Cảm nhận âm nhạc – Về điệu Boléro

Nguyễn Hoàng
24.1.2011

Điệu Bolero, theo wiki, xuất xứ từ Tây Ban Nha và Cuba với nhịp thức phổ biến ¾. Sang Việt Nam, bolero được viết chủ yếu theo nhịp 4/4. Đối với các “nghệ sĩ nghiệp dư”, điệu bolero hay rhumba có thể chuyển đổi cho nhau nên nếu không chú ý, nhiều bài rhumba được hát và đệm đàn theo bolero mà không ảnh hưởng mấy.

Bài bolero Việt đầu tiên là gì, xuất hiện từ năm nào chắc khó có ai biết. Có thể là “Duyên quê” của Nhạc Sĩ Hoàng Thi Thơ chăng? Ông là nhạc sĩ viết khá nhiều bài đậm chất dân dã từ những năm 1950.

Vào đầu thập niên 60 ở miền nam, xuất hiện nhiều bài bolero hơn. “Tàu đêm năm cũ”, “Bóng nhỏ đường chiều” của Trúc Phương có lẽ cũng là những bài đầu tiên như vậy.

Giữa và cuối thập niên 60, hàng loạt bài bolero xuất hiện như “Con đường xưa em đi”, “Hai mùa mưa”, “Đêm buồn tỉnh lẻ”, “Hoa trinh nữ“, “Không phải tại chúng mình“… gắn với tình yêu đôi lứa dạng “kua mề”. Với nhạc lính Sài gòn thì có “Căn nhà màu tím”, “Những đóm mắt hỏa châu“, …

Một số bài dựa vào ý thơ hay truyện, tích như “Đồi thông hai mộ”, “Chuyện tình Lan và Điệp”, “Những đồi hoa sim“, … là những bài bolero/rumba mùi mẫn.

Cũng có vài bài bolero tạm cho là ít sến như “Cánh thiệp đầu xuân” hay “Trăng tàn trên hè phố“, sau này có “Đôi bờ” nhạc Nga.

Đến nay chưa tìm được bản nhạc Việt bolero nào mà được mọi người đồng ý đó là “nhạc sang“. Các nhạc sĩ được đào tạo bài bản theo trường phái âm nhạc cổ điển phương tây không ai sáng tác thể loại này. Cũng như tango, Trịnh Công Sơn, Văn Cao, Đoàn Chuẩn,… không có tác phẩm bolero nào.

Hóa ra Lệ Quyên, cô ca sĩ trẻ sau này hát bolero cũng hay phết.

Năm nay, Báo Thanh niên chơi chương trình văn nghệ tạp lục cho Duyên Dáng Việt Nam 23, trong đó có khá nhiều bài boléro, thuộc loại “sến chảy nước” theo ngôn từ của các bạn trẻ bi giờ 🙂 ) như là “Chuyện hẹn hò”, “Trộm nhìn nhau”,…

Nguyễn Hoàng

Nguồn: http://12b2hamnghi.wordpress.com