Nguyễn Sĩ Hạnh
21.9.2001
Thấy có album Nhạc Trẻ 2, tôi nghe qua thử vài bài. Đêm khuya thanh vắng, những bài nhạc quen thuộc của một thời gợi nhớ lại vô số chuyện của những ngày còn mười mấy hai mươi tuổi. Bài Somewhere My Love là một, mới đọc lại bài Julie Christie – Ngày Lara trở lại của cô Quỳnh Giao viết. Xin phép được dịch thêm một vài chi tiết về bài hát từ Wikipedia.org.
Đôi hàng tiểu sử
Trong khi viết phần nhạc đệm cho phim Doctor Zhivago, nhạc sĩ Maurice Jarre được đạo diễn David Lean nhờ viết phần nhạc nền chủ đạo cho Lara, nhân vật chính trong phim do Julie Christie thủ diễn. Lúc đầu Lean tính dùng một bài nhạc nổi tiếng của Nga nhưng không tìm ra người giữ bản quyền nên mới bán cái cho Jarre. Nhiều lần Jarre rán mà viết không xong, Lean mới đề nghị với Jarre là nên rủ cô bồ lên núi nghỉ xả hơi vài bữa, và viết một bài nhạc cho cổ là được. Jarre nghe lời và kết quả là “Lara’s Theme” ra đời, và Lean nghe qua là khoái liền, mới dùng bài nhạc cho nhiều đoạn trong phim. Khi biên tập Doctor Zhivago, Lean và giám đốc sản xuất Carlo Ponti xén bớt hay thậm chí cắt bỏ hẳn nhiều đoạn nhạc viết bởi Jarre; khiến Jarre nổi giận vì ông nghĩ là dùng Lara’s Theme nhiều chỗ quá thì sẽ làm cả phần nhạc nền của cuốn phim mất hay đi.
Tuy nhiên, về phương diện thương mãi thì nỗi lo của Jarre là vô cớ, vì bài hát thành công ngay tại chỗ và nổi tiếng khắp thế giới. Do yêu cầu đặc biệt của ca sĩ Connie Francis, Paul Francis Webster viết lời cho Lara’s Theme và đặt tên bài hát là “Somewhere My Love“. Tuy nhiên, khi nhận được bài hát thì Francis chê là “cải lương” và không chịu hát . Vài tuần sau, Connie suy nghĩ lại và đồng ý thu thanh bài hát, tuy nhiên tới lúc đó thì Ray Conniff đã thu thanh trước rồi, và dĩa này leo lên tới số 9 của bảng sắp hạng Billboard Hot 100 trong năm 1966. Phiên bản của Francis cũng nằm trong top của bảng sắp hạng “Easy listening” của Mỹ trong bốn tuần liền. Mặc dù dĩa của Ray Conniff đã nổi tiếng như vậy, Francis cũng cho ra thị trường phiên bản của mình trong một dĩa đơn (single). Dĩa này không top ở Mỹ nhưng là dĩa thanh công nhất của Francis trên thị trường quốc tế, nằm trong “Top 5” của nhiều nơi như Bắc Âu, Á Châu. Ở Ý, phiên bản Ý của Francis, “Dove non so“, là dĩa sau cùng của cô leo lên tới số 1.
Somewhere My Love
Somewhere, my love,
There will be songs to sing
Although the snow
Covers the hope of spring.
Somewhere a hill
Blossoms in green and gold
And there are dreams
All that your heart can hold.
Someday we’ll meet again, my love.
Someday whenever the spring breaks through.
You’ll come to me
Out of the long ago,
Warm as the wind,
Soft as the kiss of snow.
Till then, my sweet,
Think of me now and then.
God, speed my love
‘Til you are mine again.
Từ đó, rất nhiều phiên bản của bài hát đã được phát hành. Cho tới ngày này, Lara’s Theme là một trong những nhạc phim từng được viết ra mà được nhiều người nghe nhận biết nhứt.
Những phiên bản hay
Đã hơn bốn chục năm qua, có rất nhiều ca sĩ đã thu thanh & thu hình bài Somewhere My Love này, tiếng Pháp, tiếng Ý, tiếng Tây Ban Nha … đủ cả. Ở đây chỉ xin giới thiệu một vài phiên bản có trên youtube.
Phiên bản của Ray Conniff nổi tiếng nhứt, tuy nhiên tôi nghe thấy không “đã”, không có chiều sâu, bài hát được trình bày theo phong thái nhạc pop thời đó.
Thứ đến là phiên bản của Connie Francis, tôi thích phiên bản này nhứt, bài ca thể hiện được tâm trạng của những nhân vật chính trong phim:
Theo kiểu bán cổ đển thì đây là phiên bản của Placio Domingo. Tôi nhớ có mua cái CD “Be My Love” này mười mấy năm trước nhưng giờ lạc đâu mất kiếm không ra.
Bạn nào thích Sinatra và phong cách khác lạ của ông thì nghe thử phiên bản này:
Sang tiếng Pháp bài ca trở thành “La chanson de Lara“. Tereza Kesovija, cô ca sĩ nổi tiếng người Nam Tư, lần đầu thu “La chanson de Lara” vào năm 1967.
Lời Việt
Ở Việt nam, trước 1975, Pham Duy dịch bài hát sang lời Việt dưới tên “Hỡi người tình Lara“.
Người tình thương nhớ
Hãy lắng nghe lời mặn mà
Dù mùa xuân đã
Chôn vùi bởi làn tuyết kia
Ngọn đồi trắng xóa
Sẽ có hoa mọc đầu mùa
Mộng đẹp như cũ
ân tình còn về với ta
Người yêu! chúng ta còn yêu nhau nhiều
còn theo mùa xuân vào tình yêu
Tình yêu!
Người tình sẽ đến
Người đến quên cả lạnh lùng
Và nụ hôn ấm
Như là từng làn tuyết hôn
Chờ ngày sẽ tới
Tìm đến bên người bạn đời
Người yêu hỡi
Nhớ thương đời đời chớ phai!
Hỡi người tình Lara, Thanh Lan trình bày trước 1975
Hỡi người tình Lara, Ngọc Lan trình bày
Mới đây, người viết cũng mạo muội dịch một bản, dù rằng chưa có ai hát để nghe nó ra làm sao.
Lara, Em Yêu Dấu
Này em yêu dấu
Bài hát vút cao bên đời
Dù tuyết trắng xóa
Che mờ mùa xuân sắp sang
Hoa vàng lá xanh
bát ngát trên đồi quanh đây
Và những mơ ước
Đong đầy trong trái tim em
Em yêu, chúng ta sẽ cùng sum vầy
Mừng vui, một ngày, khi mùa xuân bước sang
Dù xa cách mấy
Em sẽ trở về, một ngày
Nồng nàn như gió
Dịu dàng như làn tuyết hôn
Giờ, em yêu dấu
Xin nhớ đến anh, đôi khi
Tình anh mãi mãi
Mong ngày mình về với nhau
Nguyễn Sĩ Hạnh
Viết theo http://en.wikipedia.org/wiki/Lara%27s_Theme
