Tuấn Thảo
Nếu còn sống thì năm nay ca sĩ người Brazil Nelson Ned có lẽ sẽ ăn mừng 50 năm sự nghiệp ca hát. Nổi danh trong làng nhạc quốc tế từ năm 1965, ông đột ngột qua đời cách đây hơn một năm tại Rio de Janeiro do chứng viêm phổi. Vĩnh viễn ra đi ở tuổi 66, ông đã để lại hơn 30 tập nhạc, trong đó có hơn một nửa được dành cho các tình khúc lãng mạn nhất của dòng nhạc La tinh.
Tên thật là Nelson Ned D’Avila Pinto, ông sinh trưởng (năm 1947) trong một gia đình nghèo ở miền đông nam Brazil. Khi mới chào đời, Nelson có kích thước bình thường cũng như bao đứa trẻ khác, nhưng đến năm lên ba, gia đình mới phát hiện ông bị chứng còi xương, cơ thể phát triển không đều đặn, cho tới khi đến tuổi trưởng thành, ông chỉ cao có một thước mốt (1,12 m).
Lớn lên trong một gia đình có 7 người con, nhưng Nelsson vẫn không cảm thấy sự khác biệt trong cách đối xử của cha mẹ. Hai ông bà, do thật tình thương con, nên nuôi nấng Nelson như những đứa trẻ khác, một cách để khuyến khích con mình tự xoay sở, tự biết lo, chứ đừng có ỷ lại nơi sự giúp đỡ của người khác. Có lẽ cũng vì vậy mà ngay từ những năm tháng đầu đời, ông Nelson Ned đã có ý chí phấn đấu, để tự lập rồi vươn lên.
Người có dị tật bẫm sinh, đôi khi lại có tài năng thiên phú. Nơi cậu bé Nelson, gia đình phát hiện một lỗ tai rất thính, chỉ cần nghe qua giai điệu một lần là có thể thuộc lòng, chơi lại được ngay. Cơ thể cậu bé càng nhỏ, tiếng nói giọng hát lại càng to. Một giọng ca khỏe khắn sang sảng, vũ bão sóng gầm, thánh thót chuông vang. Ngày Nelson lên năm, cậu bé được mời đi hát cho đài phát thanh địa phương. Đến năm 14 tuổi, anh được mệnh danh là tiếng hát thần đồng khi lần đầu tiên xuất hiện trên đài truyền hình. Sự nghiệp ca hát của Nelsson Ned thật sự được lâng xê sau khi anh đoạt giải nhất cuộc thi hát truyền hình tại thành phố São Paulo.
Từ đầu những năm 1960, Nelson bắt đầu đi biểu diễn và ghi âm. Ông bắt đầu nổi tiếng ở các nước châu Mỹ La tinh, với sở trường hát nhạc lãng mạn trữ tình. Mãi tới năm 1964, Nelson lúc đó chỉ mới 17 tuổi, ký hợp đồng ghi âm chuyên nghiệp với hãng đĩa Polygram. Tập nhạc đầu tay này có tựa đề hóm hỉnh là ‘’A Show of 90 centimeters’’ (Un Show de 90 Centímetros), hiểu theo nghĩa đen là Người biểu diễn cao chưa đầy một thước, hiểu theo nghĩa bóng là Tài không đợi tuổi, giõi không đợi cỡ.
Sự nghiệp của Nelsson Ned thật sự cất cánh vào năm 1965, tức cách đây đúng 50 năm. Ông bắt đầu ghi âm trong nhiều thứ tiếng kể cả tiếng Ý, Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha. Vào năm 1968, Nelson Ned giành lấy ngôi vị quán quân nhân kỳ Liên hoan ca khúc trữ tình tổ chức tại Buenos Aires, thủ đô Argentina. Uy tín của Nelson bắt đầu lan tỏa sang Bắc Mỹ rồi châu Âu. Ông được mời đi biểu diễn trên sân khấu Carnegie Hall và Madison Square Garden, hai nhà hát nổi tiếng của thành phố New York.
Vào năm 1974, ông lập kỷ lục số bán (nhờ vào ca khúc Happy Birthday My Love) và nghiễm nhiên trở thành nghệ sĩ châu Mỹ Latinh đầu tiên bán hơn một triệu đĩa hát trên thị trường Hoa Kỳ. Ông liên tục biểu diễn và ghi âm cho tới đầu thập niên 1990. Vào năm 1993, ông quyết định giải nghệ sân khấu. Nhưng thật ra ông chỉ ngưng ghi âm các đĩa hát nhạc nhẹ và nhạc pop và cống hiến giọng hát trời ban cho mình với mục đích giảng đạo, vào thời mà các nhà thờ truyền giáo đang trỗi dậy tại Brazil.
Trong vòng ba thập niên liền, tính từ những năm 1960 cho tới đầu thập niên 1990, Nelsson Ned đã bán gần 50 triệu album trên toàn thế giới. Sở trường của ông vẫn là hát những bản ballad cũng như dòng nhạc bolero. Trong số các bản tình ca La Tinh kinh điển, lối diễn đạt của Nelson trong những bài như Maria Elena hay là Historia de un Amor luôn được xếp vào hàng đầu, chủ yếu cũng vì ngoài chất giọng khỏe khoắn trong sáng, Nelson Ned còn có cái tài xử lý nhịp điệu : cách ngắt câu không trùng khớp, lối biến tấu không bám sát giai điệu khiến cho người nghe lúc nào cũng có cảm tưởng ông luôn thích đùa với tiết tấu, giỡn với câu chữ.
Từ đầu năm 2000 trở đi, ông được mời tham gia ban giám khảo các cuộc thi hát truyền hình, nhưng sức khỏe của Nelson bắt đầu yếu kém, chứng bệnh tiểu đường và huyết áp khiến cho ông nhiều lần đột quỵ và buộc phải nhập viện điều trị. Cách đây vài năm, đài truyền hình Brazil có dự án thực hiện một chương trình ghi âm nhằm vinh danh sự đóng góp của Nelson Ned cho làng nhạc La Tinh. Rốt cuộc thì dự án này cũng không được hoàn thành do sức khỏe của ông quá yếu kém. Đầu năm 2014, Nelsson Ned từ giã cõi trần, để lại trong lòng giới hâm mộ hình ảnh của chàng Khổng lồ Tí hon “El Pequeño Gigante”, cơ thể dù có thấp lùn, nhưng giọng ca lại thật vĩ đại.
Tuấn Thảo
Nguồn: http://vi.rfi.fr/van-hoa/20150704-nelson-ned-co-the-thap-lun-giong-ca-vi-dai/