15.2.2004
TTCN - Album Em của 5 Dòng Kẻ (5DK), chủ đạo là những sáng tác của Giáng Son mà vài năm trước, khi nhóm Exotica thể hiện, đã khiến nhiều người tự hỏi không biết bao giờ mới có đĩa để nghe lại. Đến tháng 11-2003 Em mới ra đời. Tinh thần chung của Em là những cơn mưa nồng nàn dịu mát, đầy nữ tính: Em cỏ khát/ Anh mưa rào đầu hạ/ Cỏ uống mưa run rẩy/ Cỏ đang thì... (Cỏ và mưa, 2001, phổ thơ Nguyễn Trọng Tạo).
Giáng Son (bìa trái) thời còn hát trong nhóm 5 Dòng Kẻ
2003 là năm quyết định đối với Giáng Son, Lan Hương, Bảo Lan, Hồng Ngọc và Thùy Linh khi họ nghe lời khuyên chuyển địa bàn vào Nam. Sáu tháng làm việc ở Sài Gòn có tác dụng hơn hẳn bốn năm "vật vã" ở Hà Nội, mặc dù đối với người Sài Gòn, 5DK chẳng khác gì một ban mới thành lập.
Đầu tiên nhóm năm cô chỉ chăm chú vào làm album. "Những bản phối ngoài này hát mấy năm rồi không dùng nữa. Vào trong ấy phối lại toàn bộ. Cũng phải mất ba tháng. Cứ phối bài này xong thì thu luôn, rồi mới phối bài kia. Có bài không được, lại phải phối lại". Kinh phí tự túc, ai không có phải đi vay - định xong album lại ra Hà Nội ngay...
Ăn uống không hợp, Linh - thành viên mới - xông vào bếp, được hai tháng nhóm bắt đầu bận, có tối chạy 4-5 show. Ban ngày cũng khá túi bụi: tập vũ đạo, chụp ảnh, lo thiết kế trang phục (cũng Linh đảm nhiệm) và phi xe máy trên đường - ba xe gửi từ Hà Nội vào...
Về sau, 5DK ra sân khấu nhưng chỉ có bốn cô: Giáng Son phải ra Hà Nội cho kịp giờ dạy nhạc lý cơ bản tại khoa kịch hát dân tộc Đại học Sân khấu - điện ảnh. Kể từ điểm xuất phát Nam tiến 30-4-2003, riêng Giáng Son phải có đến chục lần ra vào. Qua rằm tháng giêng Giáp Thân, các cô lại khăn gói vào Nam, quyết chí làm VCD, thậm chí album thứ hai! Cấp tập như thế vì tự thấy cũng không còn son trẻ gì, làm được gì phải làm ngay...
Giáng Son nhận thấy "người Sài Gòn rất chú ý những gương mặt từ Bắc vào" và "thấy hay một cái là lan truyền đi rất nhanh"! Trên thực tế, năm cô gái đã đến sân khấu TP.HCM với một mô hình hoàn toàn mới, "tiến hóa" hơn so với nhóm 3A trước đây. 5DK có trong tay những sáng tác riêng của Giáng Son, tốt nghiệp đại học sáng tác - Nhạc viện Hà Nội.
Và mới đây Bảo Lan, tốt nghiệp đại học đàn bầu, cũng đã bắt đầu viết ca khúc, trong đó Mùa đông thoáng qua đã phát trên HTV9 nhân mùa Noel 2003 vừa qua. Trong giông mưa chiều (2002), với phần song tấu của đàn bầu và guitar sans, được chọn làm tiết mục ra mắt của năm cô gái tại Duyên dáng VN 13... Thời cơ cho họ đã tới - khi nhiều nhóm hát khác còn mải nhảy múa.
"Nhóm xác định ngay từ đầu không thiên về nhảy", Giáng Son khẳng định. Những giai điệu trữ tình của cô có vẻ cũng bất lợi cho việc nhảy. "Song để tiến sâu vào thị trường âm nhạc, mình cũng phải có những bài sôi động để người ta biết đến mình, rồi mới đưa cái gì nặng ra...". Son thích nhạc Ngọc Đại và Phó Đức Phương, cả thứ nhạc ma quái Enigma.
Những nhạc phẩm nhỏ xinh của Giáng Son đã được một số ca sĩ để ý "xin". "Có cái... dở là những ca khúc dành cho nhóm thì người ta lại thích. Còn những bài chưa được lên âm thanh, khi mình giới thiệu người ta lại e ngại...". Nếu có ra một album tác giả, những cái tên đầu tiên Son nghĩ tới (ngoài Lan Hương) là Thanh Lam, Mỹ Linh, Trần Thu Hà, và Mỹ Lệ, Thu Minh. "Tại bài của Son quãng hơi rộng, hầu hết toàn hai quãng tám, đòi hỏi cách xử lý cũng phải hơi mềm một tí!".
Khoảng 1991-1992 là thời điểm bùng nổ của Son - cô cho ra đời khoảng 30 ca khúc (album có Mưa trong số này), chiếm non nửa gia tài cô có được đến nay. Không có thời điểm nào như tuổi 16... Giờ đây, lời và nhạc không song hành với nhau nữa, Son đang ráo riết mượn thơ về đọc "như điên" để khỏi bí từ.
Khi còn chơi keyboards trong Exotica, sáng tác của Giáng Son (Sóng, Mưa, Anh, Xuân Hà Nội) đã được giải tại Liên hoan Đĩa nhạc xanh 1998. Nhưng không khó khăn gì để nhận ra mô hình ban nhạc toàn nữ thời điểm đó khó lòng trụ nổi. Vẫn đinh ninh: "Nữ đánh đàn, nhất là nhạc nhẹ, khả năng phiêu không tốt lắm. Không máu bằng nam!".
Cùng những lý do nữ tính khác như cây organ quá nặng để có thể tha đi khắp nơi. Nhưng Son vẫn không yên: "Có khả năng chơi được nhạc cụ tại sao mình không chơi. Trong album đầu tiên, bọn mình chưa làm được điều đấy cũng rất đáng tiếc. Album tiếp theo sẽ phải làm vì mình cứ nói mãi mà chưa thể hiện được...".
Thêm một đặc điểm nhận dạng của 5DK - cả năm thành viên đều học hành chính qui. Linh đã học hết sơ cấp piano bảy năm. Ngọc tốt nghiệp sư phạm âm nhạc, chơi guitar. Lan chơi được piano. Riêng Lan Hương chơi cả đàn tranh và tì bà. Nguyên ca sĩ của Exotica, nguyên bạn cùng lớp, cùng sở thích (Thomas Aderson và Modern Talking) với Giáng Son, Lan Hương đồng thời tốt nghiệp trung cấp thanh nhạc và còn là cử nhân khoa quốc tế học Đại học Khoa học xã hội & nhân văn Hà Nội.
Cô được giới nhạc Hà Nội coi là một giọng có đẳng cấp nhưng lận đận, dù suýt nữa thì được giao hát Nhật thực của Ngọc Đại. Ngọc Đại cũng suýt nữa làm bầu cho nhóm Du Ca - tên cũ của 5DK. Cho đến giờ phút này, năm cô có vẻ đã tự lập được. Thậm chí trưởng nhóm còn khẳng định chỉ cần có tài trợ, các cô sẽ làm ngay một liveshow riêng!
Nguyễn Mạnh Hà
Theo http://tuoitre.vn/Van-hoa-Giai-tri/Am-nhac/20233/Mot-not-giang-5-Dong-Ke-va-nhung-con-mua-dau-mua.html