Nữ nghệ sĩ Thy Phương, cô gái có máu cải lương

Nguyễn Phương
22.3.2009


Nữ nghệ sĩ Thy Phương

Thưa quý thính giả, để giải thích tình trạng một người quá mê xem hát cải lương hay đam mê muốn thành nghệ sĩ cải lương, người ta có một câu nói đơn giản là: “người đó có máu cải lương”.



Cụm từ “Có máu cải lương” được hiểu là nghệ thuật hát cải lương, làn điệu cổ nhạc và vọng cổ đã thấm sâu vào tim óc, vào trong huyết quản của anh, đã biến thành máu thịt của anh, là nguồn sống, là hơi thở, là máu huyết khiến cho mỗi khi anh xem hát cải lương hay nghe ca vọng cổ thì anh say mê y như là có một nguồn sống mới nổi lên cuồn cuộn trong lòng.

Có máu cải lương

Nữ nghệ sĩ Thy Phương được gia đình gọi là con nhỏ có “máu cải lương”. Nhà có 5 anh chị em, các anh chị lớn thích tân nhạc, duy chỉ có cô em út Phương là mê cải lương. Lúc còn đi học văn hóa, Út Phương mê cải lương, cô chép các bài ca cải lương, tự học ca theo băng cassette; lúc nhà vắng người, cô lấy khăn lông làm áo choàng khoát sau lưng, dùng khăn cột ngang thắt lưng, cầm cây đủa bếp giả làm kiếm, tự mình đóng vai Trưng Trắc ca nghêu ngao bài Trong Giây Phút Chia Tay…trong tuồng Tiếng Trống Mê Linh.

Mỗi lần xem cải lương, gặp cảnh cảm động là Út Phương sụt sùi khóc theo nhân vật trong tuồng. Lúc đó cả nhà xúm lại ghẹo: “Nhìn con cải lương đang sến kìa !”. Từ đó Út Phương mang biệt danh Út Sến.

Út Sến là biệt danh ở nhà, ở trường học văn hóa cho tới lớp 12, Út Phương được các bạn học tặng thêm một biệt danh là “Phương cải lương” vì lần nào nhà trường tổ chức văn nghệ học đường thì Út Phương cũng có đóng góp một tiết mục cải lương: một bài ca vọng cổ, hoặc một trích đoạn cải lương ngắn mà em tự học theo các tuồng nổi tiếng.

Cả nhà không ai ngờ, Út Sến mê cải lương, có máu cải lương khi vừa trưởng thành đã trở thành một nghệ sĩ cải lương tài danh, mang danh dự lại cho gia đình và có một cuộc sống huy hoàng như những đại gia trong tuồng cải lương mà cô từng thủ diễn.

Út Phương có nghệ danh là nữ nghệ sĩ Thy Phương, tên thật là Nguyễn Thanh Phương, sanh năm 1976 tại Tây Ninh. Gia đình không có ai theo nghề hát cải lương.

Khởi đầu từ Nghệ Thuật Sân Khấu 2

Học hết chương trình văn hóa lớp 12, Thy Phương thi đậu vào trường Nghệ Thuật Sân Khấu 2. Cô là một học viên xuất sắc, nhiệt tình với nghề hát. Thy Phương đã đậu với một số điểm cao khi thi tốt nghiệp ra trường năm 1993.

Thy Phương được đoàn cải lương tuồng cổ Huỳnh Long mời cộng tác. Cô học hỏi thêm về vũ đạo và các ca khúc Hồ Quảng, cô hát thế các vai quan trọng trong các tuồng Về Đất Kinh Châu, Lá Chắn Biên Thùy, Mùa Xuân trên Bạch Mã Sơn, Phùng Bữu Sơn, Tứ Tử Đăng Khoa, Đào Tam Xuân … Một năm ở đoàn tuồng cổ Huỳnh Long, tuy Thy Phương được hát trên sân khấu theo ước nguyện nhưng Thy Phương vẫn chưa hài lòng vì đoàn hát không có tuồng mới và mất dần khán giả. Những đêm hát ở rạp Hưng Đạo, đoàn hát bán vé chỉ được dưới một trăm số ghế, rạp hát thưa đến độ khi bước ra sân khấu, nhìn xuống khán phòng thấy lưa thưa người xem, Thy Phương và các bạn nghệ sĩ buồn thê thiết. Thế rồi có dư luận vì trưởng đoàn không thể vay mượn được thêm vốn để duy trì đoàn hát, có thể đoàn Huỳnh Long sẽ giải tán, nữ nghệ sĩ Thy Phương bèn rời đoàn hát, trở về quê Tây Ninh, sống như một người dân bình thường với gia đình trong một thời gian dài ba năm.

Tham gia Câu Lạc Bộ Cải Lương Hoài Thanh – Đỗ Quyên

Năm 1997. khi thành lập Câu Lạc Bộ Cải Lương Hoài Thanh – Đỗ Quyên, hai nghệ sĩ Hoài Thanh và Đỗ Quyên đã đến kéo Thy Phương về cộng tác để đêm đêm Thy Phương được ca hát với các bạn đồng tốt nghiệp trường nghệ thuật sân khấu 2 nhưng cùng cảnh ngộ là không có sân khấu để hát. Các nghệ sĩ Thy Phương, Thy Trang, Thy Nhung. Lê Tứ và các bạn khác được ca hát hàng đêm trong Câu Lạc Bộ Cải Lương Hoài Thanh – Đỗ Quyên tại quán ca nhạc Bông Lúa ở đường Kỳ Đồng quận ba Saigon, vừa có thu nhập để giải quyết sinh kế vừa có cơ hội rèn luyện thêm nghệ thuật ca hát và hy vọng sẽ có dịp trở lại hát những vở tuồng hay trên sân khấu các đoàn hát hoặc Đài Truyền Hình.

Nữ nghệ sĩ Thy Phương nhớ lại lúc mới đến với Câu Lạc Bộ Cải Lương Hoài Thanh – Đỗ Quyên, vì vóc vạc nhỏ nhắn nên thời gian đầu Thy Phương sắm vai đào nhí. Đó là vai trẻ con nhí nhảnh như vai cô hầu nhỏ Any trong tuồng Của Ít Lòng Nhiều. Sau đó nữ nghệ sĩ Thy Phương có giọng ca trong trẻo, trữ tình, diễn xuất tinh tế, làm nổi bật được tính cách của nhân vật nên em được giao cho hát những vai đào thương như vai Hương trong tuồng Nửa Đời Hương Phấn, vai Nguyệt trong Tô Ánh Nguyệt, vai Cầm Thanh trong tuồng Cô Đào Hát….

Thầy cô Hoài Thanh – Đỗ Quyên hai lần hướng dẫn cho nữ nghệ sĩ Thy Phương tham dự giải diễn viên triển vọng Trần Hữu Trang.

Đoạt huy chương vàng Trần Hữu Trang

Nữ nghệ sĩ Thy Phương đã đạt được huy chương vàng giải Trần Hữu Trang năm 2000 – 2001.

Khi được hỏi Thy Phương có bí quyết gì mà sau khi ra trường 7 năm, trong đó có ba năm nằm nhà và 4 năm đi hát ở quán ca nhạc mà Thy Phương chỉ qua hai lần dự thi đã đạt được huy chương vàng giải Trần Hữu Trang?

Thy Phương trầm ngâm suy nghĩ rất lâu, sau đó cô cho biết: Trước hết Thy Phương cám ơn thầy cô Hoài Thanh và Đỗ Quyên đã giúp đỡ khuyến khích và chỉ dạy thêm cho Thy Phương trong những năm hát trong Câu Lạc Bộ Cải Lương Hoài Thanh – Đỗ Quyên và thực tập cho Thy Phương thật kỹ trong hai lần đi thi giải Trần Hữu Trang.

Thy Phương cũng tự nhận thấy dù có một thời gian nằm nhà ba năm nhưng ngọn lửa đam mê cải lương vẫn âm ỉ trong lòng của Thy Phương. Thy Phương nhớ lời các thầy cô trong trường nghệ thuật sân khấu 2 nói là Văn phải ôn, Võ phải luyện, nghệ thuật ca hát cũng phải rèn luyện thường xuyên. Về ca nếu bỏ lâu không ca hát, không luyện giọng thì sẽ bị “tù hơi”, tắt tiếng hay ca luyến láy không êm dịu, không tình cảm nửa. Bởi vậy dù nằm nhà nhưng những khi có đờn ca tài tử hoặc hát hò văn nghệ ở trong Huyện, Tỉnh, Thy Phương cũng đến hát cho vui. Có lẽ vì được rèn luyện thường xuyên nhất là bốn năm ca hát trong Câu Lạc Bộ Cải Lương, đêm nào cũng ca hát, ngày thì tập dượt các trích đoạn cải lương, vì vậy khi đi thi dự giải Trần Hữu Trang thì Thy Phương không bị bỡ ngỡ. Theo Thy Phương nghĩ, lúc nào cũng yêu nghề, lúc nào cũng cố gắng và lúc nào cũng học hỏi thêm, rèn luyện thêm, không biết đó có phải là bí quyết để thành công trên sân khấu không?

Sau khi đạt được huy chương vàng giải triển vọng, nữ nghệ sĩ Thy Phương được các đài truyền hình, đài phát thanh, chương trình Vầng Trăng Cổ Nhạc ở Đầm Sen mời biểu diễn, mời thu hình, thu thanh nhiều show cải lương. Thy Nhung được mời đóng vai chính trong tuồng Biệt Thự Mẫu Đơn

Tuy được nổi danh trên đài Truyền Hình, trên các show Vầng Trăng Cổ Nhạc, nữ nghệ sĩ Thy Phương vẫn là nghệ sĩ chính trong Câu Lạc Bộ Cải Lương Hoài Thanh – Đỗ Quyên vì Thy Phương quan niệm là uống nước phải nhớ nguồn. Thy Phương được thành đạt và có mức sống cao hiện nay là cũng nhờ sự rèn luyện và giúp đỡ của thầy cô Hoài Thanh – Đỗ Quyên nên Thy Phương hát trong Câu Lạc Bộ Cải Lương Hoài Thanh- Đỗ Quyên cũng là một cách đáp ơn thầy cô.

Nữ nghệ sĩ Thy Phương nếu được sanh ra trong thập niên 60, trong thời kỳ được gọi là thời vàng son của cải lương, thời đó có nhiều đoàn hát, nhiều rạp hát, nhiều ông bà bầu gánh hát giỏi, nhiều soạn giả giỏi, nhiều tuồng hay, nhiều nghệ sĩ nam nữ ca hay hát giỏi thì với lòng đam mê nghệ thuật và sự rèn luyện cần mẫn, Thy Phương chắc chắn sẽ được dự vào hàng những nghệ sĩ tài danh của thời kỳ vàng son đó.

Chỉ tiếc là sau năm 1975, nghệ thuật cải lương đã có một bộ mặt khác, một môi trường sinh hoạt khác và sau năm 1990, sân khấu cải lương xuống dốc, Thy Phương đang lội trong dòng nước ngược, khó có thể tiến xa.

Thưa quý thính giả, chương trình cổ nhạc xin chấm dứt, Nguyễn Phương xin hẹn vào giờ nầy tuần sau.

Nguồn: https://www.rfa.org/vietnamese/news/programs/TraditionalMusic/The-actress-thy-phuong-nphuong-03222009082411.html

BÌNH LUẬN

Vui lòng nhập bình luận của bạn
Vui lòng nhập tên của bạn ở đây