Ra giêng, trời thật đẹp. Hôm rằm, một trận mưa rào đổ xuống tầm tã. Sau cơn mưa, nắng trong và ấm, đồng ruộng xanh hơn và gió đượm hương xuân thơm ngát.
Các con trai em đã lần lượt chào mẹ để về nơi chúng làm việc. Chồng em, theo lời rủ rê của một anh học trò cũ, đang chu du một nơi nào đó ở tận miền đồng bằng sông Cửu Long.
Ở nhà một mình rảnh rỗi, em đọc lại mấy quyển sách cũ và em cũng vừa mới xem xong đĩa hình chương trình nhạc của Phạm Duy diễn ở Sài Gòn.
Theo lời anh thì Phạm Duy đã không còn uy tín ở Hải ngoại. Ông bị mang danh là “Ông già hư hỏng“. Tiểu sử của ông có quá nhiều vết mờ không cách nào tẩy xóa được
Đi Xem Dàn Nhạc Giao Hưởng Việt Nam
Nguyễn Thị Hải Hà
25.10.2011
Chủ Nhật 23 tháng Mười là một ngày chớm thu se se lạnh. Chúng tôi, tôi và phu quân, vào New York xem buổi trình diễn của Đoàn Giao Hưởng Quốc Gia Việt Nam (The Vietnam National Symphony Orchestra) ở Carnegie Hall bắt đầu vào lúc hai giờ chiều. Chúng tôi biết được buổi trình diễn này là nhờ mẩu tin đăng trên trang mạng vanchuongviet.org.
Đề xuất đưa dân ca vào học đường
Lam Điền
26.10.2011
TT – Hội thảo khoa học Công tác bảo tồn và phát huy dân ca Nam bộ do Nhà hát Ca múa nhạc dân tộc Bông Sen – Sở VH-TT&DL TP.HCM tổ chức sáng 25-10 vừa điểm lại những nhu cầu cần thiết phải bảo tồn loại hình văn hóa dân tộc này, thông qua tham luận của các chuyên gia, giáo sư, tiến sĩ và nhà quản lý.
Giáo sư Trần Văn Khê khái quát tầm quan trọng của dân ca bằng một hình ảnh: dân ca gắn với con người từ sơ sinh cho đến khi trở về cát bụi. Đó là khúc hát ru, những câu hò trong lao động, yêu đương, cả khúc hát của những ông thầy trị bệnh, và khi về chín suối thì hò đưa linh. Dân ca có nhiều chức năng, gắn nhiều với lao động sản xuất, dân ca ra đời không vì mục đích nghệ thuật, nhưng trong kho tàng dân ca lại có nhiều câu rất hay, giá trị nghệ thuật cao và có tính giáo dục.
Ca sĩ Duyên Huyền: Chỉ chọn opera dù chưa… gặp thời
Ngọc Minh
25.11.2011
(TT&VH) – Trong đêm nhạc Toyota Classics 2011 sẽ diễn ra vào 20 giờ ngày 3/11 tại Nhà hát TP. HCM, cùng với sự trở lại của Dàn nhạc Giao hưởng Đông Bắc Đức, sự xuất hiện của cặp song tấu piano và violon Pamela Tan Nicholson, Vasko Vassilev, chương trình sẽ giới thiệu tới công chúng giọng soprano triển vọng của Việt Nam, ca sĩ Duyên Huyền.
Không nổi đình đám như khi thành danh ở Sao Mai, hay Sao Mai – Điểm hẹn, cái tên Duyên Huyền với giải Nhì cuộc thi hát Thính phòng nhạc kịch toàn quốc đủ để nhắc công chúng nhớ khi cô sẽ là nghệ sĩ duy nhất của Việt Nam tham gia Toyota Classics 2011.
1. Trong những năm đầu học tại Học viện Âm nhạc Quốc gia, Duyên Huyền không phải là một gương mặt quá nổi bật từ sắc vóc đến giọng hát. Thời gian đầu, việc học của Huyền còn khá vất vả với những lời chê nhiều hơn khen. Điều đó khiến cô có những lúc cảm thấy mất niềm tin ở bản thân song với tinh thần quyết tâm và nỗ lực không ngừng trong học tập, Huyền bật lên trong mắt thầy cô và bạn bè.
Nhóm hát khởi sắc
Thùy Trang
25.10.2011
Năm 2011 đánh dấu sự sôi động trở lại của nhóm hát. Trong đó có những nhóm cũ quay lại và nhiều nhóm mới xuất hiện. Mỗi nhóm hát mang một sắc màu riêng, một phong cách âm nhạc riêng và theo một con đường riêng đã tạo nên một bức tranh tổng thể vừa phong phú, đa dạng để phục vụ nhiều thị hiếu khác nhau của công chúng yêu nhạc.
“Chuẩn không cần chỉnh”
Đó là nhận xét mà công chúng yêu nhạc cũng như giới chuyên môn ưu ái dành tặng cho nhóm hát Artista gồm 3 chàng trai đang theo đuổi phong cách opera pop. Con đường đi của Artista mang nhiều nét khác biệt so với nhiều nhóm hát khác trên thị trường âm nhạc hiện nay khi họ đang xây dựng phong cách âm nhạc giống như ban nhạc Il Divo nổi tiếng thế giới.
Vĩnh Biệt Edmundo Ros
22.10.2011
|
| Edmundo Ros giới thiệu nhạc châu Mỹ Latin tới khán giả Anh |
Edmundo Ros, người có công phổ biến nhạc châu Mỹ Latin qua Anh, đã qua đời thọ 100 tuổi.
Cái chết của ông được xác nhận bởi Grand Order của Water Rats, một tổ chức từ thiện trong giới showbiz.
Tổng Thư Ký John Adrian nói: “Ông qua đời một cách bình yên ở nhà riêng bên Tây Ban Nha, chỉ hai tháng trước ngày sinh nhật thứ 101.
Ros được ban tặng huy chương OBE trong dịp Tết Dương Lịch năm 2000 vì công lao phục vụ trong ngành giải trí.
Thành công của điệu Rumba hoàng gia
Theo trang web chính thức của Edmundo Ros thì ông sinh vào tháng 12 năm 1910 ở Trinidad.
Khán giả Sài Gòn đã bội thực?
Phạm Vi
24.10.2011
Chương trình Cầm tay mùa hè bán vé tại Sài Gòn khó khăn hơn Hà Nội rất nhiều. Liveshow của Lê Cát Trọng Lý bán hết vé trong vòng 24 giờ tại Hà Nội, trong khi ở TP.HCM cả tuần mới bán được 80% vé. Các chương trình được đầu tư kỹ lưỡng như Không gian âm nhạc, Music on the Roof, mới nhất là Maison Sens với giá vé cao nhất lên đến 3 triệu đồng tại Hà Nội vẫn hút khách, trong khi đỏ mắt vẫn không kiếm ra một chương trình tử tế tại Sài Gòn!
Nhiều khán giả TP.HCM mua vé ra Hà Nội để xem chương trình Đốt lên thành lửa tại Không gian âm nhạc. Ảnh: Jundat
Nông thôn “đói” nhạc
Anh Tuấn – Lê Tâm
24.10.2011
Nhà nghiên cứu mỹ thuật Phan Cẩm Thượng nói, ông lo lắng cho đời sống văn hóa tinh thần ở nông thôn hiện nay khi bóng dáng các đoàn chiếu phim, diễn kịch đã vắng lặng từ lâu.
Ở nông thôn, người ta hát những bài hát chẳng “đồng quê” chút nào. Thật lạ kỳ khi cái nôi của dân ca, dân nhạc màu mỡ tươi tốt bao đời giờ lại hoang hóa đến vậy.
Một thế giới khác
Đêm bên kia sông Cầu, Bắc Ninh vẫn nhộn nhịp với các hoạt động giải trí sôi động của những cư dân thành phố trẻ. Tối đó, ngôi sao ca nhạc Đan Trường về diễn ở sân vận động Cầu Gỗ, tiếng loa đài quảng cáo chát chúa suốt cả mấy ngày trước.
Đêm ở bên này sông Cầu, làng Thổ Hà (Vân Hà, Việt Yên, Bắc Giang) chìm dần vào yên tĩnh, chỉ vọng lên tiếng loa đài của một đám thanh niên hát karaoke trong một đám cưới ở đầu làng. Năm đầu tiên của thế kỷ XXI, vậy mà các cậu trai mới lớn tuổi 19, 20 vẫn cầm micro hát những bài ca ảo não cách đó nhiều thập kỷ: “Ai cho tôi tình yêu, của ngày thơ ngày mộng. Tôi xin dâng vòng tay mở rộng. Và đón người đi vào tim tôi...”.
Xin đừng cẩu thả với di sản
Bạch Viên
24.10.2011
(TT&VH Cuối tuần) – Liên hoan Ca trù năm nay (từ 13 đến 16/10 tại Hà Nội) có nhiều chuyện lạ. Không hiếm “đào nương” chẳng biết gõ phách, hát xướng lạc điệu, vô nhịp, vô lối, “kép” không lên nổi dây đàn chuẩn xác, nhầm lẫn cả làn điệu… Bên cạnh những tiết mục thật sự chất lượng, một vài “hạt sạn” to đùng vẫn nằm trong danh sách đoạt giải (!?). Hậu quả không chỉ là sự đau lòng của những người bảo tồn di sản, mà còn tạo sự ngộ nhận cho lượng lớn khán giả về giá trị của báu vật ca trù.
Học chưa đầy một tuần đã… đi thi
Sân khấu tối lại, giọng MC lanh lảnh thốt lên “sau đây là phần dự thi của Câu lạc bộ Nghệ thuật dân gian truyền thống Việt Nam – Hà Nội”, một đoàn xúng xính áo dài đủ màu bước ra. Cũng có đàn đáy, cũng có phách, cũng có trống chầu, nhưng lấp ló sau cánh gà còn có một chân đàn bầu, đàn nguyệt “yểm trợ“. Khán giả (phần lớn là thí sinh dự thi ca trù) tò mò… Quả nhiên, sau tiết mục múa sinh tiền (vốn rất phổ biến của các đội nữ quan tế đình hiện nay), bài Hát giai của một đào nương đứng tuổi bắt đầu nhen lên một vài tiếng cười rinh rích. Hóa ra, trong cả bài hát, đào gõ phách lủng củng, hát thường mất nhịp.
Khúc “Khải Hoàn” Của Chế Linh Và Nhạc Vàng Nhạc Sến
Nguyễn Hằng
22.10.2011
30 năm xa cách, giờ ở cái tuổi 69, giọng ca vàng dòng nhạc boléro vẫn chinh phục khán giả bằng phong cách “xưa cũ” với mái tóc xoăn, những bộ vest rộng, lối nói chuyện chân tình và hát live hơn 20 ca khúc. Từ Thói đời, Con đường mang tên em, Đêm đông tới Thành phố buồn, Mười năm tình cũ, Một lần cuối, Linh hồn tượng đá, Xin yêu tôi bằng cả tình người…
200 năm ngày sinh Franz Liszt – Cuộc đời đầy mâu thuẫn
Việt Lâm
23.10.2011
(TT&VH) – Franz Liszt là nhà soạn nhạc, nghệ sĩ piano bậc thầy, một trong những nghệ sĩ vĩ đại nhất thế kỷ 19. Những ngón tay như “nhảy nhót” trên phím đàn, ông đã chinh phục châu Âu với những màn trình diễn của mình. Ông được hàng triệu thiếu nữ ngưỡng mộ, nhưng lại chưa một lần kết hôn. Cuộc đời của Liszt đầy những mâu thuẫn. Tròn 200 năm ngày sinh của ông (22/10/1811 – 22/10/2011), nhiều câu chuyện về Liszt lại nổi lên.
Franz Liszt chào đời ở thị trấn Raiding, Hungary, trong một gia đình có cha mang dòng máu Đức, còn mẹ là người Hungary. Vì vậy mà trong ngôi nhà nơi ông sinh ra có 2 tấm thẻ của Hội Văn học Nghệ thuật Ödenburger trao tặng, một được viết bằng tiếng Hungary và một bằng tiếng Đức.
Không được giới phê bình Đức “tán thưởng”
Cha ông là một nghệ sĩ piano nghiệp dư đầy đam mê. “Mọi sự thất vọng của người cha đã được đền bù trong sự nghiệp của Liszt. Mặc dù là một đứa trẻ ốm yếu, nhưng Liszt đã thực hiện một cách trọn vẹn mọi thứ mà người cha đã chất nặng lên ông” – đó là nhận định của Nike Wagner, người sáng lập ra Liên hoan Pelerinages thường niên ở Wemar, sự kiện tôn vinh Liszt, và là chắt của nhà soạn nhạc Richard Wagner.
Người con gái trong tranh, là tranh vẽ hay là em?
Rong Ca
12.10.2006
{showalbum 537}
Đã lạc quan hơn. Một cú điện thoại từ ngoải văng tục vào toàn sâu bọ ngọ nguậy, chim chết, cây đổ vào đầu… & vài câu khích lệ, nói chung mình cũng chỉ cần bấy nhiêu là đủ. Cộng thêm CD này, sự khích hích đúng lúc của gã đồng nghiệp “già” ngồi cách cái cột xanh xanh giữa phòng: “nghe mà tìm sự bình lặng em ạ“. Bài vở lại được delay thêm vài ngày (thanks bạn hiền). Hứng khởi, rít vài hơi thuốc, up luôn lên đây CD này
Trắng đêm đốt thuốc vàng mắt…
Nhạc Pháp lời Việt : bộ sưu tập cuối cùng của Alain Barrière
Tuấn Thảo
22.10.2011
Trong làng nhạc Pháp, ca sĩ Alain Barrière là một trong những tác giả có hàng loạt ca khúc được chuyển dịch sang nhiều thứ tiếng, kể cả tiếng Việt. Mùa thu năm nay đánh dấu 50 năm sự nghiệp ca hát của ông với việc phát hành một tuyển tập gồm 53 bản nhạc ghi âm trên 4 cuộn CD, trong đó có 6 bài chưa từng được phát hành.
Tên thật là Alain Bellec, ông sinh năm 1935 ở vùng Bretagne trong một gia đình thương gia chuyên ngành buôn hải sản. Tuy học giỏi, nhưng do ông hơi cứng đầu, khó bảo nên gia đình mới cho ông vào trường nội trú. Tốt nghiệp bằng kỹ sư vào năm 25 tuổi, ông không trở về nguyên quán mà lại dọn nhà lên thủ đô để sinh sống.
Nhạc sĩ Đăng Khánh
Vũ Hoàng, phóng viên RFA
2011-10-21
Chương trình ANCT do Vũ Hoàng phụ trách giới thiệu đến quí vị một số tác phẩm của nhạc sĩ Đăng Khánh.
Nhạc sĩ Đăng Khánh – Hình do NS gửi RFA
Niềm đam mê âm nhạc
Vũ Hoàng: Xin chào nhạc sĩ Đăng Khánh. Trước hết cám ơn ông đã dành thời gian cho buổi trò chuyện ngày hôm nay. Vũ Hoàng được biết đến nhạc của ông khá lâu nhưng hôm nay mới được trao đổi trực tiếp với ông, thì xin nhạc sĩ có thể giới thiệu đôi chút con đường đến với âm nhạc của ông được không ạ?
Bom tấn, Bom xịt và Bom liều…
Trung Kiên
22.11.2011
(2Sao) – Liên tục tung ra những MV được dán mác bạc trăm bạc tỷ, nhưng kết quả vẫn chỉ dừng lại ở mức khiêm tốn, liệu ca sĩ V-Pop đang loay hoay với những gì?
Bom tấn hay bom xịt ?
Ngày nay, nhắc đến chuyện làm MV thì khán giả không lạ gì trước khả năng xài sang của ca sĩ, từ hàng trăm triệu cho đến hàng tỷ đồng, sử dụng ekip nước ngoài, kỷ xảo Hollywood… Tất thảy đều được V-Pop đầu tư thực hiện tối đa. Dĩ nhiên ngôi sao nào cũng biết cách đánh trống khua chiêng hết cỡ cho sản phẩm của mình, lẽ đương nhiên PR không hề là chuyện sai trái, nhưng lắm khi nó lại trở thành trò bơm vá đầy lố bịch.
Có lần cả thị trường đã phải nháo nhào về việc cô ca sĩ nọ tuyên bố làm clip 50.000USD, tương đương cả tỷ đồng. Dĩ nhiên với một con số thuộc hàng khủng như thế thì bất kỳ ai cũng phải tò mò xem cô sẽ tiêu pha ra sao cho một cái clip ca nhạc dài không quá 5 phút. Nhưng rồi một tháng, hai tháng và nhiều tháng sau đó người ta chờ mãi cũng chẳng thấy siêu clip ra lò, trái ngược hẳn với thái độ đùng đùng lên báo khoe khoang liên tục trước đây, dự án “bom tấn” của nàng ca sĩ bổng xì hơi trong chớp mắt.
Nguyễn Ngọc Ngạn kể chuyện làm MC
Ðức Tuấn/Người Việt
19.10.2011
LTS: Nhắc đến Trung Tâm Thúy Nga chắc chắn bạn sẽ không thể nào quên được tên tuổi của nhà văn Nguyễn Ngọc Ngạn. Ông bắt đầu cộng tác với Trung Tâm Thúy Nga từ tác phẩm Thúy Nga Paris số 17, trong số báo này, nhật báo Người Việt muốn được trân trọng gửi đến quý độc giả phần phỏng vấn ngắn xoay quanh vấn đề dẫn chương trình của ông, do phóng viên Ðức Tuấn thực hiện.
Ðức Tuấn (NV): Thường trước khi một chương trình thu hình của Trung Tâm Thúy Nga, thì phải mất bao lâu để ông chuẩn bị cho phần dẫn chương trình của mình? Hay ông phải đọc bao nhiêu cuốn sách hoặc tìm tòi ở đâu những kiến thức ông nói trong chương trình?
Nhà văn Nguyễn Ngọc Ngạn, MC lâu năm của Trung Tâm Thúy Nga. (Hình: Dan Huynh/Người Việt)
ColdPlay và Rihanna dính nghi án đạo nhạc Trần Tiến
19.10.2011
Cộng đồng mạnh yêu nhạc đang xôn xao bàn luận về sự giống nhau giữa bản Princess of China của Coldplay với Ra ngõ tụng kinh (Trần Tiến) do Hà Trần thể hiện. Nhiều ý kiến cho rằng Coldplay đạo nhạc Việt khi tác phẩm của họ ra đời sau tác phẩm của Trần Tiến đến 2 năm.
Nghi án Coldplay đạo nhạc của Hà Trần được đặt ra vì Ra ngõ tụng kinh được diva thứ 4 của nhạc Việt hát trong album của nhạc sĩ Trần Tiến và được cho ra mắt năm 2008. Album này được hòa âm tại Mỹ, rất được chú ý tại Việt Nam với sự cộng tác của Hòa Trần, Tùng Dương. Trong khi đó, Princess of China của Cold Play được phát hành trong album Mylo Xyloto phát hành vào tháng 10/2011. Bản nhạc Princess có phần hòa giọng của Rihanna. Khi nghe hai bản nhạc này, người ta thấy hai đoạn intro hoàn toàn giống nhau.
Trên các diễn đàn âm nhạc quốc tế, có rất nhiều bình luận xung quanh hiện tượng này. Trên trang ATRL có đến 4 trang bình luận của cộng đồng mạng về sự giống nhau của hai bản nhạc và liệu Coldplay có đạo tác phẩm của Trần Tiến hay không. Trong khi một số người cho rằng đây thực sự là một vấn đề nghiêm trọng và tỏ ra ngạc nhiên thì một số khác lại cho rằng đây là chuyện hoàn toàn bình thường. Nhiều người cho rằng sự giống nhau trong hai bản nhạc này không làm cho họ mất đi sự yêu mến bản nhạc. Một số khác lại ví Hà Trần như là Bjork của Việt Nam.
Trần Thu Hà trình bày Ra ngõ tụng kinh
Trên các website của Việt Nam, cộng động mạng cũng đưa hai bản nhạc ra so sánh và có vẻ bức xúc. Đa số các nhận xét đều cho rằng Princess of China giống đến một cách kinh ngạc Ra ngõ tụng kinh của Trần Tiến với bản phối năm 2008 được thể hiện qua giọng hát của Hà Trần. Không chỉ giống đoạn Intro mà giống luôn cả đoạn điệp khúc. Serafina bình luận: “Hơi bị khó tin nhưng nhạc giống nhau cả bài luôn. Tôi nghĩ Trần Tiến đã bị đạo nhạc”. Nhiều fan của Coldplay tỏ ra thất vọng về điều này. Họ cho rằng, với sự kiện này, Cold Play và Rihanna sẽ bị giảm một lượng fan đáng kể.
Cold Play và Rihanna – Princess of China
Một số độc giả Việt Nam thì đặt câu hỏi liệu có nên đưa vụ việc này ra pháp luật và kiện tụng hay không. Lý do được đặt ra không chỉ đòi lại công bằng cho âm nhạc Việt Nam mà còn từ đó, âm nhạc Việt Nam được biết đến nhiều hơn trên thị trường thế giới. Tất nhiên, một số ý kiến cũng cho rằng, nếu đưa vụ này ra kiện tụng phải rất thận trọng.
Cũng với sự việc này, một số độc giả không lấy làm lạ hay sốt sắng. Họ nhận định dù có đạo nhạc hay không thì cả hai bản nhạc Ra ngõ tụng kinh và Princess of China đều rất đáng yêu. Sự kiện này không thể ảnh hưởng đến tình yêu của họ đối với Coldplay và Rihanna.
Thận trọng hơn, một số độc giả lại tỏ ra nghi ngờ hai bản phối này đều đạo chung ở một chỗ nào đó. Sản phẩm của Hà Trần và của Coldplay hát chung Rihanna đều sản xuất ở Mỹ. Và nghi vấn trên cũng có thể có cơ sở. Ở đây, cần phân biệt rõ là đạo bản phối hay tác phẩm, giai điệu. Với trường hợp này, chỉ nên hiểu là hai bản phối giống nhau.
Thông thường, chúng ta vẫn rất khắt khe với các tác phẩm âm nhạc Việt Nam có nghi án đạo nhạc thế giới. Tuy nhiên, rất ít khi vấn đề đặt ngược lại. Trước đây, ca khúc Vầng trăng khóc của Nguyễn Văn Chung cũng có rất nhiều phiên bản quốc tế đến từ Campuchia, Lào, Thái Lan… Việc bảo vệ tác quyền của các tác giả Việt Nam đã từng được đặt ra. Với trường hợp của Ra ngõ tụng kinh, chưa biết các tác giả sẽ xử lý thế nào và phản ứng ra sao.
Theo VTC
Theo http://chaobuoisang.net/coldplay-va-rihanna-dinh-nghi-an-dao-nhac-tran-tien-694457.htm
Nguyễn Ánh 9 – “Tiếng dương cầm lặng lẽ”
Khiêm Nhu
19.10.2011
(Nguoiduatin.vn) – 40 năm sống với cây đàn dương cầm, 40 ca khúc để đời, không những thế, NS Nguyễn Ánh 9 đã định hướng, nâng đỡ cho bao ca sỹ thành danh. Ở tuổi thất thập cổ lai hy, người nghệ sỹ này vẫn không ngừng khôn nguôi sự “Cô đơn, bơ vơ” trong “Tiếng hát lạc loài” .
“Âm nhạc như người tình”
Từ lâu, tôi hình dung nhạc sỹ Nguyễn Ánh 9 hiền từ, nghiêm khắc và khoan thai với chiếc đàn piano. Trong cách nói chuyện của ông tôi tìm thấy một sự thân mật, dí dỏm, ưu tư của người nghệ sỹ âm thầm. Thỉnh thoảng, ông dừng lại, uống một ngụm cà phê đen, hút một hơi thuốc lá rồi trầm tư.
Ông nhìn cây đàn piano của quán cà phê, nơi ông chơi nhạc vào buổi tối, hồi tưởng thuở thiếu thời: “Ngay từ nhỏ, tôi đã mê âm nhạc, ngày nào cũng lấy đàn ra tập luyện. Mặc cho ba mẹ cấm đoán, cứ sáng đi học, trưa về nhà, hễ rảnh là lôi đàn ra đánh” .
Với quan niệm “xướng ca vô loài”, hai cụ thân sinh của ông quyết định “nhốt” cậu con trai Nguyễn Đình Ánh (tên khai sinh của nhạc sỹ Nguyễn Ánh 9-PV) vào trường nội trú. Nhưng không ngờ trong trường nội trú có một cây đàn. Chờ các thầy chơi xong, cậu Ánh lại tranh thủ “luyện công”, được tí nào hay tí đó. Lần này quả là hết cách. Vì càng ngày cậu đam mê âm nhạc, và yêu… cây đàn nhiều hơn. Hai cụ lại “tống cổ” cậu con trai của mình xuống Đà Lạt, chẳng ai quen thân, chẳng có cây đàn nào chắc và sẽ tách con mình ra khỏi âm nhạc. Như chết đuối vớ được cây cọc, ở trường có một cây piano cũ không dùng đến. Thế là, ngày ngày người nhạc sỹ tương lai này lại vùi đầu vào đàn.
Lần chuyển trường này không ngờ là định mệnh âm nhạc của nghệ sỹ Nguyễn Ánh 9 sau này. “Những lúc không có đàn, để khỏi nhớ, tôi vẽ các phím đàn trên bìa carton. Rồi tẩn mẩn đánh đàn suông”, ông nói. Quả thật, gia đình cấm cản, hoàn cảnh khó khăn, cơm áo chật vật, … chẳng thể ngăn trở người nhạc sỹ này đến với âm nhạc.
Ông bồi hồi nhớ lại thầy mình, cố nhạc sỹ Hoàng Nguyên: “Vào thời đó, nhạc sỹ Hoàng Nguyên dẫn dắt nhóm Tuổi Xanh, và tôi “đi theo” thầy, xin đệm đàn mandoline. Thầy Hoàng Nguyên dạy cho tôi nhạc lý rất kỹ lưỡng. Đến bây giờ tôi vẫn không thể nào quên lời thầy dạy. Thầy nói, học nhạc là phải chịu khó. Vì nhạc lý không khó, và ai cũng có thể học được. Khó mà dễ, khó với người lười biếng, dễ với người kiên trì. Từ đó, ngày nào tôi cũng ngồi vào đàn. Không đàn một ngày là tay cứ cứng đơ ra. âm nhạc như người tình, mình không say mê là nó bỏ mình trước”.
Những ca khúc nổi danh cùng tình nghệ sỹ
Khi được hỏi nhạc phẩm đầu tay ra đời như thế nào, ông xúc động, kể: “Trong một chuyến đi Nhật Bản, khi Khánh Ly hỏi: “Còn thương nó không bạn?”, tức người yêu cũ của nhạc sỹ. Sẵn có cây đàn guitar, ông hát lên “Không. Không. Tôi không còn, tôi không còn yêu em nữa, …”. Thế là nhạc phẩm “Không” ra đời. Ông bảo, bài hát này được Elvis Phương hát rất nhiều ở vũ trường, quán bar thời đó. Vì Elvis huýt gió rất hay, nên bài hát xen lẫn tiếng huýt gió như thế, thanh niên mê lắm.
Sau đó, ông viết “Ai đưa em về”, “Chia phôi”, “Lời cuối cho em” (bài này tặng riêng cho Elvis Phương sau khi vợ danh ca này mất) và một số ca khúc khác. Đó cũng là những ca khúc gắn liền với tên tuổi của giọng ca này.
Tiếng đàn Nguyễn Ánh 9 được biết đến chẳng kém gì nhạc của ông. Ông đã từng đệm đàn cho rất nhiều danh ca từ thế hệ này đến thế hệ khác, như Thái Thanh, Ý Lan, Khánh Ly, Ánh Tuyết, Cẩm Vân, Lệ Thu, Tuấn Ngọc, Khánh Hà, … Người ta quen gọi ông với danh từ “Tiếng dương cầm lặng lẽ” là vậy. Với ông, “đệm cho một ca sỹ nghiệp dư nhưng hát bằng cả tấm lòng còn hơn đệm cho một ngôi sao hát mà chỉ… để hát.”
Như chợt nhớ về một ca sỹ nào đã từng gắn bó với mình, lúc này nghệ sỹ dương cầm tài hoa xuống giọng: “Tôi đã đệm đàn cho rất nhiều ca sỹ. Khi đã thành cặp bài trùng thì không thể tách rời nhau, cứ như hai người dựa vào nhau để sống. Nhạc công và ca sỹ luôn tìm thấy sự đồng điệu, đồng cảm, như điện cực dương và điện cực âm hút nhau. Thậm chí, tình nghệ sỹ là một sự cộng sinh. Và đã có nhiều cuộc chia ly như thế, khi không còn nhau nữa, người nghệ sỹ cảm thấy cô đơn vô cùng” .
Với ông, nỗi cô đơn đến với người nghệ sỹ, không phải là sự lẻ loi một mình, mà giữa lúc đông người, giữa đường phố nhộn nhịp, mình vẫn thấy không có điểm dựa, không tìm thấy một điều gì bám víu. Bài hát “Cô đơn”, rất nhiều người nghĩ đó là bài hát viết về một cuộc tình không trọn vẹn, nhưng ít ai nghĩ, đó là nỗi lòng của người nghệ sỹ, của tình nghệ sỹ dành cho nhau. Đó là cảm giác “Cô đơn, bơ vơ, tiếng hát lạc loài” (câu kết bài hát “Cô đơn“).
Phóng viên dè dặt hỏi về hơi hướng Tự Lực Văn Đoàn trong sáng tác của ông, ông gật đầu, sôi nổi: Từ nhỏ, ông đã mê thơ và đọc thơ cũng rất nhiều, nhất là Huy Cận, Thế Lữ, Lưu Trọng Lư … Nhạc thời đó không giống như bây giờ, mỗi bài hát đã là một bài thơ, đẹp từng chữ, trau chuốt từng âm tiết. Lời nhạc phải đẹp như bức tranh, phải giàu hình ảnh, nào là biện pháp tu từ, tiết chế câu chữ, như pha màu trong hội họa vậy”.
Hơn nữa, ông rất khiêm tốn và ngưỡng mộ trước những nhạc sỹ như: Đoàn Chuẩn, Văn Cao. Ông gọi các bậc tiền bối như Văn Cao, Đoàn Chuẩn là “Thầy” dù chưa học ở “Thầy” một ngày nào. “Thế mà, tôi chỉ được gặp nhạc sỹ Văn Cao … 2 lần tại Sài Gòn. Chưa được bắt tay, chỉ ngắm nhìn thôi. Đó là lần nhạc sỹ Văn Cao vào Sài Gòn nói chuyện với Trịnh Công Sơn, Trần Long ẩn, Phạm Trọng Cầu, Từ Huy, Tôn Thất Lập, … Còn với nhạc sỹ Đoàn Chuẩn cũng vậy. Đến bây giờ tôi vẫn tiếc. Vì mãi đến năm 2002, tôi mới được ra Hà Nội lần đầu tiên. Lúc đó nhạc sỹ Đoàn Chuẩn đang lâm bệnh. Tôi đi “ké” với Ánh Tuyết làm chương trình “Mùa xuân đầu tiên” đấy chứ”, ông hồi tưởng.
Bổn phận và sự nâng đỡ
Cuộc đời nghệ sỹ của Nguyễn Ánh 9 đã trải qua vô vàn thăng trầm. Ông đúc kết: “Tôi đã từng bị… đuổi ra khỏi nhà… Để kiếm được miếng cơm manh áo, chốn nghỉ ngơi, tập dượt … phải trầy vi tróc vảy lắm. Nhưng đó là số phận, bây giờ cuộc sống ổn định rồi, xung quanh mình lại có rất nhiều người yêu mến. Nhiều người nói tôi là người có hậu. Chẳng sai chút nào”.
Ông bảo: “Nâng đỡ những người làm nghệ thuật là bổn phận của mình. Các ca sỹ ở 5 dòng kẻ, Bích Hiền, Diệu Hiền, Đức Tuấn, … đứa nào cũng gọi tôi là bố. Không giúp được vật chất, thì giúp chúng về tinh thần”.
Ông đem điện thoại khoe ảnh các cô con gái: “5 Dòng Kẻ chụp chung với tôi tại quán ăn của Thùy Linh đó. Lần đầu tiên gặp chúng nó, đứa nào cũng gầy gò, ăn mặc thì … luộm thuộm, nhưng khi hát “Tình khúc chiều mưa” thì tôi quên đi mọi chuyện. Chưa bao giờ được nghe ai hát bài đó hay như vậy. Sau buổi diễn, tôi tặng cho mỗi đứa một món quà để động viên chúng. Ngay cả khi Giáng Son về Hà Nội, giúp được gì thì giúp, ít nhất là mặt tinh thần… không chúng nó lại tỵ nhau, bảo tôi… thiên vị!” (nhạc sỹ cười).
Tình khúc chiều mưa, 5 Dòng Kẻ trình bày
Với học trò Đức Tuấn, ông nhận xét: “Đức Tuấn cũng như các ca sỹ trẻ khác, ban đầu chưa có định hướng, cứ luẩn quẩn không có lối đi, không có người dìu dắt. Thấy Đức Tuấn có một giọng hát tốt, có nội lực, tôi với Ánh Tuyết khuyên nhủ. Rồi Đức Tuấn đã thành danh. Tôi mừng lắm. Thỉnh thoảng nó lại gọi điện hỏi thăm bố, mời bố đi ăn… “.
Khiêm Nhu
Tác giả ‘Tạp Ghi Quỳnh Giao’: ‘Biết điều gì thì viết điều đó’
Ngọc Lan/Người Việt
18.10.2011
LTS. “Tạp Ghi” là tên tập sách của người phụ trách mục “Tạp Ghi Quỳnh Giao” trên nhật báo Người Việt, sẽ ra mắt độc giả vào lúc 2 giờ chiều Chủ Nhật, 23 Tháng Mười, tại hội trường nhật báo Người Việt, 14771 Moran St., Westminster, CA 92683. Tác giả Quỳnh Giao tên thật là Công Tằng Tôn Nữ Ðoan Trang, sinh quán tại Vĩ Dạ, Huế. Bà bắt đầu sự nghiệp ca hát khi lên 7 tuổi với tên Ðoan Trang và với nghệ danh Quỳnh Giao từ năm 15 tuổi. Sau năm 1975, Quỳnh Giao tiếp tục sự nghiệp ca hát và dạy nhạc tại Hoa Kỳ. Năm 1986, bà bắt đầu viết tùy bút, tiểu luận và truyện ngắn cho một số tạp chí văn học ở hải ngoại. Từ năm 2005, Quỳnh Giao giữ mục Tạp Ghi hằng tuần cho nhật báo Người Việt. Nhân dịp ra mắt “Tạp Ghi,” nhật báo Người Việt có cuộc phỏng vấn cùng nữ tác giả này, do phóng viên Ngọc Lan thực hiện.
Tác giả Quỳnh Giao cùng tập sách “Tạp Ghi Quỳnh Giao” sẽ ra mắt độc giả vào chiều Chủ Nhật, 23 Tháng Mười. (Hình: Dan Huynh/Người Việt)
Riccardo, trái tim sư tử
James Bone
22.3.2011
Riccardo Muti, nguyên xếp của nhà hát opera La Scala, kể chuyện ông dùng cây baton để điều khiển Berlusconi.
Ricardo Muti kể lại giây phút khi tất cả khán giả trong nhà hát opera ở Rome đứng dậy đồng loạt để tham dự vô cái encore, bài hát “Bài Đồng Ca Của Những Người Nô Lệ Do Thái“. Đối với một nhạc trưởng, người từng là giám đốc nghệ thuật của nhà hát opera La Scala, Milan, trong 19 năm trời, và nay là nhạc trưởng của dàn nhạc nổi tiếng Chicago Symphony Orchestra, người vừa mới thắng hai giải Grammy và 1 triệu đô của giải Birgit Nilsson, thì đó thật là một lời khen ngợi cao quí.
Một Đêm Nhạc Ấm Áp với Nghệ Sĩ Nguyễn Đức Đạt
Nguyễn Kim Tiến
16.10.2011
Dường như mùa thu luôn cho chúng ta cảm giác bồng bềnh và mơ mộng. Trời đất rưng rưng trong từng cơn gió và lãng đãng theo từng sợi nắng nhẹ vương. Bầu trời mát dịu và nồng nàn với màu vàng thẳm của lá thu bay. Trong không khí dịu êm của trời thu, hình như chúng ta cũng thích tâm tình cùng nhau qua tiếng nhạc lời ca. Phải chăng đó là khoảnh khắc lòng ta chùng xuống ở một cung bậc mượt mà vừa đủ để cảm nhận những điều yêu quí nhất!
Giảng đường Thánh Jean d’Arc của trường Đại Học Công Giáo Saint Catherine tại thành phố Saint Paul, Minnesota đã được chọn làm nơi chia sẻ những rung động với từng nốt nhạc trong không khí mát mẻ và hiền dịu của trời thu vào đêm thứ bảy, 15 tháng 10 vừa qua. Phải nói là tôi đã may mắn tham dự đêm nhạc thính phòng này, một đêm thật tình cảm và ý nghĩa.
Nhạc trưởng Riccardo Muti được giải thưởng Birgit Nilsson
Louise Nordstrom, Associated Press
14.10.2011
Khi còn là một nhạc trưởng trẻ, Riccardo Muti để đồng hồ báo thức dậy thật sớm và đáp chuyến xe lửa dài 3 giờ đồng hồ từ Florence tới Rome để nghe cô Birgit Nilsson – một giọng ca soprano của Thụy Điển – hát.
Riccardo Muti (trái) nhận giải Birgit Nilsson từ tay Vua Carl XVI Gustaf
Hôm thứ Năm, chuyến chạy theo âm nhạc của ông quay lại một vòng đúng chỗ cũ khi ông đến Stockholm để nhận 1 triệu đô la tiền giải thưởng mang tên người ca sĩ năm nào, giải thưởng mà theo lời nhà tổ chức thì là một trong những giải lớn nhất trên thế giới.
Thiếu thầy, thiếu cả người nghe ca trù
Hà Hương
18.10.2011
TT – Những hàng ghế vắng người, những lời than lớp ca nương trẻ hát sai nhiều quá khiến sân khấu lộng lẫy của Liên hoan ca trù toàn quốc 2011 (diễn ra từ ngày 13 đến 16-10 tại Viện Âm nhạc, Mỹ Đình, Hà Nội) trở nên lạc lõng.
Ca nương nhí Thu Hà (9 tuổi) đoạt giải triển vọng tại Liên hoan ca trù toàn quốc 2011 – Ảnh: Hà Hương
Nghe ca trù tại liên hoan cho người ta cảm giác: sau ba năm trở thành di sản, dường như ca trù vẫn giẫm chân tại chỗ trong nỗ lực tìm lại hào quang của chính mình.
Kiếp Lá Phận Người Trong “Đường Chiều Lá Rụng”
Nguyễn Ngọc Sơn
Nhìn lá úa rụng rơi và vờn bay trước gió như kiếp người úa tàn theo quy luật của đời sống. Hình ảnh đó đã ẩn hiện rõ ràng nhưng đầy bí ẩn của quy luật con người. Phạm Duy đã tìm và tô điểm diện mạo của qui luật đó bằng bài Đường Chiều Lá Rụng.
Thanh Lan trình bày trong băng Shotguns11
Chiếc lá vàng rơi rụng không bay thẳng vèo xuống đất mà bao giờ cũng bay bổng theo gió như chiếc thuyền hồn lướt mau. Hình ảnh chiếc lá như chiếc thuyền chở hồn lá hay là hồn người chao động trước hơi tàn của đời sống sắp kết thúc. Chút hơi tàn do gió tạo ra cho chiếc lá, phảng phất hình ảnh của hơi run thơm ngát của con người mà có lần Phạm Duy đã nói đến.
Đường Chiều Lá Rụng
Trích từ Bàn về kỹ thuật viết nhạc trong vài ca khúc Phạm Duy của Phạm Quang Tuấn viết trong dịp ra mắt CD Lệ Mai hát nhạc Phạm Duy (Sydney, 2003)
Đường Chiều Lá Rụng ít khi được hát và được nghe, vì nó đòi hỏi nhiều ở người nghệ sĩ lẫn thính giả.
Đường Chiều Lá Rụng, Lệ Mai trình bày
Phạm Duy viết rằng
“bài Đường Chiều Lá Rụng rất khó hát so với các ca khúc khác của tôi, nét nhạc và chuyển điệu của nó khá mới lạ, cho tới nay, chỉ có Thái Thanh, Kim Tước và Quỳnh Giao hát nó mà thôi…” (Phạm Duy – Một Đời Nhìn Lại)
Đêm phiêu diêu cùng nhạc Phạm Duy
Đông Yên
16.10.2011
5 ca sĩ trẻ tài năng đã mang đến cho khán giả 1 đêm nhạc cảm xúc, phiêu linh và thăng hoa.
Ấm cúng, gần gũi, phiêu linh và thăng hoa là cảm nhận của phần đông khán giả đến với phòng trà We trong đêm nhạc Phạm Duy nhân sinh nhật lần thứ 91 của ông vào tối 15-10.
Show diễn ca nhạc: Gió đổi chiều?
Cung Tuy
17.10.2011
(TT&VH Cuối tuần) – Nhóm Westlife đến Hà Nội và thành công hơn dự kiến. Hàng nghìn cánh tay giơ cao trong điệu nhạc của 4 chàng trai Ireland hôm 1/10/2011 tại sân vận động Mỹ Đình dường như đang báo hiệu một luồng gió mới: sự dịch chuyển của các show ca nhạc từ phía Nam bắt đầu đổi hướng ra Bắc.
Phía Nam bão hòa, phía Bắc lạ lẫm
Điểm lại những show ca nhạc lớn gần đây ở thị trường phía Nam sẽ thấy dường như khán giả đang ngày càng bão hòa. Backstreet Boys phải giảm giá; Super Junior không đông như mong đợi; Bob Dylan đa phần là khán giả nước ngoài; theo lời của nhà tổ chức live show Nguyễn Hưng thì khán giả trong Nam cũng không bằng Hà Nội; Tuấn Vũ về nước nhưng thị trường trong Nam lại không hấp dẫn bằng (Tuấn Vũ diễn hơn 20 show tại Hà Nội và rất thành công)…
Sự phân khúc thị trường ca nhạc trong Nam ngoài Bắc, trước tới nay vẫn được nhiều người bàn tới. Hà Nội dù là lò đào tạo nhiều ca sĩ danh tiếng nhưng miền Nam mới là cái nôi phát triển và là đất lành cho bất cứ ca sĩ nào muốn đi tìm tiếng tăm. Bất cứ show ca nhạc nào tổ chức ở phía Nam cũng đều thắng. Cách đây hơn 4 năm, khi nữ ca sĩ Khánh Hà về nước biểu diễn thì trong show biểu diễn của cô tại Nhà hát Hòa Bình (TP.HCM) đã không còn một chỗ trống, nhưng sau đó, khi ra Hà Nội biểu diễn tại Trung tâm hội nghị Quốc gia ghế trống còn rất nhiều. Nhiều người chẳng ngạc nhiên trước chuyện này và cái phân khúc địa lý ấy mặc nhiên vẫn được xem như chuẩn mực của làng ca nhạc.
Những ông bầu showbiz Việt: Sợ ai? Ai sợ?
Gia Hoàng
16.10.2011
(VnMedia) – Người ta vẫn nói với nhau rằng quyền lực của showbiz không phải là các tên tuổi đang làm mưa làm gió, không phải là những cây bút đứng đằng sau hậu trường mà chính là những bầu show, người tổ chức những chương trình biểu diễn.
Người ta cũng cho rằng các bầu show này thật sự là những người có khả năng nâng cho một tên tuổi bay tới trời hoặc vùi dập một gương mặt xuống tận mặt đất, rằng là dẫu ca sĩ có là thần tiên trong mắt người hâm mộ thì trước mặt bầu show ca sĩ cũng chỉ là một nhân công đi làm và được trả lương không hơn không kém. Nhưng nào ai có biết được cái nghề tổ chức này cũng lắm nỗi gian nan.
Nỗi ám ảnh mang tên “Ông trời, ông nhà đèn”
Hỏi các bầu show thường sợ điều gì nhất, có lẽ không quá khó để họ trả lời ngay đó là “ông trời”. Không chỉ đối với các bầu show thường xuyên tổ chức biểu diễn tại các tỉnh, mà các bầu show chọn địa điểm trong thành phố cũng mang cùng nỗi ám ảnh đó. Có những khi chương trình đã chuẩn bị đâu ra đó, âm thanh, ánh sáng đã chuẩn bị rỡ ràng, vậy mà chỉ cần trời chuyển mây mưa một chút thì dễ chừng show diễn đó bị hủy như chơi.
Tony Bennett, giọng ca vực dậy sau khi chạm đáy
Tuấn Thảo
15.10.2011
Nổi danh như một giọng ca lão thành của làng nhạc jazz Hoa Kỳ, nam ca sĩ Tony Bennett có một sự nghiệp trải dài hơn nửa thế kỷ. Có một điều rất lạ là tuy ông đã vào nghề ca hát từ hơn 50 năm qua, nhưng Tony Bennett chưa hề có một album nào chiếm được hạng đầu thị trường Bắc Mỹ.
Thà muộn còn hơn không. Trong tháng này, lần đầu tiên vào năm 85 tuổi, Tony Bennett giành lấy ngôi vị quán quân làng nhạc Hoa Kỳ. Danh ca người Mỹ lập được thành tích này nhờ vào album mang tựa đề Duets II, tức là tập nhạc thứ nhì trong loạt album gồm các bản song ca với các giọng hát ăn khách nhất hiện nay. Ngoại trừ Frank Sinatra, thì dường như chỉ có ông mới có thể triệu tập cùng một lúc nhiều tên tuổi lẩy lừng đến như vậy.
Lang Lang: Đừng sợ nhạc cổ điển
Việt Lâm
14.10.2011
(TT&VH) – Nghệ sĩ dương cầm Trung Quốc nổi tiếng Lang Lang (29 tuổi) đang nỗ lực quảng bá nhạc cổ điển tới lượng công chúng lớn hơn. Tháng trước, anh đã tham gia The Last Night Of The Proms (liên hoan nhạc giao hưởng kéo dài 8 tuần do BBC tổ chức hàng năm). Đối với anh đây thực sự là một diễn đàn hoàn hảo để anh thực hiện sứ mệnh của mình.
“Đêm diễn giống như một lễ hội carnival. Nhiều người thấy nhạc cổ điển khó nghe, nhưng The Proms đã chứng tỏ dòng nhạc này có thể tiếp cận được tới hàng triệu người. Nó cũng có thể truyền cảm hứng như nhạc pop. 2 dòng nhạc đều tuyệt vời và có thể gây rung động lòng người theo những cách khác nhau” – Lang Lang nói.
http://www.youtube.com/watch?v=8yE3Dz0-koA
Lang Lang trình diễn Piano Concerto No. 1 in E flat major của Liszt trong Last Night Proms 2011 ở nhà hát Royal Albert Hall. Edward Gardner điều khiển dànnhạc BBC Symphony Orchestra.
Nguyên Thảo – Một mình và âm nhạc
Phạm Hoài Nam
9.6.2011
Nguyên Thảo là một trường hợp đặc biệt của làng nhạc Việt, 5 năm hoạt động chính thức với chỉ 1 album “Suối cỏ” ra mắt, gần như ẩn danh trong rừng thông tin dồn dập của thế kỷ 21, sống chậm theo kiểu riêng của mình, ít tiếp xúc với báo giới, nhưng mỗi lần cô xuất hiện đều mang cho người nghe những cảm xúc âm nhạc khác nhau, khi nhẹ nhàng, réo rắt như với những giai đệu mới toanh”Giấc mơ mang tên mình”, “Những khung trời khác” hay ” Giấc mơ thủy tinh” , lúc lại chiêm nghiệm suy tưởng với dòng nhạc xưa cũ ” Em đến thăm anh một chiều mưa”, “Tình khúc cho em”. Cô gái có cái tên mong manh này khiến người ta phải nhớ đến cô dù mức độ và cường độ “lộ sáng” rất dè dặt.
Âm nhạc, và chỉ âm nhạc.
Thật ra theo Nguyên Thảo, mức độ phủ sóng thông tin của cô không đồn dập được, cũng không thể nhiều hơn, vì dòng nhạc cô chọn để trình diễn, để bày tỏ cảm xúc của mình là dòng nhạc kén người nghe, những bài viết về nó sẽ không có nhiều người tìm đọc, chỉ những ai quan tâm thật sự và có cùng lựa chọn âm nhạc ấy mới cố gắng tìm hiểu và như thế thì cũng là đủ chứ không thiếu. Lựa chọn dòng nhạc theo cách ấy, cô bảo hoàn toàn là bản năng, ngay từ thời mới chập chững vào nghề bằng cách đi hát đám cưới, quán bar, hay ở phòng trà, cô cũng đã hát như thế và cô hài lòng với lựa chọn của mình, bởi chỉ hát thế cô mới có đủ cảm xúc để cất tiếng.
Những bài toán kinh tế nan giải trong âm nhạc
06.10.2011 09:35
Vì sao những ban nhạc đang làm “khuynh đảo” thế giới không đến Việt Nam biểu diễn? Được biết, Linkin Park từng có kế hoạch sang Việt Nam nhưng giá cát-sê họ đặt ra quá cao. Alicia Keys, Maroon 5 cũng từng muốn đến đây, nhưng dòng nhạc lại kén người nghe, khó bán vé…!
“Chúng tôi tự hỏi không hiểu vì sao phải mất đến 13 năm chúng tôi mới đặt chân được đến đất nước Việt Nam của các bạn, mặc dù sự chào đón của các fan ở đây rất nồng nhiệt…”- Một thành viên nhóm Westlife đã nói như vậy trong buổi họp báo nhân buổi diễn Westlife Gravity Tour Việt Nam vào ngày 1.10 vừa qua. Vì sao? Đằng sau những bản hợp đồng biểu diễn, đằng sau những liveshow âm nhạc làm nức lòng hàng nghìn fan, đằng sau những giai điệu lãng mạn… là những bài toán kinh tế không đơn giản.
Chi phí để mang Westlife về biểu diễn tại VN là không hề nhỏ.
Vội vã… dệt lụa
Hoàng Kim
12.10.2011
Vở Bên cầu dệt lụa vừa ra mắt tại Nhà hát TP.HCM trong một không gian vừa sang trọng vừa gần gũi, khiến không ít khán giả kỳ vọng vào chất lượng nghệ thuật của vở diễn…
Nhà tổ chức đã khéo gây ấn tượng cho khán giả khi mới bước chân vào nhà hát nhờ những gian hàng bánh trái dân dã và hoạt động đờn ca tài tử tại gian sảnh bên ngoài. Người xem hy vọng với sự chu đáo, chăm chút về mặt hình thức điểm diễn như thế, họ sẽ được xem một vở diễn chất lượng cao, đánh thức trong họ niềm đam mê cải lương. Nhưng thực tế, có những điều chưa trọn vẹn…
Trọng Phúc (vai Trần Minh), Thanh Ngân (vai Quỳnh Nga) trong vở Bên cầu dệt lụa – Ảnh: H.K
Bước vào khu rừng tình khúc Anh Bằng
Du Tử Lê
12/10/2015
(Tiếp theo và hết)
Tôi nghĩ không ai có thể biết nhạc sĩ Anh Bằng có tất cả bao nhiều ca khúc được nhiều người yêu thích, dù chỉ là con số ước lượng. Tôi nghĩ, nếu có hỏi Anh Bằng, ông cũng không thể cho chúng ta con số, dù không chính xác.
Nhạc sĩ Anh Bằng
Theo tôi, có hai lý do để câu hỏi, nhiều phần sẽ vẫn là câu hỏi vì:
Đôi nét về nhạc đồng quê Hoa Kỳ
Vũ Hoàng, phóng viên RFA
11.10.2011
 |
| Nhà hát trình diễn nhạc đồng quê ở Nashville, Tennessee, Hoa Kỳ. Mộc mạc nhưng … |
Chương trình âm nhạc cuối tuần kỳ này, Vũ Hoàng giới thiệu đến quí vị đôi nét về dòng nhạc đồng quê Hoa Kỳ.
Không giống những bản rock bốc lửa, những giai điệu jazz bay bổng, mặc cho những biến đổi thăng trầm của dòng nhạc hiện đại hip hop hay rap, nhạc đồng quê tại Mỹ vẫn giữ được sự mộc mạc, chân thật như những người nông dân trên đồng lúa vàng rợp hay những chàng cao bồi bụi bặm trên lưng ngựa.
Xuất hiện từ những năm 1920 ở miền Bắc Hoa Kỳ, nhạc đồng quê có nguồn gốc từ nhạc dân gian (folk), nhạc blues, nhạc phúc âm (gospel), nhạc celtic. Nhạc cụ chủ đạo trong dòng nhạc này thường là guitar, harmonica, mandolin, banjo và trống…
Sống chậm với đĩa nhựa[2] – “Cao thủ” đĩa nhựa và thú chơi kì công
Việt Cường
12.10.2011
(TT&VH Cuối tuần) – Nghe đĩa nhựa là một thứ nghi lễ mà hầu như “thần dân” nào một khi đã gắn bó với “vương quốc” này đều phải tuân thủ: lau đĩa, lau máy, ngồi giữa hai loa và chăm chú lắng nghe. Trong “vương quốc” đĩa nhựa, âm thanh là vua và các thần dân của nó chưa bao giờ muốn làm một cuộc cách mạng lật đổ.
Để ngắm hay để nghe?
Chuyện xảy ra gần đây trên trang mua bán điện tử (Phố mua bán), khi có một thành viên rao bán bộ box-set vinyl Run Devil Run phát hành năm 1999 của Paul McCartney với giá 2,5 triệu đồng, không lâu sau đó tự nâng thêm lên thành 3 triệu. Để đáp lại tiếng la ó của nhiều người khi cho rằng giá này quá “chát”, thành viên này lập tức phản pháo: “Loại đĩa mà mình bán này có lẽ không để nghe (trừ phi tay nào mê lắm) mà chủ yếu để chơi, mua về để ngắm, để vuốt ve, để khoe…”.
Hiện thị trường đĩa nhựa ở Việt Nam khá phát triển và nhiều người sẵn sàng bỏ nhiều tiền để sưu tập những đĩa hát mình yêu thích
Phạm Duy : thơ phổ nhạc
ĐặngTiến
5.10.2011
|
| Phạm Duy, tranh Bửu Chỉ |
Bộ môn Thơ đang lùi bước trong xã hội hiện đại. Đời sống đô thị nhanh bước theo nhịp tiến hóa của công nghiệp, đẩy lùi biên độ của thơ : kỹ thuật hiện đại cung cấp cho quần chúng – nhất là thanh niên – những phương tiện giải trí và truyền thông hấp dẫn và nhanh chóng hơn những bài bản vần vè trước đây – dù sao cũng gắn liền với nếp sống nông thôn.
Nhưng chất thơ lại là một phẩm chất khác của đời sống, không chỉ nhắm giải trí, nó tiềm ẩn trong tâm linh ; nó nằm dưới, nằm ngoài vần điệu. Và cần yếu cho con người mọi sắc tộc và thời đại.
Chất thay thế, hay bù đắp cho sự thất thoát của thi ca là ca khúc. Trong nghệ thuật âm nhạc, theo bén gót kỹ thuật hiện đại, ca khúc chuyển mình theo những dạng thức khác nhau.
Âu cũng là điều hợp lý. Thoạt kỳ thủy nước nào cũng vậy, thi ca bắt đầu từ hát xướng, trong tín ngưỡng, tôn giáo, giữa cung đình hay nơi công trường lao động.
Xa Hoa trong Mộc Mạc
Quỳnh Giao
26.8.2008
Ngay từ bé, Mozart đã hàm oan.
Người ta kể rằng mới lên bảy, thần đồng Mozart chơi đàn tại điện Laxenburg của Áo đã phải lòng một cô bé và nhất định đòi cưới nàng làm vợ! Ðó là công nương (Archiduchess) Maria Antonia của nước Áo, lớn hơn Mozart có vài tháng. Chuyện ấy chỉ là truyền thuyết, dù Mozart quả là có tánh khí khác người.
Mozart khác người vì tài nghệ lẫn tánh lãng mạn. Quả thật là cậu bé có nhảy lên đùi một nữ hoàng và đòi bà một nụ hôn! Tài không đợi tuổi và tật đa tình cũng vậy… Nữ hoàng đó là Marie Theresa của nước Áo và là thân mẫu của Công Nương Maria Antonia.
Sống chậm với đĩa nhựa[1] – Từ Mỹ Linh mơ một đột phá?
Cung Tuy
11.10.2011
(TT&VH Cuối tuần) – Thị trường đĩa nhựa (vinyl) ở nước ngoài đang hồi sinh và ở Việt Nam đang chứng kiến nhiều lớp công chúng bắt đầu thích sống chậm, thích nghe âm thanh từ vòng quay của những mâm đĩa. Sự kiện ca sĩ Mỹ Linh mới đây phát hành album mới, Tóc ngắn Acoustic – Một ngày, với 3 phiên bản: CD, nhạc số và vinyl đã gây chú ý rất lớn cho dân mê âm thanh.
Chất lượng hay không chất lượng?
Hiện tại trong giới yêu nhạc vẫn đang tồn tại sự tranh luận gay gắt về độ hấp dẫn của âm thanh từ đĩa nhựa LP (long play) hay từ CD… Thế nhưng, bỏ qua các nhược điểm như dễ trầy xước, dễ mòn, phạm vi dải động hạn hẹp, bạn sẽ thấy một đĩa vinyl chất lượng cao được chơi trong một hệ thống âm thanh tốt vẫn luôn cho ra một màn trình diễn âm thanh tuyệt vời và nhiều người đánh giá rằng đó mới là đỉnh cao của âm thanh, các âm thanh từ kỹ thuật số không thể nào so sánh được. Tạm bỏ qua các quá trình phát triển chỉ để thấy một điều rằng âm thanh đĩa nhựa vẫn là thứ âm thanh trung thực nhất mà bất cứ những người yêu nhạc nào cũng muốn nghe và vì thế sự kiện Mỹ Linh ra vinyl lập tức tạo được sự chú ý rất lớn của nhiều người.
Hình ngoài cùng bên trái là chiếc đĩa của nữ danh ca Bạch Yến được hãng Polydor sản xuất tại Pháp và đến giờ người ta chưa biết giá trị của nó là bao nhiêu. Hình bên phải là đĩa nhựa Việt Nam sản xuất (trong Nam và ngoài Bắc) qua nhiều thời kỳ
Tôi phục hiện “Dạ cổ hoài lang”[2]
Vũ Đức Sao Biển
10.10.2011
Về bản chất, Dạ cổ hoài lang là một bài ca, một ca khúc (chanson). Mà hễ là một ca khúc thì nó phải có phần thanh nhạc làm giai điệu (mélodie) và phần ca từ (parole) diễn đạt nội dung. Làm thế nào để có một Dạ cổ hoài lang đúng nghĩa là ca khúc?
Để ký âm lại bài Dạ cổ hoài lang, năm 1999, tôi đề nghị thạc sĩ Vưu Long Vỹ – Phó giám đốc Trung tâm văn hóa tỉnh Bạc Liêu – ca cho tôi ghi âm vào băng cassette bài này. Ông Vưu Long Vỹ đã ca mộc (không dùng tới dàn nhạc) nhưng vẫn bảo đảm tiết tấu. Sau đó, tôi thu thêm tiếng ca mộc của năm nghệ nhân ở Bạc Liêu.
Tính dị bản quá lớn
Tôi qua bảo tàng tỉnh xin được xem bài ca chép tay của bác Cao Văn Lầu. Tôi thấy bác ghi như thế này:
Từ, từ phu tướng.
Hò là hò xang cống.
Tôi phục hiện “Dạ cổ hoài lang”
Vũ Đức Sao Biển
9.10.2011
Tôi sinh ra tại Quảng Nam. Thời thơ ấu, tôi có nghe cha nói về đất Bạc Liêu – một vùng đất trù phú, ruộng đồng phì nhiêu của Nam Bộ. Tôi không nghĩ cuộc đời của mình mươi năm sau đó lại có duyên gắn liền với vùng đất này.
Nhạc sĩ Cao Văn Lầu
Những bài hát không trọn dành cho Hoàng Anh
Quốc Bảo
9.10.2011
Quán cà phê sinh viên The Journey bên Phú Nhuận tổ chức hai đêm nhạc Quốc Bảo dạng “bỏ túi”, khách ngồi kín cũng chưa đến năm mươi người. Tôi đến dự đúng hôm mưa, quan khách và ca sĩ đều dính dáng ít nhiều đến trường kiến trúc, chả là chủ quán là dân kiến trúc mà. Nhiều giọng hát tôi nghe lần đầu, họ không hát những bài quá quen thuộc mà chọn các bài ít phổ biến, nên có khi tôi nghe mà tưởng như nghe bài… của ai.
10 dĩa nhạc yêu thích nhứt của Steve Jobs
NguyễnSĩ Hạnh, trích dịch
9.10.2011
Lời người dịch: Tuần qua thế giới có một tin buồn lớn là Steve Jobs qua đời. Rất nhiều bài viết về ông trên báo mạng. Tôi đọc một bài về đề tài này trên báo mạng Việt, và thấy là bài được dịch từ một trang web với thêm thắc chút đỉnh về nhạc. Đã đọc nguyên bản tiếng Anh, dù không hiểu 100%, nhưng nhận thấy bài trên báo mạng Việt dịch nhiều chỗ không đúng với tinh thần của nguyên tác. Cho nên xin phép trích dịch lại ở đây. Nguyên văn bài viết:
http://www.deathandtaxesmag.com/27063/steve-jobs-10-favorite-records-and-what-they-say-about-him/
Trong một khoảnh khoắc ngắn ngủi trong bài phát biểu chính hôm 1.9.2010, Steve Jobs tiết lộ một chút về những dĩa nhạc mà ông thích qua trang chi tiết của ông trên trang xã hội Ping của iTunes (nay đã ngưng hoạt động).
Vỡ Mộng???
Thanh Quí
6.10.2011
Tối nay ở nhà rảnh và có hứng tôi tìm nghe lại những bản nhạc cũ… Rồi nghe lại bài Kỷ Vật Cho Em của Phạm Duy với tiếng hát Thái Thanh, tôi nghe sao mà nức nở thấy xót xa đến xé lòng. Tôi vô Google để tìm bài thơ Để Trả Lời Một Câu Hỏi của Linh Phương. Đọc bài thơ Để Trả Lời Một Câu Hỏi của Linh Phương, rồi đọc lời của Phạm Duy phổ nhạc và sau đó tôi nghe và hát theo Thái Thanh… tôi chợt nhớ đến chị và xót xa cho thân phận của chị.
Kỷ Vật Cho Em, Thái Thanh trình bày
– tape Shotguns Đặc Biệt (trước 1975)
– CD NgàyXưa Hoàng Thị (1986)
Trong ký ức của tôi, một đứa con gái 11, 12 tuổi ngày đó, chị là một người con gái duyên dáng, người dong dỏng cao, ăn nói dịu dàng con nhà khá giả… Chị đã quen anh từ những ngày gia đình chị hãy còn sống ở Hội An và sau đó chị theo gia đình vô Qui Nhơn sinh sống. Còn anh thì tài hoa, dáng cao to, đẹp trai, đàn hay hát giỏi, ăn nói lịch lãm… Và anh cũng như phần lớn đàn ông con trai thời chiến, đầu quân ra tiền tuyến làm quen với bom đạn, anh là một hình ảnh người hùng, là niềm mơ ước của những cô gái thời đó.
Anh Bằng và ca khúc ‘Người thợ săn và đàn chim nhỏ’
Du Tử Lê
5/10/2011
(Tiếp theo kỳ trước)
Bên cạnh “Ðêm nguyện cầu,” một ca khúc khác của Anh Bằng, cũng gây ấn tượng mạnh mẽ trong tôi, ngay khi tình cờ được nghe lần đầu.
Nhạc sĩ Anh Bằng.
Nhưng đó là ấn tượng khác. Ấn tượng về trách nhiệm, thái độ của con người đối với muôn loài. Với thiên nhiên. Một ca khúc, cho thấy tính nhân bản, hay tâm lượng lớn của nhạc sĩ Anh Bằng, mở tới những chân trời khác. Ca khúc “Người thợ săn và đàn chim nhỏ”:
Tiếng hát nhạc sĩ Lê Cát Trọng Lý
Vũ Hoàng
3.10.2011
Hiện tượng âm nhạc VN
Mới ngoài tuổi 20, nhưng Lê Cát Trọng Lý được biết đến như một hiện tượng âm nhạc Việt Nam thời gian gần đây, với chất giọng nhẹ nhàng, giản dị, tự nhiên. Nếu mới nghe Lý hát lần đầu thường người nghe chưa cảm nhận được hết chiều sâu trong ca từ cũng như giai điệu của cô. Chỉ với âm thanh của cây guitar thùng và chất giọng mộc mạc đó, lần đầu tiên cô gái 21 tuổi lúc bấy giờ, đã dành được giải cao nhất — Bài Hát Của Năm — năm 2008. Bài Chênh Vênh của Lý cũng trở thành một hiện tượng âm nhạc của Việt Nam giống như tác giả nó suốt một thời gian dài sau đó. Vượt ra khỏi dòng nhạc thị trường khá bão hoà tại Việt Nam, Lê Cát Trọng Lý đã chọn cho mình một hướng đi riêng, vừa sáng tác và vừa hát ca khúc của chính mình. Mới tuần rồi, Lê Cát Trọng Lý vừa kết thúc chuyến lưu diễn xuyên Việt mang tên Vui. Và hôm nay, Lê Cát Trọng Lý dành cho Vũ Hoàng buổi trò chuyện để hiểu thêm về con đường sáng tác nhạc của cô.
Nguyên Thảo thấy áp lực khi hát bài mới của Phạm Duy
Dạ Vũ
3.10.2011
(GDVN) – Hai ca khúc Đường chiều lá rụng và Tiễn em của nhạc sĩ Phạm Duy sẽ được biểu diễn lần đầu tiên trong hai đêm nhạc của ông tại phòng trà.
Phòng trà WE TP.HCM sẽ tổ chức đêm nhạc Phạm Duy nhân dịp sinh nhật của ông vào ngày 15 và 16/10 tới, lúc 21h. Sẽ có sự góp mặt của những ca sĩ nổi tiếng với chất giọng đẹp, tình cảm, “bảo chứng” cho chất lượng của đêm nhạc như: Tấn Minh, Đức Tuấn, Khánh Linh, Nguyên Thảo, Xuân Phú và Trọng Bắc.
Diện mạo mới của cải lương từ Bên cầu dệt lụa
Ngân Duyên
4.10.2011
SGTT.VN – Khán giả đến xem cải lương sẽ được đón tiếp trân trọng, được hoà vào không khí của những vở tuồng từ các bối cảnh tái hiện trước nhà hát, được giao lưu chụp ảnh cùng nghệ sĩ tham gia biểu diễn…
Đó là những hình thức nhằm thu hút sự quan tâm của công chúng dành cho loại hình nghệ thuật truyền thống này, và cũng là những nỗ lực trong việc làm mới lẫn vực dậy cảm xúc của người mộ điệu khi cải lương gần như ngày càng mai một… Dẫu biết vẫn còn muôn vàn khó khăn, và rất khó để đưa cải lương trở lại thời vàng son, bởi hành trình ấy cần sự chung lòng, góp sức của nhiều tổ chức, đơn vị bên ngoài cho đến người trong cuộc. Song với mong muốn mang đến cho sân khấu cải lương một diện mạo mới, tạo cho người thưởng thức một cách đón nhận – cảm nhận mới về loại hình thường bị gán ghép với “bình dân” này, HTVC phối hợp cùng công ty cổ phần Quantum Communication (cùng sự hỗ trợ của nhà hát Trần Hữu Trang, Nhà hát thành phố) dựng lại vở cải lương Bên cầu dệt lụa, mở đầu cho “công cuộc” làm mới và gần gũi hơn loại hình giải trí này với khán giả, nhất là khán giả trẻ.
Khánh Ly
Huy Đức
28.3.2011
Bà Dao Ánh xuất hiện khi sắp tới ngày kỷ niệm 10 năm ra đi của Trịnh Công Sơn. Không biết những lá thư ông viết cho Dao Ánh bây giờ in thành sách bán có chạy không. Không biết sinh thời Trịnh Công Sơn có làm cho ai hạnh phúc. Nhưng, khi chết có vẻ như ông đã làm cho nhiều người rưng rức khi họ nói đến những ngày đã được ông yêu.
Báo chí Sài Gòn nói về các “Diễm” của Trịnh Công Sơn cũng đúng thôi. Công chúng có lý do để tiếp cận với ông từ những khía cạnh có vẻ như con người nhất. Có lẽ cũng nên cám ơn những người phụ nữ có thể đã làm hay lên những ca khúc của ông. Nhưng, có một người phụ nữ nếu không nhắc tới khi nói về sự nghiệp của Trịnh Công Sơn, tôi nghĩ, sẽ là một thiếu sót thuộc về phạm trù đạo đức. Người phụ nữ đó là Khánh Ly.
Tản mạn về bài hát “TẠ ƠN” của Trịnh Công Sơn
Nguyễn Hoàng
30.9.2011
Mấy hôm nay trời Huế chuyển mùa và cũng bị ảnh hưởng các cơn bão xa. Dọc theo các con đường Lê Lợi, Hùng Vương,… những cây muối loang lổ màu đỏ của đám lá già giữa vùng lá xanh; những cây điệp (lim sét) thì lá đổi màu “bỗng vàng, bỗng xanh” rồi “lá úa rơi mù” làm cho ca từ của một số bài hát của họ Trịnh quay về trong ký ức.
Bẵng khá nhiều năm sau khi bước qua thời tuổi trẻ, tôi không nghe nhạc Trịnh (cũng như một số nhạc phẩm khác ở miền nam do không có phương tiện nghe nhìn). Mãi cho đến lúc sắm được một máy cassette player mono hiệu Philips, tôi bắt đầu săn lùng nhạc để nghe. Chuyện ấy đã diễn ra cách đây gần một phần tư thế kỷ.
Không phải như thời nay, các thiết bị nghe nhìn, lưu trữ vô cùng phong phú. Ngày ấy, ở một tỉnh nhỏ không có nhiều tiệm thu băng nhạc, số băng cũ lưu lại không nhiều, các băng nhạc hải ngoại chưa được phép mang về nên tìm được, nghe lại được bài gì đôi lúc là nhờ sự chịu khó của mình cũng như tình cờ mà có được.
Khi tôi gặp Hà
Quốc Bảo
2.10.2011
(TT&VH) – Cuối năm ngoái (2010), tôi gặp Nguyên Hà, mùa mưa Sài Gòn sắp kết thúc với bão rớt liên miên. Gặp Hà là qua trung gian Khánh Linh, một người bạn thân; Linh bảo, em đã nghe Tàn phai do Lê Hiếu rồi Anh Thư hát, nhưng theo em người hát hay nhất là Nguyên Hà bạn em.
Tôi nghe vậy biết vậy rồi bận công này việc nọ cũng quên đi. Một nhóm bạn khác từng có lần nói về Nguyên Hà sau khi nghe cô hát ở quán cà phê, tôi mang máng nhớ nhưng không để tâm lắm. Thế rồi Khánh Linh gửi cho tôi nghe Tàn phai do Hà hát, thu với guitar gỗ không màu mè chỉnh sửa, có chỗ hát sai giai điệu vì lỡ nghe bản thu sai của Anh Thư trước đó. Tôi nghe năm lần trong một buổi sáng sớm. Và thích. Tôi viết blog thế này: Hà hát ít luyến, thẳng giọng, hơi ngân đẹp, xử lý tiết tấu như lời nói bình thường, không cố “tự sự”, không màu mè điệu đàng. Có một chút… Hiền Thục khi “rơi” từ quãng cao xuống thấp, như chỗ để rồi (khóc vùi trong nhau) nhưng rất duyên dáng. Tôi giới thiệu giọng hát Nguyên Hà với lòng cảm mến và trân quý.
Thanh Nga, Nữ hoàng sân khấu má hồng phận bạc
Nguyễn Phương
2.10.2011
 |
| Hai vợ chồng nghệ sĩ Phạm Duy Lân – Thanh Nga |
Tiếp tục các bài viết về âm nhạc truyền thống Việt nam, soạn giả cải lương Nguyễn Phương giới thiệu về thân thế sự nghiệp và cuộc đời nghiệt ngã của nữ nghệ sĩ tài danh của sân khâu cải lương Việt nam Thanh Nga, người được mệnh danh là Nữ hoàng sân khấu má hồng phận bạc.
Ông Hội đồng quản hạt tỉnh Tây Ninh Nguyễn Văn Lợi kết hôn với bà Nguyễn Thị Thơ, sanh được ba con, tại xã Thái Hiệp Thạnh, tỉnh Tây Ninh : Trưởng nam là Albert Nguyễn Hữu Thìn sanh năm 1940, tức là diễn viên Hữu Thìn của đoàn Thanh Minh Thanh Nga. Thứ nữ là Juliette Nguyễn Thị Nga, sanh ngày 31 tháng 7 năm 1942 tức là nữ nghệ sĩ tài danh Thanh Nga. Thứ nam, Michel Nguyễn, sanh năm 1944, tác giả một tuồng cải lương duy nhứt tựa là « Người đi trong ngõ tối », từ trần năm 1970.
Xa quê hương… đã bao lần
Quỳnh Giao
13.9.2005
Trong trận bão Katrina vừa rồi, một người tại New Orleans đã mất hết. Nhưng lại chỉ tiếc cây đàn vĩ cầm và cái kèn saxophone.
Đan Thọ và Doãn Quốc Sỹ ở Houston, 2006
Nói rằng ông tiếc vì là kỷ vật nửa thế kỷ của một nhạc sĩ thì ta có thể thông cảm. Nhưng nếu biết người ấy là Ðan Thọ thì mọi người đều xót xa. Quỳnh Giao xin viết về ông, như một lời thăm hỏi gửi từ rất xa, và nhắc đến ông như một người đã xa quê hương quá nhiều lần.
Ngày Tháng Hạ
Mai Xuân Vỹ
1.10.2011
ngày tháng hạ mênh mông buồn
lòng vắng vẻ như sân trường
hàng phượng vỹ cũng khác thường
nhỏ tia máu trên con đường
(Phạm Duy)
Tôi đến phố núi Kontum gần hai năm sau mùa hè dữ dội mà người ta đã gọi là mùa hè đỏ lửa.
Mà lửa của mùa hè năm ấy tuy dữ dội vẫn không xóa nổi vẻ đẹp của Kontum. Những con phố nhỏ gập ghềnh dốc vẫn còn lỗ chỗ dấu đạn của mùa hè cũ, nhưng dấu binh lửa của mùa hè trước rồi cũng mờ đi, và cây đã xanh trở lại. Mùa hạ lại trở về. Vẫn một mùa hạ giữa rừng núi rập rờn xanh. Bình thường như mọi mùa hạ cũ. Nhưng khác thường với tiếng ve sầu như áo não hơn. Râm ran giữa trưa hè vắng vẻ. Im ắng khác thường.
Chế Linh: ‘Cám ơn những người đàn bà đi qua cuộc đời tôi’
Ngọc Trần thực hiện
30.9.2011
Bằng chất giọng rất ấm và phong thái cởi mở, thân thiết như thể quen biết từ lâu, giọng ca vàng dòng nhạc bolero chia sẻ về cuộc đời, sự nghiệp âm nhạc cũng như liveshow sắp tới trong bài phỏng vấn đầu tiên khi trở về VN.
Chắp cánh cho giọng ca cá tính
Quỳnh Nguyễn
22.9.2011
TT – Tuy tỏ ra không mấy sốt ruột với “thảm họa V-pop” nhưng thực tế các ca sĩ có thực lực, các nhạc sĩ giỏi nghề và những nhà sản xuất tâm huyết đang ngấm ngầm tạo nên cú lội ngược dòng cho thị trường nhạc Việt bằng chính nội lực cũng như những nguồn lực tích cực từ bên ngoài…
Không thể phủ nhận chính các live show cá nhân chở đầy ước vọng của ca sĩ đã giúp thị trường nhạc Việt không quá ảm đạm, bế tắc trong nhiều năm qua. Cũng chính những live show này đã ghi dấu tên tuổi, thậm chí làm nên những cuộc đổi ngôi đầy ngoạn mục cho sân khấu nhạc Việt. Thế nhưng với các live show cá nhân của Đàm Vĩnh Hưng, Mỹ Tâm, Cẩm Ly và cả một nhân tố còn tương đối mới như Lê Cát Trọng Lý trong tháng này cũng không thể và không nhằm “vượt qua chính mình”.
Nhạc Trịnh trong ballet Mỹ
Jami Farkas
Triệu Phong chuyển ngữ
24.9.2011
Cha mẹ của Ðào Thắng không hiểu về con đường tương lai của con mình, còn anh, anh cũng không biết họ đang nghĩ gì cho anh.
Thắng nhớ là cha mẹ anh cũng như bao nhiêu người cùng thế hệ với họ, không chia sẻ câu chuyện về chiến tranh Việt Nam với con cái, anh nói: “Trong gia đình không ai muốn bàn đến điều này. Tôi chỉ biết đã từng có một cuộc chiến, có điều tôi thực sự không hiểu điều gì đã xảy ra.”
Nhưng bản thân Thắng, một vũ công vừa là một nhà biên đạo múa (choreographer), bắt đầu học hỏi để biết cha mẹ anh thời ấy đã sống qua như thế nào. Anh hội kiến với những người Việt cao niên về kinh nghiệm chiến tranh của họ. Qua mỗi lần tiếp xúc, anh “nắm được những câu chuyện trừu tượng. Mỗi người có một câu chuyện, một kinh nghiệm khác nhau”.
Ý thức thực tế về đất nước trong nhạc Anh Bằng
Du Tử Lê
28/9/2011
Tôi không biết trước khi sáng tác ca khúc “Nỗi Lòng Người Ði,” tác giả đã cống hiến cho nền tân nhạc Việt bao nhiêu ca khúc? Hay đó là ca khúc đầu tay của ông: Anh Bằng?
Nhạc sĩ Anh Bằng.
Ðiều tôi nhớ được là ca khúc này xuất hiện trong mấy năm đầu, đánh dấu cuộc di cư vĩ đại của hơn một triệu người miền Bắc, bỏ lại sau lưng mồ mả, tài sản, sự nghiệp, vào miền Nam làm lại cuộc đời…
Mưa trên phím đàn
Quỳnh Giao
14.7.2008
“Lạy trời mưa xuống
Lấy nước tôi uống…”
Ðó là câu ca dao ai ai cũng thuộc để nhớ đến nhà nông của mình. Tại California, nhiều người lính chữa lửa chắc là cũng nguyện như vậy khi cháy rừng đang làm miền Bắc thất điên bát đảo. Năm ngoái, miền Nam cũng cầu mưa như vậy, khi khu vực Malibu của giới thượng lưu giàu có đã bị bà hỏa viếng thăm.
Khi “gió Lào” nổi lên, trời đất khô rang vì gió Santa Ana thổi từ lục địa ra biển, dân Cali lại sợ bị hỏa hoạn, và cũng cầu mưa. Mà nghĩ cũng lạ, gió từ trong núi khô thổi ra biển Ðông thì ta gọi là gió Lào, qua tới Mỹ, mình vẫn gói gió Lào vào trong túi và vẫn gọi gió Santa Ana thổi từ bên trong ra biển Tây là gió Lào! Nhớ nhà là như vậy đấy…
Những lúc khô nóng như thế, người lãng mạn lại thèm nghe tiếng mưa rơi nửa đêm trên mái nhà trong Sài Gòn, hay những ngày mưa dầm dề đến thối trời thối đất ở ngoài Huế. Rồi miên man nhớ lại thời học trò cắp sách đi học, trời đang nắng gắt bỗng đùng đùng nổi cơn mưa rào, chạy vào chỗ trú không kịp. Nhiều khi đành liều cứ đi bộ ngoài mưa mà hưởng chất mát lạ lùng của đất trời, chân bước vào vũng nước ngập đến mắt cá chân làm ướt cả đôi guốc Ðakao mới mua về hôm trước… Tuổi thanh xuân ấy mà, chứ bây giờ mà liều đi ngoài mưa như vậy thì về sẽ có chầu “cạo gió” vì bị cảm lạnh!
Phỏng Vấn Nhạc Trưởng Trần Nhật Minh
Trâm Anh thực hiện
27.9.2011
(Amnhac.fm) – Trần Nhật Minh sinh năm 1981, tốt nghiệp xuất sắc Nhạc viện Magnitogorsk (CHLB Nga), sau đó tốt nghiệp thạc sĩ âm nhạc tại Nhạc viện Moscow Tchaikovsky, chuyên ngành chỉ huy hợp xướng, là một trong vài nhạc trưởng trẻ nhất Việt Nam hiện nay. Trần Nhật Minh từng đoạt giải Nhì Cuộc thi quốc tế dành cho các nhà chỉ huy trẻ tổ chức tại thành phố Vladivostok (2004) và giải Khuyến khích tại Cuộc thi chỉ huy hợp xướng hàn lâm toàn Liên bang Nga (2006). Hiện Trần Nhật Minh là Phó đoàn nhạc kịch Nhà hát Giao hưởng nhạc vũ kịch TP.HCM và là nhạc trưởng, chỉ huy hợp xướng, chỉ huy dàn nhạc của Nhà hát. Dưới đây là trích đoạn từ bài phỏng vấn đăng trên tờ Thể Thao Văn Hóa.
* Trong một cuộc họp báo gần đây, Đàm Vĩnh Hưng nói sẽ đổi live show hát với dàn nhạc giao hưởng vào năm 2012. Như vậy, Trần Nhật Minh có còn tham gia chỉ huy dàn nhạc trong dự án này nữa hay không?
Lê Cát Trọng Lý kết thúc show diễn tại Đà Nẵng
26.9.2011
Tất cả những ngại ngần, lo lắng trước đó đã tan biến khi đúng 20h, tức 15 phút trước khi đêm diễn bắt đầu, tất cả ghế trống đã được bán hết, kể cả những vé xa nhất ở trên lầu.
Lê Cát Trọng Lý kết thúc show diễn tại Đà Nẵng
20h15, tấm màn nhung từ từ hé mở, Lý ngồi đó, cùng người bạn thân Piano Quốc Việt cất lên những giai điệu tươi vui với chiếc melodion của ca khúc Trời ơi. Và cứ thế, tương tự các đêm trước, Lý “lôi tuột” khán giả vào những câu chuyện của mình bằng Ghen, Nhanh nhanh quá, Con đường lạ.…
Mùa nào của Trang?
Quốc Bảo
25.9.2011
Năm 2006, lúc ở Huế về sau mùa festival, tôi gặp Từ Hiền Trang khi cô chuẩn bị ra Hà Nội thi vòng trong Sao Mai – Điểm hẹn. Tôi không theo dõi bất kỳ cuộc thi nào nên không biết tên biết mặt cô, chỉ nghe nói rằng vòng thi sắp tới có cả Minh Thư và Hà Anh Tuấn là hai người tôi quen. Trang xin bài hát, tôi cho. Mấy tháng sau mới gặp lại.
1. Bài hát đầu tiên tôi viết riêng cho Trang là:
Nhìn không ra em vì tóc rối bời như rêu
Nhìn không ra em, mới đây em xinh ra nhiều
Từ Hiền Trang với góc máy Quốc Bảo
Michael Buble, giọng ca tỏa sáng
Tuấn Thảo
25.9.2011
Sau khi thành công với hơn 40 triệu album bán trên thế giới và đoạt 3 giải Grammy, Michael Buble trong tháng này trình làng album mới “Crazy Love“. Được mệnh danh là người thừa kế xứng đáng của Frank Sinatra, giọng ca trẻ này không chỉ sao chép vay mượn, mà lại biết tìm được cho mình một hướng đi riêng.
Vùng đất lạnh Canada đã tặng cho làng nhạc jazz nhiều giọng ca nồng ấm. Diana Krall hấp thụ tinh hoa của Nat King Cole. Còn Michael Buble lại thấm nhuần ảnh hưởng sâu đậm của giọng ca vàng Frank Sinatra. Nhưng các tài năng trẻ này không chỉ sao chép vay mượn. Gợi hứng từ lối diễn đạt của các bậc nghệ sĩ đàn anh, họ tìm được cho mình một hướng đi riêng.
Amel Bent: Ca sĩ trẻ thành công với các bài tình ca bất hủ
Tuấn Thảo
24.9.2011
 |
| Album “Nouveau français” của ca sĩ trẻ Pháp Amel Bent.DR |
Trong làng nhạc Pháp hiện giờ, dường như chỉ có các ca sĩ Isabelle Boulay và Amel Bent là có thể hát nhạc xưa mà vẫn hiện đại trong cách diễn đạt. Đó là nhận xét của danh ca lão thành Aznavour về lớp ca sĩ trẻ thời nay. Mà quả thật là cả hai gương mặt này đều hát rất trội các bản tình ca bất hủ của Pháp, từ khoảng nửa thế kỷ trở lại đây.
Trong trường hợp của Isabelle Boulay, do cô xuất thân từ vùng Québec, nơi vẫn có truyền thống giữ gìn tiếng Pháp, cho nên việc cô chuyên hát lại (cover) những bản nhạc kinh điển của Pháp cũng không có gì bất ngờ cho lắm. Đáng ngạc nhiên hơn là trường hợp của Amel Bent, tuy còn non tuổi đời mà lại hát rất nhập tâm, diễn đạt dày dặn và có hồn những bản nhạc của cái thuở xa xưa mà lứa tuổi 20 không hề biết tới.
Những ban nhạc từng khuynh đảo thế giớ[1]: Spice Girls – Vụt sáng rồi Vụt tắt
Nguyên Minh
24.09.2011
Trình làng nửa cuối thế kỷ trước, kỳ thực Spice Girls giống như một thực đơn bắt mắt. Nào là Victoria “sành điệu” (Posh), Mel C “văm” (Atheletic), nàng Geri Halliwell “gừng cay – muối mặn” (Ginger), nàng Mel B “khủng” (Scary), Emma “ô mai” (Baby). Mỗi người mỗi vẻ nhưng cả đội giống như một tổ đặc nhiệm, họ có nhiệm vụ duy nhất: Cai quản tất tật những gì giới trẻ quan tâm: âm nhạc, thời trang, lối sống…
Bùng nổ
Và họ đã làm được. Tính từ lúc sinh ra cho đến khi chia tay, Spice Girls đã ghi dấu ấn của mình lên mọi khía cạnh đời sống của giới trẻ, tất nhiên là ở mức độ phổ thông. Họ hát, họ mặc, họ sống đều trở thành nỗi quan tâm của mọi người. Khái niệm “Girl Power” được Spice Girls nâng cấp tối đa, tạo nên một thế hệ bình đẳng, họ kêu gọi giới trẻ tự điều khiển được cuộc sống của họ, sống quyết đoán, biết rõ những gì mình muốn và cố gắng đạt được chúng. Bất cứ điều gì cũng đều chứng tỏ Spice Girls có một ảnh hưởng lớn đến thế hệ trẻ, đặc biệt là nữ giới. Họ khuyến khích giới trẻ hãy sống một cuộc sống hạnh phúc chứ đừng tỏ ra quá “tốt bụng” hay quá “trầm lặng”. Thông điệp mà họ muốn gửi tới tất cả mọi người rằng: Hãy đòi hỏi những điều tốt đẹp hơn từ cuộc sống. Đừng chờ đợi những điều đó đến với mình mà phải tự đi tìm chúng.
Spice Girls vào thời kỳ đỉnh cao, 1997. Trang phục của Geri Halliwell (thứ 2 từ phải sang) với lá cờ Anh sau đó đã trở thành một trong những biểu tượng của pop
Andrew Lloyd Webber – Tuổi trẻ tài cao
Quỳnh Giao
27.6.2006
Người ta kể là thời xưa, Andrew Lloyd Webber ngưỡng mộ đảng Bảo Thủ của Anh. Khi đảng thắng cử, ông ăn mừng bằng cách… tự thưởng một bức cổ họa trị giá mấy chục triệu bạc! Bạc đây là đồng Anh kim, còn nặng hơn đồng Mỹ kim.
Ông có thừa khả năng ấy vì là nhà sưu tầm cổ họa, có nguyên một bộ tranh trị giá mấy trăm triệu Mỹ kim. Hiện nay, ông là một trong gần trăm người giàu nhất Anh Quốc, tài sản chừng một tỷ Mỹ kim. Ông còn được hoàng gia phong là Nam Tước, Baron Lloyd-Webber và có một bộ sưu tập gần hai chục giải thưởng đáng nể nhất về nghệ thuật.
Nhưng Andrew Lloyd Webber không nổi tiếng ở những chuyện… ngoài da đó.
Ông nổi tiếng là nhà soạn nhạc thành công và thành công nhất ở một vở opera làm người ta nổi da gà vì thích hơn là vì sợ.
Những ca khúc về mùa thu
Vũ Hoàng, phóng viên RFA
20.9.2011
Trong tiết trời bắt đầu sang thu, kỳ này ANCT gửi tặng đến quý vị một số bài hát về mùa thu bất hủ.
Thu quyến rũ – ảnh Nguyễn Kim Tiến ( http://nthqn.org )
Somewhere My Love
Nguyễn Sĩ Hạnh
21.9.2001
Thấy có album Nhạc Trẻ 2, tôi nghe qua thử vài bài. Đêm khuya thanh vắng, những bài nhạc quen thuộc của một thời gợi nhớ lại vô số chuyện của những ngày còn mười mấy hai mươi tuổi. Bài Somewhere My Love là một, mới đọc lại bài Julie Christie – Ngày Lara trở lại của cô Quỳnh Giao viết. Xin phép được dịch thêm một vài chi tiết về bài hát từ Wikipedia.org.
Julie Christie – Ngày Lara trở lại
Quỳnh Giao
29.1.2008
Ngày xưa, Lara đến với chúng ta từ… nước Pháp.
Tác phẩm Docteur Jivago của văn hào Nga đến trước bằng Pháp ngữ, sau đó mới có Doctor Zhivago bằng Anh ngữ, rồi cuốn phim của đạo diễn David Lean người Anh, do các công ty Pháp phân phối qua Việt Nam.
Và nàng Lara Antipova thời ấy nói tiếng Pháp! Nhạc phim do Maurie Jarre, cũng người Pháp, viết cho tác phẩm – Lara’s Theme – được gọi là Chanson de Lara, Ca Khúc của Lara. Một ca khúc không lời, với dàn nhạc đại hòa tấu và mấy chục cây đàn balalaika của âm nhạc Nga. Carlo Ponti, phu quân người Ý của Sophia Loren là nhà sản xuất.
Chúng ta có thể đã quên hết những chi tiết quốc tế ấy và chỉ còn nhớ nàng Lara mắt xanh ứa lệ, tóc vàng như màu lúa chín, dưới nét diễn tả của Julie Christie. Năm 1965 đó, khi phim Doctor Zhivago xuất hiện, chiến tranh ở trong Nam đã lấn át mọi sinh hoạt khác, nhưng càng khiến người ta thương nàng Lara trong thời loạn. Và ca khúc Lara đã trở thành một nỗi ám ảnh khó nguôi cho nhiều người…
Hà Trần “nở hoa”
Quỳnh Hương
19.9.2011
TT – Cứ mỗi lần xuất hiện, Hà Trần (Trần Thu Hà) đều khiến người hâm mộ lẫn không hâm mộ cô bất ngờ. Lần này cũng không ngoại lệ khi cô quyết định mang bụng bầu sáu tháng lên sân khấu Không gian âm nhạc (diễn ra trong ba đêm 23, 24, 25-9 tại Hà Nội) để… hát rock.
Không chỉ “đốt lên thành lửa” (chủ đề chương trình Không gian âm nhạc số 6) với ban nhạc rock Ngũ Cung, Hà Trần còn phát hành cùng lúc hai album mang màu sắc khác nhau.
Bất ngờ hơn, không chỉ hát, Hà Trần còn “xăm mình” giới thiệu đến công chúng tập thơ Thập kỷ yêu với 15 bài thơ được viết từ năm 1998 đến nay và “hăm he” tung ra album hát ru do chính mình sáng tác vào khoảng thời gian lâm bồn. Từng đó công việc trong cùng một thời điểm với bất cứ ai – huống hồ với một “bà bầu” – đã là một kỳ tích.
Nhưng trên cả kỳ tích là sự can đảm của Hà Trần, khi cô đã để mọi người nhìn thấy tâm can mình, thấy một Hà Trần đầy nữ tính, đáng yêu ẩn sau bề ngoài xù xì, gai góc…
“Cái cây” vừa đủ trưởng thành
Ấn tượng lớn nhất mà Hà Trần để lại cho người đối diện – dù ở trên sân khấu hay giữa đời thường – là sự chân thành. Làm nghề trình diễn nhưng cô chưa bao giờ khuếch đại hay hoa mỹ hóa những gì liên quan đến mình. Những ấn phẩm từng phát hành của Hà Trần, những hình ảnh về Hà Trần trên các phương tiện đại chúng luôn “khó coi” hơn Hà Trần bằng xương bằng thịt. Lắm khi cô dẹp luôn hình ảnh của mình và đặt lên các ấn phẩm rất cá nhân đó những hình ảnh trừu tượng. Vi sinh và Mầm hạt – hai album mà Hà Trần ra mắt trong lần này – cũng thế.
Bìa đĩa trừu tượng, mơ hồ nhưng chỉ cần cầm trên tay đã biết sẽ có những điều rất khác từ người đã sản sinh ra chúng. Cái khác dễ thấy nhất là Hà tham gia với tư cách nhà sản xuất, chơi nhạc cụ, hát bè và chỉ hát chính vài ca khúc.
Vi sinh mượn không gian của âm nhạc điện tử để chia sẻ những trăn trở về một xã hội văn minh của thế giới phẳng. Còn Mầm hạt là hành trình của một con người tự giải đáp những phức tạp của đời sống nội tâm để có thể tái sinh và tạo nên những mầm hạt mới. Cụ thể thì Hà Trần và “một nửa tốt hơn của mình” (nhạc sĩ Ðoàn Bình) đã cùng nhau thực hiện hai album này gần ba năm nay.
Khi hai đứa con tinh thần thành hình thì đôi vợ chồng nghệ sĩ trẻ cũng có “tin vui”. “Tôi thấy mình như một cái cây. Ðến khi đủ trưởng thành thì tự nhiên ra hoa, ra quả. Tôi yêu thích sự tự nhiên đó vì tôi không thích những bông hoa hay quả ngọt của mình đến từ quá trình thúc ép, bón phân quá mức” – Hà chia sẻ.
Chợt nhớ đến một chia sẻ khác trong một bài báo cách đây rất lâu về Hà Trần, khi đó cô nói mình thích nhất là cây xương rồng vì dù điều kiện xung quanh có khắc nghiệt đến cỡ nào, cây vẫn nở hoa. Dù trưởng thành và phát triển trong một môi trường không dễ dàng, Hà Trần đã “nở hoa”.
“Lộ mình” cùng Thập kỷ yêu
Nhiều người vẫn nghĩ rằng “con nhà tông” như Hà Trần (cha là NSND Trần Hiếu, mẹ là nhà giáo ưu tú Vũ Thúy Huyền – nguyên trưởng khoa thanh nhạc Nhạc viện Hà Nội, chú là nhạc sĩ Trần Tiến) sẽ vô cùng thuận lợi trong nghề hát. Nhưng với Hà thì: “Chỉ khi nào sống trong ngôi nhà toàn người nổi tiếng bạn mới hiểu được khó khăn, thiệt thòi của đứa trẻ lớn lên từ đó. Bạn sẽ không muốn hay ham hố sự nổi tiếng nữa rồi. Và nếu tiếp tục con đường của cha ông, bạn sẽ phải lao động thật sự nghiêm túc và cật lực hơn rất nhiều”.
Cái khó khăn, thiệt thòi nhân lên gấp bội khi Hà lại mất mẹ ở độ tuổi nhiều biến chuyển – 14 tuổi. Và con đường Hà chọn sau này: ca sĩ của những thử nghiệm và tiên phong nhưng lại sống giữa môi trường “hoài cổ” của hải ngoại, một lần nữa lại đặt một giọng hát nhạy cảm và tinh tế như Hà vào những thử thách không dễ vượt qua.
Với nhiều gập ghềnh trong đời, trốn vào âm nhạc thôi chưa đủ. Vậy nên, “thơ đem đến cho tôi sự thăng hoa cảm xúc, lối tư duy và một giải pháp tinh thần khác ngoài âm nhạc” – Hà đã viết trong phần lời tựa của tập thơ Thập kỷ yêu. Hà đọc nhiều, làm thơ và viết tản văn cũng nhiều nhưng hiếm khi để “lộ hàng”, có lẽ vì sợ người khác đọc thấy những yếu đuối của riêng mình. Cô tâm sự mẹ là người đưa mình đến với thi ca.
Từ những bài thơ non nớt thuở cô lên tám đến khi bà qua đời, mẹ là độc giả duy nhất và là người biên tập của Hà. Những gì cô viết cho mẹ, từ đó, thành mối riêng tư không thể tỏ bày. Và Hà đã giấu những đứa con thi ca trong suốt hơn hai thập kỷ.
Ðến khi tìm thấy nhiều đồng cảm xung quanh, Hà vẫn giấu giếm bởi: “Tôi nuôi những bài thơ như một bà mẹ độc thân lo cho con thơ dại chưa đủ ra đời. Những xâm thực đời sống, những định kiến bao trùm thế giới văn chương có thể làm chúng tổn thương…”.
Chỉ có sự rắn rỏi, mạnh mẽ và cả niềm hạnh phúc dâng trào của một người sắp làm mẹ khi qua màn hình siêu âm thấy con gái sắp chào đời mút tay, nhoẻn miệng cười… mới khiến Hà Trần tự tin “lộ mình” cùng những đứa con tinh thần thơ dại.
Phát hành tập thơ Thập kỷ yêu, hát cho cả một chặng đường đã qua trong Không gian âm nhạc, Vi sinh và Mầm hạt, và cả một album hát ru với những ca khúc do Hà Trần sáng tác và thể hiện (sẽ ra mắt vào cuối năm nay) sẽ là những gì riêng tư nhất mà Hà giới thiệu trong thời điểm này như một cách khép lại những ngày cũ, những băn khoăn và cả những dự tính còn dang dở.
Phía trước hẳn sẽ là một Hà Trần đa năng, cởi mở và đằm thắm đủ khiến người khác sẽ lại… bất ngờ.
Quỳnh Hương
Theo Tuổi Trẻ
Không ai bỏ Lý về giữa chừng
19.9.2011
Đêm diễn “Vui” của giọng ca Lê Cát Trọng Lý đã diễn ra thực sự vui (tối 17/9) tại nhà hát Quang Trung, thành phố Quy Nhơn với 800 khán giả mà không ai bỏ về giữa chừng.
Thanh Lan với những bản tình ca vượt thời gian
Đức Bình
17.9.2011
Trong bối cảnh thiếu vắng các ca khúc có chất lượng, không ít người cũng đã bắt đầu tìm về những giá trị âm nhạc cũ . Những ca khúc mà ca sĩ Thanh Lan thể hiện cũng không nằm ngoài giá trị ấy. Mặc dù thời điểm khi Thanh Lan xuất hiện trên các sân khấu âm nhạc, trang thiết bị âm thanh và cách hòa âm phối khí còn sơ sài , nhưng những bản tình ca do Thanh Lan thể hiện vẫn luôn là những sứ giả âm nhạc quý giá.
Thời gian gần đây, không phải ngẫu nhiên mà các phương tiện truyền thông trong nước liên tục có những bài viết mổ xẻ về đời sống âm nhạc Việt Nam. Người ta bắt đầu thực sự tỏ ra lo lắng cho môi trường âm nhạc nước nhà, đặc biệt là nhạc trẻ, mà theo một số nhận định, xem như đang bị ô nhiễm trầm trọng.
Giỗ Tổ cải lương
Nguyễn Phương
18.9.2011
Trong chương trình phát thanh kỳ này, Nguyễn Phương xin trình bày về tập tục gỗ Tổ cải lương, thường niên nhằm ngày 11, 12 tháng 8 âm lịch, năm 2011, nhằm ngày 8 và 9 tháng 9 dương lịch là ngày giỗ Tổ cải lương.
Trước khi ra sân khấu trình diễn, các nghệ sĩ chấp tay, quay vào trong, xá Tổ ba cái rồi mới ra hát. Các nghệ sĩ cải lương và một số nghệ sĩ tân nhạc ở trong nước vẫn tuân thủ tập tục đó từ xưa đến nay, khi đi định cư nước ngoài, tôi thấy các nghệ sĩ ở bên Cali, bên Pháp, ở Canada hay ở Úc Châu vẫn theo cổ lệ của các nghệ nhân tiền bối, tôi mừng lắm. . .
Tưởng đang xem phim Người Chinh Phu Về khi nghe hòa phối của Lê Văn Khoa cho Hòn Vọng Phu III
Trần Chúc
9.5.2011
Hòn Vong Phu III, Lê Thương, Lê Văn Khoa hòa phối
Ban Hợp Ca Ngàn Khơi, Nhạc trưởng Trần Chúc (bản ghi âm riêng của Trần Chúc)
http://amnhacfm.opendrive.com/files/29485998_D6Wai/TC_HonVongPhuIII.mp3i
Nhạc Việt được phong phú thêm nhờ kỹ thuật hòa âm và phối khí. Trong vị thế của một ca nhạc trưởng, tôi có nghiên cứu nhiều tác phẩm hòa âm và phối khí của nhiều tác giả khác nhau, trong đó có nhiều tác phẩm của nhạc sĩ Lê Văn Khoa. Tôi đã trình diễn nhạc của ông viết cho các tác phẩm Hòn Vọng Phu I, II và III của Lê Thương, Viễn Du, Việt Nam Việt Nam của Phạm Duy và rất nhiều bài của các tác giả tân nhạc thời danh khác. Trên khía cạnh nhạc tôn giáo, tôi cũng đã từng thu thanh và trình diễn những hòa âm phối khí của ông cho các bài hát Công Giáo như: Ngài Ðã Sống Lại, Hương Thơm, Kìa Bà Nào, Nữ Vương Hòa Bình, Cao Vời Khôn Ví …
Nhạc Tiền Chiến – Lời thuật của Nhạc sĩ Lê Thương
Lê Thương
1970
Mấy năm nay nhiều thính giả tìm nghe lại những bài tiền chiến, những bài tân nhạc từ khởi đầu phong trào cho đến thời bắt đầu tranh thủ độc lập.
Thính giả đứng tuổi thường thích nhạc tiền chiến vì những kỷ niệm tuổi trẻ của mình, nhất là kỷ niệm tình ái, vẫn phảng phất tiếng ca điệu nhạc “thời đó” mà mình đã ưa thích. Nghe lại những bài hát xưa là một thích thú như lật được lại trang tình sử của cái thời không bao giờ trở lại.
Thính giả trẻ tuổi có thể thích nghe nhạc tiền chiến vì nhiều lẽ trong đó có khoái cảm của người khám phá; họ như tìm được loại nhạc lạc loài điềm tĩnh hơn đời kích động này và có thể gân cốt họ nhẹ phần miên man khích thích?
Mỗi trang là một bài thơ
QuỳnhGiao
21.2.2006
Nhạc sĩ viết ca khúc thuộc loại hay nhất cho thiếu nhi, bài “Tuổi Thơ“, lại có thể là một “thằng Cuội già“. Ðặc biệt là vì ông lỡ… “ôm một mối mơ“.
Hai ca khúc của ông, “Tuổi Thơ” và “Thằng Cuội“, nằm trong danh mục không thể thiếu của nhạc thiếu nhi…
Viết về những truyền thuyết tỏa xuống từ vầng nguyệt, ông không đặt tên là Chị Hằng, Hằng Nga, hay Cung Quế, Cung Quảng, hoặc Chú Cuội. Ông viết về “cây đa to có thằng Cuội già ôm một mối mơ.” Bài ca có tên là “Thằng Cuội“, có lẽ ca khúc duy nhất có chữ “thằng“!
Nhạc sĩ Lê Thương
Trần Minh Phi
3.2011
Lê Thương là một trong những cánh chim đầu đàn của tân nhạc (cùng thế hệ với Dương Thiệu Tước, Văn Chung, Lê Yên, Thẩm Oánh, Nguyễn Xuân Khoát, Dzoãn Mẫn…), ông từng là một thầy dòng nhưng rồi lại bỏ áo tu – chắc vì tâm hồn quá lãng mạn và đa tình. Tuy vậy, chất “thầy” vẫn còn thấm đượm trong ông nên dù có viết nhạc “hoa bướm”cỡ nào thì ông vẫn được tiếng là nghệ sĩ có cuộc sống rất chừng mực, giản dị và trí thức (sau khi bỏ áo tu ông làm nghề giáo). Lê Thương sừng sững như ngọn núi cao trong tân nhạc với bộ ba Hòn Vọng Phu (1,2 và 3) với câu chuyện thiếu phụ Nam Xương chờ chồng hoá đá. Bắt đầu bằng bài tình ca nhỏ Nàng Hà Tiên từ thập niên 40 đến Hòn Vọng Phu đồ sộ, nhạc của ông tựa hồ là những câu chuyện kể…
Trong làng sân khấu có đến 3 nàng Thanh Lan
Ngành Mai
12.9.2011
Ngoài xã hội nếu như có 2 người trùng tên nhau cũng đã khó cho thiên hạ xác định mỗi khi đề cập đến một trong 2 người cùng tên, thì trong văn nghệ cũng vậy thôi, có đến những 3 nàng Thanh Lan thì sự nhầm lẫn đối với khán giả làm sao tránh khỏi.
Cách đây không lâu người viết bài này đã có lần nói về Thanh Lan này, lại kèm hình của Thanh Lan kia. Cũng may mà tòa soạn phát hiện kịp thời, chớ không thì cũng phải một phen đính chánh, cáo lỗi…
Ca sĩ Trần Thu Hà
Vũ Hoàng, phóng viên RFA
13.9.2011
Chương trình âm nhạc cuối tuần kỳ này trân trọng giới thiệu đến quý vị một trong những giọng ca nữ hàng đầu Việt Nam, ca sĩ Trần Thu Hà.
Vũ Hoàng có buổi trò chuyện với ca sĩ Trần Thu Hà, được mệnh danh là một trong 4 diva của làng nhạc nhẹ Việt Nam, ngay trước khi cô chuẩn bị trở về Việt Nam để ra mắt 2 cuốn CD mới, một tập thơ và tổ chức live show ở Hà Nội.
“Sao” kiếm tiền “như nước” vẫn chưa giàu?
Minh Minh
11.9.2011
Kiếm không ít tiền, nhưng “sao” tiêu tiền cũng như rác. Họ sẵn sàng chi những số tiền “khủng” không chỉ để thể hiện bản thân, nâng cao chất lượng cuộc sống mà còn để duy trì độ “hot” của mình.
Kiếm tiền dễ như “sao”
Còn nhớ cách đây mấy năm khi nghe tin ca sỹ Quang Linh có tài sản cỡ khoảng 4 tỷ đồng, rất nhiều người trầm trồ than phục và cả ghen tỵ. “Hát có mấy bài mà sao nhiều tiền thế!”. Không riêng gì Quang Linh mà cả những tên tuổi “vang bóng một thời” như Lam Trường, Đan Trường, Phương Thanh…cũng nổi tiếng với mức cát xê ngất ngưởng không bao giờ dưới 7 số 0. Thấy “sao” nhiều tiền quá sợ “xài” không hết cũng…uổng nên luật thuế ra đời nhằm tạo “cơ hội” cho các “sao” góp phần cống hiến công sức và tiền bạc (dĩ nhiên!) sau khi đã tận thu.
Nhà tài trợ văn hóa kém bóp nghẹt nghệ thuật
12.9.2011
Câu chuyện phách lối của nhiều nhà tài trợ đã không còn lạ, thậm chí nó trở thành giai thoại.
Trong những bản hợp đồng tài trợ, người ta thường thấy những điều khoản làm cho nhà tổ chức các chương trình nghệ thuật đau tim, thậm chí uất nghẹn. Nhưng lỡ đâm lao thì phải theo lao. Thế nên mới có chuyện, nghệ sĩ trở thành món đồ trang trí cho nhà tài trợ, khi bị buộc khoác lên người những chiêc áo có logo hay thậm chí phải hát những bài hát ngô nghê để ca ngợi một doanh nghiệp nào đó…
Lê Cát Trọng Lý và niềm vui dang dở
Sáng 6/9/2011, nữ ca sĩ – nhạc sĩ Lê Cát Trọng Lý tổ chức một cuộc họp báo, giới thiệu tour du ca xuyên Việt Vui của mình. Truớc đó, dù chưa họp báo, nhưng báo giới vốn rất ưu ái với cô gái xứ Quảng thật thà chất phác, để dành nhiều trang bài giới thiệu về chương trình. Theo đó, Lê Cát Trọng Lý sẽ diễn tour tại thành phố Hồ Chí Minh, Quy Nhơn, Đà Nẵng, Hội An và Hà Nội, bắt đầu từ ngày 10/9 đến 11/10.
Buổi Trưa Hoa Nắng Trổ
Mai Xuân Vỹ
7.9.2011
Đó là một ngày đầu tháng chín ở Sàigòn. Chính xác hơn là ở studio Viết Tân. Mùa hè -theo lịch- đã chính thức đi qua, và dĩ nhiên là hè chỉ đi qua trên những tờ lịch mỏng ấy thôi. Ngoài phố kia mùa hè vẫn còn đấy. Đầy tràn.
Quốc Baỏ và Mai Xuân Vỹ – Sài Gòn tháng 8 2011
Tôi và Quốc Bảo đã đến đây từ sớm, cùng với ban nhạc. Chúng tôi ngồi ở trước vuông sân nhỏ của studio Viết Tân và uống thứ café đá lễnh loãng gọi từ ở đầu con ngõ Phạm Đình Toái. Uống cho có uống để tán gẫu và chờ các thành viên còn lại của ban nhạc đang lục tục đến. Hôm ấy ban nhạc thâu các tracks nhạc đệm cho các bài Ở Cao Nguyên và Em Yêu Thức Dậy. Bữa thâu đầu tiên của Căn Nhà Nhỏ.
Thời của minishow?
Tâm Yên
9.9.2011
Đã qua rồi cái thời live show hoành tráng tại các sân vận động, sân khấu lớn với vài ngàn người trở lên. Hiện tại, từ minishow gần như được nhắc đến nhiều nhất trong các hoạt động của ca sĩ.
Đó là một không gian nhỏ, ấm cúng với chỉ vài trăm người. Ở đó, ca sĩ không hát theo một kịch bản khô cứng mà có thể linh động theo yêu cầu của khán giả, thoải mái giao lưu, chia sẻ thông tin với fan, tính tương tác vì thế cũng cao hơn.
Minoshow lên ngôi
Cho đến hiện tại, từ minishow đã trở nên quen thuộc hơn bao giờ hết. Không chỉ ca sĩ trẻ mới chuộng hình thức này, mà cả những gương mặt gạo cội, hải ngoại lẫn trong nước, gương mặt ăn khách cũng chọn minishow cho sự trở lại hay đánh dấu kỷ niệm nào đó trong sự nghiệp ca hát của mình như: Ý Lan, Khánh Hà, Nhật Hạ, Phương Dung, Mỹ Linh, Hồng Nhung, Đàm Vĩnh Hưng, Đức Tuấn, Hồ Quỳnh Hương, Đoan Trang, Mỹ Tâm, Nguyên Vũ, Thủy Tiên, Cao Thái Sơn, Noo Phước Thịnh… Gương mặt mới toanh là Trung Quân Idol, chỉ ngay sau khi bước ra từ cuộc thi Vietnam Idol 2010, cũng đã chọn minishow để “chào” khán giả. Tiếp theo sau đó là Lều Phương Anh, Văn Mai Hương… Nhóm MTV khi tái hợp cũng đã chọn không gian nhỏ gọn của phòng trà We để gặp gỡ khán giả, danh ca Tuấn Ngọc cũng chọn hình thức minishow để tiếp cận khán giả Hà Nội…
2011: V-pop không còn “chán”?
Lan Anh
18.2.2011
Hộp thư facebook của tôi nhận được một lá thư viết rất tâm huyết. Tác giả bức thư chia sẻ với tôi về những phát ngôn rất hùng hồn của rất nhiều diva, nhà sản xuất uy tín tại Việt Nam sau hiện tượng năm 2010 – Vietnam Idol. Từ những phát ngôn ấy, liệu có thành sản phẩm đáp ứng được mong mỏi của mọi người?
“Danh” và “Lợi”
Trước hết hãy tự hỏi rằng, điều gì khiến cho những người có tâm và có tài trong làng showbiz “ngủ đông” và chán chường?
Đó là thị hiếu. Họ không bắt nhịp được với sự xô bồ của làng âm nhạc và không thể hòa lẫn trong môi trường có quá nhiều bất cập. Đánh đồng mọi giá trị và thiếu những thước đo khiến công sức nếu bỏ ra của họ thực sự là hoang phí.
Diva “tự phong” được bảo chứng
Gia Hoàng
11.2.2011
Từ những năm 2000, danh xưng “Diva Việt Nam” khi manh nha xuất hiện đã gặp phải nhiều sự tranh cãi, bất đồng quan điểm từ báo giới đến công chúng thưởng thức. Sau 10 năm, giờ đây danh xưng ấy đã được mặc nhiên công nhận với 4 giọng nữ: Thanh Lam, Hồng Nhung, Mỹ Linh và Trần Thu Hà (Hà Trần).
Diva “bạo liệt” Thanh Lam
So với 3 gương mặt còn lại của “bộ tứ Diva”, Thanh Lam có rất nhiều cái nhất: đẹp nhất, cá tính nhất, được khen nhiều nhất và bị chê cũng nhiều nhất. Những cái nhất đó khắc họa rất rõ nét một Thanh Lam rất bản lĩnh và cực đoan trong nghề nghiệp. Khi chị hát, ca khúc là của chị, dẫu rằng nó được sáng tác bởi bất kì nhạc sĩ nổi tiếng nào. Vì thế không ngạc nhiên khi Thanh Lam thất bại với 2 album Trịnh của mình, thể loại luôn mang dấu ấn của một con người tài hoa.
Những tồn tại ở Nhà hát Giao hưởng Nhạc Vũ kịch TPHCM – Nghệ sĩ ưu tư
Thúy Bình
28.8.2011
Trong những năm qua, một vấn đề quan trọng mà nhà hát chưa phát huy được hết nội lực sẵn có, đó là nhân tố con người, bao gồm đội ngũ diễn viên, nghệ sĩ, nhạc sĩ đã và đang nỗ lực học tập, rèn luyện nâng cao tay nghề, giữ gìn niềm đam mê nghệ thuật, góp sức thúc đẩy sự phát triển của nhà hát.
Đa số diễn viên của Nhà hát GHNVK TPHCM phải tìm thêm đất diễn bên ngoài nhà hát để thỏa niềm đam mê và khát khao được sống với nghề. Ảnh: L.T.B.
Những tồn tại ở Nhà hát Giao hưởng Nhạc Vũ kịch TPHCM: Lãng phí…
Thúy Bình
28.8.2011
Trên mặt bằng chung, nghệ thuật âm nhạc đỉnh cao là một trong những lĩnh vực nghệ thuật được đầu tư khá lớn để phát triển song hành cùng các thể loại âm nhạc khác, các lĩnh vực nghệ thuật khác, là nhịp cầu giao lưu, phát triển và hội nhập cùng văn hóa thế giới. Trong khi đang cần sự đoàn kết, đồng tâm hiệp lực, tìm thêm sàn diễn để thu hút khán giả thì nội bộ Nhà hát Giao hưởng Nhạc Vũ kịch TPHCM có những lục đục, gút mắc, tồn tại và những vi phạm chưa được quan tâm giải quyết rốt ráo.
Ngọc trai đỏ – một chương trình hiếm hoi quảng bá những tác phẩm âm nhạc hàn lâm Việt Nam.
Nhà hát Giao hưởng – Nhạc – Vũ kịch TPHCM có dấu hiệu vi phạm
Thúy Bình
8.7.2011
Nội tình có phần lộn xộn với những dấu hiệu vi phạm quy định, ghi sai giá trị trang bị nhạc cụ được nhà nước đầu tư phục vụ hoạt động nghệ thuật, dẫn đến hạn chế trong sáng tạo nghệ thuật và thiếu quan tâm đến lợi ích chính đáng của nghệ sĩ… Đó là thực trạng của Nhà hát Giao hưởng – Nhạc – Vũ kịch TPHCM trong những năm qua, khiến nhiều nghệ sĩ nhà hát bức xúc…
Lô nhạc cụ hiện đại trị giá trên 2 triệu USD được nhập từ châu Âu về cho Nhà hát Giao hưởng – Nhạc – Vũ kịch TPHCM. Ảnh: TƯ LIỆU
100 ngày sinh của tác giả Nino Rota
Tuấn Thảo
10.9.2011
 |
| Nhạc sĩ Nino Rota |
Nếu còn sống, nhạc sĩ người Ý Nino Rota năm nay vừa tròn 100 tuổi. Nổi tiếng nhờ tài soạn nhạc phim, ông đã tặng cho đời nhiều bản tình ca bất hủ. Các đôi tình nhân thổn thức rung động với chuyện tình Romeo & Juliet, còn người yêu đời thì tha thiết say đắm với giai điệu La Dolce Vita.
Tác giả Nino Rota sinh ngày 3 tháng 12 năm 1911 tại thành phố Milano. Ông đột ngột qua đời vì chứng đau tim ngày 10 tháng tư năm 1979 tại thủ đô Roma, hưởng thọ 68 tuổi. Để tưởng niệm 100 năm ngày sinh của tác giả, hàng loạt băng đĩa, phim ảnh được tái bản. Trong đó có hai tuyển tập quan trọng : album đầu tiên là Fellini và Nino Rota, thể hiện cho sự gắn bó gần như là ruột thịt giữa đạo diễn kỳ cựu với nhạc sĩ tài ba. Album thứ nhì mang tựa đề Một đêm hẹn hò với Nino Rota (Rendez vous with Nino Rota) tập hợp nhiều nghệ sĩ tên tuổi như Ute Lemper của Đức, Natasha Marsh giọng ca soprano người Anh, Catherine Ringer ca sĩ chính người Pháp thuộc nhóm Rita Mitsouko trước kia.
Từ Công Phụng: mỗi bản nhạc là một tấm gương phản chiếu
Vũ Hoàng, phóng viên RFA
6.9.2011
Chương trình ANCT kỳ này xin được gửi tặng đến quí vị những bản tình ca ngọt ngào của nhạc sĩ Từ Công Phụng, người mới thoát khỏi cơn bạo bệnh ung thư để trở lại với cuộc đời.
Ca khúc Bây Giờ Tháng Mấy, sáng tác đầu đời khi nhạc sĩ Từ Công Phụng mới bước chân vào con đường nhạc tình ca năm 18 tuổi. Kể từ đó, ông đã có hàng trăm nhạc phẩm tình ca và tình yêu vẫn và mãi là chủ đề sáng tác của ông từ nửa thế kỷ qua.
Nhân dịp nhạc sĩ Từ Công Phụng tổ chức chương trình “Từ Công Phụng – 50 Tình Ca – Một Lần Nhìn Lại,” Vũ Hoàng có mặt và được hân hạnh tiếp chuyện ông.
Lời thơ trong nhạc
Vũ Hoàng: Thưa chú Từ Công Phụng, trước hết, thay mặt thính giả đài ACTD, Vũ Hoàng gửi lời chúc đến chú đã mạnh khoẻ, trở lại tiếp tục cống hiến cho dòng nhạc tình ca Việt Nam. Thưa nhạc sĩ, trong nhạc của chú, người nghe thường thấy chất “thính phòng” khá đậm nét trong những sáng tác của mình. Chú có thể chia sẻ đặc điểm khá thú vị này được không ạ?
N.S Từ Công Phụng: Chất nhạc thính phòng có nhiều yếu tố, một trong những yếu tố là nhạc êm dịu và nhẹ nhàng, tiết tấu của nó không ồn ào, để không khí người ta thấy rất cô đọng. Nhạc tình êm ái bao giờ cũng sử dụng nhạc thính phòng được. Thính phòng cũng có nghĩa là nhạc được tấu lên trong một phòng nhỏ cho một số người thưởng thức.
Tình yêu có một cái gì đó phải trân trọng, quý hoá ở trong đó, cho nên phải dùng những lời rất giống với chất thơ để mà chuyên chở những tình cảm như thế.
N.S Từ Công Phụng
Vũ Hoàng: Thưa chú, còn một điều đặc biệt khác nữa, là lời ca trong những tác phẩm của nhạc sĩ dường như là một bài thơ, rất súc tích, tượng hình và nhiều người thậm chí lầm tưởng là nhạc sĩ phổ thơ cho bài hát của mình?
N.S Từ Công Phụng: Khi một bản tình ca được viết lên, hồi xưa người ta nghe nhạc không có lời, chẳng hạn những dòng nhạc lớn như nhạc cổ điển Tây phương. Khi mà tới tai quần chúng để thưởng thức đó, thì người ta không mấy ai hiểu nhạc muốn nói điều gì. Nếu muốn biết nhạc nói lên điều gì thì nhạc sĩ đã viết trên dòng nhạc, nhưng người đời không hiểu lắm, cho nên mới nghĩ ra ca khúc, để mà vừa nhạc, vừa lời để diễn tả tâm tư của người muốn nói cái gì, hay là diễn tả tâm tư của quần chúng.
Lời ca trong một ca khúc, ít ra nó phải có sự súc tích là một, nó có ý ra như vần thơ là hai, thì nó mới ăn khớp với tinh thần của một ca khúc nói về tình yêu. Thế thì những lời của chú có vẻ như thơ là vì chú quan niệm, tình yêu nó phải nhẹ nhàng. Tình yêu có một cái gì đó phải trân trọng, quý hoá ở trong đó, cho nên phải dùng những lời rất giống với chất thơ để mà chuyên chở những tình cảm như thế. Và thơ ở trong nhạc, thì khi người ta hát lên dễ nhớ hơn là nó không có vần.
Trải nghiệm cuộc đời qua âm nhạc
Trải nghiệm cuộc đời qua âm nhạc
Vũ Hoàng: Vâng, thưa chú, trải dài qua nửa thế kỷ sáng tác, nhạc sĩ có thấy những khác biệt trong sáng tác của mình kể từ khi còn ở Việt Nam và sau này khi sang đến Hoa Kỳ không ạ?
Nhạc sĩ Từ Công Phụng ký tặng CD tại Chiều Thính Phòng 9 tháng 5, 2010 tại San Jose. Photo by Don Ngo.
N.S Từ Công Phụng: Tình ca nói chung là nó flood (tuôn trào) từ một sự xúc động, một sự xúc động rất thật từ trong tâm hồn ra. Hồi xưa lúc chú mới viết nhạc, là hình ảnh của một cậu thư sinh mới lớn và làm quen với âm nhạc, muốn diễn tả tâm tư của mình, lãng mạn của mình trong dòng nhạc đó, nó rất là lãng mạn và tiểu thuyết. Nhưng khi càng sống, thời gian càng tôi luyện cho mình thì những suy nghĩ về đời sống khác đi và có chiều sâu hơn về cái nhìn về tình yêu, có những lúc đau khổ, có những lúc vui sướng, mình diễn tả theo một chiều hướng sâu sắc hơn.
Và cho đến những năm về sau này, khi mà ra sống ở nước ngoài, thì tình cảm ở bên này, thiếu vắng lắm, không được như ở trong nước là vì, người ta nói, quê hương là tình yêu, quê hương là ở nơi chốn nào đó mang dấu vết của tình yêu, tình yêu đôi lứa. Cho nên mặc dù có đi đâu, tới chỗ nào đi chăng nữa mà chỗ đó không có dấu vết của tình yêu thì nó như một ngoại cảnh, không có tác dụng lắm trong tâm hồn mình.
Qua bên này, cảnh bên này đẹp hơn quê hương mình nhiều, nhưng nó lại không mang dấu vết của tình yêu, của kỷ niệm, cho nên nó vẫn buồn, vì dĩ vãng thôi cho nên nó không mang đến cho mình một hạnh phúc rõ ràng.
Vũ Hoàng: Thưa nhạc sĩ Phụng, Vũ Hoàng xin được hỏi chú câu cuối cùng, sau khi thoát khỏi bạo bệnh ung thư mật và gan, trở về với cuộc sống ngày hôm nay, chú có một lời nhắn nhủ hay chia sẻ gì với cuộc đời không ạ?
N.S Từ Công Phụng: Sau khi ở giữa làn ranh cái sống và cái chết, chú thoát được cái chết trở lại đời sống bình thường, chú thấy rằng chú chẳng còn bao lâu để sống, tuổi già đang tới và mỗi ngày chú còn mở mắt ra nhìn thấy ánh mặt trời, nhìn thấy cánh hoa nở, thấy tiếng chim hót là chú thấy rằng, nhìn thấy xung quanh còn vợ, các con cái, thì chú nghĩ rằng đó là một ban thêm, ban thêm ân sủng từ thượng đế. Lúc mà mình phải tận hưởng những cái đó. Bởi vì xưa kia mình bận rộn vì đời sống.
Đôi khi mình không cảm thấy đó là cái đẹp trong đời sống. Thành ra cố gắng mà giữ gìn những tình cảm đẹp cho nhau. Niềm vui nó sẽ trở thành kỷ niệm, nhưng nỗi buồn day dứt trong kỷ niệm đó, thế cho nên phải cố gắng sống cho trọn vẹn. Khi bệnh rồi thì mình mới thấy nó quá ngắn, mình sống mà mình làm đẹp cho những người xung quanh, thì người xung quanh sẽ mang cái đẹp lại cho mình, nó giống tấm gương phản chiếu vậy.
Vũ Hoàng: Vâng, Vũ Hoàng cám ơn chú đã dành cho đài ACTD buổi trò chuyện hôm nay và mong chú có thêm sức khoẻ để thính giả tiếp tục được đón nhận những nhạc phẩm mới của chú.
Mời quý vị nghe lại ca khúc đã thành danh của nhạc sĩ Từ Công Phụng: Mắt Lệ Cho Người.
Trước khi chia tay, mời quý vị nghe lại ca khúc: Mùa Xuân Trên Đỉnh Bình Yên. Vũ Hoàng xin chào và hẹn gặp lại quý vị trong chương trình tiếp theo.
Vũ Hoàng
Nguồn: http://www.rfa.org
Nghệ thuật bán cổ điển
Quỳnh Giao
15.9.2008
Ðến nay, tân nhạc Việt Nam là một chàng trai trẻ, mới có bảy mươi cái xuân xanh!
Nói là “chàng trai trẻ” trước hết vì người viết muốn tôn vinh phụ nữ!
Trên sân khấu thì dù gặp người đã thất bát tuần mà là nghệ sĩ nổi danh, thì ta vẫn phải gọi bằng cô, là Ms., không thể gọi là bà hay cụ được! Hãy xem Shirley MacLaine hay Tina Turner mà coi, một người là diễn viên đã 74, một người là danh ca đã thất thập. Lý do thứ hai là đại đa số các nhạc sĩ của nền tân nhạc Việt Nam đều thuộc phái nam, nên gọi là chàng trai trẻ cũng không oan.
Nhưng lý do chính là trong dòng sinh mệnh của nghệ thuật âm nhạc Việt Nam, bảy mươi năm thì chỉ là khoảnh khắc.
Khi nào các nhóm nhạc Việt mới sáng bừng?
Cung Tuy
3.9.2011
(TT&VH Cuối tuần) – Cuộc thi Sáng bừng sức sống của Công ty Early Risers với mục đích tìm một nhóm nhạc nữ đã kết thúc sau 3 tháng thi thố. 5 cô gái và một hợp đồng 5 năm kèm theo đĩa đầu tay trị giá 600 triệu. Một ước mơ có thật đã thành hình?
Nhưng nhiều người có mặt trong đêm chung kết hôm 29/8 vừa qua có vẻ không tin tưởng lắm vào đội hình này khi cả 5 gương mặt đều không thật sự nổi bật ngoài khả năng vũ đạo của họ được tạm cho là có chất lượng. Thí sinh Thanh Trúc, người đi từ vòng đầu đến thẳng đêm chung kết gần như là một người… không biết hát. Cô không có gì ngoài vẻ đẹp tomboy được rất nhiều fan ủng hộ và việc cô được chọn vào nhóm nhạc nữ này thì đến 90% được quyết từ phiếu bầu của fan. Có lẽ người ta đã đặt khá nhiều kỳ vọng ở cuộc thi tìm kiếm nhóm nhạc nữ lần đầu tiên được tổ chức ở VN này khi đặt cho nó cái tên đầy hy vọng bởi ở thời điểm hiện tại những nhóm nhạc Việt đang thật sự không có nhiều sức sống. Hơn 10 năm trước, khi những mô hình girls-band, boys-band bắt đầu tan chảy ở trời Tây thì dưới bầu trời Việt mô hình ấy lại được nhân rộng tối đa. Người ta thấy Mắt Ngọc, Mây Trắng, MTV, AC&M, 1080 liên tục được nói đến. Và giờ thì…
Ca Sĩ Bàn Chuyện Hát Nhép
6.9.2011
Hát thật thì dở mà hát dỏm thì hay
Lâu nay mình không quản lý nổi nên chuyện hát nhép mới tràn lan. Nhưng bây giờ có cho nhép một số trường hợp thì còn lại cũng… khó mà đảm bảo.
Nếu cho nhép trong các chương trình có truyền hình trực tiếp, thôi thì cũng được, nhưng vậy thì thà mình cứ đầu tư âm thanh cho hay, cho đảm bảo đi, để ca sĩ không phải băn khoăn về chuyện hát thật thì dở mà hát dỏm thì hay. Tôi nghĩ, đã tới lúc mình phải nâng cấp chất lượng âm thanh để ca sĩ yên tâm biểu diễn, trong bất cứ trường hợp nào.
Ca sĩ Cẩm Vân
Jimmii Nguyễn: “Nhạc teen không phải là thảm họa”
Jimmii Nguyễn
5.9.2011
“Đi đâu cũng nghe nói, đọc đâu cũng thấy, dưới đất giấy cũng như trên trời mạng, toàn “lên án” sự thảm họa. Tuyệt nhiên không thấy có phân tích nào cho rõ ràng tại sao có thảm họa và làm sao cho hết”, ca sĩ Jimmii Nguyễn viết.
“Nghệ thuật đang bị bão hòa!” – hơn chục năm nay vẫn phán xét này
Cứ nhận định như vậy, thì từ “bão hò” thành “bão ác”, “bão hại”, xoáy cho nền âm nhạc Việt Nam rối bời suốt cả một thập niên qua. Và khi thiếu người dũng cảm ngăn ngừa, thừa người chỉ biết sống chung và gào thét với “bão” ấy thì nghệ thuật Việt Nam đương nhiên trở thành “thảm họa” như họ lên tiếng. Điều đấy chẳng có gì là lạ.
Nhạc Pháp lời Việt : Solenzara nào có Nắng Xuân
Tuấn Thảo
3.9.2010
 |
| Enrico Macias ghi âm Solenzara, bản tiếng Pháp vào năm 1967 |
Có những địa danh đi vào huyền thoại nhờ vào bản nhạc, bài ca. Có những thắng cảnh vương vấn tâm hồn một khi đã qua. Syracuse ở Sicilia mê hoặc thấm mềm con tim sắt đá, Capri của Ý say đắm trọn đời tiếng vọng tình ca. Còn Solenzara tại Pháp xao xuyến nỗi niềm lòng người đi xa.
Nằm trên Bờ biển Xà cừ (Côte de Nacre), thành phố Solenzara được liệt vào hàng danh lam thắng cảnh của đảo Corse, ở ngoài khơi miền nam nước Pháp. Tuy chưa từng đặt chân đến nhưng nhiều du khách trên thế giới đều từng nghe nhắc tới địa danh nhờ vào một bài hát ăn khách vào năm 1967.
Người đầu tiên ghi âm bài này trong tiếng Pháp là ca sĩ Enrico Macias. Ca khúc của anh tuy rất nổi tiếng trên thế giới nhưng lại không phải là phiên bản chính gốc. Trong nguyên tác, đây là một bài ca của đảo Corse, do nhạc sĩ Dominique Marfisi sáng tác vào năm 1961, tức cách đây vừa đúng nửa thế kỷ.
“Họa Mi” Nguyên Thảo Hát Trong “Điều Còn Mãi 2011”
NguyenThao.net
3.9.2011
“Điều còn mãi” là chương trình hòa nhạc do tờ báo mạng VietNamNet.vn tổ chức hàng năm vào ngày 2 tháng 9 ở Nhà Hát Lớn Hà Nội từ năm 2009. Đây là chương trình hòa nhạc thuần Việt , năm nay do nhạc sĩ Dương Thụ làm tổng đạo diễn, nhạc trưởng Lê Phi Phi chỉ huy dàn nhạc Giao hưởng Việt Nam, được VTV3, Đài truyền hình Việt Nam tường thuật trực tiếp.
Năm nay, 2011, ở phần khí nhạc, ngoài bản concerto cho violon, piano, bộ gõ và dàn dây của Nguyễn Mạnh Duy Linh do Bùi Công Duy biểu diễn cùng dàn nhạc, còn có tác phẩm ngắn viết cho cello “Trở về đất mẹ (Nguyễn Văn Thương), “Hát ru” cho violon và dàn nhạc của nhạc sỹ Hoàng Dương. Phần chuyển thể dân ca Việt Nam năm nay là chuyển soạn từ bài dân ca quan họ Bắc Ninh “Bèo dạt mây trôi” do nghệ sỹ cello Ngô Hoàng Quân chuyển soạn.
Tâm điểm chú ý ở phần khí nhạc là bản giao hưởng thơ “Lệ Chi Viên” của nhạc sỹ trẻ Trần Mạnh Hùng. Giao hưởng thơ “Lệ Chi Viên” chỉ có một chương, không dài, không đồ sộ nhưng là sáng tác từ xúc cảm sâu sắc của tác giả với án oan của đại thi hào Nguyễn Trãi – người anh hùng vĩ đại của dân tộc.
Bên cạnh đó, ở phần khí nhạc nữ nghệ sỹ piano cá tính Phó An My cũng cống hiến cho khán giả màn biểu diễn lạ khi kết hợp giữa tiếng đàn piano điêu luyện với lối hát thờ chầu văn trong đạo Mẫu của Việt Nam. Đây là trích đoạn giá đồng thứ 4 trong tác phẩm “Bóng” do chị và nhạc sỹ trẻ Tuệ Nguyên cùng thực hiện.
Phần thanh nhạc có phần hợp xướng và ca khúc nghệ thuật. Phần ca khúc nghệ thuật có 6 ca khúc do nhạc sỹ Trần Mạnh Hùng phối khí để biểu diễn cùng Dàn nhạc giao hưởng. Ngoài những gương mặt tên tuổi hàng đầu như Đăng Dương, Trọng Tấn, Hồng Nhung, Mỹ Linh, Nguyên Thảo còn có sự tham dự của nữ ca sỹ Hà Phạm Thăng Long. Chị là nghệ sỹ giọng nữ cao của Nhà hát nhạc vũ kịch Việt Nam, ngay từ lần đầu tham dự “Điều còn mãi”, chị đã thể hiện rất thành công ca khúc “Ngọc lan”, một sáng tác thời tiền chiến của nhạc sỹ Dương Thiệu Tước.
Hai nam ca sỹ đắt giá của dòng nhạc thính phòng và trữ tình cách mạng là Đăng Dương – Trọng Tấn đã cống hiến cho khán giả giọng hát mượt mà, uyển chuyển, sâu lắng trong các ca khúc “Những ánh sao đêm” (Phan Huỳnh Điểu) và “Tình em” (Huy Du, lời thơ Ngọc Sơn). Nữ ca sỹ Hồng Nhung trình bày ca khúc “Hoa sữa” của nhạc sỹ Hồng Đăng. Còn Mỹ Linh hát “Trên đỉnh Phù Vân” của nhạc sỹ Phó Đức Phương.
Đỉnh cao của phần ca khúc nghệ thuật là ca sĩ hát sau cùng, Nguyên Thảo. Giọng ca nữ đến từ Đà Lạt đã hát hết mình trong ca khúc “Họa mi hót trong mưa”, sáng tác của nhạc sỹ Dương Thụ.
“Họa mi hót trong mưa” từng được thể hiện thành công bởi những giọng ca nữ hàng đầu Việt Nam – như Lê Dung, Hồng Nhung và Khánh Linh – với cách hát điêu luyện kĩ thuật và căng tràn về cảm xúc nhưng khi tới Nguyên Thảo, khán giả đã hoàn toàn bất ngờ với cách hát và bản phối hoàn toàn mới lạ, không có dấu ấn cũ nào để người nghe liên tưởng hay so sánh với những nghệ sĩ đã từng hát trước.
Là một ca khúc không dễ thể hiện, nhưng giọng hát của Nguyên Thảo đã thể hiện được nỗi day dứt, đau đáu một cách sâu xa mãnh liệt. Tiếng hát đầy đặn, nội lực, thánh thót không chỉ khiến người nghe liên tưởng tới tiếng hót chim họa mi, mà còn gợi mở cho người nghe cảm xúc thênh thang, khi Nguyên Thảo chuyển lên giọng gió cuối bài, lâng lâng và rất thoả mãn.
Nguyên Thảo cho biết là :”Trước khi lên sân khấu Thảo đã khá run, run vì bài hát Thảo biểu diễn đã được chị Hồng Nhung thể hiện quá hay, run một phần nữa vì mình đứng trước sân khấu của Điều còn mãi vào một ngày trọng đại và vào một giờ khắc quan trọng. Nhưng khi đã đứng trước khán giả, cảm giác ấy biến mất hoàn toàn trước không khí của buổi biểu diễn. Thật xúc động! Cám ơn Điều còn mãi...”
Hợp xướng “Việt Nam quê hương tôi” (Đỗ Nhuận) do các nghệ sỹ biểu diễn cùng dàn hợp xướng Đại học Sư phạm nghệ thuật trung ương, dàn hợp xướng thiếu nhi đã khép lại chương trình hòa nhạc “Điều còn mãi” năm 2011.
Ban Biên Tập
Tin tổng hợp từ internet (2Sao.vn , Vietnamnet.vn)
Nguồn: http://nguyenthao.net
Giới trẻ Việt đã say mê nhạc cổ điển
Hoàng Thu
3.9.2011
TTO – Khi những âm hưởng hào hùng của tác phẩm Việt Nam quê hương tôi dần lắng xuống, khép lại chương trình hòa nhạc “Điều còn mãi” cũng là lúc nhạc trưởng Lê Phi Phi cho phép “cây đũa thần” của mình được nghỉ ngơi. Ngay ngày hôm sau, anh bay về Macedonia đoàn tụ với gia đình nhỏ của mình, đánh dấu một tháng trở về thăm bố mẹ và kết hợp làm việc tại Hà Nội.
Nhạc trưởng Lê Phi Phi và Nguyên Thảo – Điều Còn Mãi 2010
Hiện anh đang đảm trách khối lượng công việc khá dày: chỉ huy dàn nhạc Nhà hát giao hưởng quốc gia Macedonia, Nhà hát Nhạc vũ kịch Macedonia; giáo sư giảng dạy tại Trung tâm Âm nhạc & ballet Macedonia và là nhạc trưởng thường xuyên của Dàn nhạc giao hưởng Serbia.
Người ta đã bán những Căn Nhà Nhỏ như thế nào?
Mai Xuân Vỹ
2.9.2011
Hôm nay thứ Sáu cuối tuần, và cũng là ngày thứ nhì của tháng Chín. Melbourne đã chính thức bước sang Xuân ngày thứ hai. Mà cần gì phải giở lịch để biết là mùa Xuân đã trở về lại trong thành phố. Cứ nhìn những hàng cây nhú đầy những chồi lá nhỏ li ti và xanh ửng lên như ngọc biếc trên cành kia, và cứ nhìn cái nắng tươm mật dìu dịu trong suốt mầu vàng chanh trên phố là biết mùa đông đã cuốn gói ra khỏi những con phố nầy từ lâu rồi.
Tôi đã giã từ cái nắng đổ lửa của xứ nhiệt đới, những quán café thơm phức ở Sàigòn để trở về Melbourne, ngồi trở lại vào cái bàn thường nhật ở tầng thứ 31, cạnh khung kiếng lớn nhìn ra bờ nam của sông Yarra này đúng một tuần lễ. Cái mầu xám chì vô cảm và lạnh lẽo của dòng sông lúc tôi ra đi giờ đã được thay bằng một mầu kim nhũ lóng lánh. Con sông bất chợt thoát xác trở nên linh động và duyên dáng như cô thiếu nữ đang bước vào tuổi dậy thì, hồn nhiên khoe nét thanh xuân của thân thể trong ánh nắng xuân vàng tươm lộng lẫy.
V-Pop: Bất tài = lãng phí
Trung Kiên
2.9.2011
(2Sao) – Những album được đầu tư hàng trăm triệu, những bộ áo hàng hiệu đắt tiền, tất cả vẫn không làm diện mạo thị trường khởi sắc. Phải chăng sao Việt đang ném tiền qua cửa sổ?
Nhà giàu thì hãy đi hát
Đã qua rồi cái thời ca sĩ chỉ cần có chất giọng nghêu ngao hát là làm nên tên tuổi, ngày nay nếu muốn bước chân vào giới nghệ thì hãy chuẩn bị tinh thần mà chi tiền cho nhiều thứ. Không có album riêng thì đừng mơ làm ca sĩ, vì sẽ chẳng có thứ gì tặng fans hay được bầu sô nhớ mặt gọi tên. Để nhào nặn nên một album đúng chuẩn cơ bản, ca sĩ trẻ phải có nào là bài hát độc quyền, MV tặng kèm, vài bộ hình long lanh, bìa đĩa hoành tráng và cả poster dán cột điện. Ai lắm tiền nhiều của hơn thì sẽ có hẳn họp báo ra mắt, PR bài vở trên mạng thật hoành tráng. Tất cả những thứ này khi gộp lại, không cần phải tính toán nhiều cũng thấy rõ chúng không dưới hàng trăm triệu đồng, nhưng để rồi rốt cuộc hầu hết các sản phẩm sẽ đổ về đâu?
Chắp Cánh Cho Nhạc
Quỳnh Giao
2.6.2008
Clint Eastwood là một nghệ sĩ đa diện. Ông là diễn viên điện ảnh, đạo diễn và nhà sản xuất nổi tiếng thế giới mà cũng là người yêu nhạc, sành nhạc và viết nhạc. Các tác phẩm điện ảnh do ông thực hiện đều mang một dấu ấn riêng, là có phần nhạc rất đặc sắc.
Năm 1971, trên tột đỉnh danh vọng của nghề diễn xuất, Clint Eastwood bước qua bên kia ống kính làm nhà đạo diễn với phim “Play Misty for Me“. Cuốn phim lập tức nổi tiếng với không khí đậm đặc và tiếng dương cầm thánh thót của Errol Gardner trong bài Misty mà mọi người yêu jazz đều biết, và ưa thích.
Errol Gardner trình bày Misty
Sao Mai 2011: Sau Bao Nhiêu Năm, Cuộc Thi Đã trở nên Cũ!
Khanh Chi
29.8.2011
Sao mai 2011 đã vào giai đoạn nước rút.
Như mọi năm, đây là thời điểm mọi bàn luận, đồn đoán, đánh giá thường diễn ra rất sôi nổi tại những điểm gặp mặt của giới âm nhạc. Mang niềm hứng khởi có tính chu kỳ như vậy tới quán cà phê, dự định khơi mào một buổi đàm luận với các đồng nghiệp. Kết quả nhận được là những cái lắc đầu, “không xem, không biết!…”. Thật ngạc nhiên!
Một cuộc thi có bề dày và độ phủ sóng lớn như vậy mà mấy nhạc sĩ cốt cán lại không biết? Biết chứ, vấn đề là họ không xem. Lý do ư, không thấy hay. Có người không xem từ đầu (vì tâm lý thất vọng từ mùa giải trước), có người xem đến lưng chừng rồi thốt lên: “mùa sau sẽ không xem nữa”. Vậy đâu là nguyên nhân khiến những người đang sát cánh với đời sống âm nhạc quay lưng lại với một cuộc thi mà thành quả (hoặc hệ quả) của nó có tác động không nhỏ tới hoạt động của chính họ?
Chơi theo kiểu của… ban tổ chức!?
Tư Lò Rèn
Hoàng Xuân Sơn
19.8.2011
Không hiểu tại sao khi đặt bút viết về Từ Công Phụng (TCP) tôi lại liên tưởng tới nhóm chữ Tư-Lò-Rèn. Ý nghĩ này có thể bắt nguồn từ địa chỉ điện thư của một người bạn quen biết đã khá lâu: tulaurent@ . . ., họ Từ ghép với tên thánh hay một địa danh nào đó.
Phải rồi: Tư-Lò-Rèn, một cái tên rặt Việt, người nhạc sĩ Việt Nam lừng danh ấy tựa như một người thợ rèn chăm chỉ, ngày này qua tháng nọ cần mẫn ráp nối, hàn gắn, tạo tác những kỷ vật tinh xảo cho đời sống âm nhạc. Tôi như thấy thấp thoáng hình bóng người thợ rèn mang họ Từ một hôm ngọa bệnh gục xuống, không chịu buông tay theo định mệnh, vẫn cố vươn vai đứng dậy bằng ý chí quật cường, miệt mài ôn tập những ngọn lửa dương cương rực ngời từ bệ phóng. Và rồi chiếc đũa thần âm nhạc cũng đã trở lại với đời, hồi sinh từ tôi luyện.
Tin Từ Công Phụng lâm trọng bệnh làm choáng váng nhiều người: giới hâm mộ anh, và nhất là bằng hữu.Vẫn biết những căn bệnh vô thường của trời đất ập đến lúc nào không ai hay ai lường trước được, vô phương chống đỡ. Già Ung, vâng, thường hay vồn vã han hỏi không từ một ai. Đã có biết bao bạn bè tôi trên xứ người xáp mặt lão gia này rồi lần lượt ra đi như những vì sao lặn sớm. Nhìn hình ảnh tiều tụy của Phụng những ngày chống chọi với căn bệnh nan y, không khỏi lo lắng, ngậm ngùi nhớ lại giây phút ngặt nghèo của Hoàng Xuân Giang, Hoàng Phúc . . . đối diện với hơi thở mỏi mòn từng giây từng phút. Khán thính giả bốn phương cầu nguyện cho anh. Tất cả bạn bè cầu nguyện cho anh. Chị Ái, người vợ hiền vẫn luôn luôn bên cạnh anh trong suốt quãng đời thăng trầm. Và rồi Từ Công Phụng khỏi bệnh như một phép lạ. Nhưng hơn hết cả, chính bằng vào ý chị và nghị lực của anh, TCP đã hồi sinh như tin vui mùa xuân mà chị Lai Hồng đã rộn rã loan báo cho bằng hữu khắp nơi. Vâng, người nhạc sĩ ấy đã trở về với Muà Xuân Trên Đỉnh Bình Yên. Hôm điện thoại báo tin mừng cho tôi, bằng giọng nói ấp áp và tiếng cười rộn rã như dạo nào, Phụng nói đùa là bệnh nó quậy mình thì mình phải quậy lại cho nó đi chỗ khác chơi. Đó là một tinh thần lạc quan rất mực vậy!
Thời gian trước 75 ở Sài Gòn, giao tình của tôi và Từ Công Phụng tuy không mật thiết bằng với Trịnh Công Sơn nhưng cũng rất đậm đà tình thân giữa những người bạn trẻ đồng trang lứa trong hoàn cảnh quê hương đất nước thời binh lửa. Chúng tôi vẫn luôn có nhau trong những sinh hoạt riêng và chung. Tôi biết Phụng qua đám bạn Văn Khoa, Dược Khoa, Quốc Gia Hành Chánh v.v. TCP sáng tác rất sớm, qua nhạc phẩm đầu tiên – Bây Giờ Tháng Mấy – đã nổi tiếng ngay. Phụng cũng đã có lần trình diễn ở Quán Văn với Thanh Lan những nhạc phẩm sáng tác dồn dập sau đó ( Trên Vùng Tuổi Mây, Tình Khúc Từ Công Phụng . . .) . Trong các nhạc sĩ sáng tác vừa trình diễn, TCP là một người hát rất hay với giọng ca trầm ấm hiếm có , rất ít người sánh kịp. Hơn nữa, tính tình thâm trầm ăn nói nhỏ nhẹ với mọi người, cách cư xử chân tìnhvới bạn bè, niềm hãnh diện vì tài năng nhưng không kiêu ngạo v.v là những điểm son khiến anh có người ái mộ ở khắp mọi nơi, từ mọi giới. Dòng nhạc tình TCP lúc nào cũng cho ta cái đẹp sáng của tâm hồn. Dù lắm lúc nghe ray rứt, ngậm ngùi, nhưng là một nỗi ngậm ngùi man mác, thăng hoa chứ không cầu lụy. TCP cũng thuờng xuất hiện trong những sinh hoạt thanh niên, sinh viên với người nữ cũ Từ Dung (xin lỗi chị Ái) mà bọn chúng tôi thường gọi đùa bằng cái hỗn danh “đôi song ca từ từ ”. Nhớ hôm kỷ niệm ngày vui của TừTừ ở Câu Lạc Bộ Làng Văn có đông đủ bằng hữu văn nghệ tham dự. Có Trịnh Công Sơn/Khánh Ly. Có Lê Uyên và Phương. Có Mai Hương Kim Tước v.v . Có tôi xâm mình cầm dùi gõ trống cho chị Kim Tước hát 60 năm cuộc đời tặng đôi lứa.
Tôi ít có kỷ niệm với TCP nhưng rất quý mến anh bởi bản chất chân tình và lịch sự với bằng hữu như đã nhắc( bao giờ cũng thế, dù khi gặp lại anh ở xứ người sau này). Những năm sau 75 đứt bóng, Phụng và tôi thường la cà ở những quán cà phê vỉa hè Lê Thánh Tôn gặp gỡ hàn ôn dăm phút với đám bạn bè thất thời thất thế. Định cư ở Montreal Canada khoảng trên 10 năm, tôi vui mừng gặp lại TCP trong một xuất trình diễn chung của Phụng với các ca sĩ Thái Hiền, Duy Trác. Phụng vẫn thế! Vẫn con người thâm trầm dạo nào của Xứ Thâm Trầm. Phụng hát vẫn hay và có chiều ăn khách, được mến mộ hơn các bạn đồng diễn. Vui vì gặp lại cố tri. Và mừng cho tài năng vẫn vô cùng rạng rỡ của bạn. TCP có nhiều bạn ở Montreal. Cứ thế đôi ba năm chúng tôi lại được dịp sinh hoạt chung. Lần gặp gỡ sau cùng trước khi Phụng ngọa bệnh là buổi văn nghệ ra mắt của Song Thao, Luân Hoán, Hoàng Xuân Sơn ở Toronto với sự góp mặt đặc biệt của Từ Công Phụng khoảng mùa hè năm 2005.
Là một ca nhân tài tử, lúc trước tôi hay hát TCS. Về sau, ở một thời điểm nào đó tôi đâm ra mê nhạc TCP, thích hát và hát nhiều nhạc Phụng. Lúc lòng mình đã lắng xuống theo tuổỉ chiều, giai điệu và lời ca TCP như quyện lấy, cuộn lấy tâm thức và hình hài, của những tháng năm còn lại một đời người. Nhạc TCP đến với đời ở lại với đời như một dòng nhựa thơm quyến rũ : nghe được một lần thèm được nghe thêm – hát một lần thèm hát mãi . . .Dòng nhạc tình ấy lãng đãng mà kiêu sa, như chất keo dính liền vào những cuộc tình đôi lứa. Xin chúc lành Từ Công Phụng, tài sức vẹn toàn; mãi mãi như những bài tình ca bất hủ của anh.
Laval, Quebec, tháng 8 năm 2011
Hoàng Xuân Sơn
Nguồn: damau.org
Buổi Chiều Sao Vỡ Vào Chuông Giáo Đường
Mai Xuân Vỹ
30.8.2011
yêu nhau cảm động dường nào
anh về đất rộng cúi chào Bình Dương
(Bùi Giáng)
Bình Dương vào một ngày cuối hạ. Mùa hè đã sắp giũ áo ra đi. Nhưng hề gì. Ở cái đất phương nam này, tháng nào trong năm lại chẳng là hè? Trời ở đây quanh năm nắng tràn. Và bây giờ đây, nắng vẫn đang đổ đầy trên sông. Ánh sáng vàng tươi của trời mùa hè vẫn ăm ắp trên mặt sông lênh láng nước.
Đã cuối hạ. Nhưng nắng vẫn rất xanh và trời oi ả. Mùa hè ở xứ nhiệt đới mà trời oi ả thì có gì lạ? Và dĩ nhiên là tôi chẳng hề lấy đó làm phiền, lại thấy dễ chịu là đàng khác. Chỉ cách Sàigòn hơn mười cây số, nhưng xem chừng ở đây mát hơn, chắc là nhờ vào địa hình, nhờ có nhiều cây xanh và ít xe ít bụi bặm hơn trên ấy. Rồi đến chiều chắc sẽ lại có một cơn mưa lớn thường nhật đổ xuống. Và lúc ấy trời sẽ còn dễ chịu hơn nữa. Cây và lá cũng sẽ xanh hơn. Nhưng mà bây giờ đây trời đang nắng. Lá cũng đang xanh. Trên những vòm lá ấy là những mảng trời mầu ngọc thạch.
Giải mã nguyên nhân Sao Việt hát nhép
27.7.2011
Hát nhép đã trở thành một chuyện dài kỳ… rất đỗi bình thường của các ca sỹ trong showbiz Việt. Dưới đây là một vài nguyên nhân khiến Sao Việt liều thân làm việc này.
Âm thanh không tốt
Đã có quá nhiều lời than phiền từ công chúng và cả giới chuyên môn về vấn nạn hát nhép của ca sĩ Việt. Thế nhưng tình trạng hát nhép vẫn cứ nhan nhản, bất chấp những tiếng than, bất chấp cả các quy định, ca sĩ vẫn cứ hát nhép trên sóng truyền hình lẫn các chương trình lớn nhỏ ngoài sân khấu.
Thậm chí, họ còn thản nhiên hát nhép trong cả đêm trao giải thưởng nghệ thuật mà mình được tôn vinh, còn chuyện hát nhép ở các tỉnh lẻ là chuyện như “ăn cơm bữa”. Điều đáng nói là khi “liều thân” và “anh hùng” hát nhép nhưng đến khi bị vạch mặt và phát hiện thì không ca sỹ nào dám nhận mà toàn đổ tội lên đầu những người tổ chức.
Hả Miệng Mắc Quai
Nguyễn Sĩ Hạnh
31.8.2011
Nhép miệng (Lip sync, lip-sync, lip-synch, lip synchronization) là kỹ thuật nhép miệng cho ăn rơ với một bài hát hay lời nói đã thu sẵn trước. Kỹ thuật nhép miệng được dùng nhiều live show, trong kỹ nghệ phim ảnh và trong video game. Bài này chỉ xin tám về nhép miệng trong âm nhạc, nói nôm na là hát nhép.
“Hát nhép” là một đề tài lớn. Google hai chữ “hát nhép” sẽ thấy gần năm triệu trang! Báo mạng Việt Nam tốn biết bao nhiêu bandwidth để bàn chuyện hả miệng mắc quai này. Không những chỉ sao Việt nhép mà sao Tàu, sao Hàn, sao Tây, sao Mỹ gì cũng có nhép hết. Một vài xứ có cả luật hát nhép. Ở Việt nam mình thì nghe nói Cục Biểu Diễn đang soạn thảo và đệ trình một nghị định về trình diễn bao gồm luôn chuyện hát nhép [1]!
Tại sao lại có chuyện hát nhép?
Hồn Cầm Thân Mộc
Quỳnh Giao
21.7.2008
Trong một bài viết đã lâu, nhớ “Cung Ðàn Xưa” của Văn Cao, người viết nhấc bút (hay hạ tay xuống phím gõ?) ghi lại một câu xanh dờn “Ðông Phương ta không ngạc nhiên khi thấy vạn vật cái gì cũng có hồn...”, chỉ để nói tới những cây vĩ cầm lừng danh của thế giới.
Chẳng là vì mình nhớ tới lời từ của Văn Cao:
“Hồn cầm phong hương hình bóng xuân tàn
Ngày dần buông trôi sầu vắng cung đàn...”
Phong hương là ý rất đẹp, mà Nguyên Sa có thể thấm rất sâu, khi viết thật rõ “anh lạy trời mưa phong tỏa đường về” trong bài thơ “Tháng Sáu Trời Mưa” của ông. “Vũ vô kiềm tỏa năng lưu khách…“, khi học trung học, lũ nhóc tì đều nhớ tới lời răn của các cụ, rằng mưa không có khóa mà vẫn giữ khách lại, và sắc đẹp chẳng là sóng gió ba đào mà vẫn dễ chìm đắm lòng người.
Nỗi niềm nhạc công đám tang
Nguyễn Dân
19.8.2011
Dù gắn bó lâu năm với nghề nhưng các nhạc công đám tang thường dè dặt khi kể về công việc của mình. Đó là do vẫn còn nhiều định kiến của người đời về nghề của họ.
“Chuyện kể rằng có một cô bé rất thần tượng cha mình. Đi đâu cô cũng tự hào khoe với mọi người rằng cha mình là một nghệ sĩ thổi kèn. Đến một ngày trên đường đi học về, cô tình cờ thấy cha mình đang thổi kèn, làm trò trong một đám tang đi trên đường… Bạn bè cô chỉ trỏ cười nói còn cô thì nước mắt rơi lã chã. Giờ cô đã hiểu vì sao cha thường trầm ngâm rất lâu mỗi khi điền đơn ở mục nghề nghiệp…”. Đó là tâm sự của một cô bé trong một cuộc thi viết về cha trên một tờ báo tôi từng đọc cách đây vài năm nhưng nhớ mãi đến giờ.
Nhạc công lặng lẽ với một khúc nhạc buồn trong một đám tang ở TP.HCM. Ảnh: HT
Mai Khôi: Cả nỗi đau cũng ngọt
Quốc Bảo
28.8.2011
1.
Tôi bảo Mai Khôi, chả việc gì phải quan tâm đến chuyện thị phi, em không phạm pháp, không “tâm thần phân liệt” thì cứ vui sống. Khôi dạ, có cái tóc thôi mà thiên hạ cũng bàn ầm ầm ghê quá.
Tôi kể cho Khôi nghe tích Tề Tuyên Vương trong Cổ học tinh hoa, vua thích nghe sáo mà cứ đánh đàn là vua không ưng. Người mình có khiếu làm vua Tề, ghét ai trái ý, thôi thì ta giả điếc mà rong chơi ca hát cho sướng, tội gì.
Khôi đi du lịch mùa Hè, nhắn tin cho tôi, em đang ăn sáng ở Áo, sẽ nhớ mua thuốc lá cho anh. Tôi vui bụng, ừ đi chơi tận hưởng, xong về hát.
Mai Khôi đang thu thanh bài Hồ Cầm của album “Em Ươm Nắng Vào Ngày“, album thứ nhì của NS Mai Xuân Vỹ.
Seasons in the Sun : những lời trối trăn giữa mùa đẹp nắng
Tuấn Thảo
27.8.2011
 |
| Jacques Brel viết bài Le Moribond – Seasons in the Sun năm 1961 (DR) |
Nhạc phẩm Những Mùa Nắng Đẹp là phiên bản tiếng Việt, lời do tác giả Phạm Duy chuyển dịch từ ca khúc Seasons In The Sun. Bài hát này có ít nhất 500 phiên bản khác nhau, ghi âm trong hơn 10 thứ tiếng. Nhưng ít ai biết rằng nguyên tác lại là một bài ca tiếng Pháp, tác giả không ai nào khác ngoài danh ca Jacques Brel.
Trong phiên bản chính gốc, bản nhạc này có tựa đề ban đầu là Adieu l’Émile (Vĩnh biệt bạn thân) rồi sau đó mới được đổi thành Le Moribond có nghĩa là Kẻ hấp hối. Bản nhạc do nam danh ca người Bỉ Jacques Brel sáng tác và ghi âm vào năm 1961, tức cách đây vừa đúng nửa thế kỷ. Lời tiếng Anh là của nhà thơ kiêm tác giả người Mỹ Rod McKuen. Ông nổi tiếng trong làng nhạc Anh Mỹ với hơn 1500 ca khúc được viết cho nhiều tên tuổi lớn, trong đó có Frank Sinatra, Johnny Cash, Ella Fitzgerald…
Ai còn cần MTV? [3]: Cuộc sống thay đổi, MTV cũng thay đổi
Việt Cường
26.08.2011
(TT&VH Cuối tuần) – Được biết đến với vai trò đạo diễn nhưng hiện nay Nguyễn Phan Quang Bình kiêm luôn cả vai trò Giám đốc kênh UTV, tức kênh MTV Việt Nam. Ở vị trí lãnh đạo của MTV Việt Nam, vị giám đốc này dường như vẫn còn nhiều điều chưa bày tỏ hết.
* Câu hỏi đầu tiên là một sự than phiền mà tôi để ý thấy trên các diễn đàn âm nhạc, MTV phiên bản Việt quá ít nội dung Việt, thực chất nó là MTV châu Á, cộng thêm việc âm thanh không được tốt, hình ảnh không rõ. Một sự khởi đầu chưa thuận lợi lắm, anh có nghĩ vậy không?
– MTV chính thức Việt hóa vào ngày 1/7 để kịp ra mắt cùng ngày với chiến dịch thay đổi logo mới của kênh MTV trên toàn thế giới. Tuy nhiên công tác Việt hóa được chia làm nhiều giai đoạn khác nhau. Giai đoạn đầu tiên là Việt hóa mắt chương trình hàng ngày MTV Thích mê với các ca khúc quốc tế và dịch thuật và làm phụ đề hai chương trình My Super Sweet Sixteen và MTV Crib. Giai đoạn hai sẽ dần dần tăng các nội dung Việt.
Showbiz Việt – Ánh sáng & Bóng tối (5): Đỗ Quang: Nhân vật giữa hai mặt của showbiz Việt
Hải Đăng
26.8.2011
(TT&VH Cuối tuần) – Như đã nói, năm 2004 có thể được xem là “năm đen tối” nhất của giới showbiz Việt kể từ khi nó bắt đầu “phát sáng” gần 10 năm trước đó. Khi “vụ án” Tình thôi xót xa còn chưa hết đắng lòng, thì ngày 28/12/2004, dư luận bàng hoàng trước tin dữ: nhạc sĩ Đỗ Quang được phát hiện chết vì tự tử tại nhà riêng ở hẻm 284 đường Võ Văn Tần, Q.3, TP.HCM. Người đầu tiên trong giới nhạc đã chọn cách chấm hết những sóng gió trong làng tổ chức biểu diễn bằng chấm hết đời mình…
Đỗ Quang tên đầy đủ: Đỗ Quang Trùng Dương, sinh năm 1971. Trước khi được biết đến như một nhà tổ chức biểu diễn (anh là đạo diễn live show Làn sóng xanh đầu tiên và thứ hai, diễn ra tại sân khấu Lan Anh trong năm 1998), một ông bầu mát tay với những nhóm hát và ca sĩ như 1088, Triệu Hoàng… sau này, Đỗ Quang vốn là một ca sĩ. Anh đã tốt nghiệp khoa Thanh nhạc Nhạc viện TP.HCM. Trong chương trình live show đầu tiên của ca sĩ Hồng Nhung (Bống bồng ơi) diễn ra vào cuối năm 1997, Đỗ Quang tham gia với vị trí hát bè cho “cô Bống” cùng Anh Bằng. Nhưng nếu như người bạn Anh Bằng chọn đi một con đường lặng lẽ và an toàn hơn (sau này Anh Bằng trở thành một trong những giọng tenor hàng đầu ở TP.HCM, hiện là giảng viên thanh nhạc của Nhạc viện TP), thì Đỗ Quang lại đi con đường khác, ồn ào hơn, nhiều danh vọng và hào quang hơn, nhưng cũng nhiều hơn sự bất an.
NS Từ Công Phụng – Một Kết Hợp Tuyệt Vời Giữa Ngôn Ngữ và Âm Nhạc
Nguyễn Phước Nguyên
June 2, 2010
Tôi như giòng sông cạn
Cuốn quanh đời mệt nhoài
Cuốn theo giòng nghiệt ngã
Buồn rơi theo năm tháng
Úa trên lưng tháng ngày
Tôi mang hồn cỏ dại
Ngu ngơ tự hỏi lòng
Bỗng một ngày thiên thu
Bỗng một đời phù du
(Từ Công Phụng – Đời Bỗng Phù Du)
I. NHẬP
Một buổi chiều. Mùa thu.
Mây trắng bay.
Nắng vàng vọt rớt trên hè phố.
Người đàn ông đứng tuổi lặng nhìn cô bé ngồi cách mình không xa. Cô bé có mái tóc huyền, đăm nhìn theo những cánh chim bay khuất với một nét buồn tao mặc. Dáng cô bé thon gầy, như hao mòn cùng năm tháng. Người đàn ông chợt ước ao, chợt khát khao mình có thể xóa tan mây trời trầm lắng đang xuống thấp dần lên cuộc đời cô bé.
Nhưng người đàn ông vẫn ngồi đó. Lặng yên.
Mưa nhẹ rơi…
Từng giọt mỏng…
Long lanh lên khóe mắt cô bé…
Người đàn ông cũng nghe cay vùng mắt.
Lâu lắm rồi… Cuồng lưu dòng sống đã làm người đàn ông xa lạ với những cảm xúc đơn thuần nhất của con người – nụ cười, tiếng khóc.
Nhìn cô bé ngồi đó, với những bước chân linh hồn đầu đời xa rời thơ ấu, người đàn ông chợt nghe lòng mình rét mướt, chao theo từng giọt mưa rơi.
Cô bé đứng dậy, bước xa dần theo lối nhỏ của công viên. Dáng cô bé đổ dài lên nỗi buồn của người đàn ông, lên nỗi buồn của thời gian đang chất chồng lên mái tóc hơn nửa phần xóa trắng.
Người đàn ông nghe vọng lên trong tim mình một niềm đau xót. Cho bước chân lạc loài của cô bé. Cho hồn nhiên thoáng mất. Cho ưu tư kéo về. Cho lưu đày tuổi trẻ. Và cho chính bản thân mình – cũng lạc loài, cũng lưu đày, đã hơn nửa lần thế kỷ…
II. NGÔN NGỮ CỦA ÂM NHẠC
Thế đó. Là ngôn ngữ của Từ Công Phụng (TCP). Đoạn nhập đề trên là những gì đã hình dung ra khi nghe bài Còn Một Buổi Chiều của tác giả. Không chỉ nghe ra. Mà còn nhìn thấy. Còn cảm nhận đến.
Thế đó. Là ngôn ngữ của TCP. Man mác. Nhẹ nhàng. Lãng đãng. Ẩn mật. Mang nhiều hình ảnh của một cõi trời tâm sự. Không ạt ào thác đổ. Mà là những chắt chiu đằm thắm. Những nâng niu tận cùng.
TCP không chỉ là nhạc sĩ của tình yêu. Nói đúng ra, tình yêu chỉ là dòng sông để TCP chuyên chở và phản ảnh tâm hồn mình. Trong giòng sông đó có phù sa cuộc sống, có bọt bèo thân phận, có vẩn đục tương lai, có trong veo kỷ niệm.
Từ Bây Giờ Tháng Mấy, bài nhạc đầu tay năm mười tám tuổi, cho đến những sáng tác sau đó, TCP đã chọn bước vào âm nhạc bằng đam mê trầm lắng. Không ồn ào. Không vội vã.
… Người về nghe tiếng hát âm vang
Trên vùng tuổi đa đoan
Người về nghe những âm vang
Trên cùng tuổi cưu mang
Người đan hơi thở bên nhau
Dù trời chợt sáng, xin tình chưa nghe muộn màng (1)
Ngôn tứ đó, là của riêng TCP. Ngay sau mỗi câu hỏi được mở ra, câu trả lời kết đọng. Dưới rực sáng của quên lãng phơi bày, là nhớ nhung khép kín.
… Gom một chút nắng vàng
Hắt lên soi hạnh phúc trên tháng ngày đã qua
Em tìm thấy chút gì –
Có phải chăng rạn vỡ lên tâm hồn chúng ta ? (2)
… Đêm nay, bên thềm
Nhìn anh, em khẽ nói: “Ngày mai anh đi rồi,
Anh có buồn gì không ?”
Buồn không, hỡi người đã đi rồi ? (3)
Sâu sắc. Ý nhị. Bởi người ở lại thường buồn hơn kẻ ra đi. Nhưng với TCP, người ở lại chỉ quan tâm đến nỗi buồn của kẻ ra đi. Thật ân cần. Đơn thuần. Chấp nhận.
Ở đó, là những lấp lánh ngọt ngào của TCP, khi nói về quê hương. Một quê hương muôn trùng xa khuất được thể hiện qua một tiếng gọi “Em!” dịu dàng, cay đắng.
… Ai chia vạt nắng se buồn
Như ta rồi cũng xa nguồn
Làm sao cho em biết tình ta vẫn lấp lánh
trong cõi hồn bát ngát ?
Làm sao cho em thấu tình ta
như núi biếc, như sông dài, biển rộng ?
Xin giữ cho nhau những khoảng đời nhớ mông lung.
Tình là trùng dương sóng vỗ chập chùng.
Mảnh hồn ta nay đã khuất nơi nao,
Đời sầu mấy chuyến thương đau
Mà nỡ chôn vội mấy kiếp trùng khơi… (4)
Ở đó, là những long lanh bất chợt của TCP, khi nói về hạnh phúc. Một hạnh phúc hao gầy, trong hụt hẫng chia ly. Không bao giờ là đớn đau tuyệt vọng, mà là sống cho trọn vẹn với mất mát vây quanh.
… Lắng nghe muôn cung sầu hắt xuống đời
Một trời tôi thương đau, một trời em mưa mau
Sống buông xuôi theo ngày tháng
Từng thu qua, vời trông theo đã mờ
Lệ rơi trên tim tôi, lệ rơi trên đôi môi
Yên nhau một thời, xa nhau một đời
Lệ này em nhỏ xuống hồn tôi… (5)
Ở đó, là những lặng câm nhỏ máu của TCP, khi nói về tình yêu. Một tình yêu ngây ngất hương thơm, giữa vô vàng tiếc nuối. Không bao giờ là kêu gào than khóc, mà là tận tụy với đam mê về một thiên đường đã khuất.
… Thân mang kiếp dã tràng đem đời xe tơ duyên
Trên bãi cát vàng hão huyền
Chợt nghe lớp sóng xô lên đời mình
Niềm cay đắng
Cuộc tình trên tháng ngày muộn phiền
Còn in vết hằn đời mình
Người ơi hãy ru hồn ta ngủ quên… (6)
Ở đó, là những chắt chiu vơi đầy của TCP, khi nói về cuộc sống. Một cuộc sống miệt mài tư duy cùng muộn phiền thân phận. Những điều TCP sẻ chia không nằm trong lời hát , mà nằm sau những gì lời hát không nói ra.
… Có những điều tôi muốn nói cùng em
Vẫn vời vợi trên cao,
Những điều tôi muốn hiểu
Vẫn mù cõi vực sâu… (7)
Dường như ngay khi ý niệm vừa thành hình trong tư tưởng, TCP đã tự chọn cho lời nhạc của mình một định mệnh – Mỗi dòng chữ là một gắn bó với kỷ niệm, dẫu đang phai mờ dần theo thời gian, vẫn không bao giờ tuyệt tích. TCP đặt chữ nghĩa vào âm nhạc như phó thác từng hơi thở sau cùng của tình yêu vào căn phần mặc tưởng.
Mỗi bài hát là một vết hằn thăng hoa lên phiến đời huyễn hoặc.
III. ÂM NHẠC CỦA NGÔN NGỮ
Từ bao giờ, khi viết về nhạc phẩm, người ta chỉ thường hay nhắc đến những lời nhạc tiêu biểu của tác giả, rồi sau đó là vài phát biểu đơn sơ về tiết tấu và kỷ thuật hòa âm. Thật là một thiếu sót lớn khi đa số các bài viết về nhạc sĩ đều dành cho phần “lời” nhiều hơn phần “nhạc”.
Bởi ở đó, là nét tuyệt vời và độc đáo nhất của nhạc TCP, nhất là khi TCP tự trình bày những ca khúc của mình – bằng những nốt nhạc chợt vút cao và tắt hẳn, bằng những chữ được hát lại hai lần liên tiếp, bằng những âm thanh rơi từ đỉnh cao vào trầm thấp.
Khi TCP hát “…nỗi muộn phiền ngày tàn HƠI THỞ, em thấy không cõi đời vô vọng…” (8), người nghe liên tưởng ra sự chết dần của nhịp sống khi nốt nhạc của hai chữ “hơi thở” được hát vút lên cao rồi tắt hẳn trong mong manh của làn hơi rung.
Khi TCP hát “…Trên từng thung lũng buồn, từng thung lũng buồn, mùa thu đã đã trở mình trên gót nhỏ dìu em đến người…” (9), người nghe cảm nhận được sự chập chùng của những thung lũng mùa thu đã sống lại dưới gót hài tình yêu bằng lời hát được lập lại hai lần. Cũng thế, với “… hãy ôm trọn, ôm trọn tuổi xuân, có một lần vui thôi em…” (10), TCP đã dùng sự lập lại của hai chữ “ôm trọn” để diễn tả thật tuyệt vời, thật trọn vẹn một nhắn nhủ ân cần về những hạnh phúc mong manh trong cuộc đời mà mỗi chúng ta ít khi tìm thấy.
Khi TCP hát “… rồi niềm vui bay ngang, miền tuổi vàng nắng và gió CUỐN… lá RƠI đầy, tuổi nầy người đâu có hay…” (11), chữ “cuốn” vút cao rồi tắt hẳn – như mất tích, chữ “rơi” được hát ngân dài từ nốt nhạc cao xuống nốt nhạc trầm. Dùng âm thanh để diễn tả hình ảnh của chữ nghĩa, đến thế, quả thật là nát ý.
Còn nữa, còn rất nhiều nét tuyệt vời, chất chứa như vậy trong âm nhạc của TCP để làm diệu huyền chữ nghĩa. Từ long lanh rực rỡ của “… Ôi, nỗi dịu dàng nào đã ngời SÁNG trên môi người…” (9) đến tiếc nuối tịch trầm của “…cuộc tình như cơn lốc mang theo hồn người vào trùng dương khép KÍN u mê ngàn đời…” (12). Từ chìm sâu tiếng nấc của “… kỷ niệm nào như muốn KHÓC, nên tôi xin một lần được trao hết cho nhau bằng một lần đôi mắt nai tơ…” (13) cho đến ngọt ngào đón nhận của “… cho tôi xin một lần chân em lại gần, để vòng tay ôm HẾT dung nhan…” (1). TCP đã đưa âm nhạc của ngôn ngữ đi vào một chiều nghệ thuật sâu hơn. Rộng mở hơn. Cô đọng hơn.
IV. KẾT
Thôi, cũng đành như chiếc que diêm một lần lóe lên
Thắp đời em sáng lung linh buồn một cõi riêng…
Thôi, cũng đành như kiếp rong rêu một lần hóa thân
Cuốn về phong kín tim ta một đời chói chang…
Thôi, cũng đành như tấp gương tan mờ phai vết xưa
Xót dùm cho tấm thân ta – ngựa bầy đã xa
Những đêm mơ thấy tan hoang hương tình vừa chớm
Muộn màng… (14)
Một mình ta đứng nhìn mối tình duyên tan theo
Nghìn con sóng gào bạc đầu
Nhẹ xô lên dấu chân ghi cuộc tình nhòa trên cát.
Lời người nghe đã chợt lạc loài
Trên thân dã tràng tủi phận,
Hoài công tháng năm se cát biển Đông… (12)
Từng ấy âm thanh. Từng ấy chữ nghĩa. Nghĩ, cũng đã đủ để TCP nói về mình, về thân phận mình, về tình yêu, hạnh phúc. Đoán suy nào, cũng thiếu. Cắt nghĩa nào, cũng thừa.
Giữa một nền âm nhạc Việt Nam hải ngoại chỉ chú tâm đến ca sĩ thay vì nhạc sĩ, chỉ chú tâm đến những bắt chước lai căng thay vì triển khai sáng tạo, giọng hát và lối diễn tả của TCP với từng nhạc phẩm của mình là một minh chứng tuyệt vời cho sự ký thác trọn vẹn của một linh hồn, của một đời người vào khung trời âm thanh nghệ thuật. Khung trời ấy vốn cô đơn, và hiu quạnh. Nhưng hiu quạnh hơn, cô đơn hơn, là những con người chọn bước âm thầm vào khung trời ấy bằng con tim hiến dâng cho âm nhạc. Và ở lại. Tận tụy. Như thế. Gần trọn đời mình. Và những sáng tác được ươm mầm và thành hình trong khung trời đó là những que diêm lóe sáng, là những viên cát hiến dâng.
Điều tuyệt vời nhất của nhạc TCP không chỉ nằm ở những lóe sáng đó, những hiến dâng đó. Bởi đó, là những lung linh hữu hạn. Điều tuyệt vời nhất của nhạc TCP là khi que diêm đã tắt ngúm đi, chiều sâu của màn đêm trong mỗi chúng ta đã được đo lường. Điều tuyệt vời nhất của nhạc TCP là khi viên cát đã vỡ tan vào lòng biển bầt thinh, con tim trong mỗi chúng ta vẫn còn mang âm vang của một đời sóng vỗ, của một trùng dương thầm lặng thiên đường.
Mà đó, là những thanh vọng vô cùng. Những trầm khơi bất tận.
Nguyễn Phước Nguyên
Trích chú:
(1) Mưa Trên Ngày Tháng Đó
(2) Trên Tháng Ngày Đã Qua
(3) Mùa Thu Mây Ngàn
(4) Qua Vùng Biển Nhớ
(5) Giọt Lệ Cho Ngàn Sau
(6) Kiếp Dã Tràng
(7) Thiên Đường Quạnh Hiu
(8) Mắt Lệ Cho Người
(9) Như Ngọn Buồn Rơi
(10) Mùa Xuân Trên Đỉnh Bình Yên
(11) Người Về Trên Mây
(12) Kiếp Dã Tràng
(13) Lời Cuối
(14) Như Chiếc Que Diêm
Nguồn: thacducgia.com
Nhạc Sỹ Giáng Son
Vũ Hoàng, phóng viên RFA
24.8.2011
Âm Nhạc Cuối Tuần kỳ này giới thiệu đến quý thính giả ca – nhạc sĩ Giáng Son, người có hàng trăm ca khúc sáng tác theo thể loại pop-ballad, rock và phổ thơ.
Kết hợp Đông -Tây
Với kiến thức âm nhạc được đào tạo cơ bản theo lối phương Tây, nhưng sinh ra trong một gia đình âm nhạc truyền thống dân tộc, sự hoà quyện giữa Đông Tây, đã tạo ra một phong cách nhạc rất riêng của Giáng Son. Có lẽ Giáng Son được biết đến ban đầu là thành viên sáng tác của nhóm nhạc nữ 5 Dòng Kẻ hát bè theo lối Accapella, song chị vẫn luôn nhìn nhận mình là nhạc sĩ hơn là ca sĩ. Sau khi rời nhóm nhạc năm 2005, Giáng Son tập trung vào công việc sáng tác và giảng dạy nhạc lý cơ bản tại khoa kịch hát dân tộc, Nhạc viện quốc gia.
Ai còn cần MTV? [2] – MTV Việt Nam – Hiện thực có như mơ?
Cung Tuy
25.8.2011
(TT&VH Cuối tuần) – Và rồi, như một kết thúc có hậu của một giấc mơ nung nấu, hoàng tử đã lấy công chúa, MTV đã có phiên bản made in Việt. Nhưng, thần dân vẫn yên ắng, thị trường vẫn chưa thấy sôi động. Cuộc hôn phối kéo dài sau thời gian yêu nhau gần 2 thập kỷ ấy hóa ra không đẹp như mong đợi?
Trước MTV-mác-Việt…
3 VJ của MTV Việt Nam, từ trái sang: Đăng Khoa, Quỳnh Chi, Anh Vũ
Ai còn cần MTV? [1] – Khi MTV 30 tuổi: Mới đó mà đã 30 năm…
Nguyên Minh
24/08/2011
(TT&VH Cuối tuần) – Mới đó mà đã 30 năm. Mới ngày nào Mark Knopfler còn lên tivi và hát I Want My MTV giờ thì MTV – kênh truyền hình dành riêng cho âm nhạc nổi tiếng toàn cầu, muốn tất cả. Mới ngày nào, sau lời chào mừng: “Quý ông và quý bà, hãy cùng rock’n’roll” vào hôm 1/8/1981 với hình ảnh phi thuyền Apollo 11 đáp xuống mặt trăng, đáp lại là sự chú ý khá hời hợt của vài ngàn hộ gia đình sử dụng truyền hình cáp ở Bắc New Jersey (Mỹ). Và ngày nay, MTV vươn cánh tay tới 412 triệu gia đình trên khắp thế giới, thu hút trên 1 tỷ khán giả. Sau nhiều năm chờ đợi, khán giả Việt Nam cũng đã chính thức được thưởng thức kênh MTV phiên bản Việt từ hôm 1/7 năm nay). 30 năm, 262.800 giờ phát liên tục (chưa kể phiên bản ở nhiều quốc gia), chưa bao giờ trái đất được quay tròn bằng âm nhạc nhiều đến vậy. Ai nhớ, ai quên, ai còn cần MTV?
Vài chi tiết về ban hợp ca Thăng Long
Phạm Duy
Ở chung với Phạm Xuân Thái trong ít ngày rồi chúng tôi dọn nhà bằng xe thổ mộ vào Thị Nghè. Đó là một căn phố nhỏ ở ngay cạnh chợ, chỉ có hai phòng nhỏ mà chứa đủ tám người lớn và một con nít. Sau những năm chịu gian khổ của tản cư và kháng chiến, gia đình Bắc Kỳ di cư này sống những ngày ổn định đầu tiên nơi cận đô êm ả.
Chiều chiều vợ chồng tôi đẩy xe con nít đưa bé Quang đi dạo chơi trong Sở Thú. Để sinh sống trong cuộc đời đã đổi mới, chúng tôi tới hát tại Đài phát thanh Pháp-Á (RADIO FRANCE ASIE), phòng thu thanh đặt ở Boulevard de La Somme (đường Hàm Nghi) gần chợ Bến Thành. Mấy anh em họ Phạm thành lập một ban hợp ca lấy tên là ban THĂNG LONG (tên này đã được dùng làm bảng hiệu cho quán phở gia đình ở Chợ Đại, Chợ Neo trước đây). Rồi cũng trong tâm trạng lưu luyến dĩ vãng rất gần, Phạm Đình Viêm lấy tên là Hoài Trung (nhớ Khu 4 chăng ?), Phạm Đình Chương lấy tên là Hoài Bắc (1). Cô em út trong gia đình, Băng Thanh đổi tên là Thái Thanh để đi đôi với tên chị Thái Hằng.
Phạm Duy và Ban Thăng Long
Nhớ Phạm Đình Chương
Phan Lạc Phúc
1991
Nhạc sĩ Hoài Bắc Phạm Đình Chương ra đời tại Hà Nội vào năm 1929, trong một gia đình nghệ sĩ, học Trường Bưởi, tản cư vào Thanh Hóa sau Toàn Quốc Kháng Chiến chống Pháp 1945. Sáng tác nhạc trước tuổi 20, ông là tác giả những ca khúc dân tộc như Tiếng Dân Chài, Ly Rượu Mừng, Hội Trùng Dương, hay những sầu khúc nhạc phổ thơ như Nửa Hồn Thương Đau, Mắt Biếc, Mộng Dưới Hoa, Người Đi Qua Đời Tôi … Tới Hoa Kỳ được ít năm, Phạm Đình Chương từ trần tại Quận Cam, California vào ngày 13 tháng 7 năm Tân Mùi, nhằm ngày 22 tháng 8 năm 1991. Bài dưới đây của nhà bỉnh bút Phan Lạc Phúc, hay Ký giả Lô Răng, một bạn học của nhạc sĩ từ Trường Bưởi, được viết ngay sau khi có tin buồn.
Chuông điện thoại réo lên trong đêm khuya. Một cú phone từ bên kia Thái Bình Dương, từ Mỹ báo tin: “Phạm Đình Chương đã mất rồi, Hoài Bắc không còn nữa”. Tôi đặt phone xuống mà thấy đêm khuya thêm vắng lặng mênh mông. Ở cái tuổi mình, trên 60, cái ranh giới tử sinh thật là mờ ảo, ở đấy rồi đi đấy, còn đấy mà mất đấy. Thành ra ít lâu nay, tôi cứ phải làm một con tính trừ thê thảm. Mấy năm trước mất Thanh Nam, rồi Vũ Khắc Khoan, bây giờ Phạm Đình Chương – Hoài Bắc. Già thì càng cần có bạn, mà bạn già thì càng ngày càng thưa thớt. Tôi đi cải tạo 10 năm, rồi sống nín thở trên 6 năm, vừa mới lặn ngòi ngoi nước sang được đến đây thì bạn đã đi vào tịch mịch. Bạn ta Phạm Đình Chương đã đi thật rồi, một người viết ca khúc tầm cỡ của Việt Nam đã mất, ngôi sao bản mệnh của Ban Hợp Ca Thăng Long đã tắt.
Tuổi thơ trôi dạt của Sầu nữ Út Bạch Lan
Nguyễn Phương
21.8.2011
 |
| Nữ Hoàng vọng cổ, sầu nữ Út Bạch Lan |
Hồi xưa, ở Việt Nam, khán giả ái mộ cải lương, mến thương nghệ sĩ nên tùy theo từng giọng ca mà tặng cho nghệ sĩ một mỹ hiệu hay biệt danh. Khi nghe nhắc Vua vọng cổ là biết nói tới danh ca Út Trà Ôn, nhắc tới Nữ Hoàng vọng cổ, sầu nữ… là người ta biết nói tới nữ nghệ sĩ Út Bạch Lan, một người có giọng ca rất buồn, một giọng ca hiếm có trong sân khấu cải lương suốt nửa thế kỷ qua.
Nữ nghệ sĩ Út Bạch Lan tên thật là Đặng Thị Hai, sanh năm 1935, tại ấp Lộc Hóa, xã Lộc Giang, huyện Đức Hòa, tỉnh Long An. Thân phụ của cô là ông Nguyễn Văn Chưa, làm nghề nài ngựa đua, qua đời năm 1966. Mẹ của cô là bà Đặng Thị Tư dẫn bé Hai ( tên của Út Bạch Lan hồi nhỏ ) lên Chợ Lớn. Hai mẹ con sống lang thang lề đường só chợ. Lúc đó bé Hai được tám tuổi, ban ngày em phụ mẹ rửa chén, làm chân sai vặt cho những người trong chợ Bình Tây, buổi tối bé Hai ngủ trên sạp thịt, không mùng màn chiếu gối.
Nguyên Thảo: “Điều Còn Mãi ngọt như… đường”
Linh Phạm
21.8.2011
Cảm xúc của Nguyên Thảo như thế nào khi được mời diễn trong chương trình Điều còn mãi năm ngoái?
Lúc đầu, khi được chú Dương Thụ mời thì Thảo vẫn chưa thể hình dung được quy mô của chương trình. Chỉ đến khi thực sự tham gia thì mới cảm thấy đó là một vinh dự. Vinh dự khi được làm việc với một dàn nhạc lớn, một nhạc trưởng tài năng, vinh dự vì được tham gia một đêm nhạc đầy tính nghệ thuật.
Nguyên Thảo trình bày Hướng về Hà Nội của Hoàng Dương trong chương trình Điều còn mãi 2010
Showbiz Việt – Ánh sáng & Bóng tối (4): Hé mở từ một hồ sơ Showbiz Việt
P.T.T.T
16.8.2011
Ngày 2/4/2004, làng báo văn nghệ và làng nhạc Việt dường như rúng động khi thông tin chính thức được công bố: ca khúc Tình thôi xót xa, bản “hit” của năm 1997 “lịch sử”, bài hát đã đưa cả người sáng tác (nhạc sĩ Bảo Chấn) lẫn ca sĩ thể hiện (Lam Trường) lên đỉnh cao của thị trường ca hát những năm cuối thập niên 1990, dường như đã được copy hoàn toàn một bản nhạc Nhật. Vụ “đạo nhạc” ầm ĩ nhất trong làng nhạc Việt từ trước tới nay, chỉ trong một thời gian ngắn đã làm sụp đổ sự nghiệp hàng chục năm của một nhạc sĩ và cũng tước bỏ danh hiệu Thành tựu 10 năm Làn sóng xanh dành cho nam ca sĩ mà không ai xứng đáng hơn Lam Trường.
Một mình xót xa?
Ngày 2/4, bài báo đầu tiên chính thức loan tin Tình thôi xót xa (TTXX) có giai điệu giống hệt bản hòa tấu Frontier nằm trong album Cherry Blossom của nữ nhạc sĩ người Nhật Keiko Matsui. Lập tức cơn bão dư luận nổi lên, hàng chục bài báo dồn dập “đẩy” TTXX… ra tòa. Ngày 6/4, chương trình phát thanh tiếng Việt của một đài nước ngoài, nơi đã khuấy lên “vụ” Nhé anh 2 năm trước, tiếp tục đi đầu trong cuộc tấn công như vũ bão vào nạn đạo nhạc ở trong nước. Chương trình phát thanh nói trên, khi thực hiện cuộc phỏng vấn với Kazu Matsui, chồng kiêm ông bầu của nữ nhạc sĩ Keiko Matsui, đưa ra câu hỏi: “Điều gì sẽ xảy ra nếu sự việc được đưa ra ra tòa?”.
Showbiz Việt – Ánh sáng & Bóng tối (3): Nguyễn Hà – nhân vật nhiều “ẩn số” của showbiz Việt
P. T. T. T.
12.8.2011
Tham gia vào giới showbiz sớm nhất, đi đầu trong những ý tưởng và dự án táo bạo, nhúng tay vào mọi địa hạt của giới tổ chức biểu diễn… Nhưng rồi vì nhiều lý do, anh hầu như vắng mặt trong các bảng “phong thần” cả chính thống lẫn ngoài luồng. Đó chính là nhạc sĩ Nguyễn Hà, người liên quan tới nhiều sự kiện và nhân vật đáng nhớ của làng showbiz Việt.
Vẫn chuyện Nhé anh
Trở lại với “nghi án” Nhé anh được nhắc tới trong kỳ trước, bài hát không chỉ gắn với tên tuổi Nguyễn Hà với tư cách một nhạc sĩ sáng tác mà còn là một trong những nấc thang quan trọng cho con đường “vươn tới ngôi sao” của ca sĩ Mỹ Tâm. Giữa họ có một mối duyên đầu khá đặc biệt, mà sau này, khi đường (âm nhạc) ai nấy đi, Nguyễn Hà vẫn rất nhớ:
Ánh Tuyết Và Phòng Trà ATB
Sau hơn 5 năm hoạt động, phòng trà của ca sĩ Ánh Tuyết đã quyết định đóng cửa sau chương trình ‘Như một lời chia tay’ diễn ra vào 30-31/3/2004. Bà chủ cho biết, lý do khiến ATB giải thể là vì không thể cáng đáng nổi chi phí thuê mặt bằng lên đến 20.000 USD/tháng.
Liveshow của Ánh Tuyết tại phòng trà ATB. Ảnh: Đ.D.
Tiêu Tương Dạ Vũ… Thành
Quỳnh Giao
21.3.2006
Phải chăng tiếng lòng – Than trong đêm thâu khúc tiêu cầm theo gió…
Trong Hoài Hương Dạ Khúc, Vũ Thành viết như vậy. Mà vì sao lại là khúc tiêu cầm?
Sinh thời, ông là người hâm mộ Kim Dung. Ông mê Kim Dung chẳng những vì truyện võ hiệp ly kỳ mà còn vì những tình tiết tuyệt vời về nhạc ở trong truyện.
Vũ Thành đặc biệt ưa thích nhân vật Mạc Ðại Tiên sinh trong Tiếu Ngạo Giang Hồ.
Vị chưởng môn phái Hành Sơn là nhân vật cô đơn. Cầm đầu một môn phái ông cứ lủi thủi một mình, lưỡi kiếm mong manh tựa lá liễu thì luồn trong cây hồ cầm. Thân hình gầy gò tiều tụy, Mạc Ðại Tiên sinh chỉ biết một loại nhạc là nhạc buồn. Danh hiệu của ông nói lên điều ấy: Tiêu Tương Dạ Vũ… Ðêm mưa trên dòng Tiêu Tương.
Phạm Đình Chương
Nguyễn Đình Toàn
2000
Nghe nhạc Việt Nam, nói chung, hẳn có lúc chúng ta phải giật mình vì hình như nhạc của chúng ta quá buồn. Một nhà phê bình âm nhạc có nhận xét rằng: “Âm nhạc ở đâu dễ nghe, đời sống ở đó dễ sống.” Không biết có phải vì đời sống của chúng ta khó sống, nên đã tạo ra một nền âm nhạc như thế?
Không phải chúng ta không có nhạc vui. Nhưng cái vui, cái trong sáng của nhạc Hoàng Quý mới chỉ là cái vui, cái hớn hở của một buổi họp đoàn hướng đạo.
Dương Thiệu Tước, Nguyễn Xuân Khoát, Hùng Lân cũng có những bài hát vui. Nhưng đằng sau cái vui của nhạc Dưong Thiệu Tước, Hùng Lân hay Nguyễn Xuân Khoát vẫn lẩn khuất một chút buồn.
Phải chờ đến Phạm Đình Chương, chúng ta mới được nghe, được hát những ca khúc thật sự vui tươi, thật sự khỏe mạnh.
Hầu đồng cùng đàn piano
Vương Hà- Đào Bích
15.8.2011
8 năm học piano tại Đức, Phó An My trở về nước năm 21 tuổi, say câu ca vọng cổ người nghệ sĩ đã nhập tiếng đàn piano hiện đại hoà âm luyến láy cùng tiếng đàn nguyệt – trống- phách tạo ra sự hấp dẫn đến lạ kỳ cho Chầu Văn.
Kẻ ham chơi
Ấn tượng với Phó An My là một nữ nghệ sỹ cá tính mạnh. Mái tóc cắt ngắn kiểu “điện giật”, giọng nói thuốc lá, đá thuốc lào khàn đặc. Nhưng khi ngồi bên piano, Phó An My như thoát xác thành con người khác đầy đam mê, cuốn hút mọi ánh nhìn. Nói chị là người lập dị cũng không sai, từ cách ăn ở, lấy chồng, nuôi con và con đường sự nghiệp cũng khác người.
Dòng nhạc trẻ Pháp thời mới, sức bật của thế hệ 2.0
Tuấn Thảo
13.8.2011
 |
| Ca sĩ Joyce Jonathan |
Trong thuật ngữ chuyên ngành tin học, thế hệ 2.0 được dùng để chỉ cộng đồng cư dân trên mạng internet. Nhờ họ mà Lady Gaga quyên góp cả triệu đô la gây quỹ cứu trợ nạn nhân sóng thần ở Nhật Bản. Cũng nhờ họ mà Justin Bieber lọt vào mắt nhà sản xuất kiêm ca sĩ Usher. Giờ đây, thế hệ 2.0 tại Pháp cũng tham gia đầu tư vào việc phát hành và sản xuất băng đĩa.
Đó là trường hợp của các nghệ sĩ trẻ tuổi như Joyce Jonathan, Grégoire Boissenot và Zaza Fournier. Sự thành công của các gương mặt này một phần là do tài năng và nỗ lực làm việc, nhưng một phần lớn là nhờ các fan hâm mộ thông tin dây chuyền trên các mạng xã hội và quảng cáo rỉ rả trên các diễn đàn trực tuyến. Có thể nói là cách đây 2 năm, chẳng ai biết cô ca sĩ Joyce Jonathan là ai.
Về Căn Nhà Nhỏ(*)
Nguyễn Sĩ Hạnh
7.2010
(*) Căn Nhà Nhỏ, album nhạc của Mai Xuân Vỹ, mới được phát hành bởi Phương Nam Film 8/2011, phát hành trên mạng bởi VinaBook..
Đầu tháng Bảy là một cái mốc đặc biệt trong năm, vì tôi từ trại tị nạn đến Melbourne vào quãng này, vì cái lạnh mùa đông nam bán cầu bắt đầu thấm vô lòng những người xa xứ.
Thường khi mới chân ướt chân ráo tới một nơi chốn định cư mới, một trong vài chuyện ai cũng làm là tìm bạn cũ, và làm bạn mới. Cho đời đỡ buồn vậy mà, bạn nhậu, bạn văn nghệ, bạn học… Những người quen mới, chẳng hạn quen vì là học chung trường đại học ở đây, hay vì là bồ của cô bạn học cùng trường hồi xưa ở Sài Gòn, vì là đồng hương hay hồi xưa có thời gian có sống ở tỉnh lỵ cũ, hay là sau 75 có ở tù vượt biên chung phòng với một người bà con, vân vân và vân vân.
Tuấn Khanh bên thềm cũ
Quỳnh Giao
19.1.2009
Năm mới lên mười lăm tuổi, người viết đã hát thay cho thân mẫu trong nhiều ban nhạc của các đài phát thanh ở Sài Gòn. Cũng thời gian đó, gia đình dọn từ căn nhà ở đường Phan Ðình Phùng nối dài – ngày xưa ta vẫn gọi là đường Richaud prolongé – đến ngôi nhà trong ngõ Chu Mạnh Trinh, Phú Nhuận.
Thật ra ngôi nhà nằm trên con đường Chi Lăng nhỏ hẹp, lại mang tên ngõ Chu Mạnh Trinh, vì tên của ngôi trường tiểu học tọa lạc ngoài đầu ngõ.
Không biết vì nguyên nhân gì mà ngõ Chu Mạnh Trinh được giới nghệ sĩ rủ nhau đến cư ngụ, trở thành con ngõ của giới nghệ sĩ. Một hành lang đông đúc và ấm cúng.
Xin Một Tràng Pháo Tay…
Quỳnh Giao
16.12.2009
Nghệ sĩ chân chính thường lúng túng, đôi khi khó chịu, khi nghe người giới thiệu chương trình duyên dáng yêu cầu “xin quý khán giả cho một tràng pháo tay“… trước khi mình bước ra sân khấu. Khán giả phải có quyền thẩm định và diễn tả sự hài lòng. Nghệ sĩ không hề xin xỏ vì khi ấy đang tập trung vào tiết mục trình diễn của mình. Sau đó, có vỗ tay hay không, nhiều hay ít thì là chuyện khác.
Ðã từ lâu Quỳnh Giao muốn viết về cách vỗ tay của người thưởng ngoạn, không vì mình là người trình diễn nên muốn khán giả vỗ tay hoan hô, mà vì có nhiều cách vỗ tay lắm. Mỗi một loại nhạc có cách vỗ tay riêng, có phong cách riêng.
Cung Tiến Không Lời
Quỳnh Giao
13.1.2010
Có những người thuộc phái nam nhi anh hùng đã chau mày phàn nàn: “Lòng cuồng điên vì nhớ…“, nghe sao yếu quá! Dưới con mắt của các đấng tu mi đó thì đàn ông không có quyền ủy mị như vậy! Huống hồ tác giả lời ca lại là người tuổi cọp.
Cung Tiến và Quỳnh Giao trong đêm nhạc Phạm Ðình Chương. (Hình: Quỳnh Giao cung cấp)
Chẳng biết rằng khi đó, tác giả bài Hoài Cảm có thấy hắt hơi giật mình không. Nếu có, thì Cung Tiến cũng khó động lòng hơn Ðinh Hùng, tác giả bài Kỳ Nữ bất hủ. Ở bên kia “chiến tuyến,” các cô lại thấy rằng đấy mới là lời ngợi ca xứng đáng và rất anh hùng với tình yêu. Phải chi Cung Tiến phổ nhạc bài thơ này của Ðinh Hùng, chắc là nam ca sĩ trình bày ca khúc sẽ phải gục trên sân khấu thì mới xứng!
Hội Hoa Ðăng
Quỳnh Giao
18/10/2005
“Khúc hát càng cao càng ít người thưởng ngoạn“, có ai đó đã nói vậy.
Chả hóa ra tiêu chuẩn thưởng ngoạn cao hay thấp lại tùy ở ít hay nhiều người? Nói như vậy, những nhạc sĩ tài hoa nhất có khi phải tự à nghe một mình. Nhiều người có thực tài đôi khi gặp trường hợp ấy, cho đến khi trào lưu thưởng ngoạn thay đổi, hoặc thăng tiến, thì người nghệ sĩ đã thành thiên cổ. Nhưng nhiều người gặp trường hợp ấy lại chẳng như vậy. Ðôi khi sự mập mờ của cái cách “sinh bất phùng thời” cũng là một niềm an ủi….
Khi còn sống, nhiều khi nhạc sĩ Vũ Thành đã phát bực với Phạm Duy. Nói trộm vía, ông phàn nàn với bạn: “Tại sao ‘toa’ cứ phục Văn Cao vậy, Văn Cao thua ‘toa’ rất xa”. Vũ Thành là người biết nhạc, viết nhạc rất tài hoa nhưng đa số thiên hạ chỉ thích bài ông không thích lắm, là “Giấc Mơ Hồi Hương“. Những sáng tác ông ưng ý nhất thì lại ít người biết, vì ít người hát. Hát không dễ là một lý do!
Phạm Ðình Chương – Quê Hương Một Niềm
Quỳnh Giao
23.8.2005
Nếu còn ở với chúng ta, Tháng Mười Một này, Phạm Ðình Chương đã 76 tuổi.
Ông mất vào một ngày Tháng Tám, năm 1991. Gia đình và bè bạn ghi nhớ rằng ông thọ có 62 tuổi, nhưng văn học nghệ thuật có lẽ phải nhìn ra một tuổi thọ khác của Phạm Ðình Chương, qua mấy trăm ca khúc về tuổi thanh xuân, tình yêu và quê hương.
Hãy nói về tiếng hát, vì ngày nay nhiều người đã có thể quên hoặc không biết.
Hoài Bắc là một trong những giọng nam điêu luyện và xuất sắc của nhạc Việt trong hạ bán thế kỷ XX, từ những năm 1950 đến 1975 và sau đó nữa. Tiếng hát Hoài Bắc đậm đặc chất giang hồ, của men rượu hòa trong khói thuốc. Nhưng có lẽ Phạm Ðình Chương đã hy sinh tiếng hát ấy cho sự lẫy lừng của ban Thăng Long, mà ông là linh hồn, là con chim đầu đàn và tay hòa âm tuyệt vời.
Quỳnh Giao – một giọng ca quý!
Huy Phương
11/6/2005
Cô bé mang tên hoàng phái Công Tằng Tôn Nữ của những ngày thơ ấu ngồi trên chiếc xe kéo gọng đồng ở Vỹ Dạ Huế, cô nữ sinh nhỏ nhắn trong tà áo lụa trắng của những ngày lui tới đài Phát Thanh Quân Ðội nơi góc đường Hồng Thập Tự Thị Nghè để cất chung tiếng hát cùng các bậc đàn chị, và cô giáo dạy đàn đang ngồi bên chiếc dương cầm để hướng dẫn cho các em bé thuộc thế hệ thứ hai ở hải ngoại hôm nay…
Ðó là hình ảnh Quỳnh Giao mà những người quen biết đã bắt gặp trong cuộc đời của người nghệ sĩ này. Người ta thường xếp loại những giọng hát như Kim Tước, Mai Hương và Quỳnh Giao như là những giọng hát hàng đầu hiếm quý của miền Nam, mang phong cách riêng khó pha trộn với bất cứ ai. Người ta lại thường gặp các ca sĩ trong những bản song ca hay hợp ca với sắc thái riêng, khó tìm thấy trong một ban hợp ca nào khác. Ðây là những ca sĩ giỏi, có căn bản về âm nhạc, chú ý tới lời hát và nốt nhạc hơn là lối trình diễn trên sân khấu như lớp ca sĩ về sau. Những nghệ sĩ này hát một số bài chọn lọc và tất nhiên có một số người thưởng ngoạn riêng.
Quỳnh Giao: Tiếng hát của nghệ thuật thanh nhạc
Nguyên Huy
7/6/2005
Có một giọng ca “nhẹ như sương khói” nhưng lại vấn vương thật nhiều cho những người yêu thích phút giây cho tâm hồn lãng du trong tiếng nhạc. Ðó là giọng ca Quỳnh Giao mà chúng ta đôi lúc được thưởng ngoạn qua những buổi trình diễn của Tam Ca Tiếng Tơ Ðồng với Kim Tước và Mai Hương.
Ði và sống trong làng Tân Nhạc từ lâu lắm, khi Quỳnh Giao mới chỉ có 7 tuổi với mái tóc “đuôi gà”, với những tà júp trắng tươi và điệu nhún trẻ thơ cùng nụ cười trong sáng, Quỳnh Giao đã mang tuổi thơ đến khắp thính giả qua làn sóng của Ðài Phát Thanh Quốc Gia Sài gòn trong đầu thập niên 60, trong những chương trình “Tuổi Xanh” của Ban Nhi Ðồng Kiều Hạnh.
Nhớ Người Xa Vắng, Võ Ðức Thu
Quỳnh Giao
6.4.2009
Nhạc sĩ Võ Ðức Thu là một tên tuổi lẫy lừng của nền tân nhạc Việt từ thời kỳ phôi thai, nhất là ở trong Nam.
Khi Nguyễn Xuân Khoát, Dương Thiệu Tước, Thẩm Oánh, hay Văn Chung, Nguyễn Thiện Tơ xuất hiện với phong trào sáng tác các bản nhạc cải cách ở miền Bắc, thì trong Nam, Võ Ðức Thu cũng bắt đầu những sáng tác đầu tay cực kỳ quý phái và bác học. Sở dĩ ông có được nét nhạc cao sang và kỹ thuật vững vàng vì vốn xuất thân từ một gia đình khá giả theo Tây học và được đào tạo kỹ càng.
Các em của ông cũng thế, như Võ Ðức Tuyết, Võ Ðức Hảo hay Võ Ðức Phấn, đều được học nhạc lý và nhạc khí với các giáo sư ngoại quốc. Riêng Võ Ðức Thu xuất sắc hơn cả.
Có một “đêm đông” ấm lòng bao thế hệ
8.1.2011
Cố Giáo sư – nhạc sĩ Nguyễn Văn Thương (1919 – 2002) là một nhà văn hóa lớn, một trong những nhạc sĩ thuộc thế hệ tân nhạc đầu tiên của Việt Nam...
Nhạc sĩ Nguyễn Văn Thương sinh ra ở Thừa Thiên – Huế, trong một gia đình yêu nghệ thuật. Ngay từ năm mới lên 9 tuổi, ông đã được học đàn nguyệt rồi tự học ký xướng âm qua sách vở. Năm 1936, tốt nghiệp Trường Quốc học Huế, Nguyễn Văn Thương đã sáng tác ca khúc đầu tay “Trên sông Hương” – một ca khúc hiện được xem như một trong những tác phẩm tân nhạc đầu tiên ở đất cố đô.
Tuy nhiên, nổi tiếng nhất trong những ca khúc được Nguyễn Văn Thương sáng tác thời kỳ trước Cách mạng vẫn là “Đêm đông“. Về xuất xứ của ca khúc này, nhạc sĩ từng tiết lộ: Vào dịp Tết năm 1939 (thời gian này ông đang theo học tại Trường Thăng Long – Hà Nội), do kẹt tiền nên ông không thể về quê ăn Tết với gia đình. Lần đầu tiên phải ăn Tết xa nhà, chàng trai trẻ rất buồn. Năm ấy, Hà Nội rét dữ. Để chống lạnh, có bao quần áo, ông “nhồi” tất vào người, rồi như một thói quen bản năng, ông cứ thế rời phòng trọ lững thững đi về phía Ga Hàng Cỏ, để rồi bần thần nhớ ra là mình… không có vé tàu.
Khi đệ nhứt danh ca vọng cổ lên làm ông bầu
Ngành Mai
27.5.2011
Ðệ nhứt danh ca Út Trà Ôn đang hát cho đoàn Thủ Ðô của ông bầu Ba Bản với điều kiện hết sức ưu đãi, với giao kèo mấy triệu và lương đêm cao gấp hơn chục lần kép hát thường.
Vậy mà cũng không vừa lòng, ông ta nhảy ra lập đoàn Thống Nhứt.
Sau hơn 3 năm hoạt động, ông bầu Út Trà Ôn đã chịu đời không thấu đành phải tuyên bố rã gánh vào tháng 8 năm 1965. Thế là sau một thời gian đứng trong hàng ngũ cải lương, đoàn Thống Nhứt từ đó đã phải vắng bóng. Trong hoàn cảnh khó khăn lúc ấy, hầu hết các đoàn hát đều thấp thỏm lo sợ cho vận mạng của đoàn. Nếu có đoàn nào rã, đó là chuyện phải đến đã đến. Ðoàn Thống Nhứt cũng nằm trong tình trạng ngất ngư đó, càng về sau càng xuống dốc, Cậu Mười Út cố gắng chống cự với mọi khó khăn trở ngại, nhưng một con én và con én ấy lại cao niên, thành thử làm thế nào đem lại Mùa Xuân được chớ!
Vua vọng cổ Út Trà Ôn: Nỗi buồn đem theo niềm vui gửi lại…
Hồ Hữu Quang
11.8.2011
 |
| Út Trà Ôn và Bạch Tuyết trong “Đẹp duyên chùa tháp“. |
Đó là người đàn ông có cái tên khai sinh thật thà như đếm: Nguyễn Thành Út. Với năng khiếu bẩm sinh cùng sự đam mê khổ luyện suốt mấy chục năm ròng, Nguyễn Thành Út đã trở thành một nghệ sĩ cải lương được mến mộ suốt từ Nam tới Bắc, được suy tôn là “Vua vọng cổ” với nghệ danh Út Trà Ôn (1919-2001).
Ngày 13 tháng 8 tới đây cũng là chẵn 10 năm ngày mất của nghệ sĩ Út Trà Ôn. Nhân dịp này, người viết xin được cùng bạn đọc ôn lại những câu chuyện đáng nhớ xung quanh cuộc đời thú vị của người nghệ sĩ đáng kính…
Từ món quà tặng của một nhà sư
Tên thường gọi ở nhà của ông là Mười Út, vì ông là người con thứ mười, cũng là con út. Mười Út đam mê ca hát từ nhỏ, thường tụ tập bạn bè để hát cho họ nghe những lúc việc đồng rảnh rỗi. Là người có chất giọng trời phú, lại sinh ra trên một vùng đất nổi tiếng với nghệ thuật cải lương nên tiếng ca tự biên tự diễn của Mười Út chẳng mấy chốc được nhiều người chú ý. Đã vậy, trong thời gian ông tham gia giữ chân xướng danh cho các hương chức, hội tề tại một số lễ cúng ở đình, ông đã được các nghệ nhân trong Ban Nhạc lễ của làng dạy cho 20 bài cổ nhạc. Vậy là, nhiều tối, giữa sân nhà, với cây đờn cò và một ly rượu đế, ông mải miết ca cho bà con chòm xóm nghe, tới độ có lúc quên cả thời gian…
Âm nhạc “underground” cũng bế tắc
Thùy Trang
10.8.2011
Tinh thần underground tưởng chừng tránh được những sóng gió của showbiz Việt lại phải đương đầu với bế tắc bởi sự chi phối mạnh mẽ của yếu tố thị trường và thị hiếu khán giả có phần thay đổi
Trong âm nhạc, khái niệm underground được hiểu với nghĩa một dòng chảy ngầm, không bị chi phối bởi yếu tố thị trường. Thế giới underground được xem là nơi những người đam mê ca hát tìm sự đồng cảm, chia sẻ ở một đối tượng khán giả đồng điệu. Cả người hát và người nghe có chung niềm đam mê một thể loại âm nhạc nào đó, ở đó người hát tự do trong phong cách thể hiện và bày tỏ cảm xúc qua ca khúc của riêng mình. Và có lẽ vì không chịu bất kỳ sự ràng buộc nào mang tính thương mại, cũng như không cần phải chạy theo thị hiếu khán giả nên các nghệ sĩ underground giữ được cho mình sự trong sáng, tự do sáng tạo trong các ca khúc do họ sáng tác.
Thái Thanh, Lời Ru của Mẹ
Quỳnh Giao
15.8.2006
 |
| Hai mẹ con – Ý Lan và Thái Thanh |
Cách đây đã hơn ba chục năm, khi viết về Thái Thanh với lời xưng tụng “Tiếng Hát Vượt Thời Gian“, Mai Thảo không ngờ rằng chính lời phán xét ấy đã vượt thời gian. Thái Thanh hát từ đầu thập niên 1950 và sau thập niên 1970, tiếng hát ấy vẫn vang vọng thêm hai thập niên nữa. Và còn mãi mãi trong tâm tư chúng ta.
Cách đây rất lâu, trong dịp đi du lịch tại một xứ xa lạ và vào một nhà hàng Tàu (vì tên là Golden Lotus, Kin Lian) Quỳnh Giao bỗng thấy bồi hồi. Trong nhà hàng trang trí đỏ loét kiểu dáng Trung Hoa cho người ngoại quốc, âm thanh lại chất chứa hồn Việt.
Barenboim: Khúc đàn Thanh bình
Quỳnh Giao
22.8.2006
Con người có thể mắc bệnh điên chứ Daniel Barenboim thì tự chọn một cách điên.
Hôm 22 Tháng Tám vừa qua, ông biểu diễn nghệ thuật ấy tại đất Andalusia gần thành phố Séville của Tây Ban Nha, hôm sau bệnh của ông tái diễn tại thủ đô Âu Châu, thành phố Bruxelles của Bỉ.
Ông là một nhạc trưởng xuất chúng người Do Thái đã kiên trì tổ chức những buổi hòa nhạc gồm các nhạc công mà bình thường ra thì đang có mặt ngoài chiến trường, để bắn vào nhau. Dàn nhạc của ông gồm những nhạc sĩ trẻ, người Do Thái, Palestine và Á Rập. Và họ chơi nhạc để tìm cách vãn hồi hòa bình giữa hai sắc dân Do Thái và Á Rập.
Nữ hoàng Schwarztkoff: Sống Cho Nghệ Thuật
Quỳnh Giao
29.8.2006
Trong vở Tosca nổi tiếng của Puccini, nàng Tosca đã gào lên: “Vissi d’arte!” Tôi sống vì nghệ thuật.
Dù không hề diễn vai nàng Tosca, danh ca opera Elizabeth Schwartzkoft đã chọn tên bài hát ấy làm phương châm của mình. Khi sống về nghệ thuật, người ta có thể sống rất thọ. Một trong hai giọng soprano hay nhất của thế kỷ XX, người kia là Maria Callas, đã sống tới 90 tuổi và vừa mất vào Tháng Tám.
Elizabeth Schwarzkoft là một huyền thoại âm nhạc của thế kỷ XX.
Sinh năm 1915 tại Ðức, trên một vùng đất được phân chia lại thành thị xã Jarocin của Ba Lan sau Thế Chiến Thứ Nhất, Olga Maris Elizabeth Frederike Schwarzkoft là người thanh sắc vẹn toàn.
Lê Hữu và Một Thời Âm Nhạc
Phạm Xuân Đài
10.4.2011
Viết nhận định về âm nhạc là việc khó vì dùng ngôn ngữ viết để nói về thế giới âm thanh. Những nhà viết tiểu thuyết, với ngôn ngữ nghệ thuật, thì dễ dàng hơn, có thể chuyển đạt đến người đọc những đặc tính âm thanh mà mình muốn diễn tả, ví dụ Nguyễn Du tả tiếng đàn của Kiều.
Tiếng khoan như gió thoảng ngoài
Tiếng mau sầm sập như trời đổ mưa
Tả như thế là tuyệt khéo, gợi được một cách sinh động sự liên tưởng và hình dung của người đọc về tiếng đàn của kẻ tài hoa. Người đọc tưởng là thưởng thức bài đàn của Kiều, kỳ thực là thưởng thức tài văn chương của Tố Như. Mỗi người hình dung câu văn theo chủ quan của mình, từ đó “nghe” tiếng đàn trổi lên một cách riêng trong tâm trí của mình. Đây là phạm vi của nghệ thuật và tài năng của nhà văn.
Ban Hợp Ca Thăng Long
Phạm Duy
trích từ Hồi Ký Phạm Duy
… Ở chung với Phạm Xuân Thái trong ít ngày rồi chúng tôi dọn nhà bằng xe thổ mộ vào Thị Nghè. Đó là một căn phố nhỏ ở ngay cạnh chợ, chỉ có hai phòng nhỏ mà chứa đủ tám người lớn và một con nít. Sau những năm chịu gian khổ của tản cư và kháng chiến, gia đình Bắc Kỳ di cư này sống những ngày ổn định đầu tiên nơi cận đô êm ả.
Phạm Duy, Hoài Bắc, Hoài Trung, Thái Hằng, Khánh Ngọc, Thái Thanh
Vài nét về tân nhạc VN trước 1975 [2]
Vũ Hoàng, phóng viên RFA
8.8.2011
 |
| Nhạc sĩ Nhật Ngân. Photo courtesy of tranquanghai.info |
Chúng tôi xin điểm lại một số gương mặt những nhạc sĩ viết tình ca, đặc biệt là các nghệ sĩ rời xa quê nhà sau biến cố 1975, hiện đang sinh sống ở nước ngoài.
Hoài cổ những mất mát
Cùng trao đổi với đài ACTD vẫn là nhạc sĩ Nhật Ngân, ông cho biết:
“Tình ca sau năm 1975 như tôi thấy thì khác biệt nhiều lắm, khác biệt nhiều với tình ca trước năm 1975. Tình ca sau năm 1975 day dứt lắm, nó mang nhiều cái vọng về lắm, những người đi ra ngoài này, dù là trước năm 1975 họ ở trong quân ngũ hay không ở trong quân ngũ đều gần như là giống nhau, thấy mình mất mát, mình lạc lõng ở xứ khác, mình phải bỏ nước mình ra đi.
Vài nét về tân nhạc VN trước 1975 [1]
Vũ Hoàng, phóng viên RFA
1.8.2011
Nói về dòng tân nhạc Việt Nam thì có lẽ sẽ không có giấy bút nào có thể ghi lại được đầy đủ cả một quá trình lâu dài hình thành và phát triển dòng nhạc này.
Photo courtesy of wikipedia
NS Trần Văn Khê, NS Trần Văn Trạch và NS Lê Thương ở Sài Gòn năm 1949
Vladimir Horowitz: Kỹ Thuật Nảy Sinh Từ Âm Nhạc
Vladimir Horowitz
Nguyễn Đình Đăng lựơc dịch
9.8.2011
Để phát triển kỹ thuật, điều quan trọng là phải biết không chỉ tập như thế nào mà còn tập bài gì. Không thể chọn một bài hoặc một nhà soạn nhạc cụ thể nào làm mẫu tốt nhất để tập, mà cần tập tất cả các bản nhạc, tất cả các nhà soạn nhạc hay.
Khúc ca ngắn lại theo giai điệu chân dài
Tuy Hòa
4.8.2011
Vì sao đời sống ca nhạc lâm vào hoàn cảnh manh mún và thị phi? Không ai phủ nhận sự có mặt của không ít giọng ca được người nghe chấp nhận như Hà Anh Tuấn, Kasim Hoàng Vũ hoặc Như Ý. Thế nhưng, tiêu chí mạnh ai nấy làm đã tỏ ra không còn phù hợp với công nghệ biểu diễn hiện đại. Các ca sĩ cam chịu bỏ tiền phát hành album với video clip tặng kèm chỉ tạm thời chống lại sự lãng quên của khán giả, chứ không thể tạo nên phong cách riêng…
Giá vàng trên thị trường đã tăng vọt, nhưng giá vé ở sân khấu không thể tăng theo. Đó là một thực trạng khiến đời sống âm nhạc chia thành hai thái cực: chương trình ca nhạc tại các tụ điểm ngày càng thu hẹp mà các cuộc thi ca hát lên sóng truyền hình ngày càng phô trương. Hàng ngàn gương mặt trẻ nuôi mộng ca sĩ đã chen nhau ứng thí, nhưng để tìm ra tài năng thật sự vẫn đầy hồi hộp, mà không nhà tài trợ hay nhà tổ chức nào đủ tự tin để khẳng định bất cứ điều gì. Chịu khó quan sát sẽ dễ dàng nhận ra, không ít thí sinh cứ nháo nhào nhảy từ cuộc thi này sang cuộc thi khác với ước mong một bước thành người… nổi tiếng. Hệ lụy ấy giúp công chúng rút ra được kinh nghiệm đau xót rằng, số lượng giọng ca mới giống như một hồ nước nhỏ, còn mỗi cuộc thi luôn triệt để vận dụng mọi cách để múc nước, thì làm sao tránh khỏi cảnh tranh giành của nhau cả sự lạnh lẽo lẫn sự tù đọng. Có lẽ đã đến lúc phải nghiêm túc đặt ra câu hỏi: Nên chăng tạm ngưng các cuộc thi ca hát để những giọng ca tiềm ẩn có thời gian bồi đắp và rèn luyện tử tế hơn?
Quang Dũng – Ngôi sao nhiều… bí ẩn
H. Đ.
7.6.2011
Lật lại “hồ sơ nhạc Việt”, người ta thấy không khó để giải mã sự thành công của Lam Trường, Phương Thanh, thậm chí đã lập thành “công thức” như Đan Trường. Nhưng có một trường hợp luôn ẩn chứa điều bí ẩn, đó là Quang Dũng
Trong làng ca sĩ Việt Nam, Quang Dũng sinh vào ngày đẹp – mùng 8 tháng 8. May mắn tưởng như đã đến sớm với chàng trai nghèo: 21 tuổi đoạt giải nhì Tiếng hát truyền hình tỉnh Bình Định (1997), sau đó là Huy chương vàng cuộc thi Giọng hát hay các tỉnh miền Trung – Tây Nguyên tại Huế (1998). Ấp ủ giấc mộng lớn trong nghề ca hát, năm 1998, chàng trai gầy gò, nhút nhát Thái Văn Dũng một mình khăn gói vào Sài Gòn.
Nhạc Việt – Ủ rũ và sầu não đến bao giờ?
Gia Hoàng
4.8.2011
Nếu nhiều năm về trước mỗi khi hát về nỗi đau, ca sĩ, nhạc sĩ sẽ dùng đến những cụm từ như cô đơn, thương đau, u sầu… thì giờ đây nỗi đau đã trở nên khủng khiếp hơn với những héo gầy, quay quắt, sầu bi và thậm chí là khổ tâm hay “hét lên cho thỏa nỗi nhớ”.
Có thể nói chưa bao giờ nhạc Việt Nam lại có nhiều ca khúc buồn khổ và sầu thảm đến như thế. Một bạn trẻ chia sẻ: “Thời gian này em đang nghỉ hè nên có nhiều thời gian để xem truyền hình hơn nhưng thật cũng không thể chịu nổi khi những kênh truyền hình chuyên về âm nhạc của Việt Nam toàn phát những ca khúc bi thảm đến nỗi em phải chuyển kênh ngay mỗi khi đến những ca khúc đó”.
Mang những phản hồi này đến hỏi một biên tập viên của kênh truyền hình Y chuyên về mảng âm nhạc giải trí cho giới trẻ, chúng tôi nhận được câu trả lời đáng lo ngại: “Thật ra chúng tôi cũng không có nhiều sự lựa chọn khi các ca sĩ Việt Nam gần đây khi gửi ca khúc về phần lớn đều là những ca khúc như thế trong khi chúng tôi có trách nhiệm phải mang đến khán giả những gì mới nhất”.
Âm nhạc hải ngoại: Đi cho biết đó biết đây
Trịnh Thanh Thủy
29.6.2004
Chiều chủ nhật nhân lúc rảnh, tôi lấy CD Người con gái trong tranh của Hoàng Thị Bích Ngọc ra nghe lại. Say sưa với những ca từ đẹp và nhẹ như tơ uốn lượn bềnh bồng trên cung điệu réo rắt của Violin, tôi thấy mình chơi vơi trong lòng chảo âm sắc độc đáo đầy tính sáng tạo trong lối hoà âm và phối khí của Duy Cường.
Tôi cảm thấy mình giàu có và hạnh phúc. Hạnh phúc vì được nghe một CD hay. Giàu có vì có cơ hội được thưởng thức bức hoạ lập thể đa sắc, đa hình, đa văn hoá của âm nhạc Việt Nam hải ngoại.
Tôi chợt liên tưởng tới nhạc sĩ Quốc Bảo (QB) với bài viết Nhạc sĩ Quốc Bảo nói về nhạc hải ngoại được đăng ngày 24/5/2004 trên VnExpress, tôi thấy mình sung sướng hơn nhạc sĩ QB vì trong bao màu sắc tươi đẹp khác nhau ông chỉ nhìn được màu đỏ chói lọi trong một vài sản phẩm âm nhạc có tính cách thương mại của chương trình Thúy Nga Paris trên bức tranh đa dạng, đa sắc, đa văn hoá âm nhạc hải ngoại. Chắc có lẽ nhạc sĩ Quốc Bảo chưa từng sống ở hải ngoại hay tiếp xúc nhiều với các nhạc sĩ cũng như giới thưởng ngoạn âm nhạc hải ngoại nên ông mới có cái nhìn về nhạc sĩ và âm nhạc hải ngoại như trong bài viết trên.
Nhạc sĩ Quốc Bảo nói về nhạc hải ngoại
Quốc Bảo
24.5.2004
Tôi dùng từ lưu vong thay cho hải ngoại là vì bao giờ cũng thế, sinh hoạt của người Việt ở ngoại quốc luôn đem lại một tâm cảm khá âm tính. Nó gợi cho tôi liên tưởng về một thứ cây phải đớn đau mà rời mặt đất…
Chúng ta chưa cần bàn đến việc âm nhạc trong nước đã dần dần nuôi đời sống nhạc hải ngoại ra sao, hãy thử nhìn tiếp về một lớp nhạc sĩ trẻ hơn trong cộng đồng người Việt lưu vong.
Họ, lớn lên nơi xứ người, không thể đại diện cho tâm lý người Việt trong nước. Cũng như chính công chúng của mình, họ phải chật vật lắm mới bảo tồn được ít vốn liếng tiếng Việt và số vốn cỏn con ấy khó mà đủ cho việc diễn đạt những ý tưởng nghệ thuật trong âm nhạc. Vì thế, nhạc của họ rất đơn giản, lời lẽ ít trau chuốt và thường chính ý tưởng cũng nghèo nàn. Khi nhập vai người xa xứ, họ cố dựng lên những tâm cảm thường là thiếu cơ sở và giả tạo: Sài Gòn mùa này mưa nhiều phải không em… Em đi hàng cây úa màu khóc em…. Bên cấy không có mua đông, để tôi buộc tang tuyết trắng….
Bích Trà giữa đời thường
Quỳnh Nguyễn
4.8.2011
Bạn có thể từ chối nghe nhạc cổ điển, nhưng khó lòng cưỡng lại những tò mò về thế giới âm nhạc đỉnh cao đã có hơn 300 năm nay, nếu một lần nghe nghệ sĩ dương cầm Bích Trà trò chuyện…
Nghệ sĩ dương cầm Bích Trà – Ảnh nhân vật cung cấp
Khởi nguồn cho những cuộc trò chuyện trong tuần qua của nghệ sĩ Bích Trà là buổi hòa nhạc Piano & voice, sẽ diễn ra lúc 20g tối 5-8 tại Nhạc viện TP.HCM.
Nếu Có Yêu Tôi
Nguyễn Kim Tiến
5.8.2011
Thoạt tiên mới nghe bài hát này chắc ai trong chúng ta cũng đều liên tưởng đến tình yêu lứa đôi và hẳn nhiên tôi cũng đã ngay lập tức cảm nhận như thế. Nhưng càng nghe tôi càng hiểu được rằng lời bài hát này đã cho tôi những cảm nhận vượt xa ngoài cảm nhận đầu tiên của tôi. Nó dẫn dắt tôi đến một bến bờ yêu thương lớn hơn đó là tình mẹ con, cha con, tình vợ chồng, tình bạn, tình anh chị em và lớn hơn , rộng hơn đó là tình người.
Thật vậy, trong đời sống hằng ngày của chúng ta, chúng ta đã vật lộn, hăm hở theo từng nhịp đập của trái tim, mấy khi được ngồi lại trong tĩnh lặng để lòng dịu xuống và biết là mình đang tìm kiếm khao khát một điều gì rõ ràng. Nó cứ chập chờn, mơ hồ trong suy nghĩ của chúng ta.
Oum Kalsoum, niềm an ủi cho hàng triệu con tim Ả Rập
Bảo Thạch
12.3.2010
Giọng ca Oum Kalsoum đã để lại một vết cháy bỏng trong tâm thức Ả rập. Oum Kalsoum được mệnh danh ngôi sao phương Đông, mà sức quyến rũ đến độ mê hoặc đã vượt lên trên biên giới các nước Ả rập. Giọng ca Oum Kalsoum làm thổn thức tâm hồn Ả rập. 33 năm sau khi bà qua đời, Viện Thế giới Ả rập tại Paris tổ chức triển lãm “Oum Kalsoum, Kim tự tháp thứ 4 của Ai Cập”.
Những năm 60 của thế kỷ trước, các buổi trình diễn của Oum Kalsoum mỗi thứ năm đầu tháng, được hàng trăm triệu người đón chờ như ngày hội của trí tuệ Ả rập, như đêm hội ngộ giữa quá khứ và tương lai của nền văn hoá lâu đời này. Cứ thế, trong hàng chục năm ròng, mỗi thứ năm đầu tháng, vào buổi tối, các đường phố Cairo, Tunis, Beyrout, Bagdad, Damas, Khartoum, Ryad vắng hẳn bóng người, bởi vì ai nấy cũng vội vã trở về nhà quây quần bên máy thu thanh, để lắng nghe Oum Kalsoum, như thể họ nghe thổn thức tâm hồn Ả rập.
Phỏng Vấn Bích Trà – 3.8.2011
Cung Tuy
3.8.2011
Từ sau chương trình Giai điệu Mùa Thu 2008, pianist Bích Trà vắng bóng trong những chương trình cổ điển trong nước. Cho mãi tới mới đây, Bích Trà bất ngờ có mặt ở TP.HCM chuẩn bị cho chương trình Piano & voice sắp sửa diễn ra. Vội vã và bận rộn, dường như chị vẫn chưa sẵn sàng cho một cuộc trở về thật sự.
* 20 năm bôn ba xứ người, rời quê hương năm 14 tuổi, ở cái tuổi lưng chừng lớn ấy đã phải đi xa giờ ngẫm lại chị thấy mình thuộc về chốn nào?
– Rất khó để phân định mình thuộc về nơi nào vì mỗi nơi đều cho tôi rất nhiều thứ. Việt Nam cho tôi quê hương, gia đình, bạn bè. Tôi vẫn luôn cảm ơn mẹ đã dành cho tôi một tuổi thơ tuyệt đẹp với tủ sách gia đình chọn lọc mà ngày đó tôi như bị bỏ bùa mê và say đắm với nó. Chính tủ sách ấy đã cho tôi một tình yêu để sau này dù đi bất cứ đâu tôi cũng chẳng bao giờ bị bỡ ngỡ. Nước Nga cho tôi những ngày học vất vả, những giáo sư, thầy giáo, những bài tập mệt lử, những viện bảo tàng và tuyết trắng. Anh quốc đem đến cho tôi công việc, sự mở mang đầu óc, những suy nghĩ khác hẳn với những gì được học ở Nga. Có lẽ tôi giống với bài hát của John Lennon, Nowhere Man, một người không thuộc về chốn nào (cười). Nhưng nói gì thì nói, nơi chốn của tôi vẫn là gia đình. Tôi sống ở Nga vào thời đẹp nhất của tuổi thanh niên nhưng ở đấy vẫn có những khó khăn mà khó nhất là hòa nhập cộng đồng, dù bạn có sống ở đó bao lâu thì bạn vẫn bị xem là người ở ngoài. Đến Anh khi đã lớn và khi đó dường như tôi đã định hình rồi. Thật sự là chỉ có gia đình thôi.
Phạm Duy trên đăng trình đến vô cực
Thụy Khuê
Paris 20-6-1993
Ðạo Ca và Thiền Ca, hai tựa đề có tính cách song song nhưng không đồng nhất, được sáng tác trong hai bối cảnh dị biệt, cách nhau hai mươi năm. Với hai Phạm Duy khác nhau. Cả hai đều đi ra ngoài hành trình âm nhạc đại chúng của Phạm Duy. Không có những yếu tố cận nhân tình như: quê hương, ca dao, dân tộc… Ðạo Ca mở đường và Thiền Ca kết thúc cuộc hành trình tìm đạo của một kẻ ngoại đạo.
Trong vòng tử sinh của kiếp người (trầm trong bể khổ), Ðạo Ca cất lời mầu nhiệm thiết tha, đưa ta vào chặng đầu của giáo lý nhà Phật. Nhạc Phạm Duy, thơ Phạm Thiên Thư, giọng hát thiên sứ Thái Thanh hướng dẫn “chúng sinh” -từ cõi vô minh- lắng nghe số kiếp trầm luân của chính mình mà vượt trùng luân hồi, tìm về bến giác:
Xưa em là kiếp chim, chết mục trên đường nhỏ
Anh là cội băng mai, để tang em, chờ mấy thuở…
…..
Mai sau chờ nhau nhé, đầu thai vào kiếp hoa
Chốn mây mờ phiêu bạt, chờ đợi chim hót ca…
Showbiz Việt – Ánh sáng và Bóng tối (2): Trên đỉnh và gáo nước lạnh
P. T. T. T.
2.8.2011
Bước ra khỏi giới hạn một bảng xếp hạng ca khúc ở một đài phát thanh khu vực, trở thành một “quyền lực” thực sự trong giới tổ chức biểu diễn ca nhạc, Làn sóng xanh đã “đẻ” ra hàng loạt các hiện tượng âm nhạc và cả những bi kịch âm nhạc. Đã từng có một cuộc “tổng kiểm tra” thư bạn đọc để xác minh tính khách quan, trung thực của bảng xếp hạng. Đã từng có ý kiến kết tội… Đã từng có công văn chính thức của Hội Âm nhạc TP.HCM phản đối… Những điều này cho thấy Làn sóng xanh đã từng “vỗ sóng” mạnh như thế nào đối với đời sống ca nhạc cả nước trong khoảng 5 năm đầu xuất hiện.
Quyền lực
Tuy nhiên, người đầu tiên nhìn thấy “quyền lực tiềm ẩn” của Làn sóng xanh khi vừa chào đời, lại không phải là “cha đẻ” của Làn sóng xanh, Đài TNND TP.HCM. Mà là một nhóm cộng sự của Bến Thành Audio – Video lúc bấy giờ có Giám đốc Huỳnh Tiết, Phó giám đốc Tô Văn Anh Kiệt, biên tập âm nhạc Đỗ Quang, MC Thanh Hải (hiện nay là Giám đốc công ty Bạn yêu nhạc MFC)… Giờ đây, Đông Quân, MC quen thuộc một thời của Làn sóng xanh (cùng với Huyền Thanh), khi nhớ lại “thời oanh liệt” vẫn không quên lời cảm ơn tới ê-kíp này.
Showbiz Việt – Ánh sáng và Bóng tối (1): 1997 – Một năm “lịch sử” của nhạc Việt
P. T. T. T.
29.7.2011
Có nhiều cột mốc đáng nhớ trong một lịch sử còn ngắn ngủi của showbiz Việt. Nhưng 1997 là một năm đặc biệt.
Khủng hoảng và bệ phóng
Những ai đã sống với ca nhạc ở Việt Nam những năm đầu thập niên 1990, hẳn còn nhớ “những ngày buồn” mà chúng tôi đã có dịp đề cập.
Sau thời kỳ sôi nổi của các ca khúc chính trị “em ở nông trường, em ra biên giới“, nhạc Việt rơi vào khủng hoảng, hàng loạt các ngôi sao ca nhạc thời này như Họa Mi, Thanh Lan, Ngọc Bích ở Sài Gòn, Ái Vân, Lệ Quyên ở miền Bắc… ra đi; thị trường ca nhạc trong nước tràn ngập nhạc ngoại lời Việt và nhạc xưa, nhạc vàng từ hải ngoại đưa về.
Mai Thiên Vân ‘từ tay trắng’ bước vào làng âm nhạc
Ðức Tuấn
28.7.2011
WESTMINSTER (NV) – Một trong những ca sĩ cộng tác với Trung Tâm Thúy Nga đang được giới thưởng ngoạn khắp nơi yêu thích đó là Mai Thiên Vân.
Tên thật của cô là Mai Thị Hậu. Lúc còn ở Việt Nam đi hát cô lấy nghệ danh là Mai Hậu, nhưng khi sang Mỹ cô đổi tên là Mai Thiên Vân.
Mai Thiên Vân có xuất xứ từ Bến Tre, định cư Hoa Kỳ được 5 năm và cô cũng gia nhập đại gia đình Thúy Nga được bốn năm.
Ái Vân kể chuyện thắng giải nhạc nhẹ Dresden 1981
Lê Thoa
1.8.2011
Từ Mỹ, ca sĩ Ái Vân đã chia sẻ với báo chí về cuộc thi hát tại Dresden vào năm 1981 mà chị cùng lúc đoạt 2 giải: Grand Prix và giải khán giả bình chọn.
– Đời sống âm nhạc của thời kỳ chị mới bước chân vào nghề hát ra sao và lúc đó, Ái Vân thường chọn hát những ca khúc như thế nào?
– Năm 1978, sau khi tốt nghiệp Đại học khoa Thanh nhạc ở Trường âm nhạc Việt Nam (nay là Học viện Âm nhạc Quốc gia HN), tôi được về làm việc tại Nhà hát Ca múa nhạc Việt Nam, do nhạc sĩ Nguyễn Văn Thương làm giám đốc.
Ngoài những chương trình biểu diễn chính thức của Nhà hát, lớp ca sĩ trẻ chúng tôi và nhiều ca sĩ tên tuổi khác như Quang Huy, Mạnh Hà, Vũ Dậu, Trần Hiếu, Quí Dương, Lô Thanh, Trung Kiên, Lê Dung, Thúy Hà, Quốc Đông, Quang Thọ, Thu Hiền, Trung Đức, Lệ Quyên, Dương Minh Đức, Thanh Hoa, Thanh Hòa, Vân Khánh… thường được mời đi biểu diễn ở bên ngoài (bây giờ gọi là “chạy show”).
Cuộc đời ngoại hạng của nghệ sĩ Phùng Há
Nguyễn Phương
31.7.2011
Nữ nghệ sĩ Phùng Há tên thật là Trương Phụng Hảo, sanh ngày 30 tháng 4 năm 1911 tại làng Điều Hòa, tổng Thuận Trị, huyện Châu Thành Tỉnh Mỹ Tho, Việt Nam. Bà mất ngày 05 tháng 7 năm 2009, tại nhà riêng xây trong khuôn viên chùa Nghệ sĩ Gò Vấp, Saigon, hưởng thọ 99 tuổi.
Sinh thời, bà kể, năm 12 tuổi, Phùng Há sống với bà ngoại mù và người mẹ thường đau yếu luôn nên Phùng Há phải đi mò lạch, kiếm cá, tép về làm cái ăn giúp mẹ. Một bà hàng xóm thương tình, dẫn Phùng Há đến làm công in gạch trong lò gạch của ông Bang Hoạch ở xóm cầu đúc lộ số 7, châu thành Mỹ Tho,, tiền công in 100 viên gạch được ba xu. Phùng Há in gạch rất khổ nhọc mà chẳng được bao tiền, buồn nên vừa làm vừa hát nghêu ngao, không ngờ những người làm công gần đó nghe thích nên yêu cầu Phùng Há ca cho họ nghe, họ in gạch thế cho Phùng Há.
Amy Winehouse, tài năng phí lãng vừa chợt tắt
Tuấn Thảo
30.7.2011
Cả thế giới biết đến Amy Winehouse vào năm 2007 nhờ nhạc phẩm Rehab (Cai nghiện). Thành danh trong tai tiếng, bài này khoác lên vai Amy một vầng hào quang đen tối. Bản nhạc tựa như lời tiên đoán điều hung dữ nhiều hơn là cát lành. Thay vì che chở phù hộ vận mạng con người, tiền tài danh vọng chỉ là hung tinh chiếu mệnh.
Khi hay tin Amy Winehouse đột ngột từ trần có lẽ là do dùng thuốc quá liều (ngày 23 tháng 7 năm 2011) tại nhà riêng vào năm 27 tuổi, giới ngưỡng mộ thật sự bàng hoàng choáng váng. Còn trong giới chuyên nghiệp, các nghệ sĩ đã từng làm việc hay từng được dịp gần gũi với cô đều tiếc thương một nghệ sĩ tài hoa.
Không cần mạ vàng cho hoa huệ (*)
Nguyễn Đình Đăng (dịch và chú giải)
2005
Cuộc thi dương cầm mang tên Chopin lần thứ XV vừa kết thúc hôm 21/10/2005 với nghệ sỹ Ba Lan 20 tuổi Rafał Blechacz đoạt giải nhất. Nghệ sỹ dương cầm Đặng Thái Sơn là thành viên hội đồng giám khảo lần này. Ông còn được mời trình diễn tại gala khai mạc Cuộc thi. Dưới đây là cuộc trao đổi giữa Đặng Thái Sơn (ĐTS) và Aleksander Laskowski (AL) trích từ Tạp chí của Cuộc thi nói trên [1] (ND)
AL: Ông đã làm gì trong 25 năm qua kể từ sau khi ông đoạt giải nhất Cuộc thi Chopin?
ĐTS: Nếu ông so sánh tôi với những người đoạt giải nhất khác thì các chương trình của tôi sau Cuộc thi hơi khác thường. Con đường dẫn tôi đến với âm nhạc, đến với Chopin, và tới Cuộc thi thật khác xa so với những người khác [2]. Tôi bắt đầu chuẩn bị chỉ có 3 năm trước Cuộc thi. Lúc đó tôi sống ở Maxcơva. Tôi bắt đầu đi học khi Việt Nam có chiến tranh, và điều kiện học tập không hề chuyên nghiệp. Tôi đến Maxcơva vào năm 1977 và chỉ được có 3 năm để trở thành một nghệ sỹ dương cầm thực thụ. Đó là một khoảng thời gian ngắn không thể tin được. Sau khi tôi thắng cuộc, tôi quyết định quay về học. Thông thường, người ta bắt đầu sự nghiệp sau khi đoạt giải. Còn tôi thì chỉ cảm thấy là mình chưa sẵn sàng. Và tôi không cảm thấy sẵn sàng cho mãi đến tận năm 1986. Tôi đã từng cố thử đi ra nước ngoài nhưng tình trạng chính trị đã giữ tôi ở lại Maxcơva. Tôi từng muốn đi sang Vienna để học Paul Badura Skoda. Nhưng tự do đã đến rất chậm. Chỉ cho đến ngày hôm nay tôi mới có thể nói tôi thực sự cảm thấy mình đứng vững được trên hai chân của chính mình.
Vài Kỉ Niệm Về Bản Tổ Khúc (Suite) Cho Piano Tặng Đặng Thái Sơn Của Đặng Hữu Phúc
Đặng Hữu Phúc
8.7.2011
Năm 1973…
Việt Nam vẫn đang trong chiến tranh nóng.
Trường Âm nhạc Việt Nam (ÂNVN), nay là Học viện Âm nhạc QG, vừa từ Đại Mão – Hà Bắc, nơi sơ tán tránh bom B52 về Hà Nội. Lam lũ, đói nghèo.
Nếu ta kể cho thế hệ hôm nay về điều kiện sống và học tập thời đó thì chẳng khác gì kể những câu chuyện cổ tích của một thời xa xưa… họ khó mà tưởng tượng nổi.
Trường ÂNVN nằm trên mảnh đất xưa kia là nghĩa địa làng, gồm 3 toà nhà 4 tầng, một cái gọi là nhà tập, chỉ dành để học, để tập đàn, hát. Cái nhà tập ấy, mỗi tầng gồm khoảng 25 phòng nhỏ 6m2 và hai đầu nhà là 2 phòng lớn, đánh số từ P1-P27 thế hệ chúng tôi chẳng bao giờ quên: tầng 1 dành cho khoa dân tộc, tầng 2 khoa piano và thanh nhạc, tầng 3 khoa đàn dây và lí-sáng-chỉ, tầng 4 khoa kèn-gõ và accordeon.
Tài năng nghệ thuật thực sự đang bị đối xử như thế nào?
Hòa Bình
21.7.2011
“Lộ”, “hở” là “ăn tiền”
Không còn xa lạ với các chiêu “kêu gọi đầu tư” bằng cách “cởi đồ”, “khoe tuốt”, “sự cố” hở hang, bạn đọc Việt có lẽ nhiều người đã hiểu rằng sau mỗi lần dính scandal, chân dài sẽ được “thăng hạng” nhanh vun vút, nổi hơn trong làng sao, và đương nhiên điều kiện đi kèm là những mức thu nhập “khủng” cho mỗi lần xuất hiện.
Một số chân dài nhận catse hàng vài ngàn USD cho một bộ hình ảnh. Một số khác đóng 15 giây quảng cáo là có thu nhập vài chục ngàn.
Làng giải trí Việt giờ khá đông người sở hữu biệt thự, căn hộ cao cấp triệu đô, xe mấy tỉ, điện thoại dăm ba trăm triệu và những bộ cánh hàng hiệu đắt giá.
Tất cả những yếu tố bên ngoài đó lại không phải là phương tiện phục vụ cho công việc của các sao. Để đi diễn, đi hát, đi đóng phim, người nổi tiếng chỉ cần sử dụng những “tài sản” trời cho là thân thể, gương mặt, giọng hát… của chính mình.
Thế còn các tài năng nghệ thuật thực sự đang bị đối xử như thế nào?
Phỏng Vấn Phạm Duy – 24.7.2011
Vi Thùy Linh
26.7.2011
LTS. Đây là cuộc phỏng vấn nhân dịp Phạm Duy ra Hà Nội dự chương trình nhạc “Phạm Duy – Người phiêu lãng thành công” được tổ chức ở Nhà hát Lớn Hà Nội đêm 22-23.7.2011.
…
Vóc dáng cao lớn 1m75, tóc trắng như cước, Phạm Duy vẫn toát lên vẻ phong lưu, dù cử chỉ chậm nhiều. Ông phải ngồi xe đẩy tại sân bay, cẩu lên khoang hạng C, mỗi lần ra Bắc.
Tại tầng 4 khách sạn 3 sao Hà Nội số 1 Cầu Gỗ, nhạc sĩ Phạm Duy dành cuộc trò chuyện với TT&VH trước khi rời Hà Nội sáng 24/7.
Thái Thanh hát Bà mẹ Gio Linh lần nào cũng khóc
* Ông từng ưng ý nhất hai ca sĩ Thái Thanh và Duy Quang hát nhạc Phạm Duy. Đức Tuấn là thế hệ kế tiếp, làm khán giả cảm động và bất ngờ khi hát Bà mẹ Gio Linh trong nước mắt…
– Thái Thanh (em gái bà Thái Hằng – vợ Phạm Duy – 78 tuổi, hiện đang sống tại California, có con gái là ca sĩ Ý Lan) trước đây hát bài này lần nào cũng khóc. Mỗi ca sĩ có một nét đặc biệt riêng. Các cháu trẻ hát nhạc tôi, tôi thấy vui và trân trọng.
Tưởng nhớ nữ nghệ sĩ tài danh Thanh Nga
Thanh Quang, phóng viên đài RFA
23.10.2005
Thưa quý thính giả, cô The mà quý vị nghe trong trích đoạn là do nữ nghệ sĩ Thanh Nga thủ diễn, và Hữu Phước trong vai cha của The, qua một trích đọan của tuồng Nửa Đời Hương Phấn do Hà Triều, Hoa Phượng biên sọan và thu thanh cách nay hơn 40 năm.
Khi Thanh Nga còn sinh tiền, có lẽ khó có ai ca diễn hay hơn nữ nghệ sĩ tài danh nhưng hồng nhan bạc mệnh ấy qua vai người phụ nữ trong cảnh đời ngang trái, trớ trêu; trong xã hội đầy dẫy bất công, thiếu tình người và sẵn sàng khai thác, vùi dập những cô gái lỡ mang kiếp đọan trường, bất hạnh.
Có một Khánh Linh im lặng đến lạ…
Việt Quỳnh
4.7.2011
(TT&VH) – Album Ngày đó chúng mình (10 tình khúc Phạm Duy, Phương Nam phim phát hành) của hai ca sĩ Khánh Linh và Tấn Minh phát hành từ đầu tháng 6 trong sự im lặng đến… lạ. Gặp Khánh Linh vào một buổi sáng đầu Hạ, trong quán cà phê Mai, giản dị, mặt mộc, áo dây, quần sooc cùng nụ cười tươi tắn hồn hậu trên môi, tôi chợt hiểu, vì sao, Khánh Linh hạn chế xuất hiện trên báo chí.
Với một người thuộc về showbiz mà biết, hiểu những mặt lợi, hại của truyền thông, đồng nghĩa, Khánh Linh mở rộng được sự tự do cá nhân cho mình. Không có gì thoải mái bằng việc được ngồi bất cứ chỗ nào, kể cả lê la vỉa hè, ăn bất cứ thứ gì, gặp bất cứ ai, làm bất cứ điều gì thấy thích… mà không phải quan tâm đến ánh mắt người khác tò mò, cũng chẳng phải nghĩ cần mang khuôn mặt nào để hòa nhập vào dòng chảy lắm bất trắc của đời, của nghiệp đàn ca. Cứ hồn nhiên như cây cỏ duyên kiếp cho sao thì nhận vậy, cứ mơ màng cái bút, quyển sổ tay để ghi chép mọi thứ diễn ra, cứ rõ ràng, dứt khoát như là Linh ngày nào còn hát kiếm tiền ở các quán sinh viên.
Khánh Linh, tiếng hót họa mi
Vũ Hoàng
7.2011
Gặp Khánh Linh ngoài đời, người ta không thể quên được đôi mắt biết nói và nụ cười toả sáng của cô. Khánh Linh đẹp từ ngoại hình cho đến chất giọng.
Với tiếng hát cao vút, lảnh lót, lúc lại như tự sự tâm tình, Khánh Linh đem lại hồn cho bài hát, tạo nét khác biệt. Một điểm lạ ở Khánh Linh là cô rất thành công trong những ca khúc trong phim. Từ 15 tuổi, Khánh Linh đã trở thành một hiện tượng với bài “Cô Tấm Ngày Nay” do chính anh trai mình, nhạc sĩ Ngọc Châu sáng tác cho bộ phim truyền hình “Chuyện Nhà Mộc“. Rồi hàng loạt những bài hát trong phim khác đã trở thành hit như: Ban Mai Xanh, Lời Thề Cỏ Non hay Vòng Xoáy Tình Yêu.
Con đường âm nhạc downtown Las Vegas
Băng Huyền
22.7.2011
Tiếng nói từ trái tim của những người nghệ sĩ đường phố
Carl Ferris – người nghệ sĩ thổi kèn saxophone đầy mê hoặc ở downtown Vegas – ảnh: Băng Huyền/Viễn Đông
Tiếng kèn Saxophone ngân nga réo rắt, tiềng kèn da diết níu kéo, vẳng lại giữa không gian rộng mở dường như vô tận trên con đường đi bộ của khu vực mái vòm Fremont Street Experience (Là địa điểm đi dạo và du lịch nổi tiếng của vùng Las Vegas cũ, nay được gọi là downtown Las Vegas).
Let It Be Me, ca khúc kinh điển dịch từ nhạc Pháp
Tuấn Thảo
22.7.2011
 |
| Roch Voisine hát “Let It Be Me” bằng tiếng Anh lẫn tiếng Pháp (DR) |
Có những bản nhạc ăn khách trên thị trường đến nổi người Anh Mỹ không nghĩ rằng nguyên tác là một ca khúc tiếng Pháp. Trước khi có hiện tượng của bài My Way (1969), nhiều bài thịnh hành trong tiếng Pháp chẳng hạn như tình khúc Je t’appartiens (Let It Be Me) đã mở đường cho phong trào chuyển dịch các bản nhạc Pháp trứ danh sang tiếng Anh.
Nhạc phẩm Je t’appartiens (Ta thuộc về em) là một sáng tác của nhạc sĩ Pierre Delanoë với danh ca Gilbert Bécaud (năm nay là đúng 10 năm ngày giỗ của nam ca sĩ). Bản nhạc này ăn khách trong tiếng Pháp vào năm 1955 rồi được tác giả Mann Curtis dịch sang tiếng Anh vào năm 1957. Phiên bản tiếng Anh đầu tiên không hái ra tiền và mãi đến 3 năm sau, một khi được viết lại với phần sửa đổi trong điệp khúc, phiên bản tiếng Anh thứ nhì mới trở nên thịnh hành.
Tại sao nữ nhạc sĩ Việt khá hiếm hoi?
Nguyễn Hoàng
19.7.2011
Trong mảng âm nhạc, phụ nữ tham gia nhiều nhất với vai trò ca sĩ nhưng sáng tác nhạc, làm nhạc công thì không nhiều. Thử xem vì sao vậy.
Người nghệ sĩ nói chung, nhạc sĩ nói riêng thường có vốn căn bản nhờ năng khiếu trời cho. Sau đó, bằng niềm đam mê, sự khổ luyện cộng thêm những hoàn cảnh thuận lợi khác, họ mới trở thành những “người của công chúng” tiếng tăm. Chẳng hạn, một người không thể trở thành ca sĩ chuyên nghiệp nếu họ không sở hữu được làn hơi dài, mạnh, âm vực rộng,… Nếu bạn cố công đến bao nhiêu đi nữa thì cũng không chắc thu lại kết quả khả quan nếu “trời” không ban phát cho những khả năng, tư chất cơ bản ấy. Yếu tố di truyền rất quan trọng trong việc tạo nên tư chất đặc thù như ta thường bắt gặp những gia đình với nhiều thế hệ tiếng tăm, có truyền thống hoạt động nghệ thuật nhất là trong lĩnh vực âm nhạc, hội họa,…
Ðánh dấu 40 năm âm nhạc của tác giả “Bây giờ tháng mấy” với Từ Công Phụng nơi “Xứ Thâm Trầm”
Trường Kỳ
Nơi Từ Công Phụng ở đúng là một xứ thâm trầm như tựa đề một nhạc phẩm của anh, phổ từ thơ của Đông Duy. Thâm trầm thể hiện qua nét mặt nhiều vẻ đăm chiêu của anh. Thâm trầm qua những lời tâm sự trong vài ngày tôi đến thăm tác giả Bây Giờ Tháng Mấy tại Thành Phố Hoa Hồng Portland , thuộc tiểu bang Oregon cách đây không lâu. Con đường Hawthorne nơi anh cư ngụ cũng hiền hòa như người nhạc sĩ họ Từ, giản dị như tiệm ăn mang tên Café Lanai được gọi là quán bên đường của anh và cơ sở ấn loát mang tên Vitina (viết tắt của Việt Tị Nạn) cũng đơn sơ như người chủ nhân rất khiêm nhượng của nó.
Tiếng Hát Quỳnh Giao Và 2 Đĩa Nhạc Mới
Phương Châu
25.6.2005
Vào lúc 3 giờ chiều Chủ Nhật 26 này, tại Phòng Sinh Hoạt Lề Đình Điểu báo Người Việt, Quỳnh Giao sẽ ra mắt giới thẩm âm hai đĩa nhạc: “Trở Về Thôn Cũ” và “Tình Khúc Phạm Duy”. Đây là một tin vui cho những người khó tính, ưa chuộng các ca khúc nghệ thuật của tân nhạc Việt Nam.
Nói về tiếng hát Quỳnh Giao, nhiều người thường nhắc đến những chi tiết… bên ngoài tiếng hát.
Quỳnh Giao là ái nữ của tiếng hát một thời, một buổi giao thời khi đất nước bị chia đôi, là danh ca Minh Trang. Nhiều người còn lầm tưởng rằng Quỳnh Giao là con gái nhạc sĩ Dương Thiệu Tước. Thực ra, ông là kế phụ của Quỳnh Giao khi cô bé sinh trưởng ở đất Thần Kinh theo Mẹ vào Saigon. Cũng vì vậy mà Quỳnh Giao nói tiếng Bắc ròng, khâông còn một chút Huế, dù là Công Tằng Tôn Nữ Đoan Trang: thân phụ nàng là một học giả, từng là Phụ đạo cho Hoàng tử sau cùng của Việt Nam và Giám đốc nha Học chánh. Thầy Ưng Quả là bậc thầy của nhiều bậc thầy sau này ở miền Nam. Ông mất sớm, để lại sự tiếc thương cho nhiều học giả Pháp-Việt khác. Nhân vật thông thái ấy cũng là người tài hoa, lịch lãm và giỏi đàn. Với huyết thống đó, không ai ngạc nhiên khi Quỳnh Giao đi vào lãnh vực nghệ thuật, đàn, hát và viết.
Tản Mạn với Quỳnh Giao Về Ca Khúc Việt Nam Trước 1975
Đòan Hưng
13.8.2008
Nói về nền âm nhạc ca khúc Việt Nam, rất nhiều người có cùng nhận xét: khán giả cả trong nước lẫn hải ngọai vẫn thích nghe những ca khúc sáng tác trước 1975 hơn là sau này. Cũng chỉ trong khỏang thời gian ba thập niên, những nhạc sĩ Việt Nam trong giai đọan 1945-1975 đã để lại một gia sản ca khúc đồ sộ, vô giá, mà có lẽ các thế hệ sau còn lâu mới bắt kịp.
Bình luận về ca khúc Việt Nam trong giai đọan này, đó phải là công trình cả ngàn trang giấy của các nhà phê bình âm nhạc. Những người hâm mộ thuộc thế hệ hậu bối như tôi, thường thì say mê ca khúc chỉ bằng cảm nhận khi nghe qua tiếng hát của một ca sĩ nào đó. Tôi nghĩ những ca sĩ thường hiểu bài hát & tác giả hơn là người nghe. Sang đến thể kỷ 21 này, tôi giật mình khi nhận thấy rằng những ca sĩ mà mình yêu mến ngày nào như Thái Thanh, Khánh Ly, Anh Ngọc, Duy Trác, Sĩ Phú… đang dần dần trở thành quá khứ! Tôi vội vàng tìm cách xin gặp nữ ca sĩ Quỳnh Giao, người em út trong lớp ca sĩ thế hệ vàng, để ghi nhận lại một vài suy nghĩ của chị về ca khúc Việt trước 1975…
Những ông thần Blues (Bài kết)
Huỳnh Chí Viễn
18.5.2011
(TT&VH Cuối tuần) – Họ được phong thánh trong ngôi đền Blues, họ được các thế hệ tôn sùng như thủy tổ Blues, họ đặt những viên gạch xây nên ngôi đền của những vị thánh và đến giờ ánh sáng của ngôi đền đã tỏa đi khắp nơi.
Tiên phong
Nhắc đến Blues mà không nhắc đến Robert Johnson (1911-1938), người đặt nền móng cho dòng Delta Blues, chẳng khác nào bảo xe hơi chạy không cần bánh xe. Trong cuộc đời 27 năm ngắn ngủi của mình, Robert Johnson để lại rất ít những bản thu âm hoàn chỉnh, và hơn 20 năm sau khi ông mất, người nghe nhạc mới thực sự biết đến danh tiếng của ông. Cuộc đời của Robert Johnson cũng là một ẩn số vì thông tin ghi chép về ông không nhiều. Có lẽ huyền thoại nổi tiếng nhất về Robert Johnson là ông đã bán linh hồn cho quỷ Satan để đổi lấy tài năng đàn hát siêu việt và vì điều đó năm 27 tuổi, ông đã mất tích một cách bí ẩn. Về sau sự thật về cái chết của Robert đã được làm sáng tỏ. Robert Johnson sau một cuộc cãi vã nơi quán rượu đã bị kẻ thù hạ độc bằng cách bỏ hạt mã tiền vào chai whisky ông đang uống. Robert Johnson chết sau ba ngày vật vã hấp hối. Khi nói về Robert Johnson, những bậc thầy của dòng Blues Rock guitar sau này như Eric Clapton và Keith Richards đều không tiếc lời tán dương ông như một “nghệ sĩ Blues quan trọng nhất đã từng sống trên đời”.
Duyên nợ Blues (Bài 2)
Huỳnh Chí Viễn
17.5.2011
(TT&VH Cuối tuần) – Theo thời gian, nhạc Blues không phải là thứ âm nhạc của màu da mà là thứ âm nhạc của tâm hồn, những tâm hồn đa cảm. Blues đẹp như nỗi buồn và trong nỗi buồn ấy, ai cũng bắt gặp mình trong ấy.
Duyên nợ
Thời còn du học ở Mỹ, tôi đã có duyên làm quen và tiếp cận với nhạc Blues ngay tại quê hương của nó, thành phố New Orleans. Là một thành phố nổi tiếng về du lịch, New Orleans thu hút du khách khắp nơi bằng lễ hội hóa trang Mardi Gras cuồng nhiệt trên con phố khét tiếng về những điểm ăn chơi Bourbon Street giữa trung tâm thành phố. Lần đầu tiên dạo bước trên đường Bourbon, điều hấp dẫn tôi không phải là những quán bar kiêm câu lạc bộ thoát y vũ hay những cửa hiệu bán đồ lưu niệm với đủ các loại bùa chú mà là hình ảnh những nhạc công da đen khắc khổ với cây đàn guitar và chiếc kèn harmonica ngồi bên một góc đường nào đó mà cất lên giọng ca buồn đến não lòng, khác hẳn với giới trẻ da đen của thế hệ Hip Hop ồn ào. Vốn hâm mộ Eric Clapton, tôi biết rằng thể loại những người nhạc công đường phố kia chơi cũng là thể loại mà “Thượng đế guitar” dành trọn cuộc đời cho nó, nhạc Blues. Cảm giác được nghe nhạc Blues chơi ngay tại một trong cái nôi của nó thật khó tả. Và thế là như một thói quen, cứ mỗi lần có dịp đến với Bourbon Street, tôi lại tìm đến một góc đường vắng để nghe Blues, cảm Blues.
Blues Việt – Đi tìm bản ngã (Bài 1)
Jason Gibbs
16.5.2011
(TT&VH Cuối tuần) – Blues Việt từ thời có những sáng tác đầu tiên đến nay đã hơn nửa thế kỷ nhưng dòng nhạc này vẫn mảnh lẻ và trôi chầm chậm trong không gian âm nhạc Việt. Bài viết dưới đây của nhà nghiên cứu âm nhạc Jason Gibbs sẽ khơi lại một chút lịch sử Blues Việt với những mong mỏi rằng dòng nhạc này thật sự vẫn phù hợp với người Việt.
Nhạc Blues đến với Việt Nam qua những ca khúc Jazz Mỹ được phổ thông hóa trong những năm 1930-1950. Có lẽ Ngọc Bích là người soạn Blues đầu tiên, những ca khúc tự xưng là Blues sớm nhất chắc chắn sẽ phải là các bài Hồn theo gió và Dưới trăng thề. Bài Blues nổi bật nhất của thời kỳ này là Ai về sông Tương của Thông Đạt (tức Văn Giảng) soạn năm 1949, nhưng phổ biến rộng rãi từ 1952. Các bài này không có nhiều đặc trưng của Blues và cũng nghe rất giống các bài ca nhịp chậm êm đềm khác. Riêng Ai về sông Tương có thêm chút tiết tấu Swing thong thả, Mạnh Phát từng thu bài này cho hãng đĩa Philips do ban nhạc của Võ Đức Thu chơi phầm đệm kiểu Slow – Foxtrot. Theo quyển Để sáng tác một bài nhạc phổ thông của Hoàng Thi Thơ (soạn năm 1955) thì Blues chậm được biểu diễn với nhịp Slow Fox và Blues nhanh thì theo nhịp Swing. Chắc các nhạc sĩ tự coi những bài này là Blues vì những yếu tố ca từ mang tính tự sự và tinh thần lãng du.
Nhạc sĩ Đỗ Bảo
Vũ Hoàng, phóng viên RFA
18.7.2011
Chương trình ANCT kỳ này giới thiệu đến quý thính giả nhạc sĩ Đỗ Bảo, tác giả của những bức thư tình cháy bỏng, đồng thời cũng là tác giả của nhiều bản hoà âm, phối khí tươi trẻ, đầy màu sắc.
Nhắc đến Đỗ Bảo, người nghe nhạc không thể không nhắc đến “những bức thư tình” nồng nàn, da diết của anh. Cùng với một loạt bốn ca khúc từ “Bức thư tình đầu tiên” cho đến “Bức thư tình thứ tư” Đỗ Bảo đã để lại một dấu ấn mạnh trong trí nhớ người nghe nhạc.
Với 2 album “Những Ô Màu Khối Lập Phương” 2007 và “Thời Gian Để Yêu” năm 2008, Đỗ Bảo liên tiếp giành giải album của năm trong Giải Cống Hiến.
Christopher Wong: Không nhất thiết phải thuần Việt
Du Lê
1.12.2010
(TT&VH Cuối tuần) – Christopher Wong là người gốc Á, anh từng theo học nhà soạn nhạc phim lừng danh Jerry Goldsmith nhưng công việc chính của anh hiện tại lại là viết nhạc và làm việc tại dàn giao hưởng của trường đại học Irvine, California. Nhờ vào cơ duyên, anh làm quen với nhóm đạo diễn Việt kiều, nhưng chính sự chuyên nghiệp lẫn nhạc cảm tinh tế của anh mới là yếu tố chính dẫn đến sự hợp tác rất đỗi thành công trong các bộ phim thuộc nhiều thể loại khác nhau: hành động (Dòng máu anh hùng, Bẫy rồng), tình cảm hài (Chuyện tình xa xứ, Để mai tính), hồi hộp (Giao lộ định mệnh, Spirits…).
Christopher Wong
Nếu điện ảnh thiếu nhạc nền
Lý Nguyễn
29.11.2010
(TT&VH Cuối tuần) – Khi các phương tiện giải trí ngày càng trở nên tinh tế và phức tạp thì, như một quy luật tất yếu, kỳ vọng của khán giả cũng ngày một nâng cao. Họ đòi hỏi một bộ phim không những ở nội dung, diễn xuất, hình ảnh mà còn ở khả năng đem người xem ra khỏi thực tại bằng những hiệu ứng đặc biệt, giúp họ tiến gần hơn đến ranh giới giữa không gian thực và không gian điện ảnh. Một trong những công cụ hỗ trợ đắc lực để tạo nên hiệu ứng mong muốn đó chính là nhạc nền/nhạc tình huống (score).
Đồng hành với phim có tiếng ngay từ những ngày đầu, nhạc nền đến nay đã mang nhiều ý nghĩa hơn là một công cụ hỗ trợ cảm quan của người xem; thậm chí quyết định sự thành bại của một bộ phim. Cùng với những siêu phẩm điện ảnh là những siêu phẩm âm thanh ngày càng chứng minh được sức sống độc lập của mình. Nhịp điệu dồn dập của Dream is Collapsing khiến người xem như ngạt thở trong thế giới mơ/thực nhiều tầng của Inception hay xét ở một phạm vi khiêm tốn hơn; nhạc nền các phim Việt như Chuyện của Pao (Pao’s Story), Dòng Máu Anh Hùng (The Rebel) hay gần đây nhất là Giao lộ định mệnh (Inferno) đã tạo được một hiệu ứng đáng kể đối với khán giả đại chúng ở Việt Nam, những người đã bắt đầu đến rạp không chỉ để thỏa mãn nhãn quan hoặc tìm kiếm một phương tiện giải trí dễ dãi đơn thuần. Nhạc nền điện ảnh đã và đang là một ngành công nghiệp sáng tạo đúng nghĩa cả ở phạm trù nghệ thuật lẫn sản xuất.
Nhạc trưởng Vũ Thành và tôi
Lê Văn Khoa
San Diego, 25.7.1987
(Bài này được viết trong tia sáng yếu ớt vào một tên tuổi đã rựcsáng thêm một vài chi tiết để các nhà biên khảo âm nhạc rộng đường tra cứu, và vài nét cao quí về nhân cách của một người đặc biệt: Vũ Thành, để thêm tài liệu cho các nhà viết tiểu sử viết về ông. Một vài trong các bức thư nhạc sĩ Vũ Thành, tôi nghĩ không còn là của riêng mà là tài sản chung của giới nhạc cũng được in ra đây – LVK)
Tôi thẫn thờ đặt điện thoại xuống. Tai còn nghe rõ giọng nghẹn ngào của Quỳnh Giao báo tin: “Chú Vũ Thành vừa mất đêm qua (15-10-1987) lúc 10 giờ tại bệnh viện Maryland.” Tin dữ này đánh tan hết những lời nói khác trong cuộc điện đàm.
Mấy tuần lễ trước đó, khi hay tin nhạc sĩ Vũ Thành lâm bệnh nặng, chắc chắn không qua khỏi, chỉ còn là vấn đề thời gian thôi, tôi vô cùng bối rối, thúc Quỳnh Giao tham khảo ý kiến của các vị làm văn học nghệ thuật ở Washington D.C. và Virginia, đề nghị làm một chương trình gì đó để tôn vinh ông khi ông còn thấy được sự biết ơn của người đời, hơn là làm lễ long trọng khi ông không còn nữa. Tôi nghĩ phải một thời gian sau – ít ra là 5, 7 tháng nữa ông mới mất – tôi sẽ bay qua thăm ông lần cuối vì biết ông không thể sang chơi (California) với tôi cuối năm nay như ông đã hứa. Thế mà ông đã ra đi một cách vội vàng.
Để tưởng nhớ một danh ca của tân nhạc Việt Nam: Sĩ Phú đã 8 năm qua…
Trường Kỳ
8.2008
Chắc ít người ngờ rằng nam danh ca Sĩ Phú qua đời cách đây đã đúng 8 năm, khi tiếng hát của anh vẫn vọng lên đây đó, rất gần gũi và rất thân quen. Tiếng hát rung động đầy tình cảm đó thật ra đã vĩnh viễn xa lìa cuộc sống vào ngày 19 tháng 7 năm 2000.
Điều đó chứng tỏ Sĩ Phú vẫn luôn nằm sâu trong ký ức của những người mến mộ anh, từ những năm cuối thập niên 60, ngay từ khi anh gia nhập vào những sinh họat của nền tân nhạc Việt Nam, lần đàu tiên trong một chương trình truyền hình do Bộ Tư Lệnh Không Quân thực hiện với mục đích kêu gọi giới thanh niên hăng hái gia nhập binh chủng này.
Mai Khôi & Lê Cát Trọng Lý: Hai người đàn bà viết tình ca
18.7.2011
Vẫn những câu hát đầy chất thơ, vẫn những trong trẻo pha chút trầm tư triết lý, nhưng thanh âm Lê Cát Trọng Lý lại được ngân nga bởi một Mai Khôi rất đàn bà, trong cái hồn nhiên của nhục cảm.
Tưởng Niệm Tiếng Hát Tình Ca
Trần Ngọc
Giáng Sinh 2000
Khi người ta yêu nhau, khi những lời tình tự không đủ cạn dấu yêu thương, có một tiếng hát trầm ấm, êm như tiếng vỗ về từ miền xa, để ru ta vào miền hạnh phúc mong chờ. Đó là tiếng hát Sĩ Phú.
Unchained Melody, giai điệu liêu trai giải thoát hồn ai
TuấnThảo
16.7.2011
 |
| Hai diễn viên Demi Moore và Patrick Swayze trong phim Ghost (DR) |
Có những giai điệu mà khi chỉ thoáng nghe qua một lần, ta luôn nghĩ tới hình ảnh của một bộ phim. Đó là trường hợp của những bài hát chủ đề như Love Story, Titanic hay là Pretty Woman. Nhưng không có nhạc phim nào lại có đầy ma lực quyến rũ, sức cuốn hút liêu trai như giai điệu Unchained Melody.
Trong lịch sử âm nhạc, đây là tình khúc duy nhất có đến 5 phiên bản đứng đầu thị trường Anh Mỹ qua nhiều thời kỳ và giai đoạn khác nhau. Nhạc phẩm Unchained Melody ăn khách lần đầu tiên vào giữa thập niên 1950. Nhưng giới trẻ chủ yếu mê mẫn say đắm với giai điệu này vào đầu những năm 1990 khi bài hát được chọn làm ca khúc chủ đề của bộ phim Ghost (Hồn Ma) với cặp diễn viên Demi Moore và Patrick Swayze trong vai chính.
Hoàng Trọng: Người Nhạc Sĩ Chân Thành
Quỳnh Giao
Tháng 7, 1998
Người nhạc trưởng đang điều khiển dàn nhạc. Hai hàng lệ làm nhoè mắt ông khiến ông không nhìn rõ được dòng nhạc. Nhưng ông có cần nhìn rõ đâu, bởi nó-dòng nhạc- có trong ông đã lâu lắm rồi, nó là xương là máu của ông mà!…Những người nhạc sĩ đang cắm cúi đàn, đều là những người đã làm việc với ông từ hơn hai thập niên trước, có người là bạn của ông từ nửa thế kỷ qua. Người ngồi dương cầm là nhạc sư Nghiêm Phú Phi, cộng tác với Hoàng Trọng từ bao lâu rồi nhỉ, có lẽ là từ khi mới du học bên Pháp về, vào đầu thập niên 50. Nơi hàng ghế đầu của dàn violons có Đan Thọ, bạn của ông từ ngày ở ngoài Bắc, trong ban nhạc Bảo An, người đã trình tấu những đoạn ad-lib có phong điệu tzigane bất hủ cho nhưng bài tango trác tuyệt của Hoàng Trọng. Tiếng đàn Đan Thọ vẫn như xưa: lả lướt mềm mại, nhưng khuôn mặt ông, cũng như của nhạc sĩ Hoàng Trọng, đã đầy nếp nhăn…Cạnh đó vẫn dàn violons có Phạm Văn Phúc, Trần Nhật Hiền, có Nguyễn văn Mô, có violoncelle Cao Thanh Tùng, những sinh viên trường nhạc ngày xưa từng cộng tác với ông khi vừa tốt nghiệp. Những mái đầu rất xanh ngày đó, nay đã ngả muối tiêu…
Ít mảnh vụn trong đời Lệ Thu
Lan Anh
2010
Lệ Thu nổi tiếng từ lâu lắm rồi. Tên tuổi cô gắn liền với rất nhiều ca khúc như “Hương xưa” của Cung Tiến, “Ngậm ngùi” của Phạm Duy, “Thu hát cho người” của Vũ Ðức Sao Biển, “Tình khúc thứ nhất” của Nguyễn Ðình Toàn & Vũ Thành An,… Cho đến bây giờ, sau gần 50 năm cuộc đời ca hát, cô vẫn là giọng hát được đứng lên vỗ tay tại nhiều đêm ca nhạc. Người ta đã viết nhiều, ca ngợi nhiều về cô. Hôm nay, chúng ta chỉ nhắc với nhau đôi nét vui vui trong cuộc đời cô.
Lệ Thu nguyên quán ở Hà Ðông, nhưng ra đời ở Hải Phòng. Tên thật là Bùi Thị Oanh.
Một buổi sáng mùa Ðông, Lệ Thu đã kể chuyện thời thơ ấu của cô: Bố mẹ Thu có 8 người con nhưng không biết tại sao các con cứ đến 2, 3 tuổi là đã qua đời. Ðến lượt Thu, mới ra đời là các cụ vội gửi vào trường các bà soeur. Mẹ kể rằng lúc mang bầu Thu, cụ đi chùa, nằm mơ thấy một ông mặt đỏ trao cho một bọc, trong có đứa bé. Chẳng biết vì ông cụ đó hay vì các bà soeur mà Thu sống được sau 4 anh chị đã qua đời. Thu học đàn, học nhạc từ nhỏ trong trường bà soeur.
Cái lý của Lê Cát Trọng Lý
Lê Hoàng
12.7.2011
Trong nghệ thuật có những vấn đề không giải thích được, những cá nhân không thể hiểu tại sao lại thế. Lê Cát Trọng Lý là ví dụ điển hình.
Tôi không nhớ mình gặp Lý cách đây đã bao năm, chỉ tin chắc rằng lúc ấy cô chẳng khác gì bây giờ. Nghĩa là vẫn gầy gò, vẫn trẻ con, vẫn tóc xù (và nghe đâu vẫn hay mặc quần đùi bất cứ khi nào có cơ hội).
Hôm ấy, vào một buổi sáng xấu trời (đối với tôi, bất cứ ngày nào chỉ nhìn thấy đàn ông đều xấu trời), tôi bỗng nhận được điện thoại của Mai Khôi.
Vỹ Bạn Tôi
Quốc Bảo
10.7.2011
Mai Xuân Vỹ mê Saigon, mê cà phê, mê Chopin, mê chưởng Kim Dung và mê… tôi.
Thì đã hẳn, nếu không mê tôi, làm sao chúng tôi có thể thân nhau ba năm nay bởi chỉ có đúng ba lần gặp; nếu không mê tôi, làm sao anh cất công tìm kiếm tôi suốt ba mùa hè trước đó.
Teen Vọng Cổ
Mặc Lâm, biên tập viên RFA
2011-07-09
 |
| Với thành công “khủng” của Teen vọng cổ, cái tên Vĩnh Thuyên Kim được nhắc đến khắp nơi sau một thời gian đi hát nhưng không mấy thành công. Photo courtesy of Việt Giải Trí. |
Chương trình VHNT tuần này Mặc Lâm mời quý vị theo dõi một câu chuyện khá vui hiện nay xoay chung quanh một bài hát đang được báo chí nhắc tới.
Ác mộng của nền âm nhạc Việt?
Có báo cho rằng bài hát này là một thảm họa cho Vpop tức cho nền nhạc pop của Việt Nam. Có báo xem bài hát này là một loại rác rưởi khiến âm nhạc Việt ô nhiễm do đã lôi kéo lớp tuổi teen vào chỗ không phân biệt được nơi nào là sân chơi nghệ thuật cho lứa trẻ vốn dễ bị mê hoặc bởi những cái mới lạ đôi khi rất gần với ranh giới gàn dở, phá phách hay nổi loạn.
Bài hát mang tên Teen Vọng Cổ của tác giả Trần Anh Khôi do Vĩnh Thuyên Kim trình bày như sau:
Xa anh mới ban chiều
Thế mà lòng sao buồn hiu
Là nhớ anh nhiều, mong được ở bên người yêu
Để nói bao điều
Là sao ta
Đức Tuấn khẽ hát cho đời những giai điệu đẹp
Đức Bình
9.7.2011
Đối với ca sĩ Đức Tuấn, dòng nhạc mà anh đeo đuổi không hề “kén chọn” khán giả. Nhạc Việt hay nhạc nước ngoài, Đức Tuấn luôn thiên về các giai điệu đẹp, dễ nghe và dễ cảm nhận. Theo anh, lời ca khúc có nhiều ý nghĩa khác nhau, mỗi lớp khán giả sẽ cảm nhận theo cách của họ.
Ca khúc mở đầu chương trình tuần này là bản nhạc mang tựa đề “Khúc Xanh Bạc Mái Đầu“, dường như có vẻ rất già dặn, mang nhiều hơi hướng của những buổi bình minh thời kỳ đầu tân nhạc. Chắc hẳn quý vị và các bạn cũng đã nhận ra ngay phong cách tự sự quen thuộc của Đức Tuấn, một hình ảnh vốn dĩ rất đỗi gắn bó với những nhạc phẩm trữ tình của dòng nhạc tiền chiến, như hồi cách đây 10 năm khi chàng ca sĩ này mới bước chân vào làng âm nhạc.
Jim Morrison hoá thân kỳ diệu trong ảo giác phiêu diêu
Tuấn Thảo
8.7.2011
Nổi tiếng là một trong những danh lam thắng cảnh của thủ đô Paris, nghĩa trang Père Lachaise là nơi an nghĩ cuối cùng của nhiều nhân vật tên tuổi. Trong tuần này, Père Lachaise lại càng thu hút đông đảo người thăm viếng bởi vì đó cũng là nơi chôn cất của Jim Morrison, thần tượng của giới trẻ, huyền thoại làng nhạc rock.
Người hành hương viếng mộ của Jim Morrison tại Père Lachaise (DR)
Tiếng Nhung Mềm
Quỳnh Giao
4.3.2008
Sự thưởng ngoạn một giọng hát tùy thuộc vào nhiều yếu tố.
Trước hết là loại nhạc mà người thưởng thức lựa chọn. Dĩ nhiên, khi thích nghe opera thì người thưởng ngoạn thích giọng càng mạnh càng quý, hơi càng dài càng đẹp. Mà hát opera thì khi trình bày cả một vở tuồng, ca sĩ phải có giọng mạnh thì mới qua cầu được. Tuy nhiên cũng có những trường hợp đặc biệt mà giọng hát “mảnh mai” vẫn hấp dẫn, đó là nếu có yếu tố nổi bật khác.
Trường hợp José Carreras là một thí dụ. Giọng ông không mạnh bằng hai đối thủ và cũng là bạn thân là Luciano Pavarotti và Placindo Domingo. Nhưng bù lại, giọng ca tình cảm và nhất là phong thái trầm tĩnh lịch sự lại là yếu tố khiến nhiều người có cảm tình. Maria Callas nổi tiếng là giọng hát của thế kỷ không nhờ hát mạnh. Thật ra, giọng của đệ nhất soprano trong nghệ thuật bel canto này hơi mỏng, nhưng cách diễn tả (interpretation) điêu luyện và truyền cảm làm âm sắc giọng hát trở nên độc nhất vô nhị trong thế giới opéra. Ðã nghe là người ta phải nhớ.
Lệ Thu, một trong số ít tiếng hát không ngừng chinh phục người nghe
Nguyễn Xuân Hoàng
2005
….Không một dân tộc nào thiếu tiếng hát của riêng mình. Không một người nào thiếu tiếng hát của cá nhân mình. Tuổi trẻ chúng ta đi qua, nhưng những tiếng hát vẫn còn y nguyên trong những chiếc dĩa nhạc cũ kỹ của mỗi người.
Tôi nghĩ, đôi khi nỗi buồn trong âm nhạc cũng là một sức mạnh. Sự khốn cùng có thể làm người ta đứng dậy như nỗi đau tận cùng của một âm điệu cũng làm người ta vùng lên làm nên giông bão.
Trong ý nghĩ đó tôi muốn viết về một tiếng hát của tôi: Lệ Thu, một trong số ít tiếng hát không ngừng chinh phục người nghe.
Từ hơn ba thập niên qua, tiếng hát của cô mỗi lần cất lên đều khiến người nghe phải dừng lại. Tiếng hát trời cho ấy phát ra từ một trái tim và đi thẳng vào trái tim người nghe để trở thành kỷ niệm. Dù bài hát ấy được nghe ở một phòng trà giữa một Sài Gòn tưởng chừng như không có bóng dáng của chiến tranh, hay trong một nơi trú quân xa gần biên giới, tiếng hát ấy luôn mang theo cái không khí lãng mạn mà không bi thảm, buồn bã mà không sướt mướt.
“Nghe Chuyện Tình Quanh Năm”
Lê Hữu
2004
con đường thảnh thơi nằm
nghe chuyện tình quanh năm
Phạm Duy
“Ông yêu thích chủ đề nào hơn hết trong toàn bộ sáng tác âm nhạc của ông, bao gồm những dân ca, tình ca, tâm ca, đạo ca, rong ca, kháng chiến ca, quê hương ca… vân vân?” người dẫn chương trình văn nghệ “Phạm Duy, Người Tình” đặt câu hỏi. “Tình ca”. Câu trả lời thẳng thắn, dứt khoát, không chút lưỡng lự. Nói thẳng, nói rõ, không ngại ngùng, không quanh co, đó là tính cách, là con người Phạm Duy.
Câu hỏi ấy tôi nghĩ, nếu không phải đặt ra cho Phạm Duy mà cho đối tượng đông đảo người yêu nhạc của ông, chắc cũng sẽ nhận được ở không ít người, câu trả lời tương tự.
Tình ca và tình ca đôi lứa
Beatles và giai thoại nhạc phẩm “And I Love Her”
Tuấn Thảo
2.7.2011
Trong số các ca khúc rất nổi tiếng của ban nhạc The Beatles, bản nhạc And I Love Her (Và tôi yêu nàng) được xem như là tình khúc quan trọng đầu tiên của Paul McCartney, cho dù theo quyết định chung, tất cả các sáng tác của nhóm Tứ Quái đều được ký tên của hai thành viên Lennon và McCartney. Đằng sau bài hát này, lại có nhiều giai thoại lý thú, ly kỳ.
Nhạc phẩm And I Love Her (Và tôi yêu nàng) được nhóm Beatles ghi âm tháng 7 năm 1964. Theo lời John Lennon, thì đây là phần đóng góp hàng đầu của Paul McCartney cho tập nhạc thứ ba của nhóm (mang tựa đề A Hard Day’s Night). Lúc đầu, cả nhóm không dự tính đưa dạo khúc này vào album vì bản nhạc có một sắc thái trầm buồn, ca từ hơi ủy mị khác hẳn với những bản nhạc rock mà nhóm này thường thâu.
Bài Tiến Quân Ca
Văn Cao
1987
Sau Triển lãm Duy nhất 1944 (Salon unique), tôi về ở một căn gác hẹp đầu phố Nguyễn Thượng Hiền. Ba bức tranh sơn dầu của tôi tuy được bày vào chỗ tốt nhất của phòng tranh – nhà Khai Trí Tiến Đức – và được các báo giới thiệu cũng không bán nổi. Hy vọng về cuộc sống bằng hội họa tại Hà Nội không thể thực hiện được. Anh bạn nhường cho tôi căn gác ấy là người đã xuất bản mấy bản nhạc đầu tiên của tôi cũng không nói đến tiền nhuận bút. Tôi chưa bao giờ nhận được tiền nhuận bút về các bản nhạc viết hồi đó dù đã trình diễn nhiều lần ở các tỉnh từ Bắc tới Nam, tôi cũng không nhận được tiền nhuận bút về thơ và truyện ngắn. Đối với những cây bút trẻ, việc đăng báo là một vinh dự, người ta phải mua báo và còn phải mua thêm nhiều tờ để tặng người yêu, tặng bạn thân. Hàng ngày tôi nhờ mấy người bạn họa sĩ nuôi cơm và giúp đỡ phương tiện cho làm việc. Cuộc sống lang thang ấy không thể kéo dài nhiều ngày. Muốn tìm việc làm thì không có chỗ. Hà Nội lúc ấy lại đang đói. Những người bạn nuôi tôi cũng gặp nhiều khó khăn.
Nhạc cảm của Quỳnh Giao về Dạ khúc Nguyễn Mỹ Ca
Quỳnh Giao
25.10.2010
 |
| Nhạc Sĩ Nguyễn Mỹ Ca |
Có những nghệ sĩ và tác phẩm chỉ thấy xuất hiện một lần mà vẫn để lại âm vang khó quên. Nguyễn Mỹ Ca và bài Dạ Khúc của ông là trường hợp tiêu biểu. Quý phái, trang trọng và u uẩn.
Năm mới lên bẩy, Quỳnh Giao bắt đầu “nghiệp ca hát” với bài song ca hát cùng anh ruột Bửu Minh (tên hiệu của chú bé khi ấy là Anh Minh) trong ban nhi đồng của đài Phát Thanh Quốc Gia, còn có tên gọi là đài Sàigòn. Việc viết lách thì xuất hiện rất trễ, từ năm 1987 trở về sau, để rồi trở thành cây bút hợp tác khá thường xuyên với tờ Văn Học của anh Nguyễn Mộng Giác.
Thời ấy ở nhà, trưởng ban nhi đồng là thân mẫu của mình, sau này bà nhường lại cho bác Kiều Hạnh năm 1954 khi gia đình bác di cư vào Nam. Nữ kịch sĩ Kiều Hạnh là thân mẫu của hai chị Mai Hương và Bạch Tuyết. Cả hai đều cùng hát ban nhi đồng với hai anh em.
“Chủ nhật buồn” : Bản tình ca “tuyệt mạng” đầy huyền thoại
Hoàng Nguyễn / Trọng Nghĩa, đài RFI
1.7.2011
 |
| Nhạc sĩ Seress Rézso và ca khúc “Chủ nhật buồn”, nguyên tác tiếng Hung. |
“Ca khúc chết người”, “Quốc ca của những kẻ tự tử”, đó là những cái tên mà người đời đã đặt cho bài “Chủ nhật buồn” (Gloomy Sunday, Sombre Dimanche). Nguyên tác tiếng Hungary là Szomorú vasárnap, đây là một ca khúc được liệt vào hàng bất tử trong lịch sử âm nhạc đại chúng thế giới.
Rất nhiều người Việt đã quen thuộc với giai điệu quen thuộc của ca khúc “Chủ nhật buồn“, được nhạc sĩ Phạm Duy viết lời Việt và phổ biến. Thế nhưng ít ai chú ý rằng đó là một bài hát xuất xứ từ Hungary, từng đi chinh phục thế giới qua các phiên bản tiếng Anh – Gloomy Sunday – hay tiếng Pháp – Sombre Dimanche.
Văn Cao – Sóng ngàn kháng chiến
Đặng Tiến
Từ Suối Mơ đến Bến Xuân
Từ những tình khúc đầu mùa như Thu cô liêu, Buồn tàn thu (1939), Cung đàn xưa, Bến xuân (1942), Suối mơ (1943), Văn Cao đã ghi lại những thành công trong thời kỳ phôi thai của nhạc mới, mà bây giờ vẫn còn người hát; và nghe lại, ta vẫn thấy hay, trong khi một số ca khúc đồng thời của Thẩm Oánh, Dương Thiệu Tước… đã trở thành lạc lõng. Giải thích hiện tượng này, Phạm Duy đã có một loạt bài hay, và anh là người có nhiều thẩm quyền để phê phán: anh sống, sáng tác và ca diễn vào thời đó, anh nắm vững lịch sử tân nhạc và tâm lý quần chúng; về nhạc thuật, Phạm Duy là vua. Vậy chúng ta nghe Phạm Duy:
“Phải đợi cho tới khi tân nhạc ra đời vào những năm cuối 30 và đầu 40 thì chúng ta mới có được một loại nhạc tình lãng mạn do các người tình tiền phong của thời đại như Dương Thiệu Tước, Thẩm Oánh, Lê Thương, Vân Chung, Dzoãn Mẫn, … tung ra (…). Tuy nhiên loại nhạc tình lãng mạn đó chỉ có thể gọi là đạt tới độ hoàn mỹ khi nó được phát xuất ra từ một con người tài hoa bậc nhất của thế giới nghệ sĩ trẻ lúc bấy giờ. Người đó là Văn Cao“.
[Tạp chí Văn Học số 15, 1987, đăng lại trên Hợp Lưu số 8, 1992]
Văn Cao – Tiếng Hát
Đặng Tiến
Thiên Thai và Trương Chi của Văn Cao là hai ca khúc nổi tiếng từ nửa thế kỷ nay, cấu trúc trên hai truyền thuyết được lưu hành lâu đời. Thiên Thai là chuyện Lưu Nguyễn lạc vào cõi bồng lai, Trương Chi kể lại niềm đau đớn của chàng ngư dân có tiếng hát hay, tuyệt vọng vì tình: ai cũng hiểu như thế và hiểu đúng. Gần đây Phạm Duy có phát triển thêm ý nghĩa của hai bài hát, trong một loạt bài rất hay đăng trên Văn Học (California), số 16&17 (tháng 10&11.1987) [đăng lại trên Hợp Lưu số 8].(1)
Nay chúng tôi muốn đưa một lối nhìn khác về hai nhạc phẩm, không phải để đi tìm cái độc đáo, lập dị, mà để đưa Thiên Thai và Trương Chi vào toàn bộ sự nghiệp thơ-nhạc-hoạ của Văn Cao, như một đồng bộ thống nhất: hai bài hát đó, chúng tôi xem như là tuyên ngôn nghệ thuật của Văn Cao – những nguyên tắc thẩm mỹ đưa ra từ thuở hai mươi, sẽ chung thuỷ với Văn Cao đến tuổi xế chiều.
Truyện Kiều Qua Âm Nhạc
Đỗ Bình
Hành trình vào cõi thơ là làm một cuộc phiêu lưu vô tận. Thơ vốn sãn trong thiên nhiên, hàm chứa nhiều tính chất trong trời đất. Ngôn ngữ của thơ đôi khi ẩn trong văn, nhạc và hội họa bắt nguồn từ cảm xúc tâm hồn. Trong nền văn học Việt Nam thi phẩm Ðoạn Trường Tân Thanh của đại thi hào Nguyễn Du không những là một tác phẩm trác tuyệt hàng đầu của đất nước mà còn là đóa hoa muôn sắc trên thi đàn quốc tế. Thi phẩm được dịch sang nhiều thứ tiếng ở những quốc gia có nền văn học cao như Pháp, Anh , Đức, Ý, Hoa Kỳ, Nhật Bản, Trung Hoa, Nga, Tiệp, Hung, Ba Lan, v.v, năm 1965, tác giả Nguyễn Du đã được tổ chức Văn hóa Liên Hiệp Quốc UNESCO vinh danh là một đại văn hào của thế giới. Rất nhiều văn nhân, họa sĩ, trí thức, học giả, nhà phê bình..vv.. đã viết, phân tích, diễn thuyết, minh họa, biên kịch, cải lương… về giá trị tác phẩm của thiên tài Nguyễn Du qua những nét đẹp về phương diện văn chương, tư tưởng và hội họa..vv…
Ngày Văn Cao Trở Lại
Trịnh Công Sơn
1998
Chỉ là chuyến đi bình thường nhưng đã thành một sự kiện. Nhạc sĩ Văn Cao vào thăm thành phố Hồ Chí Minh và cái thành phố luôn náo nhiệt làm ăn này dường như đang hằng mong đợi ông. Ba buổi biểu diễn nhạc Văn Cao đã được tổ chức cấp tốc ở nhà Văn hóa Thanh niên, đông hết sức chứa, bất kể những cơn mưa tháng bảy…
Nhạc sĩ Văn Cao trở lại Sài Gòn lần này, với tôi, có điều gì đó không giống những năm trước. Sự có mặt của anh bên cạnh ly rượu làm tôi nhớ đến những người đã vắng mặt. Những anh Nguyễn Tuân, Nguyễn Xuân Khoát, Bùi Xuân Phái, Nguyễn Sáng. Những con người tài hoa của nghệ thuật cũng như anh Văn mà có thời tôi đã cùng chia những ly rượu sáng chiều ở Hà Nội cũng như ở Sài Gòn. Cái có, không ở đời là chuyện thường tình của cuộc sống, nhưng cứ mỗi lúc có một cái gì gợi nhớ là không thể không ngậm ngùi. Anh Văn Cao là sự gợi nhớ đó.
Văn Cao Trong Tôi
Phạm Duy
9.10.2007
(NCTG) Đánh giá về Văn Cao, có lẽ ít ai có thẩm quyền như Phạm Duy, người đã dành sự trọng thị ở mức độ cao nhất mỗi khi có dịp nhắc đến bạn cũ của mình mà theo ông, là “người viết Tình ca số một”, “người đẻ ra thể loại Hùng ca và Trường ca Việt Nam”.
Hai thập niên trước, trong “Lược sử Tân nhạc Việt Nam”, Phạm Duy đã dành những dòng ưu ái nhất để nói về Văn Cao: “Nói tới nhạc tình thì… Văn Cao là nhất! […] Văn Cao đã đưa nhạc tình tiền chiến lên tới một cao độ vượt khỏi những khuôn sáo cũ mèm”.
Mười năm trước, trong cuộc trò chuyện với các bạn trẻ Đông Âu, Phạm Duy lại khẳng định: “Nếu so sánh Văn Cao và tôi thì phải công nhận là anh Văn Cao tài hoa hơn tôi nhiều lắm. Về nhạc. Về họa. Về thơ. Đủ mọi phương diện”.
Những tư tưởng nghệ thuật của Văn Cao
Xuân Diệu
7/1958
Mặt trận tư tưởng, tinh thần, mặt trận văn hoá văn nghệ quả thật là xung yếu, tinh tế! Những tư tưởng Nhân văn-Giai phẩm luồn lách như chạch; không phải lúc nào nó cũng lộ liễu như trộn trấu, cát vào gạo cơm ta ăn, khiến ta biết ngay; mà có khi nó giấu tay rỏ thuốc độc vào những chai thuốc dán nhãn hiệu là “bổ”. Văn Cao vào hạng có bàn tay bọc nhung như thế. Sự giả dối đã thành bản chất của Văn Cao, nên những cái lạc hậu, thoái hoá của Văn Cao cứ nghiễm nhiên mặc áo chân lý và tiến bộ. Cũng là một thứ văn thơ “giật gân”, giật gân đến một độ rất nguy hiểm; thà cứ như cái thùng sắt tây Lê Đạt, thà cứ ngổ ngáo cao bồi như Trần Dần: dễ thấy; đằng này cứ như triết gia ban phát đạo lý nghìn đời; người nào đã biết thế nào là chân lý chân chính, đọc một số thơ và những bài văn, tựa của Văn Cao, có thể tức tối đến đau óc, bởi cái giả dối ở đây nó chằng chịt thật là khó gỡ, nó đã thành máu thịt của Văn Cao, nó nói cứ như thánh, và còn biết nhoẻn miệng cười duyên nữa!
Trên Ngọn Tình Sầu
Nguyễn Kim Tiến
Mới đây được biết nhạc sĩ Từ Công Phụng đã hồi phục sau một thời gian vật lộn với những cơn đau không những thể xác mà cả tinh thần, tôi rất vui. Ông đang trở lại với chúng ta. Hơi thở ông cùng với niềm đam mê trong cõi nhạc tình ca một thuở đang hồi sinh. Đó là niềm vui lớn cho những người yêu nhạc. Tôi xin chúc mừng ông mọi điều may mắn và hy vọng biết đâu chừng chúng ta sẽ có thêm nhiều bản nhạc tình ca tuyệt dịu mà ông đã cảm nhận được trong những tháng ngày qua.
Văn Cao… rượu
Nhật Trung
3.1.2010
Nói tới Văn Cao, ngoài những chuyện tài (năng) và tai (nạn) của ông, người ta còn hay nói chuyện Văn Cao uống rượu. Nhưng theo tôi, nói “Văn Cao uống rượu” có vẻ chưa được ổn, mà nên nói đơn giản “Văn Cao rượu”.
Vì, rất nhiều lần được ngắm Văn Cao uống rượu, tôi rất ít khi thấy ông uống, mà nhiều hơn, là thấy ông ngồi thiền trước chén rượu. Lặng lẽ. Người ta nói những người uống rượu như thế là những người “mượn rượu”, không phải chuyện mượn rượu giải sầu, mà là mượn chuyện uống rượu, mượn cái không khí rượu – dù là không khí ngoài quán
Những con voi không đẻ được
Nam Dao
Tưởng nhớ Văn Cao Bài này đăng trên báo Ðất Việt năm 1986, khi anh đang nằm bệnh, đã tưởng khó qua. Anh lành bệnh, và in tập thơ Lá (nxb Tác phẩm mới, 1988), viết “Voi đã đẻ, gửi đứa con để anh nuôi”. Rồi năm 95, anh cũng đã về với cát bụi. Và cát bụi mệt nhoài, trong hoàn cảnh những người làm văn hóa của thế hệ anh.
1.
Ra khỏi nhà anh Lê Ðạt, nắng Hà Nội hầm hập. Nắng đến rát mắt, nắng sáng lóa, nắng lên đỉnh ngọn tre ở nhà quê. Nắng đổ xuống làm ướt nhem nhép nhựa đường lòng phố thành thị. Cả Hà Nội ngủ trưa thì phải. Chỉ còn vài kẻ gò người đạp xe đạp. Mồ hôi ứa ra ướt đẫm nách áo, lưng áo. Dăm ba đưa trẻ ngơ ngác bước ven những căn nhà cũ, bẩn, nhưng vẫn còn chút bóng mát của những cái liếp tre, liếp nứa treo hờ hững. Hơi nóng từ mặt đường nứt nẻ, lỗ chỗ, từ những bức tường gạch xám xịt, loang lổ cứ bốc đến độ khó hít thở một cách tự nhiên.
Con trai cố nhạc sĩ Văn Cao: Cha tôi là người luôn cô đơn
Quỳnh Thuỵ My
17.11.2001
Với công chúng yêu nhạc Việt Nam, Văn Cao là một nhạc sĩ lớn. Cuộc đời ông đã khép lại với hào quang, cay đắng và những nỗi niềm không thể sẻ chia. Sau sáu năm nhạc sĩ Văn Cao qua đời, con trai trưởng của ông đã lần tìm lại quá khứ để tái hiện bức chân dung chân thực về đời và nghiệp của cha mình.
“Văn Cao đời và nghiệp” là quyển hồi ức do hoạ sĩ, nhà thơ Văn Thao thực hiện sẽ ra mắt độc giả trong nay mai. Trong khuôn khổ bài báo này, mời bạn đọc chuyện trò với Văn Thao về công việc biên
Giọng ca vàng Hữu Phước
Nguyễn Phương
26.6.2011
 |
| Nghệ sĩ Hữu Phước (trái) và Út Bạch Lan |
Mở đầu loạt bài cổ nhạc : Soạn giả Nguyễn Phương từ Canada giới thiệu giọng ca vàng của cố nghệ sĩ Hữu Phước. Vào năm 1966, Hữu Phước từng đoạt giải Diễn Viên xuất sắc nhất nhân kỳ trao Giải thưởng Thanh Tâm, nhờ vai bác sĩ Vũ trong vở tuồng Đôi Mắt Người Xưa của Nguyễn Phương.
Năm 1955, tôi là soạn giả của đoàn hát Kim Thoa của ông bà bầu Ngô Thiên Khai và nữ nghệ sĩ Kim Thoa. Ngày 19 tháng 12 năm 1955, khi đoàn hát Kim Thoa khai trương vở tuồng dã sử Lấp Sông Gianh của soạn giả Kinh Luân tại rạp hát Nguyễn
Vĩnh biệt Lê Uyên Phương
Nguyễn Xuân Hoàng
7.1999
“H. ơi, anh Phương đã bỏ Uyên đi rồi!” Giọng nói nghẹn ngào, đầy nước mắt ở đầu giây điện thoại bên kia cách nơi tôi làm việc bảy tiếng đồng hồ xe chạy là của nữ ca sĩ Lê Uyên. Chị báo cho biết tin Lộc đã ra đi. Nhạc sĩ Lê Uyên Phương, tác giả Vũng Lầy Của Chúng Ta đã ra người thiên cổ đúng vào hai giờ chiều thứ Ba 29 tháng Sáu vừa qua. Chưa tới cái tuổi sáu mươi. Sáu mươi của cuối thế kỷ 20 không phải là tuổi già. Cái tuổi còn khả năng sáng tạo. Và Lê Uyên Phương đang hoàn thành tác phẩm âm nhạc cho năm 2000: phổ nhạc những bài thơ của các thi sĩ Việt Nam hiện đại.
Tình Ca Việt Nam Một Thời Hạnh Phúc – Nhạc Chủ Đề Trên Làn Sóng Điện
Đào Trường Phúc
 |
| Nguyễn Đình Toàn |
Tình ca- những tiếng nói thiết tha và tuyệt vời nhất của một đời người – bao giờ cũng bắt đầu từ một nơi chốn nào đó, một quê hương, một thành phố, nơi người ta đã yêu nhau… Tất cả mùa màng, thời tiết, hoa lá, cỏ cây của cái vùng đất thần tiên đó, kết hợp lại, làm nên hạnh phúc, làm nên nỗi tiếc thương của chúng ta”…
“Em đâu ngờ anh còn nghe vang tiếng em trong tất cả những tiếng động ngù ngờ nhất của cái ngày sung sướng đó: Tiếng gió may thổi trên những cành liễu nhỏ, tiếng những giọt sương rơi trên mặt hồ, tiếng guốc khua trên hè phố… Ngần ấy thứ tiếng động ngân nga trong trí tưởng anh một thuở thanh bình nào, bây giờ đã gần im hơi, nhưng một đôi khi vẫn còn đủ sức làm ran lên trong ký ức một mùa hè háo hức, một đêm mưa bỗng trở về, gió cuốn từng cơn nhớ… Anh bỗng nhận ra anh vẫn còn yêu em, dù chúng ta đã xa nhau như hai thành phố”…
Tháng Bảy, Không Có Mây Trên Thành Phố Los Angeles
Nguyễn Mạnh Trinh
7.2007
Tháng bảy. Không có mây trên thành phố Los Angeles. Có phải vậy không ? Chàng nhạc sĩ “ôm đàn đến giữa đời” đã ra đi từ mấy năm trước. Có sợi mây trắng nào bay về một thành phố sương mù thuở nào buổi trưa hôm nay ? như câu hát với tiếng đàn tây ban cầm độc đáo vẫn còn văng vẳng trong trí nhớ. Người đi, nhưng vẫn còn để lại trong nhiều người những kỷ niệm của riêng nhưng đã thành chung mang của những chàng trai thời ấy. Thuở đầu đời mới biết yêu và biết mê tình nhân.. thuở đã nghe đến mê man những tình khúc có đời sống dài hơn cả đời người nhạc sĩ sáng tác ra nó…
Arielle Dombasle trình làng tập nhạc pop Latin
Tuấn Thảo
25.6.2011
Trong làng nhạc Pháp, Arielle Dombasle là trường hợp khá tiêu biểu của các diễn viên chuyển sang nghề ca hát. Cô chỉ thật sự ghi âm chuyên nghiệp từ 10 năm nay, trong khi sự nghiệp điện ảnh đã bắt đầu từ giữa những năm 1970. Diva Latina là tựa đề album thứ 6 của Arielle Dombasle, ca sĩ người Pháp nhưng lại chuyên hát nhạc Tây Ban Nha.
Sinh năm 1958 trong một gia đình người Pháp giàu có tại bang Connecticut, Hoa Kỳ, Arielle Dombasle mồ côi mẹ từ năm lên 8, thân phụ của cô là một kỹ
Một Người Gia-Nã-Ðại và Nghệ Thuật của Phạm Duy (Bài 7) – Chân Lý
Georges Etienne Gauthier
Võ Phiến dịch (Tạp chí Bách Khoa 1970-1972)
Chỉ có hiện tại là không dứt
Erwin Schrodinger
Kẻ sáng tạo chỉ mong được thở để mà sáng tạo ! Và họ còn sống ngày nào, họ còn muốn đổi mới, muốn tái sửa chữa, muốn tái ”tái tạo” nếu có thể, để hòa mình vào thời gian vốn là địch thủ đáng sợ nhất, trừ phi họ đáp ứng nổi cuộc thách đố bằng cách lưu lại một cái gì bất tử. Ðể mỗi lần người ta nhắc đến là mỗi lần tái sinh. Phạm Duy, như trên đã nói, vốn luôn luôn hợp lý một cách dễ sợ. Nhưng trong khi đối với kẻ khác cần phải nhiều thế hệ để nhiều phong trào phản ứng nhau thì ở Phạm Duy, cũng như ở Picasso và Stravinsky, các phản ứng diễn ra liên tiếp và đột ngột chỉ trong cúng một đời người. Ðiều này là điều cốt yếu giúp ta hiểu về diễn trình sáng tạo nơi tác giả các bài Trường Ca, diễn trình căn bản luôn luôn là sự đổi mới.
Một Người Gia-Nã-Ðại và Nghệ Thuật của Phạm Duy (Bài 4) – Diễn Tiến Của Một Sự Nghiệp
Georges Etienne Gauthier
Võ Phiến dịch (Tạp chí Bách Khoa 1970-1972)
Truyền thống chân chính trong những đại sự không phải là làm lại những gì người khác đã làm, mà là tìm lại được tinh thần đã khiến thực hiện nên những đại sự ấy và sẽ khiến thực hiện nên những đại sự khác hẳn vào những thời khác.
Paul Valéry
Sự nghiệp ấy tự mở ra dưới mạng sao tuổi trẻ. Nhưng ở Phạm Duy, tuổi trẻ sẽ rất đặc biệt, đã là sự pha lẫn hay sự xen lẫn nhau giữa mãnh lực và tinh tế, giữa niềm vui sống và nỗi bâng khuâng, giữa suy tư và hành động. Từ buổi bình minh trong cuộc đời, những tia sáng của Cô Hái Mơ vừa báo trước một ngày sẽ đẹp, thì chính hai phần đối lập nhau của bản nhạc ấy đã nói ngay tức khắc về chàng Phạm Duy của những năm trai trẻ.
Một Người Gia-Nã-Ðại và Nghệ Thuật của Phạm Duy (Bài 1) – Khuôn Mặt Người Nghệ Sĩ
Georges Etienne Gauthier
Võ Phiến dịch (Tạp chí Bách Khoa 1970-1972)
Tôi biết đến tên Phạm Duy đã năm năm nay. Bởi vì, đối với tôi, Phạm Duy thoạt tiên là một cái tên. Một cái tên với thanh âm nghe lạ tai — đối với người Tây phương như tôi — một cái tên của huyền thoại, thứ huyền thoại xa xăm, như thể từ thuở hồng hoang truyền về. Một cái tên mà người ta nhắc đi nhắc lại với tôi một cách nhiệt thành, và đôi khi có thoáng một chút ái ngại, dường như tiếc cho tôi không biết được tất cả ý nghĩa của cái tên ấy. Nhưng chẳng bao lâu tôi đã biết tất cả những cái đó.
Tìm hiểu cấu trúc căn bản nơi 1 ca khúc trong Tân Nhạc
Thanh Trang
9.8.2010
Chương trình “Ca khúc Việt Nam” do Thanh Trang thực hiện xin kính chào quý vị! Hôm nay chúng ta sẽ cùng nhau thử tìm hiểu về cấu trúc căn bản của một bài hát phổ thông trong Tân Nhạc để qua đó quý vị có thể so sánh rồi đánh giá được cung cách sáng tác ca khúc xưa và nay!
Quý vị thân mến, hôm nay chúng ta sẽ cùng nhau thử tìm hiểu về cấu trúc căn bản của một bài hát phổ thông trong Tân Nhạc để qua đó quý vị có thể so sánh rồi đánh giá được cung cách sáng tác ca khúc xưa và nay! Và cũng xin thưa ngay là chúng tôi sẽ tránh sử dụng các loại thuật ngữ chuyên môn về nhạc để những vị nào quan tâm đến đề tài này nhưng không chuyên cứu về nhạc thì chúng tôi vẫn truyền đạt được một số ý chính muốn trình bày!
Vài người Cha trong nhạc cổ điển
Nguyễn Sĩ Hạnh
19.6.2011
Chủ Nhật này là Ngày Lễ Cha bên Mỹ, nên xin được phép nói sơ qua về những người cha của một vài nhà soạn nhạc nổi tiếng. Thường chúng ta không biết gì nhiều về con cái của những nhà soạn nhạc nổi tiếng này nếu chúng ta không đọc tiểu sử của họ. Nhưng những người cha thường đóng một vai trò quan trọng trong sự thành công của những nhà soạn nhạc này, và con cái họ thì đôi khi cũng nối nghiệp cha và cũng nổi tiếng.
J. S. Bach xuất thân từ một gia đình âm nhạc. Cha và chú đều là nhạc sĩ. Hồi còn nhỏ Bach đã được cha dạy chơi vĩ cầm và phong cầm (organ). Cha ông mất năm ông lên mười, chú ông – cũng là một nhạc sĩ – nuôi ông từ đó. Sau này Bach có hai người vợ và nhiều người con, trong đó có vài người cũng trở thành nhạc sĩ hay nhà soạn nhạc nổi tiếng.
Nỗi Buồn Lê Uyên
Giao Hưởng
Một buổi chiều đầu tháng 7, trời mưa êm đềm day dứt, chợt nhận được tin: ca sĩ kiêm sáng tác Phương của cặp song ca nổi tiếng Lê Uyên Phương đã vĩnh viễn giả từ những “vũng lầy của chúng ta” để hòa nhập hồn phách tinh anh vào cõi đất trời hư vô…
Nghĩ về Lê Uyên Phương
Quốc Bảo
2007
Tôi dị ứng với những tình ca tập thể, tình ca mà mang hơi hám những cuộc hôn phối man rợ thời Pol Pot, hát những lời lẽ, những cung bậc đúng với mọi trường hợp, như chiếc áo may sẵn hàng chợ khoác lên ai cũng được. Đã là tình ca, thì phải của riêng một người – hay đúng hơn, của một người viết cho một người.
Phỏng Vấn Lê Uyên Phương
Trường Kỳ
1998
Mối thân tình giữa tác giả với Lê Uyên Phương từ gần 30 năm nay đã giúp cho câu chuyện trở nên thân mật, gần gũi hơn trong cái thế giới tràn ngập nhạc và tranh nơi căn nhà xinh xắn trên đường số 55 East, Long Beach, California. Trong cái thế giới bao trùm không khí nghệ thuật đó, người nhạc sĩ với những bản tình ca chứa đựng nhiều bộc lộ về nhân sinh quan đã trải qua nhiều biến chuyển về tình cảm cũng như về những hoạt động của anh trong lãnh vực nghệ thuật. Trên cái “bình diện phẳng với những sự tương quan” – như anh thường nói – Lê Uyên Phương đã trải tấm lòng thành thật của mình trong hàng giờ nói chuyện. Bài viết dưới đây chỉ là một số trích đoạn nhỏ từ cuộc nói chuyện kéo dài cả buổi, nhắm vào vài chi tiết thường gây ra những thắc mắc nơi những người yêu nhạc của anh như tên họ, sự đổ vỡ giữa anh và Lê Uyên, ngón tay với cục bướu khác thường của anh, quan niệm của anh về cái chết v.v… Tiểu đề in đậm và những chữ in nghiêng là phần chú thích hoặc dẫn nhập của tác giả đến những câu nói nguyên văn của Lê Uyên Phương về những đề tài được đề cập tới để bạn đọc có thể theo dõi một cách rõ ràng, cùng với một vài thêm bớt để được rõ nghĩa hơn khi trích từ những lời đối thoại….
* Tại sao Lê Uyên & Phương và tại sao Lê Uyên Phương?
Nhiều người thường gọi anh với tên Lộc, nhưng thật ra không phải, “thành ra dịp này mình phải nói rõ cái tên của mình là Lê Minh Lập, sinh ngày 2 tháng Hai năm 1941 tại Đà Lạt.”
Hoàng Trọng, “Vua Tango” của nhạc Việt Nam
Thy Nga, phóng viên đài RFA
21.5.2006
Nhạc điệu Tango quý vị đang nghe Duy Trác trình bày, là bài “Đẹp giấc mơ hoa” Hoàng Trọng soạn nhạc, với lời ca của Thanh Nam …
Trong làng âm nhạc Việt Nam, nhạc sĩ Hoàng Trọng được mệnh danh là “Vua Tango” do viết nhiều về nhịp điệu này và có nhiều bài Tango nổi tiếng. Hoàng Trọng đã lìa trần năm 1998 nhưng tới nay, ngôi vị ấy vẫn thuộc về ông.
“Mộng ban đầu” … Ngọc Hạ đang hát gửi đến quý thính giả, là nhạc bản Hoàng Trọng viết với lời của Hồ đình Phương.
Hoàng Trọng, cung thương dệt tiếng tơ đồng
Vương Trùng Dương
2008
(Bài nầy được viết nhân lễ tưởng niệm 49 ngày cố nhạc sĩ Hoàng Trọng do nhạc sĩ Nghiêm Phú Phi, nhạc sĩ Nguyễn Hiền, nhạc sĩ Ngô Mạnh Thu, nhạc sĩ Trầm Tử Thiêng… tổ chức vào tối thứ Bảy, ngày 5 tháng 9 năm 1998 tại phòng hội nhật báo Người Việt, Little Sài Gòn. Và, đăng tải trên tạp chí Thế Giới Nghệ Thuật. Mười năm trôi qua, những nhạc sĩ trên đã ra người thiên cổ.
Ðể tưởng nhớ đến nhạc sĩ tài danh có công đóng góp trong kho tàng âm nhạc Việt Nam, tưởng nhớ mười năm ngày vĩnh biệt cõi trần và ba mươi năm với tác phẩm cuối cùng của nhạc sĩ Hoàng Trọng, Cali Weekly xin gởi đến quý độc giả – VTrD 2008)
Thế kỷ XX qua đi mang theo nhiều vì sao trong vòm trời âm nhạc Việt Nam, vĩnh biệt thế gian nhưng dư âm nhiều tình khúc bất hủ vẫn còn rung động bao trái tim thưởng ngoạn. Người nghệ sĩ tài hoa, đam mê nghệ thuật, giữ được nhân cách trong vườn hoa nghệ thuật đó, với Tiếng Tơ Ðồng vào cuối thập niên 50 đến 70, đánh dấu giai đoạn vàng son của nền âm nhạc nước nhà. Nhạc sĩ của dòng nhạc trữ tình và tình tự quê hương: Hoàng Trọng.
Hát nhép – Không quản được thì buông!
Hoàng Lan Anh
29.4.2011
Cần phải cấm hát nhép vì đó là một sự lừa dối trắng trợn đối với khán giả. Tuy nhiên, dự thảo nghị định về hoạt động biểu diễn nghệ thuật không thấy quy định về vấn đề này
Hát nhép đã trở nên phổ biến ở thị trường âm nhạc còn nhiều yếu kém và công tác quản lý còn nhiều bất cập như ở Việt Nam hiện nay. Điều này vi phạm nghiêm trọng đạo đức nghề nghiệp của nghệ sĩ, tạo ra sự cạnh tranh không công bằng trong giới nghệ sĩ.
Ông Vương Duy Biên, Cục trưởng Cục Nghệ thuật biểu diễn, khẳng định phải cấm hát nhép. Tuy nhiên, nghị định về hoạt động biểu diễn nghệ thuật đang dự thảo không thấy quy định về vấn đề này.
Claude Debussy và Âm Nhạc Cổ Truyền Việt Nam
Nguyễn Hiền
Văn hào người Anh Rudyard Kipling từng có câu nói: “Đông là Đông, Tây là Tây, Đông và Tây chẳng bao giờ gặp nhau“. Trong thời kỳ hậu đệ nhị thế chiến, quan niệm trục Đông Tây đã được người ta dùng để tượng trưng cho 2 khối cách biệt đối đầu với nhau về ảnh hưởng chính trị, văn hóa và trình độ phát triển kinh tế trong thời gian khá dài kể như 44 năm tính ra từ 1945 đến 1989 khi bức tường ô nhục Bá Linh bị sụp đổ. Do đó, nói về tình trạng địa cầu hiện nay, các nhà phân tích chiến lược đã không còn quan niệm Đông Tây cách biệt nữa, mà bắt đầu nói đến cái trục Bắc Nam trong việc phân chia các quốc gia theo ảnh hưởng về địa lý chính trị cũng như kinh tế văn hóa.
Trong lãnh vực văn hóa, nói riêng về âm nhạc, các nhà nghiên cứu âm nhạc (Musicology) đã chỉ đơn thuần nhìn dưới nhãn quan của âm nhạc Tây Phương. Vì thế qua những cuốn sách viết về quá trình lịch sử âm nhạc thế giới, họ hoàn toàn chỉ đưa ra những nhạc sĩ của từng quốc gia đã soạn tác phẩm theo khuôn mẫu giao hưởng (Symphonic music) hay nhạc thính phòng (Chamber music) để trình diễn dưới dạng độc tấu (Solo), nhị tấu (Duo), tam tấu (Trio), tứ tấu (Quartet), hòa tấu khúc (Concerto music) v.v…
Đọc lại Lê Uyên Phương
Lê Hữu
1.8.2002
“Hãy ngồi xuống đây, trên lưng cuộc đời,
thách đố thương đau”…
LUP
Tại sao không phải “nghe lại” mà là “đọc lại” Lê Uyên Phương (LUP)?
Nghe LUP thì nhiều người cũng đã từng nghe qua, từ các băng nhạc, đĩa nhạc, đến các sân khấu trình diễn. Thỉnh thoảng vẫn có những bài viết nhận định về nhạc LUP, về các buổi trình diễn, và cả về tính cách của người nhạc sĩ đã viết nên những ca khúc đó. Tôi đọc, có điểm đồng tình, có điểm vẫn còn chút nghi hoặc, và nói chung, vẫn có cảm giác thiêu thiếu một cái gì. Dường như vẫn có những điều chưa được nói đến, chưa được nói thật đầy đủ… Trong một lần tình cờ đọc lại cuốn sách cũ đó, cuốn sách duy nhất của LUP được in và xuất bản, tôi đã phần nào tìm thấy được những lời giải đáp, những câu trả lời. Ở đấy, trên những trang viết, là những nỗi niềm trăn trở, là những cảm xúc tràn bờ. Ở đấy còn là những bù đắp mà ngôn ngữ âm nhạc của LUP, dẫu có được thể hiện bằng những giai điệu đằm thắm, dẫu có cuốn hút người nghe tới đâu vẫn không chuyên chở hết được.
“Tôi muốn yêu, yêu cả cuộc đời”…
Cổ Nhạc Và Ca Dao
Duyên Anh
1994
Một hôm trời chớm vào Thu, những nghệ sĩ cổ nhạc tới thăm tôi. Từ Paris xuống Le Plessis Robinson hơi xa. Từ Việt Nam sang Pháp còn xa hơn. Các nghệ sĩ suýt soát tuổi nhau. Có một cô được học bổng của Pháp tuyển lựa, theo học trường Sorbonne, chuẩn bị hai năm tốt nghiệp tiến sĩ cổ nhạc Việt Nam! Cô này, hãng phim 3 B Productions nhờ sáng tác một nhạc khúc cổ điển Việt Nam xen kẽ vào cuốn phim Poussières de vie phóng tác tiểu thuyết La colline de Fanta của tôi, rủ bạn bè ái mộ truyện tuổi thơ của tôi, đến nhà tôi, vừa để trình bầy khúc nhạc phim, vừa để thăm tôi. Bốn cô khệ nệ mang nhạc khí đựng trong những cái étui theo. Cô nào cô nấy mặc áo dài Việt Nam. Ái Nhi gẩy đàn bầu. Đàn bà, thiếu nữ, bây giờ, chơi đàn bầu, và mê nghệ thuật đàn bầu, không như đàn bà, thiếu nữ, thời xưa. Ca dao đàn bầu đã lỗi thời chăng?
Đàn bầu khéo gẩy thì nghe
Làm thân con gái chớ mê đàn bầu.
Điệu ca của biển cả xuôi dòng thời gian
Tuấn Thảo
11.6.2011
 |
| Amalia Rodrigues, nữ hoàng của dòng nhạc fado. |
Trong số những bản nhạc Bồ Đào Nha nổi tiếng trên thế giới, bài Cancao do mar (Điệu ca của biển cả) là nhạc phẩm được chuyển dịch nhiều nhất sang các thứ tiếng, kể cả tiếng Việt (do Mỹ Tâm trình bày). Bản nhạc này ăn khách lần đầu tiên trên thị trường quốc tế vào năm 1996, tức cách đây đúng 15 năm. Nay ca khúc này thịnh hành trở lại trên thị trường châu Âu nhờ hai phiên bản bằng tiếng Ý và tiếng Hy Lạp.
Phần lớn các ca sĩ trẻ tuổi thời nay khi hát lại bản nhạc này, đều không hề biết rằng Điệu ca của biển cả (Cancao do mar) đã ra đời cách đây hơn nửa thế kỷ. Bài hát này do tác giả Frederico de Brito soạn nhạc và do Ferrer Trindade đặt lời. Trong nguyên tác, bài hát được đặt tựa là Solidão có nghĩa là Cô đơn và là một ca khúc thuần chất fado của người Bồ Đào Nha.
Bài Ca Việt Nam
Nguyễn Sĩ Hạnh
Thằng con trai tôi đang học lớp 8, mới đây nó than là môn History học boring quá. Tôi nghĩ chắc tự học lịch sử không hấp dẫn bằng chơi game chăng. Nhưng nghĩ lại thì lịch sử nước Úc chỉ có 200 năm, làm sao so với lịch sử nước Việt Nam mình, tới những 4000 ngàn năm. Giờ tôi còn nhớ những bài học lịch sử lúc còn tiểu học, những vua Hùng Vương, Bà Trưng Bà Triệu, những Trần Hưng Đạo Trần Quốc Toản, những Lê Lợi Lê lai … Bài nào cũng hay, lớn lên ra đời mới thấm những bài học làm người Việt này, nhứt là những lúc như lúc này, với những xung đột trên biển Đông Hải. Xin mời các bạn nghe một vài bài hát …
Người ta thường nói tuổi thơ như một trang giấy trắng trinh nguyên, cái gì viết vào đó thì hằn dấu luôn suốt đời. Tôi đoán có thể vậy mà một vài bài nhạc tập ca đồng dao hồi lúc tiểu học mà giờ, bốn năm chục năm sau, vẫn còn mang máng trong đầu, như Tôi Yêu, Hội Nghị Diên Hồng, Bạch Đằng Giang, Quyết Tiến …
Tôi Yêu – Trịnh Hưng
Chắc chắn là có nhiều ca sĩ lẫn ca đoàn hát bài này hay hơn rất nhiều nhưng tôi vẫn thích cái clip này. Bác Lê văn Khoa giỏi thiệt, chuyện soạn hòa âm, điều khiển dàn nhạc là nghề của bác thì khỏi nói rồi. Nhưng còn tập cho một đám con nít Việt nam ở Mỹ hát tôi yêu quê tôi thì thiệt là hay!
Chúng ta đang kỳ thị một dòng nhạc?
Nguyễn Hoàng Khắc Hiếu
12.6.2011
TTO – Trong lúc khá nhiều bạn đọc tham gia diễn đàn “Thảm họa của Vpop?” cho rằng cần tẩy chay, lên án, kiểm soát dòng nhạc ấy thì Tuổi Trẻ Online vừa nhận được ý kiến phản biện của thạc sĩ Nguyễn Hoàng Khắc Hiếu – giảng viên khoa tâm lý giáo dục, ĐH Sư phạm TP.HCM.
Gần đây, dòng nhạc “té ghế” được rất nhiều người quan tâm mổ xẻ, đa số ý kiến đều thuộc hướng lên án một dòng nhạc làm “suy thoái nhân cách con người”. Tuy nhiên, nếu không tỉnh táo, chúng ta sẽ vô tình không tôn trọng cả một tầng lớp người trong xã hội.
Hai câu hỏi trung tâm về dòng nhạc này là:
– Nhạc “té ghế” có thật sự ảnh hưởng đến nhân cách của người nghe?
– Đó có phải là tiếng chuông báo động về sự khuyết tật nhân cách của một tầng lớp người?
Đoàn Chuẩn–Từ Linh, một mùa nào lãng mạn
Lê Hữu
2002
“Mộng nữa cũng là không…”
(Tà Áo Xanh, Đoàn Chuẩn-Từ Linh)
Tôi thực tình không rõ là “mầu xanh ái ân” trong câu hát “có mầu nào không phai như mầu xanh ái ân...” của Đoàn Chuẩn-Từ Linh (Đoàn Chuẩn-Từ Linh) có đúng là không hề phôi phai cùng năm tháng; thế nhưng, tôi biết chắc một điều là hình ảnh tà áo màu xanh thắm cùng những nét nhạc trữ tình ấy thật khó mà phai mờ trong tâm tưởng của rất nhiều người. Tôi cũng không rõ là cảnh trí mùa thu đất Bắc đã quyến rũ Đoàn Chuẩn-Từ Linh đến đâu để viết nên câu hát “mùa thu quyến rũ anh rồi”; thế nhưng, tôi biết một điều khá rõ ràng là những bản tình ca mùa thu thật êm dịu của hai chàng nghệ sĩ đa tình ấy đã thực sự quyến rũ biết chừng nào những người yêu nhạc của hơn một thế hệ. Tuổi trẻ tôi ngày ấy, dù chỉ ở vào lứa tuổi mới biết yêu thôi, cũng đã từng có những phút giây để lòng mình lắng xuống, thả hồn vào thế giới âm nhạc lãng đãng của những sáng “mong chờ mùa thu”, những “phong thư ngào ngạt hương”, những “xác pháo bên thềm tản mác bay” và những mối tình dở dang hẹn “chờ nhau đến kiếp nào…”
Những mối tình trong nhạc Đoàn Chuẩn
Nguyễn Tuấn Hoàng
23.5.2011
 |
| Ông Bà Đoàn Chuẩn |
Trong cuộc hội thoại mói đậy với chị Kim Chi, người bạn đời của nhạc sĩ Tạ Đắc, chúng tôi có hân hạnh được biết thêm một số chi tiết về người nhạc sĩ tài hoa Đoàn Chuẩn.Chúng tôi xin tóm tắt cuộc hội thoại trong bài viết dưới đây.Qúy vị có thể lắng nghe cuộc hội thoại với chị Kim Chi sẽ được phát thanh lại trên đài Thời Báo Radio vào ngày thứ ba 28 tháng 6 năm 2011 lúc 8 giờ tối.
Hỏi (H): Chị biết nhạc sĩ Đoàn Chuẩn trong trường hợp nào?
Chị Kim Chi (CKC): Nhạc sĩ Đoàn Chuẩn và nhà tôi là nhạc sĩ Tạ Đắc, đã có những hoạt động văn nghệ chung, cùng dạy tại trường âm nhạc Hà Nội. Nhà của chúng tôi chỉ cách nhà của nhạc sĩ Đoàn Chuẩn chừng 200 mét, cho nên vẫn có những chạy đi chạy lại. Chị Đoàn Chuẩn cũng như các con cũng là những thân thiết với gia đình chúng tôi.
Đoàn Chuẩn, Tình Nghệ Sĩ
Đặng Tiến
2001
Trong cảnh phong trần của lịch sử dân tộc, mỗi con người đều mang chút thân phận éo le, không cứ gì các bậc tài danh. Nhưng tài danh thì nhiều người biết đến và trở thành tiêu biểu, như mấy nhạc sĩ vừa qua đời trong năm nay: Trịnh Công Sơn, Hoàng Thi Thơ, Ngọc Bích.
Và mới đây, Đoàn Chuẩn đã ra đi ngày 15 tháng 11, tại Hà Nội.
Từ nửa thế kỷ nay, bao nhiêu người đã hát Gửi Gió Cho Mây Ngàn Bay mà không biết tác giả là ai, ở đâu, làm gì.
Nhạc sĩ Đoàn Chuẩn sinh năm 1924 tại Cát Hải, Hải Phòng, trong một gia đình tư sản, chủ hãng nước mắm Vạn Vân lừng danh, đã đi vào tục ngữ:
Dưa La, cà Láng, nem Báng, tương Bần,
Nước mắm Vạn Vân, cá rô Đầm Sét.
Sốc vì Hồng Nhung hát sai “Tình nghệ sĩ”
Sơn Hà
9.6.2011
Hồng Nhung – một trong những ca sĩ được đánh giá là thông minh và nghiêm túc với nghề đã vấp phải một lỗi rất đáng tiếc đó là hát sai nghiêm trọng lời của bài ”Tình nghệ sĩ” (nhạc Đoàn Chuẩn – Từ Linh).
Cách đây vài tuần, diva Mỹ Linh gặp phải sự cố quên lời, chế lời một sáng tác của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn trong một chương trình truyền hình trực tiếp và bị khán giả phản ứng dữ dội khiến cho ca sĩ này phải lên tiếng xin lỗi công khai trên truyền thông.
Hồng Nhung – người vốn được nhiều đồng nghiệp và giới nhạc sĩ đánh giá là “kỹ tính và làm việc chuyên nghiệp” cũng vừa bị “lộ” nhược điểm, đó là hát sai lời quá nhiều trong video clip ‘‘Tình nghệ sĩ” của Đoàn Chuẩn – Từ Linh do Phạm Hoài Nam làm đạo diễn.
Với bài “Tình nghệ sĩ” thay vì hát “Mơ tới bên em“, Hồng Nhung hát thành “Nhớ tới bên em” . Câu “… đêm nao trăng tàn” chuyển thành “đêm nao trăng về“; “Đây phím đưa duyên” chị hát “Dây phím đưa duyên“. “Đây ý tơ xưa, đâu duyên tình cũ…” hát thành “đâu chuyện...”; “Mỗi chiều ngàn tiếng tơ khóc than…” hát thành “tiếng thơ“.
Tệ hại hơn là cụm từ “đây hoa đợi bướm” được chị hát thành “đây hoa đại bướm” và cụm từ này được Hồng Nhung hát lặp đi lặp lại ba lần trong bài hát. Với cách hát như vậy, ý nghĩa câu hát khác hẳn với ý nghĩa mà tác giả muốn chuyển tải.
Liên lạc với nghệ sĩ Đoàn Đính – con trai nhạc sĩ Đoàn Chuẩn – trước thông tin Hồng Nhung hát sai lời, anh cho hay: “Mới đây qua một người bạn tình cờ tôi có xem được video này trên mạng và thảng thốt, chạnh lòng khi phát hiện ra Hồng Nhung hát sai lời bài của ba tôi“.
Nghệ sĩ Đoàn Đính chia sẻ thêm, Hồng Nhung là một ca sĩ có vị trí nhất định trong làng nhạc Việt. Nếu cô hát sai lời ở một chương trình nào đó trên sân khấu thoảng qua thì không có vấn đề gì nhưng đã quay video clip thu hình, thu tiếng và được đăng tải trên nhiều mạng thì quả là điều đáng tiếc vô cùng.
Hiện nay với tình trạng ca sĩ đi sau thường chọn “bài tủ” (đã bị hát sai) của các ca sĩ đi trước mà tập theo hẳn sự “tam sao thất bản” sẽ còn nhiều hơn nữa. Và cứ kiểu hát sai câu, sai chữ như Mỹ Linh hay Hồng Nhung thế này sợ rằng chỉ dăm năm nữa, công chúng sẽ hiểu rất sai về các tác phẩm của Đoàn Chuẩn, Trịnh Công Sơn…
Thiết nghĩ, muốn hát hay, trước hết ca sĩ phải có chất giọng tốt, phải thấm từng lời, từng ý mà người nhạc sĩ muốn gửi gắm, có vậy mới cảm được cái tinh tế của bài hát rồi từ đó truyền tải được đến người nghe. Lời bài hát là một phần quan trọng trong ca khúc, nó không chỉ góp phần tạo nên thành công cho giai điệu mà còn thể hiện cái tôi của nhạc sĩ, dù đó có là tác phẩm phổ thơ.
Người ca sĩ đứng trên sân khấu không chỉ với lòng say mê nghệ thuật mà còn biểu diễn vì mục đích kinh tế, do đó, để lấy được sự yêu mến của khán giả cũng cần có thái độ làm việc cẩn trọng và nghiêm túc, thể hiện sự chuyên nghiệp, tôn trọng nhạc sĩ và cả khán giả.
Lời bài hát – (do nghệ sĩ Đoàn Đính cung cấp)
Đây khách ly hương mấy thu vàng ấm…
Nơi quán cô đơn mơ qua trùng sóng…
Mơ tới bên em, em tô quầng mắt…
Em tôi ngập ngừng trong tấm áo nhung…
Tung phấn hương yêu qua muôn lời hát…
Bay tới bên em, tới em thầm nhắc…
Đây ý tơ xưa, đâu duyên tình cũ…
Bóng anh phai dần, ái ân tàn theo…
Mối tình nghệ sĩ như giấc mơ…
Chóng tàn vì vướng muôn ý thơ…
Mỗi chiều ngàn tiếng tơ khóc than
Còn nhắc mãi tới đêm nao trăng tàn…
Theo gió tha hương bay về miền xưa…
Nâng phím tơ lên, mấy cung lả lơi…
Đây phím đưa duyên đây hoa đợi bướm…
Lá thu lìa cành nhớ hoa ngàn xưa…
Mối tình nghệ sĩ như bóng mây…
Gió hồng dìu cánh bay tới em…
Tiếc rằng tình đó hay chóng phai…
Tình ghép ấy khiến xui nên duyên hờ…
Nhưng mỗi thu qua gây tro tàn cũ…
Gây chút hương xưa đã phai màu nhớ…
Ai trách chi nhau mấy thu đầm ấm…
Pháo nao nhuộm đường nhớ chăng tình anh?
Sơn Hà
Theo vietnamnet.vn
Ghi chú của AmNhac.fm
Sau đây là một vài “Tình Nghệ Sĩ“:
| Thái Thanh | |
| Khánh Ly | |
| Mai Hương | {audio}http://dl.dropbox.com/s/9r4987svu1a87uo/07Tinh%20Nghe%20Si%20-%20Mai%20Huong.mp3/audio} |
| Ánh Tuyết |
“Không biết đi xe đạp, xe máy không có nghĩa là không hiện đại”
Vũ Quỳnh Hương thực hiện
6.6.2011
“Một người nghệ sĩ luôn cần cảm giác đó, để hiểu rằng mình phải luôn luôn nỗ lực hơn, bởi với nghệ thuật – có ‘tốt’ bao nhiêu cũng là chưa đủ”.
Phủ nhận những ý kiến cho mình là “chảnh” vì không nhận nhiều sô diễn – Nguyên Thảo, giọng ca Đà Lạt – vẫn cho rằng ca sĩ nên biết “sợ” việc chiếm lĩnh sân khấu theo kiểu lấy “lượng” chứ không tập trung vào “chất”, bởi “một người nghệ sĩ luôn cần cảm giác đó, để hiểu rằng mình phải luôn luôn nỗ lực hơn, bởi với nghệ thuật – có “tốt” bao nhiêu cũng là chưa đủ”.
Năm Châu: Cuộc đời như sân khấu (kỳ 2)
Nguyễn Phương
Kỳ 2 – Nữ nghệ sĩ tài danh Kim Cúc: người vợ thứ ba của Năm Châu
Nữ nghệ sĩ Kim Cúc, con gái lớn của nghệ sĩ tiền phong Bảy Nhiêu là người vợ cuối của anh Năm Châu, từ 1948 cho đến ngày anh mãn phần, tháng 5 năm 1977. Anh Năm Châu lớn hơn chị 16 tuổi. Nếu biết gia thế của chị Kim Cúc, biết cả một quá trình lâu dài của chị khi mới chập chững theo đoàn hát cải lương đến khi thành danh, thì đối với một người lớn tuổi hơn mình rất nhiều, đối với một người từng là bạn thân thiết của cha mình mà chị chấp nhận kết hôn, phải thấy đó là do sự thán phục, lòng say mê nghệ thuật đưa đến tình yêu chân chính.
Năm Châu và Kim Cúc đều có chung một niềm say mê, một ước vọng chung là xây dựng một nền nghệ thuật cải lương “Đẹp” và “Thật”, một “Thánh đường thiêng liêng”.
Năm Châu – cuộc đời như sân khấu
Nguyễn Phương
Lời chú của AmNhac.fm: Nguyễn Phương là người đã từng cộng tác chung dưới bảng hiệu đoàn hát Thanh Minh Thanh Nga trong 3 thập niên 1940-1970. Ông đang định cư tại Canada và từng phụ trách mục Cổ Nhạc của đài phát thanh RFA trong nhiều năm. Bài này trích trong quyển Ngũ đại gia của sân khấu cải lương của ông Nguyễn Phương, là một công trình biên soạn công phu với nhiều bài viết có giá trị và nhiều tư liệu quý giá của ông. Bài này viết về cuộc đời của soạn giả, đạo diễn, diễn viên, ông bầu Năm Châu (tức Nguyễn Thành Châu).
Trong lịch sử sân khấu cải lương miền Nam, khi nhắc đến tên những nghệ sĩ tiền phong có công khai sáng và vun bồi cho nền ca kịch cải lương, thì tên tuổi của nghệ sĩ Năm Châu phải được kể ở hàng đầu, trước những tên tuổi lẫy lừng của các nghệ sĩ tài danh cùng thời.
Nhắc tới anh Năm Châu thì hầu như trên lĩnh vực nào của sự hình thành và phát triển của nghệ thuật sân khấu cải lương, cũng được người trong giới nghệ sĩ nhìn nhận anh là người đầu đàn, đã khai sáng và đóng góp công lao nhiều nhất.
Anh vừa là một diễn viên kỳ tài, có nhiều vai tuồng để đời, vừa là một soạn giả có nhiều tuồng hay, vừa là đạo diễn sân khấu đầu tiên áp dụng kỹ thuật tân tiến của sân khấu phương Tây vào nghệ thuật sân khấu Việt Nam.
Sáu mươi năm mối tình dở dang của đôi nghệ sĩ tài danh: Phùng Há – Năm Châu
Nguyễn Phương
2007
Những lần về thăm quê hương, người đầu tiên trong các bạn bè mà chúng tôi đến thăm là cô Bảy Phùng Há. Cô cư ngụ ở chùa Nghệ Sĩ, Gò Vấp. Cô Bảy Phùng Há là biểu tượng đáng tôn kính của ngành nghệ thuật sân khấu cải lương. Cô vừa là chứng nhân, vừa là người có công lao lớn trong việc làm nên lịch sử sân khấu cải lương Việt Nam nhưng cuộc đời cô cũng lắm nỗi đa đoan. Cô và nghệ sĩ Năm Châu – những con người tiền phong cố gắng xây dựng một nền cải lương “Đẹp”… những năm tháng trên sân khấu, những vai diễn, những thông cảm và thấu hiểu đã kết nên một mối tình dù không trọn vẹn nhưng cuối cùng Tình Yêu và Nghệ Thuật đã kết tinh thành một khối ngọc trong sáng.
– Thưa cô Bảy, cô đã cống hiến trọn đời cho sân khấu cải lương, cô Bảy có nhớ những gì về thời thơ ấu của cô không?
Những bóng hồng trong thơ nhạc: Ngày xưa Hoàng Thị…
Hà Đình Nguyên
5.6.2011
Đầu thập niên 70 của thế kỷ trước, ca khúc Ngày xưa Hoàng Thị (thơ Phạm Thiên Thư, Phạm Duy phổ nhạc) đã từng gây xôn xao trong đời sống âm nhạc miền Nam. Cả thơ lẫn nhạc đều rất tuyệt vời…
Từ tiếng hát cao vút của Thái Thanh, những ca từ của Ngày xưa Hoàng Thị chấp chới đi vào hồn người: “Em tan trường về, đường mưa nho nhỏ. Chim non lề đường, nằm im giấu mỏ. Anh theo Ngọ về, gót giày lặng lẽ đường quê…“. Phải nói rằng, dạo đó thơ Phạm Thiên Thư là hiện tượng, bởi sau thành công của Ngày xưa Hoàng Thị, nhạc sĩ Phạm Duy phổ thêm liên tiếp những ca khúc từ thơ Phạm Thiên Thư: Đưa em tìm động hoa vàng, Em lễ chùa này, Gọi em là đóa hoa sầu… Người ta đua nhau tìm đọc thơ Phạm Thiên Thư – một tu sĩ Phật giáo – bởi hơi hướm thơ vừa nhuốm mùi thiền vừa vương tình trần. Thơ lục bát của Phạm Thiên Thư quá hay mà thơ 4 chữ (như bài Ngày xưa Hoàng Thị) lại cũng tuyệt… Chẳng thế mà tập thơ Đoạn trường vô thanh (hậu Kiều) của ông được trao Giải nhất văn chương – thể loại trường ca (Sài Gòn – năm 1973)… Rồi người ta đoán già, đoán non cô Hoàng Thị Ngọ là ai mà có sức hấp dẫn đến thế, khiến cho người thơ đã nương cửa Phật vẫn phải vướng mùi tục lụy?
Phụng, Trở lại Với Đời
Song Thao
3.6.2011
Tôi điếng người sau cú phôn. Phôn của anh bạn ở Portland. Phụng dính ung thư gan! Tôi loanh quanh chẳng biết mình đang làm gì và đang muốn làm gì. Có lẽ nào! Đang khi không bỗng trời ập xuống. Cảm giác này tôi đã có khi nghe tin Trường Kỳ vừa vội vã ra đi. Khi Phụng sang Montreal là ba đứa tôi hàn huyên ríu rít. Cho tới bây giờ tôi không nhớ là tôi quen Kỳ lúc nào và quen Phụng lúc nào. Hình như tình thân có sẵn đó. Chưa bao giờ tới và chưa bao giờ đi. Chỉ có con người đi. Kỳ đã đi. Phụng bên bờ vực!
Anh bạn luôn sát cánh bên Phụng cho biết là bác sĩ cho Phụng cái hạn ba tháng. Biết mình chỉ còn ba tháng trên đời, Phụng tính những chi? Tôi băn khoăn mà không dám nhấc phôn hỏi. Tôi sợ sự sợ hãi. Phụng đang nằm trong sự sợ hãi của một kẻ bị dồn tới chân tường. Phôn rồi biết nói chi với Phụng. Ông khoẻ không? Vô duyên! Ông đang làm gì đó? Lại vô duyên. Phụng không còn cái yên ắng của những người chưa phải thấy cái hàng rào thời gian chặn trước mặt. Ba tháng để thu xếp một đời. Có ngắn quá không? Có dài quá không? Kỳ không có thời gian đối mặt đó. Ào một cái, Kỳ đi. Dứt khoát. Chẳng phải tính toán chi. Khỏe re!
Phạm Đình Chương: Những Nhạc Phẩm Phổ Từ Thơ
Nguyễn Việt
19.10.2009
Nói đến nhạc sĩ là nói đến những dòng nhạc tình ca lãng mạn từ tiền chiến đến thời đại. Những nhạc phẩm do ông sáng tác hay phổ từ thơ. Là một tên tuổi lớn của nền tân nhạc Việt Nam. Nếu phải so sánh giữa Phạm Đình Chương với Phạm Duy, có lẽ hai người nhạc sĩ này “kẻ tám lạng người nửa cân”, chỉ có điều Phạm Đình Chương không sáng tác nhạc theo kiểu “tả pín lù” như Phạm Duy “sức mấy mà buồn”, “bỏ qua đi tám”, nhạc Việt hóa,nhạc tuyên truyền. Phạm Đình Chương ông chỉ có một con đường để đi, là chọn con đường vì văn học nghệ thuật.
Chúng ta thử điểm qua những sáng tác tiêu biểu của Phạm Đình Chương :
Nhạc sáng tác :
Yêu như chết là hạnh phúc
Thanh Hằng
4.8.2008
Ngỡ ngàng nghe lại giọng hát Lê Dung qua những ca khúc của chính mình, Lê Khắc Thanh Hoài như bừng tỉnh khỏi cõi u tịch mà chị đã nương náu suốt 10 năm qua. Và rồi, buổi ra mắt CD “Tình khúc” được tổ chức, như lời tuyên ngôn trở lại với cõi trần ai của chị.
Một CD gồm 10 ca khúc do ngôi sao rực sáng trên bầu trời âm nhạc Việt Nam – NSND Lê Dung – hát tại Paris năm 1995 cho đến nay vẫn còn rất ít người được biết. Vì sau khi thu âm, tác giả Lê Khắc Thanh Hoài đã lui vào đời sống ẩn dật, còn ca sĩ tài hoa Lê Dung cũng đột ngột qua đời sau đó ít năm.
10 năm sau, chính tiếng hát Lê Dung lại kéo tác giả của những tình khúc ngọt ngào kia rời khỏi bến mơ, trở về cõi thực. Để hôm nay, Lê Khắc Thanh Hoài về lại Việt Nam, mang theo tâm nguyện giới thiệu với mọi người CD mang tên “Tình khúc“, như một cách bày tỏ lòng ngưỡng mộ với tài năng âm nhạc Lê Dung.
“Đâu chịu nhòa khi tới giữa mùa trăng”
Với giọng Huế ngọt ngào, thánh thót, Lê Khắc Thanh Hoài kể cho chúng tôi nghe những kỷ niệm thân thương, gắn với sự ra đời của CD “Tình khúc“.
Là tác giả của những ca khúc luôn đòi hỏi cao về cả kỹ thuật lẫn xúc cảm tâm hồn, nên khao khát lớn nhất của Lê Khắc Thanh Hoài là tìm được một giọng hát truyền tải được tâm tư, tình cảm chị gửi gắm trong từng nét nhạc, từng ca từ. Đã có mặt ở nhiều nước, chị luôn để tâm tìm tòi trong cộng đồng người Việt một giọng ca đáp ứng yêu cầu mà nhạc phẩm của chị đòi hỏi, nhưng gần như vô vọng.
Được bạn bè kể cho nghe về một giọng hát hiếm thấy ở Việt Nam, từng giành không chỉ các giải thưởng trong nước, mà còn là chủ nhân của một số giải thưởng từ các cuộc thi âm nhạc quốc tế như Tchaikovsky, Mùa Xuân Bình Nhưỡng, Lê Khắc Thanh Hoài đã lùng tìm các băng đĩa của ca sĩ Lê Dung với biết bao hy vọng.
 |
 |
Ngay lần đầu tiên nghe hát, Lê Khắc Thanh Hoài đã bị chinh phục, bởi chất giọng nữ cao đầy đặn, vang, khoẻ, sáng và luôn cháy hết mình của ca sĩ.
Một lần nhạc sĩ Trịnh Công Sơn đến chơi cũng nhận xét: “Nhạc của Hoài có âm hưởng cổ điển, nên giọng Lê Dung sẽ rất hợp”, khiến nữ nhạc sĩ càng thêm ao ước được cộng tác với.
Chị nhờ nhiều bạn bè giúp đỡ làm cầu nối với danh ca. Thế rồi, đầu năm 1995, được tin NSND Lê Dung và ca sĩ Quang Thọ sang Pháp biểu diễn, chị đã tìm gặp bằng được để mời Lê Dung đến nhà.
Có lẽ cùng chung niềm đam mê âm nhạc, cùng nhiều trải nghiệm thăng trầm, nên cuộc gặp gỡ đầu tiên giữa 2 nữ nghệ sĩ đã nhanh chóng trở nên gần gũi, cảm thông và chia sẻ.
Lê Khắc Thanh Hoài còn nhớ hôm đó, một ngày đầu năm, Lê Dung thật trẻ trung, sang trọng và đài các trong bộ váy áo màu đen vàng quyến rũ, ánh mắt rạng ngời hạnh phúc cùng một nhà thơ trẻ và NSND Quang Thọ đến thăm gia đình chị. Sự tự tin và dễ thương trong giao tiếp của Lê Dung đã tạo nên bầu không khí cởi mở và đầm ấm.
Sau khi chăm chú đọc tập nhạc của Lê Khắc Thanh Hoài, Lê Dung ân cần: “Nhạc của chị không phải ai hát cũng thành công được đâu. Nhưng Dung hứa sẽ hát tất cả các sáng tác của chị”.
Khỏi phải nói được niềm hạnh phúc của Lê Khắc Thanh Hoài khi được Lê Dung nhận lời. Chỉ qua những nốt nhạc trên giấy, Lê Dung đã như thấu hết cảm xúc và suy nghĩ của tác giả. Chính điều này đã thắp sáng niềm hy vọng về sự cất cánh cho các nhạc phẩm của chị.
Suốt 3 tuần lễ, ngày ngày, nhạc sĩ tự tay lái xe đón Lê Dung đến nhà tập nhạc. Trong cái lạnh của mùa đông Paris, Lê Dung vẫn làm việc say sưa, nhiệt tình và hết sức kỹ càng. Từng làm với nhiều ca sĩ, nhưng tài năng và phong cách làm việc của Lê Dung vẫn khiến Lê Khắc Thanh Hoài khâm phục và choáng ngợp.
Đã hơn 13 năm, ký ức ấy vẫn vẹn nguyên trong Lê Khắc Thanh Hoài: “Những buổi tập với Lê Dung đều mang lại nhiều cảm xúc và hứng thú. Sự nhạy cảm, sự hiểu biết, kỹ thuật đến độ hoàn hảo, với một làn hơi tuyệt vời mà trời phú cho Lê Dung đã thực sự thổi hồn cho những ca khúc của tôi, mà dường như gần 20 năm chỉ để chờ đợi giọng hát điêu luyện của chị.
Đẳng cấp của Lê Dung thể hiện rõ khi chị có thể biểu diễn thể loại thanh nhạc với nhiều cung bậc tình cảm và truyền được những rung cảm mãnh liệt, sự say mê, xúc động của tâm hồn đến người nghe. 10 ca khúc được thu xong chỉ trong một buổi. Chưa có một ca sĩ chuyên nghiệp nào có thể làm hoàn hảo và nhanh chóng đến vậy!”.
Lê Khắc Thanh Hoài còn nhớ, Lê Dung đặc biệt yêu thích bài “Mắt là thuyền đưa” vì chị bảo, chưa có ai viết về mắt người tình bằng những ca từ lạ lẫm, lãng mạn đến thế!
Có lần, được mời đến nhà người bạn, Lê Dung rủ cả Thanh Hoài cùng đi, để đệm piano cho chị giới thiệu những ca khúc của Thanh Hoài. Những bài rất khó như “Mắt là thuyền đưa“, “Thôi xin từ giã” và “Xin trọn đời yêu anh” đã được Lê Dung thể hiện thành công hơn cả mong ước.
Cho đến nay, cũng chưa có ca sĩ nào vượt qua Lê Dung trong việc xử lý các nhạc phẩm luôn có những quãng rộng của Lê Khắc Thanh Hoài, bởi tài năng và cả sự đam mê luôn đốt cháy trong từng câu hát, như Lê Dung luôn đắm say “yêu như chết là hạnh phúc”.
Đêm thu băng xong, trời đã rất khuya, Thanh Hoài lại cùng Lê Dung đi trên đường phố Paris lạnh giá, hạnh phúc vì mơ ước tìm được tri âm đã toại nguyện, nhưng cũng bâng khuâng không biết bao giờ mới được gặp lại.
Hôm sau, nghe tin NSND Lê Dung có mặt ở nhà Lê Khắc Thanh Hoài, rất đông bà con Việt kiều đã kéo đến, để chúc mừng Thanh Hoài, nhưng cũng để được ngắm nhìn và trò chuyện cùng giọng ca vàng mà họ ngưỡng mộ.
Cung trầm của “Tình khúc”
Cũng không ai ngờ, đó là lần gặp gỡ cuối cùng giữa Lê Khắc Thanh Hoài với người nghệ sĩ lớn. Băng nhạc “Tình khúc” vô tình như một dấu ấn cho những câu chuyện buồn của cả 2 người đàn bà tài sắc. Dù sau đó, Lê Khắc Thanh Hoài đã gửi nhiều bài hát sang Việt Nam cho Lê Dung, nhưng dự định tiếp tục hợp tác của 2 người vẫn thành dang dở.
Thu âm xong, cũng là lúc chuyện riêng tư của nhạc sĩ Lê Khắc Thanh Hoài đổ vỡ. Chị ngưng hoạt động âm nhạc và nép mình sau tiếng chuông chùa để tìm niềm an ủi. Toàn bộ thời gian chị dành cho nghiên cứu Phật giáo, viết văn, làm thơ.
Cũng bởi thế, băng nhạc “Tình khúc” mà chị mất bao tâm sức mới có vẫn chưa kịp phổ biến, đành nằm trong một góc kỷ niệm. Tin NSND Lê Dung bạc mệnh càng khiến nỗi buồn trong trái tim đã tan nát của nữ nhạc sĩ nhân lên gấp bội.
Nhắc đến người phụ nữ tài hoa đã về miền cực lạc, Lê Khắc Thanh Hoài vẫn đầy xúc động: “Sau gần 20 năm chờ đợi một giọng hát như mình ao ước, tôi đã gặp được Lê Dung, hy vọng tràn trề, niềm vui sướng tột cùng khi tiếng hát và tiếng đàn quyện vào không gian. Nhưng bất hạnh thay, niềm vui đó là quá mong manh. Tôi hiểu là mình đã quá may mắn khi có được 10 tình khúc để lại đời do chính Lê Dung thể hiện. Lê Dung lìa xa cõi đời này để lại muôn vàn tiếc nuối”.
Mấy năm sau, người chị gái – nhạc sĩ Lê Khắc Thanh Túy – từ Mỹ sang chơi, tình cờ nghe băng “Tình khúc“, liền mang theo về. Năm 2005, chị trở lại Pháp, với một thùng CD “Tình khúc” làm quà cho em gái. Ngỡ ngàng nghe lại giọng hát Lê Dung qua những ca khúc của chính mình, Lê Khắc Thanh Hoài như bừng tỉnh khỏi cõi u tịch mà chị đã nương náu suốt 10 năm qua.
Và rồi, buổi ra mắt CD “Tình khúc” được tổ chức, như lời tuyên ngôn trở lại với cõi trần ai của chị. Nhạc sĩ chợt nhận ra rằng, chị sẽ là người mẹ vô trách nhiệm, nếu ruồng bỏ những đứa con tinh thần mà không lo cho chúng có được một đời sống riêng, nhất là khi ở đó còn in đậm dấu ấn của một người nghệ sĩ mà tài năng thuộc đẳng cấp quốc tế.
Vì thế, Lê Khắc Thanh Hoài quyết định trở lại với đời sống âm nhạc, mong muốn sẽ mang “Tình khúc” về Việt Nam, để mọi người biết đến một ký ức của “người đàn bà giấu đêm vào trong tóc”, cũng để tưởng nhớ đến một ngôi sao đã tắt nhưng hào quang thì mãi còn.
Thắp lại lửa lòng
Lê Khắc Thanh Hoài sinh ra và lớn lên tại vùng đất cố đô Huế, nhưng năm 1970, ở tuổi 20, chị đến Bruxelles (Bỉ) du học, rồi sang Pháp sinh sống cho đến nay. Một cuộc đời đầy sóng gió, nhưng chị vẫn dành tình yêu sâu nặng cho âm nhạc. Cây đàn piano luôn như bóng với hình, chia sẻ mọi buồn vui cùng chị.
Lặng lẽ sống, lặng lẽ sáng tác, 40 năm qua, chị đã có 300 ca khúc với 2 tập nhạc và 3 album được xuất bản: “Hát cho đời thêm hân hoan“, “Tình khúc” và “Một đời an vui“.
Các ca khúc của Lê Khắc Thanh Hoài đều mang phong cách riêng, độc đáo với sự nhuần nhuyễn giữa ca từ và âm nhạc, giàu sức truyền cảm. Điều này giúp chị tự tin để trở về đất mẹ “trình làng”, nhất là khi, giọng ca của Lê Dung đã thực sự nâng cánh cho những tình khúc của chị.
Lê Khắc Thanh Hoài đã dò tìm và biết nhạc sĩ Phú Quang luôn sẵn lòng giới thiệu những sáng tác mới có chất lượng ở CLB âm nhạc của anh, chị liền tìm cách liên lạc rồi gửi đĩa hát cho anh. Nhưng lòng vòng khá lâu, mất tới 2 năm, CD “Tình khúc” mới đến được với Phú Quang.
Nhạc sĩ Phú Quang cảm động trước tấm lòng của người nhạc sĩ xa xứ dành cho NSND Lê Dung – giọng ca một thời đã gắn bó với âm nhạc Phú Quang. Vì thế, với sự nhiệt tình của nhạc sĩ Phú Quang, đêm 25/7, tại CLB quen thuộc của anh trên đường Trần Quốc Toản (Hà Nội), những người yêu nhạc đã thêm một lần được thưởng thức giọng hát chạm đến tận cùng các cung bậc cảm xúc của NSND Lê Dung và cũng để được tiếp tục khám phá thế giới tâm hồn chị qua những bài hát được thu trong những tháng ngày hạnh phúc của đời, không phải chỉ ngưỡng mộ, mà còn để yêu thương và sẻ chia.
Lê Khắc Thanh Hoài tâm sự: “Đây là dịp để khán giả Thủ đô biết đến một CD chưa từng được công bố của NSND Lê Dung, cũng là lời tri ân của tôi với ca sĩ tài hoa này”.
Các nhạc phẩm do Lê Dung thể hiện đã đóng vai trò cầu nối giữa các nghệ sĩ ở Hà Nội với một gương mặt nhạc sĩ hải ngoại qua những ca khúc lắng đọng, trữ tình. Sự đón nhận hào hứng của đồng nghiệp trong nước đã tạo cảm hứng để lần này về Hà Nội, Lê Khắc Thanh Hoài sẽ hoàn thành 2 CD “Đời em là dòng sông” và “Vui sống đạo“.
Chỉ tiếc rằng NSND Lê Dung đã không có mặt trong cuộc hội ngộ này, để được thấy, giống như giữa Paris giá lạnh ngày ấy, vẫn ấm áp sự quây quần của những người “đã quên mình chỉ để nghĩ về em” với niềm ngưỡng mộ tận đáy lòng.
Năm tháng dẫu qua, nhưng trong trái tim những người yêu nhạc, sự vắng bóng của chị vẫn khác nào “Bầu lặng yên cũng đã vỡ rơi/ Mênh mông quá khoảng trống này ai lấp…”.
Thanh Hằng
Nguồn: NSND Lê Dung: Yêu như chết là hạnh phúc, http://dddn.com.vn
Chú thích của AmNhac.fm:
Các bạn có thể mua CD “Tình khúc” ở trang web của Lê Khắc Thanh Hoài http://www.lekhacthanhhoai.com
Sau đây là một vài bài từ CD này:
| Xin Trọn Đời Còn Yêu Anh | |
| Mắt Là Thuyền Đưa – Piano: Lê Khắc Thanh Hoài | |
| Thôi XinTừ Giã – Piano: Lê Khắc Thanh Hoài |
Ca sĩ Tuấn Hiệp: Lẻ loi theo đuổi nhạc xưa
TT&VH
20.04.2011
Quyết định rời bỏ những sân khấu lớn và cơ hội biểu diễn ở nước ngoài, ca sĩ Tuấn Hiệp tiếp tục niềm đam mê ca hát ở một sân khấu nhỏ – Phòng trà 92 Trấn Vũ (Hà Nội) – và bằng lòng với những đêm diễn mà có khi nghệ sĩ đông hơn khán giả.
Sáu năm sau album Mắt biếc thu chung với Tùng Dương và Lệ Quyên, Tuấn Hiệp – nam ca sĩ từng tốt nghiệp Nhạc viện Hà Nội loại xuất sắc – mới ra mắt CD đầu tay: Bơ vơ. CD này đã khiến nhạc sĩ Nguyễn Ánh 9, tác giả của 3 ca khúc trong album, ngỡ ngàng vì có ca sĩ thể hiện bài hát trên cả điều ông mong đợi. Sự đồng cảm của Nguyễn Ánh 9 cũng chính là động lực khiến Tuấn Hiệp gấp rút chuẩn bị tổ chức mini show Tiếng hát lạc loài, sẽ diễn ra tối 23/4 tới tại phòng trà Trấn Vũ. Tác giả của Tiếng hát lạc loài – nhạc sĩ Nguyễn Ánh 9 – sẽ không thể tham dự mini show này vì thời gian này vợ chồng ông đi Mỹ. Nhưng, ông cho biết rất muốn Tuấn Hiệp vào TP.HCM tổ chức mini show và ông sẽ tự tay đệm đàn cho anh hát.
Làm Sao Em Biết ?
Nhạc và Lời: Mai Xuân Vỹ
Hòa âm: Quốc Bảo
Trình bày: Mai Khôi
Thời cực thịnh của các vở ca nhạc kịch Pháp
Tuấn Thảo
28.5.2011
Tại Pháp, những vở ca nhạc kịch ăn khách đầu tiên là Starmania (Giấc mơ danh vọng) và Les Misérables (Những người khốn khổ). Sự thành công ấy đã tạo ra một phong trào sáng tác nhạc kịch theo kiểu Pháp từ cuối thập niên 1970 trở đi. Thể loại này bao gồm cả những âm thanh thật ồn và những giai điệu cực hay.
Một trong những vở ca nhạc kịch Pháp đang thịnh hành hiện nay là vở Mozart, opéra rock của nhóm sáng tác Dove Attia và Albert Cohen. Được diễn lần đầu tiên trên sâu khấu vào tháng 9 năm 2009, vở ca nhạc kịch Mozart tính đến nay đã thu hút hơn một triệu lượt khán giả. Trên thị trường băng đĩa, album cùng tên đã bán được hơn 500 ngàn bản trong vòng gần hai năm. Điều đó có nghĩa là vở kịch này bội thu nhờ vào số lượng khán giả mua vé đi xem biểu diễn trực tiếp, nhiều hơn là do việc kinh doanh đĩa hình đĩa nhạc.
Đoàn biểu diễn vở ca nhạc kịch “Mozart, opéra rock” (DR)
Tiếng hát Tùng Dương đã phần nào thâm nhập vào đời sống ca nhạc Paris
Đức Bình
21.5.2011
Tùng Dương, nam ca sĩ trẻ tuổi trình diễn được nhiều thể loại nhạc, có chất giọng thiên phú, trong tháng qua đã đến trình diễn tại Paris. Đây là lần thứ ba anh sang lưu diễn tại Pháp. Là một nghệ sĩ luôn tìm tòi những điều mới mẻ, anh hy vọng sẽ tiếp tục có dịp thâm nhập vào đời sống âm nhạc của người Việt ở Paris.
“… Còn bây giờ thì cho phép Tùng Dương được “lên đồng” một tí…”
Vâng, đó là lời giới thiệu vừa chân tình, vừa hài hước dí dỏm, nhưng cũng đã ghi đậm dấu ấn, mà Tùng Dương đã bộc bạch trực tiếp với khán giả của Paris sau khi dường như đã khoe gần hết những tài năng biến tấu âm nhạc đáng nể của mình qua một chất giọng thiên phú.
Cỏ Hồng: Tuấn Ngọc và Nguyên Thảo ở Hà Nội
Tin Tổng Hợp
29.5.2011
Không gian âm nhạc số 2, khán giả đến kín khán phòng Ngụy Như Kom Tum – Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia – Hà Nội, phần lớn là những người hâm mộ Tuấn Ngọc. Vé cả hai đêm 28-29/5 đều đã được bán hết trước đó cả tuần. Có lẽ bởi thế, kết cấu chương trình cũng dành phần lớn thời gian cho giọng ca được mệnh danh là tượng đài dòng nhạc trữ tình lãng mạn này. Trong hơn 20 bài hát được phô diễn trước công chúng, Nguyên Thảo chỉ hát riêng 6 bài, song ca cùng Tuấn Ngọc một bài (chiếm 1/3 thời lượng chương trình).
Bên Kia Nỗi Nhớ – Sài Gòn của Ngô Thụy Miên
Nguyễn Kim Tiến
Hình như bài hát nào chạm vào nỗi nhớ của tôi cũng dễ làm tôi chảy nước mắt. Nó ở lại trong lòng tôi rất lâu. Thấm vào lòng tôi ngọt ngào như mật. Nó như xoa dịu nỗi đau tôi.
Nhạc sĩ Ngô Thuỵ Miên đã nhớ đến Sài Gòn tha thiết khi ông lang thang giữa trời Paris. Còn tôi nhớ nắng Qui Nhơn của tôi đến ngẩn ngơ khi tôi lang thang giữa mùa bão tuyết Minnesota!
Không biết nỗi nhớ nào lớn hơn nỗi nhớ nào, nhưng đã là nỗi nhớ thì nó quặn thắt tim gan.
Tôi yêu thích nhạc Ngô Thụy Miên. Nhạc của ông nhẹ nhàng nhưng dào dạt, mềm nhưng khắc khoải. Nó cứ từ từ len lén vào hồn, đánh thức trái tim nồng nàn yêu thương, làm người nghe cũng như người hát cứ tưởng như mình là người trong cuộc.
Nguyên Thảo: ‘Phải có cái tôi trong âm nhạc’
Nhiêu Huy
20.2.2008
Luôn quan niệm “im lặng là vàng”, Nguyên Thảo chọn cho mình hướng đi khá bình thản so với những gì ồn ào, sôi nổi của thị trường ca hát. Theo cô, chỉ cần xác định và theo đuổi tận cùng mục tiêu với âm nhạc đã là thành công của người ca sĩ.
– Sau thành công của album đầu tay “Suối và Cỏ” cùng cơ hội tham gia các chương trình ca nhạc lớn, có uy tín, nhiều người cho rằng Nguyên Thảo lẽ ra phải bật lên chứ không “bình bình” như hiện nay. Ý kiến chị thế nào?
– Có thể mọi người đã quá kỳ vọng vào tôi. Còn tôi không đặt ra một vị trí hay đẳng cấp nào đó trong nghề cho bản thân, cũng không ước mơ mình trở thành diva.
– Đó là vì chị không tin vào năng lực của mình hay lý do nào khác?
Nguyên Thảo – Tiếng hát bắt nguồn từ Suối Cỏ
Vũ Hoàng, phóng viên RFA
2011-05-22
Chương trình Âm Nhạc Cuối Tuần kỳ này giới thiệu đến quý vị Giọng ca nữ Nguyên Thảo.
Sinh ra và lớn lên ở Đà Lạt, Nguyên Thảo đến với nghề hát khá muộn, nhưng giọng hát nhẹ như gió, bay bổng và đầy xúc cảm của cô đã sớm chinh phục được những người nghe khó tính. Hôm nay, chúng tôi xin gửi đến quý vị một số bài hát đã làm nên tên tuổi cô và buổi trò chuyện thân mật của cô với Đài Á Châu Tự Do.
Vũ Hoàng: Chào Nguyên Thảo, sinh ra ở Đà Lạt nhưng bây giờ sống ở Sài Gòn, thấy báo chí nói là Nguyên Thảo không đi xe đạp, không biết lái xe Honda… Nguyên Thảo có thể chia sẻ cuộc sống thay đổi một chút như thế nào không, mình thấy rất là thú vị?
Album ‘Suối và cỏ’ âm ỉ tâm tình của Nguyên Thảo
Đỗ Duy
29.5.2006
CD được thiết kế nhẹ nhàng về hình thức lẫn âm nhạc, nhưng vẫn chứa đựng nét mạnh mẽ từ bên trong, như chính sở thích của cô ca sĩ Đà Lạt. Những bài hát do Dương Thụ, Anh Quân, Huy Tuấn sáng tác không đơn giản là tác phẩm âm nhạc mà còn là câu chuyện của nhân vật chính trong CD.
Từ Đà Lạt, Nguyên Thảo tìm đến nhạc sĩ Dương Thụ với mong muốn “có một album được hát đúng với những gì mình thích, không bán chạy thì để cho bạn bè nghe”. Đĩa demo bài Nghe mưa cô thu không chỉ thuyết phục nhạc sĩ khó tính này, mà còn chinh phục luôn cả 2 “sao” trẻ Anh Quân, Huy Tuấn. Họ dành sự ưu ái cho cô gái nhỏ bằng 6 bài hát mới.
Khăn gói ra Hà Nội cả tháng để thu album, Thảo được Mỹ Linh – Anh Quân đãi tiền nhà và phòng thu. Nhạc sĩ Dương Thụ hứa chỉ nhận tiền tác quyền nếu album bán ra có lời. Nhiếp ảnh gia Lê Thanh Hải sau khi nghe xong bản thu CD cũng chụp hình miễn phí, kiến trúc sư Nguyễn Tri Phương Đông không nhận tiền thiết kế. Vậy là Suối và cỏ được xây dựng khá “kiệm tiền”, chủ yếu bằng công sức và cái tình góp lại để tôn vinh giọng ca mà nhạc sĩ Dương Thụ ví là “phảng phất nét của Nora Jones” – giọng ca vàng nước Mỹ.
Nguyên Thảo – ‘suối cỏ’ Đà Lạt làm mát đất Sài thành
Đỗ Duy
12.5.2006
Ngay lần đầu nghe Thảo hát “Nghìn trùng xa cách” và “Mộ khúc”, nhạc sĩ Phạm Duy đã nhận xét ngay đây là “ngôi sao ẩn”. Tuy nhiên, bản thân cô gái này thì vẫn chưa có ý định đạt đến bất kỳ vị trí nào, cô chỉ mong đi đúng và thẳng trên con đường ca hát của mình.
– Đường từ Đà Lạt vào Sài Gòn lập nghiệp của chị thế nào?
– Tôi nghĩ muốn phát triển nghề nghiệp thì phải tìm nơi có nhiều điều kiện. Ở Sài Gòn có nhiều thày, tôi cũng có nhiều bạn ở đây, vậy là khăn gói lên đường. Thời gian đầu tôi hát cả đám cưới để trang trải cho cuộc sống và tiền học phí. Tôi chưa bao giờ cảm thấy tủi vì điều này. Phải qua con đường sỏi đá để có thể đạt được những điều mình mơ ước, tôi vui vì có những ngày tháng tự lập đáng nhớ.
– Hành trang của chị là gì?
Nhớ
Vũ Ngọc Toàn
Nhớ hồi mới lớn, có lần đọc được hai câu thơ thời tiền chiến:
Anh nhớ tiếng. Anh nhớ hình. Anh nhớ ảnh.
Anh nhớ em anh nhớ lắm. Em ơi!
Hai câu thơ tổng cộng chỉ có mười bảy chữ mà tác giả đã dùng đến năm chữ nhớ, bèn nhớ luôn tới giờ! Nhớ hai câu thơ như thế nhưng lại không nhớ chắc tác giả là ai, phân vân không biết của Xuân Diệu hay Cù Huy Cận. Thời may sống vào thời đại mạng toàn cầu world wide web và cái gọi là thời kỳ bùng nổ thông tin Information Age, liền nhờ đến Google tìm kiếm để được xác định đó là hai câu thơ trong bài Tương Tư Chiều của Xuân Diệu, sáng tác năm 1936.
Y Vân và ảo ảnh cuộc đời từ cuốn Âm Nhạc Của Một Thời
Lê Hữu
21.5.2011
Yêu cho thấy bao lâu đài
chỉ còn vài trang giấy
(“Ảo ảnh”, Y Vân)
Một con đường sắt / trăm con tàu…
Câu hát ấy nghe được trong bài “Đêm tái ngộ” của Y Vân. Một cô bạn tôi nói rằng cô yêu nhạc Y Vân vì những câu hát nói về “con tàu và sân ga” như thế. Tôi nói như vậy thì cô yêu những… sân ga chứ đâu phải là yêu nhạc Y Vân. Cô bạn cười, nói rằng có nhiều bài nhạc nói về sân ga nhưng cô yêu những bài của Y Vân hơn cả. “Bài ‘Tiễn em’ của Phạm Duy và Cung Trầm Tưởng chẳng hạn,” cô nói, “cũng hay vậy, nhưng có vẻ… Tây quá.”
Lê Văn Khoa & “Nocturne cho vĩ cầm và dương cầm”
Ðàm Xuân Linh
0.05.2011
Vĩ cầm: Svyatoslava Semchuck – Dương cầm: Irina Starodub
Tác phẩm “Dạ Khúc cho vĩ cầm và dương cầm” của nhạc sĩ Lê Văn Khoa đem lại cho tôi một ngạc nhiên lớn. Thể nhạc đặc biệt này bắt đầu với những bài Dạ Khúc của nhạc sĩ Ái Nhĩ Lan John Field và đạt đến tuyệt đỉnh với những bài Nocturne bất hủ của nhạc sĩ Ba Lan Frederick Chopin, viết cho dương cầm. John Field cho xuất bản loạt bài Nocturnes của ông vào năm 1814, sau đó nhiều nhạc sĩ khác cũng viết những sáng tác theo thể điệu “Dạ Khúc” – Gabriel Faure và Francis Poulenc viết cho dương cầm, Debussy viết cho dàn nhạc – nhưng theo ý kiến chung trong thế giới âm nhạc cổ điển, những bài Nocturnes viết cho dương cầm của nhạc sĩ thiên tài Chopin được dành cho một chỗ đứng cao nhất.
Giã biệt ca sĩ Minh Trang
Thy Nga
2010-08-30
Một giọng ca nữ của buổi đầu tân nhạc Việt Nam vừa lìa trần. Tuy biết rằng bà Minh Trang tuổi đã cao, sức khỏe suy yếu từ lâu nhưng giới yêu nhạc không khỏi xao lòng khi nghe tin dữ.
Ca sĩ Minh Trang (giữa) cùng con trai Bửu Minh (T) và con gái Đoan Trang (tức ca sĩ Quỳnh Giao)
Nhớ Ca Sĩ Minh Trang
Huy Phương
Cụ bà Minh Trang
Trong một cuộc gặp gỡ với chúng tôi trong căn nhà dành cho người cao niên trên đường Ross, Santa Ana, vào tháng 8, 2005, tháng sinh của bà, ca sĩ Minh Trang, ngày đó đã 85 hồi tưởng lại một ngày cách đây 56 năm, hơn nửa thế kỷ trôi qua, đã cảm động thốt nên lời: “…ngày ấy, dường như mới hôm qua!”
Đất nước tôi thon thả giọt đàn bầu
Trần Mộng Tú:
* Sinh quán Hà Đông, Bắc Việt (1943). Lớn lên ở Hà Nội, Hải Phòng. Di cư vào Sài Gòn (1954). Đến Mỹ tháng Tư, 1975. Hiện sống và viết ở Seattle, Washington.
* Cộng tác với các tạp chí văn học ở Mỹ và các nước khác.
* Viết truyện nhi đồng cho báo Los Angeles Times từ năm 2000, có thơ Anh Ngữ trong sách giáo khoa Mỹ cho chương trình trung học (American Literature- Glencoe-1999).
* Giải nhất về bình luận (Commentary) của The New California Media (NCM) “Ethnic Pulitzers” năm 2003.
* Chủ Bút Nguyệt San Phụ Nữ Gia Đình Người Việt ở California. (2002-2005).
Con gái tôi mới lấy chồng được một năm, cô muốn giới thiệu cho cha mẹ chồng và chồng của cô về quê mẹ mình, cô rủ bên chồng làm một chuyến du lịch Việt Nam. Không muốn để con đi một mình, tôi phải đi theo tháp tùng vì biết cô sẽ lúng túng khi giới thiệu ngôn ngữ và phong tục Việt Nam, dù cô nói tiếng Việt khá thông thạo.
Tôi dắt theo chồng, con gái, con rể và suôi gia đi trên tuyến du lịch Đồng Bằng Sông Cửu Long. Chiếc xe hơi có gắn máy lạnh, chở ba mươi lăm du khách, rời Sài Gòn đi ra ngoài thành phố, trên quốc lộ 1. Tôi ngồi phía sát bên cửa kính để nhìn ra ngoài cho rõ. Xe bắt đầu vào Bình Chánh, đi về hướng Long An. Đường sá hai bên, chỗ nào cũng đang đập phá, rỡ đất để xây công xưởng, tư xưởng hoặc cao ốc. Bây giờ đi về miền quê không đồng nghĩa đơn thuần là thấy đồng lúa, nương khoai, bãi rau xanh ngát nữa. Điều trước tiên tôi thấy là những bảng hiệu: Bán Vật Liệu Xây Cất, Công Ty Sắt, Thép; Trường Kỹ Nghệ Long An; Car Dealer Lifan, Ford New Holland; Máy Cầy-Máy Ủi Đất. Cũng mừng cho đất nước mình, trông như đang hưng thịnh.
Nhạc “chợ” = giật gân + gây sốc
Khải Trí
17.5.2011
Bất chấp dư luận lên án, loại nhạc “chợ” gây sốc như Vấp cục đá, Người ấy và con cha phải chọn, Bất ngờ anh yêu người cùng phái…vẫn cứ trăm hoa đua nở.
Một khi đã sống với không khí âm nhạc của Phạm Duy, Trịnh Công Sơn hay Ngô Thụy Miên…, hẳn người nghe sẽ phải giật mình bàng hoàng khi nhìn thấy danh mục bài hát đăng trên các trang mạng hay trong băng đĩa sao chép lậu thời gian gần đây. Rất dễ nhận diện những ca khúc được xếp loại nhạc “chợ”, bởi những tác giả của chúng dường như đã quyết tâm gây sốc ngay từ cái tựa giật gân: Theo tình tình phụ phụ tình tình theo, Thế giới thứ ba, Buông xuôi cho số kiếp, Vọng cổ teen, OK chia tay, Vấp cục đá, Người ấy và con cha phải chọn…
Người đẹp Phi Thanh Vân và ca khúc Da nâu bị dư luận chỉ trích là “thảm họa” nhạc pop Việt.
Nhạc sĩ Từ Công Phụng đã khỏe hẳn
Người Việt Online
12.5.2011
PORTLAND, Oregon (NV) – Sau một năm vắng bóng vì phải chữa trị bệnh ung thư gan, ngày nay nhạc sĩ Từ Công Phụng đã có thể ăn ngủ, đi đứng gần như bình thường trở lại.
Nhạc sĩ Từ Công Phụng tại Little Saigon (Hình: Dan Huynh/Nguoi Viet)
Nhạc sĩ Từ Công Phụng nhớ lại, cách đây đúng một năm khi bác sĩ khám tổng quát, ông được chẩn đoán trong gan của ông xuất hiện bướu, nhưng không biết là như thế nào. Sau chuyến đi San Jose để dự chương trình nhạc thính phòng trở về Oregon, ông đi thẳng vào bệnh viện để làm Biopsi gan. Kết quả là ông bị ung thư giai đoạn 4 và bác sĩ nói ông chỉ còn sống được khoảng 3 tháng nữa thôi.
Phận ‘má hồng’ của các ‘cô đào’ huyền thoại
An Đông
12.5.2011
Ai từng sống ở Sài Gòn vào nửa đầu thế kỷ 20, hẳn không thể không biết tên tuổi lừng danh của các đại mỹ nhân, đã trở thành huyền thoại trong bức tranh nhan sắc Việt.
Là những nữ minh tinh “sắc nước nghiêng trời” trên đất Sài Gòn thuở ấy, Thanh Nga, Thẩm Thúy Hằng, Mộng Tuyền, Kiều Chinh… vẫn sống mãi trong lòng những người từng biết đến và mến mộ.
Đóa hồng đoản mệnh
Là nghệ sỹ cải lương nổi tiếng, có sắc đẹp dịu dàng, lộng lẫy, quyến rũ cùng lối ca diễn truyền cảm đặc biệt, Thanh Nga được mệnh danh là “nữ hoàng sân khấu” của miền Nam Việt Nam thời điểm lúc bấy giờ.
Những “Chiếc lá cuối cùng”
“Chiếc lá cuối cùng!” Cụm từ quả thật có sức thu hút, là tựa đề của vài bản nhạc hay và một truyện ngắn của nhà văn Mỹ.
Có lẽ mọi người khá quen bài này của nhạc sĩ Tuấn Khanh nhưng bài hát cùng tên của nhạc sĩ Đoàn Chuẩn thì ít được biết đến. Cả hai, độc lập với nhau, cùng viết về những hoài niệm của một mối tình vô vọng. Nếu đối với Tuấn Khanh, đây là một tác phẩm để đời thì Đoàn Chuẩn cho chúng ta một bản nhạc với nhiều suy tư, nhiều nỗi niềm ray rức, góp phần vào những khúc tình ca tiền chiến một thời.
Chiếc lá cuối cùng – Đoàn Chuẩn
Kiều nữ làm “điên đảo” giới nhạc sĩ một thời
Vương Anh
12.5.2011
Ca sĩ nổi tiếng của Sài Gòn những năm trước 1975 là bóng hồng của bao thi nhân, mặc khách. Đã bao người yêu Thanh Thuý (còn được gọi là Thanh Thúy “Tàu” để phân biệt với một số nghệ sĩ khác có tên Thanh Thúy) trong câm lặng.
Những áng thơ, những nốt nhạc rung lên ngợi ca nhan sắc, tài năng của giọng hát Thanh Thuý… Điều ít người biết, khúc ca ướt mi nhạc phẩm được công bố đầu tiên, mở đầu sự nghiệp sáng tác của nhạc sĩ tài hoa Trịnh Công Sơn đã sâu nặng bóng hình Thanh Thuý…
Nàng thơ một thủa của nhiều thi nhân
Ca sĩ Thanh Thuý nổi tiếng trong những hộp đêm của Sài Gòn từ những năm 60 của thế kỷ trước với khuôn mặt đẹp phảng chút buồn. Tiếng hát ấy như ru hồn người nghe vào cõi mê đắm, mơ hồ. Tiếng hát cứ thế làm say đắm nhiều trái tim thi nhân, rất nhiều ngòi bút đã viết về giọng ca Thanh Thuý.
Những dung mạo trẻ trung
Xin được nói đến 3 dung mạo của làng nhạc trong nước, năm 2010.
1. Tùng Dương
Tùng Dương, 1983, được biết đến từ khi được giải thưởng Sao Mai điểm hẹn 2004. Năm 2010, Dương được 2 giải thưởng Cống Hiến, hạng mục ca sĩ của năm và album của năm do báo Thể thao &Văn hóa tổ chức. Album đoạt giải của Tùng Dương là Li ti, nhưng mình thích Dương hát bài này, nghe được lần đầu cách đây đã lâu.
Quê nhà
Trần Tiến
Soạn giả Nguyễn Phương, người soạn tuồng nổi tiếng của Việt Nam
Phạm Điền, RFA
28.7.2004
Một bộ môn sân khấu phong phú và có lẽ được yêu chuộng nhất của người dân miền Nam Việt Nam là sân khấu Cải Lương. Nó phong phủ ở những điểm nào? Được yêu chuộng vì lẽ gì? Đó là những khía cạnh được soạn giả lão thành Nguyễn Phương đề cập đến trong tạp chí Văn Học Nghệ Thuật kỳ này.
Đây là bô môn nghệ thuật giá trị và độc đáo, vốn văn hóa của miền đồng bằng Nam Bộ mà nếu không được nhắc đến, e rằng sẽ bị mai một. Đó là một di sản văn hóa lớn trong ngành nghệ thuật sân khấu của nước Việt.
Về vấn đề này, tạp chí Văn Học Nghệ Thuật Đài Á Châu Tự Do hân hạnh được soạn giả Nguyễn Phương dành cho một cuộc phỏng vấn, xin mời quý thính giả theo dõi:
Chẳng qua là… bế tắc?
P. T. T. T.
9.5.2011
Khác với nhiều đạo diễn nổi tiếng khác, gặp Phạm Hoàng Nam không khó, có điều, vì mọi cuộc hẹn phỏng vấn luôn được sắp xếp đan xen với các cuộc gặp công việc khác. Anh là người của công việc nhưng lại rất biết cách thu xếp êm thấm tất cả các loại công việc.
* Trong một lần chuyện phiếm, anh dự báo thời tiết showbiz Việt năm nay là Cẩm Ly sẽ đáng được phong tặng danh hiệu NSƯT và Đàm Vĩnh Hưng sẽ hát với dàn nhạc giao hưởng. Tạm gác chuyện Cẩm Ly sang một bên, tôi quan tâm nhiều hơn tới việc Mr.Đàm hát với dàn nhạc giao hưởng. Chuyện này là đùa hay thật vậy, thưa anh?
– Chuyện thật đấy chứ. Trước hết Cẩm Ly cũng đã được đề cử giải Cống hiến lần trước, sau đó, với tôi, cô ấy là người nghệ sĩ kiên trì theo đuổi dòng nhạc quê hương và khán giả của mình và rất thành công, nên biết đâu đấy… Còn chuyện giao hưởng của Mr.Đàm, chính Đàm Vĩnh Hưng nói với tôi là cậu ấy đang làm việc với Nhà hát Giao hưởng Nhạc Vũ kịch TP.HCM về việc này và còn mời tôi quay 1 video clip. Hiện tại thì tôi chưa chính thức nhận lời và hơi “choáng”. Để nghe xem có đúng là giao hưởng thật không đã…
Tác quyền, không chỉ chuyện tiền
Thu Hà
6.5.2011
TT – Trong khi Hiệp hội Công nghiệp ghi âm VN (RIAV) tuyên bố sẽ ngừng sản xuất để phản ứng việc Trung tâm bảo vệ quyền tác giả âm nhạc VN (VCPMC) tăng 100% giá tác quyền tác phẩm âm nhạc, giám đốc VCPMC – nhạc sĩ Phó Đức Phương chỉ bình luận ngắn gọn: “Họ (chỉ RIAV) nên xem xét lại cách làm ăn kém hiệu quả của mình…”.
Nhạc sĩ Phó Đức Phương khẳng định lại một lần nữa về quan điểm của trung tâm khi đưa ra “Biểu giá thu tiền sử dụng tác phẩm âm nhạc” mới: “Giá cũ tồn tại đã gần 10 năm, vật giá leo thang, nhiều hàng hóa đã trượt giá đến 200-300%, tất nhiên bài hát không phải mớ rau con cá nhưng cũng là một loại hàng hóa, dù là hàng hóa đặc biệt phải chịu sự điều tiết, chi phối của thị trường. Chúng tôi là cơ quan thuộc Hội Nhạc sĩ, và chúng tôi làm tất cả để bảo vệ quyền lợi chính đáng của những người sáng tác. Làm ăn kiểu RIAV có lẽ đã không còn hợp thời nữa, lượng băng đĩa của họ giảm không phải do chúng tôi tăng giá tác quyền”.
Nhạc lên giá
Quỳnh Nguyễn
5.5.2011
TT – Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc VN (VCPMC) tăng giá tác quyền 100% so với giá cũ. Phản ứng lại, Hiệp hội Công nghệ ghi âm VN (RIAV) tuyên bố sẽ ngừng sản xuất.
Kể từ tháng 3, VCPMC áp dụng khung giá mới cho việc sử dụng tác phẩm âm nhạc trong lĩnh vực sản xuất và xuất bản của ngành văn hóa.
Tiền nhuận bút tác giả tăng từ 500.000 đồng/bài lên 1 triệu đồng/bài cho CD, VCD và từ 750.000 đồng/bài lên 1,5 triệu đồng/bài cho DVD.
Đau đầu bài toán kinh doanh
RIAV đã đề nghị VCPMC trước mắt vẫn giữ nguyên biểu giá thu tiền nhuận bút tác giả trong năm 2011 y như cũ. Bên cạnh đó, RIAV cũng mong muốn có một cuộc họp giữa các ban ngành liên quan để có phương án cho lộ trình tăng giá (nếu cần thiết). Đề nghị này đã được RIAV đưa ra hôm 10-3 và đến nay vẫn chưa được “như ý”, dẫn đến động thái tiếp theo là quyết định ngưng sản xuất.
Điệu Luân Vũ Của Quỷ
Mai XuânVỹ
4.5.2011
Buổi chiều đã xuống từ lâu. Ráng chiều bảng lãng trên những sườn đồi lấp lánh nắng và những cụm khói mờ nhạt ở phía chân trời nhắc Faust và Mephistopheles là họ sắp đến gần một ngôi làng. Chắc chắn là họ sẽ nghỉ chân lại ngôi làng đầu tiên họ gặp được ở đâu đó cuối con đường đất này. Họ rảo bước nhanh hơn, ráng bước nhanh hơn cái vầng ô đỏ ối đang ngả dần về phía tây trước mặt họ.
Qua thêm vài khúc quanh và một con lạch lấp lánh mầu kim nhũ của ráng trời buổi chiều ở bên trái con đường, họ bắt đầu nghe được tiếng lao xao của tiếng người cười nói. Faust còn nghe được phảng phất tiếng vĩ cầm bạt theo gió và nhận ra ánh mắt chợt loé lên dữ dội của Mephistopheles. Ánh mắt như hai chớp lửa than đỏ rực.
Họ đã đến được quán nước đầu làng. Và kìa quả như họ đoán. Còn hơn những gì họ mong đợi nữa. Đó là một đám cưới.
Nhạc Việt và giai đoạn ‘quá độ’
Khánh Hưng
4.5.2011
Chưa bao giờ nhạc Việt lại xô bồ , lắm thị phi, nhiều scandal và cũng nhiều cơ hội chuyển mình đến vậy.
Trong thời gian qua, đời sống Nhạc Việt sôi động hẳn lên hầu như ở tất cả các mặt. Số lượng ca sĩ tăng lên không ngừng, album mới là sản phẩm ra hằng ngày, các cuộc thi đua nhau xuất hiện, ca sĩ hải ngoại về ngày một đông. Phải chăng đó là diện mạo mới mà chúng ta đang tìm kiếm?
Thị trường Âm nhạc trong nước đang hướng ngoại, tìm cho mình một vị trí bên ngoài đất nước và chinh phục khán giả khu vực và chuyện ca sĩ lấn sân sang kinh doanh ngày càng nhiều, đặc biệt hình dáng của “công nghệ giải trí” ngày một đậm nét hơn. Nhưng giữa một thị trường mở như vậy luôn có những cơ hội và thách thức cho Nhạc Việt.
Thảo Phương và “Nỗi nhớ mùa đông”
Phú Quang
20.10.2008
Tôi đang ngồi viết đề cương tổ chức đêm nhạc “6.0” kỷ niệm sinh nhật lần thứ 60 của mình thì nhận được điện thoại của nhà thơ Lê Thiếu Nhơn từ Sài Gòn báo tin: Nữ sĩ Thảo Phương đã qua đời! Bất giác tôi nghe cái lạnh đêm Hà Nội tràn vào căn phòng. Thảo Phương cùng tuổi với tôi, và là người cùng tôi làm nên ca khúc “Nỗi nhớ mùa đông” được khán giả yêu mến gần 20 năm qua. Bất giác tôi hát lên khe khẽ: “Làm sao về được mùa đông, mùa thu cây cầu đã gãy“.
Nỗi nhớ mùa đông – Hồng Nhung ca
Tôi còn nhớ, một buổi chiều cuối thu năm 1988, tôi gặp nhà thơ Thảo Phương trong một quán cà phê ở Sài Gòn. Sau mấy câu chào hỏi, chị đưa cho tôi đọc bài thơ “Không đề gửi mùa đông“. Bài thơ ngắn thôi, chỉ có mười câu, nhưng cho tôi linh cảm sẽ có được một ca khúc hay.
Có Những Niềm Riêng
Trước khi làm việc, tôi có thói quen hay mở hộp thư ra. Thay vì đọc những lá thư của ông chủ hay bạn đồng nghiệp hay khách hàng để trả lời, tôi luôn thích đọc trước những lá thư của bạn bè. Những lá thư của bạn bè luôn cho tôi cảm thấy một ngày như vui vẻ đầy năng lượng hơn để làm việc.
Sáng hôm ấy, mở ra thấy ngay cái tựa của một lá thư “Có những niềm riêng” gửi từ Đông Hà, Việt Nam qua từ một cô bạn. Trong thư cô nói, nghe thử bài này nghen nhỏ, dễ thương lắm. Nữ nhạc sĩ Lê Tín Hương viết và Tuấn Ngọc hát đó.”
Phạm Duy và Huế
Đặng Tiến
12.10.2010
Nhạc sĩ Phạm Duy không có quan hệ dây mơ rễ má gì với đất Huế và người Huế, nhưng xứ Thần kinh đã để lại trong nhạc phẩm anh nhiều âm hưởng và hình ảnh sâu đậm, đặc biệt sau bốn lần ghé Huế: 1944 khi đi hát rong ; 1946 sau Cách mạng Tháng 8, từ chiến khu Nam Bộ về Bắc; 1948 trong kháng chiến chống Pháp ; và 1953 khi về thành.
1948, từ chiến trường Bình Trị Thiên chống Pháp, Phạm Duy về hoạt động tại vùng địch hậu Đại Lược và nhiều đêm bí mật về gặp gỡ cán bộ, nghệ sĩ nội thành tại Vỹ Dạ, thời điểm sáng tác bài Về Miền Trung:
Ôi quê hương xứ dân gầy, ôi bông lúa,
Con sông xưa, thành phố cũ…
Giai thoại tình ca : 40 năm nhạc phẩm Love Story
Tuấn Thảo
19.3.2011
Cách đây 40 năm, ngày 20/3/1971, nhạc phẩm chủ đề của bộ phim Love Story nhảy vọt lên hạng đầu thị trường nhạc nhẹ Hoa Kỳ, để rồi ngự trị trên đỉnh cao trong vòng 4 tuần lễ liên tục. Ca khúc ăn khách thời bấy giờ là của danh ca Andy Williams, nhưng sau đó đã đi vòng quanh trái đất với gần 800 phiên bản, ghi âm bằng 25 thứ tiếng, kể cả tiếng Việt.
Nhiều nhà phê bình cho rằng Love Story là một bản nhạc xuất sắc, xứng đáng được liệt vào hàng kiệt tác. Theo bình chọn của Viện Phim ảnh Hoa Kỳ American Film Institute, tác phẩm này nằm trong 100 bản nhạc phim hay nhất mọi thời đại. Nhạc phim Love Story đứng hạng thứ 9, chỉ thua các nhạc phim kinh điển như Casablanca, Cuốn theo chiều gió, West Side Story, Bác sĩ Zhivago nhưng lại vượt qua mặt My Fair Lady, Bố già, Titanic hay Đỉnh gió hú.
5 bài Quốc Bảo
Bài hát đầu tiên của Quốc Bảo tôi nghe là Tóc nâu môi trầm với Mỹ Tâm. Hồi đó chỉ để ý giọng hát của Mỹ Tâm, và tên bài hát, không nhớ ai là tác giả. Cho đến khi biết thêm Em về tinh khôi, Còn ta với nồng nàn… thì bắt đầu chọn tác giả Quốc Bảo để chú ý nghe. Có lẽ trước đó, tôi chưa kịp nhận ra nét riêng của Quốc Bảo trong giai điệu, trong ca từ. Nhưng rồi dần dần tôi đã quen với những ngôn ngữ ấy của anh. Những giai điệu trẻ, mới mẻ so với những gì tôi vẫn thường nghe, một chút trúc trắc, một chút khó đoán…nhưng nghe vài lần thì nhận ra cái mới mẻ và … rất Quốc Bảo từ những bài hát của anh. Ca từ của Quốc Bảo trau chuốc, một chút …làm dáng nhưng rất tươi xanh và đầy mỹ cảm.
5 bài sau đây là những ca khúc nghe đi nghe lại nhiều lần … lại muốn nghe thêm nữa, nên mời bạn cùng nghe.
Bình Yên
2002
Trần Thu Hà song ca cùng cha – NSND Trần Hiếu
Giọng hai cha con trong veo, trẻ trung, mạnh mẽ, đầy đặn, trên nền nhạc dịu êm, sang trọng.
Nên Tặng Hoa Cho Ca Sĩ Khi Nào?
Tặng hoa cho ca sĩ là một nét đẹp mà tôi luôn thích nhìn ngắm. Tôi có thể thấy niềm vui sáng ngời và long lanh trong đôi mắt của người nhận và chút bẻn lẻn rụt rè trong bước chân và đôi cánh tay trao bó hoa của người tặng. Đó là lòng biết ơn và ngưỡng mộ của khán thính giả muốn gửi đến ca sĩ. Một cử chỉ đẹp vô cùng! Nhưng trong tôi luôn là những thắc mắc. Vì sao?
Theo tôi, nghe nhạc chết và nhạc sống có những cảm nhận thích thú khác nhau. Có lúc tôi thích yên lặng một mình trong căn phòng, nhắm mắt lại chỉ để lắng nghe. Có bài thích nghe vào buổi sáng, khi lòng như mở ngõ. Tôi thấy như nắng ban mai và chim ríu rít cùng nhảy múa với người nghệ sĩ và với từng nốt nhạc; những nốt nhạc có lúc dìm ta xuống có lúc nâng ta lên để cân bằng đời sống tinh thần. Nhưng có bài tôi thích nghe về đêm khi ánh trăng với ánh sáng dìu dịu len lõi vào phòng như ru tôi vào giấc ngủ bình yên. Có khi là đêm đen tĩnh mịch không có lấy một vì sao. Chung quanh chỉ là bóng tối và bóng tối làm tôi thấy mình nhỏ bé trước cuộc sống này. Và những lúc như thế tôi mới chính là tôi, thu người lại trong cái vỏ ốc ngàn đời câm nín!
Vài cảm nhận về ca từ nhạc Trịnh và riêng bài “Còn tuổi nào cho em”
Ca từ của nhạc Trịnh rắc rối hơn bất cứ văn bản nào đã có. Viết “chân phương” như các nhà thơ cổ điển mà đã có ai dám bảo là hiểu hết ý tưởng. Ngay 2 câu “Đêm thu gió lọt song đào, Nửa vành trăng khuyết ba sao giữa trời” của Truyện Kiều, các nhà bình luận cũng đã tốn bao nhiêu giấy mực để tranh luận.
Ca từ ấy rắc rối ở chỗ có lẽ hình tượng cụ thể hay trừu tượng mà nhạc sĩ Trịnh Công Sơn cảm nhận được rất phong phú, tinh tế, khó diễn tả bằng ngôn từ bình thường. Do vậy chỉ với cách nói, cách viết đôi lúc có vẻ “ngược đời” mới giúp cho nhạc sĩ truyền đạt và thể hiện ý tưởng của mình, cho dù các ý tưởng ấy cũng khá mơ hồ. Cách thể hiện ngôn từ đó không phù hợp với logic ngôn ngữ hằng ngày nhưng chắc không phải là mớ bòng bong rối rắm hoặc thứ ngôn ngữ giả tạo cố tình tạo ra, bằng chứng nhiều người nghe nhạc Trịnh dù không hiểu vẫn thấy thích, vẫn thuộc và hát đúng ca từ (nói thêm rằng, nhạc Trịnh được thích, được hát từ rất lâu chứ không phải nổi lên như phong trào sau khi ông mất).
Thư tình gửi một người 17/1/2001
From: trinhcongson [email protected]
To: [email protected]
Date: Wednesday, January 17, 2001 11:30 AM
Subject: Thư cho Dao Ánh
Dao Ánh,
Lâu quá không có tin tức gì của Ánh, không biết tình hình đời sống như thế nào?
Nhân năm mới chúc Ánh có được những niềm vui mới. Bao giờ thì có thể thu xếp về Việt Nam được? Vừa rồi đường lên cao đột ngột, mình phải vào bệnh viện, hiện đã về nhà chích thuốc, điều chỉnh lại lượng đường trong máu. Bao giờ đường ổn định thì mới tính đến chuyện đi xa được.
Trinh về lại đây có kể lại chuyện ở lại nhà Ánh. Rất vui nghe nói Ánh sức khỏe bình thường mình cũng yên tâm. Càng sống, càng thấy có được một cuộc sống luôn luôn bình thường là điều may mắn lắm rồi. Cố gắng tìm niềm vui trong những điều nhỏ nhặt nhất để cảm thấy đời nhẹ nhàng hơn, thanh thản hơn.
Thư tình gửi một người 29/3/1993
Sài Gòn, 29/3/1993
Ánh ơi,
Mấy hôm nay Ánh gọi mà anh vắng thật là bậy và tiếc quá là không nói chuyện với nhau được. Mấy ngày liền có những buổi nhạc anh phải giới thiệu, sau đó lại còn phải liên hoan ăn uống cho đến khuya mới về. Về giữa đêm nằm ngủ một mình lại nhớ những ngày ngắn ngủi và êm đềm đã qua. Có một cái gì đó như là giấc mộng, một thứ thực tại hầu như không có thực. Một dĩ vãng tưởng chừng sẽ mất hút mãi mãi bỗng dưng còn đó, trở về như một hiện tại, như của ngày hôm nay. Tất cả những hình ảnh đó cứ trôi đi bềnh bồng trong anh và cứ buộc anh phải cầm ly rượu lên để mà nhớ.
Phạm Ðình Chương, tài năng âm nhạc lớn
Du Tử Lê
20.4.2011
Một trong những phát hiện quan trọng nhất của loài người, về phương diện nhân chủng học, là phát hiện về yếu tố di truyền (danh từ khoa học gọi là “genetics.”)
Từ trái qua: Hoài Bắc Phạm Ðình Chương, Thái Thanh, Hoài Trung.
“Genetics” không chỉ giải mã cho chúng ta, sự truyền giống, bệnh hoạn mà còn giải thích được phần nào về những thiên tài của nhân loại. Nhất là trong lãnh vực nghệ thuật, văn học.
Trường hợp Hoài Bắc/Phạm Ðình Chương nói riêng, các anh, chị, em của ông nói chung, là điển hình cụ thể cho những yếu tố di truyền vừa kể.
Tráng sĩ Kinh Kha bán cơm tấm ở dạ cầu Chữ Y
Ngành Mai
18.4.2011
Cô Năm Cần Thơ, ca sĩ cổ nhạc được liệt vào hàng nghệ sĩ tiền phong với Năm Châu, Phùng Há và nổi danh trước cả những Út Trà Ôn, Năm Nghĩa, Kim Chưởng, Thúy Nga… Là giọng ca sáng giá ở lãnh vực thu dĩa hát với những bài vọng cổ: Con Chim Họa Mi, Thoại Ba Công Chúa, Mổ Tim Tỷ Cang, Ðắc Kỷ Thọ Hình, Anh Hùng Liệt Nữ v.v…
Những năm đầu thập niên 1950, cô Năm Cần Thơ được Tướng Bảy Viễn cho mở quán nhậu trong khuôn viên Ðại Thế Giới, và các ca sĩ, nhạc sĩ tài tử cổ nhạc thờ bấy giờ rất thường lui tới ca hát nên khá đông khách. Nghệ sĩ Hữu Phước trước khi nổi tiếng cũng đã từng giúp việc trong quán cô Năm, một thời gian
Sang qua thập niên 1960 trong khi các nghệ sĩ thế hệ đàn em trẻ hơn như Hữu Phước, Thành Ðược, Út Bạch Lan, Kim Chưởng, Thanh Hương đương thời tấn lên ngự trị sân khấu cải lương thì cô Năm Cần Thơ đã lui vào bóng tối hậu trường.
Thư tình gửi một người 11/10/1991
Sài Gòn, 11/10/1991
Dao Ánh thân mến,
Anh nhận được thư Ánh, Trúc Giang mang về. Những thư gửi poste của Ánh anh không nhận được, chẳng hiểu vì sao. Hay Ánh viết xong để quên đâu đó không mang đi gửi mà vẫn cứ in trí là đã gửi rồi. Những trous de memoire (1) như thế anh cũng vẫn thường có.
Dao Ánh, 1994
Robert Schumann: Träumerei – Reverie – Dreaming – Mơ Mòng
Robert Schumann sáng tác Kinderszenen (“Thời thơ ấu”), Opus 15, năm 1838, để hồi tưởng lại thời thơ ấu của mình. Tác phẩm này gồm 13 đoạn viết cho đàn piano. Lúc đầu ông viết tới 30 đoạn nhưng cuối cùng lựa ra chỉ 13 đoạn để xuất bản.
Trong 13 đoạn này, đoạn thứ 7, Träumerei, là đoạn hay nhứt. Có thể nói đoạn này là một trong những bài cho piano nổi tiếng nhứt từng được sáng tác trong nhạc cổ điển. Nhiều pianist danh tiếng chơi bài này trong encore, chẳng hạn như Vladimir Horowitz. Mời các bạn nghe thử Vladimir Horowitz, ở Moscow, tháng 4/1986:
Thư tình gửi một người 3/4/1969
Huế, 3/4/1969
Dao Ánh,
Trịnh Công Sơn vẽ Dao Ánh
Trưa hôm qua bác gái thăm nhà anh. Cùng đi có cả cô chị bà con của Ánh.
Anh đã gửi vào Ánh hai cái thư, nghe nói địa chỉ khó đến, hay có thể đến mà vì một lý do nào đó Ánh không viết cho anh.
Nghe Ánh sắp thi ra mãn khóa hàng không. Anh cũng mừng vì Ánh đã có một công việc để làm tương đối lý thú.
Nhạc sĩ Cao Văn Lầu và bài Dạ cổ hoài lang[2]
Bùi Thụy Đào Nguyên
Phần II – Dạ cổ hoài lang.
Giải thích tên gọi: “Hoài là nhớ, lang là người trai (ở đây là người chồng), hoài lang là nhớ chàng, dạ là đêm, cổ là trống, dạ cổ là nghe tiếng trống về đêm (? cổ, nghĩa là trống hoặc đánh trống). Đây là một bản nhạc cổ do nhạc sĩ Cao Văn Lầu (1892-1976) sáng tác, nói về tâm sự người vợ nhớ chồng lúc về đêm.
Từ bản Dạ cổ hoài lang mỗi câu 2 nhịp, các nghệ sĩ sau này chuyển lên 4 nhịp rồi 8 nhịp, mà thành bài vọng cổ đầu tiên…
2. 1. Nguyên nhân ra đời
Theo một bài viết trên báo Thanh Niên (1), không đề tên tác giả, thì:
Ông Cao Văn Lầu (1892-1976) đã thổ lộ với bạn thân:
“Tôi đặt bài này bởi tôi rất thương vợ. Năm viết bản Dạ cổ hoài lang , tôi đã ăn ở với vợ tôi được 3 năm mà không có con…Tiếng ra, tiếng vào của gia đình buộc tôi phải thôi vợ, nhưng tôi không đành. Tôi âm thầm chống lại nghiêm lệnh của gia đình, không đem vợ trả về cho cha mẹ mà đem gởi đến một gia đình có tấm lòng nhân hậu…”
Nhạc sĩ Cao Văn Lầu và bài Dạ cổ hoài lang[1]
Bùi Thụy Đào Nguyên
Phần I – Nhạc sĩ Cao Văn Lầu
Cao Văn Lầu (Sáu Lầu) là nhạc sĩ và là tác giả bài Dạ cổ hoài lang, một bài ca độc đáo và nổi tiếng nhất trong nghệ thuật ca Cải lương Việt Nam.
Cao Văn Lầu sinh ngày 22 tháng 12 năm 1892 tại xóm Cái Cui, làng Chí Mỹ, sau sát nhập với làng Thuận Lễ trở thành xã Thuận Mỹ, huyện Vàm Cỏ, tỉnh Long An.
Thú thưởng thức nhạc đàn của người xưa qua Truyện Kiều
Ðặng Hữu Phúc
LTS. Bài này trên tienve.org có đề là: “1/ Thú thưởng thức nhạc đàn của người xưa qua Truyện Kiều — 2/ Ngày xuân nói về âm nhạc trong Truyện Kiều”.
Âm nhạc, theo sự hiểu của đại đa số quần chúng Việt Nam hiện nay, chỉ có nghĩa là ca khúc. Và nhạc sĩ, cũng là những người viết ca khúc. Người viết khí nhạc mà không viết ca khúc thì cũng chả ai biết là nhạc sĩ; nghệ sĩ biểu diễn nhạc đàn dù tài giỏi như Đặng Thái Sơn cũng không thể có những fan hâm mộ khắp đất nước như các “Sao” hát ca khúc quần chúng, ca khúc thị trường. Ngày nay, nghe nhạc gần như đồng nghĩa với nghe ca khúc
Vậy người xưa, nhất là các bậc tài tử văn nhân (tương tự như tầng lớp trí thức ngày nay) khi nghe nhạc, họ nghe nhạc đàn, hay nghe hát nhiều hơn? Để trả lời câu hỏi này tôi muốn chia sẻ với các bạn một vài suy nghĩ về thú thưởng thức nhạc đàn của người xưa qua Truyện Kiều — tác phẩm văn học cổ điển đỉnh cao của Việt nam . Ôn cố, tri tân.
Tạ ơn đời, tạ ơn anh
Nguyễn Mộng Giác
Văn Học số 21
Lần tôi và Nguyễn Xuân Hoàng đến nhà Phạm Duy ở Midway City (mà Phạm Duy ưa dịch thành “Thi Trấn Giữa Ðàng”) thực hiện một cuộc phỏng vấn, anh có trách chúng tôi viết quá bi quan. Nguyễn Xuân Hoàng vừa cho xuất bản cuốn truyện “Người đi trên mây“, nên Phạm Duy trách Nguyễn Xuân Hoàng hờ hững với cuộc sống hôi hổi trước mắt. Còn tôi, anh nửa đùa nửa thật bảo đã “Ngựa nản chân bon” quá sớm.
Thú thật lúc đó tôi ậm ừ chấp nhận ý kiến của anh mà lòng ấm ức. Tôi thầm chống chế bằng lý luận rằng thế hệ chúng tôi trải qua những kinh nghiệm khác với thế hệ đi trước. Chúng tôi, những kẻ nay ở vào tuổi từ 40 đến 50, đã từng sinh ra và lớn lên trong chiến tranh, bước vào tuổi trưởng thành đúng vào lúc cuộc chiến tranh lên đến hồi ác liệt nhất, chiến trường thì đẫm máu, thành thị thì xáo trộn, lòng người thì phân hóa, hoang mang. Còn nhớ thời thập niên 60, hai câu thơ Vũ Hoàng Chương tôi thích nhất là trong kịch thơ Vân Muội:
Nhớ thuở xưa chưa có ta thì đường đi thênh thênh
Kịp đến khi có ta thì chông gai mông mênh
Thuở đường đi thênh thênh ấy là thuở Phạm Duy. Tôi nghĩ vậy.
Nghe “70 năm tình ca trong tân nhạc Việt Nam” của Hoài Nam
T. Vấn
1.2011
1.
Cách đây vài năm, một người bạn ở bên Úc gởi cho tôi CD thâu lại chương trình “70 năm Tình Ca trong tân nhạc Việt Nam” do Hoài Nam phụ trách trên đài phát thanh SBS ở Úc. Do bận rộn nhiều công việc, tôi bỏ quên CD ấy trong ngăn kéo. Mãi đến vài tháng sau, tình cờ thấy lại, tôi lấy ra đem theo trong xe để nghe trong lúc trên đường đến sở làm. Ngay từ những giây phút đầu tiên của phần thứ nhất trong chương trình, giọng nói ấm áp của người phụ trách đã khiến tôi phải chú ý. Sau đó, nếu có bất cứ một thời gian rảnh rỗi nào, tôi đều dùng để nghe cái CD chứa những chương trình phát thanh thật là hấp dẫn ấy. CD có 50 chương trình đã phát thanh được thâu lại và vẫn chưa hòan tất. Tôi tìm địa chỉ đài phát thanh SBS trên mạng để nghe tiếp chương trình của ông Hoài Nam. Và tất nhiên, thâu lại. Vì ông Hoài Nam có thông báo rằng ông không có ý định thực hiện những CD cho chương trình của mình, thính gỉa nếu thích, có thể thâu lại trước khi đài SBS xóa bỏ vì sức chứa những bài lưu trữ của đài có giới hạn. Cuối cùng, tính đến chương trình phát thanh cuối cùng kết thúc 70 năm Tình ca Việt Nam vào đầu năm 2010, tôi có trong tay tổng cộng 94 phần (episodes), mỗi phần chiếm thời lượng khỏang từ 20 phút cho đến 30 phút. Lấy trung bình 25 phút một phần thì 94 phần của chương trình này dài khỏang 2400 phút hay khỏang 40 tiếng hồ liên tục.
Thư tình gửi một người 25/3/1967
Huế, 25/3/1967
Ánh yêu dấu,
Anh sang Trang vì nghe anh Cường bảo Ánh có gửi thư về đó. Nghe Trang kể lại những điều Ánh viết trong thư anh vừa thất vọng vừa buồn.
Bây giờ đã quá khuya. Chương trình chủ đề về tình yêu còn để lại một vị đắng rất mỏng. Mọi người cũng đã ngủ từ lâu và anh cũng phải quyết định một lần cho cả Ánh lẫn anh, một quyết định thật khó khăn mà chẳng ai trong cuộc dám dứt khoát với chính mình. Quyết định nào cũng có sự khổ sở của nó. Anh cam đành làm kẻ bội bạc để mở ra cho Ánh sự ngạt thở bấy lâu trong đó người này hay kẻ kia đã cố đóng cho trọn vai của mình. Cho đến phút này anh vẫn cảm thấy chỉ riêng anh đã sống thật hồn nhiên trong tình yêu đã qua.
“Chúng mình chấm dứt tình yêu đó ở đây”. Hãy xem mọi lầm lỗi đều ở anh cả. Và bên sau quyết định này là một lối ngõ thênh thang trên đó Ánh hãy đi vào những phiêu lưu mới đừng ăn năn, đừng băn khoăn gì cả.
Tất cả đã rõ như một khoảng trắng.
Cũng đành vậy thôi.
Anh đang nhìn tình yêu ở một độ cao nhất của thủy triều. Quyết định như không thuộc về anh.
Anh xin cảm ơn bốn năm ròng rã nâng niu tình yêu đó. Cũng xin cám ơn những buổi đợi chờ thật dịu dàng không bao giờ còn có được.
Để vĩnh biệt nhau trong tình yêu đó anh chỉ muốn khuyên Ánh trong tương lai hãy tự tin hơn và bớt suy tính.
Anh đã bất lực không cứu vãn được gì nữa cho tình yêu của mình. Thêm một lần đánh mất và thất lạc những vàng son.
Đã viết quá dài ngoài ý muốn nhưng nói một lần mà cho tất cả về sau.
Cầu mong thật nhiều bình an cho Ánh và đời đời hạnh phúc trong những dự tính mới ở tương lai.
Thân yêu,
Anh,
Trịnh Công Sơn
Trích: Thư tình gửi một người, Trịnh Công Sơn, Nhà xuất bảnTrẻ 2011
Karaoke Và Cây Đàn
Mười năm trở lại đây, karaoke rất thịnh hành. Thỉnh thoảng khi ghé chơi nhà bạn bè, tôi cũng có tham gia hát vài bài góp vui từ hồi karaoke với những cái đĩa cở lớn, rồi đến DVD bây giờ là những bộ đĩa chứa cả ngàn bài. Thế nhưng tôi chưa bao giờ cảm thấy bị cuốn hút vào trong loại hình nghệ thuật này. Tôi không tìm thấy một hoà nhập giữa hoà âm và giọng hát tôi. Tôi không cảm thấy hứng thú. Vui với bạn thì có thỉnh thoảng nhưng đam mê thì không?
Rất lạ lùng là tôi có thể hát với bạn bè chỉ với một cây đàn ghi ta suốt đêm nhưng tôi không thể thức suốt đêm để hát karaoke. Vì sao? Tôi thắc mắc chính tôi và tôi luôn đi tìm câu trả lời cho thắc mắc của tôi.
Vậy thì đó là cái gì?
Tâm Lý Nhạc Sến
Trần Kiêm Ðoàn
8.12.2008
Âm nhạc là một phương tiện được chắt lọc, hệ thống hóa và ghi dấu để sáng tạo và diễn đạt ý tình bằng âm thanh. Nền âm nhạc nói chung và ngành tân nhạc Việt Nam nói riêng thường bị “phủ bóng” do ảnh hưởng trực tiếp của âm nhạc cổ điển Trung Hoa, phương Đông và âm nhạc phương Tây. Vì không có một quá trình quặn mình tìm tòi, thí nghiệm để khai phá và sáng tạo tiền phong nên sự kế thừa trở nên dễ dãi. Đấy là hệ quả trực tiếp mở cửa cho “nhạc sến” ra đời.
Thật tội nghiệp cho dòng âm thanh vô tư. Một câu hát xướng lên chưa dứt mà nghe bình luận là “đồ nhạc sến” là… trăng rụng xuống cầu; không buồn ngó lại. “Sến” là gì và tiêu chí nào để thành nhạc sến vẫn còn mù mờ nhân ảnh lắm. Những nhà Tây học thì cho rằng, hình dung từ “sến” phát xuất từ tên nàng vũ nữ có thân hình nguyên tử tên là Maria Sến (Maria Schell). Cô đào này thường nhún nhảy hát bài Mambo Italiano trong cuốn phim Anh Em Nhà Kamazov nổi tiếng thời sáu mươi. Hình ảnh nầy đã gây ra một ảnh hưởng đại chúng buồn cười trên các đường phố lớn miền Nam: Lớp người trẻ bình dân lao động thích bộ đi nhún nhảy và hát nghêu ngao những bài ca mùi mẫn, ướt sướt mướt giai điệu và lời ca trữ tình dễ dãi như “Em ơi, nếu mộng không thành thì sao…?!”
Văn Cao
Trần Lê
11.08.2006
(NCTG) “Trong âm nhạc, Văn Cao sang trọng như một ông hoàng. Trên cánh đồng ca khúc, tôi như một đứa bé ước mơ mặt trời là con diều giấy thả chơi. Âm nhạc của anh Văn là âm nhạc của thần tiên bay bổng. Tôi la đà đi giữa cõi con người. Anh cứ bay và tôi cứ chìm khuất. Bay và chìm trong những thân phận riêng tư”.
Những dòng ấy là của Trịnh Công Sơn viết về Văn Cao, người nghệ sĩ tài ba của Việt Nam, “người viết tình ca số một”, “người đẻ ra thể loại hùng ca và trường ca Việt Nam” (Phạm Duy), “một viên ngọc trên bức khảm văn hóa – nghệ thuật của dân tộc Việt Nam” (Đặng Thai Mai), đã qua đời cách đây 11 năm vào một ngày hạ tuần tháng Bảy, nhưng âm ba những tác phẩm của ông thì sẽ còn lại vĩnh viễn với đất Việt, người Việt!
Thư tình gửi một người 12/1/1967
12/1/1967
Ánh thân yêu,
Ngô Vũ Dao Ánh thời trẻ
4 giờ sáng anh ngồi dậy đốt nến để nói với Ánh một vài chuyện nhảm nhí.
Nhắc lại một ý đã cũ: yêu nhau là đã có một compromis (1) nào đó với nhau rồi. Phải không? Anh cũng nhắc lại một câu đã nói với Ánh đêm Giáng sinh: Yêu nhau là đã có một hẹn ước dài hạn với nhau. Vì thế phải có bổn phận để hiểu là không thể có một hẹn ước (rendez-vous) nào đáng giá hơn.
Thư tình gửi một người 11/1966
Huế, 17/11/1966
Ánh thân yêu,
Buổi sáng đầu tiên ở thành phố anh trở về có trời lành lạnh của mùa đông và những gốc cây đen bám đầy rêu xanh thật mượt.
Trịnh Công Sơn thời trẻ – Ảnh: tư liệu
Đã đưa tất cả những gói đồ Ánh gửi.
Ý và Cường gặp anh mừng rỡ thật cảm động. Anh được hoãn như cũ.
Giở lại trang sử âm nhạc và sinh hoạt thanh niên – Phong Trào Du Ca (kỳ 3)
Nguyễn Linh Giang
15.4.2011
Ngô Mạnh Thu, Nguyễn Thiện Cơ, Nguyễn Linh Giang, và Nguyễn Đức Quang năm 1994 hay 1995 – ảnh tài liệu.
LTS: Trong bối cảnh lịch sử sau nền Đệ Nhất Cộng Hòa, phong trào Du Ca đã ra đời, thổi một luồng sinh khí vào những sinh hoạt thanh niên, lúc đó cũng đang nở rộ. Nhiều trại công tác giúp đồng bào tị nạn chiến tranh được tổ chức, nhiều đoàn thể ra đời hoạt động mạnh mẽ như CPS (Chương Trình Phát Triển Sinh Hoạt Thanh Niên), Nguồn Sống, Phong Trào Học Đường Phục Vụ Xã Hội, Thanh Sinh Công, Thanh Niên Thiện Chí… Phong Trào Du Ca, thủ lĩnh là Nguyễn Đức Quang, đã cung cấp cho những người trẻ sinh hoạt trong những đoàn thể này những bài ca đáp ứng được nguyện vọng cũng như nói lên những tâm tư của họ. Đâu đâu trong những buổi cắm trại, những công trường xây nhà cho đồng bào tị nạn… cũng nghe vang lên những khúc hát do các nhạc sĩ của Du Ca sáng tác.
Tuần trước, trên trang báo này, nhật báo Viễn Đông đã cho đăng lại bài phỏng vấn nhạc sĩ Nguyễn Đức Quang do Nguyễn Linh Giang thực hiện cách nay 8 năm. Tiếp theo đó là phần hồi ký của Nguyễn Linh Giang, ghi lại những kỷ niệm với phong trào Du Ca.
Thư tình gửi một người 8/1966
Tháng 8/1966
Dao Ánh,
Có một điều không nên nói ra mà vẫn phải nói, và phải nói trong lúc uống thật say để có đủ can đảm nghe lời phủ nhận hay cái gật đầu.
Anh yêu Ánh.
Chỉ có đơn giản thế thôi mà phải dè dặt, phải cân nhắc, phải chạy thoát ra ngoài cái tỉnh.
Điều đó đáng lý không nên nói mà có bổn phận nhìn thấy phải cảm thông, nhưng cũng nói bởi vì nó là chót đỉnh của tình cảm. Nói ra thì tình yêu đã biến thành tĩnh vật, đã đông đặc lại như một khối thủy tinh.
Cũng là lần đầu tiên anh phải tự thú điều đó ra trước. Như thế đã phải tự thú điều đó ra trước. Như thế đã phải tự coi là thất bại trong cuộc tình chung này. Nhưng mà đã sao. Đáng lý thì chúng mình cùng phải thú nhận điều đó một lần.
Nhưng thôi có ích gì.
Tình Ca Cho Em
Nhac và Lời: Lê Khắc Tưởng
Ca sĩ: Ôn Quí Nương
Hòa âm: Tôn Thất Tùng
Video: Nguyễn Hiệp
Thưở Làm Thơ Yêu Em
Nhac: Lê Khắc Tưởng
Lời: thơ Trần Dạ Từ
Ca sĩ: Ôn Quí Nương
Hòa âm: Tôn Thất Tùng
Video: Nguyễn Hiệp
Thư tình gửi một người 26/2/1965
Blao, 26/2/1965
Dao Ánh,
Anh đọc thư Ánh từ chiều hôm qua. Cũng như tháng 8 năm ngoái, thư Ánh vẫn là thư đầu tiên trong những ngày mọn mọt của anh ở đây.
Trịnh Công Sơn thời trẻ – Ảnh: Tư liệu
Anh đã đọc thư bao nhiêu lần. Và để mừng những tờ thư đó, anh đã mặc áo ấm vào đêm, uống thật say một mình rồi trở về cầm những tờ thư còn thơm mùi thơm quen thuộc đó mà ngủ. Bạch lạp thì cháy âm thầm trên giấc ngủ đó của anh.
Thư tình gửi một người 20/2/1965
Blao, tối thứ bảy 20/2/1965
Ánh
Một chiều thứ bảy nằm chơ vơ xa vắng tất cả. Anh bỏ một buổi trưa nằm đọc Porte étroite nhưng những tiếng hát buồn và sự im khô của buổi chiều đã kéo anh dậy nửa chừng. Này đây là Come back to Sorriento, Beau Danube bleu, Secret love (1) và bao nhiêu khúc hát khác dâng lên dâng lên như thủy triều ngập trên bãi – hoang – thân – phần – anh.
Trịnh Công Sơn và Ngô Vũ Dao Ánh – Ảnh: tư liệu
Torna a Surriento – Trở Về Mái Nhà Xưa
“Torna a Surriento” là một bài ca theo kiểu Neapolitan, do Ernesto De Curtis viết năm 1902, do người anh của ông, Giambattista, đặt lời. Bài hát được copyright chính thức năm 1905; và đã được ái mộ khắp thế giới, được rất nhiều ca sĩ nổi tiếng hát qua như Beniamino Gigli, Elvis Presley, José Carreras, Plácido Domingo, Luciano Pavarotti, Meat Loaf, Mario Lanza, Franco Corelli, Robertino Loretti, Giuseppe Di Stefano, và Francesco Albanese.
Bài hát nghe nói là viết theo lời yêu cầu của Guglielmo Tramontano, thị trưởng của Sorrento, và là bạn của Giambattista. Năm 1902, thủ tướng Ý Giuseppe Zanardelli đi thăm dân cho biết sự tình, ghé Sorrento và nghỉ tại một khách sạn của Tramontano. Bài ca này là để đánh dấu việc ông thủ tướng Ý nghỉ đêm ở khách sạn này. Tuy nhiên nghiên cứu mới đây cho thấy điều này không đúng cho lắm. Bài hát đã được viết và đăng ký với Italian Society of Authors and Editors từ năm 1884, tám năm trước khi ông thủ tướng Ý tới Sorrento!
Căn Nhà Nhỏ
Nhạc và lời: Mai Xuân Vỹ
Hòa âm: Mai Xuân Vỹ
Trình bày: Mai Khôi , trích từ album Căn Nhà Nhỏ
Rơi Lệ Ru Người
Có những bài hát thoạt mới nghe qua, đã cảm thấy đó là một ca khúc hay. Tuy nhiên sự cảm nhận ấy chỉ là một sự cảm nhận mơ hồ, mông lung và chưa rõ ràng. Phải đợi đến lúc nghe đi nghe lại không phải chỉ một mà nhiều lần, hoặc đầu hôm trước giấc ngủ, hoặc những lúc nửa đêm chợt thức giấc, không gian quanh mình im lặng đến nỗi tưởng chừng như nghe được cả giọt sương rơi lẫn tiếng sóc chuyền cành, bạn ơi bạn tin tôi đi đến lúc đó cảm nhận của mình về ca khúc ấy sẽ thay đổi.
Rơi Lệ Ru Người của cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn là một trường hợp điển hình.
Thư tình gửi một người 11/11/1964
Dran 11.11.1964
Dao Ánh, Dao Ánh, Dao Ánh
Ánh đã lạnh tay rồi phải không. Hãy ép giá rét ấy lên giấy rồi gởi lên cho anh. Anh đang cần đang cần. Ánh ơi, suối vẫn chảy cho mòn đá, mưa vẫn xuống cho ẩm mục cỏ may, người vẫn gọi nhau cho mòn mỏi. Sẽ còn gì, sẽ còn gì ngoài những tàn tích buồn bã câm im. Tiếng hát của Châu Hà lại có đó… “xa cách nhau chân trời…”. Ánh còn hiện diện ở đó đến bao giờ. Bao giờ rồi đi. Rồi phủi sạch những trầm tích đã bám vào đời mình như một loại rêu phong. Ánh ạ, anh đã làm phiền Ánh và sẽ làm phiền Ánh. Tiếng hát Thái Thanh nghe não nùng như một định mệnh. Mưa xuống và gió lòn vào những khe gỗ. Anh ngồi hút pipe cho ấm cổ, ấm tay. Bây giờ Ánh gặp anh chắc Ánh lạ lắm. Từ hôm đi đến giờ anh để râu dài ra không còn muốn cắt đi nữa. Anh muốn mình bớt bận rộn về những chuyện làm rất vặt ấy đi. Anh cho mình có dịp trở về với thiên nhiên. Anh nghĩ là Ánh cũng chấp nhận điều đó. Đối với chúng anh, anh nghĩ con trai phải rừng một tí.
Dao Ánh, 16 tuổi, và TCS
Chuyện dễ nhầm về những bài nhạc quen
Nguyễn Hoàng
BÀI THỨ NHẤT: JEUX INTERDITS
Ai đã từng cầm cây guitar, có ý luyện classic thì thế nào cũng biết bài Jeux interdits (còn gọi là Romance d’amour). Có lẽ nhiều người nghĩ rằng đây là bài nhạc không lời soạn riêng cho guitar chứ không biết rằng đó là ca khúc với lyrics bằng những thứ tiếng khác nhau. Ngay ai là tác giả của nhạc phẩm này vẫn còn tranh cãi cho dù tác phẩm được phổ biến khắp nơi.
Bài này là nhạc phim của phim Pháp, tựa đề “Jeux interdits”, phát hành năm 1952, xem câu chuyện ở ĐÂY
Nhà văn nữ ở Huế, Trần Thùy Mai đã viết một truyện ngắn, lấy tựa đề “Trò chơi cấm”, có dẫn nhạc phẩm này trong truyện của mình. Xem ở ĐÂY
Nghe bài hát tiếng Pháp, ca từ bên dưới.
Verdi: Nabucco: Va, pensiero – Bài đồng ca của những người nô lệ
”Va, pensiero“, dịch sang tiếng Anh là “The Chorus of the Hebrew Slaves“, là một bài đồng ca trong màn 3 của vở opera Nabucco của Verdi. Xin được dịch đại sang tiếng Việt là “Bài đồng ca của những người nô lệ“.
Giuseppe Verdi (1813-1901) là một trong hai nhạc sĩ viết opera nổi tiếng nhất của Ý (ông kia là Puccini). Hai vở opera đầu tiên do Verdi viết không đuợc thành công cho lắm. Lại thêm vợ chết nên Verdi xuống tinh thần không muốn sáng tác nữa. May nhờ có một nhà hảo tâm giúp đỡ tiền bạc và khuyến khích, nên ông tiếp tục viết vở Nabucco, ra mắt năm 1842 và thành công rực rỡ, từ đó ông “lên” luôn. Chuyện kể rằng là nhờ “Bài đồng ca của những người nô lệ” này mà ông có hứng tiếp tục sáng tác. Cuối đời tính lại ông viết tổng cọng 37 vở opera!
Ngà hát
Có tiếng chim hót rất ríu rít, có tiếng đàn rất trong.
Điệu valse đong đưa như cánh tay mềm mại của mẹ
Dịu dàng đưa đẩy chiếc nôi, ru con tròn giấc ngủ
-Một ngày nào xa xưa, khi con còn thơ ấu
Câu ru mẹ hiền như chiêm bao.
Mẹ ầu ơ kể chuyện Tiên Rồng cho giấc ngủ con ngọt ngào cổ tích.
Một mai lớn khôn, dư âm còn đọng lại như giọt sữa ấm ngày nào – ngọt mềm trên môi.
Một Album Nhạc Cho Ông Bạn Già
20.1.2010
Ông bạn già đây là Tưởng, Lê Khắc Tưởng.
Tưởng là một “cột trụ” của cuongde.org kể từ những ngày mới bắt đầu website. Tưởng làm “đa sĩ“. Gọi là đa sĩ vì Tưởng vừa là admin, vừa là nhạc sĩ, ca sĩ, thi sĩ, phê bình sĩ, dịch sĩ và kiêm cả luôn võ sĩ (ít ra là trên lý thuyết, Tưởng dịch kinh sách luyện công phu của Tàu). Tưởng đa tài nhưng khiêm tốn. Khiêm tốn quá là khác. Tôi nghĩ giá mà ông bạn mình chịu khó bon chen dữ dội một chút thì chắc chắn sẽ giàu có hơn, danh tiếng hơn, đầm non bồ già nhiều hơn, vân vân và vân vân. Nhưng có sống hạnh phúc hơn thì tôi không chắc.
Tưởng và Hạnh, mùa xuân 2009 ở Canberra
Đức Huy: ‘Thà có chút ít còn hơn không có gì’
Nhắc đến chuyện xưa, nhạc sĩ Đức Huy không né tránh nhưng cũng chẳng có vẻ thoải mái. Nói đến hiện tại, ánh mắt anh hào hứng và lấp lánh những niềm vui. Bây giờ, sáng tác là ưu tiên số một của anh.
– Cuộc sống của anh thế nào khi về Việt Nam mà không làm gì khác ngoài việc đi diễn?
– Rất thoải mái! Tôi cảm thấy cho đến giờ, hạnh phúc là ngoài may mắn được làm điều mình thích, những trải nghiệm cũng cho mình biết và hiểu những gì đang có là đủ. Khi trở về Việt Nam, yếu tố làm tôi cảm thấy cuộc sống được cân bằng khi sống ở quê nhà chính là sự gần gũi đầy tình người. Điều đó an ủi tôi rất nhiều.
Trở về, tôi cảm thấy mình quá đủ đầy và có thêm nhiều cảm hứng sáng tác. Đó là điều rất quan trọng với một nhạc sĩ, vì ai cũng muốn tìm được những cảm xúc mới mẻ để tiếp tục sáng tác chứ không muốn ngưng lại bao giờ.
– Vậy cảm giác của anh khi đứng trên sân khấu hải ngoại và sân khấu ở Việt Nam khác nhau như thế nào?
Thư tình gửi một người 23/10/1964
Blao, 23/10/1964
Ánh – Dao – Ánh – Dao – Ánh – Dao – Ánh – Dao
Buổi chiều anh thức dậy cùng nỗi buồn khô thường trực sống chung với anh từ bao lâu. Anh lại nhìn con đường khô im quen thuộc, bụi cỏ và những người Thượng gánh củi già nua mỏi mệt. Tất cả mang trên thân xác vẻ yên tĩnh và chịu đựng. Như anh đang chịu đựng. Như thành phố. Như những trụ đèn.
Trịnh Công Sơn vẽ Dao Ánh
Những Khuôn Mặt Văn Nghệ Đã Đi Qua Đời Tôi
Tạ Tỵ
Một bữa, nhận được tin Thanh Tâm Tuyền được tha, qua Doãn quốc Sỹ, chúng tôi rủ nhau tới thăm, có cả Thái Thanh. Sáng sớm, tôi và Sỹ đã có mặt tại nhà Thái Thanh ở gần chợ Thái Bình. Sau khi trèo chiếc cầu thang cao dốc ngược, tôi thấy Thái Thanh đang chải đầu. Xung quanh nhà toàn chậu hoa, tôi biết Thái Thanh mê cây cảnh. Sợ mất xe đạp, tôi và Sỹ xuống thang, chờ Thái Thanh ở dưới chân cầu thang. Chừng 15 phút sau, Thái Thanh khoan thai, tay xách cây dù nhỏ đi xuống. Tôi và Sỹ đều gếch chân lên bàn đạp sẵn sàng. Doãn quốc Sỹ mời Thái Thanh ngồi vào chiếc pọoc-ba-ga để anh đèo, nhưng Thái Thanh nói:
Tưởng Niệm 10 Năm Ca Sĩ Ngọc Lan – Và Những Tâm Tình Với Đạo Diễn Trần Thăng
Nguyễn Đức Tuấn
07.04.2011
Chị nằm đó gương mặt đẹp dịu dàng, đôi mắt nhắm nghiền như vừa bắt đầu một giấc ngủ dài, chiếc áo trắng tinh khiết chị mặc hôm nào lên sân khấu hôm nay như tỏa ngời sáng làm người ta cứ mường tượng rằng chị là hiện thân của thiên thần, và bây giờ nàng thiên thần đó đang đi trở về nước Chúa sau một cuộc hành trình dài ở chốn nhân gian…
Đó là hình ảnh đẹp mà tôi vẫn tưởng rằng sẽ không còn hình ảnh nào đẹp hơn thế nữa, hình ảnh mà tôi, Ngọc Huệ, Don Ho và tất cả những anh chị em nghệ sĩ được chứng kiến lần cuối cùng khi chị còn nằm ở nhà nguyện trước ngày người ta đưa chị đi an nghỉ…
Từ Công Phụng, phát ngôn nhân tình yêu của tuổi trẻ miền Nam
Du Tử Lê
07.10.2009
Một trong những nét đặc thù của sinh hoạt tân nhạc miền Nam, 20 năm, theo tôi là sự xuất hiện, như những mảnh đất tân-bồi-nghệ-thuật của lớp nhạc sĩ trẻ, thuộc thế hệ thứ hai – – Những người sinh trong khoảng 1940.
Ảnh hưởng từ những thành tựu văn chương mang ý nghĩa dứt khoát bước ra khỏi vạch phấn tiền chiến; nỗ lực đoạn tuyệt mọi diễn tả có tính khuôn sáo, đã khô cứng, đã cliché; lớp nhạc sĩ trẻ, thuộc thế hệ thứ hai, ở miền Nam, cũng cho thấy sự thành công huy hoắc của họ – – Nhất là lãnh vực tình ca, với những ca từ mà, người thưởng ngoạn khó tìm thấy nơi những tình khúc thời tiền chiến.
Theo nhạc sĩ Cung Tiến, Việt nam không có âm nhạc thuần tuý, hiểu theo nghĩa nhạc không lời mà, chúng ta chỉ có những ca khúc. Cho nên ca từ của một ca khúc trở thành linh hồn, yếu tố quyết định giá trị, sự tồn tại của ca khúc ấy.
Hà Thanh – Tiếng Hát Của Dòng Sông Xanh
Trần Kim Đoàn
01.2007
Gọi tên hoa súng: Lục Hà
Gọi thôn Liễu Hạ: quê nhà bên sông
Gọi Trần Kiêm: họ sắc… không
Gọi Hà Thanh: tiếng hát dòng Hương Giang
Có hai gã Trần Kiêm lang bạt xa quê gặp nhau bên trời Tây cùng nói về một nhân vật. Thi sĩ Kiêm Thêm nói về “mụ O” và tôi nói về “bà Chị” nghệ sĩ của mình là ca sĩ Hà Thanh bằng một mẫu “sơ yếu lý lịch” hợp soạn hòa âm rất chơn chất và… nên thơ như thế đó.
Thuở nhỏ ở làng Liễu Hạ, tôi thường lên mặt hãnh diện khi cuối tuần ngồi quanh cái “Ra-dô” ở làng với bọn nhóc tì trong xóm nghe chương trình ca nhạc của ban Việt Thanh [1] ở đài phát thanh Huế, mà trong đó, Hà Thanh, bà chị họ của tôi, là ca sĩ… hát hay nhất. Nhóm bình luận gia âm nhạc chân đất làng tôi từ sáp nhỏ cho đến người lớn chẳng biết có mang hội chứng “trái ấu” [2] hay không nhưng ai cũng xuýt xoa khen giọng hát Hà Thanh thuở đó là “hay nhứt xứ.”
Phạm Duy: “Đời nghệ sĩ là khóc cười cùng vận mệnh dân tộc”
Nguyễn Hoàng Linh – Đoan Trang
28.01.2009
Phạm Duy đã đưa ra nhiều chia sẻ thú vị về sự nghiệp âm nhạc của ông, cũng như của người bạn thân thiết – cố nhạc sĩ Văn Cao. Nhưng, với sự thận trọng vốn có ở một nghệ sĩ từng trải, ông tránh đề cập trực tiếp tới những khía cạnh bất cập của nền âm nhạc Việt Nam hiện nay…
* Giáo sư Trần Văn Khê từng nhận xét: “Âm nhạc Việt Nam rất tinh vi, nó là âm thanh động mà mở, không phải tĩnh mà đóng… Nghe nhạc không phải nhìn thấy đá trong vách mà là nhìn thấy một bức họa, bức thêu…”. Bản thân ông cũng nói rằng dân ca và nhạc cổ truyền là cái vốn cho mỗi người nghệ sĩ, là tiếng lòng của dân tộc, nơi thể hiện sâu sắc hồn dân tộc.
Trong khi đó, chúng tôi thấy ngay vào ngày Tết cổ truyền của dân tộc, người dân (qua truyền hình) vẫn nghe nhạc trẻ, nhạc quốc tế, sang trọng lắm thì nghe nhạc cổ điển phương Tây, những bản dễ nghe như Radetzky March (Strauss), Concerto Mùa xuân (Vivaldi)…
Nếu thật cổ nhạc Việt Nam có giá trị đến thế, vì sao số đông công chúng vẫn quay lưng với nó?
Nguyễn Ánh 9: ‘Tôi có phước với đàn bà’
Ngọc Trần
8.4.2011
Ở tuổi 73, ông vẫn nhanh nhẹn tới khó tin. Trái tim không chịu già theo năm tháng, lúc cười hồn nhiên, lúc rưng rưng lệ – người nhạc sĩ với hơn 30 tình khúc vượt thời gian khiến người đối diện xúc động bởi một tâm hồn thanh sạch.
Mong ước cả đời của Nguyễn Ánh 9 là đem âm nhạc Việt Nam ra thế giới. Ông bảo, cây đàn như người mình yêu, lúc nào cũng phải nâng niu nó.
Từ đại công tử thành chàng nhạc công nghèo
Nguyễn Ánh kể rằng, cả đời ông, nghề kiếm tiền duy nhất là chơi đàn. Bị cha đuổi ra khỏi nhà cũng vì mê đàn. Nguyễn Ánh bảo, ông không phải là công tử, phải gọi là đại công tử mới đúng. Ngày đó, nhà nào có điều kiện cho con theo tây học, ở nội trú là ghê gớm lắm. Ông đang học Toán đại cương, đùng một cái đòi nghỉ để theo đàn. Bị cha phản đối quyết liệt nhưng cậu thanh niên bồng bột quyết chí làm theo ý mình.
Giở lại trang sử âm nhạc và sinh hoạt thanh niên – Phong Trào Du Ca (kỳ 2)
Nguyễn Linh Giang/Viễn Đông
8.4.2011
Trần Đại Lộc, Phượng Oanh và Nguyễn Đức Quang – Sư Phạm Sài Gòn, 1970 – ảnh tài liệu từ tập nhạc Nguyễn Đức Quang: Dưới Ánh Mặt Trời, Đồng Vọng xuất bản năm 1997, Hoa Kỳ.
LTS: Trong bối cảnh lịch sử sau nền Đệ Nhất Cộng Hòa, phong trào Du Ca đã ra đời, thổi một luồng sinh khí vào những sinh hoạt thanh niên, lúc đó cũng đang nở rộ. Nhiều trại công tác giúp đồng bào tị nạn chiến tranh được tổ chức, nhiều đoàn thể ra đời hoạt động mạnh mẽ như CPS (Chương Trình Phát Triển Sinh Hoạt Thanh Niên), Nguồn Sống, Phong Trào Học Đường Phục Vụ Xã Hội, Thanh Sinh Công, Thanh Niên Thiện Chí… Phong Trào Du Ca, thủ lĩnh là Nguyễn Đức Quang, đã cung cấp cho những người trẻ sinh hoạt trong những đoàn thể này những bài ca đáp ứng được nguyện vọng cũng như nói lên những tâm tư của họ. Đâu đâu trong những buổi cắm trại, những công trường xây nhà cho đồng bào tị nạn… cũng nghe vang lên những khúc hát do các nhạc sĩ của Du Ca sáng tác.
Tuần trước, trên trang báo này, nhật báo Viễn Đông đã cho đăng lại bài phỏng vấn nhạc sĩ Nguyễn Đức Quang do Nguyễn Linh Giang thực hiện cách nay 8 năm. Trong phần đầu, nhạc sĩ đã nói về 10 bài Trầm Ca, mở đầu cho bước đường Du Ca. Sau đây là phần cuối của bài phỏng vấn. Tiếp theo đó là phần hồi ký của Nguyễn Linh Giang, ghi lại những kỷ niệm với phong trào Du Ca.
Viễn Đông: Anh tự học nhạc lấy và viết nhạc mà không có thầy nào chỉ dẫn cả?
Nguyễn Đức Quang: Đúng rồi. tôi không có may mắn được học nhạc.
Những Cảm Nghĩ Rời Về Lê Uyên & Phương
Nguyễn Kim Tiến
Tôi sinh ra và lớn lên ở tỉnh lẻ thành ra văn học nghê thuật như là món hàng xa xỉ phẩm trong đời sống tuổi thơ tôi. Nhà tôi không có ti vi thành ra những chương trình ca nhạc, thơ văn cũng ngoài tầm nhìn của tôi. Thỉnh thoảng có dịp đến nhà bạn bè thì đó là những dịp tôi chạm vào những loại hình nghệ thuật này.
Thật vậy, tuổi mới lớn của tôi không mang hương thơm bằng những bài tình ca nhưng tôi lại được chạm vào cõi nhạc bằng những bài hát tập thể. Chính những bài hát hùng tráng ấy cho tôi một thời tuổi trẻ với một bầu nhiệt huyết sục sôi. Lửa ấm nồng trong trái tim tôi, hâm nóng sức sống tôi nên nó âm ỉ mà không bao giờ cạn khô, cháy khét.
Người nhạc sĩ Du Ca đã ra đi mãi mãi…
Mai Thái Lĩnh
4.4.2011
Nhạc sĩ Nguyễn Đức Quang – cánh chim đầu đàn của Ban Trầm Ca và Phong trào Du Ca Việt Nam, đã vĩnh viễn ra đi. Là một người bạn, tôi muốn nhân dịp này phác họa lại một số nét về cuộc đời của người nhạc sĩ du ca này – người đã để lại cho đời những bài hát nói lên ước vọng, tâm tình của cả một thế hệ sinh ra và lớn lên trong chiến tranh:
Nguyễn Đức Quang sinh ngày 11 tháng 2 năm 1944 tại Sơn Tây, là con trai thứ trong một gia đình có 6 anh chị em – ba trai, ba gái.
Tháng 4 năm 1954, cha anh – một viên chức trong ngành giáo dục, được điều động vào Sài Gòn. Nguyễn Đức Quang – lúc đó mới 10 tuổi, theo cha mẹ vào Nam. Sau hiệp định Genève (tháng 7 năm 1954), đất nước bị chia đôi, gia đình Quang cũng bị chia cắt: người anh cả cùng ba người chị gái ở lại miền Bắc, chỉ có anh và đứa em trai út sống ở miền Nam cùng với cha mẹ cho đến tháng 4 năm 1975.
Nghĩ Về Anh, Nguyễn Đức Quang
Nguyễn Hữu Nghĩa
2.4.2011
Tôi nhỏ hơn Nguyễn Đức Quang 7 tuổi, gọi anh bằng “anh”, xưng “em”, từ khi tôi mới được 15. Tôi học ở Tây Ninh, cuối tuần về Sài Gòn sinh hoạt du ca. Nguyễn Đức Quang từ Đà Lạt về, và ở luôn Sài Gòn, thỉnh thoảng mới về Đà Lạt thi cử ở trường Chính trị Kinh doanh và thăm gia đình. Hai anh em ngụ ở cái gác xép trong nhà để xe của anh Hoàng Ngọc Tuệ, số 114 đường Sương Nguyệt Anh.
Con đường này ngộ lắm. Đường nhỏ và ngắn, song song với đường Bùi Thị Xuân (có nhà anh Đỗ Ngọc Yến) và Hồng Thập Tự, nối hai đường Lê Văn Duyệt và Bùi Chu (có trụ sở Hướng Đạo Việt Nam. Cái ngộ nhất của đường này là phía bên Bùi Chu, bảng tên đường ghi là “Sương Nguyệt Ánh”, trong khi phía bên Lê Văn Duyệt, bảng ghi “Sương Nguyệt Anh”. Đâu mất tiêu cái dấu sắc, và kiểu chữ, cỡ chữ cũng khác, rõ ra là bảng được thực hiện vào hai lúc khác nhau, do hai người khác nhau.
Nhạc truyền thống chẳng thể gọi là “nhà quê”
Thanh Phong/Viễn Đông
2.4.2011
Nữ danh ca Bạch Yến trả lời phỏng vấn của Viễn Đông tại Thư Viện nhật báo –ảnh: Thanh Phong/Viễn Đông
WESTMINSTER – Nữ danh ca Bạch Yến đã nổi tiếng từ thập niên 1960-1970 khi bà hát nhạc Tây phương rất điêu luyện. Tuy nhiên, trong vài thập niên trở lại đây, danh ca Bạch Yến muốn trở về nguồn cội âm nhạc dân tộc của mình. Vợ chồng ca nhạc sĩ Bạch Yến-Trần Quang Hải đã về Việt Nam tìm hiểu thêm về âm nhạc truyền thống. Ông Trần Quang Hải, phu quân của danh ca Bạch Yến là một nhạc sĩ, nhà nghiên cứu dân tộc nhạc học nổi tiếng ở Pháp quốc, thường xuyên được mời đi nhiều nơi trên thế giới trình diễn và thuyết trình. Phụ thân của ông là nhạc sĩ Trần Văn Khê.
Nhạc sĩ Nguyễn Đức Quang qua đời tại California
RFA 27.03.2011
Nhạc sĩ Nguyễn Đức Quang, con chim đầu đàn của Phong trào Du Ca Việt Nam, đã vĩnh viễn ra đi ở tuổi 68.
Nhạc sĩ Nguyễn Ðức Quang trong chuyến viếng thăm thành phố Falls Church, tiểu bang Virginia, Hoa Kỳ cách nay vừa tròn 6 năm (ngày 27-03-2005) – RFA file photo
Theo thông báo của gia đình và bạn hữu, Nhạc sĩ Nguyễn Đức Quang qua đời lúc 4 giờ sáng ngày Chủ Nhật 27-03-2011, sau hơn một tháng bị tai biến mạch máu não.
Giở lại trang sử âm nhạc và sinh hoạt thanh niên – Phong Trào Du Ca (kỳ 1)
Nguyễn Linh Giang/Viễn Đông
1.4.2011
Nhạc sĩ Nguyễn Đức Quang trong một buổi trình diễn ở Little Saigon, tháng 1-2011 – ảnh: Thái Đắc Nhã/Viễn Đông
LTS: Bài phỏng vấn nhạc sĩ du ca Nguyễn Đức Quang sau đây được thực hiện cách đây khoảng 8 năm nhưng chưa bao giờ được hoàn tất. Tuy nhiên, nhạc sĩ cũng đã có cơ hội nói rõ về giai đoạn thành lập phong trào du ca và những sinh hoạt đã tạo nên con người và đời sống Nguyễn Đức Quang. Nhật báo Viễn Đông xin được đăng lại bài viết này như một nén hương tưởng niệm người anh cả du ca.
Năm 1963, sau sự sụp đổ của chế độ Ngô Đình Diệm, miền Nam nước Việt hầu như bước hẳn vào một kỷ nguyên mới, nhất là đối với giới trẻ. Từ truyền thống “chỉ biết học”, người trẻ bỗng nhiên cảm thấy như được bứt khỏi một thứ xiềng xích nào đó. Họ như được mở mắt ra, nhìn chung quanh và lần đầu tiên nhận ra khuôn mặt của chính dân tộc. Trong tim họ bừng lên một luồng máu nóng, họ muốn vùng dậy nói lên tiếng nói của mình và muốn làm một cái gì đó cho dân tộc đất nước, lúc đó càng ngày càng lún sâu vào một trận chiến không lối thoát.
2 nhạc phẩm thời sinh viên của Trịnh
Nguyễn Ðắc Xuân
28.3.2011
LTS: Nhà nghiên cứu Nguyễn Ðắc Xuân vừa gửi đến Tuổi Trẻ bài viết về hai tác phẩm tưởng đã lãng quên của Trịnh Công Sơn. Niềm vui tìm gặp hai ca khúc này của Nguyễn Ðắc Xuân có lẽ là niềm vui chung của tất cả những người yêu nhạc Trịnh.
Sau khi tìm được và công bố trường ca Dã tràng ca của Trịnh Công Sơn sáng tác ở Quy Nhơn (Bình Ðịnh) khoảng năm 1963, tôi không hi vọng tìm thêm được một nhạc phẩm bị lãng quên nào khác của Trịnh nữa. Nhưng rồi tôi xóa bỏ ý tưởng đó khi được đọc bài “Trịnh Công Sơn: một đời phiêu lãng, một cõi đi về...” của Thế Ngọc.
Hai Mươi Mùa Nắng Lạ
Nguyễn Kim Tiến
30.3.2011
Đã lâu lắm rồi, tôi ít có dịp nghe nhạc hay nghe tin tức khi bước vào xe, hay đang ngồi làm việc. Dạo này, tôi thích viết nên thích yên lặng hơn, thích ngồi một mình để những dòng suy tư có dịp nối kết với nhau. Miền yên lặng hay mang tôi về vùng ký ức xanh và tôi thường chìm lĩm trong ấy! Là thế đấy, nhưng rồi âm nhạc vẫn mãi là chổ dựa cho tôi nghỉ mệt, là nơi vỗ về tôi những khi tôi cảm thấy mình cần được xoa dịu.
Trước khi đi ngủ, tôi có thói quen mở hộp thư ra xem. Một dãy email của bạn bè xa gần hiện ra với màu đen đậm nét luôn làm tôi thấy ấm áp. Đó là một hạnh phúc thật nhẹ nhàng. Hôm nay, vừa mở hộp thư ra, bỗng dưng cặp mắt tôi dán vào email với chủ đề Hai Mươi Mùa Nắng Lạ. Mở ra mới biết đó là bản nhạc Hai Mươi Mùa Nắng Lạ của cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn. Sao tôi bị lôi cuốn vào cái email này? Chắc là cái tựa chăng?
Nghe Radio Trường Kỳ
Mình được Hạnh giới thiệu nghe thử Trường Kỳ về Nghệ Sĩ và Đời Sống, mình bỏ vào trong CD dạng MP3 nghe trong suốt mấy chặng đường dài ngược xuôi chung quanh chỗ mình ở. Nghe nhạc trong lúc lái xe đường trường thì dễ dàng và thích thú hơn nghe bàn về những người nghệ sĩ, nhưng mình không khỏi có cảm giác tò mò về cuộc đời của họ, thêm nữa, trộn vào đó là những đoạn nhạc thu gọn được lọc lại kỹ lưỡng từ những băng nhạc trước 74, làm mình cảm thấy gần gủi lúc nghe nhạc hơn.
Trịnh Công Sơn và Nhật ký tình yêu
Nguyễn Duy
30.3.2011
LTS: Trong số tư liệu mới được công bố nhân ngày giỗ lần thứ 10 của cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn có quyển sách đáng chú ý Thư tình gửi một người. Nhà thơ Nguyễn Duy, với tư cách là người được mời biên soạn tập sách, đã có vài cảm nhận riêng về một góc khác trong con người Trịnh: góc của tâm hồn văn chương.
Dao Ánh và Trịnh Công Sơn – Ảnh từ sách Thư tình gửi một người
Thư tình gửi một người gồm khoảng 100 bức thư được chọn lọc trong hơn 300 thư viết tay của Trịnh Công Sơn gửi cho một người có tên là Dao Ánh.
CÁO PHÓ * Nhạc Sĩ Du Ca Nguyễn Đức Quang
CÁO PHÓ
Gia đình chúng tôi vô cùng thương tiếc báo tin buồn
Ông Ngọai, Ông Nội, Cha, Bác, Chú, Anh, Em, của chúng tôi là
Nhạc Sĩ Du Ca Nguyễn Đức Quang
Đã từ trần lúc 4 giờ sáng Chủ Nhật ngày 27 tháng 3 năm 2011
Nhằm ngày 23 tháng 2 năm Tân Mão
Tại Bệnh viện Fountain Valley Regional Hospital, California.
Hưởng thọ 68 tuổi.
Linh cửu hiện được quàn tại Lakeside Chapel, Westminster Memorial Park,
14801 Beach Blvd., Westminster , CA 92683
Tel (714) 893-2421
Thế hệ 1970 và nhạc Nguyễn Đức Quang
Bùi Văn Phú
27.03.2011
Nhạc sĩ Nguyễn Đức Quang, bên phải, cùng Trần Anh Kiệt, Trương Xuân Mẫn, Đồng Thảo và Nguyên Nhu trong một buổi hát ở San Jose tháng 3.2008
Những năm trước 1968, hồi còn học trung học đệ nhất cấp tức cấp 2 ngày nay, ở trường Thánh Tâm, Ngã ba Ông Tạ có thày Nguyễn Xuân Sinh dạy Việt văn kèm dạy nhạc. Tôi nhớ bài nhạc đầu tiên học từ thày có lời:
Vầng trăng mờ
một trời thơ
xa xa tiếng ca êm đềm đưa
chân mây thưa
ánh sao úa
sương buông mờ đường về làng xưa
Đàn Về…
Tôi thích tối chủ nhật. Khi bữa ăn tối đã xong xuôi và nồi niêu xoong chảo đã rửa sạch hết (tôi là cái máy rửa chén trong nhà). Khi mà cái quần và năm cái áo sơ mi để đi làm trong tuần đã ủi xong. Khi hai thùng rác đã được kéo ra phía trước nhà (thứ Hai là ngày đường phố nhà tôi đổ rác). Khi mà những bài hàng tuần đã đăng lên trang web xong xuôi. Thường tới mục này xong thì đã tới giờ đi ngủ để ngày mai đủ sức mà tiếp tục cày bừa. Nhưng lâu lâu cũng có bữa Chủ Nhật rảnh rổi hơn những Chủ Nhật khác, không phải vì một ngày tự nhiên dài thành 26 tiếng, nhưng vì tôi nổi hứng sảng. Tôi thường rót một li rượu vang đỏ, ngồi một mình trong phòng làm việc và nghe một hai bài nhạc…
Nghe Nhạc Phú Quang
Ngọc Dung
Một trong những tác giả có bài nhạc tôi thích nghe là Phú Quang. Những giai điệu ông viết cứ nhè nhẹ, từ từ len vào nằm yên trong ký ức và rồi một lúc nào đó chợt thấy ngân nga trong tâm tưởng, dịu dàng như một khúc ru. Những ca khúc của ông, sang trọng, da diết, là lời tự sự của một người đã đi qua thời tuổi trẻ, thủ thỉ về tình yêu, về cuộc đời và thế là chạm được vào những trái tim không còn trẻ.
Biển, nỗi nhớ và em
Thơ Hữu Thỉnh
Phú Quang đem thơ về với nhạc rất tài tình. Những nốt nhạc của ông đi qua lời thơ như một làn gió nhẹ hoà quyện cùng thơ và rồi cất cánh – Một nhạc khúc đẹp cả lời và nhạc ra đời.
Chợt nhòa chợt hiện
Nguyễn Hoàng
20.3.2011
Trong các loại hình văn hóa nghệ thuật, thể thao như sách báo, phim ảnh, âm nhạc, võ thuật, bóng đá, etc…, âm nhạc là món phổ biến, đa dạng nhất, đủ các thể loại từ bình dân đến cao cấp, từ đứa bé đang nằm nôi nghe tiếng ầu ơ của mẹ, của cha đến cụ già khi lìa đời được phục vụ tiếng kèn ò í e, ai ai cũng có thể cảm thụ, thể hiện và tái tạo.
Âm nhạc cũng là loại hình nghệ thuật mà người ta nghe đi nghe lại nhiều lần nhất một tác phẩm mà ít thấy nhàm chán hơn những món khác như xem phim, đọc sách. Ngoài ra, nhiều lúc, nhiều nơi ta được nghe nhạc không chủ động như tình cờ một giai điệu vẳng ra từ quán cà phê bên đường hay giọng hát của cô gái yêu đời cất lên bất chợt đến với ta …
Lê Hựu Hà – Một góc riêng nho nhỏ
Trường Kỳ
Trường Kỳ – Lê Hựu Hà 1971
Nếu như cuộc gặp mặt giữa hai sinh viên tên John và Paul vào năm 1955 tại Liverpool đã trở thành mấu chốt cho một câu chuyện dài với nhạc trẻ Anh Quốc, thì ở Sài Gòn, vào năm 1958, những cuộc trò chuyện về âm nhạc say mê đến hàng giờ của ba gã học sinh Trường Kỳ, Nam Lộc và Lê Hựu Hà cũng có thể được coi là trang mở đầu cho cuốn lịch sử nhạc trẻ Việt Nam về sau này.
Tại sao có một loại nhạc mà tiết điệu của nó lại trẻ trung đến như thế? Tại sao có những lối trình bày ca khúc lại phóng khoáng và tự do đến thế? Tại sao âm nhạc Việt Nam cứ mãi bám với lối hát, với ca khúc chậm rãi và đều đều như vậy? Tại sao…? Những cau hỏi cứ vây quanh cậu học sinh Lê Hựu Hà nhưng dường như không ai có thể trả lời vào lúc ấy. Hơn bao giờ hết, những câu chuyện về Paul Anka với album Diana hay Brenda Lee với Sweet nothing, I’m in mood for love… bán được 1 triệu đĩa ở tuổi 15 đã theo vào giấc mộng của Lê Hựu Hà hàng đêm.
Phạm Đình Chương – Cánh Bướm Mộng
Cung Tiến
Nếu phải dùng một tính từ duy nhất để xác định đặc điểm của những ca khúc Phạm Đình Chương, thì có lẽ tôi sẽ chọn từ ngữ “đằm thắm”.
Dường như bất cứ một bài hát nào của anh – từ những khúc mô tả một cảm xúc cá nhân (Xóm đêm), gợi lại một dĩ vãng (Mưa Sài Gòn mưa Hà Nội, Nửa hồn thương đau), chia xẻ nhịp đập chung của trái tim tập thể (Ly rượu mừng, Đón xuân, Hò leo núi), đến những khúc lý tưởng hóa những tình tự dân tộc (Hội trùng dương, Bài ngợi ca tình yêu), và đặc biệt là những khúc hát làm thăng hoa ái tình (Mộng dưới hoa, Đêm màu hồng) – ta đều thấy cùng tỏa ngát ra, từ giai điệu hay lời ca, một hương thơm của tình cảm sâu sắc, đậm đà và tha thiết.
Diễm của những ngày xưa
Trịnh Công Sơn
Thuở ấy có một người con gái rất mong manh, đi qua những hàng cây long não lá li ti xanh mướt để đến trường đại học văn khoa ở Huế.
Nhiều ngày, nhiều tháng của thuở ấy, người con gái ấy vẫn đi qua dưới những vòm cây long não.
Có rất nhiều mùa nắng và mùa mưa cũng theo qua. Những mùa nắng ve râm ran mở ra khúc hát mùa hè trong lá. Mùa mưa Huế người còn gái ấy đi qua nhòa nhạt trong mưa giữa hai hàng cây long não mờ mịt.
Nhà cô ấy ở bên kia sông, mỗi ngày phải băng qua một cây cầu rồi mới gặp hàng long não để đến trường.
Julie
Trường Kỳ
Có những giọng ca mà khi nhắc đến tên, người ta liền nghĩ ngay đến một nhạc phẩm tiêu biểu do giọng ca đó trình bày. Tên của nhạc phẩm và tên ca sĩ đã gắn liền với nhau như hình với bóng. Chẳng hạn khi nói đến Julie thì chắc chắn phải nhắc đến nhạc phẩm Mùa Thu Chết của Phạm Duy. Qua bao biến đổi của thời gian, qua bao đổi thay của hoàn cảnh, nhưng cho đến nay mỗi khi nhắc tới Julie là người ta nhắc đến Mùa Thu Chết. Sau hơn 30 năm đi hát, khởi đầu bằng sự cộng tác với nhiều ban nhạc trẻ tại Sài Gòn trước kia, Julie hiện nay tuy không còn hoạt động mạnh mẽ như trước, nhưng tiếng hát của cô vẫn luôn còn một chỗ đứng trong tâm hồn những người yêu nhạc.
Tính cho đến nay Julie đã thực hiện nhiều băng nhạc và CD, trong số đó có những tác phẩm đòi hỏi một nghệ thuật thưởng thức cao, chẳng hạn những nhạc phẩm mang âm điệu Jazz hoặc Blues, nhưng một khi đã ưa thích người ta sẽ trở nên gắn bó hơn, nhất là với giọng ca diễn tả những nhạc phẩm đó.
Ngọc Lan Cánh Hoa Mong Manh
Don Hồ
3/2010
Tuần rồi có dịp xuống Orange County dợt nhạc, mình cố tình đi sớm hơn một tị, mua một bó hoa nhỏ ghé thăm Ngọc Lan.
Ðầu tháng 3, Nam Cali hay có những cơn mưa nhỏ, trời thật buồn. Buồn như cái ngày nào mình đang lái xe freeway trên đường đến lớp mà nghe tin Ngọc Lan mất.
Khi ấy mình nhớ trời chiều xâm xẩm, mây vần vũ, đang lái xe trên cây cầu vòng cung mình thấy cây cầu như chao đảo. Phải tấp vào lề để lấy lại bình tĩnh. Mình bỏ buổi học ra biển ngồi, tuy chương trình học đang rất nặng, bỏ buổi học 4 tiếng, hôm sau có thể không bắt kịp với mọi người và có thể sẽ phải lấy lại lớp đó. Nhưng mình biết đi vô lớp mình cũng sẽ không nghe, không thấy gì…
Trời tháng 3 năm ấy cũng còn lạnh, lạnh lắm … thêm gió. Mình với chiếc áo thung mong manh, co ro, nhưng mắt không muốn rời những cơn sóng. Không hút thuốc nhưng giá lúc đó có một gói thuốc, có thể mình sẽ liên tu hút vàng tay…
THANH LAN : Tiếng hát ngọt lịm mật ong
Tôi được xem Thanh Lan hát trong cuộc lễ tại trường Bộ Binh Thủ Đức. Chương trình văn nghệ chỉ vỏn vẹn có 3 cô học trò của Nguyễn Đức là: Phương Hoài Tâm, Phương Hồng Hạnh và Thanh Lan. Hai cô Phương mặc áo dài bằng mousseline trắng, quần sa teng tuyết nhung trắng trông đẹp hơn Thanh Lan trong chiếc áo dài trắng in những chùm rong biếc. Lẽ dể hiểu là hai cô Phương có một thân hình nồng nàn, nẩy nở thật sung mãn những đường cong nét lượn. Còn Thanh Lan đã không có những cái lợi khí của mỹ nhân trên thân vóc, lại còn mặc áo màu lu câm, điểm trang son phấn vụng về, mái tóc cô cắt mành tương trước trán và xỏa dài tới vai đóng khung một khuôn mặt nhẫn nhục và cam phận.
JO MARCEL : Tiếng hát gấm mượt nhung mềm
Hồ Trường An
Jo Marcel đến với tôi bằng bài hát “Mộng Dưới Hoa” cuả Phạm Đình Chương trên sân khấu trình diễn nào, vaò dịp nào thì tôi không còn nhớ nổi. Tiếng hát anh thật gợi cảm, thật mơn trớn, thật âu yếm như gửi trọn vẹn vào một thần tượng tình yêu nào đó của anh. Có những chổ anh dát giọng hát mỏng như the, mịn như nhung và sáng vời vợi như ánh trăng. Có lẽ chưa có ai hát bài này hay hơn anh.
Giọng Jo Marcel đẹp ở chổ không điệu đà. Nó đẹp ngay tự bản chất như chất tơ dùng để chế tạo ra lụa ra gấm, tự nó đã có chất mềm dẻo, mượt và đẹp mắt rồi. Chính nghệ thuật diễn tả của anh làm cho tiếng hát anh thêm màu sắc, thêm bướm hoa để đẹp trội hơn. Cũng vậy, nhờ hệ thống âm thanh tốt, nhờ xử dụng micro giỏi, nhờ giàn trải tình cảm khéo léo mà tiếng hát anh đậm đả và khởi sắc thêm.
KHÁNH HÀ : Tiếng ca nồng nàn hương tình đêm
Hồ Trường An
Khi Khánh Hà lao vào nghiệp cầm ca thì chị cô là danh ca Bích Chiêu đã ra ngoại quốc lập nghiệp, kể như một ngôi sao thoát ly ra khỏi vòm trời ca nhạc của quê hương Việt Nam. Nhưng bà chị Bích Chiêu dù đã ra đi mà danh tiếng đương sự còn để lại xứ sở, biến thành một dãy núi sừng sững đè nặng cô em Khánh Hà của đương sự, che mất con đường tiến thủ bày trước mắt Khánh Hà không ít. Cho nên Khánh Hà phải làm một cái gì độc đáo để khán thính giả không còn so sánh hơn kém giữa Bích Chiêu và cô, để khán thính giả không cho rằng cô đi theo dấu vết của Bích Chiêu để khỏi trở thành một bản sao tái ngắt lu câm của Bích Chiêu. Đa số những người con họ Lã trong đó có Khánh Hà đều có cá tính mạnh, có óc tự lập, tinh thần khám phá, thần trí sáng tạo. Do đó, sớm hay muộn mỗi người cũng tuần tự tạo cho mình một tên tuổi lẫy lừng.
Chính thức đặt tên đường Trịnh Công Sơn ở Huế
TTO – Trong cuộc họp chiều 17-3, Hội đồng nhân dân tỉnh Thừa Thiên – Huế đã chính thức thông qua việc đặt tên của cố nhạc sĩTrịnh Công Sơn cho con đường mới mở ven sông Hương thuộc phường Phú Cát, TP Huế.
Con đường mới mở ven sông Hương đã được mang tên người nhạc sĩ tài hoa Trịnh Công Sơn – Ảnh: Thái Lộc
Thái Thanh – Tiếng Hát Lên Trời
Thụy Khê
11/1990
Ca sĩ Thái Thanh
Trong những phút giây thiếu vắng trống trải nhất hay những nhớ nhung tha thiết nhất của cuộc đời, mọi hiện diện hữu hình đều vô nghĩa; ta chờ đợi một đổi trao, khát khao một giao cảm thì bỗng đâu, một hiện diện vô hình lóe lên tựa nguồn sáng, tựa tri âm: sự hiện diện của tiếng hát.
Nếu thơ là một ngôn ngữ riêng trong ngôn ngữ chung, theo Valéry, hay thi ca là tiếng nói của nội tâm không giống một thứ tiếng nói nào của con người, theo Croce, thì âm nhạc hẳn là tiếng nói của những trạng thái tâm hồn và nhạc công hay ca sĩ là nguồn chuyển tiếp, truyền đạt những rung động từ hồn nhạc sĩ đến tâm người nghe.
Thị giác giúp chúng ta đọc một bài văn, nghiền ngẫm một bài thơ, nhưng chẳng mấy ai có thể thưởng thức một bản nhạc bằng thị quan của riêng mình mà phải nhờ đến người trình diễn, đến ca công, ca kỹ. Ngàn xưa nếu người kỹ nữ bến Tầm Dương chẳng gieo “tiếng buông xé lụa lựa vào bốn dây” chắc gì ngàn sau còn lưu dấu vết Tỳ Bà Hành?
Ðan Thọ: Nhìn từ những buổi chiều tím của cuộc đời
Trường Kỳ
2008
Nhạc sĩ Đan Thọ từ Houstron trở về căn nhà ngập lụt tại New Orleans do cơn bão Katrina tàn phá, vớt cây đàn violin thân yêu từ sàn nhà ngập nước lên
Chắc chắn nhạc sĩ Đan Thọ đã lặng người đi khi nhìn thấy cây đàn vĩ cầm thân yêu được vớt lên từ căn nhà gồm 3 phòng ngủ ngập nước của ông tại New Orleans do trận bão Katrina gây nên khi vợ chồng ông được người trưởng nam là Đan Thành chở về nơi hai ông bà cư ngụ khi từ nam California về đây vào năm 1997.
Phỏng Vấn Nhạc Sĩ Từ Công Phụng
Nguyễn Thanh Trúc
Nhạc sĩ Từ Công Phụng, nhạc sĩ mà dòng nhạc trữ tình trong ông tuôn chảy như dòng suối mượt mà. Dòng nhạc đó đã đến với khách thưởng ngoạn từ những năm ’60. Khán thính giả yêu mến dòng nhạc Từ Công Phụng trong và ngoài nước không phải là số nhỏ. Tôi hân hạnh có dịp được tiếp xúc với người nhạc sĩ tài ba này. Mời bạn đến với những tâm sự, suy nghĩ, và hoài bão của người nhạc sĩ mà ta yêu mến.
Nguyễn Thanh Trúc (NTT): Nếu có một ai đó hỏi cảm nghĩ của chú về vùng đất Ninh Thuận, chú sẽ trả lời họ thế nào?
Từ Công Phụng (TCP): Khi cô đặt ra câu hỏi này, có nghĩa là cô muốn tôi khẳng định một điều: Có phải tôi đã sinh ra và lớn lên trên mảnh đất cằn cỗi đầy nắng và gió cát này không. Vâng, đây là mảnh đất đã để lại trong ký ức tôi đầy ắp một khung trời hanh nắng trên những cánh đồng mùa Đông trơ những gốc rạ mà tuổi thơ tôi đã rong chơi với những cánh diều lộng gió, đầy ắp những bãi cát trắng ngần bên bờ biển xanh và khung trời trong vắt không gợn một áng mây. Đây là miền đất đã chuyên chở một dòng tuổi thơ tôi cho đến lúc tôi rời khỏi mái trường trung học để phiêu lưu ở miền đất khác trong các trường đại học và từ đó bắt nhận được những rung động nồng nàn của tình yêu trong tuổi thanh xuân.
Ca sĩ Tuấn Ngọc : Trong nghệ thuật, “một là có, hai là không có”
Đức Bình
12.3.2011
Riêng một góc trời, một sáng tác quen thuộc của Ngô Thụy Miên có lẽ là nhạc phẩm mà trước đó cũng như sau này, chưa một nam ca sĩ nào thể hiện thành công bằng Tuấn Ngọc. Suốt hơn nửa thế kỷ qua, định mệnh âm nhạc đã khiến cho “Người đàn ông hát” này dường như trở thành một “tượng đài” của nền tân nhạc Việt Nam.
{play}http://telechargement.rfi.fr.edgesuite.net/rfi/vietnamien/audio/modules/actu/201103/MagMusique_DucBinh_12-03-2011.mp3{/play}
Phần đông các ca sĩ thành danh ở hải ngoại, ít nhiều đều khởi nghiệp và tạo dựng tên tuổi của mình từ trong nước, nhưng trường hợp của Tuấn Ngọc lại là một ngoại lệ. Mặc dù đến với âm nhạc rất sớm, nhờ thừa hưởng những kết tinh nghệ thuật từ gia đình, nhưng giai đoạn trước 1975, người ta không thấy nhiều những lưu trữ về các ca khúc do Tuấn Ngọc thể hiện.
Trịnh Công Sơn Và Những Ngày Văn Khoa
(Tác giả Từ Thức tên thật là Trần Công Sung, trước là sinh viên Văn Khoa Sàigòn, hiện sinh sống ở Pháp. Đây là lần đầu anh cộng tác với Da Màu.)
Gởi những người bạn Sài Gòn ngày xưa.
Những người muôn năm cũ
Hồn ở đâu bây giờ?
(Vũ Đình Liên)
Khánh Ly và Trịnh Công Sơn vào khoảng năm 1969
Một ngày đầu tháng tư (2001), tôi lên phi trường Charles de Gaulle đón một người bạn từ Việt Nam qua. Trên xe về Paris, anh ta hỏi: Cậu có nghe tin về Trịnh Công Sơn (TCS)? Tôi gật đầu. Mấy hôm trước, có người gọi dây nói cho hay TCS vừa từ trần.
Paris Trong Tâm Hồn Thi Ca Của Miên
Bích Xuân
Paris, 2002
Paris bắt đầu nhộn nhịp khách mới, giữa con người đối diện với cảnh thiên nhiên thơ mộng, nhưng không thiếu nét hùng tráng, còn tồn tại trên những tảng đá. Các hình thù kỳ dị, mang dáng dấp những vị thần huyền bí của thủa hồng hoang. Du khách các nơi muốn ngược dòng thời gian về lại thời vua chúa hậu cung, có thiếu nữ khỏa thân trong trắng, bên cạnh ngọn đèn lưu ly tỏa sáng giữa vũ trụ mênh mông…
Cuộc sống là những gì luôn luôn xảy ra chung quanh . Tôi muốn chia sẻ nên thường hay đi tìm cái đẹp bằng sự cảm nhận…Đi xem một buổi triển lãm tranh của mỗi họa sĩ, vừa cụ thể vừa trừu tượng, hàm chứa niềm cảm xúc sâu xa, hồn nhiên đầy cảm xúc thẩm mỹ thể hiện được cái hồn của tác phẩm. Hay nghe một bản nhạc tình ca âm thanh phát ra đặc biệt, như đang phô diễn một trạng thái của tâm hồn. Thơ ca, âm nhạc, hội họa là thứ nghệ thuật cao, mỗi lọai có hương thơm riêng, tùy theo sáng tác của mỗi người, nhưng phải có điểm chung là nghệ thuật thì tác phẩm mới trường tồn .
30 Phút Đối Thoại Với Phạm Duy
Từ Tâm
7/8/2003
Ông lại quay về, với sự cả quyết và xác tín nhiều hơn về mối dây không thể nào dứt của mình: tình cảm của ông đối với quê hương đất nước. Một đứa con không bao giờ có thể dứt được nỗi nhớ khôn nguôi với người mẹ – nơi ông đã được kết tinh bằng máu và nước mắt, bằng nỗi đau và sự ngọt ngào, bằng tất cả tấm chân tình của niềm kiêu hãnh, rằng mình là người Việt Nam. “Tôi là người Việt Nam, tôi sống vì người dân Việt Nam, yêu thương mảnh đất Việt Nam và yêu thương tất cả mọi người Việt Nam”.
PV: Thưa ông Phạm Duy, ông đã về Việt Nam bao lần rồi?
Mai Hương – Nửa Thế Kỷ Gắn Bó Với Nghệ Thuật
Nghiêm Xuân Cường
Ca sĩ Mai Hương
Trong các kỷ niệm của tôi về thuở niên thiếu, phải nói thời gian êm đẹp nhất là những năm tôi học từ lớp Đệ Ngũ đến Đệ Tam. Tôi nhớ lại những tháng năm ấy như một giòng sông êm đềm trôi mãi trong ký ức bởi lẽ ở tuổi mười bốn, mười lăm, tôi đã bắt đầu biết nghĩ và chớm yêu thơ nhạc nhưng vẫn chưa có gì phải lo nghĩ về thi cử hay về cuộc chiến. Những năm cuối thập niên 60, Sài Gòn vẫn còn huởng không khí tương đối yên bình. Nhiều kỷ niệm vẫn còn in sâu trong trí tôi cho đến ngày hôm nay là những buổi tối mấy chị em chúng tôi quây quần bên chiếc máy thu thanh trong căn gác nhỏ, chờ đón những chương trình nhạc mà tất cả chúng tôi đều ưa thích. Tiếng Nhạc Tâm Tình do Anh Ngọc phụ trách, Tiếng Tơ Đồng của cố nhạc sĩ Hoàng Trọng, Nhạc Chủ Đề của Nguyễn Đình Toàn là ba chương trình mà không có tuần nào chị em chúng tôi bỏ qua. Hơn ba mươi năm sau, ngồi cách xa quê hương hơn nửa vòng trái đất, tôi vẫn còn nhớ lại nhũng giây phút thật xa nhưng cũng thật ngọt ngào mà dễ thương ấỵ Đó là một ốc đảo yên bình tràn đầy âm nhạc và tình tự quê hương khi bên ngoài cuộc chiến đang ngày càng đến gần thành phố.
Phỏng Vấn nhạc sĩ Vũ Thành An
Nhạc tình Vũ Thành An là một kết hợp của âm điệu nhẹ nhàng, lã lướt với lời hát như quyện vào tâm hồn người nghe . Những diễn tả đau thương, trách cứ, giận hờn theo từng cung bậc ập vào tâm khảm đến rã rời, đến ray rứt . Ai chẳng từng yêu, chẳng từng xót xa, lo âu ? Thế nên cuối thập niên 60, tới đầu thập niên 70, một chuỗi sáng tác của Vũ Thành An, với “Tình Khúc Thứ Nhất”, “Em Đến Thăm Anh Đêm Ba Mươi”, các bài “Không Tên” được quần chúng đón nhận nồng nàn và nghiễm nhiên trở thành những bản “Nhạc Tình Vũ Thành An”, một dấu ấn lãng mạn của thời Nhạc Vàng!
Phác họa bối cảnh xuất hiện tình ca Ngô Thụy Miên trong nền tân nhạc miền Nam, 20 năm
Du Tử Lê
8/8/2010
Tôi vẫn nghĩ bất cứ ai, có chủ tâm đi tìm những nét đặc thù của 20 năm Tân nhạc miền Nam, cũng sẽ nhận ra rằng, giữa thi ca và nền tân nhạc, nhất là dòng nhạc mà chúng ta quen gọi là tình ca, là một gắn bó tuyệt vời. Tựa như đó là những cuộc hôn phối không thể lý tưởng, đẹp đẽ hơn.
Dù chưa có một nghiên cứu khoa học nào, cho thấy bao nhiêu phần trăm những tình khúc đi ra từ thơ, còn tồn tại đến ngày hôm nay, nhưng, những người theo dõi sự sống, chết của dòng tân nhạc miền Nam 20 năm cho rằng, chí ít cũng có tới gần một nửa những tình ca vốn là thơ hay ý thơ của các thi sĩ, tới hôm nay, vẫn còn tồn tại nơi quê nhà, cũng như ở xứ người.
Nhân cách Ngô Thụy Miên xuyên qua hôn phối với thơ Nguyên Sa
Du Tử Lê
11 tháng 8, 2010
Nền tân nhạc Việt Nam xây dựng trên ca khúc, hiểu theo nghĩa ca từ là chính. Cho nên ảnh hưởng của thi ca vào âm nhạc là ảnh hưởng một mặc nhiên.
Sinh thời, cố nhạc sĩ Phạm Ðình Chương từng cho rằng, nếu loại bỏ phần tiếp thu to lớn, rất quan trọng của thi ca trong nền tân nhạc Việt Nam thì, ông không biết ca từ của nền tân nhạc đó sẽ nghèo nàn, đến mức nào!
Tôi không biết có phải vì sinh hoạt 20 năm văn học, nghệ thuật miền Nam đã diễn biến ở một tốc độ cao, do lượng khí tự do bung nở mạnh mẽ, cộng sinh với những vấn nạn của chiến tranh, làm cho khoảng cách giữa văn chương và nghệ thuật ngắn lại. Khiến nhiều người lầm tưởng hai lãnh vực này đã đồng bộ, song hành, cùng lăn mình, chảy tới?
Nhạc Nguyễn Đức Quang, Tuổi Trẻ, Mặt Đất và Hiện Tại
Nguyễn Xuân Hoàng
07.03.2011
Đêm Du Ca Nguyễn Đức Quang tại quán Paloma Café, San Jose, chiều thứ Sáu 25 tháng Hai, 2011
Cho dù các ca khúc của Nguyễn Đức Quang được viết cách đây hơn 30 năm ở trong nước, âm nhạc của anh mỗi khi vang lên bao giờ cũng thổi đến trong lòng người nghe hơi nóng của một trái tim bốc lửa.
Tuổi trẻ, đó là hơi thở trong toàn bộ những sáng tác của anh. Và quê hương là hình ảnh đẹp đẽ trong tiếng nói của anh. Các ca khúc của Nguyễn Đức Quang có thể nói tràn ngập những lời tình tự dân tộc.
Ngô Thụy Miên: Sau 35 Năm Hoạt Động Âm Nhạc
Trường Kỳ
2000
Từ riêng một góc trời là căn nhà xinh xắn nơi thành phố Olympia hiền hòa của tiểu bang Washington, Ngô Thuỵ Miên có thể là lần đầu tiên đề cập đến nhiều chi tiết về mình với người viết, đã có dịp gặp anh vào cuối năm 99, cũng như từng nói chuyện với anh qua điện thoại trong hơn một tiếng đồng hồ vào tháng 4 năm 2000 vừa qua. Năm 2000 cũng là năm đánh dấu 35 năm hoạt động âm nhạc của Ngô Thụy Miên kể từ khi anh cho ra đời tình khúc đầu tiên “Chiều Nay Không Có Em” vào năm 65. Sự đóng góp của Ngô Thụy Miên trong 35 năm đó không phải nhỏ cho nền tân nhạc Việt Nam với những bài tình ca đã đi sâu vào tâm hồn mọi người, nhất là những người lấy tình yêu làm hơi thở, là nguồn sống. Bài viết này mong được coi là một tài liệu nhỏ nhoi đối với những người yêu mến dòng nhạc của người nghệ sĩ nho nhã và đa cảm, đã sống với âm nhạc trong suốt cuộc đời mình…
Ngô Thụy Miên tên thật là Ngô Quang Bình, sinh năm 1948 tại Hải Phòng, trong một gia đình có 7 người con mà anh là người con thứ nhì. Bốn trong năm người em gái cùng người anh cả của anh hiện cư ngụ tại Canada. Một người em gái khác còn ở lại Việt Nam. Thân mẫu anh năm nay đã gần 80 tuổi hiện cũng cư ngụ tại Montreal, Canada sau khi cùng các con gái sang cư ngụ ở đây từ năm 75. Thân phụ anh, qua đời từ vài năm nay, là chủ nhân nhà sách Thanh Bình ở Hải Phòng, khi vào đến Sàigòn vẫn tiếp tục đứng ra trông coi tiệm sách mang cùng tên trên đường Cao Thắng. Ngô Thụy Miên lớn lên trong sự gần gũi với sách vở, thơ văn và do đó tâm hồn lãng mạn của anh đã sớm có cơ hội phát triển để hướng về lãnh vực nghệ thuật là lãnh vực thích hợp nhất để diễn đạt tình cảm. Từ đó, Ngô Thụy Miên bắt đầu học nhạc dưới sự chỉ dẫn của các nhạc sĩ Hùng Lân và Đỗ Thế Phiệt. Thời gian kế tiếp, song song với việc theo bậc trung học ở trường Nguyễn Trãi và đại học Khoa Học, anh thi vào trường Quốc Gia Âm Nhạc và tốt nghiệp về violin và nhạc pháp 8, 9 năm sau. Cũng chính trong môi trường âm nhạc đó, anh đã quen với Đoàn Thanh Vân và sau này trở thành vợ anh – khi hai người cùng theo học tại đây vào những năm đầu của thập niên 60. Đoàn Thanh Vân là con gái của nam tài tử lão thành Đoàn Châu Mậu, với những chị em đều là những người hoạt động về âm nhạc như Đoàn Châu Nhi, Đoàn Châu Bào, Đoàn Thanh Sâm, Đoàn Thanh Tuyền (một thời cùng với Đức Huy kết hợp thành cặp song ca Đức Huy và Thanh Tuyền nổi tiếng trong những sinh hoạt nhạc trẻ vào đầu thập niên 70).
Sự quen biết giữa Ngô Thụy Miên và Đoàn Thanh Vân bị ngắt quãng một thời gian để sau đó họ gặp lại nhau vào năm 73 với sự nẩy nở đậm đà về tình cảm, đưa đến quyết định cùng nhau thành hôn. Nhưng biến cố tháng tư 75 đã xảy ra khiến dự định của hai người đã không được thành tựu tại Việt Nam, khi Đoàn Thanh Vân cùng với toàn gia đình di tản sang Mỹ trong ngày đầu tiên, để lại Ngô Thụy Miên quay quắt với niềm nhớ thương vô hạn. Chính niềm thương nhớ đó đã tạo thành cảm xúc để anh sáng tác nên ca khúc “Em Còn Nhớ Mùa Xuân“, nhắc nhở đến những kỷ niệm đẹp của hai người trong khung cảnh của Sàigòn một thời thơ mộng. Đây là nhạc phẩm duy nhất Ngô Thụy Miên sáng tác tại Việt Nam sau tháng 4/75, được hoàn tất vào cuối năm 78 khi anh vượt biên và đến được Pulau Bidong cùng một số nghệ sĩ trong ban văn nghệ của công ty Đại Dương.
Sau 6 tháng ở trại tị nạn, Ngô Thụy Miên sang Montreal, Canada vào tháng 4 năm 79 đoàn tụ với gia đình. Từ San Diego, California, được tin người yêu đã đến được Montreal, Đoàn Thanh Vân đã tức tốc bay sang đây để nối kết lại cuộc tình, đưa đến một cuộc hôn nhân tốt đẹp. Cùng năm 79, hai người qua San Diego cư ngụ một thời gian ngắn, trước khi dời lên Orange County vào cuối năm. Qua năm 80, Ngô Thụy Miên bắt đầu đi làm về ngành điện toán cho UCLA (Đại học California tại Los Angeles). Vì vấn đề di chuyển bất tiện, anh đã nghĩ việc 6 tháng sau để cuối cùng hai vợ chồng quyết định dọn lên Seattle (Washington) cư ngụ. Tại đây anh cho ra đời sáng tác đầu tiên tại hải ngoại của mình là “Bản Tình Ca Cho Em“, được thính giả đón nhận ngay sau một thời gian khá dài cảm thấy thiếu thốn những âm điệu quen thuộc của dòng nhạc mang tên Ngô Thụy Miên. Những ngày đầu ở Seattle, Ngô Thụy Miên thường trình diễn vào những dịp cuối tuần trước khi được thu nhận vào làm việc về ngành điện toán cho một cơ quan trực thuộc chính phủ liên bang Hoa Kỳ. Sau khi trụ sở của cơ quan này dời về thành phố Olympia (thủ đô của tiểu bang Washington), vợ chồng anh một lần nữa lại di chuyển theo và cư ngụ tại thành phố nhỏ êm đềm và rất ít người Việt này từ năm 83 cho đến nay. Từ góc trời nhỏ bé đó, Ngô Thụy Miên đã tìm lại được nguồn cảm hứng bị trì trệ bởi những biến cố liên tiếp xẩy ra trong cuộc sống của anh. Từ sự căng thẳng trong khi còn kẹt lại Việt Nam, niềm thương nhớ người yêu, sự hồi hộp phập phồng khi vượt biên đến những ngày đầu tiên tiếp xúc với cuộc sống mới cùng những lo toan về công ăn việc làm trong khi chờ đợi một nơi cư trú ổn định. Những ca khúc quen thuộc khác được liên tiếp tung ra sau đó như: Nắng Paris Nắng Sàigòn, Giấc Mơ, Mùa Thu Xa Em, Tháng Giêng và Anh, Dốc Mơ v..v…
Trong thập niên 90, Ngô Thụy Miên được nhắc nhở đến nhiều với những Cần Thiết, Em Về Mùa Thu, Trong Nỗi Nhớ Muộn Màng ..v..v… và nhất là Riêng Một Góc Trời, được coi là một trong vài tình khúc tiêu biểu của thập niên qua. Vào đầu năm 2000, anh đã hoàn tất ca khúc mới nhất “Mưa Trên Cuộc Tình Tôi“.
Tổng cộng cho đến nay, Ngô Thụy Miên đã sáng tác được khoảng 50 ca khúc với khoảng 20 bài sáng tác ở trong nước, khởi đầu với “Chiều Nay Không Có Em” vào năm 65. Nhạc phẩm này cho đến nay vẫn được anh ưa thích nhất vì đã đánh dấu một khúc rẽ quan trọng trong quá trình sáng tác của anh, ngoài ra còn ghi lại một quãng đời thơ mộng, một cuộc tình nhẹ nhàng với hình ảnh những đường phố, những quán nước đầy ắp kỷ niệm của Sàigòn ngày cũ. Đến năm 67, tên tuổi Ngô Thụy Miên trở thành nổi bật trong lãnh vực tình ca với “Mùa Thu Cho Em“. Liên tiếp sau đó, bất cứ nhạc phẩm nào của anh tung ra đều được công nhận là những ca khúc tình cảm tiêu biểu của những người trẻ yêu nhau trong những thập niên 60, 70, đặc biệt là những nhạc phẩm phổ từ thơ Nguyên Sa là những bài thơ Ngô Thụy Miên cho là có một phần đời của mình trong đó như Áo Lụa Hà Đông, Paris Có Gì Lạ Không Em, Tuổi 13 v..v… chưa kể đến Tình Khúc Tháng Sáu, dựa trên ý thơ của Nguyên Sa. Sau này tại hải ngoại Ngô Thụy Miên còn phổ nhạc từ một số bài thơ khác của Nguyên Sa như Tháng Giêng và Anh, Cần Thiết v..v…
Nếu nhạc Từ Công Phụng và thơ Du Tử Lê được coi là một sự kết hợp rất hài hòa, thì nhạc Ngô Thụy Miên và thơ Nguyên Sa phải được coi là một sự kết hợp sâu xa về tình cảm. Từ sự gần gũi với thơ Nguyên Sa trong thời kỳ học trò, Ngô Thụy Miên đã chịu ảnh hưởng không ít ở hơi thơ của thi sĩ tên tuổi này khiến người nghe dễ nhận thấy bàng bạc trong dòng nhạc của anh như chính anh tâm sự: “Trong thời gian đi học, thơ của Nguyên Sa mình đọc nhiều nhất, ngâm nhiều nhất thành ra nó đã thấm vào hồn mình… trong tất cả 4 thập niên viết nhạc của tôi thì thơ của ông ấy lúc nào cũng bàng bạc ở trong dòng nhạc của tôi. Ngay cả như bên này như tôi viết “Nắng Paris Nắng Sàigòn” cũng mang một âm hưởng của Áo Lụa Hà Đông” hay “Paris Có Gì Lạ Không Em“.
Một chi tiết ít người biết là Nguyên Sa và Ngô Thụy Miên mới chỉ gặp nhau có hai lần, tuy nhiên thỉnh thoảng có liên lạc qua điện thoại. Về sự kết hợp nhạc của mình với thơ của Nguyên Sa, Ngô Thụy Miên đã đưa ra những cảm nghĩ của mình qua một bài viết mang tựa đề “Thơ Nguyên Sa và Nhạc Ngô Thụy Miên“, được phổ biến cách đây không lâu trong một tác phẩm liên quan đến nhà thơ này.
Năm 74 đã đánh dấu cho một thời kỳ lẫy lừng nhất của tên tuổi Ngô Thụy Miên sau khi băng nhạc “Tình Ca Ngô Thụy Miên” được tung ra thị trường. Thời gian này anh đang làm việc trong ban kiểm soát thông lưu của Hàng Không Dân Sự Việt Nam tại phi trường Tân Sơn Nhất. Một nhóm bạn bè của anh thuộc cùng cơ quan đã cùng nhau đóng góp tài chính cho sự ra đời của băng nhạc này với niềm tin tưởng rất lớn với sự thành công của nó. Có thể nói đây là một trong những băng nhạc về tình ca có giá trị nhất của nền tân nhạc Việt Nam với 17 nhạc phẩm trên tổng số 20 nhạc phẩm đã được Ngô Thụy Miên sáng tác cho đến lúc đó, được trình bày qua tiếng hát của Thái Thanh, Duy Trác, Sơn Ca, Duy Quang v..v… Tất cả đều là những tình khúc mà mới chỉ nghe qua âm điệu, người ta đã nhận ra ngay dòng nhạc của Ngô Thụy Miên. Băng nhạc này đã do nhạc sĩ Văn Phụng soạn hòa âm, đánh dấu cho một sự chuyển hướng mới so với những nhạc phẩm được hòa âm trước đó. Điểm đặc biệt này cũng đã đóng góp một phần không nhỏ cho sự thành công của băng nhạc “Tình Khúc Ngô Thụy Miên“…
Tại hải ngoại vào năm 82, nhạc sĩ Ngọc Chánh đã đứng ra thực hiện băng nhạc “Những Tình Khúc Ngô Thụy Miên 2” gồm một số nhạc phẩm chọn lọc từ băng nhạc đầu tiên, tuy được coi là thành công nhưng người nghe vẫn không tìm thấy được những nét đặc biệt của băng nhạc nguyên thủy đã ra đời vào đúng thời điểm cao nhất của tình ca.
Thuần túy cho đến nay Ngô Thụy Miên chỉ đến với âm nhạc bằng những cảm xúc riêng tư, không hề có mục đích thương mại như anh đã tuyên bố là “Tôi không viết nhạc để sống mà tôi sống để viết nhạc“, do đó những tính khúc của anh đã thoát ra được sự gò bó khi dùng âm nhạc làm sinh kế. Như đã trả lời một cuộc phỏng vấn trên chương trình video, Ngô Thụy Miên cho biết mỗi tác phẩm của anh đều mang một chút hình ảnh của mình trong đó. Anh muốn viết cho chính anh, bằng những cảm xúc thật của mình nhưng “nếu đời hay người chia sẻ được với tôi thì đó là một niềm vui. Lẽ dĩ nhiên tôi viết cho mình và cho đối tượng của mình nữa, nhưng tôi không viết cho mọi người”. Tuy chủ trương không viết cho mọi người, nhưng dòng nhạc của anh, những cảm xúc riêng anh đã nói lên được tất cả tâm sự chung của những ai từng có những rung động trong tình yêu. Dù môi trường sống có khác biệt, dù thời gian có qua đi, nhưng những tình khúc của Ngô Thụy Miên vẫn là một sự hiện diện rất thích hợp với tâm trạng của những kẻ yêu nhau. Riêng anh, tự mình chưa từng thực hiện một tập nhạc nào ngoài 4, 5 tập được xuất bản hoàn toàn không có sự đồng ý của anh. Gần đây nhất, một tập nhạc chính thức của anh đã được nhà sách Văn Khoa phát hành dưới đề tựa “Góc Trời Ngô Thụy Miên”, gồm những nhạc phẩm ưng ý nhất do chính Ngô Thụy Miên chọn lọc dưới sự chăm sóc anh cho là rất kỹ lưỡng của nhà sách Văn Khoa như anh cho biết. vào năm 93, trung tâm Thúy Nga đã dành riêng cho anh một chương trình video đặc biệt và sau đó phát hành một CD gồm những sáng tác mới của anh tại hải ngoại, chưa kể đến nhiều ca khúc của anh được thu thanh rải rác trên rất nhiều sản phẩm audio và video.
Đi sâu hơn nữa vào thế giới âm nhạc của Ngô Thụy Miên, người ta nhận thấy rõ ràng sự khác biệt giữa dòng nhạc của anh tại hải ngoại khi so sánh với thời kỳ còn ở trong nước. Chính Ngô Thụy Miên cũng công nhận điểm này để đưa ra sự phân tích như sau: “Tôi không nói về nhạc thuật mà tôi nói về nhạc ý của tôi trong thập niên 60, 70. Trong hai thập niên này thì ảnh hưởng nơi nhạc của tôi là nhạc tiền chiến. Nhạc của tôi luôn luôn tôi muốn viết cho được vui mặc dầu là một chuyện buồn, nhưng mà về ý nó vẫn vui. Hoặc là nhạc của tôi nó ảnh hưởng từ hai cái câu tôi nghĩ đó là của anh Hoàng Anh Tuấn. Đó là: “Anh không giữ trong tay một kho tàng hay một danh vọng gì cả, anh chỉ giữ hình ảnh một buổi chiều có nắng vàng nhuộm mái tóc em”. Nhạc của tôi nó chỉ luân chuyển trong cái đề tài đó. Cái đẹp của cuộc tình là nó có đổ vỡ nhưng mà vẫn thấy nó đẹp.”
Vấn đề thay đổi nhạc ý của mình từ khi ra đến hải ngoại được anh trình bày với tất cả sự thành thật: “Qua tới hải ngoại thì anh thấy rõ ràng là những cái bài nhạc của tôi, ngay cả những lời nói và cái dòng nhạc cũng vậy, nó chậm hơn và nó buồn bã hơn., không có được âu yếm, không có đẹp như năm 60, 70 tôi viết nữa”.
Còn về những lý do đã đưa đến sự thay đổi đó, đã được Ngô Thụy Miên giải thích một cách rõ ràng: “Tôi nghĩ là nhạc cũng như là đời sống. Qau tới đây tất cả không gian và thời gian đều biến đổi, thành ra con người mình nó cũng biến đổi theo. Có những tình cảm của mình nó trùng xuống, không còn được vui vì chung quanh mình, cái ambience không còn như ở quê hương mình nữa. Nó không còn là những hình ảnh đẹp khi mình lớn lên. Anh cũng giống như tôi, cái thời gian 60, 70 là đẹp nhất của mình, anh có đồng ý không ?”
Chính trong khoảng thời gian Ngô Thụy Miên cho là đẹp nhất đối với tuổi niên thiếu của anh đã tạo cho dòng nhạc của anh những sắc thái rất đặc biệt qua sự diễn tả bằng âm giai hay lời nhạc.
Ngô Thụy Miên tâm sự dù ở hải ngoại đời sống vật chất của anh có đầy đủ hơn, nhưng không bao giờ anh tìm được những đêm đi lang thang ngoài phố, gặp gỡ bạn bè để chơi nhạc hay tổ chức những buổi trình diễn. Điều anh gọi là một sự bế tắc đó đã mang lại nơi anh nhiều thay đổi: “Qua tới đây bí, bị bế tắc nên tôi đâu có tìm được những cái sinh hoạt như vậy. Khi ra ngoài thì thấy toàn là những tòa nhà to lớn, con người ta đi thật nhanh, đi vội vã. Đâu có ai chậm rãi, vui vẻ như mình hồi thời trước. Thành ra cái dòng nhạc nó thay đổi, cái ý nhạc nó cũng thay đổi, đồng thời cái lời ca nó cũng thau đổi luôn!”.
Nhưng không phải vậy màNgô Thụy Miên trở thành bi quan, mà trái lại anh chấp nhận với hoàn cảnh và môi trường anh đang sống hiện nay: “Nếu nói là bi quan thì tôi không bi quan. Thế nhưng rõ ràng mình nhìn lại thì mình thấy là mình không thể so sánh với quá khứ được. Anh thấy không ? Mình phải chấp nhận những cái gì mình có bây giờ. Nhưng mà nói bi quan thì tôi không bi quan!”.
Không những thế Ngô Thụy Miên vẫn nhìn cuộc đời này với con mắt lạc quan, vì dù sao đi nữa với cuộc sống ở một nước tự do, anh không bị đè nặng vấn đề chính trị cũng như không còn phải lo âu, phập phồng như thời gian còn ở lại Việt Nam. Do đó vấn đề tinh thần của anh rất được thoải mái. Chỉ có vấn đề duy nhất là không còn được gần gũi với quê hương của mình, do đó anh có “cảm tưởng như là mình bị mất đi một cái gì đó”.
Trong cuộc nói chuyện, khi đề cập đến sự ra đi vĩnh viễn của những Nguyên Sa, Mai Thảo, Trầm Tử Thiêng, Lê Uyên Phương, Văn Phụng v..v… hoặc một số nghệ sĩ đang lâm trọng bệnh, Ngô Thụy Miên cũng không hề tỏ ra sợ hãi hay bi quan trước cái chết vì anh “quan niệm đến không ai biết mà đi không ai hay, thành ra cái vấn đề đó đối với mình nó không quan trọng. Tôi không sợ, nhưng mà cái sợ là mình sợ đau yếu!”.
Về tình trạng sức khỏe hiện nay, anh cho biết: “Cám ơn anh, cho đến giờ phút này thì vẫn còn tốt. Chúng mình chỉ mong sao chừng hai chục nữa mà anh vẫn còn nói chuyện với tôi như thế này tức là mình vui rồi”.
Ngoài ra Ngô Thụy Miên còn được “may mắn là chả có kiêng cữ một cái gì cả” để sống với thú tiêu khiển là hàng tuần xoa “mà chược” và thỉnh thoảng làm chai rượu vang, nói chuyện với bè bạn làm vui!”.
Vợ chồng Ngô Thụy Miên Đoàn Thanh Vân một cuộc sống êm đềm và hạnh phúc. Về việc hiếm muộn con cái, Ngô Thụy Miên cho là “được cái này mất cái kia”, tuy nhiên “nhiều khi nó cũng có những sự trống vắng ở trong đó. Nhưng ngược lại thì cũng đỡ bị nhức đầu”.
Trả lời câu hỏi tại sao không viết về những đề tài khác ngoài tình ca, Ngô Thụy Miên thú nhận là “Có nhiều khi mình cũng muốn viết, nhưng mình không viết được. Hơn nữa tôi không cảm thấy muốn viết về những đề tài đó, thành ra tôi không viết, cho nên tôi chỉ viết về tình ca không mà thôi”. Nhưng lý do đúng hơn hết là do bản tính lãng mạn của một nghệ sĩ vì “Cái chuyện đó là chuyện rõ ràng như vậy. Nếu bây giờ tôi khô khan, mực thước, đâu vào đó cả thì tôi đâu có làm văn nghệ được!”.
Với quan niệm chỉ viết nhạc cho riêng mình, Ngô Thụy Miên sáng tác bất cứ lúc nào, “nếu có ý nhạc nó ra là nhiều khi đêm mình cũng phải ngồi dậy ghi lại, nếu không ngày mai quên liền. Hoặc là nhiều khi đang làm, trong lúc mình “break” nhiều khi cũng có những “ideas””. Cũng với chủ trương như vậy, anh không hề nhắm vào một giọng hát nào đó với những nhạc phẩm của anh, chỉ là một sự ngẫu nhiên, “Như bài Riêng Một Góc Trời, tôi đâu có nghĩ là Tuấn Ngọc hát như vậy đâu. Thế mà ông ấy hát ra nó lại thành công như vậy thôi! Tuấn Ngọc hát bài đó tới lắm”.
Nhận xét về những nhạc sĩ sáng tác trong nước, anh thấy “mấy ông đó viết được lắm, tương đối viết có hồn lắm. Lớp trẻ lớn lên viết được chứ!”.
Còn về lớp nhạc sĩ trẻ ở hải ngoại có môi trường gần gũi với nhạc Âu Mỹ và phần đông xuất thân từ những trường lớp này, Ngô Thụy Miên cho rằng “Không thể nào giữ cái style nhạc trước 75, hoặc nhạc tiền chiến. Bây giờ anh thấy đâu có ai viết như kiểu nhạc tiền chiến nữa, anh thấy không ? Tất cả phải tiến đến một cái mức nào đó, phải đi theo một con đường nào đó thôi. Thành ra tôi thấy lớp trẻ viết bây giờ cũng được lắm, có thể tiếp tục con đường phát triển nền âm nhạc VN của mình ở hải ngoại”.
Từ ngày rời khỏi quê hương, Ngô Thuỵ Miên không còn đứng ra tổ chức những buổi trình diễn nhạc của mình. Tuy nhiên thỉnh thoảng anh vẫn nhận lời mời trình diễn tại một vài tiểu bang, kể cả một buổi tổ chức có tính cách gia đình tại Montreal vào năm 93. Vào tháng 9 năm nay anh sẽ xuất hiện trong một buổi trình diễn tình ca tại Nam Cali dành riêng cho những tác phẩm của anh. Và vào tháng 10 anh sẽ cùng hai nhạc sĩ tình ca khác là Vũ Thành An và Từ Công Phụng sang Đức trình diễn qua lời mời của một số anh em yêu nhạc tại đây.
Sau 35 năm viết những tình khúc cho chính mình, cho những cuộc tình của mình, dù Ngô Thụy Miên có cho là đã có nhiều thay đổi trong dòng nhạc và lời ca của anh, nhưng những ai đã từng yêu mến những nhạc phẩm của Ngô Thụy Miên vẫn còn dễ dàng nhận ra những nét đặc thù quen thuộc mà chỉ riêng Ngô Thụy Miên mới có được, phát xuất từ tâm hồn đa cảm của anh ngay từ khi mới bước chân vào con đường nghệ thuật…
Trường Kỳ
Nguồn:
Nói chuyện với Nhạc Sĩ Ngô Thụy Miên
Nghiêm Xuân Cường
Ai trong chúng ta đã không nhiều lần chìm đắm trong thế giới âm thanh ngọt ngào và lời nhạc đẹp như thơ của Ngô Thụy Miên. Trong mỗi tuổi trẻ của chúng ta, ở một vùng ký ức xa xôi nào đó là giòng nhạc êm ái với nét buồn nhẹ nhàng quyến rũ của anh ru êm trái tim sau một cuộc tình buồn. Những năm còn sống ở Seattle, Washington, một nơi nhiều cảnh đẹp thiên nhiên và cũng thật nhiều văn nghệ sĩ chúng tôi có duyên may đuợc gặp và sinh hoạt văn nghệ vài lần với nhạc sĩ Ngô Thụy Miên. Con người ngoài đời của anh có lẽ cũng giống như nhừng hình chụp hoặc trong các video ca nhạc Ngô Thụy Miên, bình dị và trầm mặc, cởi mở và khiêm nhường. Để cho bạn đọc của Hồn Quê được biết thêm về người nhạc sĩ dễ mến mà giòng nhạc đã làm ngây ngất hằng triệu con tim từ mấy thập niên qua, chúng tôi đã nói chuyên với nhạc sĩ Ngô Thụy Miên cách đây một ít ngày sau khi có cuộc động đất ngay tại thành phố anh cư ngụ, Olympia, thủ phủ của tiểu bang Washington.
Nghiêm Xuân Cường (NXC): Trước nhất xin cảm ơn anh đã dành thì giờ cho cuộc phỏng vấn, nhất là trong khi anh đang bận rộn việc chỉnh tu nhà cửa sau trận động đất vừa qua. Xin anh cho độc giả của Hồn Quê biết một chút riêng tư về anh được không? Chẳng hạn về tuổi tác, nơi sinh quán v.v. Ngô Thụy Miên có phải là tên thật của anh?
Có một Hoàng Dương “dáng huyền tha thướt đê mê…”
Nguyễn Thị Minh Châu
9/2010
Trữ tình, đầy khát vọng – những gì tôi cảm nhận được từ nhạc không lời của ông lại chẳng mấy ăn nhập với hình ảnh chú Hoàng Dương trong đời thường mà tôi lưu trữ trong bộ nhớ của mình từ mấy chục năm trước.
Thời con nít, tôi quen thấy ông – thân phụ của một bạn cùng lớp – trong vị thế của ông bố uy quyền và ông thầy nghiêm nghị. Cái uy, cái nghiêm giống như chiếc áo giáp kiên cố đã che kín con người đa sầu đa cảm. Ông bố khắt khe có thể thẳng tay “đi một bài quân sự” bằng roi vọt để đặt con cái vào khuôn phép hóa ra lại thuộc loài “cá chuối đắm đuối vì con”. Ông bố “cá chuối” sau khi chia tay con trai ở Matxcơva đã khóc sướt mướt và suốt thời gian trên tàu về nước ngày nào ông cũng sụt sùi viết thư cho con, tàu dừng ga nào cũng bỏ thư cho con căn dặn đủ thứ tỉ mỉ như một bà mẹ hay lo và mau nước mắt.
Về nhạc Jazz Việt
Nguyễn Hoàng
3/2011
Nhạc Jazz bắt nguồn từ cộng đồng người Mỹ gốc Phi châu sống ở miền nam nước Mỹ, xuất hiện từ những năm đầu của thế kỷ 20. Sau đó đã phát triển mạnh với những tên tuổi như Bessie Smith, Louis Armstrong,…
Ở Việt Nam, dòng nhạc Jazz Việt được du nhập vào khoảng thập niên 60, có lẽ cùng thời với dàn nhạc kèn đồng của lính Mỹ đem vào trình diễn nhiều nơi, cả thành phố và nông thôn. Số lượng các bài nhạc Jazz Việt không nhiều, thường được viết theo điệu blues khá hay, sâu lắng. Thỉnh thoảng có những bài nhạc với nhịp thức 4/4 được hát theo phong cách Jazz nhưng không hay lắm, một phần có lẽ người nghe đã quen với giai điệu gốc của nó, chẳng hạn như bài Xóm đêm của Phạm Đình Chương, mặc dù được Ánh Tuyết hát đi nữa.
Sau đây là một số bài thuần Jazz (cả cũ và mới sáng tác gần đây).
1. Phố nghèo
Nhạc sĩ Hoàng Dương: Đa sầu đa cảm, mơ mộng ưu tư…
Trần Hữu Ngư
Nhắc đến nhạc tiền chiến, người nghe vẫn không bao giờ quên nhạc phẩm Tiếc thu của nhạc sĩ (NS) Hoàng Dương, bài hát này đã “mất tích” từ lâu. Bỗng một ngày cuối thu, tình cờ tìm thấy Tiếc thu trong một CD cũ với giọng hát Lệ Thu: “Chiều tàn mây thu man mác buồn vương…”. Bài nhạc buồn và người NS ngày ấy – bây giờ thổ lộ đôi điều về Tiếc thu…
– Nhạc phẩm Tiếc thu ngày ấy và tác giả Hoàng Dương bây giờ ?
– Đó là câu chuyện về cả cuộc đời… (Im lặng) ! Ngày ấy, khoảng mùa thu năm 1945 tôi cùng với hai người bạn đi chơi thăm chùa Thị Cấm (nay thuộc xã Xuân Phương, Từ Liêm, Hà Nội) gặp một cơn mưa gió bão bùng, mịt mờ trời đất. Cả ba chúng tôi trú dưới hiên chùa… rồi cùng nhau thổn thức, hát Giọt mưa thu. Những kỷ niệm ấy đã đeo đẳng theo tôi suốt 9 năm trời, để sau cùng Tiếc thu ra đời. Còn Hoàng Dương bây giờ… (ngừng một lát…). Nói về mình thật là điều thiếu tế nhị, nhưng để trả lời anh tôi cũng mạnh dạn bộc bạch đôi điều, là từ sau những ca khúc thuở ấy, tôi ngày càng đi sâu và cảm thấy âm nhạc thật mênh mông vô tận.
Hoàng Dương
Nguyễn Đình Toàn
Nhạc sĩ của chúng ta có rất nhiều họ Hoàng: Hoàng Dương, Hoàng Giác, Hoàng Trọng, Hoàng Nguyên….
Ba người trước gần như xuất hiện cùng một lượt, riêng Hoàng Nguyên muộn hơn một chút, nhưng cũng vẫn trong thập niên 45-55, thời kỳ rực rỡ của nền tân nhạc Việt Nam.
Nhớ lại, trong một chương trình Đố Vui Để Học ở Sài Gòn trước 75, thầy Cao Thanh Tùng có hỏi các thí sinh một câu liên quan đến nhân vật lịch sử Cao Thắng, sau khi nghe trả lời, ông đã nói thêm: “Họ Cao vốn nhiều người có tài”.
Như thế bên cạnh họ Cao chúng ta có thể kể thêm họ Hoàng nữa.
Phỏng vấn tác giả ‘Hoài Cảm’: ‘Âm giai ngũ cung là một kho tàng’
Ngọc Lan
Ngày 10 tháng 7 sắp tới, Hội Văn Học Nghệ Thuật Việt-Mỹ (VAALA) sẽ thực hiện chương trình nhạc Cung Tiến với chủ đề “Vết Chim Bay.” Nhân dịp này, Người Việt nói chuyện với người nhạc sĩ tài hoa, cũng là một nhà kinh tế, về nhiều vấn đề; về những bản nhạc xưa, và cả câu hỏi: có hay không, một mối liên hệ giữa âm nhạc và… luật cung cầu. Bài phỏng vấn do phóng viên Ngọc Lan thực hiện.
Người Việt (NV): Nhắc đến nhạc sĩ Cung Tiến, không thể không nhắc đến “Hoài Cảm.” Thật khó để hình dung ra ở tuổi 14, 15 lại có một nỗi khắc khoải như vậy, về nỗi nhớ, về cố nhân. Nhạc sĩ có thể chia sẻ một chút gì về tác phẩm này?
Nhạc sĩ Cung Tiến: “Hoài Cảm” không phải là tác phẩm quan trọng lắm, bởi vì ở cái tuổi 14, 15 thì đâu có nghĩ sẽ viết một tác phẩm quan trọng đâu.
Anh Ngọc: Một đời để hát
Trường Kỳ
Với số tuổi gần 80, người ta có thể coi ông như người nam ca sĩ cuối cùng trong thành phần những ca sĩ đầu tiên của nền tân nhạc Việt Nam còn xuất hiện trên sân khấu những ngày gần đây. Có người còn gọi đùa ông là “The Last Samurai”, người hiệp sĩ cuối cùng trong số những hiệp sĩ tiền phong của trên nửa thế kỷ tân nhạc mà vũ khí là giọng hát từng chinh phục cảm tình của khán thính giả Việt Nam trong hai thập niên 50 và 60.
Gặp gỡ ca sĩ Anh Khoa đến từ Hungary
Thanh Phong
28/2/2009
Ca sĩ Anh Khoa bước chân vào làng âm nhạc Việt Nam bằng đôi hia bảy dặm.. Nỗi buồn lớn nhất của Anh Khoa là không có môi trường để hát.. Niềm vui nhất của Anh Khoa là được đến Hoa Kỳ trình diễn, gặp lại đồng nghiệp và khán, thính giả thân thương cũng như được ăn những món ăn Việt Nam thuần túy mà ở Hungary không bao giờ có.
LITTLE SAIGON (California) – Từ Hungary, một quốc gia Đông Âu xa xôi, ca sĩ Anh Khoa vừa đến Nam California theo lời mời của Trung tâm Asia, để trình diễn trong Đại nhạc hội trực tiếp thu hình với chủ đề ASIA DVD 61, Nhật Trường Trần Thiện Thanh 2 tổ chức vào cuối tuần này. Tuy rất bận rộn, ca sĩ Anh Khoa cũng dành cho nhật báo Viễn Đông một cuộc gặp gỡ để chúng tôi có dịp nghe anh tâm sự, và tìm hiểu đôi điều về cuộc sống của một ca sĩ tên tuổi rất được mến mộ như anh, nhưng chẳng may sống ở một đất nước không có điều kiện để thi thố tài năng. Buổi gặp gỡ giữa chúng tôi với ca sĩ Anh Khoa tại Studio của Nhiếp ảnh gia Thái Đắc Nhã, và sau đây là nội dung trao đổi giữa phóng viên Viễn Đông và ca sĩ Anh Khoa.
Nhớ Về Sĩ Phú
T.H.T
Trước tháng 4/75 tôi không quen biết và gặp anh bao giờ. Chỉ trông thấy anh trên TV và nghe giọng anh hát qua radio. Một ngày trong tháng 8 hay tháng 9/75, anh từ San José bay xuống San Diego và ở lại chung với chúng tôi 3, 4 tháng trời. Lý do: anh chán ông sponsor cựu sĩ quan Không Quân Mỹ và cơm Mỹ.
Căn nhà ở đường Redding road, San Diego lúc ấy có 7 sinh viên du học đang ở, cộng thêm 2 anh em tôi vừa từ trại tỵ nạn Pendleton ra và anh nữa là 10 người. Tôi và anh đã phải trải sleeping bag ngủ dưới sàn nhà ngoài phòng khách mấy tháng trời cho đến ngày anh rời San Diego lên Los Angeles. Sau đó anh có trở lại San Diego vài lần để trình diễn trong các buổi đại nhạc hội do Khánh Ly và tôi tổ chức. Nhưng gần 20 năm qua, tôi chỉ gặp lại anh có một lần và lần này thì nghe tin anh đã yên nghỉ vĩnh viễn.
Tuổi Già Của Tôi
Duy Trác
Năm 1992 gia đình tôi tới Mỹ, một quốc gia tự do và nhân đạo, với 13 nhân khẩu. Không ngờ, vốn chỉ là một ca sĩ tài tử và đã bị chính quyền Cộng Sản giam cầm và cấm hát suốt 17 năm, tôi vẫn được một trung tâm ca nhạc tiếng tăm mời sang Paris tổ chức một buổi hội ngộ với thính giả và thu những băng nhạc nghệ thuật.
Các thính giả đã vào cả hậu trường chào mừng tôi, buồn vui, mừng tủi. Tôi chỉ còn nhớ, và nhớ mãi, một câu chào, như mâu thuẫn và thật lòng: “Bác (hay chú) chẳng thay đổi gì cả, chỉ già đi nhiều thôi.”
Vài Kỷ Niệm Với Duy Trác
Phạm Anh Dũng
Duy Trác thuộc vào thế hệ đàn anh của tôi, độ hơn một thập niên. Ngày xưa và mãi đến lúc gần đây, mỗi lần nghĩ đến Duy Trác, tôi có những cảm nghĩ lẫn lộn về anh, vừa gần gũi và vừa xa vắng.
Giọng hát Duy Trác, tiếng hát tuyệt vời, bất diệt qua mấy thế hệ, đã đi vào lòng người từ bao nhiêu lâu, qua hàng trăm bản nhạc tình ca Việt Nam tuyệt diệu. Có thể nói trong lịch sử âm nhạc Việt Nam, ít ra theo ý riêng tôi, anh là người hát tình ca nhiều nhất và hay nhất.
Trên Đường Cái Quan
Bài trả lời của Phạm Duy cho Trần Văn Khê đăng trên báo Bách Khoa
{showalbum 31}
Viết bài này, tôi chỉ có mục đích: viết cho những người bạn trẻ ít tuổi hơn tôi, đang học nhạc, thích sáng tác, đã theo dõi bài Con Đường Cái Quan và muốn hiểu biết thêm về nó nhất là về đường nhạc thuật. Ngoài ra tôi cũng muốn tạ ơn những bạn xa gần, từ anh Đào Sĩ Chu ở ngay Saigòn (báo Tân Phong) cho tới anh Trần Văn Khê ở mãi tận khơi chừng (1) (báo Bách Khoa) đã có lòng thương mến để tâm đến bài ca nhỏ mọn của tôi và viết bài phê bình nhận xét kỹ lưỡng. Cũng bởi vì hai anh bạn hơn tuổi tôi đã rất chú trọng đến phần nhạc thuật cho nên tôi xin phép được viết ra đây quan điểm của tôi, mục đích vẫn không ngoài sự mong mỏi được đóng góp vào việc mở rộng nhạc thức của những thanh niên hiếu nhạc vậỵ Riêng về phần nội dung của Con Đường Cái Quan, sự nhận xét của hai anh Đào Sĩ Chu và Trần Văn Khê (cũng như của một số anh em khác) đã làm cho tôi rất sung sướng. Qua ma lực yếu ớt của âm điệu và lời ca, các anh đã hiểu rõ ý của tác giả, công nhận nó và ban cho những lời khen ngợị Không nhũn nhặn một cách giả dối cũng như không hợm hĩnh một cách lố bịch, tôi xin nhận phần thưởng quí báu đó: sự cảm thông sâu sắc của bạn đồng điệụ Nhưng còn về phần hình thức…
Nhân Xem Trường Ca “Con Đường Cái Quan” của Phạm Duy
Trần Văn Khê
Khi tôi nhận được bản in của trường ca “Con Đường Cái Quan” tôi đọc một mạch và hát đi hát lại những bài, mà tôi đã được nghe Phạm Duy hát trường ca này còn trong “thời kỳ thai nghén”.Tôi nhớ lại, vào lúc đầu năm 1955, thuở Phạm Duy sang học nhạc tại Ba Lê, mỗi chiều thứ ba, Phạm Duy đã đến tìm tôi để cùng đi dự thính buổi diễn thuyết của Giáo sư Chailley (Sai-ê) về môn nghiên cứu nhạc. Thường, thì Phạm Duy đến sớm, và nói chuyện âm nhạc với tôị Phạm Duy hát những điệu dân ca mà anh đã nghe hoặc đã ghi từ lâu, hay những bài nhạc mà anh định sáng tác. Câu chuyện rất lý thú, nên tôi thường để máy ghi âm giữ lại mấy điệu mà Phạm Duy hát cho tôi nghẹ Đến nay tôi vẫn giữ cuốn “băng” ấỵ Vặn lại nghe tôi rất sung sướng mà thấy rằng người lữ khách trong trường ca, từ năm 1955 “đi từ ải Nam Quan” mới gặp cô lái đò miền Trung Du, mà ngày nay đã tới mũi Cà Mau; tôi sung sướng khi thấy bạn thực hiện một ý định, khi biết rằng nhạc phẩm vừa ra đời có một giá trị về văn nghệ.
Tranh của Trịnh Công Sơn
Những bức tranh của Trịnh Công Sơn lần đầu tiên được công bố này thuộc các bộ sưu tập của họa sĩ Đinh Cường, ông Bạch Thái Quốc và gia đình nhạc sĩ Trịnh Công Sơn.
Lâu nay công chúng yêu mến Trịnh Công Sơn đã biết đến anh với tư cách một “họa sĩ thực thụ” (chữ dùng của họa sĩ Nguyễn Trung) bởi Trịnh Công Sơn đã có tác phẩm trưng bày cùng với nhiều họa sĩ chuyên nghiệp như Đinh Cường, Đỗ Quang Em, Trịnh Cung, Bửu Chỉ…
Anh còn vẽ nhiều bìa tập nhạc của chính mình và nhiều ký họa anh vẽ những người mình quen thân, gần gũi từng in trên các báo, tạp chí. Tuy nhiên, có cả một “kho tàng” tranh Trịnh Công Sơn ở rải rác nhiều nơi, trong nhiều sưu tập của bạn hữu anh mà nhiều người chưa được thưởng ngoạn.
Với Lê Uyên Phương
Sông Thao
Cả tuổi thanh xuân tôi mê đọc sách và có cái thú sưu tầm sách. Cho tới năm 1975, tủ sách của tôi đã gần hai ngàn cuốn. Đầu năm 1995, tôi trở về thăm nhà, tủ sách của tôi đã tiêu tan hết. May mắn chỉ còn một cuốn. Một tập nhạc. Nó còn sống sót được có lẽ chỉ vì lũ cháu con bà chị tôi còn thích tửng tưng gảy đàn. Tôi nhìn tập nhạc mà rưng rưng trong lòng. Chẳng phải vì nó tang thương quá lắm. Nhàu nát, quăn queo, nhiều trang đã được bện lại bằng những miếng băng keo nhuốm bụi. Nhưng vì nó là một kỷ niệm thiết thân của Lê Uyên Phương tặng tôi. Tập nhạc Yêu Nhau Khi Còn Thơ do nhà Quảng Hóa xuất bản năm 1970 được Lê Uyên Phương đề tặng như sau: Bản riêng tặng anh Song Thao, người đã cho tôi được thấy sự cảm thông tuyệt vời của một tâm hồn nghệ sĩ.
Sự cảm thông mà Lê Uyên Phương nhắc tới là một bài báo tôi viết về anh, bài Một Ngày Với Lê Uyên Phương, đăng trên tạp chí Thời Nay. Không hiểu sao anh rất thích bài báo này. Có lẽ vì tôi đã thực sự sống với anh một ngày tại căn nhà nhỏ bé nhưng vô cùng thân thiết và ấm cúng của anh tại Đà Lạt. Nơi đây anh đã trút hết tâm sự với tôi, những nghĩ suy, hoài vọng, khắc khoải, dự tính và ngay cả cuộc sống, bệnh tật. Cũng có lẽ vì tôi đã hứng thú viết ngay trong khung cảnh Đà Lạt. Của anh và của tôi. Anh ở với Đà Lạt, tôi đang níu Đà Lạt.
Hè 1995, tình cờ tôi gặp lại anh tại phi trường Dorval, Montréal. Tôi ra đón người thân từ Cali về, anh và Lê Uyên theo đoàn nghệ sĩ qua thu hình cho Asia. Đụng mặt nhau, chúng tôi ngớ ra nhìn sững nhau. Anh bật ra tên tôi. Chúng tôi mừng rỡ siết chặt tay nhau. Hơn hai chục năm không thấy nhau chứ ít ỏi gì. Chúng tôi vội vàng tách đám đông ra nói chuyện. Anh hỏi nhỏ khi chúng tôi chỉ một mình với nhau.
” Bà xã đi với anh có phải là người con gái ở Đà Lạt anh viết trong bài báo về mình không vậy?”
Tôi cười gật đầu. Anh thêm.
” Chuyện đẹp nhỉ! ”
Tôi cười gượng. Lòng ngượng ngập khôn tả. Thực ra tôi đâu còn nhớ đã viết những gì trong bài báo đó đâu. Nhưng anh, anh vẫn nhớ. Chắc là nhớ rất kỹ. Tôi thì chẳng dám hỏi. Mặt mũi nào mà hỏi.
Tôi khoe với anh mới vừa may mắn tìm lại được tập nhạc anh tặng năm xưa và ngỏ ý muốn tặng lại anh. Anh từ chối. Của anh thì anh cứ giữ, cho lại mình cái photocopy lời đề tặng là được rồi. Tôi gửi cho anh tờ photocopy sau đó. Và chúng tôi nối lại liên lạc. Bằng điện thoại.
Tôi gặp Lê Uyên Phương lần đầu trên chuyến máy bay Air Vietnam từ Saigon lên Đà Lạt vào cuối thập niên 1960. Nhìn thấy anh ngồi một mình trên chiếc ghế trong góc cuối máy bay, tôi biết ngay là anh. Mái tóc đó, bộ râu đó, cặp mắt đó, sao mà lầm được. Tôi bước xuống tự giới thiệu, làm quen và ngỏ ý muốn phỏng vấn anh. Tôi đường đột.
” Anh đi một mình thôi sao? ”
Gật đầu.
” Lê Uyên đâu? ”
” Ở lại Saigon. Bận hát. ”
” Một mình? ”
” Ừ, một mình! ”
” Hát nhạc của anh? ”
” Không, cô ấy hát nhạc khác. ”
Lặng im. Tôi thấy xót xa.
” Tôi nghĩ Lê Uyên chỉ nên hát nhạc của anh, với anh. ”
” Tôi cũng nghĩ vậy. ”
” Vậy tại sao anh để như vậy? ”
” Kiếm sống ấy mà! ”
Tôi đọc trên mặt anh sự chịu đựng. Cái khó bó cái khôn. Văn nghệ ít khi an bình sóng đôi với cái quay quắt của cuộc sống. Nó phải lùi một bước, chịu thua. Nhưng trong tôi, Lê Uyên và Phương vẫn cứ là một hình ảnh văn nghệ, thuần túy văn nghệ. Hát cho đời, cho người. Vui vậy thôi.
Nhạc của Lê Uyên Phương chỉ dành cho Lê Uyên và Phương. Ít ra tôi vẫn nghĩ như vậy. Người khác hát nhạc của Phương, nghe không đã, không phê. Thiếu cái man dã, thiếu cái nức nở, thiếu cái đam mê, thiếu cái ê chề. Chỉ có Lê Uyên và Phương mới đủ nồng nàn, đủ thiết tha, đủ tận hiến cho nhạc của anh. Mỗi lần hát, họ như một lần sáng tác lại. Mỗi lần nghe, người nghe như bắt được cái đam mê mới. Mặc sức mà thả hồn, mặc sức mà buông lỏng con tim.
Nghe Lê Uyên và Phương hát, dễ thấy sự khổ công của họ. Buổi sáng tinh mơ, mặt trời chưa thức giấc, nơi căn gác rộng trên căn nhà của gia đình Lê Uyên trong Chợ Lớn, tôi đã từng phen thấy hai người mồ hôi mồ kê nhễ nhại luyện giọng. Họ vươn cổ lên, hét ra những tiếng u u dài và cao. Cao đến nứt cuống họng. Cần cổ kéo đày gân, mặt đỏ gay, ngực như trút ra từng vũng hơi sức. Cái giá để giữ vững chỗ đứng trong lòng mọi người.
Trong một lần điện đàm với anh, tôi đã đốc thúc anh thu CD và vidéo để giữ lại giọng hát của hai người. Tôi đã xót xa khi thấy giọng của Phương đã yếu đi, giãn ra so với thời trẻ. Anh hứng khởi nói về những dự tính của anh. Phải làm trước khi quá trễ. Hè 1996, tôi có dịp qua Cali chơi, điện thoại cho anh. Số điện thoại tôi mang theo lại là số của Lê Uyên. Tôi xưng tên. Giọng Lê Uyên reo lên.
” Anh đang ở đâu vậy? ”
” Ở Santa Ana đây. ”
” Anh Phương ở dưới Long Beach. Để em cho anh số điện thoại của Phương. Anh rủ anh Phương rồi tụi mình rong chơi một bữa cho vui nghe! ”
Đọc số điện thoại xong, Lê Uyên dặn.
” Nếu anh thấy anh Phương để answering machine thì anh cứ nói vào máy. Nghe giọng anh, anh Phương sẽ bắt liền. Anh ấy ở nhà nhưng bận làm việc, để máy, nghe giọng quen mới nhấc phôn lên nói chuyện. Hồi này anh ấy bận lắm. ”
Tôi phân vân trước mười con số trên điện thoại. Nhấn ngón tay bấm thì dễ nhưng bấm rồi thì chắc Phương sẽ mất một ngày làm việc quí báu của anh. Chẳng nên. Để anh làm việc.
Ít lâu sau, CD Khi Loài Thú Xa Nhau ra đời kèm theo những hứa hẹn sẽ phát hành tiếp những CD khác. Nhưng chẳng biết những khó khăn nào chồng chất mà những hứa hẹn của anh vẫn chỉ là những hứa hẹn. Cho tới khi quá trễ. Chẳng thể nào trễ hơn được.
Những ngày Saigon còn chết mê chết mệt với nhạc Lê Uyên Phương, có những đêm tôi đã cùng Lê Uyên và Phương chạy quanh các phòng trà. Một cây đàn, hai khối đam mê, tôi đã nhìn thấy họ giữ nhịp thở người nghe như thế nào. Khung cảnh phòng trà vốn xô bồ đã thốt nhiên gọn ghẽ khi họ bước lên bục trình diễn. Hàng trăm hơi thở đã treo lên khi trên sân khấu Lê Uyên và Phương lặng yên chiêm nghiệm. Họ như hai tín đồ đang ngẩng lên trời cao dọn mình cho những lời kinh. Kinh tình yêu. Rồi đam mê cuộn lên với những ngón tay của Phương hừng hực đập vào đàn.
Vậy mà những ngón tay tài hoa đó đã buông xuôi.
Song Thao
Gió Văn,Gardland, Texas, số 3, tháng 8/2000
Nguồn: http://www.songthao.com
Ý Lan: “Tôi chưa bao giờ chối bỏ quê hương Việt Nam”
Sự thật mãi mãi là sự thật, tôi là người hải ngoại bởi vì tôi sống ở nước ngoài nhưng không ai có thể chối bỏ quê hương của mình. Tôi cũng không hề chối bỏ rằng mình là người Việt Nam, mà tôi luôn tự hào về điều đó! Thời gian sẽ cho mình những câu trả lời đẹp nhất, đích thực nhất ” – nữ danh ca hải ngoại Ý Lan chia sẻ trong chuyến về nước lần này.
Tôi viết Thu, hát cho người
Vũ Đức Sao Biển
4.2.2011
Thuở ấy, tôi hai mươi tuổi. Tháng 9, mùa thu, tôi trở về quê nhà Quảng Nam, cầm cây đàn guitar lên đồi sim xưa. Người bạn nghèo thời trung học của tôi không còn nữa, chỉ còn đây khu đền tháp với những nàng Apsara lặng lẽ nhảy múa ngàn năm.
Tác giả Vũ Đức Sao Biển năm 1970, tại Bạc Liêu
Cảm nhận âm nhạc – Về điệu Boléro
Nguyễn Hoàng
24.1.2011
Điệu Bolero, theo wiki, xuất xứ từ Tây Ban Nha và Cuba với nhịp thức phổ biến ¾. Sang Việt Nam, bolero được viết chủ yếu theo nhịp 4/4. Đối với các “nghệ sĩ nghiệp dư”, điệu bolero hay rhumba có thể chuyển đổi cho nhau nên nếu không chú ý, nhiều bài rhumba được hát và đệm đàn theo bolero mà không ảnh hưởng mấy.
Bài bolero Việt đầu tiên là gì, xuất hiện từ năm nào chắc khó có ai biết. Có thể là “Duyên quê” của Nhạc Sĩ Hoàng Thi Thơ chăng? Ông là nhạc sĩ viết khá nhiều bài đậm chất dân dã từ những năm 1950.
Vào đầu thập niên 60 ở miền nam, xuất hiện nhiều bài bolero hơn. “Tàu đêm năm cũ”, “Bóng nhỏ đường chiều” của Trúc Phương có lẽ cũng là những bài đầu tiên như vậy.
Cảm nhận âm nhạc – Những bài hát điệu tango
Nguyễn Hoàng
24.1.2011
Tango, một điệu nhạc của Argentina xuất hiện khá sớm ở Việt Nam. Tango thường được viết chủ yếu theo nhịp 2/4, thỉnh thoảng cũng có viết theo nhịp 4/4. Một trong những ca khúc đầu tiên được viết theo nhịp điệu này là “Đêm đông” (1939) của Nguyễn Văn Thương, ông viết lúc 20 tuổi vào một dịp tết xa nhà ở Hà Nội. Người hát “Đêm đông” với điệu tango lúc đầu là ca sĩ Bạch Yến, sau này được đổi sang điệu Slow được nhiều người hát như là Lệ Thu, Mai Hương, Lê Dung. Trong băng nhạc Sơn Ca 9 với giọng ca Lệ Thu, bài này là một tuyệt phẩm.
Cảm nhận âm nhạc – Về các bản nhạc valse
Nguyễn Hoàng
24.1.2011
Dường như điệu valse không dùng để viết nên những bản nhạc “sến“. Đối với nền tân nhạc Việt Nam, những bản valse quen thuộc đầu tiên là của Văn Cao như “Thu cô liêu“, “Cung đàn xưa“, “Làng tôi”,…
Một bài valse được viết trong thời kháng chiến khá hay là “Nụ cười sơn cước” của Tô Hải.
Những bản valse có nhịp điệu ¾ vui tươi, rộn ràng. Cũng với nhịp ¾ nhưng đối với bài buồn, chậm, nhẹ nhàng thì được chơi theo điệu Boston.
Nếu tác phẩm đầu tay của Cung Tiến là “Thu vàng” được viết theo điệu valse vào năm ông mới 13 tuổi thì “Hoài cảm” là tác phẩm sau đó (lúc 15 tuổi) là một bài viết theo điệu Boston.
Đêm nghe nhạc Trịnh
Nguyễn Hoàng
24.1.2011
Khá lâu mình không có dịp đi xem trực tiếp các buổi trình diễn văn nghệ trên sân khấu. Nhân có chương trình ca nhạc vào dịp Festival Huế 2010 với chủ đề “Lời thiên thu gọi“, tuyển chọn một số tác phẩm của Trịnh Công Sơn, mình cùng với các bạn bè thân thiết mua vé vào Đại Nội để thưởng thức.
Sân khấu là một gò đất, trên đó có cây đa cổ thụ, nằm trong một khu vực có tên là vườn Cơ Hạ, gần bờ tường của Đại Nội phía góc đường Đoàn Thị Điểm và Đặng Thái Thân. Không rõ người ta muốn để hoang sơ, tự nhiên hay chưa kịp dọn dẹp nên dù buổi tối vẫn thấy lộ những mô đất gập ghềnh, những cành cây và lá khô rơi vãi lung tung; những lối lên gò là những bậc cấp lởm khởm, chập chùng,…
Đoàn Chuẩn – đã mười năm xa
Nguyễn Thuỵ Kha
22.1.2011
Hoặc cùng lắm, cũng chỉ là ý nghĩ có lẽ ông đang du ngoạn tại Canada cùng các con trai Đoàn Chính, Đoàn Châu. Ông sẽ về Hà Nội sớm thôi, về và lại một bình minh nào đó, đến gõ cửa căn gác 60 Hàng Bông nhà tôi, rủ ra cà phê Nhân hàn huyên. Vậy mà đã mười năm xa.
Vẫn còn nguyên cái kỷ niệm ban đầu của mùa xuân cách đây 25 năm trước. Xuân ấy, sau khi đến chúc Tết Văn Cao, ông nói: “Sau đây mình đến chơi với Đoàn Chuẩn nhé. Ông bạn già này cũng là một cây rượu đấy”. Khi Văn Cao và tôi đến căn nhà số 9 Cao Bá Quát thì đã thấy Đoàn Chuẩn và ca sĩ tài tử Ngọc Bảo. Lúc ấy, tôi mới biết Đoàn Chuẩn quê ở đảo Cát Hải – Hải Phòng. Lại thêm một người đồng hương, một người anh, một người bạn vong niên chân thành. Chàng công tử con nhà nước mắm Vạn Vân đã từ đất Cảng lên Kinh Kỳ cùng cây guitar Hawaii réo rắt vào đầu thanh xuân. Và từ đó, Hà Nội có Đoàn Chuẩn. Câu chuyện cứ thế rôm rả trong mùa xuân cuối cùng của thời bao cấp. Giản dị và lãng mạn. Ngọc Bảo cao hứng hát “Thiên thai“: “Chốn đây hoa xuân chưa gặp bướm trần gian / Có một mùa đào ròng ngày tháng chưa tàn phai một lần“. Đoàn Chuẩn lắng nghe cùng Văn Cao rồi cười hiền lành: “Chịu thôi. Ông Văn này tài quá”. Nói rồi, Đoàn Chuẩn ngồi vào ghế trước cây guitar Hawaii thân thuộc. Thế là những luyến vuốt, những nhấn nhá luồn theo giọng hát Ngọc Bảo tài tử và đào hoa.
Duy Cường “phù thủy” hòa âm
Khôi Nguyên
1/2011
Là một người yêu nhạc cổ điển phương tây và cũng rất yêu nhạc Việt Nam nên trước đây lúc nào tôi cũng mong muốn có một ban nhạc chơi nhạc Việt Nam theo phong cách cổ điển. Hồi trước năm 1975, lúc đó tôi còn học tiểu học nhưng vẫn còn nhớ có ban Tiếng Tơ Đồng của nhạc sĩ Hoàng Trọng là ban nhạc chơi theo phong cách này.
Nhạc “sến” tràn ra Bắc
Yến Anh
1/2011
Đâu đâu trên đất Bắc, người ta cũng bắt gặp những giọng ca nhạc “sến” Tuấn Vũ, Giao Linh, Kim Anh, Thanh Tuyền, Hương Lan, Phi Nhung, Mạnh Quỳnh…
Khi Nhà hát Lớn Hà Nội, nơi được coi rất kén chọn nghệ sĩ, thánh đường của dòng nhạc sang, mở cửa đón ca sĩ Tuấn Vũ, rất đông khán giả Hà Nội đã đến để cổ vũ cho giọng ca thuộc dòng nhạc “sến” nổi danh một thời này. Đã lâu, dân “phe vé” trước cửa nhà hát mới có dịp làm ăn nhộn nhịp như vậy. Vé được “phe vé” đẩy giá lên đến 4 triệu đồng/cặp mà vẫn có người “khát” vé. Khán phòng live show Tuấn Vũ 10 năm ca hát hôm ấy không còn một chỗ trống.
Trần Gian Đã Không Hờ Hững Với Anh
Chân xưa xin lạy đường dài ( TCS )
1.
Dẫu rằng Trịnh Công Sơn đã về cõi thiên thu và trả lại trần gian cái kiếp người hữu hạn để Níu tay nghìn trùng trong vô hạn.Nhưng với tôi, anh vẫn hiện diện mãi mãi nơi trần thế này với cây đàn Guitar , với nhiều tình khúc bất hủ.
Tôi vẫn thấy anh, bằng hồi niệm thời nào ở Huế tuyệt ngày tận đêm lang thang với bằng hữu.Cũng có khi một mình với: Chiều một mình qua phố, âm thầm nhớ nhớ tên em.Có khi nắng khuya chưa lên mà một lòai hoa chợt tím… Cái chợt tím của Huế dễ thương đến lạ lùng mà mỗi khi vắng xa , không ai tránh khỏi niềm đau đáu nhớ về.
Vẫn thấy anh, bằng nỗi nhớ năm nào ở khung trời Đà Lạt với người con gái tóc-dài-áo-trắng hát tình ca giữa sương khói mênh mang có bạn bè quây quần ấm áp tình người.
Vẫn thấy anh nơi phố biển Qui Nhơn đi về với Biển Nhớ. Biển Nhớ khôn nguôi trước cõi người , cõi đời và trong thế giới nội tâm vốn cô đơn hằng cữu…
Văn Cao, Mùa Xuân Cuối Cùng
Phạm Đình Trọng
2.12.2010
1. NỖI KHẮC KHOẢI VĂN CAO
Một buổi sáng mùa đông, tôi đang bon bon trên con đường một chiều Tràng Thi, Hà Nội thì bỗng thấy Đinh Anh Dũng và Quốc Thành, hai nhà quay phim có tiếng của hãng phim Giải Phóng cùng ở thành phố phương Nam với tôi, đang lom khom bên chiếc camera đặt trên hè đường gần Thư viện Quốc gia. Ở thành phố phương Nam, tôi và Dũng vẫn thường ngồi với nhau nói nhiều chuyện về điện ảnh, bây giờ lại gặp Dũng đang làm phim ở Hà Nội, dù đang có việc bận, tôi vẫn không thể không dừng lại với anh,
Nhạc sĩ Văn Cao và Trịnh Công Sơn
Dũng say sưa nói về bộ phim anh đang thực hiện, bộ phim ca nhạc về Văn Cao mà Dũng định lấy tên là Năm buổi sáng có trong sự thật. Bộ phim sẽ lần theo bước chân Văn Cao lãng đãng trong cõi âm nhạc vì thế là phim ca nhạc nhưng nó cũng là phim tài liệu về năm tháng cuộc đời Văn Cao. Tôi đã được đọc bài thơ Năm buổi sáng không có trong sự thật. Thơ Văn Cao là Không có trong sự thật, nhưng sao phim của Dũng lại là có trong sự thật?
Đi tìm tinh hoa từ những “di sản sống” của Nhã nhạc
Trọng Bình
4.11.2010
(TTH) Tưởng rằng thời gian sẽ khỏa lấp tất cả những dấu xưa nơi chốn cung đình và những nốt nhạc hò, xự, xàng, xê, cống… nhưng qua những ngày điền dã, cùng ăn, ở và sống với các nghệ nhân Nhã nhạc, chúng tôi hiểu rằng Nhã nhạc không hề mất đi bản sắc vốn có của nó. Chỉ có điều, để gìn giữ nó đúng với nguyên bản thì không hề đơn giản.
Bất ngờ từ những nghệ nhân
Tháng 7-2009, nhóm nghiên cứu chúng tôi lên kế hoạch điền dã tiếp cận các nghệ nhân Nhã nhạc. Được nhà nghiên cứu Nguyễn Hữu Thông giới thiệu nghệ nhân Phạm Bá Diện ở xã Phong Bình (huyện Phong Điền) vừa phục dựng thành công vở múa cổ “Thái bình thiên hạ”, cũng là người đang nắm giữ những bài bản và bí quyết trình diễn Nhã nhạc, chúng tôi quyết định về thẳng Phong Bình để tìm gặp oong. Đường vắng, nhà dân thưa thớt, băng qua những rú cát ở đầu làng chúng tôi vào nhà người dân sống bên đường hỏi nhà ông Diện. “Ông Diện hay đi đánh nhạc cổ phải không), ông nớ ở làng ni ai cũng biết hết, chú đi thẳng hết đường ni khi mô thấy cổng chào thì rẽ vô đó, nhà ông Diện ở đầu tiên”, người đàn ông khoảng 60 tuổi vừa nói vừa hướng dẫn đường cho chúng tôi.
Giải Dương Cầm Chopin lần thứ 16
Năm nay là một năm đặc biệt ở Ba Lan -quê hương Chopin- bởi có hai biến cố lớn: vào tháng Ba người ta tổ chức kỷ niệm 200 năm ngày sinh của Chopin, và đầu tháng 10 này là giải Chopin được tổ chức cứ mỗi năm năm – Chopin mất ngày 17 tháng 10. Và lần tranh giải lần thứ 16 rơi vào dịp kỷ niệm 161 năm ngày giỗ của người nhạc sĩ được mệnh danh là Thi Sĩ Của Đàn Dương Cầm này.
Đêm nghe bài Không Còn Mùa Thu
Nguyễn Sĩ Hạnh
Mùa thu, mùa thu gì đây? có bạn sẽ thắc mắc, vì bây giờ ở nam bán cầu là mùa xuân mà. Xin được cắt nghĩa là nói chuyện mùa thu vì bây giờ là mùa thu ở Bắc Mỹ, ở Ngũ Đại Hồ, ở Toronto …
Mới đây trong yahoo group của Hướng Đạo Bình Định, bạn Trần Quang Kim có gởi lên một số hình chụp về cảnh mù thu ở bên đó, coi thấy đẹp và “phê” quá cỡ. Nhưng mùa thu bên đó dù màu sắc có sực sỡ mà vẫn thấy lạt lẽo ra sao đó. Mùa thu gì mà êm đềm quá, “thu” quá. Nào là lá vàng, lá đỏ; nào là rừng thu im vắng, nào là suối thu nước chảy róc rách; nào là hồ thu phẳng lặng … nhưng không thấy đâu cái đau khổ của “em ra đi mùa thu, mùa thu không trở lại“, cái buồn bã của “đã mấy lần thu sang, công viên chiều qua rất vắng“, cái tuyệt vọng của “thu đi cho lá vàng rơi, lá rơi cho đám cưới về” …
Gửi người em gái
(Sưu tầm trên net)
9.10.2010
Trong 10 tình khúc nổi tiếng của Đoàn Chuẩn, thì có 9 tình khúc mùa thu. Duy nhất chỉ có Gửi người em gái là tình khúc mùa xuân. Gửi người em gái được biết vào mùa xuân Bính Thân (1956) và có lẽ đó là tình khúc cuối cùng mà Đoàn Chuẩn dành tặng cho một mối tình mê đắm nhất. Tình khúc viết xong đã được tài tử Ngọc Bảo thu thanh rồi phát trên Đài Tiếng nói Việt Nam trong thời kỳ đấu tranh thống nhất. Sau khi xuất hiện, do đã được một số nhà phê bình ” chăm sóc” khá chu đáo, nên tình khúc này chìm vào im lặng mấy chục năm ở miền Bắc. Tại sao lại viết rằng: Rồi ngày thống nhất đến rất nhanh không ai ngờ? Thế là lạc quan tếu. Tư tưởng ấy thật không ổn cho cuộc đấu tranh của chúng ta đang rất khó khăn, cam go… Có lẽ mọi người đều nghĩ rằng qua tình khúc này, Đoàn Chuẩn muốn gửi tới người tình đã biệt xa miền Bắc vào Nam, bởi vậy, nó mới có cái tên ban đầu nguyên vẹn là Gửi người em gái miền Nam. Khi Khánh Ly hát tình khúc này ở Sài Gòn thì mới đặt lại là Gửi người em gái với những ca từ không phải của Đoàn Chuẩn.
Cuộc hội ngộ âm nhạc giữa hai nhạc sĩ Trần Quang Hải và Nguyễn Lê Tuyên
Thanh Hà
06.10.2010
Kỹ thuật bồi âm của nhạc sĩ Trần Quang Hải tại Paris cộng với tiếng đàn guitare song âm được nhạc sĩ Nguyễn Lê Tuyên mang từ Úc châu đến đã mang đến khung cảnh núi rừng Tây Nguyên của Việt Nam trong khuôn khổ buổi biểu diễn mang tên « Tam giác Âm nhạc Úc Pháp Việt ». Hai ông đã phối hợp những âm giai, tiết tấu của âm nhạc Việt Nam cùng với văn phạm sáng tác của phương Tây để cho ra đời những nhạc khúc như « Giấc Mơ Tây Nguyên », « Tiếng gọi của Núi rừng »,. . .
Nhạc sĩ Trần Quang Hải và Nguyễn Lê Tuyên đã chọn Paris là địa điểm đầu tiên để giới thiệu một thể loại nhạc đương đại mà hai ông vừa phát minh từ một cuộc hội ngộ của phương pháp « đồng song thanh và đồng song âm họa ngắt– staccato harmonic duotone » từ cây đàn guitare.
Chất Thơ Trong Ca Từ Nhạc Trịnh
Thơ thường nói điều chưa nói bằng cách phủ nhận điều đã nói. Chất thơ trong ca từ nhạc Trịnh được “chế tác” bằng cách diễn đạt mang đặc trưng ấy của văn chương. Cách thể hiện này thường tạo cho lời ca của nhạc Trịnh một nét nghĩa nhoè. Ca từ của Trịnh Công Sơn vì thế có khi làm cho người nghe nhạc cảm thấy khó hiểu. Cũng vì lẽ này mà sau năm 1975, có người đã phê phán nhạc Trịnh là “vague” . Đúng là lời ca của nhạc Trịnh Công Sơn thường “mơ hồ”. Không chấp nhận tính không xác định này của ca từ là phủ nhận nét đặc trưng đã làm nên giá trị nghệ thuật độc đáo của nhạc Trịnh.
Trong giới hạn của bài viết này, với một ít dẫn chứng lấy ra từ những ca khúc quen thuộc, tôi thử làm một công việc không ít khó khăn là tìm hiểu Chất thơ trong ca từ nhạc Trịnh.
1.Tại thành phố Huế, vào đầu năm Canh Dần vừa qua, khi lên sân khấu nhận giải thưởng đặc biệt của cuộc xổ số tổ chức trong lần họp mặt đầu xuân của cựu giáo chức Đồng Khánh, Cô Tôn Nữ Lý đã ứng khẩu trình bày ca khúc Quỳnh hương của Trịnh Công Sơn. Nói ứng khẩu vì tôi nghĩ rằng trước đó Cô Lý không chuẩn bị để “trình diễn” tiết mục văn nghệ này, nên bây giờ Cô hát mà như đọc lời ca và nhớ câu nào thì Cô đọc câu ấy. Vậy mà phần giúp vui của Cô Lý đã đem lại cho bạn đồng nghiệp nhiều hứng thú, vì Cô đã đưa vào ca từ của nhạc Trịnh nét trào lộng, hóm hỉnh thường có của mình.
Ngắn về bốn nhạc sĩ tôi thích
Sơn Phước
28.9.2010
Viết nhanh về bốn nhạc sĩ mà tôi thích. Tất nhiên là còn nhiều người khác nữa. Nhưng đây chính là bốn cái tên hiện lên đầu tiên trong đầu tôi. Trong số đó, tôi thích nhất là những ca khúc của người cuối cùng.
Trịnh Công Sơn.
Hơn sáu mươi năm cuộc đời nhạc sĩ Trịnh Công Sơn để lại cho chúng ta hàng trăm bài hát, đủ nội dung và thể loại, bài nào cũng hay bài nào cũng đẹp. Nhưng tôi chỉ thích nghe nhạc tình Trịnh Công Sơn. Nhiều người nghe nhạc Trịnh rồi cho rằng nhạc của ông triết lý và khó hiểu. Trái lại, tôi không thấy như vậy. Nhạc của Trịnh Công Sơn không phải để hiểu bằng đầu, mà là để cảm bằng tim. Tình yêu trong âm nhạc của Trịnh Công Sơn tuy buồn nhưng không uỷ mị, tuy sầu nhưng không thê lương mà trái lại có những bài cũng tràn đầy niềm tin vào tương lai. Bởi vì, với Trịnh Công Sơn, một cuộc tình dù có buồn có sầu đến mấy thì cũng chỉ là ‘một cuộc tình không may’.
Chút Hà Nội Của Giáo Sư Trần Quang Hải
Điệp Trần
27.09.2010
Là một người con của miền sông nước Nam Bộ lại sống xa quê hương, nhưng đối với GS.Trần Quang Hải, người con trai trưởng của GS.Trần Văn Khê đã nối tiếp cha đeo đuổi sự nghiệp bảo tồn và truyền bá âm nhạc cổ truyền của Việt Nam ra thế giới, Hà Nội vẫn có điều gì đó để ông phải nhớ.
Ông nói rằng từ bé mình chỉ biết Hà Nội qua sách vở và chỉ 8 năm trước, ông mới lần đầu tiên ông đặt chân lên mảnh đất này. Nhưng, dù chỉ đến với thủ đô qua những chuyến công tác ngắn ngày, ông vẫn kịp có nhiều trải niệm với nơi đây.
Người ta từng thấy “ông già” Trần Quang Hải vừa say sưa chìm đắm với nhạc ca trù ở cửa đình sau đó đã lại xắn tay đệm đàn muỗng cho nhóm hiphop Bigtoe thể hiện những động tác múa cuồng nhiệt ngay giữa đường phố Hà Nội. Xem ra, cái tuổi 66 của ông vẫn chưa phải là già.
Đàn Về Với Im Lặng
LTS. Cả tháng qua anh Mai Xuân Vỹ về Sài Gòn lo việc ra mắt cái CD đầu tay, Căn Nhà Nhỏ, nhưng giấy tờ chưa xong nên hoãn lại. Cũng đỡ là anh cũng đã thu xếp thì giờ thu cái CD thứ nhì. Bài Đàn Về Với Im Lặng này anh cảm hứng Chopin viết ra, Quốc Bảo đặt lời và hòa âm. Ý anh Vỹ muốn dành bài nay cho Lê Hiếu hát. Lê Hiếu gửi mail từ Mỹ về nhắn Quốc Bảo gửi các track nhạc qua bên ấy để Lê Hiếu đem vào studio thâu phần vocal. Chẳng biết lúc nào xong, cho nên các bạn nghe tạm bài demo này.
Nhạc: Mai Xuân Vỹ
Lời: Quốc Bảo
Hòa âm: Quốc Bảo
Nhạc sĩ Đoàn Chuẩn và thương hiệu nước mắm Vạn Vân
Kiến Nghĩa
18.8.2010
TP – Trong nhiều bài viết về cố nhạc sĩ Đoàn Chuẩn, đôi khi người đọc mới thấy có bài nhắc qua ông là con của chủ hãng nước mắm Vạn Vân nổi tiếng đất Kinh kỳ những thập niên đầu thế kỷ 20. Vậy nhạc sĩ tài danh họ Đoàn có duyên nợ gì với hãng nước mắm Vạn Vân… là câu chuyện mà đến nay còn ít được biết.
Từ tấm hình quảng cáo
…Trước nay, ngôi nhà số 9 phố Cao Bá Quát (Hà Nội) được biết đến là nơi ở của cố nhạc sĩ Đoàn Chuẩn, ông vua của những tình khúc mùa thu nổi tiếng. Tuy nhiên khi đến đó, tôi mới biết ngôi biệt thự này còn là nơi thờ của gia tộc họ Đoàn với thương hiệu nước mắm Vạn Vân vang bóng một thời, mà nhạc sĩ Đoàn Chuẩn là một thành viên. Trong câu chuyện không dứt về người nhạc sĩ tài hoa tôi được anh Đoàn Đức Liêm, con trai nhạc sĩ cho biết: “Thời ấy, gắn liền với những bản nhạc của cha tôi luôn in kèm quảng cáo về Hãng nước mắm Vạn Vân”.
Nỗi niềm hát bội
Nguyễn Thị Hàm Anh
Hát bội từ xưa độc quyền trên sân khấu, sau dần dần bị cải lương, kịch, phim ảnh thay thế. Hoạt động của hát bội trở nên ngày càng thu hẹp.
Về sau được xếp là di sản văn hóa nên đoàn hát bội thành phố được thành lập. Ðoàn nhận được sự tài trợ của nhà nước nên có nhiều thay đổi. Y trang, đạo cụ, phông màn đều mới mẻ. Quần áo may bằng hàng nhung, gấm, phông cảnh nước sơn sáng sủa.
Nghệ sĩ hát bội ngày nay không nuôi nổi bản thân mình. (Hình: Hàm Anh/Người Việt)
Nhạc Việt – Hết sến, nhảm đến nhát ma
10.7.2010
Thị hiếu âm nhạc của công chúng sẽ đi về đâu khi thường xuyên bị tra tấn bởi những thứ âm nhạc… không bình thường như hiện nay?
Khái niệm nhạc sang và nhạc thị trường chưa bao giờ khó phân định đẳng cấp như thời kỳ này khi mà cả nhạc thị trường (mà hạ cấp là nhạc nhảm) và nhạc nghệ thuật (cụ thể ở đây là nhạc quái của nhóm Đại – Lâm – Linh) đang gặp phải lựa chọn: loại nhạc nào cần bị tẩy chay?
Nhạc nhảm làm hỏng ngôn từ Việt
Khoảng chục năm trở lại đây, nhạc Việt Nam trở nên sôi động và có phần… nhảm nhí bởi sự xuất hiện của dòng nhạc thị trường mà đỉnh điểm của sự nhảm nhí là dòng nhạc chợ, nhạc nhảm. Những ca khúc nghe tên đã “nuốt” không nổi như “Không bao giờ bó tay”, “Trái tim đặt nhầm chỗ”, “Người ấy và con ba phải chọn”, “Kiếp vợ bé”… đua nhau ra mắt với tốc độ chóng mặt khiến một bộ phận công chúng không chịu nổi và phải quay lưng lại với nhạc Việt.
Không hiểu khả năng ngôn từ và âm nhạc của nhạc sĩ, ca sĩ để đâu đặt tên các ca khúc một
cách phi nghệ thuật như: “Chỉ vì quá tin bạn”, “Miễn cưỡng không có hạnh phúc”…
Căn Nhà Nhỏ
Nhạc và lời: Mai Xuân Vỹ
Hòa âm: Mai Xuân Vỹ
Trình bày: Mai Khôi , trích từ album Căn Nhà Nhỏ
Đời vẫn như sông chảy
Năm 1799, Napoléon làm đảo chánh và tự phong cho mình chức Đệ Nhất Tổng Tài. Năm năm sau đó, cùng với những chiến thắng quân sự trên toàn cõi châu Âu, Napoléon lên ngôi Hoàng Đế.
Trong khoảng thời gian 5 năm ngắn ngủi ấy đã xảy ra những biến cố lịch sử trọng đại: Napoléon đưa quân đánh Phổ, Tilsitt, Austerlitz, Jena, Wagram. Cả đạo quân hùng mạnh của nước Phổ và đồng minh đều thảm bại trong trận Jena. Quân Nga thảm bại trong trận Austerlitz. Trận Wagram đánh dấu thời điểm mà quân đội của đế quốc Áo-Hung sẽ tiêu vong, Áo-Hung sẽ không là một cường quốc quân sự ở Âu Châu nữa.
Ngày Lên Dịu Dàng Nắng
Sáng hôm nay trời Melbourne rất lạnh. Đã 9 giờ mà nhiệt độ vẫn lơ lửng ở 4 độ bách phân. Trời nắng đầy. Một ngày nắng rất hào phóng cho một thành phố mùa đông. Nắng rơi tràn trên khắp các nẻo đường tôi đi.
Và với cái nắng đẹp ấy, lòng tôi nghĩ đến một khúc nhạc.
Ngày Lên Dịu Dàng Nắng
Nhạc sĩ Nguyễn Hiền, một dung hợp điển hình giữa tài năng và nhân cách
Du Tử Lê
14.06.2010
Nhạc sĩ Nguyễn Hiền – Montréal, 2004
Trong chừng mực nào đó, dường như đám đông, dân tộc nào, cũng dành cho giới văn nghệ sĩ một cái “lề”, một đường biên rộng, đủ cho họ sống một đời sống tương đối phóng khoáng hơn người bình thường.
Tại sao?
Có thể từ lòng yêu mến tác phẩm hay, tài năng một văn nghệ sĩ mà đám đông đã mặc nhiên có cái nhìn bao dung, rộng lượng với các văn nghệ sĩ.
Cũng vẫn thuộc về đám đông, có người lý trí hơn, cho rằng, để giới văn nghệ sĩ có thể cung ứng những sản phẩm tinh thần giá trị, hay để họ phát huy được, rực rỡ hơn tài năng trời cho họ, xã hội nên dành cho họ một vài biệt lệ, miễn không quá đáng…
Thạch Thảo
L’ Adieu – Apollinaire
J’ai cueilli ce brin de bruyère
L’automne est morte souviens-t’en
Nous ne nous verrons plus sur terre
Odeur du temps brin de bruyère
Et souviens-toi que je t’attends
Bùi Giáng dịch:
Ta đã hái nhành lá cây thạch thảo
Em nhớ cho, mùa thu đã chết rồi
Chúng ta sẽ không tao phùng được nữa
Mộng trùng lai không có ở trên đời
Hương thời gian mùi thạch thảo bốc hơi
Và nhớ nhé ta đợi chờ em đó
Có hoa bruyère ở Việt Nam hay không?
Thơ thẩn với một bài thơ
Nàng ơi! tay đêm đương giăng mềm
Trăng đan qua cành muôn tơ êm
Mây nhung pha màu thu trên trời
Sương lam phơi màu thu muôn nơi
Vàng sao nằm yên trên hoa gầy
Tương tư người xưa thôi qua đây
(Tỳ bà – Bích Khê)
Chắc chắn là nhiều người biết bài thơ trên của Bích Khê. Tôi biết bài thơ ấy những năm đang học 11, 12. Hồi ấy tôi sửng sốt nhận ra là thơ không cần phải trầm bổng theo vận trắc bằng réo rắt. Bài Tỳ Bà của Bích Khê chỉ toàn vần bằng. Nó cũng réo rắt. Theo cái nhạc riêng của nó.
Có đôi điều giống nhau giữa hai thi sĩ Hàn Mặc Tử và Vũ Hữu Định
lay Hàn sinh ở Quảng Bình nhưng lại chọn và chết ở quê hương Bình Định Qui Nhơn. Vũ sinh ở Huế rồi chọn và chết ở Quảng Nam Đà Nẵng.
Tên của Hàn và Vũ đều là tên …giả. Hay bút hiệu. Hàn là Nguyễn Trọng Trí, Vũ là Lê Quang Trung. Lúc chưa nổi tiếng Hàn lấy bút hiệu Phong Trần. Lúc mới làm thơ Vũ lấy bút hiệu Hàn Phong Lệ. Điều giống nhau nhất là cả hai đều là người tạo địa danh. Không phải “địa danh” trên sân bóng Tiểu Chủng Viện, mà là địa danh bất tử.
Ít ai biết tới cái thôn nhỏ Vĩ Dạ nằm bên bờ sông Hương cho tới khi đọc bài thơ Về Thôn Vĩ Dạ của Hàn.
Tưởng nhớ Lê Uyên Phương
Trường Kỳ
Trong lần về Sài Gòn vào tháng 4 năm 2008 vừa qua, người viết đã có dịp gặp nữ ca sĩ Lê Uyên, cũng từ Hoa Kỳ về hát tại Việt Nam. Người viết đã được nghe chị hát tại một phòng trà ở Sài Gòn trong một chương trình đặc biệt dành cho người đã chung sống với chị trong suốt 15 năm trước khi đi đến đổ vỡ. Đó cũng là một người cùng với chị phối hợp thành một cặp song ca rất nổi tiếng kể từ những năm cuối thập niên 60. Người nghệ sĩ đó không ai khác hơn là Lê Uyên Phương, mà bài viết đặc biệt hôm nay được coi như một sự tưởng nhớ về người nhạc sĩ có những khúc tình ca bất hủ vẫn còn gây được nhiều ảnh hưởng rộng lớn cho đến ngày hôm nay, gần 10 năm sau khi anh giã từ cuộc sống. Trong dịp này, Lê Uyên đã trình bày một số nhạc phẩm tiêu biểu của người viết nhạc tài hoa có một đời sống nội tâm rất sâu xa, bao gồm một triết lý sống được nhận thấy dễ dàng trong những ca khúc cũng như trong những tập sách hoặc những tác phẩm hội họa của anh.
Với Lê Uyên Phương Và Đà Lạt
LTS. Bài này đã được đăng trên bán nguyệt san Thời Nay, số 266, phát hành ngày 15 tháng 11 năm 1970 tại Sài gòn, và mới đây được đăng lại trên http://www.songthao.com
Căn gác xép rộng nhưng thấp. Muốn đi phải cúi đầu xuống. Bên ngoài, những bông hoa trạng nguyên màu đỏ đung đưa lả lơi. Sàn gỗ bóng loáng. Vách và trần được sơn đều màu tím hồng. Một chiếc màn voan trắng mỏng treo giữa hai cây cột. Chiếc nệm đặt ngay trên sàn. Tủ sách gồm những cuốn tiếng Anh, Pháp và Việt. Bàn viết nhỏ bừa bộn những giòng nhạc viết dở dang. Đó là nơi Lê Uyên Phương trở về sau những tháng ngày mệt mỏi ở Sài-gòn. Anh như một con thú trốn chạy ánh đèn màu. Không bao giờ quen được không khí phòng trà mặc dù trước đây đã từng chơi nhạc cho các hộp đêm. Đà lạt đối với anh như một chốn nghỉ ngơi. Đúng hơn như một thánh địa. Cái xứ sở có một khí hậu kỳ quái mang mang làm khắng khít tình yêu và làm xót xa những tâm hồn đơn lẻ. Trời cuối tháng mười lành lạnh. Phi cảng Liên Khương âm u trong bóng chiều tà. Lê Uyên Phương, với cây đàn trong tay, như muốn ôm lấy Đà Lạt sau vài tháng cách xa. Anh ngửa mặt suýt soa. Dễ chịu quá! Đang hát mỗi đêm tại Queen Bee và Ritz, mỗi nơi bốn ngàn đồng một đêm trình diễn, anh đã bỏ hết để trở lại Đà Lạt thần bí. Sống ở Sài Gòn tôi chịu không được. Không viết được một dòng nhạc nào cả. Tôi gần điên lên. Kiếm được chút tiền về sống vài tháng đã.
Những Kỷ Niệm Với Các Danh Ca Tuồng Bình Định
Sau 30 tháng 4 năm 1975 tôi chân ướt chân ráo về Nhà hát tuồng Nghĩa Bình, nay là nhà hát tuồng Đào Tấn với rất nhiều băn khoăn bỡ ngỡ. Phần vì tuổi trẻ xa nhà, phần vì công việc ở một đơn vị nghệ thuật lớn khác hẳn với sự học bốn năm mài đũng quần trên ghế nhà trường.Nhưng hình như cuộc đời tôi có nhiều may mắn. Các thầy cô ở trường Nghệ thuật sân khấu Việt Nam tại Hà Nội như NSND Đinh Quả, NSƯT Văn Bá Anh, NSƯT Dương Long Căn cũng trở về quê hương Bình Định tham gia công tác biểu diễn, giảng dạy với nhà hát nên tôi cũng rất yên tâm làm việc . Lúc này tôi mới được tiếp xúc nhiều với các nghệ sĩ nổi tiếng mà trước đây chỉ nghe danh chứ chưa được gặp như NSND Võ Sĩ Thừa, NSƯT Tư Cá, NSƯT Hoàng Chinh, NSƯT Long Trọng, NSƯT Ngọc Cầm.
Phạm Đình Chương, Một Nỗi Nhớ Khôn Nguôi
Khoác một danh hiệu khi làm văn nghệ cũng như kết thân với một định mệnh. Định mệnh này có thể xoáy người nghệ sĩ trong một cơn lốc dữ cũng như đẩy trôi hắn bềnh bồng trên triền sóng yên bình tùy theo cường độ từ tiếp xúc phản kháng, phủ phục biến cố ngoại cảnh và nội tâm. Trong trường hợp Phạm đình Chương hình như một nỗi nhớ khôn nguôi đã đeo đuổi ông triền miên từ khi ông chọn Hoài Bắc như một danh hiệu văn nghệ.
Vào quãng năm 1951 gia đình Phạm Đình Chương di cư vào Nam và cũng tại đây ban hợp ca Thăng Long được thành lập để nhớ lại Hà Nội, chốn ngàn năm văn vật (1). Ngoài ra theo Tạ Tỵ, Thăng Long cũng là tên quán phở của gia đình Phạm Đình Chương lập nên ở chợ Đại cách Hà Nội khoảng 3,4 chục cây số trong thời gian toàn dân kháng chiến.
Vũ Khanh Với Niềm Tin Tôn Giáo
TVTS
12/2009
Có thể sẽ có nhiều người ngạc nhiên khi đọc tựa bài viết liên quan đến một danh ca nổi tiếng đào hoa và từng có nhiều cuộc phiêu lưu về mặt tình cảm. Đó là Vũ Khanh, một trong vài tên tuổi nổi bật nhất tại hải ngoại sau năm 75. Trong lần tiếp xúc gần đây với người viết, Vũ Khanh đã thổ lộ về những điều chưa ai biết qua những lời tâm sự chắc chắn sẽ gây một sự không ngờ cho những ai từng biết về anh, một nam ca sĩ trong lớp tuổi 50 với một bộ ria mép rất lẳng và có phần rất… gợi cảm!
Chắc chắn chưa một ai được nghe Vũ Khanh tâm sự một cách thành thật qua câu nói được ghi lại nguyên văn như sau: “Tôi rất là buông thả. Và tôi đã sống một đời sống nếu mà nói vè sự trác táng thì là sự trác táng tột cùng của đời sống. Nhưng tôn giáo đã cứu tôi!”.
Cảm nghĩ về bài: “Lẩn thẩn mấy bản nhạc Tây…”
LTS: Thầy Vương Quốc Tấn, dạy Lý-Hóa ở Cường Để Quy Nhơn vào những năm 1960-1970. Thầy được nhiều thế hệ học sinh kính mến và ngưỡng mộ ở tài năng sư phạm và kiến thức âm nhạc uyên bác. Nay đã vui thú điền viên nhưng thầy thường quan tâm tới các hoạt động văn nghệ của học trò. Nay thầy có bài viết về Âm nhạc, lần đầu tiên gởi lên cuongde.org, Xin trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc.
1. Về bản Concierto de Aranjuez: Số concerto viết cho guitar không nhiều, và bản Cd’A (Concierto de Aranjuez) là hay và dễ nghe nên rất được phổ biến. Vậy mà nghệ sĩ guitar Việt
Cảm nhận của KXH về mỗi đoạn nhạc là phù hợp với nhiều người, nhưng khi đọc được chi tiết về nỗi vô vọng do mất con, thì mới rõ tại sao đoạn 2 buồn đến thế và dài đến thế. Thông thường, đoạn 2 ngắn hơn. Thí dụ hai bản Concerto kinh điển cho violin:
1.Cung Ré trưởng, Op.61 của Beethoven, thời lượng phân bố cho mỗi đoạn là 21-9-9 phút;
2.Cung Mi thứ, Op. 64 của Mendelssohn là 11-7-6 phút,
Vậy mà bản Cd’A của J.Rodringo là 6-10-6 phút. Đoạn 2 quả thật là buồn và kéo dài. Vì bè đệm hay quá, lấn lướt tiếng guitar do đó người nghe thường không kiên nhẫn để nghe hết đoạn, thường nhảy qua nghe đoạn 3. Có một điều lý thú là trong đọan 2, ở phút thứ 8, ta nghe một khúc cadenza, vậy là không theo khuôn mẫu của một bản concerto, lẽ ra cadenza phải ở trong đoạn 1 (Bản Concerto số 1, viết cho piano của Tchaikovsky cũng có đặc điểm là bè đệm hay quá làm chìm đi tiếng Piano). Người nghe phải biết quên đi phần đệm, chỉ “chiết ra” phần guitar để nghe, mới thấm thía cái tinh tế của bản nhạc.
Lẩn thẩn mấy bản nhạc Tây … tần ngần nghĩ tới lòng Ta ! (p.2)
CONCIERTO de ARANJUEZ
Kính tặng thầy VƯƠNG QUỐC TẤN
về những kỷ niệm đẹp với Thầy & Âm nhạc ở Quy Nhơn
5. Lòng vòng thêm lần nữa …
Hôm mua về cuộn băng Romantic Guitar, Paul Brett đàn cùng giàn nhạc. Lúc đầu định đổi lấy cuộn khác, bởi vì cách chơi thiên về Rock n’Roll, không quen với cái tai “cổ điển” của tôi. Nhưng rồi nghe đi nghe lại đôi ba lần thấy cũng được, cũng hay. Một phần vì hòa theo tiếng đàn guitar của ông có mấy tay kéo violon nghe mượt lắm. Nên tôi giữ lại cho tới giờ.
Nhưng cũng không hẳn như thế, vì trong băng nhạc này có một bài tôi không thích, dù đã nghe đi nghe lại nhiều lần, đó là bài CONCERTO DEARANJUEZ (tôi ghi nguyên văn như bản in trên bìa băng kẹp Thái. Mặt B, bài số 7).
Bìa băng nhạc: Romantic Guitar – Paul Brett
Lẩn thẩn mấy bản nhạc Tây … tần ngần nghĩ tới lòng Ta ! (p.1)
1. Lòng vòng …
Băng, đĩa nhạc ở miền Nam Việt Nam, sau 15 năm lặng lẽ thì vào đầu những năm 1990, lại âm thầm chộn rộn hẳn lên hiện tượng: hàng loạt ấn phẩm âm nhạc Âu-Mỹ ngoài luồng xuất hiện, “đựng” trong loại băng cassette, bọc nhựa 3 mặt, mà giới mua bán gọi là Băng kẹp Thái. Sự kiện băng kẹp Thái, sau này sẽ được giới nghiên cứu việc quảng bá kỹ nghệ âm nhạc đề cập kỹ lưỡng.
Với tôi, đó là một cơn mưa dầm, giải hạn cho giới mê nhạc ở Việt Nam. Thôi thì đủ mọi thể loại, nhạc có lời, nhạc không lời; từ phổ thông đại chúng tới các bài bản hàn lâm. Xuất xứ là Audio CD gốc, bay từ Mỹ qua mấy “lò” sang băng của Thái Lan để tới xứ Việt.
Nghe Lại Bài Không Tên Cuối Cùng
Nguyễn Sĩ Hạnh
Mới đây có lần không biết vì sao lại nhân được một cái email của mấy người bạn hồi còn ở đại học về mấy bài thất tình ca. Lan man vài vòng lại bàn tới Bài Không Tên Cuối Cùng của Vũ Thành An. Có chị bạn cùng lớp gởi qua lời mới, Bài Không Tên Cuối Cùng Trở Lại, do Vũ Thành An viết lại lúc về già và nhắn:
“Lời cũ nghe buồn da diết hơn, cay đắng hơn, mình nghĩ lời cũ thích hợp với tâm trạng của người còn trẻ lúc thất tình. Lời mới bây giờ thì bao dung hơn, nhẹ nhàng hơn, thích hợp cho tâm trạng của lứa tuổi tri thiên mệnh của tụi mình bây giờ “.
Lúc nhận mail tôi không đồng ý với chị bạn, một phần không thích chuyện viết đi viết lại, một phần cái lời cũ hằn sâu trong tâm khảm mấy chục năm qua. Một phần nữa tôi chưa bao giờ nghe qua lời mới!
Cha tôi, nhạc sĩ Đoàn Chuẩn – Công tử Bạc Liêu đất Bắc
Đoàn Đính kể – Ngọc Trần ghi
27.10.2009
 |
| Đoàn Đính – con trai nhạc sĩ Đoàn Chuẩn. Ảnh: Ngọc Trần. |
“Bản chất của Đoàn Chuẩn là một nghệ sĩ đa tình. Vì thế khó trách cha tôi tội quá đào hoa. Thú ăn chơi của ông bây giờ hiếm người bì kịp” – nghệ sĩ guitar Hawaii Đoàn Đính đồng thời là Tổng thư ký Liên đoàn Billiard – Snooker Hà Nội, đã khắc họa chân dung cha mình qua kỷ niệm.
Tài tử Ngọc Bảo, người được coi là hát nhạc Đoàn Chuẩn quyến rũ nhất, người cùng thời với cha tôi thừa nhận: “Tôi là tay chơi có hạng đất Bắc Kỳ, nhưng còn thua xa người lịch lãm, hào hoa Đoàn Chuẩn”.
Nhạc sến
Nguyễn Hoàng
19.7.2009
Ðịnh nghĩa thế nào là nhạc sến thì cũng khó. Có người cho rắng, từ sến xuất phát từ “on sale” thì hơi võ đoán, vì “sale” hay “on sale” người ta đã gọi đúng tên là đồ “xôn” hay “bán xôn” rồi. Nhiều người nghiên cứu cho rằng nó xuất phát từ bộ phim có nhân vật Mary Shell, dân gian đọc là Mary sến rồi chết danh từ đó.
Từ “sến” này xuất hiện ít ra là trên 35 năm và vẫn còn sống tới bây giờ. Không chỉ trong âm nhạc, từ sến cũng dùng để chỉ những điều gì mang tính chất quê quê nhưng bắt chước làm sang, như ở thị thành. Nói cách khác, trạng thái lưng chừng, chân quê không ra chân quê mà phố thị không ra phố thị. Người ta thường dùng từ này để châm chọc nhau chơi chứ không phải là phê phán, miệt thị nặng nề. Những chàng, nàng thích bài “Căn nhà màu tím” , mặc áo chim cò, thêm ví dụ nữa: ở Huế mà bắt chước giọng nói Sề goòng, Hà lội; nói tiếng Việt chưa chuẩn mà ưa chêm tiếng tây chẳng hạn thì cũng được xếp vào thành phần “sến”.
Về một thành phố tôi đã xa
LTS. Bài này là bài viết duy nhất về Quy Nhơn của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn. Bài viết cho báo của Hội Văn Nghệ Nghĩa Bình năm 1988 và đăng lại trên tuoitre.com.vn mới đây. Bài viết không dài, nhưng may mắn thay đã góp phần lý giải sự ra đời của những bài hát nổi tiếng nhất củaTrịnh Công Sơn như: Biển nhớ, Diễm xưa, Nhìn những mùa thu đi… Xin được đăng lại đây nhân kỉ niệm ngày giỗ của tác giả.
Gần ba mươi năm tôi chưa trở lại với Quy Nhơn. Cái ý niệm về thời gian bao giờ cũng gây cho tôi một nỗi buồn. Dạo ở đó tôi còn trẻ và tôi yêu biển vô cùng. Biển nhớ là bài hát tôi viết cho những đường phố Quy Nhơn. Những đường phố và biển và một người bạn gái hằng đêm cùng tôi ngồi nhìn biển. Điều ấy bây giờ đã trở thành quá khứ nhưng trong tôi Quy Nhơn vẫn còn rõ như một tấm gương. Một tấm gương mà tôi có thể nhìn thấy tôi trong ấy.
Tôi soi vào quá khứ và tôi nhìn thấy tôi ở biển trong những ngày biển động và biển lặng. Tôi nhìn thấy tôi lang thang trên đường phố Quy Nhơn một mình. Một mình đánh billard ở đường Võ Tánh. Một mình nằm ngủ trong căn nhà trọ vào giờ giấc mà mọi người sum họp vui vầy với nhau.
Dạo ấy còn trẻ mà sao cô đơn quá sức. Thỉnh thoảng người bạn gái đến gọi cửa trong giấc ngủ lưng chừng và bảo tôi đêm nay trăng đẹp quá hãy ra ngoài biển ngồi chơi. Biển Quy Nhơn đẹp nhưng hơi bẩn. Người bạn ấy bây giờ chồng con bề bộn hay nhàn nhã, không hiểu khuôn mặt ấy giờ đây như thế nào. Đừng nhắc lại quá khứ vì mỗi lần nhắc lại thì lòng trống trải buồn thiu.
Có những căn nhà trống gió thổi lùa qua mọi ngõ ngách. Tâm hồn con người cũng có lúc gió lạnh cũng lùa quanh. Đừng nhắc lại dĩ vãng. Nó đẹp nhưng không ích lợi gì cả. Chúng ta sống cho mỗi ngày hôm nay. Hôm nay cũng là quá khứ và chúng ta cố giành giựt với thời gian để biến ngày hôm nay thành một hiện tại vô tận.
Quy Nhơn có những tháp Chàm đứng một mình lặng lẽ nghìn năm “mưa vẫn mưa bay trên tầng tháp cổ”. Cái giấc mộng dài nó buộc con người không được quên và phải nhớ về những dấu tích đã in thành vết không tàn phai trên tâm hồn mỗi con người. Tôi luôn luôn là người đãng trí. Tôi đã quên nhưng vẫn có kẻ tỉnh táo không bao giờ quên bất cứ một điều gì cứ mãi quanh quẩn cuộc đời tôi để nói khẽ vào tai tôi điều tôi không muốn nhớ nữa.
Quy Nhơn không hiểu còn thơ mộng như thời tôi những năm hai mươi tuổi? Cái tuổi ấy nhìn gì mà chẳng đẹp. Tôi vốn yêu người và yêu thiên nhiên. Có thể rất gần đây tôi sẽ chuẩn bị một chuyến trở về Quy Nhơn để tần ngần ngồi nhìn một bờ biển của những ngày xưa, lúc một hạt cát cũng đủ làm tôi cảm động.
Trịnh Công Sơn
1988
Vua Nhạc Trẻ Trường Kỳ qua đời (1946-2009)
Lê Xuân Trường
22 tháng 3 năm 2009
Ông vua nhạc trẻ “Trường Kỳ” đã vĩnh viễn ra đi lúc 1 giờ trưa ngày 22 tháng 3 năm 2009 tại thành phố Toronto, Canada. Ký giả Kỳ Phát nhận được tin đầu tiên và kế đó là tôi từ ca sĩ Quốc Anh đang đi lưu diễn tại Canada.
Tôi, Kỳ Phát, và Nam Lộc đếu bàng hoàng khi nghe tin. Tôi liền gọi điện thoại về Việt Nam cho anh Tiến Chỉnh (tay bass guitar của ban nhạc Strawberry Four, cũng là người bạn rất thân với Trường Kỳ để nhắn giùm chị Huyền là hiền thê của anh trở về Canda gấp, để lo công việc.) Tôi vẫn còn bàng hoàng và thương tiếc người anh thân yêu của tôi mà đã bao lần cùng anh dấn thân vào con đường viết lách, và say mê âm nhạc đến tột độ. Nhân đây cho các bạn biết thêm về Trường Kỳ. tại Sao Trường Kỳ được mệnh danh là ông vua Nhạc Trẻ.
Trò chuyện với Duy Cường về âm nhạc & Phạm Duy
Phạm Thị Thu Thủy
1/2009
(TT&VH Cuối tuần) – Dáng thư sinh mảnh khảnh và một cuộc sống ít nhiều khép kín, nhạc sĩ Duy Cường là một hình ảnh gần như trái ngược với người cha nổi tiếng của mình – nhạc sĩ Phạm Duy.
Sài Gòn – TP.HCM một chiều cuối năm se se, lần đầu tiên nhạc sĩ Duy Cường cởi mở những câu chuyện về bản thân, về gia đình, về người bố nổi tiếng của anh.
Nhạc sĩ Phạm Duy từng cấm các con theo nghề nhạc
* Gia đình nhạc sĩ Phạm Duy có cả thảy 8 người con: Duy Quang, Duy Minh, Duy Hùng, Duy Cường, Thái Hiền, Thái Hảo, Duy Đức và Thái Hạnh, có ai không theo nghề nhạc không thưa anh ?
– Hoàn toàn không dính gì đến âm nhạc có Đức và Hạnh. Duy Đức hiện làm kỹ thuật viên chụp XQ tại nhà thương, còn Thái Hạnh làm việc văn phòng.
* Gen âm nhạc là thừa hưởng từ cha ?
– Nếu nói là ảnh hưởng từ huyết thống thì phải nói là từ cả hai, từ cả bên nội lẫn bên ngoại.
Nguyễn Hiền, nhạc, thơ tràn muôn lối
Lê Hữu
12/2008
* Gửi Lara
“Anh cho em mùa xuân
nhạc, thơ tràn muôn lối…”
(Nguyễn Hiền & Kim Tuấn)
Nhạc sĩ Nguyễn Hiền
” Hôm ấy là ngày mùng 5 Tết năm 1962, tôi đến sở làm trong lúc đất trời vẫn còn hương vị Tết. Một người bạn rủ ra ngoài ăn sáng, lúc trở về, thấy trên bàn giấy có một tập thơ mỏng, tôi bèn lật qua xem thử thì gặp bài thơ năm chữ ‘Nụ hoa vàng ngày xuân‘. Ðọc qua thấy hay hay và đang lúc lòng còn hưng phấn với không khí xuân tràn trề, tôi nảy ra ý định phổ nhạc bài thơ ấy. Giấy nhạc không có sẵn, tôi phải kẻ khuôn nhạc bằng tay, và chỉ độ một, hai tiếng là xong bài nhạc. Xong, tôi cất vào ngăn kéo bàn làm việc… Sáng hôm sau có anh chàng trẻ tuổi đến tìm tôi, tự giới thiệu tên mình và cho biết, ‘Hôm qua em có đến tìm anh để biếu anh tập thơ bốn mươi bài, nhưng không gặp được anh.’ Tôi nói, ‘Hóa ra anh là tác giả bài thơ xuân ấy! Tôi vừa mới phổ nhạc bài thơ của anh xong.’ Anh ta ngạc nhiên và rất vui khi tôi lấy bài nhạc trong ngăn kéo ra và… hát cho anh ta nghe. Tôi lấy câu đầu của bài thơ đặt tên cho bài nhạc, ‘Anh cho em mùa xuân‘…”
Hoàng Oanh, tiếng hát và giọng ngâm thơ được nhiều mến chuộng
Thy Nga, phóng viên đài RFA
2008-08-17
Tiếp nối câu chuyện với nữ ca sĩ Hoàng Oanh, Thy Nga nói với chị là trong khi tìm tài liệu để viết về chị, Thy Nga đọc thấy những câu trao đổi giữa các “fan”, họ muốn biết thêm chi tiết mà ít thấy đăng tải về người nữ ca sĩ mà họ hâm mộ.
Không những giới trung niên (là những người yêu chuộng từ trước 1975) mà giới trẻ sau này cũng mến tiếng hát ngọt ngào của Hoàng Oanh. Thật thế, khi Hoàng Oanh xuất hiện trên màn ảnh nhỏ, hay trên sân khấu, chị rất dễ chiếm cảm tình của khán thính giả.
Điểm đặc biệt nơi Hoàng Oanh là nụ cười chúm chím, vẫn như thuở nào. Và mỗi khi đưa tay ra diễn tả lời hát, dường như Hoàng Oanh vẫn ngượng ngập sao đó, dù rằng đi hát đã bao năm rồi. Hay là … phong cách của Hoàng Oanh là thế.
Chìm nổi cải lương…
Thanh Tâm
20/06/2008
Miền Tây Nam bộ là chiếc nôi của cải lương, một thể loại ca kịch sân khấu dựa trên những điệu ca của đờn ca tài tử. Từ khi hình thành, cải lương luôn phát triển, dung hợp được tinh hoa của các thể loại khác làm phong phú thêm cho mình. Cải lương phát triển tuồng truyện theo kịch nói Tây phương như chia màn, hồi; thay đổi lối ước lệ tượng trưng của hát bội, trích đoạn các điệu ca của đờn ca tài tử, bổ sung dân ca để phong phú bài bản, thậm chí cả tân nhạc để phù hợp với thời đại. Cải lương chỉ mới hình thành không lâu, nhưng nó đã vượt trội nhiều thể loại ca kịch cũ. Nó đã vui buồn, nổi trôi cùng với bao thế hệ người Việt suốt từ Nam ra Bắc, khi thịnh khi suy, chìm nổi theo dòng thời gian…
Cải lương xuất phát từ thể loại đờn ca tài tử mà ra. Vào cuối thế kỷ 19, đờn ca tài tử đã phát triển hoàn chỉnh từ đờn, ca, bài bản. Người ca diễn cả tâm trạng của bài hát bằng những điệu bộ, gọi là lối ca ra bộ, là hiện tượng tự phát theo từng bài bản riêng một.
Ca ra bộ xuất hiện đầu tiên ở Vĩnh Long trong nhóm đờn ca tài tử của ông Tống Hữu Định. Nhưng khi nó được đưa lên sân khấu ở Mỹ Tho, để ra mắt quần chúng rộng rãi, thì mới được chú trọng. Lúc đó, ở TP Mỹ Tho có rạp chiếu bóng Casino của ông Châu Văn Tú, để lôi cuốn khách coi hát bóng (cinéma), Thầy 5 Tú mời nhóm đờn ca tài tử của ông Nguyễn Tống Triều phụ diễn văn nghệ trước khi chiếu bóng. Các người ca đều ngồi trên bộ ngựa ở sân khấu, khi ca điệu Tứ đại oán của bài “Bùi Kiệm – Bùi Ông – Nguyệt Nga” của ông Trương Duy Toản viết (1885 – 1957) với bút hiệu Mạng Tử, các nhân vật đối đáp nhau:
Tiến trình phát triển của bài chòi : Phần IV: Những lá bài và kết quả của sự giao thoa văn hóa Việt – Chăm
Nguyễn Lệ Uyên
17.6.2008
Khi cầm bộ bài chòi 27 lá trên tay, nhiều người vẫn băn khoăn tự hỏi rằng: hình vẽ trong các lá bài là biểu tượng của những con gì, vật gì? Hay đó chỉ là những nét vẽ nguệch ngoạc, vẽ cho có chuyện để phân biệt giữa lá này và lá khác, bỡi “nét bút không bí hiểm vì cố nói những ý nghĩ cao xa, mà là vì không đủ sức để nói lên một ý nghiã nào” (Võ Phiến, Tập san Tân Văn, số 1, SG 1968).
Một giả thiết khác được ông Tạ Chí Đại Trường đưa ra, căn cứ trên sự phát triển văn hoá cho riêng từng khu vực và các khu vực với nhau: “… đối chiếu các điểm tròn, các hình như khúc dồi cấu tạo nên các chữ số của văn minh Maya với các nút tròn của bộ bài chòi, ta thấy có một chút hơi hướng tương quan. Có phải khi văn minh Trung Mỹ sụp đổ vì bọn Conquistador, và trước đó xa lắc xa lơ, Trung Hoa tách đi theo một đường lối trang trí dồi dào đường nét uyển chuyển hơn thì một ít kiểu mẫu vẫn còn lại trên bán đảo Đông Dương để tiếp đề tài cho người thợ vẽ vụng dại miền quê Bình Định nguyệch ngoạc trên các lá bài không?” ( Tạ Chí Đại Trường, Bài chòi ở Bình Định, Tập san Sử Địa số 5, SG 1967).
Tiến trình phát triển của bài chòi : Phần III: Đánh bài chòi
Nguyễn Lệ Uyên
15.6.2008
Trong dân gian, có câu gian ca mà hẳn những người sành điệu ngày trước ai cũng thuộc, vì đó là câu hát dành nói về họ:
Làm trai biết đánh tổ tôm
Mê ngựa Hậu Bổ xem nôm Thúy Kiều.
Còn học giả Đào Duy Anh thì nói: Ở nhà quê người ta thường hay đánh bài tam cúc, đánh bất, đánh chắn, đánh chẵn lẻ, đánh quay đất, đánh thò lò. Những lối cờ bạc đông người thì có xóc đĩa, hốt me (Đường Trong) hay đánh thán (Đường Ngoài), nhất lục.v.v. Còn đánh thai và đánh thơ cũng là cách đánh bạc đông người, nhưng có tánh chất tao nhã mà chỉ những người văn học mới chơi được” (Đào Duy Anh, Việt Nam Văn Hóa Sử Cương, NXB Bốn Phương, SG 1951).
Trong số những môn giải trí còn được phân biệt theo đẳng cấp. Có môn thanh cao, tao nhã, có môn hạ tiện. Môn giải trí của bậc vương giả và của đám tiện dân không thể ngồi chung chiếu. Đó là cách hiểu theo cái nhìn từ con mắt của những người ở chiếu trên. Người bình dân ít học thì không thể đánh thơ, thả thơ như các nhân vật của nhà văn Nguyễn Tuân. Nhưng ngược lại, cụ Nguyễn Du đang đêm có thể lén qua bên kia sông hát ví, hát dặm với các thôn nữ.
Tiến trình phát triển của bài chòi : Phần II: Sân khấu bài chòi
Nguyễn Lệ Uyên
13.6.2008
Cách giải trí và những sinh hoạt đơn điệu của bài chòi ban đầu chỉ có thể giữ một vai trò nhất định trong một thời gian nhất định. Đã đành, ảnh hưởng của nó đối với quần chúng là rất lớn, không thể phủ nhận. Song muốn tồn tại, không để bị quần chúng quay lưng khước từ, thì buộc nó phải tìm phương cách cải tiến, cách tân để phù hợp với nhu cầu thẩm mỹ và thưởng thức của quần chúng đòi hỏi ngày một cao. Trong chiều hướng này, đồng thời với việc phát triển không ngừng của xã hội, bắt buộc bài chòi cũng phải thay đổi theo cả hình thức lẫn nội dung. Chính điều này đã buộc các nghệ nhân phải tập hợp lại thành từng nhóm, lập bầu gánh riêng để lưu diễn. Cũng có đào kép, có tuồng tích bài bản hơn trước thay vì chỉ có vài người hô theo kiểu “tài tử” cho nhiều người nghe trước kia. Có sự tập hợp riêng lẻ, thế tất phải có sự phân ly, cạnh tranh giữa các gánh, đoàn về mặt nội dung và nghệ thuật, nhằm đạt giá trị cao hơn; để từ đó tự bản thân các nhóm, các gánh có sự sáng tạo trong cung cách diễn xuất ở cả hai mặt nội dung lẫn hình thức.
Tiến trình phát triển của bài chòi : Phần I: Hô bài chòi
Nguyễn Lệ Uyên
8.6.2008
Trong bài chòi được phân chia thành hai phần riêng biệt: Hô bài chòi và đánh bài chòi. Tuy nhiên hô hay đánh bài chòi thì cái nào xuất hiện trước, cái nào xuất hiện sau? Vấn đề này cũng có nhiều ý kiến trái ngược nhau và cũng từng gây nhiều tranh luận.
Theo chúng tôi, trong quá trình phát triển, khi các lưu dân trên đường xuôi nam, để giảm bớt nỗi nhọc nhằn đường xa thì không thể vừa đi vừa bày ra trò chơi, mà chỉ có thể xảy ra trong những lúc dừng chân nghỉ ngơi. Trong khi đó, họ có thể vừa đi vừa kể chuyện, hát hô. Nghĩa là hát hò hoàn toàn có khả năng tồn tại song song cùng một lúc với các thao tác lao động. Vì nếu không như thế, thì trong kho tàng dân ca Việt Nam sẽ không có những điệu hò giã gạo, hò cấy lúa, hò chèo thuyền.v.v. Các thao tác trong quá trình lao động đơn giản nhất sẽ giúp công việc đang thực hiện đạt hiệu quả cao một khi có những tác động âm thanh bên ngoài hay từ chính những người đang tham gia các thao tác đó mang đến. Rõ ràng điều này sẽ lý giải, có tính tương đối, rằng hô bài chòi xuất hiện trước đánh bài chòi. Mặt khác trong quá trình tồn tại và phát triển của bộ môn này, thì hô bài chòi có tính ngẫu hứng, chỉ cần một người cũng có thể tự nghĩ ra, tự sáng tác một điệu hát hô. Ngược lại, đánh bài chòi là môn giải trí mang tính tập thể, đòi hỏi phải có nhiều người tham gia, ở trong một khoảng thời gian nhất định nào đó. Trong khi hô hát thì có thể diễn ra bất kỳ nơi nào, một mình trên nương rẫy, trên chòi cao đang lúc canh giữ hoa màu hay năm bảy người trên đồng lúa nương dâu… để làm giảm nhẹ mệt nhọc do tác động của sức lao động cơ bắp.
Nguồn gốc bài chòi Phú Yên
Nguyễn Lệ Uyên
21.5.2008
Đã từ lâu, các nhà nghiên cứu văn học dân gian đều nhất quán cho rằng bài chòi là một sản phẩm văn hóa rất độc đáo của vùng đất nam Trung bộ. Tuy vậy bài chòi xuất hiện từ lúc nào? Cái nôi của nó ở đâu? Vẫn còn đang là vấn đề tồn nghi, gây nhiều tranh cãi. Cho đến nay, chưa có nhà nghiên cứu nào khẳng định về niên đại của nó. Hầu hết những ý kiến xoay quanh vấn đề này đều có tính chất giả định và ước đoán.
Cũng có những tài liệu căn cứ vào sự phát triển chung của lịch sử dân tộc ở một giai đoạn nhất định để gắn liền với lịch sử hình thành và phát triển của bài chòi theo chiều đồng đại và lịch đại. Trong khi đó, một vài tài liệu khác thì lại xác định về dấu mốc thời gian xuất hiện của bài chòi là điều tất yếu. Vì mỗi vùng, mỗi miền đều “ hình thành những vùng văn hóa nghệ thuật với màu sắc khác nhau, thì nam Trung bộ là một trong những vùng như vậy” (Thụy Loan, TS Âm nhạc, Một Vài Suy Nghĩ Chung Quanh Vấn Đề Phát Triển Ca Kịch Bài Chòi, Tạp chí Nha Trang số 9, tháng 10 năm 1991).
Lam Phương – Thăng trầm trong tình cảm và cuộc đời
Trường Kỳ
2/2002
“Tôi thương má tôi lắm. Má tôi là một người đàn bà quê mùa, nhưng mà thực lòng thương tôi lắm. Con trai lớn mà! Má tôi nói một câu thôi mà tôi đã ráng làm muốn chết luôn!”
Câu nói của mẹ ông Lam Phương là sự ước ao có một nơi trú ngụ khá tươm tất cho bầy con đông đảo cuœa bà. Lam Phương khi đó sống chui rúc với gia đình ở một con hẻm lầy lội tăm tối ở vùng Đa Kao. Trước đó khi lên 10 tuổi, Lam Phương đã lên Sài Gòn một mình bỏ lại mẹ và các em ở miền quê, tá túc tại nhà một người dì vùng Tân Định. Một thời gian sau, mẹ ông cũng lên theo để cùng chung sống trong một hoàn cảnh khó khăn và chật vật, thường được diễn tả trong những nhạc phẩm của ông như “Đèn Khuya” và “Kiếp Nghèo.” Từ trên 45 năm qua âm nhạc Lam Phương đã ghi đậm nét trong tâm hồn những người yêu nhạc. Nét nhạc của ông thật bình dị, chân thành và mộc mạc như chính bản chất của ông. Tác giả của bài “Khúc Ca Ngày Mùa” hiện đang trong thời kỳ điều trị sau khi bị liệt vào tháng Ba năm 1999 do biến chứng của bệnh tiểu đường.
Đoàn Chuẩn – Gắng sống đến giọt thu cuối cùng
Vân Long
4.11.2007
Trong đêm Chương trình âm nhạc 4/11 vừa qua, giáo sư Dương Viết Á nhận xét: “Đoàn Chuẩn là nhạc sĩ cuối cùng của dòng nhạc lãng mạn Việt Nam”…
Được làm khách mời của chương trình Con đường âm nhạc (VTV3, Chủ nhật 4/11/07) giới thiệu về cuộc đời, ca khúc của nhạc sĩ Đoàn Chuẩn, với tư cách là người bạn vong niên đồng thời là người có hai bài thơ được nhạc sĩ phổ nhạc, nhưng tôi biết sân khấu là nơi thính giả muốn nghe hát không phải nghe những lời tâm sự…
Lê Dung: Người đàn bà vẫn hát…
Việt Tú
21/10/2007
Lê Dung yêu để chết, để đốt cháy mọi thứ như chính những gì chất chứa trong giọng hát của cô. Giọng hát ấy sẽ còn mãi bởi nó chạm đến tận cùng cảm xúc, nơi mà con người bất lực không thể diễn đạt được.
“Ôi! Ta đã yêu ta đã yêu. Ta đã yêu… “
Khi nói về âm nhạc người ta thường chỉ nói về những gương mặt đang hiện hữu và sự sống còn của họ với thị trường nhạc mà ít ai nhắc tới những gương mặt đã là “tượng đài” trong lòng công chúng nghe nhạc. Có lẽ nhịp sống đôi khi cuốn đi quá nhanh, người mới đến càng nhiều và trong cơn sóng đó, người không còn hiện hữu nữa dần bị “quên đi”.
Lệ Thu: “Tôi đã chọn định mệnh ca hát”
Lệ Thu
13.9.2007
Nữ danh ca Lệ Thu và những tiết lộ ít ai biết về cuộc đời ca hát ngót 40 năm của mình.
Tôi đứng lặng trên sân khấu trước những tràng vỗ tay tưởng như không dứt của khán giả. Cuối cùng, tôi đã hội ngộ với khán giả quê nhà sau nhiều thăng trầm, biến cố. Những nghệ sĩ như tôi, dù sao vẫn thật may mắn khi xa cách đã lâu, nay trở về vẫn nguyên vẹn cảm giác như ngày xưa. Cứ như không hề có khoảng cách gần 20 năm và nửa vòng trái đất đối với tôi.
Trong đêmChiều nhạc thính phòng vừa rồi, tôi đã nói: ” Quý vị ủng hộ Thu thế này, đúng như tử vi nói, Thu còn hát đến năm 72 tuổi!”. Thế nhưng, nếu nói “định mệnh” phải nghĩ lại, dường như chính tôi đã chọn một định mệnh phải trở thành người của âm nhạc. Tôi phải là ca nhân, dù tất khởi đầu rất ngẫu nhiên, tình cờ.
Nữ nghệ sĩ Thanh Thanh Hoa, huy chương vàng giải Thanh Tâm năm 1961
Nguyễn Phương
9.6.2007
Từ năm 1958 đến năm 1967, trong vòng mười năm, giải thưởng Thanh Tâm do ký giả Trần Tấn Quốc thành lập đã trao huy chương vàng cho 24 nam nữ nghệ sĩ trẻ và từ năm 1965 đến năm 1967, giải Thanh Tâm đã tặng 6 giải huy chương vàng giải diễn viên xuất sắc.
Nữ nghệ sĩ Thanh Thanh Hoa thời trẻ
Nữ nghệ sĩ Thanh Nguyệt, huy chương vàng giải Thanh Tâm 1965
Nguyễn Phương
26.5.2007
Nữ nghệ sĩ Thanh Nguyệt. Hình của soạn giả Nguyễn Phương.
Theo dõi sự xuất hiện của những nghệ sĩ thành danh trong đầu thập niên 60, Nguyễn Phương phát hiện nhiều trường hợp có những đặc điểm giống nhau như: Con nhà nghèo, thích ca nghêu ngao vài câu vọng cổ học lóm qua đài phát thanh hay máy hát dĩa trong xóm…
Nhạc sĩ Cung Tiến và những sáng tác và hoạt động âm nhạc trong những thập niên qua
Mặc Lâm, phóng viên đài RFA, 1.4.2007
Nhạc sĩ Cung Tiến tên thật là Cung Thúc Tiến, sinh năm 1938 tại Hà Nội. Thời kỳ trung học, Cung Tiến học xướng âm và ký âm với hai nhạc sĩ nổi tiếng Chung Quân và Thẩm Oánh. Trong khoảng thời gian 1957 đến 1963, Cung Tiến du học ở Australia ngành kinh tế và ông có tham dự các khóa về dương cầm, hòa âm, đối điểm, và phối cụ tại nhạc viện Sydney.
Trong những năm 1970 đến 1973, với một học bổng cao học của Hội đồng Anh (British Council) để nghiên cứu kinh tế học phát triển tại đại học Cambridge, Anh, ông đã dự các lớp nhạc sử, nhạc học, và nhạc lý hiện đại tại đó.
Khánh Ly – Trịnh Công Sơn: Sự gắn bó của định mệnh
2.9.2007
“Trịnh Công Sơn và tôi có một mối liên hệ cao hơn, đẹp đẽ, thánh thiện hơn là những tình cảm đời thường. Có thể có những giây phút anh Sơn không nhớ đến tôi, nhưng riêng tôi lúc nào cũng nhớ đến anh. Bởi anh là một nửa đời sống của tôi”, ca sĩ Khánh Ly tâm sự.
Chị là một trong số những người ở hải ngoại biết được tin nhạc sĩ Trịnh Công Sơn qua đời sớm nhất. Cảm giác của chị khi được tin ấy ra sao?
Tôi không biết là trong trường hợp những người khác, cảm giác của họ khi nhận được tin một người thân vừa đi xa như thế nào. Nhưng lúc đó thì tôi như một người bị đông đá. Đầu óc tôi hoàn toàn trống rỗng và ngồi sững trên ghế cho đến khi nghe tiếng chồng tôi khóc. Lúc đó tôi mới tỉnh lại, tôi nói với nhà tôi: “Anh Sơn đi rồi!”.
Quanh Phần Giới Thiệu Nhạc Sĩ Tùng Giang Trong Chương Trình Video Paris By Night
Chương trình video Paris By Night 78 với chủ đề “Ðường Xưa” giới thiệu đến khán thính giả 3 nhạc sĩ tên tuổi: Quốc Dũng, Châu Kỳ và Tùng Giang. Riêng về phần giới thiệu nhạc sĩ Tùng Giang – một người bạn từ “một thời nhạc trẻ” với người viết – đã có ít nhiều thiếu chính xác về tác giả của một số nhạc phẩm được giới thiệu trong phần này. Với lý do đó người viết muốn dùng đôi dòng trình bày rõ ràng hơn để phần giới thiệu nhạc sĩ Tùng Giang được thêm phần chính xác và hoàn chỉnh đối với một nhạc sĩ từng có những đóng góp cho nền âm nhạc Việt Nam.
Nguyên Thảo: một người Đà Lạt hát
Dương Thụ
2006
Nguyên Thảo là một cái tên còn xa lạ, album Suối & Cỏ của cô phát hành vào tháng 4-2006 cũng mới chỉ là album đầu tiên, vậy có gì để nói?
Chúng ta quen nói đến sự thành đạt mà ít quan tâm đến con đường dẫn đến nó, ít chịu tốn công phát hiện. Nguyên Thảo thật ra đã bắt đầu bước vào con đường của một người hát nhạc nhẹ thật sự, một ca sĩ có đẳng cấp chứ không phải của một ngôi sao công nghệ giải trí.
Hát không phải để chứng tỏ mình là người có giọng đẹp, có kỹ thuật “ta đây có học hành hẳn hoi” mà là để thỏa những gì chứa chất trong tâm hồn – điều không thể nói ra thành lời. Hát để tìm người tri kỷ, để chia sẻ những vui buồn, yêu thương, hờn giận và cả giấc mơ cùng niềm hi vọng với người nghe (cái quan trọng nhất để phân biệt giữa hát và “diễn”). Ca sĩ trẻ bây giờ “diễn” nhiều hát ít, có được người hát như thế là quí lắm.
Quá trình hình thành nghệ thuật sân khấu cải lương : Từ ca ra bộ đến hình thành
Nguyễn Ngọc Bạch
Cải lương là một hình thức ca kịch dân tộc. Nói đến ca kịch trước hết phải đề cập đến vấn đề âm nhạc, vì âm nhạc là xương sống, là linh hồn của kịch chủng.
Trước khi tìm hiểu về toàn bộ lịch sử nghệ thuật sân khấu cải lương, cần tìm hiểu gốc của nó, linh hồn của nó, tức là âm nhạc.
NHẠC CỔ
Theo các tài liệu xưa, dàn nhạc cổ Việt Nam đã có từ rất lâu đời. Đại Việt sử ký toàn thư chép: “Trước đây (1437), Lương Đăng và Nguyễn Trãi vâng mệnh định nhã nhạc. Nhạc tấu trên nhà có tám thanh như trống treo lớn, khánh, chuông, đàn cần, đàn sắt, kèn, sáo quản, thược, chúc, ngữ, huân, trì … Nhạc tấu dưới nhà thì có phương hưởng treo, không hầu, trống quản cổ, kèn quản dịch”. Còn trong Vũ trung tùy bút của Phạm Đình Hổ chép: “Khoảng năm Hồng Đức nhà Lê (1470 – 1497) … đặt ra hai bộ Đồng văn và Nhã nhạc. Bộ Đồng văn thì chuyên ghép âm luật để hòa nhạc, bộ Nhã nhạc thì chuyên chú về giọng người, trọng về tiếng hát, cả hai đều thuộc quyền quan thái thường coi xét. Đến như âm nhạc dân gian thì có đặt ty giáo phường coi giữ ” … “Từ đời Quang Hưng (1578 – 1599) về sau, hai bộ Đồng văn Nhã nhạc có dùng một loại trống lớn Ngưỡng thiên và một cái kèn lớn bằng trúc nạm vàng, cùng là cái long sinh long phách và các loại đàn ba dây, bốn dây hoặc mười lăm dây, cái ống sáo, cái trống cảnh một mặt, cái trống tang mỏng sơn son thiếp vàng, cái phách xâu tiền”.
Suy nghĩ về nhạc cải lương
Nguyễn Ngọc Bạch
Nói đến ca kịch dân tộc, người Việt Nam chúng ta có quyền hết sức tự hào. Chúng ta có hát bội (tuồng), chèo, cải lương, dân ca kịch Khu Năm, dân ca kịch Trị Thiên Huế, và một số dân ca kịch địa phương. Chúng ta tự hào vì nền ca kịch của dân tộc ta có truyền thống, phong phú và đa dạng. Điều đó chứng tỏ khả năng thẩm mỹ và yêu cầu thẩm mỹ của nhân dân ta rất cao.
Sân khấu cải lương là một ca kịch dân tộc. Nói đến ca kịch, trước hết phải đề cập đến âm nhạc, vì âm nhạc là xương sống, là linh hồn của kịch chủng.
Mở đường vào Nam, bên cạnh gươm giáo búa rìu – những dụng cụ để chiến đấu và sản xuất – tổ tiên chúng ta còn mang theo một nền văn hóa, trong đó có một vốn nhạc phong phú bao gồm: nhạc lễ (còn gọi là nhạc tụng đình), nhạc đồng bóng, nhạc nhà chùa và nhạc hát bội; đây là chưa kể vốn nhạc dân gian (dân ca truyền khẩu) sẵn có trong nhân dân.
Nhớ một giọng ca vàng
Trần Dũng
11.6.2006
Năm đầu tiên của thập niên 1940, làng “dĩa đá” (thời gian này, các hãng dĩa âm nhạc Việt Nam mới ra đời, ghi âm và phát hành các giọng ca trên “dĩa đá” màu đen, “dĩa nhựa” mới có từ thập niên 1970 trở về sau) Sài Gòn cùng giới mộ điệu tri âm bộ môn tài tử cải lương bất ngờ đến mức ngỡ ngàng trước sự xuất hiện của một giọng ca nữ trẻ trung, lạ lẫm cùng một nghệ danh rất lạ: Cô Ba Trà Vinh. Trong dĩa vọng cổ “Dẫu có xa nhau rồi”, giọng ca mới này có âm vực rộng, làn hơi đầy đặn, rõ chữ tròn vành, lúc nỉ non ai oán, khi thác dậy sóng trào… hòa cùng tiếng đờn kìm độc chiếc của thầy Hai Dậu – một danh cầm đất Trà Vinh – đã thổi một làn gió mới trong lành, nâng cao vị thế bài ca vọng cổ và các bài bản tài tử trong lòng người hâm mộ.
Hoàng Oanh, tiếng hát của giòng thơ nhạc giao duyên
Phạm Khanh
12/2005
Ngôi trường Gia Long áo tím huyền thoại, với khuôn viên nhiều lối đi rợp bóng mát là nơi đã ướp bao chất thơ, chất nhạc trong tâm hồn mới lớn của cô nữ sinh Huỳnh Kim Chi. Dưới mái trường “Phượng vĩ dâng hoa” đó, Kim Chi đã trải qua bảy năm học với mảnh bằng Tú Tài toàn phần hạng bình thứ. Vừa đi hát vừa đi học: đi học thì Kim Chi, đi hát thì Hoàng Oanh, tiếng hát của một loài chim quý. Bạn bè cùng trường cùng lớp đã xem là thần tượng, nhà trường thì hơi lo âu nhưng Kim Chi đã chu toàn được cả học lẫn hát, làm vừa lòng gia đình và thầy cô, đánh tan dư luận của nhà trường. Kim Chi là một nữ sinh nhu mì, ngoan hiền và chăm học… Rời trung học, Kim Chi tiếp tục vào ngưỡng cửa đại học Văn Khoa và cũng đã kết thúc với văn bằng Cử nhân văn chương. Kim Chi cũng có dự tính nối nghiệp thầy cô để “gõ đầu trẻ”, nhưng vì bận rộn với tình nhạc và thơ lai láng nên giấc mộng mô phạm đó được tạm xếp một bên. Bởi đó, Hoàng Oanh đã mượn lời thơ tiếng nhạc trong một băng nhạc đầy ắp kỷ niệm thuở học trò mang chủ đề “Tuổi Học Trò” do chính cô thực hiện, để trải tấm lòng với thầy cô, với bạn bè và mái trường xưa thân ái. Hoàng Oanh nói: “Nhất tự vi sư, bán tự vi sư… huống hồ Hoàng Oanh đã thọ giáo các ‘sư phụ’ mười lăm năm trời từ trường tiểu học Phú Nhuận, đến trường Gia Long và Đại học Văn Khoa Sàigòn. Ơn của thầy cô lớn lắm, Hoàng Oanh nhớ mãi. Đó là đạo thầy trò của phương Đông mà Tấy phương ít có được.”
“Ai cũng đòi làm người tình cuối cùng của anh Sơn!”
Thanh Chung
7.9.2005
Ca sĩ Trịnh Vĩnh Trinh nghĩ gì về các ca sĩ hát nhạc Trịnh và những “người tình” của Trịnh Công Sơn?
Trịnh Vĩnh Trinh, Trịnh Công Sơn và Khánh Ly
Năm 2001, sau chương trình nhạc Trịnh Như một lời chia tay gây nhiều xúc động, đến 3 năm sau, Phương Nam Phim mới dám làm chương trình thứ hai về người nhạc sĩ huyền thoại này. Chương trình Đêm huyền thoại được đạo diễn Phạm Hoàng Nam thực hiện bằng con đường thị giác sẽ mang đến nhiều cảm xúc trong nhạc Trịnh. Thị giác ở là trình diễn những hình ảnh nghệ thuật. Đêm huyền thoại sẽ diễn ra vào ngày 23&24/9/2005 tại Nhà hát Hoà Bình. Trước rất nhiều chương trình về nhạc Trịnh đã diễn ra và để lại nhiều dấu ấn riêng,
Có bao nhiêu tác phẩm của Phạm Duy được ký độc quyền?
19.7.2005
Thông tin về việc NS Phạm Duy được phép hoạt động nghệ thuật và phổ biến một số tác phẩm ở VN đã tạo sự quan tâm của nhiều người, nhiều giới – nhất là những người hoạt động trong lĩnh vực ca nhạc.
Chúng tôi đã có cuộc trao đổi với chị Phan Thị Lệ – Tổng giám đốc Cty Văn hóa Phương Nam, nơi đã ký độc quyền khai thác các tác phẩm của NS Phạm Duy tại VN.
Thưa chị, xin chị cho biết Phương Nam đã thương thảo với NS Phạm Duy khi nào và hình thức ký kết, khai thác tác phẩm như thế nào ?
– Thật ra, khi biết NS Phạm Duy quyết định về nước sinh sống, chúng tôi đã đến tiếp xúc và đặt vấn đề ký hợp đồng khai thác các tác phẩm của ông tại VN. Đến ngày 1-6-2005, chúng tôi và NS cũng như gia đình ông đã thống nhất ký hợp đồng thỏa thuận.
Chị có thể nói rõ hơn những nguyên tắc trong bản thỏa thuận ?
Nguyễn Ánh 9 và mối tình không phai dấu
2.5.2005
Không giống Trịnh Công Sơn, tình khúc của Nguyễn Ánh 9 dường như chỉ gắn với hình ảnh một người con gái đi qua đời ông và để lại vết thương lòng không phai dấu. Những tình khúc buồn bất hủ như “Không”, “Buồn ơi chào mi”, “Kỷ niệm”… là những hoài niệm, khắc khoải và day dứt của ông về một thời đã xa.
Những tên tuổi của âm nhạc Sài Gòn trước năm 1975, sống trong ký ức của công chúng ngày hôm nay ngoài Trịnh Công Sơn chỉ còn Phạm Duy, Ngô Vũ Thuỵ Miên, Vũ Thành An và Nguyễn Ánh 9… Đó là người nghệ sĩ dành cả đời mình để đắm đuối, tụng ca tình yêu, dù trong niềm hân hoan hay nỗi đau đớn tột cùng. Nguyễn Ánh 9 nổi tiếng với những tình khúc buồn, ông còn là danh cầm có thể đẩy các giọng ca thăng hoa. Khánh Ly, Thái Thanh, Thanh Thúy…, ở thời đỉnh cao đã luôn tin tưởng cậy nhờ ngón đàn của ông dìu dắt cho tiếng hát của mình.
Nhạc Sĩ Duy Cường : Tôi là một ẩn sĩ
Mai Anh
4/2005
Duy Cường ngồi đối diện tôi, khuôn mặt gầy gò, trầm lắng. Đôi mắt anh vẫn hay hướng về một nơi nào đó, nhưng khi trò chuyện đôi mắt ấy lại hướng thẳng về phía người đối thoại với cái nhìn khích lệ. Cuộc chuyện trò giữa tôi và Duy Cường diễn ra tại một quán cà phê khá yên tĩnh. Chiều đang nhạt dần…
“Nốt nhạc” thầm lặng
Anh không thích tôi sử dụng máy ghi âm: “đừng đặt nặng vấn đề phỏng vấn, chúng ta hãy xem như một cuộc chuyện trò”. Trông anh cứ như người luôn có sẵn những luật lệ cho riêng mình, như kiểu mỗi ngày anh uống 2 cữ cà phê vào khoảng 8g và 16g. Anh thừa nhận: “Tính tôi cẩn thận. Khi đàn cũng phải đàn đúng cây đàn của mình”. Nếp làm việc “đâu ra đấy” ảnh hưởng đến cả cuộc sống của Duy Cường, như cách anh nói: “sống có tổ chức”. Có lẽ thế, nên dù là người “nhạy cảm, dễ mủi lòng”, anh vẫn cho rằng mình “biết dừng lại”.
“Vua” vọng cổ Viễn Châu – Người khai sinh “tân cổ giao duyên”
28.12.2004
Nửa thế kỷ qua, nghệ sĩ Viễn Châu đã sáng tác hơn 50 vở cải lương và 2.000 bài ca vọng cổ. Ông là cây đại thụ hiếm hoi của nền nghệ thuật cổ truyền dân tộc thế kỷ XX còn lại đến hôm nay.
Mặc dù đã có một số lượng tác phẩm đồ sộ như vậy, nhưng đến nay lão nghệ sĩ vẫn không ngừng sáng tác. Ông xuất hiện thường xuyên trong các chương trình cổ nhạc hay làm giám khảo thi tuyển giọng ca cải lương.
Nhớ về thời tuổi trẻ, ông cho biết, gia đình chính là chiếc nôi khơi nguồn cảm hứng nghệ thuật cho mình: “Cha tôi là hương cả trong, làng, biết Hán văn, lại rất mê cổ nhạc. Anh em chúng tôi vừa lớn lên được ông nội và cha dạy cho Hán văn và khuyến khích chơi nhạc. Tôi rất thích chơi đờn tranh tài tử. Chính nhờ ngón đờn tranh đã nuôi sống tôi trong thời gian đầu lang thang lên Sài Gòn chơi nhạc”.
Elvis Phương và câu chuyện thánh ca buồn
Minh Cường
12/2004
Đã 32 năm rồi “Bài thánh ca buồn” vẫn ngân vang long lanh trong những đêm lành. Bây giờ nếu bạn đặt câu hỏi bài Giáng sinh nhạc Việt nào được chọn mở đầu tiên trong đêm Thánh vô cùng thì phần lớn câu trả lời sẽ nghiêng về “Bài thánh ca buồn” với sự thể hiện của Elvis Phương. Nguyễn Vũ sáng tác nó trong những cảm xúc bất tận về một nhà thờ Con Gà thuở nhỏ với một mối tình lơ lửng sương khói nhưng Elvis Phương mới là người đã đẩy nó lên trở thành một tuyệt tác và qua bao nhiêu thế hệ người nghe nó vẫn sống và luôn là bài ca Giáng sinh được yêu mến nhất…
Tìm hiểu về bản vọng cổ
Phục Lư
14.12.2004
Bằng sức sống mãnh liệt của dân tộc, với tâm hồn và ý sống của bước đường mở cõi phương Nam, dòng nhạc tài tử Nam Bộ theo dòng đời mà hình thành, tồi tại và phát triển mạnh vào cuối thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20. Trên đà phát triển đó, năm 1919 tại Bạc Liêu, cố nhạc sư Cao Văn Lầu (thường gọi Sáu Lầu) đã sáng tác cho ra đời bản Dạ Cổ Hoài Lang gồm 20 câu, mỗi câu 2 nhịp, mang hơi nam và hơi oán. Bản này được giới nghệ sỹ đương thời chú trọng ưa thích và mau chóng đi vào lòng người. Đến năm 1927, tại Bạc Liêu, bản Dạ Cổ Hoài Lang được mở nhịp mỗi câu 4 nhịp và mang tên Vọng Cổ Hoài Lang. Đến năm 1940, bản Vọng Cổ Hoài Lang được mở nhịp 8 mỗi câu, mang tên là Vọng Cổ Bạc Liêu. Từ khoảng 1955, tại Sài Gòn, bản Vọng Cổ Bạc Liêu được tiếp tục mở nhịp 16, rồi nhịp 32. Khoảng năm 1964, có nơi mở nhịp 64. Và hiện nay thông dụng nhất là bản Vọng Cổ nhịp 32.
Về Trần Văn Trạch, em tôi
Trần Văn Khê
12/2004
Anh Lữ Tân Kiệt muốn biết về cuộc đời và nghề nghiệp của Trần Văn Trạch.
Trần Văn Khê, Trần Văn Trạch và Lê Thương – 1949 (ảnh từ Wiki)
Con tôi Trần Quang Hải đã viết tiểu sử rất đầy đủ và chính xác về chú ba của Hải. Tôi chỉ thêm vài chi tiết về em tôi mà ít có người biết và hôm nay cũng lần đầu tôi mới ghi lại thành văn bản.
Tên của Trạch trong gia đình là «Khê em»
Bảo Yến – Nhã Phương ghi dấu ấn trong nhạc nhẹ
20.8.2004
Sài Gòn giữa những năm 80, hai chị em ca sĩ xuất hiện và tạo đà để khái niệm “xem ca nhạc” trở nên phổ biến. Với cách phục sức cầu kỳ, lạ mắt cùng lối trang điểm đậm, ấn tượng, cả hai đã thỏa mãn phần nhìn của khán giả khi thưởng thức ca nhạc. Từ đó tạo ra cả một trào lưu thời trang, từ đầu tóc, trang điểm tới quần áo.
Bảo Yến (ngoài cùng bên trái), Nhã Phương (thứ ba từ trái sang) và những người bạn.
Trần Văn Khê
Trần Quang Hải
16/8/2004
Cái khó nhứt của tôi là viết về cha tôi , một người rất nổi tiếng trong giới nghiên cứu nhạc Việt Nam và Á châu. Nếu viết khen nhiều hơn chê thì thiên hạ sẽ cho là thiên vị, là người trong nhà khen lẫn nhau. Dù ai có muốn nói gì, nghĩ gì, đối với tôi không quan trọng.
Tôi viết về cha tôi cũng như tôi đã viết về nhiều nhạc sĩ, ca sĩ khác. Tôi chỉ ghi những gì tôi biết về cha tôi với một cái nhìn khách quan tối đa. Nhân dịp Lễ Các Người Cha (Father’s Day), tôi ghi lại một số hình ảnh của một người cha, một người thầy và một nhà nghiên cứu âm nhạc đã mang lại cho nền âm nhạc Việt Nam những hào quang rực rỡ chói sáng trên thế giới mà chưa có ai có thể làm được cho tới ngày hôm naỵ
Tôi mong có những người quét sạch thế hệ chúng tôi
Quốc Bảo
4/2004
Bất chấp những nỗ lực vươn ra thế giới của những cá nhân nhạc sĩ Việt mà tổng số họ không phủ đầy những ngón của một bàn tay, nền âm nhạc đại chúng của chúng ta – chưa bàn đến nhạc bác học hay những tìm tòi vượt chiều kích lịch sử – vẫn cứ mông muội. Tôi ngồi viết những dòng này, máy jukebox đang chạy đĩa Desert Visions của một nhóm có cái tên lạ hoắc, Prem Joshua, chơi loại nhạc vẫn thường được xếp vào world music, đầy sáo gỗ và trống tabla, thỉnh thoảng điểm vài sound effects rất tân kỳ và thoảng giọng hát bằng một thổ ngữ tôi chẳng hề biết, mà bỗng thấy mình buồn rũ – cái buồn của kẻ biết rằng mình chỉ mới vượt qua khoảng ba nấc thang trong khi đích đến là trời cao xanh trên kia. Sự mông muội của chúng ta, tôi nói thế với lời xin lỗi ân cần những nhà dân tộc chủ nghĩa tinh tuyền và những vị bái vật giáo thuần thành, phải chăng vô phương cứu chữa khi mà ngay cả những nước láng giềng vốn có bề dày lịch sử âm nhạc và “vốn cổ” nghèo hơn chúng ta rất nhiều nay vẫn ngang nhiên trở thành những thần tượng? Hàn Quốc đấy, Mã Lai đấy, Thái đấy, những thần tượng mới không chỉ của công chúng mà còn hiện hữu như những đích đến vô vọng của các nhạc sĩ sáng tác! Sự thể sao ra nông nỗi ấy?
Làm học trò
Quốc Bảo
4/2004
Tặng anh F.
Chẳng bao giờ tôi ủng hộ quan điểm vừa học vừa làm theo cái nghĩa học đến đâu làm đến đó, đang làm mà vướng chỗ nào thì học bổ sung. Chuyện vừa học vừa làm chỉ nên được xem như một gợi ý cho những hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, và dẫu vậy nó vẫn tiềm ẩn những bất cập không dễ gì xóa bỏ. Làm sao tin được luôn luôn ta tìm được đúng chỗ đúng lúc những thứ cần bổ sung cấp thời, và việc biết chương hai làm chương một đem lại được mấy nả hiệu quả? Nhưng dẫu không ủng hộ điều vừa nói, tôi lại cho rằng mỗi người nên là một học trò cho đến suốt đời. Việc tưởng chừng mâu thuẫn trong lập luận ấy sẽ được giải thích rõ ngay dưới đây.
Lệ Thu – “Tôi đã đến với cuộc đời này bằng chính trái tim tôi”
Đinh Quang Anh Thái
12.2003
– Thưa chị Lệ Thu, xin được mở đầu buổi nói chuyện thân mật hôm nay với 2 sự kiện đã xảy ra – Khoảng năm 1979, vaò một buổi tối ở một phòng tù trong trại giam Chí Hoà, một tù nhân cất tiếng hát bài “Nửa hồn thương đau” của Phạm Đình Chương; dứt tiếng hát, tù nhân này nói rằng: “bây giờ mà được nghe Lệ Thu thì chỉ có chết thôi !!”. Một đêm mưa tuyết đầy trời năm 1989 ở thủ đô Praha của Cộng Hoà Tiệp, một sinh viên xuất thân từ chế độ CS ôm đàn và cũng hát bài “Nửa hồn thương đau” – Anh ta nói : Lệ Thu hát cực kỳ hay “. Chị có nghĩ rằng cả hai cách biểu tỏ đó là một lời khen tặng nồng nàn, chân chất đối với tiếng hát của chị?
Ca sĩ Nhã Phương: ‘Tôi vẫn yêu Lê Hựu Hà’
Nhã Phương
8.7.2003
Sau cái chết có phần buồn bã và bí ẩn của nhạc sĩ Lê Hựu Hà, dư luận không khỏi có những thắc mắc, nhất là về cuộc hôn nhân giữa anh và ca sĩ Nhã Phương đã tan vỡ cách đó không lâu. Dưới đây là tâm sự của nữ ca sĩ nổi tiếng một thời này.
Năm 1979, tôi về công tác tại Ban Văn nghệ Đài Truyền hình TP HCM. Một hôm ca sĩ Đình Huấn đến gặp tôi mời tham gia ca khúc Tuổi trẻ hy vọng. Ở đó, tôi gặp nhạc sĩ Lê Hựu Hà. Vốn thích nhạc anh Hà từ trước, nên giữa tôi và anh Hà dễ dàng hiểu nhau. Anh ấy rất tài nghệ và siêu đẳng. Tôi yêu anh lúc nào không hay.
Đoàn Chuẩn – đắm say và lặng lẽ
Yến Anh
23.11.2001
Riêng tư: Vàng phai mấy lá, là nhạc phẩm ông viết tặng Thanh Hằng, cô ca sĩ nổi tiếng tại rạp Đại Đồng thuở những năm 50. Khi ông tặng Vàng phai mấy lá cho ca sĩ, nàng đã xé. Nhạc phẩm này, sau đó, ông còn đặt một tên khác là Bài ca bị xé, rồi cuối cùng, ông lại đổi thành Vĩnh biệt. Vĩnh biệt với tiếng hát Ánh Tuyết (ATB) là ca khúc đã đưa ông lịm dần vào cõi vĩnh hằng ngây 15-11-2001 vừa qua.
Chỉ 16 ca khúc, Đoàn Chuẩn đã đi vào đời sống âm nhạc VN như là một nhạc sĩ viết về tình yêu say đắm nhất
Cuộc đưa tiễn cuối cùng về Cát Bụi
Tương Lai
4/2001
Mờ sáng, trời Sài Gòn rất đẹp, đẹp để tiễn đưa Sơn. Mà cả mấy ngày nay không mưa để hoa xếp hàng ngoài ngõ nhà Sơn không bị ướt và nẫu đi. Một rừng hoa hôm nay đã được đưa lên xe chuyển đến nghĩa trang nơi “Một người sẽ nằm xuống”. Đội trật tự do mọi người tự tổ chức có sự hỗ trợ của lực lượng công an không vất vả chút nào ở lễ mặc niệm vì rừng người kéo đến rất đông, nhưng rất tự giác giữ trật tự. Ngôi nhà Sơn không rộng nhưng vẫn đủ chỗ cho mọi tấm lòng yêu mến, hâm mộ và tiếc thương.
Quang cảnh đám tang nhạc sĩ Trịnh Công Sơn.
Nghệ sĩ Tâm Vấn: ‘Còn hát được tôi vẫn sẽ còn phục vụ người hâm mộ’
Minh Anh
29.3.2010
Nghệ sĩ Tâm Vấn là một người ca sĩ tài hoa của dòng ‘tân nhạc’ Việt Nam hồi thập niên 1950, một nghệ sĩ nổi tiếng trên các làn sóng phát thanh thời đó như đài phát thanh Hà nội rồi sau đó là Đài phát thanh Quốc gia Sài gòn. Giọng hát của bà đã được đông đảo khán thính giả Hà Nội cũng như Sài Gòn mến mộ qua những ca khúc như “Thu vàng”, “Mơ hoa”, “Ngày về”, hay “Gái Xuân” v.v. Hiện bà đang có chuyến thăm thân nhân ở Mỹ vào đúng dịp kỷ niệm 60 năm sự nghiệp. Bà đã chia sẻ với đài VOA cảm nghĩ về chuyến thăm nước Mỹ lần đầu tiên của mình.
Nghệ sĩ Tâm Vấn đang thăm thân nhân tại Mỹ vào đúng dịp kỷ niệm 60 năm sự nghiệp âm nhạc của bà
Bài Chòi Bình Định
Đào Đức Chương
Các tỉnh miền Trung từ Quảng Ngãi đến Bình Thuận, đâu đâu cũng biết chơi bài chòi. Nhưng nhiều nhất là ở Bình Ðịnh, có thể nói, đây là cái nôi của trò chơi lý thú này.
Cứ vào dịp Tết Nguyên đán, khắp miền quê, hội bài chòi được tổ chức trong khoảng thời gian dựng nêu, tức từ 30 tháng chạp đến mồn 7 Tết. Ðôi khi cuộc chơi kéo dài đến rằm tháng giêng âm lịch, tức từ Tết Nguyên đán đến Tết Thượng nguyên.
SỰ HÌNH THÀNH
Vùng đất Vijaya trở thành lãnh thổ Việt Nam từ năm 1471, dân các tỉnh phía Bắc vào định cư còn thưa thớt, nơi đây rừng núi rậm rạp đan xen với chuỗi đồng bằng nhỏ hẹp, việc trồng tỉa thường bị tàn phá bởi thú hoang. Trên những vạt đất khai khẩn, phải dựng nhiều chòi có người canh giữ, bảo vệ hoa màu. Ðể được an toàn, các chòi phải vững chắc, sàn cao quá tầm tấn công của mãnh thú và bố trí theo hình vuông, chữ nhật, hay hình thuẫn tùy theo địa hình để tiện thanh viện cho nhau. Trên mỗi chòi đều có thanh la, mõ, trống; khi thú rừng kéo đến, các âm thanh đồng loạt nổi lên rung chuyển cả rừng núi, dã thú dù gan lì đến đâu cũng phải khiếp sợ bỏ chạy và không dám bén mảng đến phá phách. Rồi có những đêm trăng thanh gió mát, đối cảnh sinh tình, giữa các chòi người ta dùng loa nói chuyện hay ca hát đối đáp nhau cho giải buồn, dần dần trở thành một mô hình sinh hoạt văn nghệ ở vùng nương rẫy.
Lệ Thu , tiếng hát một thời lừng lẫy
Trường Kỳ
1999
Lệ Thu , tiếng hát một thời lừng lẫy trong thế giới ca nhạc Việt Nam giờ đây, một mình đơn độc trong căn nhà vắng lặng, nhìn lại mình, nhìn lại cuộc đời của một nghệ sĩ tiếng tăm, chị đã nhận ra một điều bất hạnh cho một kiếp cầm ca, nhất là đối với chị đã trên 40 năm mang tiếng hát của mình để tạo niềm vui cho đời, cho người.
Người con cầu tự
Lệ Thu tên thật là Bùi Thị Oanh, chào đời tại Hải Phòng ngày 16 tháng Bảy năm 1943. Thân mẫu chị đã sinh được tất cả tám người con, nhưng bảy người con đầu đều đã qua đời vào năm lên 3 tuổi. Lệ Thu là người con duy nhất sống được sau khi thân mẫu chị thụ thai trong một trường hợp rất đặc biệt như lời chị kể: “Trước khi sinh Thu, bà cụ đi đến chùa mới cúng vái gì đó. Cụ bảo là trong khi chờ đợi đến phiên mình cúng vì quá đông người, cụ nằm ngủ thiu thiu thì thấy một ông quan mặït đỏ tía tai, mặc áo long bào ẵm đứa bé trao cho cụ. Thế là cụ thụ thai Thu. Cụ thụ thai Thu thì nuôi được. Thế nhưng cụ cũng phải bỏ vào trường bà ‘sơ’ để cho ‘sơ’ nuôi chứ không dám nuôi ở nhà sợ lại ‘đi đoong’ nữa.”
Tản Mạn Về Hát Bội Bình Định
Võ Ngọc Uyển
Nói về quê hương Bình định, người ta thường nghĩ ngay đến các anh hùng liệt sĩ đã làm vang danh rạng rỡ trong lịch sử Việt nam: Quang Trung Nguyễn Huệ, Trần Quang Diệu, Võ Văn Dũng, Bùi thị Xuân, Ngô tùng Châu, Mai Xuân Thưởng, Tăng Bạt Hổ v.v… Nơi đó cũng là cái nôi của Võ thuật miền Trung được diễn tả đấy đủ trong câu ca dao:
Ai về Bình định mà coi
Con gái Bình định cầm roi đi quyền
Và cũng là nơi phổ biến thịnh hành tuồng Hát bội.
1.- Trước tiên, danh từ Hát bội và nghệ thuật Tuồng có từ thời nhà Trần nước ta (1226-1399).
Làng Nho Bình Định Với Nghề Hát Bội
Đặng Quí Địch
Hát bội là một bộ môn nghệ thuật trình diễn đã có từ lâu đời, mà cũng từ lâu đời người làm nghề này bị xem là “xướng ca vô loại”. Từ đời Lê đã có lệ cấm con em nhà hát xướng đi thi nên Ðào Duy Từ mới bỏ đất Bắc hà vào huyện Hoài nhơn rồi trở thành ông tổ nghề hát tỉnh ta. Người làm nghề này thì được gọi chung một từ là “Lê viên tử đệ = con em vườn Lê”, hoặc theo vai họ sắm trên sân khấu mà gọi là “kép, lão” cho đàn ông, “đào, mụ” cho đàn bà. Lắm khi họ không ngần ngại mà gọi bằng thằng bằng con. Nguyễn Khuyến trong một bài thơ dịch đã viết: “Thú vui con hát lực chiều cầm xoang”. Nhưng miệt thị độc địa nhất phải kể đến hai bài thơ “Vịnh phường hát Bội” của hai thi sĩ trong Nam sống nửa sau thế kỷ XIX.
Một vài cảm xúc âm nhạc qua trường ca Con Ðường Cái Quan của Phạm Duy
Phạm Văn Kỳ Thanh
12.1991
Một buổi sáng mùa hè năm nay, ghé thăm nhạc sĩ Phạm Duy, tôi được ông và Duy Cường cho nghe trường ca Con Ðường Cái Quan đã được bỏ hết phần lời ca và phần nhạc được phụ soạn bởi những âm thanh điện tử pha lẫn với phần vĩ cầm diễn bằng nhạc khí thật. Dù phần phụ soạn chưa xong nhưng sau khi nghe xong, tôi có một số cảm tình với cái nhìn mới của Duy Cường về Con Ðường Cái Quan ở một không gian mới, với người thưởng ngoạn mới, về lối sinh hoạt mới, trường ca Con Ðường Cái Quan chắc chắn phải khác với sự diễn đạt cách đây gần ba mươi năm. Ðiều nhận xét chung đầu tiên là nghệ thuật thâu thanh bây giờ tiến vượt bực so với những thập niên trước. Còn về vấn đề diễn tấu, theo ý tôi, không thể tựa trên căn bản nghệ thuật để thẩm định giá trị của nó qua hai lối diễn khác nhau ở hai thế hệ khác nhau.
Hiện tượng hát nhạc lính VNCH ở trong nước
Trần Doãn Nho
3.7.2024
KENNEDALE, Texas (NV) – Trong vòng năm, sáu năm trở lại đây, hát nhạc lính trở thành một phong trào càng ngày càng lan rộng trong các sinh hoạt giải trí ở trong nước, nhất là trong giới trẻ, những người thích thể điệu bolero.
Các “phim ngắn” (video clip) nhạc lính được họ tự dàn dựng (ở ngoài trời, trên đường phố, trong phòng thu hay trong một quán ca nhạc) được phổ biến một cách rộng rãi trên các mạng xã hội để khán giả khắp nơi tùy nghi thưởng thức.
Trong số đó, chương trình “Giọng Ca Để Đời” của nhóm Quang Lập (Quang Lập Official) được thực hiện thường xuyên và khá chuyên nghiệp với cả một dàn nhạc phong phú, đa dạng. Nhiều bản nhạc lính nổi tiếng thời VNCH như “Đưa Em Vào Hạ,” “Trên Bốn Vùng Chiến Thuật” hay “Chín Tháng Quân Trường” được những giọng ca tài tử như Thúy Hà hay Quang Lập trình bày không thua gì mấy so với các chương trình ca nhạc nổi tiếng. Được thành lập từ Tháng Tư, 2015, đến nay, chương trình này đã có phòng thu riêng tại đường Tôn Thất Tùng (quận 1, Sài Gòn) với hơn 4 triệu người ghi danh.
Nói chung, dù chuyên nghiệp hay không, tất cả các bài hát đều được trình bày đúng như lời ca nguyên bản, không sửa đổi chút nào, kể cả những chi tiết “nhạy cảm,” phản ảnh một cách trung thực hình ảnh người lính VNCH trước đây:
“Tôi thường đi đó đây
Bùn đen in dấu giày
Lửa thù no đôi mắt
Chân nghe lạ từng khu chiến thuật
Áo đường xa không ấm gió phương xa
Nghìn đêm vắng nhà
Mây mù che núi cao
Rừng sương che lối vào
Đồng ruộng mông mênh nước
Đêm đêm nằm đường ngăn bước thù
Áo nhà binh thương lính, lính thương quê
Vì đời mà đi”
(“Trên Bốn Vùng Chiến Thuật” của Trúc Phương)
Hát nhạc lính có khi còn xuất hiện trong lễ lạt chính thức của nhà cầm quyền cộng sản. Chẳng hạn như tại một sinh hoạt ở xã Tân Lãng, huyện Lương Tài, tỉnh Bắc Ninh, nhạc phẩm “Lá Thư Trần Thế” (Hoài Linh) được giới thiệu một cách trang trọng và được ba ca sĩ, trong đó có một người mặc đồ bộ đội, trình diễn.
Ngoài ra, không những hát, người ta còn tổ chức thành từng nhóm yêu đồ lính với những danh xưng như “Yêu Đồ Lính Thành Nam,” “Anh Em Yêu Đồ Lính Thủ Đô,” “Đồ Lính Mỹ,” “Hội Đam Mê Đồ Lính Hải Dương,” “Chơi Đồ Lính Xứ Lạng,”“Phong Cách Lính Miền Trung”… Các hội, nhóm này có “số lượng đông đảo lên đến hàng nghìn người từ Bắc Vào Nam.” Đa phần họ đều đã ở tuổi trung niên, nam có nữ có, nhiều người trong số đó đã từng ở trong bộ đội cộng sản.
Các băng ghi hình cho thấy họ “hội họp, gặp gỡ, giao lưu, cười nói rủ nhau chụp ảnh, livestream tung lên mạng, nghênh ngang giữa thanh thiên bạch nhật.” Tất cả đều mặc quân phục kiểu lính Mỹ hay lính VNCH, người thì đội nón sắt kẻ thì đội mũ đỏ (kiểu lính Nhảy Dù), mũ lưỡi trai (Bộ Binh) hay mũ nâu (Biệt Động Quân), chân mang giày sô hành quân, áo thêu cờ Mỹ, cổ áo gắn quân hàm, có người còn đeo dây nịt đạn kèm theo súng ngắn, lựu đạn và túi đựng bi-đông. Khi thì họ xếp hàng đi bộ giữa một khu dân cư; khi thì họ chạy xe thành đoàn diễn hành trên đường phố có xe mô tô hay xe Jeep treo cờ Mỹ dẫn đầu; khi thì họ hội họp ăn uống trong nhà hàng hay ở một địa điểm nổi tiếng ngoài trời. Trông chẳng khác gì những buổi sinh hoạt hay hội họp của các cựu quân nhân VNCH ở hải ngoại.
Với những bản nhạc lính do ca sĩ hát làm nền, các băng ghi hình xuất hiện trên mạng với các tựa đề như “Chào năm mới 2023 cùng anh chị em yêu đồ lính Hải Dương,” “Rừng là thấp – ACE yêu đồ lính,” “Sinh nhật CLB những người yêu đồ lính xứ Thanh,” “Liên khúc Hái hoa rừng cho em – ACE yêu đồ lính 2024,” “Gặp nhau cuối năm CLB đam mê đồ lính Mỹ tại Hà Nam,” “Ba Vì chào đón ACE yêu đồ lính Hà Nội,” “Liên khúc trên bốn vùng chiến thuật – kẻ ở miền xa – những đóm mắt hỏa châu,” vân vân và vân vân.
Địa điểm quay, theo báo Công An Nhân Dân, là trong các cánh rừng vắng ở Khe Sanh (Quảng Trị), Cao Phong (Hòa Bình), Đình Lập (Lạng Sơn), Cúc Phương (Ninh Bình). Báo này cho biết, vào Tháng Tám, 2020, “hàng chục video clip được lan truyền tốc độ chóng mặt với phần âm nhạc là những ca khúc của chế độ Sài Gòn cũ như ‘Giã từ vũ khí,’ ‘Huyền sử ca một người phi công tên Quốc,’ ‘Thiên thần mũ đỏ,’ ‘Trên bốn vùng chiến thuật’…” Mời xem một trong số các liên khúc kể trên:
Trước hiện tượng “gai mắt” này, đã có khá nhiều bài báo trên truyền thông nhà nước cộng sản lên tiếng phê phán, cho đó là “một sở thích lố bịch và phản cảm” (Nhân Dân), xuất phát từ sự “thiếu hiểu biết hay thời trang dở” (Công An Nhân Dân).
Riêng báo Quân Đội Nhân Dân gọi đây là biểu hiện của sự xâm lăng văn hóa. Sau đây là một trích đoạn: “Nhưng môi trường văn hóa ấy đang bị ‘bôi lem,’ ‘bóp méo’ bởi những kẻ đánh tráo khái niệm ‘lính.’ Chúng nhân danh ‘Yêu đồ lính’ nhưng lại mặc nguyên trang phục của lính ngụy trước năm 1975 khiến nhiều người mới nghe tưởng đây là yêu đồ lính Quân đội nhân dân Việt Nam. Hành vi này, cách đây 80 năm, Tổng Bí thư Trường Chinh đã chỉ rõ là ‘xâm lăng văn hóa.’ (…) Đặt giả thiết, nếu chúng ta không ngăn chặn hành vi, hoạt động phản cảm, ‘xâm lăng văn hóa’ của hội, nhóm ‘yêu đồ lính’ đồng nghĩa với màu cờ vàng ba sọc của chế độ ngụy quyền trước đây, (…) thì đến một ngày nào đó, khi chúng mặc trang phục ấy, đi phương tiện xe jeep của ngụy quân, ngụy quyền ấy cầm cờ vàng ba sọc nghênh ngang ‘giễu võ giương oai’ trên mảnh đất, con đường thanh bình mà ông cha ta đổi biết bao xương máu mới có được thì sẽ ra sao? Chính bởi vậy, chúng ta phải kiên quyết, kiên trì đấu tranh ngăn chặn sự ‘xâm lăng văn hóa’ từ hội, nhóm ‘yêu đồ lính!’”
Quả là có “xâm lăng văn hóa.” Nhưng ở đây, sự xâm lăng không xuất phát từ các thế lực thù địch do đế quốc Mỹ hay các thế lực phản động nước ngoài tổ chức, giựt dây và tiếp sức, như cách quy chụp thường thấy của bộ máy tuyên truyền cộng sản. Mà là một cuộc tự-xâm-lăng của người dân.
Bất chấp sự răn đe, dọa dẫm và cấm đoán, ngay từ sau năm 1975 cho đến nay, nhạc vàng nói chung và nhạc lính nói riêng, vẫn được người dân Việt Nam từ Nam ra Bắc lưu giữ, truyền tụng và yêu thích. Sở dĩ thế là vì trong nhạc lính, nhịp điệu và lời ca không hề kêu gọi căm thù và giết chóc, không “sặc mùi chống cộng sản” như các bài báo nêu trên diễn tả. Nhạc lính có tính cách dân dã, phổ thông, phản ảnh tâm tình của những người lính bình thường (chứ không phải “quan”), chẳng khác gì những câu hát câu hò trên ruộng lúa nương khoai của người xưa.
Nếu gọi là xâm lăng, thì đó là sự xâm lăng của tấm lòng, của trái tim, của tình người.
Một cuộc xâm lăng dịu dàng và nhân ái!
Trần Doãn Nho
Nguồn: https://www.nguoi-viet.com/van-hoc-nghe-thuat/hien-tuong-hat-nhac-linh-vnch-o-trong-nuoc/
Người về khuất chân trời
Lê Chiều Giang
28.9.2020
Những đổi thay khốc liệt sau cuộc chiến 75 đã đưa đẩy một nhóm bạn bè chúng tôi gần gũi, siêng năng gặp gỡ nhau hơn những ngày tháng trước đó.
Một ngày của mùa Hè 1978, đi với Nguyễn Đình Toàn đến nhà chúng tôi ở cư xá Thanh Đa là Trần Quang Lộc trạc tuổi hai mươi tám, ba mươi, với cây guitar trên tay.
Nghiêu Đề và tôi luôn vồn vã, thân thiện rất nhanh với bạn mới gặp, nhất là lại có thêm cây đàn. Ham vui như chúng tôi, sự thân thiện sau đó đã tăng lên gấp bội.
Trần Quang Lộc sáng tác chưa nhiều nhưng nhạc rất đặc biệt, anh hát nhạc mình với chất giọng bàng bạc của miền Trung. Tiếng hát mà Duy Trác thường nói: “Không ai hát nhạc Trần Quang Lộc hay bằng chính Trần Quang Lộc.”
“… Em ơi cho tôi ngủ đậu
Tôi không có nhà
Tôi đây không quen ngủ vội
Xin em thức với ơi a tình tôi…” (TQLộc)
Sau 75, Trần Quang Lộc lang thang từ một miền Trung xa xôi vô Sài Gòn sống lang bạt không cửa nhà, hộ khẩu… Nhạc đã như vẽ ra một đời sống rất thật của anh.
Thanh Đa, chúng tôi sống trên một chung cư lầu ba, nơi mà, mỗi sáng nhìn dòng sông với mặt trời soi rọi rất đẹp của bình minh, tôi vẫn cảm nhận ra chút dịu dàng, cho dù đời sống lúc nào cũng như một chảo lửa đốt cháy hết sự sống của cả một quê hương. Sông Thanh Đa có chiếc ghe của bà Mười đưa khách từ làng báo chí qua lại. Với chiếc ghe nhỏ xíu đó, chị Nguyễn Thị Thụy Vũ và Anh Nguyễn Đình Toàn đến chơi Thanh Đa thường hơn. Mỗi lần chị đứng bên kia sông réo gọi, anh Toàn đưa tay vẫy…
Chúng tôi luôn có với nhau những bữa cơm rất tội nghiệp, với một tô canh thôi, và tôi thường phải giải thích với chị Thụy Vũ: “Thấy chị qua em đã thêm nước vô cho nó nhiều.” Anh Toàn hỏi thêm trước khi cầm muỗng: “Thêm nước thì hiểu được, nhưng rồi Giang có nấu lại không?” Vậy đó thôi mà cười tung tóe.
Những đêm trăng, chúng tôi xuống hết chiếc ghe nhỏ với cây guitar của Trần Quang Lộc hát hò tới nửa đêm. Nhạc Nguyễn Đình Toàn được hát bởi Khoa, bạn của Trần Quang Lộc. Duy Trác không bao giờ hát… dưới ghe, nên anh Toàn, Khoa, Lộc và tôi thay nhau hát. Hát say mê dưới trăng sáng mơ màng trên sông, hiu hiu chút gió và tiếng khua nước của ghe chèo…
Có những đêm Thanh Đa cúp điện, sự tối tăm được lập lòe sáng bởi những đốm thuốc trên môi bằng hữu. Ngồi nghe Trần Quang Lộc hát trong những đêm không đèn đóm mà tâm ai cũng rực rỡ như lửa (Đào Trường Phúc cường điệu goi là “Đêm Lửa”).
Sau những ngày lang bạt khắp Sài Gòn, cuối cùng Trần Quang Lộc đã thuê được một căn nhà sàn. Nơi đây nhiều tuyệt tác của anh đã ra đời, một số cũng được phổ từ thơ của anh A. Khuê.
Khởi sắc hơn, anh được một fan hâm mộ, giúp anh có một quán cà phê trong con hẻm đường Phan Thanh Giản. Thế là bạn bè có một chỗ để uống cà phê và vui chơi. Nguyễn Trọng Khôi ôm đàn hát thường xuyên vì Trần Quang Lộc còn mắc bận buôn bán. Lâu lâu Khánh Trường cũng tới quậy; cho vui với bạn bè…
Nhưng sau vài tháng Trần Quang Lộc phải tuyên bố dẹp tiệm vì quán xá bị lỗ vốn nặng nề. Mất nơi tụ họp, bạn bè kéo hết ra Thanh Đa. Thời gian này Nghiêu Đề đang cùng Nguyễn Lâm và Hồ Hữu Thủ vẽ sơn mài cho một dealer bán tranh ra ngoại quốc. Cuộc sống đã có chút dư dả, tôi đã bỏ đi thói quen phải “thêm nước vô nồi canh” trong những bữa cơm cùng bè bạn.
Buổi tiệc “sang trọng” đầu tiên là Noel năm 1980. Anh Nghiêu Đề mua về một con ngỗng. Nhìn thấy nó bự quá chừng mà tôi sợ hãi và lúng túng. Thêm vào đó tôi nấu nướng chẳng ra làm sao, nên chị Thụy Vũ được cầu cứu tới giúp. Chị nấu nó suốt ba tiếng sửa soạn cho buổi trưa nhưng không ai ăn được vì chưa mềm. Tôi tiếp tục bếp núc thêm hai giờ nữa, bây giờ phải gọi là bữa tối. Vậy mà thiên hạ vẫn phải đói meo vi con ngỗng một trăm tuổi này không sao nhai nổi. Đến mười giờ thì nhóm bạn nữa tới, thôi cứ coi như tiệc nửa đêm, Noel mà! Và sau chín tiếng nấu đi nấu lại với mười tám người chúng tôi, Mr. Con Ngỗng trăm năm đã rất ngon miệng…
Trần Quang Lộc nằm trong nhóm bạn đến sau cùng. Có thêm anh, Noel đã được kéo dài cho tới sáng.
“… Lạy mẹ tàn phai
Mảnh trăng mẹ cài
Ru con kỳ diệu
Hồn mẹ chia hai…” (TQLộc)
Loay hoay mà giấy tờ ODP của gia đình cũng đã hoàn tất, chúng tôi sẽ rời Việt Nam trong sáu tháng tới. Đó là những ngày của 1984.
Chia tay sẽ rất buồn, lại còn biết trước tới sáu tháng. Nên trong những lúc quây quần cũng đã thấm đẫm nhiều vấn vương.
Nguyễn Đình Toàn cay đắng: “Nghiêu Đề và tôi ra đi đã mang theo luôn cái ‘sân khấu’ của bạn bè.
“… Còn bao giờ nữa tôi về
Vui trên sông trăng
Đêm hè, những khuya
Có ai về
Bến sông buồn
Nhắn hỏi dùm ta dòng sông vắng
Còn nhớ những người đã bỏ đi hay không
Trăng ơi,
Trăng đi rồi có về không
Cho hồn ta theo với…” NĐToàn (1984)
Năm 1998 tôi trở lại Sài Gòn. Chị Vũ với tôi và Trần Quang Lộc đi cà phê khắp mọi vỉa hè thành phố. Nhắc lại những kỷ niệm và sự mất tăm của nhiều gương mặt cũ. Nhớ nhất vẫn là Nghiêu Đề, người vừa mới bỏ cuộc chơi.
Tôi thua chị Thuỵ Vũ mười sáu tuổi, là một “bạn nhỏ xíu” của chị. Không hiểu sao tôi là người chị chọn để kể hết về những trầm luân lê thê, mãi vẫn chưa hết của đời chị.
Qua những lần tôi về thăm chị ở Lộc Ninh, hay chị lên gặp tôi ở Sài Gòn.
Lần cuối cùng tôi trở lại Việt Nam năm 2017. Trần Quang Lộc nhiệt tình ra đón tại ngã ba Bà Rịa-Vũng Tàu.
Ngôi nhà anh chị ở bên một khu vườn nhiều cây xanh, đẹp và êm đềm. Chút điều không vui vì anh đang đau yếu.
Đây là lần duy nhất sau bốn mươi hai năm bè bạn, tôi và Trần Quang Lộc không ngồi bên một cây guitar. Lần đầu tiên anh đã không hát khi ngồi với tôi, và cũng sẽ chẳng còn bao giờ nữa…
Nhà anh chị đang ở cũng là một studio thu âm, nhỏ thôi, nhưng cũng vừa vặn để anh xoay xở giúp gia đình.
Chợt anh nghĩ ra một ý rất ngộ nghĩnh: Anh muốn thâu vài bài ngày xưa tôi hay hát với bạn bè. Serenade, Sombre Dimanche… Với ý kiến đó, chúng tôi ngồi để “thâu lại ký ức;” Khi hát, tôi mơ màng thấy lại dòng sông xưa, chiếc thuyền nhỏ vào những đêm trăng sáng.
Những đốm thuốc không lụi tàn trong đêm tối, và tiếng hát bạt ngàn của chúng tôi mới thuở nào đây đã mất hút, xa xăm, đã bay đi mất tan theo những mưa những gió của cuộc đời.
Đọc lại văn mình chắc không khó bằng nghe lại mình hát. Tôi đã chẳng bao giờ nghe CD Trần Quang Lộc đã thâu và đề tặng. Hôm qua nghe tin anh ra đi, tôi ngồi café ở một quán nhỏ. Nhìn xa tắp là ngọn núi có chút nắng chiều sắp tàn. Tôi đang ngồi nghe tôi hát. Kỷ niệm vật vờ, trôi nổi… Serenade. Chút nắng sắp tàn mà sao tôi thấy như tôi đang bị nung nấu cho tan chảy. Hãy tan thành nước lũ, trôi dạt về lại dòng sông xưa nơi chúng tôi đùa vui cùng những mùa trăng cũ…
Tôi nghe mình hát mà tưởng như ai đang nói những lời chia xa, những ngậm ngùi cách biệt:
“...Dù một ngày đời sẽ vỡ tan rồi
Người về cuối chân trời...” (Schubert, Phạm Duy)
CD anh tặng sau bốn năm mới trở thành kỷ vật. Buổi chiều cuối cùng chúng tôi ngồi cũng với một chút nắng, gió lao xao và tiếng violin vút cao của Sombre Dimanche.
Tôi biết mình vẫn cứ lẽo đẽo tìm theo những rêu phong của ngày tháng cũ. Mà cũng chẳng phải riêng mình tôi. Khi Nguyễn Đình Toàn báo tin về Trần Quang Lộc, thơ thẩn nhiều điều rồi anh lại nói với tôi một câu cũ kỹ, một thông điệp mà anh đã nhắc đi nhắc lại suốt ba mươi năm: “Tưởng tượng những ngày tháng nghiệt ngã đó, chúng ta không có một đám để rong chơi như thế, thì chắc là đã chết hết lâu rồi.”
Viết một chút về những đẹp ngời của bốn mươi hai năm dài. Hình ảnh hay nhất mà bạn bè khó quên về Trần Quang Lộc là dáng anh ngồi nghiêng, có chút gì đó rất cô liêu, ôm đàn hát ra những bất trắc, khốn khó và bi thảm của chính mình.
Lê Chiều Giang
Nguồn: https://www.nguoi-viet.com/ban-doc-viet/nguoi-ve-khuat-chan-troi/
Phạm Duy, Ra Đi Từ Lúc Trăng Tơ – Chương 2
Cung Tích Biền
11.1.2024
Chúng tôi chào đời vào buổi không mấy vui. Cái vui chưa đúng là vui, không đáng nhớ. Cái buồn đi lố cái gọi là buồn, phải kèm thêm từ “thảm”. Trốn đi đâu cũng chẳng thể ra ngoài nỗi nhớ.
Cuộc đời thì dài dặc, niềm vui biến đâu mất tiêu. Cứ nghe cha đêm khuya thở dài. Mẹ ru con toàn nỗi nhớ // Chiều chiều ra đứng ngõ sau / nhớ về quê mẹ ruột đau chín chiều // Nhớ ai không nhớ, nhớ người thất thế sa cơ // Chiều chiều én liệng truông mây / cảm thương chú Lía bị vây trong thành //
Nhớ, là một cõi từ trường của nam châm. Chúng tôi, một thế hệ người mang bệnh “giàu cái nhớ”. Một thứ cố tật hiện nay chưa có thuốc chữa.
Ngồi chốn Sài Gòn, nhớ những ngày bề thế mộng mơ trước 1975. Bên cốc cà phê trên đất Mỹ, nhớ quê hương mù mưa nắng bụi.
Chừng như nói tới cái vui là chuyện bình thường. Thì thầm nỗi nhớ, những kỷ niệm, lòng ta mới bùi ngùi sâu thẳm. Mới man mác nổi trôi.
Đến như Phạm Duy, trong tình yêu quê huơng, yêu người, vui gì thì cũng đầy nỗi nhớ. Nhớ người ra đi, nhớ anh thương binh, nhớ Hoàng Thị, nhớ mẹ cha bên chiếc đèn dầu hao, nhớ anh nông phu áo chàm quảy lúa trong nương chiều.
Cùng Thế Lữ, Phạm Duy nhớ:
Ϲòn đâu em ơi! Ϲòn đâu ánh trăng vàng
Ϲòn đâu ánh trăng vàng, mơ trên làn tóc rối?
Ϲòn đâu em ơi! Ϲòn đâu bước chân người
Ϲòn đâu bước chân người, mơ trên đường chiều rơi?
Ϲòn đâu đêm sang lá đổ rộn ràng!
Ϲòn đâu sương tan trăng nội mơ màng?
Ϲòn đâu em ngoan, tóc rối ngổn ngang
Tuổi em đôi mươi, xuân mới vừa sang…
Ϲòn đâu em ơi! Ϲòn đâu giờ nhung lụa?
Mộng trùm trên bông, tình nồng trong gối…
Ϲòn đâu em ơi! Ϲòn đâu mùi cỏ dại?
Ϲhút tình thơ ngâу, Không còn trên đôi má.
Là nhà văn, khi cầm bút, quá khứ luôn đứng đầu chỗ ngọn bút. Mỗi giọt mực là một giọt / dòng dĩ vãng. Tất cả cái “bản đồ số phận” trong Cõi Nhớ ấy, trong một thời / không gian có hạn định, đã từ lâu trôi qua. Có khi trôi tít mù trong bộ nhớ của nhân loại. Nó như xác một con gián chết khô trong kẹt tủ, dưới gầm bàn bỏ quên. Mà chúng tôi vẫn nhớ. Nhớ tận mạng, li ti, ray rứt. Không có thước tấc nào đo đạc đủ bề sâu chiều rộng cái Nhớ ấy.
Nhìn chung, chúng tôi, chừng là một tộc người đang đánh mất hiện tại, mù đôi mắt nhìn ra tương lai. Chỉ dặm dài, hun hút một đôi-mắt-luôn-sau-ót, phản chiếu những phó bản của Ngày Qua.
***
Nói / Viết về Phạm Duy, cũng là cách tôi mò mẫm quá khứ, kể lể về mình. Tôi đã lỡ biết đánh đàn, đi theo tiếng đàn từ thuở bé, lớn lên đi theo các ban nhạc hát hò. Vào cõi âm nhạc Việt Nam là không thể không biết đến Phạm Duy.
Các đấng tài hoa trong âm nhạc như Văn Cao, Lê Thương, Đặng Thế Phong, Nguyễn Văn Thương, Dương Thiệu Tước, Phạm Đình Chương… đến với tôi như các ga tàu. Lên ga này một đoạn đường, rồi xuống ga, giã từ. Đến ga khác.
Phạm Duy, là con đường tàu dài, xa / suốt. Lên tàu, xuống tàu, từ Ải Nam Quan, tận Miền Nam trả ơn cái cối cái chày, vẫn một con đường, vẫn những “ga Phạm Duy”. Ở đó luôn là những âm vang dội lại từ nụ cười tiếng khóc, nhịp điệu nhân gian qua tháng ngày.
Phạm Duy, ông đến từ Hôm Ấy, vắng mặt Hôm Nay. Ông cỡi-hạc-ra-đi đã nhiều năm, nhưng ông vẫn còn lơ lửng trong mắt người. Như một con diều giấy rực rỡ bay trong một chiều vàng no gió, khi diều đã đứt dây, rơi rụng, bọn trẻ nhắm mắt, con diều thân yêu vẫn còn bay trong bóng tối mắt mình.
Có thực mỗi ngày một sự Mới? Ngôi sao đã lặn đêm qua, đêm nay đã trở lại trên bầu trời. Giọt sương đã tan sớm qua, hôm nay mặt trời lên, giọt sương vẫn long lanh trên lá. Cuộc biến đổi, lắm khi, chỉ là những hóa thân. Phạm Duy luôn, và thường trực hóa thân, ít ra trong ngôn ngữ riêng ông. Vẫn những dòng ngôn ngữ cũ mòn ấy, những hình thái đã ẩm mốc tháng ngày, qua Phạm Duy, bỗng mới ra, bỗng dìu dặt tang bồng, tách lìa cái vừa qua, trong tiến trình sáng tác nơi ông. Phạm Duy, người sáng tạo ngôn ngữ
Phạm Duy, là Có, cũng là Ảo. Như có thực, như ta đặt điều mà nói. Ta khó diễn tả tận lòng một thế giới bao trùm. Nói chuyện này chưa xong là kỷ niệm kia hiện về. Sao là thế? Vì, chính Phạm Duy, luôn dẫn dắt người đi với Tiếng Lòng của ông. Sông rộng đường dài, từ ngỏ ngách tâm tình mở khép, khi trực ngộ, khi lung lạc huyền ảo. Phạm Duy rất thực, nhưng thoát ngoài những sự thế bình thường.
Phải chăng, Phạm Duy rất tục lại rất thanh. Phạm Duy tinh khiết mà lầy lội những tình nhân thế. Nghịch dị, luôn ở trong môt con người, Phạm Duy.
***
Tôi có cái duyên may, từ sáu tuổi đã học đàn. Lên tám, đã thành thạo đàn mandolin. Lúc này tôi theo học tại trường tiểu học Kế Xuyên – École Primaire de Kế Xuyên. Thời thanh bình. Cành tre bụi trúc vườn cỏ dại, nơi nào cũng một vẻ đẹp, an nhiên. Chừng trong gió mùa có bước chân một ai về. Gần với tiếng đàn, chừng là gần gũi với điều thanh cao, những thanh tẩy tâm hồn.
Tuy không vào học tại một trường / viện âm nhạc nào – thuở ấy chưa hề có, nhưng tôi được học nhạc lý khá bài bản, cả phương pháp sáng tác, tưởng mai sau sẽ thành một nhạc sĩ. Nhưng cuộc đời lại đẩy đưa tôi cầm bút, rồi lênh đênh chữ nghĩa, bèo giạt mây trôi tận cuối cuộc đời.
Đầu tiên tôi học với người anh ruột, lúc này anh đang theo học ban Thành Chung tại trường Viên Minh, Phố cổ Hội An. Thời Kháng chiến học thêm ở Thầy Lê Khắc Bạc. Học đến trình độ cao trong lĩnh vực sáng tác. Học guitar với anh Hàn Vỹ, 1954 anh tập kết ra Bắc, từng là khoa trưởng một khoa của Nhạc Viện Hà Nội. Học violon với anh Phan Tùng Lâm, nhưng gặp lúc kháng chiến, ban nhạc luôn phải gọn nhẹ, dân dã, thường trực di chuyển, nên chỉ thuần dùng mandolin, guitar, sáo trúc, khó bước vào với cây đàn “quý tộc” này.
Nhìn chung suốt nhiều chục năm, nhất là chín năm kháng chiến, tôi rất gần gũi với tiếng đàn. Cả diễn kịch, tôi đi khắp nơi. Nơi nào cũng đầy dấu đạn bom của quân Pháp oanh tạc. Những làng thôn quê nhà nghèo khó, thiếu thốn. Chỉ lòng người là gần gũi chia sẻ ngọt đắng thân phận cùng nhau.
Tôi rành nghề cũng do thời Kháng chiến, nhu cầu hưởng thụ tinh thần của quần chúng vô cùng thiếu thốn. Không có máy hát. Không nhạc băng đĩa, radio – tuyệt không có một chiếc máy thu phát thanh nào – truyền tin tức rất hạn chế.
Suốt chín năm sống trong vùng Liên Khu V, tôi chưa hề nghe bất cứ một bài hát, một bản tin nào từ bất cứ một hệ truyền thanh Hà Nội, Huế, Sài Gòn, nói chung trong lẫn ngoài nước. Chúng tôi sống khá cách biệt với thế giới bên ngoài. Bên ngoài này cũng hàm nghĩa một bên này với bên kia sông, giữa vùng Việt Minh và vùng Pháp chiếm – kể từ năm 1949 gọi là Vùng Quốc Gia.
Dân chúng làm việc tối ngày, lâu lâu có một đêm kịch, nhạc. Thèm nghe như thèm chả. Ban nhạc phần đông chỉ đàn dây, mandolin, ghita, dàn trống cồng kềnh – chưa có nhạc cụ gì điện tử. Một ban nhạc đàn mandolin.
Những nhạc cổ điển, bán cổ điển từ thời Pháp hãy còn phổ biến rất nhiều – những Sérénata [Enrico Toselli – về sau Phạm Duy viết lời, gọi tên “Chiều Tà”] Les Flots du Danube [Iosif Ivanovici], Beau Danube Bleu [Johann Strauss – về sau có lời Việt Phạm Duy là Dòng sông xanh] – Sérénade (Schubert), Plaisir d’amour, Célèbre Valse (Brahms)…
Nhạc Việt có những bài hòa tấu rất hay như Xuân Và Tuổi Trẻ của La Hối, Cung Đàn Xưa của Văn Cao… Điệu valse rất hợp với đàn dây. Dễ khích động đám lỗ tai dân dã.
***
Thuở tôi học trò, thuở Phạm Duy đã có bài Cô Hái Mơ 1942, nước ta là thuộc địa của người Pháp. Lấy nước Pháp làm nước Mẹ, Mẫu quốc. Lúc chào cờ hát quốc ca Pháp là bài Marseillaise. Chào quốc kỳ Pháp ba màu xanh trắng đỏ, gọi là cờ tam tài. Con trai Việt, ngay lúc bé nhỏ, đã phải biết mình có tổ tiên Gaulois. Nos ancêtres sont des Gaulois // Tổ tiên chúng ta là người Gaulois.
Phạm Duy thời buổi này đã ngoài hai mươi tuổi. Ảnh hưởng được một nền văn hóa Pháp, đã giỏi tiếng Pháp. Tầm ảnh hưởng của một nền văn hóa Hán Nôm hãy còn sâu rộng, hẳn ông đã đọc được nhiều kinh điển, văn hóa của Đông Phương.
Tiếng đàn của tôi bấy giờ đã thành thạo, tròn vang, nhưng trí não non tơ, tâm hồn cỏ dại, chưa hiểu gì nhiều lời thơ, ý nhạc. Nhưng buổi đầu đời trong sáng ấy, lấp lánh hoang mơ, như là lời mở đầu Con Đường Cái Quan của ông, “Ra đi từ lúc trăng tơ…”
Tôi đi từ ải Nam Quan sau vài ngàn năm lẻ
Chia đôi một họ trăm con đã lên đường
Năm mươi người ngược núi rừng
Đã dựng vòng biên ải
Năm mươi người trẩy theo sông tới khơi chừng
Tôi theo người vượt quan san
Ơi người ơi Ơi người ơi
Vẽ lối mòn gìn giữ quê hương
ngăn đường giặc Hán
Tôi chưa về Ải Chi Lăng
Ơi người ơi Ơi người ơi
Dưới chiến bào người thấy băn khoăn
thương ai đầu nguồn…
[Con Đường Cái Quan – lời lữ khách]
***
Từ “buổi trăng tơ” ấy, bầu trời âm nhạc Việt có một vì sao sáng tỏa. Một Phạm Duy man mác trữ tình, nồng nhiệt. Một tổng hợp tình tiết nhân gian, hoạt cảnh xã hội, mảnh tâm tình buồn vui nơi mỗi lòng người. Hô hào kháng chiến, hăng hái lên đường, nhưng lời ca tiếng hát ấy không hề là khẩu hiệu, kích động sự chém giết. Hùng tráng mà không thô cứng. Sức mạnh ấy từ một tâm hồn đa cảm, tấm lòng rộng mở, cưu mang.
Do vậy bao nhiêu bản hùng ca thịnh hành một thời, rất hữu dụng cho công cuộc cách mạng, chống ngoại xâm, chỉ một thời gian ngắn sau, người đời quên bẵng. Tiêu biểu, Lưu Hữu Phước chẳng hạn.
Phạm Duy ca ngợi anh chiến binh, bà mẹ chiến sĩ, chiến thắng sông Lô, đánh được đồn Tây, nhưng là những bản “tình ca”, thời nào cũng hát được.
Nhạc người họ Phạm buồn, đầy nỗi nhớ, niềm yêu đánh mất, nhưng không bi lụy, cải lương dài dòng, khóc lóc kiểu ngôn tình. Vậy đấy. Kháng chiến có Phạm Duy. Thanh bình đôi chút còn Phạm Duy đôi nơi.
***
Người ấy đi từ Hôm Ấy tới Hôm Qua. Cùng nhịp bước của vô thường, Người đã bỏ đi.
Một đêm của năm 2016, trên đất Mỹ, tôi được Nhà báo Hòa Bình Lê, mời dự đêm tưởng niệm Phạm Duy tại hội trường Việt Báo, Westminster, Nam California. Tưởng niệm là đương nhiên, ông đã về với thần tiên từ ba năm qua, từ 2013, nhưng tôi vẫn tìm ông quanh quất, trong cái tiềm thức chợt hiện.
Không thấy Phạm Duy đâu. Ông, chỉ là tấm chân dung to lớn, vẫn mái tóc bạc, nụ cười ngạo nghễ. Gặp lại hình ảnh ông trong một hội trường lớn của Việt Báo, đầm tiếng ca, nỗi nhớ, qua Tình Hoài Hương, Tình Ca, Ngày Trở Về, Giọt Mưa trên Lá… Phạm Duy, ông là chiếc bóng phủ dụ trên nhiều phận người.
***
Cõi đời, có phận rủi may mang người trôi những dặm trường dung rủi. Thời tuổi thơ, đến lúc tôi là một “văn công nhí” ca hát chín năm vùng Kháng Chiến Việt Minh Liên Khu Năm. Ca hát nhạc Phạm Duy chỉ được ba bốn năm đầu khởi chiến, [1946 – 1949] tôi gọi đó là “Thời lãng mạn kháng chiến”, rồi Phạm Duy vắng bóng.
1975, ông ra đi.
Tưởng ông là một kẻ biệt cố hương. Nhưng. Cái “nhưng” không mong đợi, tôi lại gặp ông từ đất Mỹ trở lại, năm 2000. Buổi gặp đầu tiên tại khách sạn Continental, Sài Gòn. Lần lượt, khá đông người đến thăm ông. Bạn bè, người quen cũ, những người trẻ yêu mến ông, và… rất đông những người làm văn nghệ thuộc chính quyền đương thời.
Phạm Duy về nước đôi lần, dò xem cái quê hương cũ có là Đất Mẹ, như ông từng thương nhớ, hay nay đã là vùng Đất Hiểm, khó dung tha người quay lại.
Được. Sau vài lần dò dẫm, ông ở luôn quê nhà.
Thật kinh ngạc, Phạm Duy mần đơn xin Nhà nước cho phép hát nhạc… Phạm Duy!
Sự “ trái gió trở trời” này của Phạm Duy, là một “sự cố” thêm vào, để cho người đời, những kẻ vốn dè bỉu ông có thêm “mồi” để tiếp tục xơi tái ông.
Với tôi, quả là chúng ta thấy một Phạm Duy đã thực sự là một hài nhi. Một suối nguồn thơ trẻ, bấy lâu ẩn nấp trong chốn thiên tài.
Đời một nhà sáng tác, sáng tạo, chỉ tác phẩm lưu đời mới chính là Đời Sống của họ. Chẳng ai nhớ tới cái nợ nần, cái say sưa của Tản Đà, chẳng cần biết mỗi sáng ông uống cà phê hay uống trà, chỉ biết mỗi Tản Đà sống tàn một cuộc gió bụi, mơ hoặc trong cõi điêu linh, đã để lại cho đời những vẫn thơ trác tuyệt.
Lá đào rơi rắc lối Thiên Thai,
Suối tiễn, oanh đưa, những ngậm ngùi!
Nửa năm tiên cảnh,
Một bước trần ai,
Ước cũ duyên thừa có thế thôi.
Đá mòn, rêu nhạt,
Nước chảy, huê trôi,
Cái hạc bay lên vút tận trời!
Trời đất từ đây xa cách mãi.
Cửa động,
Đầu non,
Đường lối cũ,
Ngàn năm thơ thẩn bóng trăng chơi…
Phạm Công Thiện, một kỳ nhân, kẻ đã động tâm với cuộc thong dong, đã thốt lời, “Đi cho hết một đêm Hoang vu trên mặt đất”, đã mê ngẩn với cái tâm thượng ngoài cõi của Tản Đà “Cái hạc bay lên vút tận trời.
Và tôi, tôi cũng mong sao, đươc phiêu bồng trong Cõi Biệt, “Ngàn năm thơ thẩn bóng trăng chơi.”
***
Dù sao, thế nào, vậy chăng! Người đời gởi Phạm Duy làn trầm thơm, nụ hoa hồng, lẫn những trách hờn cay đắng.
Với tôi, Phạm Duy là Người gieo hương. Những hương tơ trúc nồng nàn. Những hương của Âm, Lời rộng tỏa. Ấm, lạnh, nó vẫn đi suốt những linh hồn. Tôi đến với ông từ tuổi còn bé thơ, tới hôm nay, khi viết những dòng này, tuổi đời đã vào thềm 90, đời đã riêng bề, một góc nhỏ.
Đến với Phạm Duy là đến với, là trở về, là tìm lại, những mảnh hồn quê, những tình nhân gian, những tiếng khóc cười dâu bể, những kể lể êm đềm câu chuyện tưởng là nhỏ / vặt / đáng quên. Đi với ông là đi với những phận đời theo cùng nước non, sử lịch. Mỗi con người, chiếc thuyền đơn trắc ẩn trong biến động dập vùi.
Cảm ơn núi non đã cho những tầm cao. Cảm ơn những cổ thụ đã cho bóng mát, đã gieo trong tôi cái ý niệm trường tồn.
Cung Tích Biền
Nguồn: https://damau.org/98775/pham-duy-ra-di-tu-luc-trang-to-chuong-2
Phạm Duy, Một Cái Nhìn Chung Về Phạm Duy – Chương 1
Cung Tích Biền
8.1.2024
Nhạc sĩ Phạm Duy, tên khai sinh Phạm Duy Cẩn, chào đời vào năm 1921, tại Phố Hàng Cót, Hà Nội. Bấy giờ Hà Nội thuộc Xứ Bắc Kỳ, một trong năm xứ của Liên bang Đông Dương thuộc Pháp [Việt, Miên, Lào – còn gọi là Đông Pháp]. Riêng nước Việt để dễ cai trị, người Pháp chia làm ba xứ – Bắc Kỳ, Trung Kỳ và Nam Kỳ. Mỗi xứ có ranh giới riêng, thể chế cai trị và guồng máy hành chính rất khác biệt nhau.
Thời Pháp thuộc, Nước An Nam là tên được gọi thay cho Việt Nam. Người Việt Nam thay vì Vietnamien, được gọi là Annamite [An-nam-mít-tờ]. Đây là một chủ ý miệt thị, là dân nô lệ, bị trị. Ám ảnh này đã lan ra một căn bệnh thở than với những cụm từ “Dân Mít nhược tiểu. Bọn Mít da vàng”… Hà cớ? Trong lịch sử nước ta, có non nghìn năm là đất bị trị của giặc Tàu. An Nam Đô Hộ Phủ (chữ Hán: 安南都護府) là tên gọi nước ta thời Bắc thuộc lần 3, từ năm 679 đến năm 866, dưới bộ máy cai trị của nhà Đường. Thực dân Pháp dùng tên An Nam Đô Hộ Phủ, không ngoài cái cách bọn đế quốc sài lang đi chiếm nước người, xem thường dân bị trị.
Phạm Duy, qua đời năm 2013, tại Sài Gòn, vào thời Việt Nam thống nhất cả hai miền Nam – Bắc, nằm hoàn toàn dưới sự toàn trị của Chính quyền miền Bắc, từ tháng Tư 1975. Sự “Hợp một” này có được phải sau hai mươi năm chiến chinh máu lửa, anh em cùng một nhà thanh toán nhau, một bên bị diệt, mới có một bên được thắng.
Phạm Duy được an táng tại gần Sài Gòn. Theo chỗ tôi biết, tâm nguyện của ông, “Quê nhà”, nơi chôn nhau cắt rốn, chính là chốn Kinh Bắc, nơi đó ông sẽ trở lại với nghìn thu, chứ không phải nơi Công viên Nghĩa trang Bình Dương. Điều bí ẩn này chờ một ngày giải mã.
Dài dòng vậy, để tỏ tường cái tình huống, tình cảnh, buổi sơ nguyên tiếng khóc chào đời, cho tới hơi thở cuối cùng một đời Nhạc sĩ, trong xay xát, giữa nghiền nát, ra đi, trở lại, của tình thế chính trị, tư tưởng, binh lửa, qua bao nhiêu tang thương dâu bể của sử lịch.
***
Phạm Duy, là “Một bản tường trình lịch sử” qua âm nhạc.
Một điều thấy rõ. Những chương bản nghịch dị trong cuộc đời Phạm Duy là do sự chọn lựa rõ trắng đen chính nơi ông, một người suốt hành trình đời mình, luôn đồng hành với sự sòng phẳng, tự do chính mình. Không giả nhân giả nghĩa. Cũng từ đây, sức sống trong các nhạc phẩm của ông là một khởi phát chân thực từ đáy lòng, qua cái tâm hồn tinh hoa giàu lòng yêu nước yêu người, là một trời nồng nhiệt lôi cuốn người ngưỡng ngoạn luôn theo cùng.
Cuộc đời Phạm Duy là một cuộc trường kỳ dấn mình, tràng giang “dây nhợ”, trải theo một lịch sử khá đặc biệt của nươc nhà. Chinh chiến lâu dài, nhiều đổi thay thể chế chính trị, những xáo trộn xã hội khốc liệt. Ông là một thiên tài âm nhạc. Dấu ấn và tầm ảnh hưởng của ông, đối với quần chúng, xã hội, là rất đặc biệt so với những, nhà văn, nhà thơ, nhạc sĩ, những nghệ sĩ sáng tác khác, cùng thời.
Những tài liệu viết về ông rất nhiều. Ca ngợi ông rất nhiều. Có người viết cả một quyển sách nhiều trăm trang, chỉ nói về Phạm Duy. Người với những bài dài dặt như một công cụ chính trị đánh phá Phạm Duy cũng không ít. [*]
Ca ngợi, tới tột cùng. Đánh phá, là triệt để.
Nhiều người cùng thành phần Quốc gia với ông, phủi trụi, xóa trắng tất cả thành tựu lớn lao của ông, chỉ để trưng ra một câu chửi bới nặng nề. Lại người yêu mến ông, quý trọng tài năng ông, đã bỏ qua, quên hết “những râu ria mép rìa đời thường nơi ông”, để nhất mực, với lòng thanh thản, con tim nồng nàn, tôn vinh ông. Số người này, có hằng triệu.
Phạm Duy, người thường trực đứng dưới nắng mưa thời thế. Là, một người trọn một đời, như một kịch bản hấp dẫn, khá nhiều bí ẩn và huyền ảo, những chương hồi này nghịch ngược, phản trái với chương hồi kia, trong chính một kịch bản, Phạm Duy.
***
Về gia thế, Phạm Duy sinh trưởng trong một gia đình được gọi là một gia tộc lớn. Nơi đó, những tinh hoa cô đọng, bàng bạc tri thức, sự thông thái là suối nguồn, đủ lập dựng một tài năng lớn Phạm Duy về sau.
Thân phụ ông là Phạm Duy Tốn [1883 – 1924) được xem là một nhà văn xã hội tiên phong của nền văn học đầu thế kỷ 20. Văn chương Phạm Duy Tốn được coi là những dấu ấn đầu tiên mang ảnh hưởng Tây phương trong văn học Việt Nam.
Phạm Duy Tốn là một trong những người đồng thời với Học giả Trần Trọng Kim thủ tướng Chính phủ; các bậc khoa bảng, các quan lại đầu triều, các nhà văn như Ngô Tất Tố, Nguyễn Văn Tố, Phạm Quỳnh, Nguyễn Văn Vĩnh… Từ năm 1920 đến 1923, Phạm Duy Tốn là nghị viên Viện Dân biểu Bắc Kỳ.
Những tác phẩm văn học chính của Phạm Duy Tốn: Bực Mình (1914), Sống Chết Mặc Bay (1918), Con Người Sở Khanh (1919), Nước Đời Lắm Nỗi (1919). Tiếu Lâm Quảng Ký (3 tập)
Người anh cả của Phạm Duy là Phạm Duy Khiêm, (1908-1974) là một nhà giáo, nhà văn. Du học Pháp, văn bằng Agrégation de grammaire [Thạc sĩ Ngữ Pháp] năm 1935. 1958 Phạm Duy Khiêm được tặng thưởng Tiến sĩ Danh dự từ Đại học Toulouse, Pháp quốc. 1954 Phạm Duy Khiêm là Bộ trưởng Phủ Thủ tướng, Đại sứ Việt Nam Cộng Hòa tại Pháp [1955-1957] thời Tổng thống Ngô Đình Diệm
Phạm Duy Khiêm nhà văn, viết văn bằng tiếng Pháp. Trong đó có Légendes des terres sereines, Nam et Sylvie, De Hanoi à Lacourtine được một ít giải thưởng văn chương của nước Pháp.
Phạm Duy là người con trai út. Ông còn một người anh, em Phạm Duy Khiêm, là Phạm Duy Nhượng. Phạm Duy Nhượng là một nhạc sĩ, tác giả Tà Áo Văn Quân. Ông này chết sớm.
***
Phạm Duy, ông không sống mỗi mình, riêng cho âm nhạc. Ông là một Mối tình chung, chan hòa cùng một Việt Nam chiến chinh, chia cắt, bao trầm luân lên vực xuống đèo của đổi thay.
Phạm Duy nhạc sĩ, còn là một nhà văn – chính mình viết hồi ký nhiều tập, rất có giá trị. Là, một nhà nghiên cứu âm nhạc, qua những bài nghị luận sắc sảo về dân ca, nhạc truyền thống, nhạc tây phương. Là, một thi sĩ hàng đầu với ngôn ngữ thơ trong lời nhạc. Hàng trăm bản nhạc của ông có lời, là mỗi bài thơ. Mà là thơ hay, ngôn ngữ đẹp.
Nhà thơ danh tiếng Trần Dạ Từ đã có cái nhìn: “Nhạc sĩ Phạm Duy là một trong những nhà thơ vĩ đại nhất của nền văn học nghệ thuật Việt Nam thời hiện đại”.
***
Ra đời từ 1921 Phạm Duy không là kẻ “bất phùng thời”. Mà, “gặp thời”. Nhưng “gặp thời” này rơi vào một kẻ khác, không là Phạm Duy, hẳn chúng ta không có hàng nghìn bản nhạc, trong đó hàng trăm là những danh tác. “Gặp thời” này là một quà tặng thời thế dành riêng cho Phạm Duy. Phạm Duy thật lòng, làm quà tặng, tặng lại cho đời.
Vì sao gọi là gặp / phùng thời?
Người họ Phạm trưởng thành đúng lúc những chuyển xoay thời thế, những bản lề tác động, mang tầm trọng đại của lịch sử, trên đất Việt.
– Năm 1930, khi Nguyễn Thái Học cùng 12 nghĩa sĩ, đảng viên Quốc Dân Đảng chống Pháp lên đoạn đầu đài, Phạm Duy đã 10 tuổi, tính theo lịch trăng.
– Một cao trào văn học Quốc ngữ đã tới hồi phát triển rực rỡ, nhằm vào tuổi biết suy nghĩ và thụ nhận của Phạm Duy. 1933, khởi phóng Phong trào thơ Mới, với những Nhà thơ cự phách tiên phong, Thế Lữ, Lưu Trọng Lư, Xuân Diệu, Huy Cận, Nguyễn Bính, Thâm Tâm, Chế Lan Viên… chấm dứt hệ Đường thi, thơ bát cú [tám câu năm vần] thông thường dùng chữ Hán, hoặc Nôm.
Song hành, 1932, bên đường văn chương, có Tự Lực Văn Đoàn, với Nhất Linh, Hoàng Đạo, Khái Hưng… Những nhà văn đáng kính này còn là những nhà cách mạng, với những luận đề chính trị xã hội, khởi xướng những chương trình cải cách cho cuộc tiến hóa dân trí dân sinh, mong thoát khỏi tối tăm một thời bị trị.
Hương hoa tư tưởng từ Hổ Nhớ Rừng [thơ Thế Lữ] đến các tiểu thuyết Đoạn Tuyệt [Nhất Linh] Hồn Bướm Mơ Tiên [Khái Hưng], chưa kể hàng loạt những báo chí bừng sáng từ Nam chí Bắc mang tầm cao giá trị. Hẳn, Phạm Duy không thể không chịu tầm ảnh hưởng lớn lao, khi tuổi gần như trưởng thành.
– Dù là học dở dang, nhưng Phạm Duy từng bước vào cửa Trường Cao Đẳng Mỹ Thuật Đông Dương – École Supérieure des Beaux-Arts de l’Indochine. Trường có từ năm 1925, đã đào tạo những họa sĩ lừng danh, hàng đầu của nền Hội họa nước nhà, như Nguyễn Gia Trí, Tô Ngọc Vân, Mai Trung Thứ, Lê Phổ, Nguyễn Tư Nghiêm… Phạm Duy bỏ học tại trường này, như Văn Cao, Thế Lữ, Nhất Linh, đã từng.
– Tuổi thành niên của Phạm Duy, cũng là thời hai phong trào vận động cách mạng không bạo lực vũ trang, hãy còn lưu ảnh hưởng rất sâu đậm trong xã hội bấy giờ. Đó là Phong trào Đông Du do Sào Nam Phan Bội Châu chủ xướng, đưa sinh viên sang nước Nhật du học để mở đường. Phong trào Duy Tân của Phan Châu Trinh, nhiệt liệt hô hào chấn hưng dân trí, dân sinh, dân khí, theo đường Tây hóa. Những phong trào yêu nước, mở nước, mở đường vào với văn minh nhân loại, hãy còn tầm vận động sâu rộng trong quần chúng. Phạm Duy đứng trong gió mùa không thể không từng nghe thấy gió.
– Khi Phạm Duy bắt đầu vào đường âm nhạc, nền tân nhạc của nước ta vẫn là “Những ngày đầu, những bước chập chững vào đời”. Non mười năm trước mà thôi, kể từ Phạm Duy sáng tác bản nhạc đầu tiên, 1942, đã có những nhạc sĩ tiên phong mở đường, với Nguyễn Văn Tuyên, Văn Chung, Lê Yên, Doãn Mẫn, Lê Thương, Nguyễn Văn Thương. Nhiều ca khúc, được xem là những bản “lời ta nhạc tây”, đầu tiên của những nhạc sĩ kể trên đã xuất hiện từ những năm 1935, 1936…
– 1945, những biến chuyển lịch sử trọng đại trên thế giới có cuộc Đệ Nhị Thế Chiến. Ở trong nước là – Pháp đi Nhật đến. Cách Mạng Mùa Thu 19 tháng Tám, Tuyên Ngôn Độc Lập, tháng Chín. Chính phủ Trần Trọng Kim thân Nhật sụp đổ. Vua thứ 13, nhà Vua cuối cùng của Nhà Nguyễn, Bảo Đại [Vĩnh Thụy] từ triều đình Huế tuyên bố thoái vị, trao ấn tín kiếm báu cho Mặt trận Việt Minh. Lúc này Phạm Duy 24 tuổi. Tuổi của mỗi thanh niên có quyết định hành động, và chịu trách nhiệm cho chính mình.
– Tháng 10-1945 Pháp đã quay lại Sài Gòn. Tháng 12 – 1946, quân Pháp đổ bộ lên Hải Phòng, tiến chiếm Hà Nội. Chiến tranh Việt Pháp chính thức mở màn. Ba mươi năm tiếp sau, ngưng chiến, hòa bình chia cắt hai miền. Nội chiến Bắc-Nam. Tàn cuộc chơi binh lửa, 1975, Phạm Duy đã là 54 tuổi, sau khi tận tình vào cuộc, tuổi của “tri thiên mệnh”.
***
Rõ ràng, suốt tuổi trưởng thành của Phạm Duy, lịch sử đã bày biện ra một cuộc thế đầy đủ súng gươm để tranh giành, chém giết nhau, để ai đó nhân thời thế, thừa cơ mà làm anh hùng.
Cũng chính nhân thế ấy, thừa mứa những hỉ nộ ái ố, hân hoan trong mùi vị thương đau, cũng là để ai đó trở thành bậc thiên tài trong các lĩnh vực nghệ thuật, văn chương, thi ca, âm nhạc.
Cuộc thế đã mời gọi. Cửa đời rộng mở. Phạm Duy đã có mặt.
Hiện thực đã hiện thể những tơ mành, tế vi, để quần tụ, vầy ra cuộc / nguồn đại thể. Vui đến muốn điên, buồn mong được chết. Xã hội, một đài hương. Xã hội con người cũng là một bãi rác thải tanh hôi. Lịch sử, Ta có thể dâng lòng thành, tình yêu, cả máu xương này. Lịch sử cũng là nơi dễ dàng cho những bàn chân bùn lội qua. Những bàn tay máu thao túng. Của Mùi động vật rộng tỏa.
Cửa mở rộng lắm. Con đường là thênh thang. Phạm Duy bước vào. Một bước có thể nhảy từ sơ nguyên lộn về ngay Hôm nay.
Phạm Duy là ai? Là cổ máy chế biến vĩ đại. Phân loại cái bãi đời. Thu gom hương đời. Xay xát, những phế liệu, những rác thải có thể tái chế, hay cần thiết phải hủy đi. Phạm Duy, là công cụ, làm sạch lạch nguồn. Khơi trong dòng chảy. Là lửa đốt chiều hôm. Cụm lá khô, những cành mọn. Là tách móc mép rìa sự việc đến tận trọng tâm đại thể. Là đoàn tụ sum vầy ánh đèn đêm, đến tâm sự bầy chim xa xứ.
Phạm Duy, cổ máy chọn / chiết lọc từ cái nhân thế hồ đồ, cái lịch sử trập trùng những buồn vui trắc ẩn, để cho ra lời ca tiếng hát, tặng cho đời.
Lịch sử nước tôi. Phạm Duy, người may mắn, được thần linh ban phúc, được trời đất chiết lọc sự thông thái, tinh hoa từ triệu người, để ban phát cho một riêng Ông.
Nghìn thu sương bóng. Vài thế kỷ may có một đôi người.
Cung Tích Biền
[*] Hai cuốn sách sớm viết về Phạm Duy, một của Tạ Tỵ: Phạm Duy Còn đó Nỗi Buồn (1971), một của Nguyễn Trọng Văn: Phạm Duy đã Chết Như thế nào? (1971)
Nguồn: https://damau.org/98745/mot-cai-nhin-chung-ve-pham-duy-chuong-1
Màu tím vấn vương trong nhạc Việt
* Về một người yêu hoa màu tím
Nhớ nhau khi mây vương vương màu tím…
Giọng hát mềm mại, dịu dàng của ca sĩ Mai Hương gợi niềm luyến tiếc xa xôi về một phương trời cũ. Câu hát là nỗi buồn thật đẹp, thật nhẹ nhàng thật mênh mang như áng mây trôi, trôi hoài ngàn năm.
Chiều tím, không gian mênh mang niềm nhớ
Mây bay năm xưa còn đó / đâu tìm người hẹn hò?
Câu hát có một màu tím vấn vương ấy ở trong bài “Ngàn năm mây bay” của nhạc sĩ Nguyễn Hiền, là nhạc chính trong cuốn phim cùng tên do đạo diễn Hoàng Anh Tuấn thực hiện, chuyển thể từ một tiểu thuyết của Văn Quang.
Không chỉ màu mây tím ấy thôi, người ta còn nghe, còn thấy được khá nhiều màu tím khác nữa quyện trong từng lời ca ý nhạc của một thời nhạc Việt miền Nam.
Màu tím chơi vơi trong nhạc Hoàng Trọng,
Tìm nhau trong mầu hoa pensée tím chơi vơi
Tìm nhau trong mơ, dắt nhau sang bờ yên vui
(Cánh hoa yêu)
Màu tím bâng khuâng trong nhạc Tuấn Khanh,
Hỏi tôi “Những chiều buồn mây tím xây thành,
có thương hoa thắm mong chờ không anh?”
(Dưới giàn hoa cũ)
Cũng là một màu tím vấn vương, cũng là những nét nhạc êm êm nhưng là những dòng nhạc không lẫn vào nhau được. Nét nhạc Nguyễn Hiền nghe mênh mang như bức tranh thủy mặc, nét nhạc Hoàng Trọng nghe man mác như ngọn gió heo may, nét nhạc Tuấn Khanh nghe xao xuyến như một nỗi hẹn hò.
Chưa hết, màu tím biền biệt trong nhạc Dzũng Chinh,
Những đồi hoa sim tím / ôi những đồi hoa sim
tím chiều hoang biền biệt
(Những đồi hoa sim, ý thơ Hữu Loan)
Màu tím nao nao trong nhạc Hoàng Nguyên,
Người áo tím qua cầu và áo tím phai mầu
để dòng Hương Giang hờ hững cũng nao nao
(Tà áo tím)
Màu tím da diết trong nhạc Phạm Đình Chương,
Nhắm mắt chỉ thấy một chân trời tím ngắt,
chỉ thấy lòng nhớ nhung chất ngất
(Nửa hồn thương đau)
Màu tím ngắt, tím lịm trong nhạc Lê Trọng Nguyễn,
Thời gian tím ngắt như đêm say,
vội vàng hái cả trời sao chín mọng
(Sao đêm)
Màu tím mà ta nghe được trong những câu hát ấy thường là màu áo tím, màu hoa tím, màu mây tím… Nhiều nhất vẫn là màu áo tím.
Chiều nào áo tím nhiều quá,
lòng thấy rộn ràng nhớ người
Áo tím chập chờn như cánh bướm, áo tím phất phơ trước cổng trường nữ sinh, áo tím thướt tha trên đường phố lớn hay những lối đi quen. Câu hát ấy ở trong bài “Đường về Việt Bắc” của Đoàn Chuẩn-Từ Linh, người nhạc sĩ trước sau chỉ yêu một “màu xanh ái ân” nhưng vẫn đôi lúc bất chợt thoáng hiện một màu áo tím.
Áo tím của Hoàng Nguyên nhẹ bay trong nắng trong gió, chỉ thoáng gặp gỡ tình cờ cũng đủ cho lòng nhung nhớ, cho tình vấn vương.
Một chiều lang thang bên dòng Hương Giang
Tôi gặp một tà áo tím / nhẹ thấp thoáng trong nắng vương
Mầu áo tím sao luyến thương / mầu áo tím sao vấn vương
(Tà áo tím)
Áo tím của Văn Phụng, áo tím thướt tha trên cầu Tràng Tiền luôn là hình ảnh gần gũi, thân quen của Huế đẹp và thơ.
Về nơi đây ấm êm,
nhìn muôn tà áo tím trên cầu Tràng Tiền
(Trở về Huế)
Áo tím của Nguyễn Hiền, áo tím ngày xưa ấy nay biết trôi dạt về đâu.
Hình bóng ngày nào đã quá xa xôi
Một tà áo tím bên tôi,
thầm nghe lá vàng nhẹ rơi
(Tìm đâu)
Áo tím của Huỳnh Anh và Kiên Giang, áo tím của chuyện tình mùa chinh chiến, một sớm một chiều thành tà áo vu quy.
Pháo hồng đưa chuyến đò sang sông
Áo tím ngày xưa đi lấy chồng
(Hoa trắng thôi cài trên áo tím)
Sau áo tím phải kể đến hoa tím, là màu tím hoa sim, hoa cà, hoa lục bình, hoa bằng lăng, hoa pensée, hoa violet, hoa lưu ly… và cả những bông hoa dại tim tím ven đường.
Hoa tím của Hoàng Trọng, của người nhạc sĩ thiết tha yêu màu tím thủy chung.
Tôi vẫn yêu hoa màu tím
nên vẫn hay mơ thầm kín,
hay đứng bên song trông áng mây trôi
(Tôi vẫn yêu hoa màu tím)
Hoa tím của Tuấn Khanh và lời hẹn thề trao nhau dưới giàn hoa tím xưa.
Hẹn tôi đến một mùa se thắm duyên lành
Ngắt bông hoa tím trên cành trao anh
(Dưới giàn hoa cũ)
Hoa tím của Mạnh Phát, hoa tím ngày xưa cho người ở một phương nhớ một phương.
Sao tôi vương vấn mãi trong lòng
Tìm về qua bên ấy một màu hoa tím xưa
(Nhớ mùa hoa tím)
Hoa tím của Anh Bằng & Lê Dinh là mối tình thơ trên đồi hoa sim tím.
Nếu có anh chiều nay ta sẽ lên đồi sim
Anh hái hoa tím rắc lên đôi bờ tóc mềm
(Khi mình xa nhau)
Sau màu hoa tím là màu mây tím lững lờ trôi trên những dòng kẻ nhạc.
Mây tím của Đỗ Kim Bảng là cụm mây lang thang về ngang thành phố khi ánh chiều tàn.
Đêm vẫn chưa buông nhưng chiều dần tàn
Mây tím giăng ngang trên trời Sài Gòn
(Bước chân chiều Chủ Nhật)
Mây tím của Lê Trọng Nguyễn gợi niềm thương nhớ xa xôi trong chiều hoàng hôn.
Màu tím đưa ta về thương nhớ nhiều
Nhớ mây chiều xưa mang màu tím tin yêu
(Màu tím hoàng hôn)
Mây tím của Ngô Thụy Miên trôi lặng lờ như “gọi tình yêu vào lãng quên”.
Trời còn mây tím để lá mơ nhiều
Lá khóc trên mi cho môi ươm sầu
(Dấu tình sầu)
Mây tím của Phạm Mạnh Cương là nỗi buồn quạnh quẽ, hắt hiu khi trời vào thu.
Lạnh lùng sương rơi heo may / Buồn ngơ ngác bóng chim bay
Mây tím giăng sầu đó đây
(Thu ca)
Khi màu mây tím phủ kín lưng trời, những buổi chiều vàng êm ả đổi thành chiều tím mơ màng.
Chiều tím của Đoàn Chuẩn-Từ Linh là không gian màu tím mênh mang và từng cụm “mây bay về đâu cuối trời”.
Chiều nay sao dâng nhanh mầu tím
và mây bay theo nhau về bến
(Chuyển bến)
Chiều tím của Đan Thọ và Đinh Hùng lặng lẽ trôi theo tiếng vĩ cầm, nghe vời vợi như một mối cảm hoài.
Chiều tím chiều nhớ thương ai / còn thương nhớ hoài
Đàn ơi nhắn dùm người đi phương nao
nếp chinh bào biếc ánh sao
(Chiều tím)
Chiều tím của Y Vân và Kim Tuấn là tình yêu thầm lặng như những “rặng thông già lặng câm”.
Anh yêu tình nở muộn / Chiều tím mầu mến thương
Mắt biếc sầu lắng đọng / Đèn thắp mờ bóng đêm
(Những bước chân âm thầm)
Chiều tím của Trịnh Công Sơn về cùng ngọn gió heo may mà “nghe tháng ngày chết trong thu vàng”.
Gió heo may đã về / Chiều tím loang vỉa hè
và gió hôn tóc thề / rồi mùa thu bay đi…
(Nhìn những mùa thu đi)
Những áo tím, hoa tím và cả những mây tím, chiều tím mà ta nghe được vẫn đi, về cùng với mùa thu.
Tà áo tím dịu dàng bên tôi
và tình yêu nhẹ nhàng thầm khơi
đâu có nghe mùa thu đã rơi
(Áo tím ngày xưa, Lan Đài và Mạnh Phát)
Màu tím bàng bạc không gian khi mùa thu buông áo xuống một phương trời.
Chiều thu soi bóng / nắng chưa phai mầu
Kề hai mái đầu nhìn mây tím nhớ nhau
(Chiều tím, Đan Thọ & Đinh Hùng)
* * *
Chưa hết, và những gì nữa được tô lên màu tím, gửi vào trong ý nhạc. Kể mãi không hết, chỉ cần đọc tên ít bài nhạc quen thuộc: Thu tím lá vàng (Vân Tùng), Biển tím (Nguyễn Vũ), Tím cả rừng chiều (Thu Hồ), Mực tím mồng tơi (Hàn Châu), Cổng trường vôi tím (Mạc Phong Linh), Căn nhà màu tím (Hoài Linh), Sầu tím thiệp hồng (Minh Kỳ & Hoài Linh), Tình yêu màu tím (Song Ngọc), Màu tím cuộc đời (Lê Trọng Nguyễn)…, tím mãi không thôi.
Người ta còn nghe được những câu chuyện lòng, những chuyện tình phủ lên một màu tím ngan ngát hương yêu trong những bài “Tà áo tím”, “Cánh hoa yêu”, “Dưới giàn hoa cũ”, “Hoa trắng thôi cài trên áo tím” hay “Màu tím hoa sim” (nhiều nhạc sĩ phổ từ bài thơ cùng tên của Hữu Loan)… Những câu chuyện thường kết thúc không mấy vui, nếu không là áo tím qua cầu thì cũng tím cả chiều hoang đến ngồi bên mộ nàng… Như câu chuyện cô bé trót yêu màu tím được nhạc sĩ Hoàng Trọng kể lại trong chuyện tình buồn “Ngàn thu áo tím”.
Ngày xưa xa xôi em rất yêu mầu tím…
Chiều xuống áo tím thường thướt tha
bước trên đường thắm hoa / ngắm mây chiều lướt xa…
Rồi khi vừa biết yêu là đánh mất thơ ngây, là chia tay với mầu tím, chia tay với tình đầu.
Từ khi yêu anh, anh bắt xa màu tím…
Trời đã rét mướt cùng gió mưa
Khóc anh chiều tiễn đưa / thế thôi tàn giấc mơ
Màu tím mộng mơ đổi thành màu tím rưng rưng, tái tê.
Ngàn thu mưa rơi trên áo em mầu tím…
Nhuộm tím những chuỗi ngày vắng nhau
Tháng năm còn lướt mau / biết bao giờ thấy nhau
Bài nhạc thể điệu Valse dìu dặt, buồn buồn. Nghe lại bài hát ấy với giọng Thái Thanh ngày xưa, ngỡ như nghe nỗi niềm xót xa của cô bé mới biết yêu lần đầu. Màu tím yêu thương và mối tình đầu như đóa hoa chớm nở đã vội tàn.
Người viết lời cho bài nhạc ấy là Vĩnh Phúc, cô nữ sinh trường Trưng Vương thuở ấy. Hẳn cô cũng yêu màu tím lắm nên trong những lời cô phổ vào nhạc Hoàng Trọng vẫn luôn thấp thoáng một màu tím buồn, lúc thì mầu hoa pensée tím chơi vơi, khi thì một bóng áo tím buồn ngẩn ngơ.
Màu tím, màu của mộng mơ nên mới có Anh hứa đưa em về nơi chân trời tím / Gom hết mây hai đứa xây lâu đài yêu (Chân trời tím). Màu của nhớ nhung nên mới có Nhớ nhau khi mây vương vương màu tím (Ngàn năm mây bay). Màu của thủy chung nên mới có Hoa tím nơi này chờ anh đã bao ngày (Cánh hoa yêu). Màu của định mệnh cách chia nên mới có Ngàn thu đau thương vương áo em màu tím (Ngàn thu áo tím).
Cũng không hẳn là không có những màu tím vui. Màu tím còn là màu kỷ niệm, gợi lại trong ta những thương yêu ngọt ngào. Màu tím trên những “Con đường tình ta đi” (Phạm Duy) của những lứa đôi yêu nhau, kể cho nhau “nghe chuyện tình quanh năm”.
Con đường trời mưa êm
Chiếc dù che mầu tím
Môi tìm làn môi ngon
Nhạc Việt vẫn có lắm sắc màu. Trên hết, nhiều nhất, vẫn là màu tím. Màu tím ngan ngát, màu tím ngắt tím lịm hay màu tím nhạt, tim tím quyện trong câu hát, lời ca. Màu tím nên thơ, màu tím dịu dàng nhiều nữ tính, nhẹ nhàng mà vấn vương, lặng thầm mà quyến rũ, đến nay vẫn là đề tài và nguồn nhạc hứng chưa bao giờ cạn cho người viết nhạc.
Lê Hữu
* “Ngàn thu áo tím” (Hoàng Trọng & Vĩnh Phúc), Thái Thanh hát
Nguồn: https://diendantheky.net/le-huu-mau-tim-van-vuong-trong-nhac-viet/