Quỳnh Giao
29.1.2008
Ngày xưa, Lara đến với chúng ta từ… nước Pháp.
Tác phẩm Docteur Jivago của văn hào Nga đến trước bằng Pháp ngữ, sau đó mới có Doctor Zhivago bằng Anh ngữ, rồi cuốn phim của đạo diễn David Lean người Anh, do các công ty Pháp phân phối qua Việt Nam.
Và nàng Lara Antipova thời ấy nói tiếng Pháp! Nhạc phim do Maurie Jarre, cũng người Pháp, viết cho tác phẩm – Lara’s Theme – được gọi là Chanson de Lara, Ca Khúc của Lara. Một ca khúc không lời, với dàn nhạc đại hòa tấu và mấy chục cây đàn balalaika của âm nhạc Nga. Carlo Ponti, phu quân người Ý của Sophia Loren là nhà sản xuất.
Chúng ta có thể đã quên hết những chi tiết quốc tế ấy và chỉ còn nhớ nàng Lara mắt xanh ứa lệ, tóc vàng như màu lúa chín, dưới nét diễn tả của Julie Christie. Năm 1965 đó, khi phim Doctor Zhivago xuất hiện, chiến tranh ở trong Nam đã lấn át mọi sinh hoạt khác, nhưng càng khiến người ta thương nàng Lara trong thời loạn. Và ca khúc Lara đã trở thành một nỗi ám ảnh khó nguôi cho nhiều người…
Với nhiều người trong chúng ta, đấy là những bước đầu để nghe nhạc không lời, loại nhạc cứ bay bổng cùng với hình ảnh trong phim và chìm sâu trong tiềm thức chúng ta.
Về sau, mãi về sau, ca khúc của Lara mới được ban nhạc Ray Conniff trình bày lại và thật sự trở thành ca khúc, một khúc hát với lời ca, là bài Somewhere My Love…
Nhờ Maurice Jarre, “Ca Khúc của Lara” trở thành nhạc phim quen thuộc nhất thế giới, và bài Somewhere my Love của Ray Conniff là loại ca khúc phổ thông nhất trong bốn chục năm qua.
Thế rồi, chúng ta lãng quên dần nàng Lara năm xưa mình đã thoáng gặp tại Sàigòn trong một thời lãng mạn, và quên cả Julie Christie, đã khuất nẻo trong một cảnh rất buồn ở cuối phim.
Cho tới gần đây…
Julie Christie sinh năm 1941 tại Assam của xứ Ấn Ðộ, nơi thân phụ là một chủ đồn điền khá giả. Nàng đi học tại Anh và bắt đầu xuất hiện trên màn ảnh truyền hình từ năm 1961, ở tuổi 20. Lúc ấy, chưa ai thấy gì, cho tới khi nàng bước qua màn bạc với phim Billy Liar vào năm 1963. Từ đấy, nàng có nét vượt trội và được giải Oscar năm 1965 với phim Darling, một hiện thân của sự thác loạn rất có vẻ ăn khách thời ấy tại Âu Châu.
Nhưng cũng năm 1965 đó, mọi người chỉ nhớ đến Lara qua tài diễn xuất của nàng. Hoàn toàn trái ngược, đẹp mà bi thảm. Nhiều người coi đi coi lại phim này và phát giác ra một chi tiết: Julie Christie có bàn tay vất vả! Người khác thì cho rằng nàng vất vả vì có mái tóc quá rậm. Xem phim mà nhìn ra “phá tướng” của diễn viên thì phải là người ghiền phim lắm. Số phận của nàng Lara đã khiến người ta suy ngược lên cuộc đời của Julie Christie! Có mấy khi mà ta gặp trường hợp nhập vai khiến khán giả nhập tâm như vậy?
Mà của đáng tội, Doctor Zhivago là một trong mấy tác phẩm điện ảnh ăn khách nhất của mọi thời, với số thu vượt qua tổng số tất cả mọi phim khác của đại đạo diễn David Lean.
Chẳng biết chỉ tay của nàng ra sao thì người ta cũng thấy Julie Christie là một minh tinh không thích ánh sáng. Nàng không thích được nổi danh!
Ðôi khi nàng phải đóng phim vì… tiền, và nói thẳng như vậy, nhưng xong rồi thôi. Thường thì nàng chọn kỹ truyện phim và người thực hiện. Julie Chrisite là người đã từ chối nhiều phim có thể đưa nàng trở lại đài danh vọng. Chỉ vì, với nàng, điện ảnh không là đời sống. Hạnh phúc rất riêng tư kín đáo mới là đời sống đích thực.
Riêng tư kín đáo là khi nàng trở về sống trong một nông trại tại Anh, chứ trong những năm sinh sống gần Hollywood, từ 1967 đến 1974, nàng có cuộc sống rất Mỹ và mối tình bốc khói bốc tin với Warren Beatty! Có lẽ, tài tử điển trai, có tài và nhiều tham vọng này hiểu ràng khá rõ: “Julie Christie là người đẹp nhất, mà cũng có tâm lý bất an nhất!” Người như vậy thì không thể sống vui và sống mạnh tại Hollywood được. Nhất là với anh chàng Warren Beatty.
Tài tử Al Pacino của bộ phim Godfather thì có cách đánh giá khác. Ðược tờ Playboy hỏi là dưới con mắt chàng, ai là nữ diễn viên chàng muốn được đồng diễn, Al Pacino trả lời không do dự: Julie Christie, vì là diễn viên nên thơ nhất! “Poetic actress!” Có dịch là “nên thơ” hay “thơ mộng” e rằng vẫn chưa đủ.
Một người đẹp, mà ở tuổi 67 thì còn có gì là thơ mộng? Người ta có thể hỏi vậy!
Và có ngay câu trả lời trước mắt khi thấy Julie Christie bước lên sân khấu nhận giải Golden Globe vào tháng trước, rồi giải Screen Actors Guild Award vào tuần qua, nhờ vai nữ diễn viên chính của phim Away from Her. Vẫn nét đẹp khả ái, sang trọng, và lời phát biểu từ tốn điển hình của người sống với nội tâm hơn là cho quần chúng. Ðẹp quý phái, thông minh và nhũn nhặn, đấy là Julie Christie.
Julie Christie and Gordon Pinsent in “Away from Her.”
Trong phim Away from Her, do một người bạn gái người Canada làm đạo diễn và khẩn khoản mời đóng, Julie Christie thủ vai một thiếu phụ bị bệnh lú lẫn Azheilmer. Nàng từ chối nhiều lần mà sau cùng nhận lời vì nể bạn là Sally Potter. Và phải được hóa trang cho già hơn, xấu hơn, lụ khụ hơn. Tuổi già không thể rượt theo người nghệ sĩ đích thực ấy, Julie Christie diễn xuất quá hay nên người ta chờ đợi nàng sẽ còn quay trở lại, với hai giải quan trọng nhất của điện ảnh là Academie Award của Hoa Kỳ và giải BAFTA của Anh.
Julie Christie nhận giải diễn viên nữ xuất sắc nhất trong giải thưởng hàng năm lần thứ 14 của Hiệp Hội Tài Tử Điện Ảnh (14th Annual Screen Actors Guild Awards) cho vai trò trong phim Away from Her – 27.1.2008.
Ngày xưa, ở tại Sàigòn, Lara đã mở ra cho chúng ta những khung trời thơ mộng và bi thương của một thế giới khác, trong một hoàn cảnh rất chung của tình yêu trong chiến tranh và hận thù. Những gì xảy ra sau đó tại Việt Nam còn vượt qua mọi sự bi thảm của tác giả Boris Pasternak và nhiều nàng Lara thật ở ngoài đời, ở trong thế giới của chúng ta, đã khiến mình có thể quên được người nghệ sĩ Julie Christie.
Bây giờ, bốn chục năm sau, nàng đã trở lại, lộng lẫy, nồng nàn và thông minh hơn bao giờ hết. Tài nghệ ấy không phai lạt với thời gian và còn đáng quý hơn nữa vì Julie Christie không thích ánh đèn màu và sự hâm mộ của quần chúng. Thích thì diễn xuất, thật hay, không thì thôi, nàng vẫn sống một cuộc đời phẳng lặng, bình thường.
Như trong một giấc mơ không thành của nàng Lara trong truyện…
Quỳnh Giao
Theo http://www.nguoi-viet.com
RE: Julie Christie – Ngày Lara trở lại
Đây là bộ phim mà tôi thích vô cùng. Thỉnh thoảng thích bộ phim nào, tôi có xem thêm lần nữa, nhưng với bộ phim này, tôi xem đến 6 lần. Lần chót cách đây hai tháng. Lần nào, nó cũng để lại trong tôi những ngậm ngùi đau buốt. Như ý của cô Quỳnh Giao, sau 75 chúng ta có rất nhiều nàng Lara còn đau đớn rất ngàn lần nàng Lara trong tưởng tượng của Boris Pasternak, nên chúng ta quên mất Lara của Pasternak một thời đã làm chúng ta ray rứt và bâng khuâng.
Julie Christie là một trong những tài tử mà tôi yêu thích. Omar Sharif trong phim này cũng đã diễn xuất quá thoát thần trong vai diễn của ông.
Và những cánh đồng tuyết trắng xóa của những ngày băng gía. Ôi quá buồn, làm quặn thắt thêm cho những lần li biệt! Nhạc nền cũng quá tuyệt vời làm tăng thêm hương vị của một cuốn phim truyện quá hiện thực và lãng mạng đuợc yêu mến gần nửa thế kỷ!
Cảm ơn cô Quỳnh Giao đã ghi lại vài sự kiện và cảm nghĩ về cuốn phim tưởng chừng như đã quá cũ mà vẫn âm ỉ dài lâu trong lòng người xem! KT
Julie Christie
Thực vậy phim này nên để dành lâu lâu coi lai… để song lại với kỷ niệm năm tháng chiêntranh ở quê nhà…Nên coi documentary của phim này để thấy hết tai năng của David Lean và Omar Shariff.
QG viết bài này rất hay… tiếc là này không còn nữa!